Why do we itch? - Emma Bryce

Translator: Ayan Organization Reviewer: Aga Ismael

You're standing at the ready inside the goal

تۆ بە ئامادەیی لە ناو گۆڵەکەدا وەستاویت

when suddenly, you feel an intense itch on the back of your head.

کاتێك لەناکاو، هەست بە خورانێکی زۆر دەکەیت لە پشتە سەرتدا.

We've all experienced the annoyance of an inconvenient itch,

هەموومان توشی هەستی خورانێکی بێزارکەر بووینە،

but have you ever pondered why we itch in the first place?

بەڵام تۆ هەرگیز بیرت کردۆتەوە بۆچی هەست بە خوران دەکەیت؟

The average person experiences dozens of individual itches each day.

کەسێکی ئاسایی ڕۆژانە دەیان جار هەستی خوران تاقیدەکاتەوە.

They can be triggered by all sorts of things,

هەموو شتێک دەکرێت ببێتە هۆکاری خوران،

including allergic reactions,

لەوانە کاریگەریە هەستیارییەکان،

dryness,

وشکی،

and even some diseases.

و تەنانەت هەندێك نەخۆشی.

And then there are the mysterious ones that pop up for no reason at all,

و دواتر جۆرێکی نادیار هەیە کە بە بێ هیچ هۆکارێك توشی دەبیت،

or just from talking about itching.

یان هەر بە باسکردنیشی، توشی خورو دەبیت.

You're scratching your head right now, aren't you?

تۆ هەر ئێستا سەرت دەخورێنیت، وانییە؟

Anyhow, let's take one of the most common sources: bug bites.

هەرچۆنێك بێت، با باسی یەکێك لە هۆکارە هەرە باوەکان بکەین: پێوەدانی مێرووەکان.

کاتێك مێشوولەیەك پێتەوە دەدات،

When a mosquito bites you,

it releases a compound into your body called an anticoagulant

ئەوە پێکهاتەیەك دەخاتە ناو لاشە پێی دەگوترێت دژە مەیین

that prevents your blood from clotting.

کە ڕێگری لە خوێن مەیین دەکات.

That compound, which we're mildly allergic to,

ئەو پێکهاتەیە، کە ئێمە هەستیاریەکی کەممان پێی هەیە،

triggers the release of histamine,

دەبێتە هۆی دەردانی هیستامین،

a chemical that makes our capillaries swell.

ماددەیەکی کیمیاییە کە موولولەکانمان دەئاوسێنێت.

This enables increased blood flow,

ئەمەش توانای وروژمی خوێن زیاد دەکات،

which helpfully accelerates the body's immune response

کە سوودمەندانە وەڵامدانەوەکانی لاشە دژی نەخۆشی خێرادەکات

to this perceived threat.

بۆ ئەم مەترسییە پێزانراوە.

That explains the swelling,

ئەوە هەڵئاوسانەکە ڕوون دەکاتەوە،

and it's the same reason pollen can make your eyes puff up.

و ئەوە هەمان هۆکاری هەڵاڵەیە کە دەتوانێت چاوەکانت هەڵئاوسێنێت.

Histamine also activates the nerves involved in itching,

هەروەها هیستامین دەمارەکانی تووشبوو بە خوران دەخاتە کار،

which is why bug bites make you scratch.

کە لەبەرئەوەیە پێوەدانی مێروو وات لێدەکات خۆت بخورێنیت.

But the itchy sensation itself isn't yet fully understood.

بەڵام هەستی خوراندن خۆی تاکو ئێستا بە تەواوی ڕون نییە.

In fact, much of what we do know

لە ڕاستیدا، ئەوەی کە ئێمە دەیزانین

comes from studying the mechanics of itching in mice.

لە خوێندنی میکانیکی دەربارەی خورانی مشکەوە هاتووە.

Researchers have discovered that itch signals in their skin

توێژەرەکان ئەوەیان دۆزیوەتەوە کە نیشانەکانی خوران لە پێستی ئەواندا

are transmitted via a subclass of the nerves that are associated with pain.

لە ڕێگەی جۆرێکی دەمار بڵاو دەبێتەوە کە بەستراوە بە ئازارەوە.

These dedicated nerves produce a molecule called natriuretic polypetide B,

ئەوە دەمارەکانی بەرهەمهێنانی گەردیلە تەرخان دەکات پێیان دەڵێن ناتریۆرتک پپتد B،

which triggers a signal that's carried up the spinal cord to the brain,

پۆلیپێتید B، کە وا دەکات ئاماژەیەك بەرزبێتەوە لە دڕکە پەتکەوە بۆ مێشك،

where it creates the feeling of an itch.

کە هەستی خوراندنێك دروست دەکات.

When we scratch, the action of our fingernails on the skin

کاتێك خۆمان دەخورێنین، کرداری نینۆکی پەنجەکانمان لەسەر پێست

causes a low level pain signal that overrides the itching sensation.

دەبێتە هۆی ئازارێکی کەم کە بەسەر هەستی خوراندنەکەدا زاڵ دەبێت.

It's almost like a distraction, which creates the sensation of relief.

کە وا دەکات هەستی خوراندنەکە لە یاد بکەین، بەمەش ئارام دەبینەوە.

