Why do we itch? - Emma Bryce

Vì sao chúng ta ngứa? - Emma Bryce

Translator: Tracy Tran Reviewer: Dieu Dang NguyenTran

You're standing at the ready inside the goal

Bạn đang đứng ờ vạch khung thành

when suddenly, you feel an intense itch on the back of your head.

đột nhiên bạn thấy ngứa cực kỳ ở gáy.

We've all experienced the annoyance of an inconvenient itch,

Chúng ta đều biết ngứa ngáy khó chịu như thế nào,

but have you ever pondered why we itch in the first place?

Nhưng bạn có thắc mắc vì sao chúng ta ngứa không?

The average person experiences dozens of individual itches each day.

Mỗi ngày, trung bình mỗi người ngứa hàng chục lần.

They can be triggered by all sorts of things,

Nó có thể do nhiều nguyên nhân,

including allergic reactions,

bao gồm dị ứng,

dryness,

thời tiết khô hạn,

and even some diseases.

hay do bệnh gây ra.

And then there are the mysterious ones that pop up for no reason at all,

Và những lý do kỳ bí khác,

đôi khi nói chữ "ngứa" cũng làm ta thấy ngứa.

or just from talking about itching.

You're scratching your head right now, aren't you?

Bạn đang gãi đầu phải không?

Anyhow, let's take one of the most common sources: bug bites.

Lấy ví dụ quen thuộc: muỗi cắn.

When a mosquito bites you,

Khi một con muỗi cắn bạn,

it releases a compound into your body called an anticoagulant

nó giải phóng vào cơ thể hợp chất gọi là chất chống đông

that prevents your blood from clotting.

ngăn cho máu đông lại.

That compound, which we're mildly allergic to,

Chúng ta ít bị dị ứng với hợp chất đó,

triggers the release of histamine,

nó kích thích giải phóng histamine

a chemical that makes our capillaries swell.

một chất hóa học làm mao mạch sưng lên

This enables increased blood flow,

Điều này làm máu chảy nhiều

which helpfully accelerates the body's immune response

Giúp kích thích hệ miễn dịch của cơ thể

to this perceived threat.

phát hiện ra mối nguy hiểm này

That explains the swelling,

Điều này giải thích cho vết sưng

and it's the same reason pollen can make your eyes puff up.

và cũng là lí do phấn hoa làm mắt bạn sưng

Histamine also activates the nerves involved in itching,

Histamine cũng kích hoạt dây thần kinh gây ngứa

which is why bug bites make you scratch.

Đó là lí do vết cắn của bọ khiến bạn gãi

But the itchy sensation itself isn't yet fully understood.

Nhưng chúng ta chưa thật hiểu về cảm giác ngứa

In fact, much of what we do know

Những gì chúng ta biết

comes from studying the mechanics of itching in mice.

đều từ việc nghiên cứu cơ chế gây ngứa ở chuột

Researchers have discovered that itch signals in their skin

Nhà nghiên cứu phát hiện tín hiệu ngứa ở da chuột

are transmitted via a subclass of the nerves that are associated with pain.

được truyền qua một phân lớp dây thần kinh gây đau

These dedicated nerves produce a molecule called natriuretic polypetide B,

Những dây thần kinh này tạo ra một phân tử gọi là natiuretic polypeptide B,

which triggers a signal that's carried up the spinal cord to the brain,

nó sẽ tạo ra tín hiệu truyền từ tủy sống tới não,

where it creates the feeling of an itch.

nơi nó tạo ra cảm giác ngứa.

When we scratch, the action of our fingernails on the skin

Khi ta gãi , sự tác động cùa móng tay lên da

causes a low level pain signal that overrides the itching sensation.

gây ra một tín hiệu đau nhẹ lấn át cảm giác ngứa

It's almost like a distraction, which creates the sensation of relief.

Nó đánh lạc hướng, tạo cảm giác thoải mái.

