Why do whales sing? - Stephanie Sardelis

Translator: AnnieMoon Lasham Reviewer: Sanntint Tint

Communicating underwater is challenging.

ရေအောက်ထဲမှာ ဆက်သွယ်ရတာဟာ ခက်ခဲတဲ့ အရာတစ်ခုပါပဲ။

အလင်းနဲ့အနံ့ဟာ သေချာမဖြတ်သန်းနိုင်တဲ့အတွက်

Light and odors don't travel well, so it's hard for animals to see or smell.

တိရိစ္ဆာန်တွေ မြင်နိုင်၊အနံ့ခံနိုင်ဖို့ ခက်ခဲပါတယ်။

But sound moves about four times faster in water than in air,

အသံကတော့ လေထုထဲမှာထက် ရေထုထဲမှာ ၄ ဆ ပိုမြန်စွာ ဖြတ်သန်းနိုင်တဲ့အတွက်

so in this dark environment,

ဒီမှောင်မိုက်နေတဲ့ နေရာက

marine mammals often rely on vocalization to communicate.

ရေနေ နို့တိုက်သတ္တဝါ‌တွေဟာ အချင်းချင်း ဆက်သွယ်ဖို့အတွက် အသံကို အသုံးပြုကြပါတယ်။

That's why a chorus of sounds fills the ocean.

ဒါကြောင့် သမုဒ္ဒရာထဲမှာ သံပြိုင်အသံတွေနဲ့ ပြည့်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ချက်ခနဲမြည်သံတွေ၊ တဒုန်းဒုန်းမြည်သံတွေ

Clicks,

pulses,

whistles,

လေချွန်သံတွေ၊ တကျွိကျွိမြည်သံတွေ၊

groans,

boings,

ပွက်ခနဲမြည်သံတွေ၊ အော်သံတွေနဲ့

cries,

and trills, to name a few.

တုန်ခါသံလို အသံတွေနဲ့ ပြည့်နှက်နေတာပါ။

But the most famous parts of this underwater symphony

ရေအောက်ကမ္ဘာ တေးသွားတွေရဲ့ အကျော်ကြားဆုံးအပိုင်းတွေကတော့

are the evocative melodies, or songs, composed by the world's largest mammals,

ဒီကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး နို့တိုက်သတ္တဝါ‌တွေရဲ့ သံစဉ်နဲ့သီချင်းတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။

သူတို့ကတော့ ဝေလငါးတွေပဲဖြစ်ပါတယ်။

whales.

Whale songs are one of the most sophisticated communication systems

ဝေလငါးတွေရဲ့ သီချင်းတွေက တိရစ္ဆာန်လောကမှာ အဆန်းပြားနဲ့ အရှုပ်ထွေးဆုံး

in the animal kingdom.

ဆက်သွယ်‌ရေးစနစ်တစ်ခုပါပဲ။

Only a few species are known to sing.

သီချင်းဆိုတဲ့ မျိုးစိတ်အနည်းငယ်ကပဲ လူသိများပါတယ်။

Blue,

fin,

အပြာရောင်ဝေလငါး Fin ဝေလငါး

bowhead

bowhead ဝေလငါး၊ minke ဝေလငါး နဲ့

minke whales,

and of course humpback whales.

humpback ဝေလငါးတွေပဲဖြစ်ကြပါတယ်။

အကုန်လုံးက Baleen ဝေလငါးတွေ ဖြစ်ပြီး

These are all baleen whales

သွားအစား baleen plate ကိုသုံးကာ သားကောင်ကို ဖမ်းကြတာဖြစ်ပါတယ်။

which use hairy baleen plates instead of teeth to trap their prey.

Meanwhile, toothed whales do use echolocation,

သွားပါတဲ့‌ ဝေလငါးတွေလည်း ecolocation စနစ်ကို အသုံးပြုကြပါတယ်။

and they and other species of baleen whales

သူတို့တွေနဲ့ အခြား Baleen ဝေလငါးမျိုးစိတ်တွေဟာ

make social sounds, such as cries and whistles, to communicate.

