What causes dandruff, and how do you get rid of it? - Thomas L. Dawson

Translator: Ko Ko Oo Reviewer: Sanntint Tint

Here in this abundant forest,

ဒီတောအုပ်ထူထူလေးထဲမှာ

Malassezia is equipped with everything it could ever need.

Malassezia အတွက် လိုအပ်သမျှအကုန် ရှိနေတာကြောင့်

Feasting constantly, it’s in paradise.

စားပွဲသောက်ပွဲကျင်းပရာ ပျော်စရာကမ္ဘာလေးဖြစ်နေပါတယ်။

But wait— what’s this?

ဒါနဲ့ အဲ့ဒါကဘာကြီးလဲ။

In fact, Malassezia is a type of yeast that lives and dines

Malassezia ဆိုတာ မှိုတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ဦးရေပြားပေါ်မှာ

on all of our scalps.

နေထိုင်စားသောက်သူ ဖြစ်ပါတယ်။

And in about half of the human population, its activity causes dandruff.

ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ တဝက်လောက်ဟာ သူ့ကြောင့် ဗောက်တွေထနေရတာပါ။

So, why do some people have more dandruff than others?

ဒါဆို တချို့လူတွေက ဘာကြောင့် ဗောက်တွေ ပိုပြီးဖြစ်နေတာလဲ။

And how can it be treated?

ဘယ်လိုကုသရမလဲ။

We might consider ourselves individuals, but we’re really colonies.

တကယ်တော့ ကျွန်တော်တို့ခန္ဓာဟာ သက်ရှိများစွာနေထိုင်ရာ လောကကြီးပါ။

Our skin hosts billions of microbes.

ကျွန်တော်တို့အရေပြားမှာ ဘီလီယံနဲ့ချီတဲ့ အဏုဇီဝရုပ်တွေနေထိုင်ပါတယ်။

Malassezia yeasts make themselves at home on our skin shortly after we’re born.

Malassezia ဟာဆိုရင် ကျွန်တော်တို့မွေးပြီး ခဏအတွင်း ရောက်လာတာပါ

Follicles, the tiny cavities that grow hairs all over our body,

ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့အပြားက မွှေးညှင်းပေါက်ငယ်တွေဟာ

make for especially popular living quarters.

သူတို့တွေအတွက် နေစရာတွေ ဖြစ်လာပါတယ်။

Malassezia are fond of these hideouts because they contain glands

Malassezia တွေ သဘောကျတာကတော့ ဒီမွှေးညှင်းပေါက်တွေမှာ

that secrete an oil called sebum

ဆံပင်တွေကို ချောမွေ့တောင့်တင်းစေမယ့်

that’s thought to lubricate and strengthen our hair.

Sebum ခေါ် အဆီတစ်မျိုးကို ထုတ်တဲ့ ဂလင်းတွေ ရှိလို့ပါ။

Malassezia evolved to consume our skin’s proteins and oils.

Malassezia တွေဟာ အရေပြားပေါ်က ဒီအဆီနဲ့ ပရိုတိန်းတွေကို စားသောက်ပါတယ်။

And because of its many sebum-secreting follicles,

ဒီအဆီထုတ်တဲ့ မွှေးညှင်းပေါက်တွေကြောင့်ပဲ

our scalp is one of the oiliest places on our body—

ဦးရေပြားဟာ ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံးရဲ့ အဆီအများဆုံးနေရာထဲက တစ်ခုဖြစ်လာပါတယ်။

and consequently, one of the yeastiest.

ဒါကြောင့်လည်း မှိုတွေအများဆုံး နေရာတစ်ခုလဲ ဖြစ်လာတာပေါ့။

As these fungi feast on our scalp’s oils, dandruff may form.

ဒီမှိုတွေက ဦးရေပြားအဆီတွေကို စားသုံးတဲ့အခါ ဗောက်တွေဖြစ်လာပါတယ်။

This is because sebum is composed of both saturated and unsaturated fatty acids.

ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒီအဆီတွေမှာ ပြည့်ဝဆီရော မပြည့်ဝဆီရော ပါဝင်ပါတယ်။

Saturated fats neatly pack together.

ပြည့်ဝဆီတွေဟာ သပ်သပ်ရပ်ရပ် စီစီရီရီ ဖြစ်သလောက်

Unsaturated fats, on the other hand,

မပြည့်ဝဆီတွေကတော့

contain double bonds that create an irregular kink in their structure.

