Why do we itch? - Emma Bryce

Translator: Marla Munkh-Achit Reviewer: Nomindari Bayaraa

You're standing at the ready inside the goal

Хаалганы голд бэлтгэлтэй зогсож байтал

when suddenly, you feel an intense itch on the back of your head.

толгойн ар хэсэг чинь гэнэт загатналаа.

We've all experienced the annoyance of an inconvenient itch,

Бид бүгд л ядаргаатай гэмээр загатнааг мэдэрч байсан ч

but have you ever pondered why we itch in the first place?

яагаад бидний бие загатнадаг талаар бодож үзсэн үү?

The average person experiences dozens of individual itches each day.

Хүн өдөрт дунджаар 12 загатнаа мэдэрдэг байна.

They can be triggered by all sorts of things,

Шалтгаан нь олон зүйл байж болох бөгөөд

including allergic reactions,

харшил,

dryness,

хуурайшилт

and even some diseases.

мөн зарим өвчнүүд ч байж болно.

And then there are the mysterious ones that pop up for no reason at all,

Гэхдээ зарим нь огт шалтгаангүй байх агаад

or just from talking about itching.

загатнах талаар ярьснаас ч болж магад.

You're scratching your head right now, aren't you?

Одоо толгойгоо маажиж байгаа тийм үү?

Anyhow, let's take one of the most common sources: bug bites.

Ямартай ч хамгийн түгээмэл шалтгааныг авч үзье. Шавьжинд хазуулах.

When a mosquito bites you,

Шумуул таныг хазахдаа

it releases a compound into your body called an anticoagulant

таны биед нэгэн бодис ялгаруулдаг нь

that prevents your blood from clotting.

цусны бүлэгнэлтийг зогсоодог.

That compound, which we're mildly allergic to,

Бид энэ бодисоос бага зэрэг харшилдаг ба

triggers the release of histamine,

энэ нь хистамин ялгаруулж

a chemical that makes our capillaries swell.

хялгасан судсыг хавдаадаг.

This enables increased blood flow,

Ингээд цусны эргэлтийг нэмэгдүүлж

which helpfully accelerates the body's immune response

биеийн аюул гэж мэдэрсэн зүйлд

to this perceived threat.

хариу үзүүлж дархлаа идэвхждэг.

That explains the swelling,

Энэ нь хавдалтыг үүсгэдэг.

and it's the same reason pollen can make your eyes puff up.

Цэцгийн тоосноос болж нүд хавддагтай адил юм.

Histamine also activates the nerves involved in itching,

Хистамин мөн загатнах мэдрэлийг идэвхжүүлдэг учир

which is why bug bites make you scratch.

шавьжинд хазуулахаар загатнаа үүсдэг.

But the itchy sensation itself isn't yet fully understood.

Гэхдээ загатнах мэдрэмжийг бид бүрэн ойлгоогүй л байна.

In fact, much of what we do know

Үнэндээ бидний ихэнх мэдлэгээ нь

comes from studying the mechanics of itching in mice.

хулганы загатнааг судалснаар олж авсан.

Researchers have discovered that itch signals in their skin

Судлаачид арьсанд ирэх загатнах мэдрэмж нь

are transmitted via a subclass of the nerves that are associated with pain.

өвдөлтийн мэдрэлийн төрлөөр дамждаг гэдгийг олж нээсэн.

These dedicated nerves produce a molecule called natriuretic polypetide B,

Энэ мэдрэл нь натрийн полипептид Б хэмээх молекул ялгаруулж

which triggers a signal that's carried up the spinal cord to the brain,

улмаар нугасаар дамжин тархинд хүрснээр

where it creates the feeling of an itch.

загатнах мэдрэмж төрүүлдэг.

When we scratch, the action of our fingernails on the skin

Бид загатнаагаа маажих үед арьсан дээрх хумс нь

causes a low level pain signal that overrides the itching sensation.

загатнааг давсан бага зэргийн өвдөлтийн мэдрэмж өгдөг.

It's almost like a distraction, which creates the sensation of relief.

Энэ нь анхаарлыг түр сарниулахтай адил түр зуурын намдалт өгдөг.

