How does the Rorschach inkblot test work? - Damion Searls

7,101,419 views ・ 2019-03-05

TED-Ed


Двойчы пстрыкніце па англійскіх субтытрах ніжэй, каб прайграць відэа.

Translator: Valeria Varkulevich Reviewer: Hanna Baradzina
00:07
Take a look at this image.
0
7297
1860
Паглядзіце на гэты малюнак.
00:09
What might this be?
1
9157
1500
Што гэта можа быць?
00:10
A frightening monster?
2
10657
1410
Страшны монстар?
00:12
Two friendly bears?
3
12067
1530
Два добрыя мядзведзі?
00:13
Or something else entirely?
4
13597
2960
Ці нешта зусім іншае?
00:16
For nearly a century,
5
16557
1400
На працягу амаль стагоддзя
00:17
ten inkblots like these have been used
6
17957
2470
дзесяць такіх чарнільных кляксаў служылі
00:20
as what seems like an almost mystical personality test.
7
20427
3690
амаль містычным тэстам асобы.
Доўгі час ён захоўваўся ў таямніцы ад псіхолагаў і іх пацыентаў, з-за чаго
00:24
Long kept confidential for psychologists and their patients,
8
24117
3580
00:27
the mysterious images were said to draw out the workings of a person’s mind.
9
27697
5660
пагаворвалі, што загадкавыя малюнкi могуць праліць святло на працу чалавечага розуму.
00:33
But what can inkblots really tell us,
10
33357
2528
Але пра што сапраўды распавядаюць нам кляксы
00:35
and how does this test work?
11
35885
2540
і як працуе гэты тэст?
00:38
Invented in the early 20th century by Swiss psychiatrist Hermann Rorschach,
12
38425
4780
Вынайдзены ў пачатку 20-га стагоддзя швейцарскім псіхіятрам Германам Роршахам,
00:43
the Rorschach Test is actually less about the specific things we see,
13
43205
4440
тэст Роршаха на самой справе менш тычыцца канкрэтных рэчаў, якія мы бачым,
00:47
and more about our general approach to perception.
14
47645
3275
а больш распавядае аб нашым агульным падыходзе да ўспрымання.
00:50
As an amateur artist
15
50920
1380
Будучы мастаком-аматарам, Герман захапляўся тым,
00:52
Hermann was fascinated by how visual perception varies from person to person.
16
52300
4920
як візуальнае ўспрыманне адрозніваецца ў розных людзей.
Цікавасць да тэмы ён не страціў і паступіўшы ў медыцынскi ўніверсітэт,
00:57
He carried this interest to medical school,
17
57220
2467
00:59
where he learned all our senses are deeply connected.
18
59687
3660
дзе ён даведаўся, што ўсе нашы пачуцці глыбока звязаныя.
01:03
He studied how our process of perception doesn’t just register sensory inputs,
19
63347
4740
Ён вывучаў, як працэс ўспрымання не проста рэгіструе сэнсарныя сігналы,
01:08
but transforms them.
20
68087
1781
а пераўтварае іх.
01:09
And when he started working at a mental hospital in eastern Switzerland,
21
69868
4030
І калі ён атрымаў месца ў псіхіятрычным шпіталі на ўсходзе Швейцарыі,
01:13
he began designing a series of puzzling images
22
73898
3410
то пачаў ствараць серыю загадкавых малюнкаў,
01:17
to gain new insight into this enigmatic process.
23
77308
4050
каб лепш зразумець гэты таямнічы працэс.
01:21
Using his inkblot paintings,
24
81358
2220
Выкарыстоўваючы свае карткі з кляксамі,
01:23
Rorschach began quizzing hundreds of healthy subjects
25
83578
3110
Роршах пачаў апытваць сотні здаровых людзей
01:26
and psychiatric patients with the same question:
26
86688
2920
і пацыентаў псіхіятрычнай клінікі, задаючы адно і тое ж пытанне:
01:29
what might this be?
27
89608
2040
"На што гэта падобна?"
01:31
However, it wasn’t what the test subjects saw that was most important to Rorschach,
28
91648
4630
Аднак, тое, што бачылі падыспытныя, не мела такой значнасці для Роршаха
01:36
but rather, how they approached the task.
29
96278
2824
у параўнанні з тым, як яны падыходзлі да задачы.
01:39
Which parts of the image did they focus on or ignore?
30
99102
3330
На якіх частках малюнка яны сфакусаваліся, а якія праігнаравалі?
01:42
Did they see the image moving?
31
102432
