A brief history of cannibalism - Bill Schutt

Translator: Valeria Varkulevich Reviewer: Hanna Baradzina

Еўрапейцы 15-га стагоддзя верылі, што напаткалі цудадзейнае зелле:

15th century Europeans believed they had hit upon a miracle cure:

a remedy for epilepsy, hemorrhage, bruising, nausea,

лек ад эпілепсіі, кровазліцця, сінякоў, млоснасці

and virtually any other medical ailment.

і практычна ад любой іншай медыцынскай хваробы.

This brown powder could be mixed into drinks, made into salves

Гэты карычневы парашок маглі дадаваць у напоі, ператвараць у бальзамы

or eaten straight up.

альбо есці неразведзеным.

It was known as mumia and made by grinding up mummified human flesh.

Лякарства называлася "муміа" і яго рабілі шляхам здрабнення

муміфікаванай чалавечай плоці.

The word "cannibal" dates from the time of Christopher Columbus;

Слова «канібал» сыходзіць каранямі ў часы Хрыстафора Калумба;

in fact, Columbus may even have coined it himself.

насамрэч, Калумб можа нават прыдумаў яго сам.

Пасля выхаду на бераг вострава Гвадэлупа,

After coming ashore on the island of Guadaloupe,

Columbus' initial reports back to the Queen of Spain

першапачатковыя даклады Калумба каралеве Гішпаніі

described the indigenous people as friendly and peaceful—

апісвалі карэнных жыхароў як прыязных і мірных,

though he did mention rumors of a group called the Caribs,

аднак ён згадваў чуткі пра групу пад назвай Карыбы,

who made violent raids and then cooked and ate their prisoners.

якая здзяйсняла гвалтоўныя набегі, а потым гатавала і з'ядала сваіх палонных.

In response, Queen Isabella granted permission to capture and enslave

У адказ каралева Ізабэла дала дазвол на захоп і заняволенне

anyone who ate human flesh.

кожнага, хто еў чалавечую плоць.

When the island failed to produce the gold Columbus was looking for,

Калі на востраве не атрымалася здабыць золата, якое шукаў Калумб,

he began to label anyone who resisted his plundering and kidnapping as a Caribe.

ён пачаў маркаваць усіх, хто супрацьстаяў яго рабаванням і выкраданням як "Карыбэ".

Somewhere along the way, the word "Carib" became "Canibe" and then "Cannibal."

Недзе па дарозе слова "Карыбэ" стала "Канібэ", а затым "Канібалам".

Упершыню выкарыстанае каланізатарамі для дэгуманізацыі карэнных жыхароў,

First used by colonizers to dehumanize indigenous people,

it has since been applied to anyone who eats human flesh.

з тых часоў яно стала ўжывацца да любога, хто ясі чалавечую плоць.

Такім чынам, тэрмін узнік дзякуючы дадзеным,

So the term comes from an account that wasn't based on hard evidence,

якія не засноўваліся на важкіх доказах,

but cannibalism does have a real and much more complex history.

але канібалізм сапраўды мае рэальную і значна больш складаную гісторыю.

It has taken diverse forms— sometimes, as with mumia,

Ён прымаў розныя формы ‒ часам, як з "муміа"

часткі чалавечага цела, якія лёгка пазнаць, не ўжываліся ў ежу.

it doesn't involved recognizable parts of the human body.

The reasons for cannibalistic practices have varied, too.

Прычыны канібалістычных абрадаў таксама былі разнастайныя.

Across cultures and time periods, there's evidence of survival cannibalism,

У розных народаў і перыядах часу ёсць пацверджанні

канібалізму дзеля выжывання,

when people living through a famine, siege or ill-fated expedition

калі людзі, якія перажывалі голад, аблогу або няўдалую экспедыцыю,

had to either eat the bodies of the dead or starve to death themselves.

вымушаны былі альбо есці целы загінуўшых, альбо памерці з голаду.

But it's also been quite common for cultures

Аднак сярод народнасцей таксама было даволі распаўсюджана

to normalize some form of eating human flesh under ordinary circumstances.

нармалізаваць нейкую форму харчавання чалавечай плоццю

і пры звычайных абставінах.

Because of false accounts like Columbus's,

З-за ілжывых дадзеных, як, напрыклад, калумбавых,

it's difficult to say exactly how common cultural cannibalism has been—

цяжка сказаць, наколькі распаўсюджаны быў абрадавы канібалізм,

but there are still some examples of accepted cannibalistic practices

але ёсць яшчэ некалькі прыкладаў агульнапрынятых людажэрскіх

практык у народах, якія іх ужывалі.

from within the cultures practicing them.