အော်သံ၊ လေချွန်သံတွေလို ထူးခြားတဲ့အသံ‌တွေ ပြုလုပ်ပြီး ဆက်သွယ်ကြပါတယ်။

But those vocalizations lack the complexity of songs.

ဒါပေမဲ့ ဒီလိုအသံပြုခြင်းတွေမှာ သီချင်းတွေရဲ့ရှုပ်ထွေးမှုတွေ မပါဝင်ပါဘူး။

So how do they do it?

ဒါဆို သူတို့ ဘယ်လိုလုပ်ကြပါသလဲ။

Land mammals like us generate sound by moving air over our vocal cords

ကုန်းနေနို့တိုက်သတ္တဝါတွေက

အသံကြိုးတွေကို လေနဲ့တုန်ခါစေပြီး အသံထွက်ကြပါတယ်။

when we exhale, causing them to vibrate.

အသက်ရှူထုတ်လိုက်တဲ့အခါမှာ အသံကြိုးကို တုန်ခါစေပါတယ်။

Baleen whales have a U-shaped fold of tissue between their lungs

Baleen ဝေလငါးတွေရဲ့ အဆုတ်အလယ်မှာ U ပုံစံ tissue ရှိပြီး

and their large inflatable organs called laryngeal sacs.

ကြီးမားပြီး လေသွင်းနိုင်တဲ့ အသံအိုးတွေရှိကြပါတယ်။

ကျွန်ုပ်တို့ သေချာ မသိနိုင်ရတဲ့ အကြောင်းအရင်းက

We don't know this for sure

because it's essentially impossible to observe the internal organs

အသက်ရှင်ပြီး သီချင်းဆိုနေတဲ့ ဝေလငါးရဲ့ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတွေကို

of a living, singing whale,

လေ့လာလို့မရတဲ့အတွက်ပဲဖြစ်ပါတယ်။

ကျွန်ုပ်တို့ ယူဆကြတာကတော့ ဝေလငါး သီချင်းဆိုတဲ့အခါ

but we think that when a whale sings,

muscular contractions in the throat and chest

သူ့ရဲ့ လည်ချောင်းနဲ့ရင်ဘတ်က ကြွက်သားတွေ ဆွဲဆန့်ကြပြီး

move air from the lungs across the U-fold and into the laryngeal sacs,

အဆုတ်ထဲကလေကို U-fold ကို ဖြတ်ပြီး အသံအိုးဆီကို ရွေ့လျားစေကာ

causing the U-fold to vibrate.

U-Fold ကို တုန်ခါစေပါတယ်။

The resulting sound resonates in the sacs like a choir singing in a cathedral

ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့အသံက အသံအိုးထဲမှာ ကာသီဒြယ်မှာ သံစုံဆိုနေသလို ပဲ့တင်သံထပ်စေကာ

making songs loud enough to propagate up to thousands of kilometers away.

ကီလိုမီတာထောင်ချီအထိ ဖြန့်ကျက်နိုင်တဲ့ ကျယ်လောင်တဲ့ သံစဉ်‌တွေပြုလုပ်ပါတယ်။

Whales don't have to exhale to sing.

ဝေလငါးတွေ သီချင်းဆိုဖို့ အသက်ရှူထုတ်စရာမလိုအပ်ပါဘူး။

Instead, the air is recycled back into the lungs,

၎င်အစား လေဟာ အဆုတ်ထဲ ပြန်ဝင်သွားပြီး

creating sound once more.

အသံကိုနောက်တစ်ကြိမ် ဖန်တီးပါတယ်။

One reason whale songs are so fascinating is their pattern.

ဝေလငါးတွေရဲ့ သီချင်းတွေကို စွဲမက်စရာကောင်းစေတဲ့ အချက်က

သူတို့ရဲ့patternပါပဲ

Units, like moans, cries, and chirps are arranged in phrases.