But is there actually an evolutionary purpose to the itch,

بەڵام ئایا هیچ مەبەستێک لە پشت خورانەەوە هەیە،

or is it simply there to annoy us?

یان تەنها بۆ بێزارکردنی ئێمەیە؟

The leading theory is that our skin has evolved to be acutely aware of touch

وەڵامی سەرەکی ئەوەیە پێستمان گەشەی کردووە بۆئەوەی زۆر هەستیار بێت بۆ بەرکەوتن

so that we're equipped to deal with risks from the outside world.

تاکو ئێمە ئامادە بین بۆ مامەڵە کردن لەگەڵ مەترسییەکانی جیهانی دەرەوە.

Think about it.

بیری لێ بکەوە.

Our automatic scratching response would dislodge anything harmful

وەڵامدانەوە خودکارەکانمان بۆ خوراندن هەموو شتێکی زیان بەخش لا دەدات

that's potentially lurking on our skin,

کە ئەگەری هەیە لەسەر پێستمان خۆیان شاردبێتەوە،

like a harmful sting,

وەکو چزووی زیانبەخش،

a biting insect,

مێرووی بڕەڕ،

or the tendrils of a poisonous plant.

یاخود پێوە نووسانی ڕووەکێکی ژەهراوی.

This might explain why we don't feel itching inside our bodies,

ئەمە ڕونی دەکاتەوە کە بۆچی لە ناوەوەی لاشەماندا هەست بە خوراندن ناکەین،

like in our intestines,

وەکو لە ناو ڕیخۆڵەمان،

which is safe from these external threats,

کە لەو مەترسییە دەرەکییانە پارێزراوە،

though imagine how maddening that would be.

سەرەڕای وێناکردنی ئەوەی کە چەند شێتانە دەبێت.

In some people, glitches in the pathways responsible for all of this

لە هەندێك مرۆڤدا، بەرکەوتن لە ڕێگەکاندا کە دەبێت بەرپرسی خورو

can cause excessive itching that can actually harm their health.

دەکرێت ببێتە هۆکاری خوراندنی لە ڕادەبەدەر کە بەڕاستی زیان بە تەندروستیان دەگەیەنێت.

One extreme example is a psychological condition called delusory parasitosis

نموونەیەکی باڵای دیار، کاریگەری دەروونییە کە پێی دەگوترێت مشەخۆرە خەیاڵییەکان

where people believe their bodies are infested with mites or fleas

کە خەڵك بڕوای وایە لاشەیان توشی شتی بچوک و گەندە بووە

scurrying over and under their skin,

لە سەر و ژێری پێستیان ڕادەکات،

making them itch incessantly.

وایان لێدەکات بە بەردەوامی هەست بە خوران بکەن.

Another phenomenon called phantom itching

دیاردەیەکی دیکە پێی دەگوترێت خوراندنی خەیاڵی

can occur in patients who've had amputations.

کە ئەو نەخۆشانەی توشی بڕینەوەی بەشێک لە جەستەیان بوون توشی دەبن.

Because this injury has so severely damaged the nervous system,

چونکە چەند جارێك سیستەمی شلەژانی تێکدەدات،

it confuses the body's normal nerve signaling

ئەوە سەر لە دەمارە ئاماژەییە ئاساییەکانی لاشە دەشێوێنێت

and creates sensations in limbs that are no longer there.

و هەستێك دروست دەکات لە شوێنە بڕاوەکان کە چیتر بوونیان نەماوە.

Doctors are now finding ways to treat these itching anomalies.

پزیشکەکان لە ئێستادا لێکۆڵینەوە دەکەن بۆ چارەسەر کردنی ئەو خوراندنە سەیرانە.

In amputees, mirrors are used to reflect the remaining limb,

لە کەسانی دەست بڕاو، ئاوێنەکان بەکاردێن بۆ بەرپەرچ دانەوەی ئەو دەستەی کە ماوەتەوە،

which the patient scratches.

کە نەخۆشەکە دەیخورێنێت.

That creates an illusion that tricks the brain

ئەوە خەیاڵێک دروست دەکات کە مێشک دەخەڵەتێنێت

into thinking the imaginary itch has been satisfied.

بە بیرکردنەوە لە خوراندنی خەیاڵی قایل دەبێت.

Oddly enough, that actually works.

تەواو نامۆیە، هەر بە ڕاستی ئەمە چارەسەرە.

Researchers are also searching for the genes involved in itching

هەروەها توێژەرەکان بەدوای جیناتی بەرپرس لە خوراندندا دەگەرێن و

and developing treatments to try and block the pathway of an itch

گەشە بە چارەسەرەکان دەدەن بۆ ڕێگری کردن لە خوراندن

in extreme cases.

لە دۆخە توندەکاندا.

If having an unscratchable itch feels like your own personal hell,

ئەگەر هەستێکی خورانت هەبێت و نەتوانیت بیخورێنیت وات لێدەکات هەست بە دۆزەخ بکەیت،

Dante agreed.

دانتی هاوڕا بوو.

The Italian poet wrote about a section of hell

هۆنراوە نوسێکی ئیتاڵی دەربارەی بەشێکی دۆزەخی نوسیووە

where people were punished by being left in pits to itch for all eternity.

کە خەڵکی سزا دەدرێن بە جێهێشتن لە چاڵێك بۆ ئەوەی هەتا هەتایە خۆیان بخورێنن.