The Norse myth that inspired “The Lord of the Rings” - Iseult Gillespie

Translator: Ahmad Khallied Reviewer: Daban Q. Jaff

The supreme god, Óðinn, was exploring the nine realms with his travel companions

خودای باڵادەست، ئۆدین، لە نۆ زەوییەکانی دەکۆڵیەوە لەگەڵ هاوەڵانی

Hœnir, and the notoriously mischievous Loki.

هۆینیر، لەگەڵ لۆکی فێڵباز.

After a long journey, the three reached a waterfall in Niðavellir,

دوای گەشتێکی دوورودرێژ، هەرسێکیان گەیشتنە تاڤگەیەک لە نیداڤلیەر،

the subterranean land of the dwarves, and stopped for water.

خاکی کورتەباڵاکان، و بۆ ئاو خواردنەوە وەستان.

Óðinn and Hœnir were eager to meet Hreiðmarr, the king of the dwarves,

ئۆودین و هینیر بە پەرۆش بوون بۆ بینینی هرێدمار، پاشای کوربەڵاکان،

but Loki was bored and hungry.

بەڵام لۆکی بێزار و برسی بوو.

Spotting an otter nearby, Loki tossed a stone at its head,

killing the animal.

ئاژەڵەکەی کوشت.

He kept its pelt and slouched after the others.

ئەو پێستی ئاژەڵەکەی هەڵگرت و دوای ئەوانی کە کەوت.

When they greeted Hreiðmarr, the king paled,

کاتێک سڵاویان لە هرێدمار کرد، پاشا ڕەنگی زەرد هەڵگەڕا،

for the pelt belonged to none other than his shapeshifting son.

چونکە پێستی ئاژەڵەکە هی کوڕە شێوە گۆڕاوەکەی بوو.

Hreiðmarr summoned his two surviving sons, Fáfnir and Regin,

هرێدمار بانگی دوو کوڕەکەی کرد، فافنیر و ڕێگین،

and bound the gods.

و خوداکانیان بەند کرد.

He decided he would let them go in exchange for gold, as was the custom,

بڕیاری دا ئازادیان بکات بەرامبەر بە زێڕ، وەک دابونەریت،

but only if they could fill the otter pelt with the finest gold

بەڵام تەنها ئەگەر پێستی ئاژەڵەکە پڕ لە زێڕ بکەن

until not even a hair was visible.

تاوەکو تەنانەت تاڵە مووێکی دیار نەمێنێت.

Because of how the otter skin stretched,

چونکە پێستی سەگی ئاوییەکە زۆر لێک دەکشا،

this meant procuring a nearly impossible amount—

ئەمە واتا بڕێکی مەحاڵ لە زێڕ

but Loki had an idea.

بەڵام ڵۆکی بیرۆکەیەکی هەبوو،

The dwarves were master craftspeople.

کورتەباڵاکان پیشەگەری کاری دەستی بوون.

One of them, Andvari, was said to forge marvelous creations.

یەکێکیان، ئەندڤاری، شتانێکی ناوازەی دروست دەکرد.

Andvari often took the form of a fish and, one day,

ئەندڤاری دەیتوانی شێوەی ماسی وەربگرێت، ڕۆژێکیان،

he dove deeper than ever before—

زیاتر لە جارانی پێشوو قوڵتر ڕۆیشت

so deep he reached the land of the water nymphs,

ئەوەندە قوڵ رۆیشت گەیشتە خاکی پەری دەریاکان،

who guarded mounds of gold.

کە پاسەوانی بڕێکی یەکجار زۆریان لە زێڕ دەکرد

At first, Andvari merely wanted to see their treasures for himself.

لە سەرەتا، ئەندڤاری تەنها ویستی سەیری گەنجینەکەیان بکات.

But when the nymphs laughed at his awkward appearance,

بەڵام کە پەری دەریاکان بە شێوە سەیرەکەی پێکەنین،

Andvari grew infuriated and seized their gold.

ئەندڤاری توڕە بوو و دەستی بەسەر زێرەکەدا گرت.

With it, he crafted himself a special ring.

لەگەڵی، ئەنگوستیلەیەکی تایبەتی دروست کرد بۆخۆی.

As long as he wore it, Andvari’s wealth would grow and grow.

تا زیاتر لە پەنجەی دابووبا، سامانی ئەندڤاری زیاد و زیادی دەکرد.

Loki saw Andvari’s riches as the perfect solution to their problem.

لۆکی دەوڵەمەندی ئەندڤاری بە باش زانی بۆ دەربازبوونی خۆیان.

He returned to the waterfall, conjured a huge net,

گەڕایەوە بۆ لای تاڤگەکە، تۆڕێکی گەورەی دروست کرد،

and extracted a wriggling fish.

و ماسییەکەی دەرهێنا.

As Andvari squirmed, Loki jeered that he’d kill him

هەرچەندە ئەندڤاری بەرهەڵستی دەکرد، لۆکی پێی وت دەیکوژێت

unless he handed over his treasure.

مەگەر گەنجینەکەی ڕادەست بکات.

Andvari directed Loki to his lair.

ئەندڤاری لۆکی برد بۆ پەناگەکەی خۆی.

