If superpowers were real: Immortality - Joy Lin

5,320,531 views ・ 2013-06-27

TED-Ed


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Khin Aung Reviewer: Sanntint Tint
00:14
Immortality.
0
14478
2157
ထာဝရအသက်ရှင်ခြင်း။
00:16
In movies, kings are always searching for the secret to immortality.
1
16659
4605
ရုပ်ရှင်ထဲမှာဆို ဘုရင်တွေက ထာဝရမသေခြင်းရဲ့ လျှို့ဝှက်ချက်ကို ရှာဖွေနေကြတာပါ။
00:21
But is immortality really a good thing?
2
21288
3338
ဒါပေမဲ့ ထာဝရအသက်ရှင်ခြင်းက တစ်ကယ်ကောင်းတဲ့အရာရော ဟုတ်ရဲ့လား။
00:24
To a ten-year-old boy, one year is the same as 10% of his life.
3
24650
3809
ဆယ်နှစ်အရွယ်ကောင်လေးတစ်ယောက်အတွက်တော့ တစ်နှစ်ဆိုတာ သူ့ဘဝရဲ့ ၁၀%ပါ။
00:28
To his forty-year-old mother, one year is merely 2.5% of her life.
4
28483
4209
သူ့ရဲ့ အသက်၄၀အရွယ်အမေအတွက်တော့ ၁ နှစ်ဆိုတာ သူ့ဘဝရဲ့ ၂.၅% ပါပဲ။
00:32
The same year, 365 days,
5
32716
1939
တစ်နှစ်၊ ၃၆၅ရက်ချင်းတူတူကိုတောင်
00:34
can feel differently to different people.
6
34679
3326
မတူညီတဲ့လူတွေက ကွဲပြားစွာ ခံစားကြပါတယ်။
00:38
If we live until we're 82,
7
38029
1835
အသက် ၈၂နှစ်အထိ နေတယ် ဆိုကြပါစို့။
00:39
that's about 30,000 days.
8
39888
2489
ဒါက ရက်ပေါင်း ၃သောင်းပါ။
00:42
If this boy lives for 30,000 years, a year to him could feel like a day.
9
42401
4757
ဒီကောင်လေးက နှစ်ပေါင်း ၃ သောင်းနေမယ်ဆိုရင် သူ့အတွက် ၁ နှစ်က ၁ ရက်လိုဖြစ်နေမှာပါ။
00:47
And if this boy's emotions sustain
10
47182
1651
ဒီကောင်လေးရဲ့ စိတ်ခံစားချက်တွေက
00:48
through the potential boredom of living for millions of years,
11
48857
3074
နှစ်သန်းပေါင်းများစွာ နေလာတဲ့ ပျင်းရိမှုဒဏ်ကို ခံနိုင်ရင်တောင်မှ
00:51
he might become extremely lonely and sad,
12
51955
3045
သူက အရမ်း အထီးကျန်ပြီး ဝမ်းနည်းလာပါလိမ့်မယ်။
00:55
knowing he has and always will outlive everyone he has ever loved.
13
55024
5278
သူချစ်တဲ့သူမှန်သမျှကို ကျော်လွန်ပြီး အမြဲတမ်း အသက်ရှင်နေရလို့ပါ။
01:00
But what if everyone were immortal?
14
60326
2395
ဒါပေမဲ့ လူတိုင်းက ထာဝရမသေဘဲ အသက်ရှင်နေရင်ရော။
01:02
Well, first off, Earth is only so big.
15
62745
2440
ကမ္ဘာကြီးက ကြီးတယ်ဆိုတာလည်း အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိပါပဲ။
01:05
So, where would we all live?
16
65209
2363
အဲဒီတော့ အကုန်ဘယ်မှာသွားနေကြမလဲ။
01:07
(Grunts)
17
67596
1250
“စိတ်မရှိပါနဲ့”
01:08
"Excuse me!" "That's my face!"
18
68870
2161
“အဲ့ဒါ ငါ့မျက်နှာကွ”
01:11
"Stop it!" "Pardon me."