2250
Ці бачылі яны рух на малюнку?
01:44
Did the color on some inkblots help them give better answers,
32
104682
3700
Ці дапамагалi ім каляровыя кляксы на некаторых малюнках адказаць лепш,
01:48
or distract and overwhelm them?
33
108382
3080
ці, наадварот, адцягвалі i перагружалі інфармацыяй?
01:51
He developed a system to code people’s responses,
34
111462
3030
Ён распрацаваў сістэму кадавання атрыманых адказаў,
01:54
reducing the wide range of interpretations to a few manageable numbers.
35
114492
4980
звузіўшы шырокі дыяпазон тлумачэнняў да лічбаў, з якімі можна працаваць.
01:59
Now he had empirical measures to quantify all kinds of test takers:
36
119472
4652
Цяпер у яго былі эмпірычныя паказчыкі для колькаснай ацэнкі ўсіх пратэставаных:
02:04
the creative and imaginative,
37
124124
1821
людзей творчых і з развітым уяўленнем,
02:05
the detail-oriented, the big-picture perceivers,
38
125945
3010
уважлівых да дэталяў, думаючых маштабна
02:08
and flexible participants able to adapt their approach.
39
128955
3700
i таксама ўдзельнікаў з гнуткім мысленнем, здольных адаптаваць свой падыход.
02:12
Some people would get stuck,
40
132655
1720
Некаторыя падыспытныя захрасалі
02:14
offering the same answer for multiple blots.
41
134375
2680
i называлi адно і тое ж на розных малюнках.
02:17
Others gave unusual and delightful descriptions.
42
137055
3220
Іншыя давалі незвычайныя і цудоўныя апісанні.
02:20
Responses were as varied as the inkblots,
43
140275
2710
Адказы былі такімі ж разнастайнымі, як і чарнільныя кляксы,
02:22
which offered different kinds of perceptual problems–
44
142985
3050
якія адпавядалі розным праблемам успрымання ‒
02:26
some easier to interpret than others.
45
146035
2820
некаторыя было лягчэй інтэрпрэтаваць, чым іншыя.
02:28
But analyzing the test-taker’s overall approach
46
148855
3050
Але аналіз агульнага падыходу падыспытнага да вырашэння задачы
02:31
yielded real insights into their psychology.
47
151905
2880
даваў рэальнае разуменне псіхалогіі яго асобы.
02:34
And as Rorschach tested more and more people,
48
154785
2720
І па меры таго, як Роршах апытваў усё больш людзей,
02:37
patterns began to pile up.
49
157505
2270
пачалі фарміравацца пэўныя патэрны.
02:39
Healthy subjects with the same personalities
50
159775
2580
Здаровыя падыспытныя з аднолькавымі тыпамі асобы
02:42
often took remarkably similar approaches.
51
162355
2940
часта выкарыстоўвалі назвычай падобныя падыходы.
Пацыенты, якія мучыліся ад адных і тых жа псіхічных захворванняў,
02:45
Patients suffering from the same mental illnesses
52
165295
2650
02:47
also performed similarly,
53
167945
1900
гэтак жа давалі падобныя адказы,
02:49
making the test a reliable diagnostic tool.
54
169845
3200
што рабiла тэст надзейным інструментам дыягностыкі.
02:53
It could even diagnose some conditions
55
173045
2380
Тэст мог нават дыягнаставаць некаторыя станы,
02:55
difficult to pinpoint with other available methods.
56
175425
3710
якія цяжка было вызначыць з дапамогай іншых даступных метадаў.
02:59
In 1921,
57
179135
1330
У 1921 годзе
03:00
Rorschach published his coding system alongside the ten blots he felt
58
180465
4740
Роршах апублікаваў сваю сістэму кадавання
разам з дзесяццю кляксамі, якія, на яго думку,
03:05
gave the most nuanced picture of people’s perceptual approach.
59
185205
4586
перадавалі самую дэталёвую карціну чалавечага падыходу да ўспрымання.
03:09
Over the next several decades,
60
189791
1779
На працягу наступных дзесяцігоддзяў
03:11
the test became wildly popular in countries around the world.
61
191570
4290
тэст стаў карыстацца велізарнай папулярнасцю ва ўсім свеце.
03:15
By the 1960s,
62
195860
1347
Да 1960-х гадоў
03:17
it had been officially administered millions of times in the U.S. alone.
63
197207
4310
толькі ў ЗША яго афіцыйна прайшлі мільёны чалавек.