ညည်းသံတွေ၊ငိုသံတွေနဲ့ ကျည်ကျည်ကျာကျာ မြည်သံလို ယူနစ်တွေကို

တေးသွားအကန့် တစ်ကန့်အနေနဲ့ စီထားလိုက်ပြီး

Repeated phrases are assembled into themes.

ထပ်ကျော့ထားတဲ့ တေးသွားအကန့်တွေကို သံစဥ်အနေနဲ့ ပေါင်းစပ်လိုက်ပါတယ်။

Multiple themes repeated in a predictable pattern create a song.

သံစဥ်ပေါင်းစုံဟာ ခန့်မှန်းလို့ရတဲ့ ပုံစံအနေနဲ့ ထပ်ကျော့တဲ့အခါ

သီချင်းတစ်ပုဒ်ကိုဖြစ်ပေါ်စေပါတယ်။

This hierarchical structure is a kind of grammar.

ဒီအထက်အောက်ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံဟာ သဒ္ဒါနဲ့ ဆင်တူပါတယ်။

Whale songs are extremely variable in duration,

ဝေလငါးသီချင်းတွေရဲ့ ကြာချိန်ဟာ တသမတ်ထဲ မရှိဘဲ

and whales can repeat them over and over.

သူတို့ဟာ သီချင်းကို ထပ်ခါထပ်ခါ သီဆိုနိုင်ပါတယ်။

မှတ်တမ်းတစ်ခုမှာဆို

In one recorded session, a humpback whale sang for 22 hours.

humpbackဝေလငါးတစ်ကောင်ဟာ

၂၂ နာရီကြာ သီဆိုတယ်လို့ မှတ်တမ်းတင်ထားပါတယ်။

And why do they do it?

သူတို့ ဘာကြောင့် ဒီလိုလုပ်ကြရသလဲ။

We don't yet know the exact purpose, but we can speculate.

ကျွန်ုပ်တို့ဟာ တိကျတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကို မသိသေးပေမယ့် ခန့်မှန်းနိုင်ပါတယ်။

သီဆိုသူအများစုဟာ အထီးများဖြစ်ပြီး မိတ်လိုက်ရာသီတွေမှာ အများဆုံးသီဆိုကြပါတယ်။

Given that the singers are males and they mostly sing during the mating season,

songs might be used to attract females.

သီချင်းတွေဟာ အမတွေကို ဆွဲဆောင်ဖို့ အသုံးပြုတယ်လို့ ယူဆရသလို

Or perhaps they're territorial, used to deter other males.

သူတို့ရဲ့ ပိုင်နက်ကို

တခြား အထီးတွေ မကျူးကျော်အောင် တားမြစ်ဖို့အတွက်လည်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ဝေလငါးတွေဟာ နှစ်စဥ် သားပေါက်ရာနေရာကို ပြန်လာတက်ကြကာ

Whales return to the same feeding and breeding grounds annually,

and each discrete population has a different song.

မတူညီတဲ့ မျိုးဆက်တစ်ခုချင်းစီမှာ မတူညီတဲ့ သီချင်းတွေရှိကြပါတယ်။

Songs evolve over time as units or phrases are added, changed, or dropped.

တေးသွားတွေကို ထပ်ထည့်တာ၊ ပြောင်းလဲတာတွေကြောင့်

သီချင်းတွေလည်း ပြောင်းလဲလာပါတယ်။

And when males from different populations are feeding within earshot,

ကွဲပြားတဲ့ ဝေလငါးထီးအုပ် ကျက်စားတဲ့ နေရာဝန်းကျင်မှာဆိုရင်

တေးသွား‌တွေဟာ ခဏခဏ ပြောင်းလဲတက်ပါတယ်။

phrases are often exchanged,

maybe because new songs make them more attractive to breeding females.

သီချင်းအသစ်တွေဟာ

အမတွေကို ပိုဆွဲဆောင်နိုင်တာကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

This is one of the fastest examples of cultural transmission,

ဒါဟာ ယဥ်ကျေးမှုကူးပြောင်းခြင်းရဲ့ ဥပမာတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့

where learned behaviors are passed between unrelated individuals

သင်ယူခဲ့ရတဲ့ အပြုအမူတွေဟာ

မျိုးနွယ်တူ သူစိမ်းနှစ်ဦးကြား လက်ဆင့်ကမ်းခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

of the same species.

