The myth of Cupid and Psyche - Brendan Pelsue

De mythe van Cupido en Psyche - Brendan Pelsue

Vertaald door: Mathilde Kennis Nagekeken door: Peter van de Ven

Schoonheid is een vloek, dacht Psyche,

"Beauty is a curse," Psyche thought

as she looked over the cliff's edge where she'd been abandoned by her father.

uitkijkend over de rand van de klif waar haar vader haar had achtergelaten.

Ze was geboren met een lichamelijke perfectie zo volmaakt

She'd been born with the physical perfection so complete

that she was worshipped as a new incarnation of Venus, the goddess of love.

dat ze aanbeden werd als reïncarnatie van Venus, de godin van de liefde.

De geïntimideerde menselijke minnaars durfden haar niet eens te benaderen.

But real-life human lovers were too intimidated even to approach her.

When her father asked for guidance from the Oracle of Apollo,

Toen haar vader hulp vroeg aan het Orakel van Apollo,

de god van het licht, het verstand en de waarzeggerij,

the god of light, reason, and prophecy.

He was told to abandon his daughter on a rocky crag

werd hem verteld zijn dochter achter te laten op een steile rots,

where she would marry a cruel and savage serpent-like winged evil.

waar ze zou trouwen met een wrede en wilde slangachtige, gevleugelde slechtheid.

Alone on the crag, Psyche felt Zephyr the West Wind

Eenzaam op de rots voelde Psyche Zephyr, de westenwind,

gently lifting her into the air.

die haar zachtjes de lucht in tilde.

It set her down before a palace.

Hij plaatste haar voor een paleis.

"You are home," she heard an unseen voice say.

"Je bent thuis", hoorde ze een onzichtbare stem zeggen.

"Your husband awaits you in the bedroom, if you dare to meet him."

"Je echtgenoot wacht in de slaapkamer, als je hem durft ontmoeten."

Psyche zei in zichzelf dat ze dapper genoeg was.

She was brave enough, Psyche told herself.

The bedroom was so dark that she couldn't see her husband.

De slaapkamer was zo donker dat ze haar echtgenoot niet kon zien,

maar hij voelde helemaal niet slangachtig aan.

But he didn't feel serpent-like at all.

Zijn huid was zacht, en zijn stem en gedrag waren teder.

His skin was soft, and his voice and manner were gentle.

She asked him who he was,

Ze vroeg hem wie hij was,

maar hij zei dat dat de enige vraag was die hij nooit zou kunnen beantwoorden.

but he told her this was the one question he could never answer.

If she loved him, she would not need to know.

Als ze van hem hield, zou ze dat niet hoeven weten.

Hun ontmoetingen gingen nacht na nacht door.

His visits continued night after night.

Weldra was Psyche zwanger.

Before long, Psyche was pregnant.

She rejoiced, but was also conflicted.

Ze was verheugd, maar ook in tweestrijd.

Hoe kon ze een baby opvoeden met een man die ze nog nooit had gezien?

How could she raise her baby with a man she'd never seen?

Die nacht benaderde Psyche haar slapende man met een olielamp.

That night, Psyche approached her sleeping husband holding an oil lamp.

Ze vond de god Cupido,

What she found was the god Cupid

who sent gods and humans lusting after each other

die mensen en goden elkaar deed begeren

with the pinpricks of his arrows.

met de pijlen van zijn boog.

Psyche liet de lamp vallen, waardoor de hete olie Cupido verbrandde.

Psyche dropped her lamp, burning Cupid with hot oil.

Hij zei dat hij verliefd was op Psyche sinds zijn jaloerse moeder, Venus,

He said he'd been in love with Psyche ever since his jealous mother, Venus,

asked him to embarrass the young woman by pricking her with an arrow.

hem vroeg haar in verlegenheid te brengen door haar te prikken met een pijl.

Maar bevangen door Psyche's schoonheid gebruikte Cupido de pijl voor zichzelf,

But taken with Psyche's beauty, Cupid used the arrow on himself.

al geloofde hij niet dat goden en mensen elkaar als gelijken konden beminnen.