03:21
Unfortunately, less than a year after publishing the test,
64
201517
3311
На жаль, менш чым праз год пасля публікацыі тэсту
03:24
Hermann Rorschach had died suddenly.
65
204828
2580
Герман Роршах раптоўна памёр.
03:27
Without its inventor to keep it on track,
66
207408
2040
Без свайго вынаходніка, які метадычна збіраў неабходныя дадзеныя
03:29
the test he had methodically gathered so much data to support
67
209448
3440
і які змог бы пракантраляваць правільнасць інтэрпрэтацыі вынікаў,
03:32
began to be used in all sorts of speculative ways.
68
212888
3660
тэст пачаў выкарыстоўвацца ў разнастайных спекуляцыях.
03:36
Researchers gave the test to Nazi war criminals,
69
216548
3050
Даследчыкі тэставалі нацысцкіх ваенных злачынцаў,
03:39
hoping to unlock the psychological roots of mass murder.
70
219598
3690
спадзеючыся раскрыць псіхалагічныя карані масавых забойстваў.
03:43
Anthropologists showed the images to remote communities
71
223288
3250
Антраполагі паказвалі малюнкi ў аддаленых супольнасцях
03:46
as a sort of universal personality test.
72
226538
2900
як свайго роду ўніверсальны тэст асобы.
03:49
Employers made prejudiced hiring decisions based on reductive decoding charts.
73
229438
5360
Працадаўцы прымалі прадузятыя рашэнні аб найме
на аснове спрошчаных схем расшыфроўкі.
03:54
As the test left clinics and entered popular culture
74
234798
3441
Як толькі тэст пакінуў сцены клінік і стаў часткай масавай культуры,
03:58
its reputation among medical professionals plummeted,
75
238239
3370
яго рэпутацыя сярод медыцынскіх спецыялістаў рэзка пагоршылася,
04:01
and the blots began to fall out of clinical use.
76
241609
3670
і кляксы перасталі выкарыстоўвацца ў клінічнай практыцы.
04:05
Today, the test is still controversial,
77
245279
2730
Сёння стаўленне да тэсту ўсё яшчэ з'яўляецца супярэчлівым,
04:08
and many people assume it has been disproven.
78
248009
2900
і многія мяркуюць, што яго дакладнасць была абвергнутая.
04:10
But a massive 2013 review of all the existing Rorschach research
79
250909
5020
Аднак, у 2013 годзе маштабны перагляд усіх існуючых даследаванняў Роршаха
04:15
showed that when administered properly the test yields valid results,
80
255929
4420
паказаў, што пры правільным ужыванні тэст дае пэўныя вынікі,
якія могуць дапамагчы дыягнаставаць псіхічнае захворванне
04:20
which can help diagnose mental illness
81
260349
2220
04:22
or round out a patient’s psychological profile.
82
262569
3780
або дапоўніць псіхалагічны партрэт пацыента.
04:26
It’s hardly a stand-alone key to the human mind–
83
266349
3070
Ён наўрад ці з'яўляецца ключом да чалавечага розуму ‒
04:29
no test is.
84
269419
1380
ніводны тэст ім не з'яўляецца.
04:30
But its visual approach and lack of any single right answer
85
270799
3910
Але яго візуальны падыход і адсутнасць адзінага вернага адказу
04:34
continue to help psychologists paint a more nuanced picture
86
274709
3670
дапамагае псіхолагам скласці больш дэталёвы партрэт таго,
04:38
of how people see the world.
87
278379
2120
як людзі бачаць навакольны свет,
04:40
Bringing us one step closer
88
280499
1470
што дазваляе нам на крок наблізіцца
04:41
to understanding the patterns behind our perceptions.
89
281969
4220
да разумення мадэляў нашага ўспрымання.
Аб гэтым сайце

Гэты сайт пазнаёміць вас з відэа YouTube, якія карысныя для вывучэння англійскай мовы. Вы ўбачыце ўрокі англійскай мовы, якія вядуць высакакласныя выкладчыкі з усяго свету. Двойчы пстрыкніце англійскія субтытры, якія адлюстроўваюцца на кожнай старонцы відэа, каб прайграць відэа адтуль. Субтытры пракручваюцца сінхранізавана з прайграваннем відэа. Калі ў вас ёсць якія-небудзь каментарыі або пажаданні, звяжыцеся з намі, выкарыстоўваючы гэтую кантактную форму.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7