We can eavesdrop on these songs using underwater microphones

ကျွန်ုပ်တို့ဟာ ဒီသီချင်းတွေကို

hydrophone လို့ခေါ််တဲ့

ရေအောက်အသံဖမ်းကိရိယာတွေနဲ့ ဖမ်းယူ နားဆင်နိုင်ပါတယ်။

called hydrophones.

These help us track species when sightings or genetic samples are rare.

ဒီကိရိယာတွေဟာ မြင်ရခဲပြီး ၊မျိုးရိုးနမူနာရှားပါးတဲ့မျိုးစိတ်တွေကို

ခြေရာခံဖို့ ကူညီပေးပါတယ်။

ဥပမာအားဖြင့် သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းက ဝေလငါးပြာအရေအတွက်ကို

For example, scientists have been able to differentiate

the elusive blue whale's populations worldwide based on their songs.

သူတို့ရဲ့ သီချင်းတွေက တစ်ဆင့် ခွဲခြားနိုင်ပါတယ်။

But the oceans are getting noisier as a result of human activity.

သို့သော် လူသားတွေကြောင့် သမုဒ္ဒရာဟာ ပိုပြီး ဆူညံလာပါတယ်။

စက်‌လှေတွေ၊ ‌ ရေအောက်စစ်လက်နက်တွေရဲ့ တုန်ခါမှုတွေ

Boating,

military sonar,

underwater construction,

ရေအောက် ဆောက်လုပ်ရေးတွေနဲ့

and seismic surveys for oil are occurring more often

ဆီထုတ်ဖို့အတွက် ပြုလုပ်တဲ့ ငလျင်စမ်းသပ်ချက်တွေ များလာတွေက

which may interfere with whale's communication.

ဝေလငါးတွေရဲ့ ဆက်သွယ်ရေးကို အနှောင့်အယှက် ဖြစ်လို့နေပါတယ်။

Some whales will avoid key feeding or breeding grounds

တချို့ ‌ဝေလငါးတွေဟာ ပင်မသားပေါက်ရာ စားကျက်ကို ‌ရှောင်သွားကြပါတယ်။

if human noise is too loud.

လူတွေရဲ့ အသံတွေ အရမ်းဆူညံနေတဲ့အချိန်မျိုးမှာဆိုရင်ပေါ့။

And humpback whales have been observed to reduce their singing

humpbackဝေလငါးတွေဟာ သီချင်းဆိုတာကို

in response to noise 200 kilometers away.

၂၀၀ ကီလိုမီတာအကွာက ဆူညံသံတွေကြောင့် လျှော့ချလိုက်တယ်လို့ တွေ့ရှိထားပါတယ်။

Limiting human activity along migratory routes

လူသားတွေရဲ့ လုပ်ဆောင်ချက်တွေကို စားကျက်ပြောင်းတဲ့ လမ်းကြောင်းတွေနဲ့

and in other critical habitats,

တခြား အရေးကြီးတဲ့နေရာတွေမှာ ထိန်းချုပ်လိုက်ပြီး၊

and reducing noise pollution throughout the ocean

သမုဒ္ဒရာတစ်လျှောက် အသံလှိုင်းညစ်ညမ်းမှုကို လျှော့ချခြင်းက

would help ensure whales continued survival.

ဝေလငါးတွေ ဆက်လက်ရှင်သန်ခြင်းအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေပါတယ်။

If the whales can keep singing and we can keep listening,

ဝေလငါးတွေသာ သီချင်းဆက်ဆိုနေခဲ့ပြီး

ကျွန်ုပ်တို့က ဆက်ပြီး နားထောင်နေနိုင်ခဲ့ရင်

maybe one day we'll truly understand what they're saying.

သူတို့ပြောတာကို နားလည်နိုင်မယ့် တစ်နေ့ ရောက်လာနိုင်ပါတယ်။