He didn't believe, however, that gods and humans could love as equals.

Now that she knew his true form, their hopes for happiness were dashed,

Nu ze zijn ware aard kende, was hun hoop op geluk verloren.

so he flew away.

Dus vloog hij weg.

Psyche bleef radeloos achter, totdat de onzichtbare stem weerkeerde

Psyche was left in despair until the unseen voice returned

en haar vertelde dat het wel mogelijk was

and told her that it was indeed possible

voor haar en Cupido om als gelijken van elkaar te houden.

for her and Cupid to love each other as equals.

Encouraged, she set out to find him.

Dit moedigde haar aan hem te zoeken.

But Venus intercepted Psyche and said she and Cupid could only wed

Maar Venus onderschepte Psyche en zei dat ze Cupido alleen kon trouwen

if she completed a series of impossible tasks.

als ze een reeks onmogelijke taken uitvoerde.

First, Psyche was told to sort a huge, messy pile of seeds in a single night.

Als eerste moest Psyche een gigantische, gemengde hoop zaden in één nacht sorteren.

Just as she was abandoning hope,

Net toen ze wilde opgeven,

schoot een mierkolonie haar te hulp.

an ant colony took pity on her and helped with the work.

Successfully passing the first trial,

Nadat ze die eerste proef had doorstaan,

Psyche next had to bring Venus the fleece of the golden sheep,

moest Psyche Venus de vacht brengen van een gouden schaap

who had a reputation for disemboweling stray adventurers,

dat bekend stond om het openrijten van verdwaalde avonturiers,

but a river god showed her how to collect

maar een riviergod toonde haar hoe ze de vacht kon verzamelen

the fleece the sheep had snagged on briars,

die aan doornen was blijven hangen,

and she succeeded.

en ze slaagde.

Als laatste moest Psyche naar de Onderwereld afreizen

Finally, Psyche had to travel to the Underworld

and convince Proserpina, queen of the dead,

en Proserpina, koningin van de doden,

to put a drop of her beauty in a box for Venus.

overtuigen een druppel schoonheid in een doosje te doen voor Venus.

Opnieuw kwam de stem Psyche te hulp.

Once again, the unseen voice came to Psyche's aide.

It told her to bring barley cakes for Cerberus, the guard dog to the Underworld

Ze zei haar gerstegebakjes mee te nemen voor Cerberus, waakhond der Onderwereld,

and coins to pay the boatman, Charon to ferry her across the river Styx.

en munten te betalen aan schipper Charon om haar de rivier de Styx over te varen.

Na het vervolledigen van haar derde en laatste taak

With her third and final task complete,

keerde Psyche terug naar het land der levenden.

Psyche returned to the land of the living.

Just outside Venus's palace, she opened the box of Proserpina's beauty,

Net buiten het paleis van Venus opende ze het doosje met Proserpina's schoonheid

hoping to keep some for herself.

in de hoop wat voor haarzelf te houden.

But the box was filled with sleep, not beauty,

Maar de doos was gevuld met slaap en niet met schoonheid,

and Psyche collapsed in the road.

en Psyche viel neer op de weg.

Cupid, now recovered from his wounds, flew to his sleeping bride.

Cupido, hersteld van zijn wonden, vloog naar zijn slapende bruid.

He told her he'd been wrong and foolish.

Hij zei haar dat hij fout en dom was geweest.

Haar onbevreesdheid tegenover het onbekende

Her fearlessness in the face of the unknown

proved that she was more than his equal.

bewees dat ze meer dan zijn gelijke was.

Cupido gaf Psyche ambrozijn, de nectar van de goden,

Cupid gave Psyche amborsia, the nectar of the gods, making her immortal.

waardoor ze onsterfelijk werd.

Shortly after, Psyche bore their daughter.

Niet veel later baarde Psyche hun dochter.

They named her Pleasure,

Ze noemden haar Plezier,

en zij, Cupido, en Psyche, wiens naam ziel betekent,

and she, Cupid, and Psyche, whose name means soul,

maken sindsdien heel wat liefdeslevens ingewikkeld.

have been complicating people's love lives ever since.