မတူတဲ့ အစွန်းနှစ်ဖက်ကြောင့် မသပ်မရပ်ပုံစံ ချိတ်ဆက်နေပါတယ်။

Malassezia eat sebum by secreting an enzyme

Malassezia တွေဟာ ဒီအဆီတွေရဲ့ fatty acids ကို ပြိုကွဲစေမယ့်

that releases all of the oil’s fatty acids.

အင်ဇိုင်းတစ်မျိုးစစ်ထုတ်ပြီး အဆီကို စားသုံးပါတယ်။

But they only consume the saturated fats, leaving the unsaturated ones behind.

ဒါပေမဲ့ သူတို့က ပြည့်ဝဆီတွေပဲ စားပြီး မပြည့်ဝဆီတွေကို ချန်ထားခဲ့ပါတယ်။

These irregularly shaped leftovers soak into the skin

ဒါ့ကြောင့် ဒီမညီမညာ အကြွင်းအကျန်တွေဟာ အရေပြားထဲမြုပ်ဝင်ပြီး

and pry its barrier open, allowing water to escape.

စုတ်ပြဲစေကာ ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးစေပါတယ်။

The body detects these breaches and responds defensively,

ခန္ဓာကိုယ်ဟာ ဒီချို့ယွင်းချက်ကို သိရှိပြီး ချက်ခြင်းတုံ့ပြန်ပါတယ်။

causing the inflammation that gives dandruff it’s itch.

ဒီတုံ့ပြန်မှုကနေ ဗောက်ထ၊ယားယံတာ ဖြစ်လာတာပါ။

It also makes the skin cells proliferate to repair the damaged barrier.

ဒီပျက်စီးမှုကို ပြင်ဖို့ အရေပြားဆဲလ်တွေ ပွားပါတယ်။

Usually, our skin’s outer surface, or epidermis,

ပုံမှန်အားဖြင့် Epidermis ခေါ်တဲ့ အရေပြားအပြင်လွှာဟာ

completely renews itself every two to three weeks,

အချိန်နှစ်ပါတ်၊ သုံးပါတ်တိုင်း အသစ်ပြန်ဖြစ်ပါတယ်။

Epidermal cells divide, move outwards, die,

ဆဲလ်တွေပွား၊ အပြင်လွှာကိုရောက်လာ၊ သေသွားကြခြင်းဖြင့်

and form the skin’s tough outer layer,

မာကျောတဲ့ အပြင်လွှာကို ဖြစ်လာစေပြီးနောက်

which gradually sheds off in single cells far too small to see.

မမြင်နိုင်လောက်တဲ့ အမှုန်လေးတွေအဖြစ် ကြွေလွင့်ပျောက်ကွယ်သွားပါတယ်။

But with dandruff, cells churn out quickly to correct the broken barrier,

ဒါပေမဲ့ ဗောက်တွေနဲ့ဆိုရင်တော့ ဆဲလ်တွေဟာ အချိန်မတန်သေးခင်

meaning they don’t mature and differentiate properly.

ကောင်းကောင်းမကွဲသေးခင်မှာပဲ ခပ်မြန်မြန်တွန်းထုတ်ခံရပါတယ်။

Instead, they form large, greasy clumps around the hair follicle

ဒါ့ကြောင့် အမှုန်လေးတွေအဖြစ် ပျောက်ကွယ်သွားရမယ့်အစား

that are shed as visible flakes.

ဆံချည်မျှင်ပတ်လည်မှာ အချပ်ကြီးတွေ ဖြစ်လာပါတယ်။

This is how Malassezia’s voracious appetite

ဒါဟာ Malassezia တွေ အစားကြီးပုံနဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ တုံ့ပြန်မှုတွေကြောင့်

and our bodies reaction to its by-products lead to dandruff.

ဗောက်တွေဖြစ်ပေါ်လာပုံပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

Currently, the most effective way to get rid of dandruff

လက်ရှိမှာ ဗောက်ပျောက်ဖို့အတွက် အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းက

is by using antifungals in things like shampoos,

ဦးရေပြားပေါ်က Malassezia တွေကို မှိုသတ်ဆေးပါတဲ့ ခေါင်းလျှော်ရည်တွေနဲ့

applied directly to the scalp, to kill Malassezia.