19
71055
2502
“ဟေ့ ဟေ့” “တော်တော့ ရပ် ရပ်”
01:13
"Tight in here!"
20
73581
1025
“ဒီမှာ ကျပ်နေပြီ”
01:14
Do you remember what you did last year or when you were five?
21
74630
2993
သင် မနှစ်က ဘာလုပ်ခဲ့လဲဆိုတာ မှတ်မိလား။ အသက် ၅ နှစ်တုန်းကကိုရော၊
01:17
How much of your past have you forgotten?
22
77647
1955
သင့်အတိတ်ကို ဘယ်လောက်တောင်မေ့သွားပြီလဲ။
01:19
If you have trouble remembering what you did when you were five,
23
79626
3075
အသက် ၅ နှစ်တုန်းက ဘာလုပ်ခဲ့လဲဆိုတာကိုတောင် မမှတ်မိရင်
01:22
how will you remember what happened if you were alive a thousand years ago?
24
82725
3526
လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်တစ်ထောင်ကသာ အသက်ရှင်နေရင် ဖြစ်ခဲ့တာတွေကို ဘယ်လိုမှတ်မိမှာလဲ။
01:26
A million years ago?
25
86275
1030
နှစ်တစ်သန်းဆိုရင်ရေ။
01:27
We don't remember every single detail of our past
26
87329
2291
ကျွုန်ုပ်တို့ဟာ ဖြစ်ခဲ့တာတိုင်းကို မမှတ်မိပါဘူး။
01:29
because our brains have a limited capacity
27
89644
2000
ဦးနှောက်ရဲ့ စွမ်းရည်မှာ အကန့်အသက်ရှိလို့
01:31
and we replace useless memories,
28
91668
1541
အလယ်တန်းတုန်းက လော်ကာနံပါတ်လို
01:33
like middle school locker combinations,
29
93233
1858
မလိုတဲ့မှတ်ညဏ်တွေကို အရေးကြီးတာတွေနဲ့
01:35
with relevant information.
30
95115
2069
အစားထိုးလိုက်လို့ပါ။
01:37
If this immortal boy finds a companion
31
97208
2136
ဒီကောင်လေးက နှစ်တစ်ရာမှာတစ်ခေါက်
01:39
to fall in love with once every hundred years,
32
99368
2231
ချစ်သူအသစ်တစ်ယောက် ရှာရင်
01:41
he would have ten thousand girlfriends in a million years.
33
101623
3721
နှစ်တစ်သန်းကြာရင် သူ့မှာ ချစ်သူပေါင်း တစ်သောင်း ရှိမှာပါ။
01:45
And how many of those ten thousand girls' names
34
105368
2846
အဲ့ဒီအယောက်တစ်သောင်းထဲက ဘယ်နှစ်ယောက်ရဲ့ နာမည်ကို
01:48
will he be able to remember?
35
108238
1655
သူ မှတ်မိမယ်ထင်လဲ။
01:49
This changes what a meaningful relationship means, doesn't it?
36
109917
3353
အဓိပ္ပာယ်ရှိတဲ့ ဆက်ဆံရေးဆိုတာက ဒီလိုဆိုတော့လဲ ပြောင်းသွားတယ်မလား။
01:53
Another tricky thing about immortality:
37
113294
1858
ထာဝရမသေခြင်းမှာ ရှုပ်ထွေးတာ တစ်ခုကတော့
01:55
Human beings have not always looked the same.
38
115176
2100
လူတွေက ရုပ်အမြဲတမ်း တူနေတာ မဟုတ်ဘူး။
01:57
This can be explained by Darwin's theory of evolution.
39
117300
2572
Darwinရဲ့ သီအိုရီကိုကြည့်ရင် သိနိုင်ပါတယ်။
01:59
For instance, if women find taller men more attractive,
40
119896
2717
ဉပမာ အမျိုးသမီးတွေက အရပ်ရှည်တဲ့ အမျိုးသားတွေကိုကြိုက်ရင်
02:02
then more tall men would mate and have children,
41
122637
2772
အရပ်ရှည်တဲ့ အမျိုးသားတွေနဲ့ပဲ ကလေးတွေယူပြီး
02:05
putting more tall genes in the gene pool.