Satisfied with the heaps of gold he saw there,

بەو بڕە زێڕە زۆرەی لە خوارەوە بینی،

Loki freed Andvari—

لۆکی ئەندڤاری ئازاد کرد

but a sudden glint off of one of the dwarf’s fingers

بەڵام سەیرکردنێکی لەناکاوی پەنجەی کورتەباڵاکە

alerted Loki that he’d missed the most powerful treasure of all.

لۆکی بەوەی زانی کە بەهێزترین گەنجینەی لە قیس چووە.

Despite Andvari’s pleas, Loki tore the ring away.

سەرەڕای بەرهەڵستی ئەندڤاری، لۆکی ئەنگوستیلەکەی برد.

Seething, Andvari cursed the ring,

بۆیە ئەندڤاری نەفرینی لە ئەنگوستیلەکە کرد،

declaring that it would be the doom of all its subsequent owners.

بەوەی کەوا دەبێتە کۆتایی هەموو ئەوانەی لە پەنجەی دەکەن.

Back at the palace,

دوای لە قەڵاکە،

Andvari’s gold appeared to completely cover the otter skin.

زێڕەکەی ئەندڤاری بە تەواوی پێستی ئاژەڵەکەی پڕ کرد.

But as Hreiðmarr inspected the pelt,

بەڵام هرێدمار گومانی کرد لە پێستەکە،

he saw a single, bare whisker peeking out.

تەنها تاکێک، لە سمێڵی ئاژەڵەکە مابوو.

So, the gods relinquished the ring.

بۆیە، خوداکان ئەمگوستیلەکەیان ڕادەست کرد.

As Hreiðmarr slipped it onto his finger,

هەرکە هرێدمار لە پەنجەی خۆی کرد،

Regin shuddered at the greed in his father’s eyes,

ڕێگین هەستی بە چڵێسی کرد لە چاوەکانی باوکی،

while his brother, Fáfnir, looked on in envy.

لە کاتێکدا براکەی، فافنیر، بە بەخیلی سەیری دەکرد.

Later, when Fáfnir demanded that the king share the wealth,

دواتر، کە فافنیر داوای کرد پاشا سامانەکە دابەش بکات،

Hreiðmarr refused.

هرێدمار ڕەتیکردەوە.

So, Fáfnir killed his father,

بۆیە، فافنیر باوکی خۆی کوشت،

pried the coveted ring from his finger, and fled the palace with the treasure.

ئەنگوستیلەکەی لە پەنجە دەرهێنا، و قەڵاکەی بەجێهێشت لەگەڵ گەنجینەکە.

He came to rest in a cave where he curled around his new possessions.

ئەو لە ئەشکەوتێکدا حەسایەوە و خۆی بە شتەکانی خۆی دەوردابوو.

The ring warped him inside and out, and over time,

ئەنگوستیلەکە لەگەڵ کات، شێوەی ناوەوە و دەرەوەی شێواند،

Fáfnir morphed into a gruesome dragon.

فافنیر گۆڕا و بوو بە ئەژدیهایەک،

Meanwhile, Fáfnir’s betrayal and guarded treasure bore into Regin’s mind.

لەم کاتەدا، خیانەتی فافنیر و گەنجینەکەی هەر لە هزری ڕێگین دابوو.

He finally enlisted the help of his loyal foster son, a warrior named Sigurd,

دواتر داوای یارمەتی لە کوڕەکەی کرد جەنگاوەرێک بەناوی سیگەرد،

to slay the monster his brother had become.

بۆ کوشتنی براکەی کو ببو بە ئەژدیهایەک.

Sigurd did as instructed.

سیگەر کارەکەی ئەنجام دا.

Afterwards, Regin asked Sigurd to roast the beast’s heart so he could consume it.

دواتر، ڕێگین داوای لە سیگەرد کرد دڵی دڕندەکە ببرژێنێت تا بیخوات.

Sigurd obeyed and tasted the heart’s blood before serving him.

سیگەرد گوێڕایەڵی کرد و تامی دڵەکەی کرد پێش گەورەی خۆی.

But as soon as the liquid met Sigurd’s tongue,

بەڵام هەرکە شلەکە بە زمانی سیگەرد کەوت،

he understood the chatter of the surrounding birds.

دەیتوانی لە زمانی باڵندەکانی چواردەوری بکات.

They were singing of but one thing: Regin was going to kill him.

ئەوان تەنها یەک شتیان دەوتەوە: ڕێگین نیازی کوشتنی هەیە.

So, Sigurd slayed Regin and seized the wealth for himself.

بۆیە، سیگەرد ڕێگینی کوشت و سامانەکەی بۆخۆی نرد.

This was only the beginning.

ئەمە تەنها سەرەتاییەک بوو.

Over the coming years, the ring would tear families apart, doom lovers,

دوای ساڵانێک، ئەنگوستیلەکە خێزان لە یەک دەکات، خۆشەویستان کۆتایی پێ دەهێنێ،

and empower, then ultimately destroy, any who had it in their possession.

دوای تەواو بەهێزکردنی، ئەو کەسە لەناودەبات خاوەندارییەتی دەکات.

Andvari’s curse set a vicious cycle in motion that would consume many lives—

نەفرینەکەی ئەندڤاری بازنەیەکی دروست کرد کە چەندین ژیان بە کۆتا دەهێنێت

and inspire some of the most influential works of the 19th and 20th centuries.

و دەبێتە ئیلهامێک بۆ کارەکانی دواتر لە سەدەکانی ١٩ و ٢٠دا.