ရှင်းလင်းခြင်းနည်းကသာ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်း ဖြစ်နေပါတယ်။

For those who experience dandruff,

ဗောက်ပြဿနာဟာ ဟော်မုန်းအပြောင်းအလဲ၊

it usually comes and goes as sebum secretions vary throughout one's lifetime

အဆီထုတ်ပုံ မတူညီမှုကြောင့် ဘဝတလျှောက်လုံး ပျောက်လိုက် ပြန်ဖြစ်လိုက်

due to hormonal changes.

ဖြစ်နေမှာပါ။

But despite the fact that Malassezia colonize everyone to a similar extent,

Malassezia ဟာ လူတိုင်းကို အတူတူ ကူးစက်ပေမယ့်

not everyone gets dandruff.

လူတိုင်းတော့ ဗောက်မဖြစ်ပဲ

Some people are more susceptible.

တချို့တွေက ခံနိုင်ရည် ရှိနေပါတယ်။

Exactly why is unclear.

ဘာကြောင့်လဲတော့ အတိအကျ မသိပါ။

Do people with dandruff have a certain genetic predisposition?

ဗောက်ထတဲ့သူတွေဟာ ဗီဇချို့ယွင်းမှုတူနေသလား။

Is their skin barrier more permeable?

သူတို့အရေပြားက ပိုပြဲလွယ်လို့လား။

Scientists are currently investigating if people with dandruff do, in fact,

လက်ရှိမှာတော့ သုတေသီတွေက ဗောက်ထတဲ့သူတွေဟာ

lose more water through their scalps,

ဦးရေပြားတွေက ရေဓာတ်ပိုဆုံးရှုံးသလား၊

and whether this is what’s leading their skin cells to proliferate.

ဒါကပဲ ဆဲလ်တွေကို ပိုပွားစေသလားဆိုတာ လေ့လာနေဆဲပါပဲ၊

Researchers are learning that Malassezia communicate with our immune system

သုတေသီတွေ တွေ့ရှိထားတာတစ်ခုက Malassezia တွေဟာ ကျွန်တော်တို့ဆီက

using small, oily molecules called oxylipins that regulate inflammation.

ကိုယ်ခံအားတုံပြန်မှု oxylipins အဆီမော်လီကျူးလေးတွေနဲ့ ဆက်သွယ်နေတာပါ။

If they can find a way to inhibit inflammatory oxylipins

တကယ်လို့ ဒီ oxylipins လေးတွေကို တားနိုင်မယ့်နည်း၊ ကိုယ်ခံအားတုံပြန်မှု

and boost anti-inflammatory ones, they could develop new treatments.

လျှော့ချနိုင်မယ့်နည်းကို ရှာတွေ့ရင်တော့ ကုသမှုနည်းလမ်းအသစ် ရနိုင်ပါတယ်။

Scientists are also investigating if there’s any benefit to our relationship

ကျွန်တော်တို့နဲ့ Malassezia တွေကြားမှာ အကျိုးစီးပွားစပ်ဆက်မှုတွေကိုလည်း

with Malassezia.

သုတေသီတွေ ရှာဖွေဆဲပါ။

They hypothesize that dandruff,

ကျွန်တော်တို့ အဆင်မပြေ အရှက်ရစေတဲ့ ဗောက်တွေဟာ

which can be uncomfortable and embarrassing for us,

မှိုတွေအတွက်တော့ စားချင့်စဖွယ် အစားအစာတွေဖြစ်နိုင်တယ်

creates a reliable, oily food source for the yeast.

ဆိုပြီး သုတေသီတွေက ယူဆထားတာ ရှိပါတယ်။

But dandruff isn’t contagious or a great threat to our health.

ဗောက်တွေဟာ မကူးစက်တတ်သလို ကျန်းမာရေးကို မထိခိုက်စေပါဘူး။

And Malassezia seem to excel at defending their territory, our skin,

Malassezia တွေဟာ သူတို့စားကျက်ကို အခြားပိုးတွေရန်က ကာကွယ်ပါတယ်။

from other, more harmful microbes like Staphylococcus aureus.

Staphylococcus aureus လို အန္တရာယ်ကောင်တွေပေါ့။

So, while scientists have gotten to the bottom of many mysteries

ဆိုတော့ကာ ဒီလို လှို့ဝှက်ချက်တွေပြည့်နေတဲ့ ဗောက်ပြဿနာကို

surrounding this condition, it must be said:

သုတေသီတွေလေ့လာဆဲကာလမှာတော့

dandruff remains a head-scratcher.

ခေါင်းသာ ဆက်ကုတ်နေပါဦး လို့ ပြောရတော့မှာပါပဲ။