42
125433
2048
အရပ်ရှည်စေတဲ့ ဗီဇတွေကို တိုးပွားလာစေရင်
02:07
That means, in the next generation,
43
127505
1681
အဲဒီအတွက် နောက်မျိုးဆက်တွေမှာ
02:09
more children will have the genes to be taller.
44
129210
2218
အရပ်ရှည်တဲ့ ကလေးတွေပဲ များလာမှာပါ။
02:11
Repeat that process for a million years
45
131452
1881
အဲဒီလိုသာဆို နောက်နှစ်တစ်သန်းကြာရင်
02:13
and the average height will be a lot taller
46
133357
2006
လူတွေရဲ့ ပျမ်းမျှအရပ်က အခုအရပ်ထက်
02:15
than the average height today,
47
135387
1501
အများကြီး ပိုရှည်နေတော့မှာပါ
02:16
assuming there's no natural disaster that wipes out all the tall people.
48
136912
3381
အရပ်ရှည်သူတွေကို မျိုးသုန်းသွားစေမယ့် ကပ်ဘေးတွေသာ မရှိဘူးဆိုရင်ပေါ့။
02:20
Our ancestors were short, hairy apes.
49
140317
2116
အမွှေးထူမျောက်တွေက ဆင်းသက်လာတာမလို့
02:22
We still have body hair, but we don't look like apes any more.
50
142457
3141
အခုကျွန်ုပ်တို့မှာ အမွှေးတွေ ရှိပေမဲ့ မျောက်နဲ့တော့မတူတော့ပါဘူး။
02:25
If you're the only person who is immortal,
51
145622
2000
အကုန်လုံးက ပြောင်းလဲနေပြီး သင်တစ်ယောက်တည်း
02:27
while everyone else keeps evolving,
52
147646
1800
မျိုးဆက်တစ်ခုပြီးတစ်ခု
02:29
generation after generation,
53
149470
1593
ထာဝရအသက်ရှင်နေမယ်ဆိုရင်
02:31
you will eventually look quite different than the people who surround you.
54
151087
3599
သင့်ရုပ်က သူများတွေနဲ့မတူဘဲ ကွဲပြားနေမှာပါ။
02:34
"Hi, how you doing?"
55
154710
1087
“ပာယ်လို နေကောင်းလား”
02:35
If one of our ancestors, apes, is still alive today,
56
155821
2682
ကျွန်ုပ်တို့ ဘိုးဘေးမျောက်တွေသာ အခုထိ အသက်ရှင်နေသေးရင်
02:38
how many people will make friends with it
57
158527
1953
ဘယ်သူက အမျိုးသားသမိုင်းပြတိုက်ကို
02:40
instead of calling the Museum of Natural History?
58
160504
2595
ခေါ်မဲ့အစား သူတို့နဲ့ သူငယ်ချင်းလုပ်မှာလဲ။
02:43
And one more physical consideration for immortality:
59
163123
3250
နောက်ထပ် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာနဲ့ ပက်သက်ပြီး စဉ်းစားစရာ တစ်ခုကတော့
02:46
Scars.
60
166397
1315
အမာရွတ်တွေပါပဲ။
02:47
After all, immortality doesn't automatically translate to invincibility,
61
167736
3853
ထာဝရအသက်ရှင်ခြင်းဆိုတာ ထာဝရမသေခြင်းကိုပြောတာပါ။
02:51
it just means you cannot die.
62
171613
2175
ဒုတ်ပြီးဓားပြီး အန္တရာယ်ပြီးတာ မဟုတ်ပါဘူး။
02:53
But it doesn't guarantee what condition you'll be alive in.
63
173812
2781
အဲဒီတော့ ဘယ်လိုအခြေအနေမျိုးနဲ့ နေရမယ်ဆိုတာ မသိနိုင်ဘူး၊
02:56
Look at your body and count how many scars you have.