But is there actually an evolutionary purpose to the itch,

Nhưng cơn ngứa có thực sự mang ý nghĩa tiến hóa không ?

or is it simply there to annoy us?

Hay chỉ đơn giản là làm chúng ta khó chịu?

The leading theory is that our skin has evolved to be acutely aware of touch

Một giả thuyết thuyết phục là da ta tiến hóa để biết thứ gì chạm vào nó

so that we're equipped to deal with risks from the outside world.

để ta chuẩn bị để đương đầu với hiểm nguy bên ngoài.

Think about it.

Nghĩ thử xem.

Our automatic scratching response would dislodge anything harmful

Khi ta gãi, chúng ta sẽ tống khứ những gì gây hại

that's potentially lurking on our skin,

có thể đang lẩn trốn trên da,

như một côn trùng nào đó

like a harmful sting,

a biting insect,

đang cố chích bạn,

or the tendrils of a poisonous plant.

hay gai nhọn của một cây leo có độc.

This might explain why we don't feel itching inside our bodies,

Điều này giải thích vì sao ta không thấy ngứa bên trong

like in our intestines,

cơ thể như ngứa ruột,

which is safe from these external threats,

Vì nó được bảo vệ khỏi mối đe dọa bên ngoài,

though imagine how maddening that would be.

nhưng nghĩ xem, bạn sẽ phải gãi làm sao.

In some people, glitches in the pathways responsible for all of this

Ở một số người, nguyên nhân dẫn đến những điều trên có thể

can cause excessive itching that can actually harm their health.

gây ra cảm giác ngứa tột độ có hại cho sức khỏe

Ví dụ khi người trong một tình trạng tâm lí

One extreme example is a psychological condition called delusory parasitosis

gọi là kí sinh trùng ảo tưởng.

where people believe their bodies are infested with mites or fleas

Họ tin rằng cơ thể họ đầy kí sinh và rệp

scurrying over and under their skin,

đang bò dưới da,

making them itch incessantly.

khiến họ ngứa vô cùng.

Hiện tượng khác gọi là ngứa tưởng tượng,

Another phenomenon called phantom itching

can occur in patients who've had amputations.

xảy ra ở bệnh nhân

bị mất đi hay bộ phận nào của cơ thể

Because this injury has so severely damaged the nervous system,

Bởi vì chấn thương này đã phá hủy nghiêm trọng hệ thống thần kinh,

it confuses the body's normal nerve signaling

nó làm rối loạn tín hiệu thần kinh bình thường

and creates sensations in limbs that are no longer there.

và tạo cảm giác ngữa tại các chi không còn tồn tại.

Doctors are now finding ways to treat these itching anomalies.

Các bác sĩ đang tìm cách chữa trị cơn ngứa dị thường này

Ở người cụt tay hay chân

In amputees, mirrors are used to reflect the remaining limb,

bệnh nhân dùng gương phản chiếu

which the patient scratches.

chi còn lại mà họ gãi

That creates an illusion that tricks the brain

Điều này tạo nên một ảo giác đánh lừa bộ não

into thinking the imaginary itch has been satisfied.

nghĩ rằng cơn ngứa tưởng tượng được gãi.

Oddly enough, that actually works.

Kì lạ thay, điều này thực sự hiệu quả.

Researchers are also searching for the genes involved in itching

các nhà nghiên cứu cũng tìm hiểu về các gene gây ngứa,

and developing treatments to try and block the pathway of an itch

tìm cách chữa trị và ngăn ngừa cơn ngứa

in extreme cases.

trong những trường hợp nghiêm trọng

If having an unscratchable itch feels like your own personal hell,

Nếu bị ngứa mà không thể gãi, ta cảm giác như địa ngục,

Dante agreed.

ngay cả Dante cũng nghĩ vậy.

Nhà thơ người Ý có viết một đoạn về địa ngục

The Italian poet wrote about a section of hell

where people were punished by being left in pits to itch for all eternity.

nơi con người bị trừng phạt trong một cái hố tràn ngập cơn ngứa vô hạn.