But is there actually an evolutionary purpose to the itch,

Гэхдээ загатнаанд эволюцын шалтгаан бий юу?

or is it simply there to annoy us?

Эсвэл зүгээр л биднийг залхаах гэж байдаг хэрэг үү?

The leading theory is that our skin has evolved to be acutely aware of touch

Түгээмэл онол нь бидний арьс хүрэлтэнд маш мэдрэг бөгөөд

so that we're equipped to deal with risks from the outside world.

гадны биетээс хамгаалахаар бэлтгэгдсэн байдаг.

Think about it.

Бодоод үздээ.

Our automatic scratching response would dislodge anything harmful

Бидний маажих үйлдэл нь арьсан дээр явж болох

that's potentially lurking on our skin,

хортон амьтнаас өөрийгөө хамгаалах хэлбэр бөгөөд

like a harmful sting,

аюултай хатгалт,

a biting insect,

хаздаг шавьж,

or the tendrils of a poisonous plant.

хортон ургамлын үсэнцэр зэрэг байж болно.

This might explain why we don't feel itching inside our bodies,

Бид биеийн доторх эсвэл гэдэс дотор загатнахыг

like in our intestines,

мэдэрдэггүй учир нь

which is safe from these external threats,

эдгээр нь гадны биетээс аюулгүй байдагт юм.

though imagine how maddening that would be.

Үгүйсэн бол галзуурмаар байна байх.

In some people, glitches in the pathways responsible for all of this

Зарим хүмүүст дамжуулах замын саатал байдгаас

can cause excessive itching that can actually harm their health.

эрүүл мэндэд нь сөргөөр нөлөөлөх хэмжээний загатнааг мэдэрдэг.

One extreme example is a psychological condition called delusory parasitosis

Нэг жишээ нь сэтгэцийн эмгэг болох "төсөөллийн шавьжны эмгэг" юм.

where people believe their bodies are infested with mites or fleas

Хүмүүс биед нь шавьж битүү үүрлэн

scurrying over and under their skin,

арьсан дотор ба гадар нь гүйж буй гэж итгэн

making them itch incessantly.

зогсолтгүй маажихад хүргэдэг.

Another phenomenon called phantom itching

Өөр нэг үзэгдэл болох хий загатнаа нь

can occur in patients who've had amputations.

эрхтнээ тайруулсан өвчтөнүүдэд түгээмэл тохиолддог.

Because this injury has so severely damaged the nervous system,

Гэмтэл нь мэдрэлийн системийг ихээхэн гэмтээж

it confuses the body's normal nerve signaling

мэдрэлийн дохионы системийг доголдуулан

and creates sensations in limbs that are no longer there.

байхгүй болсон үе мөч загатнаж буй мэт мэдрэмж төрүүлдэг.

Doctors are now finding ways to treat these itching anomalies.

Эмч нар эдгээр загатнахтай холбоотой эмгэгүүдийг анагааж байна.

In amputees, mirrors are used to reflect the remaining limb,

Үе мөчөө тайруулсан өвчтөнд толь тусгаж, ойсон мөчөө маажуулдаг.

which the patient scratches.

That creates an illusion that tricks the brain

Энэ нь тархийг төөрөгдүүлж

into thinking the imaginary itch has been satisfied.

төсөөллийн загатнааг намдаасан мэдрэмжийг өгдөг.

Oddly enough, that actually works.

Хачирхалтай нь энэ тусалдаг.

Researchers are also searching for the genes involved in itching

Судлаачид мөн загатнаатай холбоотой генийг судалж,

and developing treatments to try and block the pathway of an itch

дамжуулах замыг нь сааруулдаг

шаардлагатай тохиолдол ашиглах эмчилгээг хайж байна.

in extreme cases.

If having an unscratchable itch feels like your own personal hell,

Хэрвээ маажиж болохгүй загатнаа там мэт санагдаж байвал

Dante agreed.

Данте ч мөн санал нийлнэ.

Италийн яруу найрагч маань тамын нэг хэсэгт хүмүүсийг

The Italian poet wrote about a section of hell

where people were punished by being left in pits to itch for all eternity.

үүрдийн загатнаагаар шийтгэдэг талаар бичжээ.