64
176617
2481
ကိုယ့်ကိုယ်ပေါ်မှာအမာရွတ် ဘယ်နှခုရှိလဲ ရေကြည့်ပါ။
02:59
If you have made this many permanent scars
65
179122
2037
အခုတောင် အမာရွတ်တွေ ဒီလောက်များနေရင်
03:01
within your life,
66
181183
1073
နောက်နှစ်တစ်ထောင်ကျရင်
03:02
imagine how much damage you would have if you were one thousand years old!
67
182280
4366
ဘယ်လောက်တောင်များနေမလဲ စဉ်းစားသာကြည့်ပါတော့။
03:06
Now, there are approximately
68
186670
1348
အခု ခန့်မှန်းခြေ အမေရိကမှာ
03:08
185,000 amputation-related hospital discharges
69
188042
3314
အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းများပြတ်တောက်မှုနဲ့ ပက်သက်ပြီး ဆေးရုံဆင်းတဲ့လူပေါင်း
03:11
every year in the U.S.
70
191380
1702
၁၈၅၀၀၀ ယောက် ရှိပါတယ်။
03:13
These injuries are due to accidents or illnesses.
71
193106
3146
မတော်တဆမှု ဒါမှမဟုတ် နေမကောင်းတာကြောင့်ပါ။
03:16
Certainly the percentage is low comparing to the total population
72
196276
3069
နှစ်တစ်ရာပဲနေရင်တော့ စုစုပေါင်းလူဉီးရေနဲ့ ယှဉ်လိုက်တဲ့အခါ
03:19
if you only live for a hundred years.
73
199369
1959
သေချာပေါက် ရာခိုင်နှုန်းနည်းတာပေါ့။
03:21
However, if you've been alive for over one million years,
74
201352
3562
နှစ်တစ်သန်းသာနေမယ်ဆိုရင်တော့ ခြေစုံလက်စုံရှိဖို့ဆိုတာ
03:24
the odds of still having all your limbs are pretty slim.
75
204938
3229
တော်တော်ခက်ခဲသွားပြီ။
03:28
What about little accessories,
76
208191
1491
မျက်စိ၊ နှာခေါင်း၊ နားရွက်နဲ့
03:29
like your eyes, your nose, your ears,
77
209706
1794
ခြေချောင်းလက်ချောင်း
03:31
fingers or toes?
78
211524
1479
စတဲ့အရာတွေရောပေါ့။
03:33
What about your teeth?
79
213027
1970
သွားတွေရောပဲ။
03:35
What are the odds of you keeping your dental health
80
215021
2429
နှစ်ပေါင်းရာကျော် သွားတွေကောင်းနိုင်ခြေက
03:37
for a hundred years?
81
217474
1029
ဘယ်လောက်ရှိမှာလဲ။
03:38
A thousand years?
82
218527
1468
နှစ်ပေါင်းထောင်ကျော်ရော
နှစ်ပေါင်းသန်းကျော်ရော
03:40
One million years?
83
220019
2327
03:42
You might end up looking like a horribly scuffed-up Mr. Potato Head
84
222370
3155
ခြေလက်မရှိ သွားမရှိနဲ့ အာလူးကြီးနဲ့
03:45
with missing pieces and dentures.
85
225549
2302
တူသွားဉီးမယ်။
03:47
So, are you sure you want to live forever?
86
227875
3277
အဲဒီတော့ ထာဝရအသက်ရှင်ချင်တာ သေချာရဲ့လား။
03:52
Now, which superpower physics lesson will you explore next?
87
232041
4611
နောက်ထပ်ဘယ်စွမ်းအား တွေအကြောင်းကို သိချင်သေးလဲ။
03:56
Shifting body size and content,
88
236676
4383
ကိုယ်ခန္ဓာအရွယ်အစား ပြောင်းခြင်း
04:01
super speed,
89
241083
1128
စူပါ အမြန်နှုန်း၊
04:02
flight,
90
242235
1873
ပျံသန်းခြင်း၊
04:04
super strength,
91
244132
2726
အင်အားကြီးခြင်း
04:06
immortality,
92
246882
2492
ထာဝရအသက်ရှင်ခြင်းနဲ
04:09
and --
93
249398
1928
ပြီးတော့
04:11
invisibility.
94
251350
2135
ကိုယ်ပျောက်နိုင်စွမ်းပါ။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7