Узяць, напрыклад, медыцынскі канібалізм у Еўропе ў часы Калумба.

Take the medicinal cannibalism in Europe during Columbus's time.

Starting in the 15th century, the demand for mumia increased.

Пачынаючы з 15-га стагоддзя, попыт на мумію павялічыўся.

At first, stolen mummies from Egypt supplied the mumia craze,

Спачатку скрадзеныя муміі з Егіпту забяспечвалі мумія-вар'яцтва,

але неўзабаве попыт стаў завялікі, каб падтрымлівацца толькі егіпецкімі муміямі,

but soon the demand was too great to be sustained on Egyptian mummies alone,

and opportunists stole bodies from European cemeteries to turn into mumia.

і апартуністы пачалі скрадаць целы з еўрапейскіх могілак,

каб ператвараць іх у муміа.

Use of mumia continued for hundreds of years.

Выкарыстанне муміа працягвалася сотні гадоў.

It was listed in the Merck index, a popular medical encyclopedia,

Яно было ўнесена ў спіс "Мерк індэкс" - папулярную медыцынскую энцыклапедыю

into the 20th century.

у 20 ст.

And ground up mummies were far from the only remedy made from human flesh

Але дробленыя муміі былі далёка не адзіным лекам,

зробленым з чалавечай плоці, і распаўсюджаным па ўсёй Еўропе.

that was common throughout Europe.

Blood, in either liquid or powdered form, was used to treat epilepsy,

Кроў у вадкай або парашкападобнай форме выкарыстоўвалася

для лячэння эпілепсіі,

while human liver, gall stones, oil distilled from human brains,

у той час як печань, жоўцевыя камяні, алей, дыстыляваны з чалавечых мазгоў,

and pulverized hearts were popular medical concoctions.

і здробненыя сэрцы былі папулярнымі медыцынскімі адварамі.

In China,

У Кітаі

the written record of socially accepted cannibalism goes back almost 2,000 years.

пісьмовыя запісы агульнапрынятага канібалізму налічваюць амаль 2000 гадоў.

One particularly common form of cannibalism

Адной асабліва распаўсюджанай формай канібалізму,

appears to have been filial cannibalism,

мяркуючы па ўсім, быў сыноўні канібалізм,

калі дарослыя сыны і дочкі ахвяроўвалі кавалачак уласнай плоці бацькам.

where adult sons and daughters would offer a piece of their own flesh

to their parents.

This was typically offered as a last-ditch attempt to cure a sick parent,

Зазвычай ахвяра прапаноўвалася як апошняя адчайная спроба

вылечыць хворага з бацькоў,

and wasn't fatal to their offspring—

і не была смяротнай для нашчадкаў ‒

it usually involved flesh from the thigh or, less often, a finger.

звычайна яна ўключала плоць са сцягна ці, радзей, палец.

Cannibalistic funerary rites are another form of culturally sanctioned cannibalism.

Канібалістычныя пахавальныя абрады ‒ іншая форма

сацыяльна прымальнага канібалізму.

Perhaps the best-known example came from the Fore people of New Guinea.

Магчыма, самы вядомы прыклад прыйшоў ад народнасці Фарэ з Новай Гвінеі.

Through the mid-20th century, members of the community would,

У сярэдзіне 20-га стагоддзя жыхары супольнасці

па магчымасці загадзя паведамлялі пра свае пахавальныя перавагі,

if possible, make their funerary preferences known in advance,

sometimes requesting that family members gather to consume the body after death.

часам просячы членаў сям'і сабрацца пасля смерці, каб спажыць цела.

Tragically, though these rituals honored the deceased,

На жаль, хоць гэтыя рытуалы і ўшаноўвалі памерлага,

they also spread a deadly disease known as kuru through the community.

яны таксама распаўсюджвалі смяротнае захворванне,

вядомае як куру, у супольнасці.

Between the fictionalized stories, verifiable practices,

Паміж выдуманымі гісторыямі, задакументаванымі абрадамі

and big gaps that still exist in our knowledge,

і вялікімі прабеламі, якія ўсё яшчэ існуюць у нашых ведах,

there's no one history of cannibalism.

няма адзінай гісторыі канібалізму.

But we do know that people have been eating each other,

Але мы ведаем, што людзі елі адно аднаго,

volunteering themselves to be eaten,

добраахвотна згаджаліся быць з'едзенымі

and accusing others of eating people for millennia.

і абвінавачвалі іншых у паяданні людзей тысячагоддзямі.