3 lessons on decision-making from a poker champion | Liv Boeree

988,309 views ・ 2018-10-22

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Bích Bùi Reviewer: An V. Phan
00:12
So I'm a professional poker player,
0
12944
2374
Tôi là một tay chơi bài poker chuyên nghiệp,
00:15
and today, I want to talk about three things that the game has taught me
1
15342
5270
và hôm nay, tôi muốn nói về ba điều mà trò chơi này đã dạy tôi
00:20
around decision-making that I find apply to everyday life.
2
20636
3828
xung quanh việc đưa ra quyết định
và tôi nhận ra nó có thể áp dụng cho cuộc sống hàng ngày.
00:25
Now the first of these things is about luck.
3
25061
2791
Điều đầu tiên trong số đó là về may mắn.
00:27
Now, like poker, life is also a game of skill and luck,
4
27876
4838
Giống như chơi bài, cuộc sống cũng là một trò chơi của kỹ năng và may mắn.
00:32
and when it comes to the biggest things we care about --
5
32738
2678
Khi liên quan đến những mối quan tâm lớn nhất của chúng ta
00:35
health, wealth and relationships --
6
35440
2777
như là sức khỏe, của cải và các mối quan hệ
00:38
these outcomes don't only depend on the quality of our decision-making,
7
38241
3834
những kết quả này không chỉ phụ thuộc
vào chất lượng những quyết định của chúng ta,
00:42
but also the roll of life's dice.
8
42099
1745
mà còn là vòng quay của xúc sắc cuộc đời
00:43
For example, we can be perfectly health-conscious
9
43868
2987
Ví dụ, chúng ta có thể có sức khỏe trông có vẻ hoàn hảo
00:46
and still get unlucky with something like cancer.
10
46879
3370
và vẫn không may mắn với một điều gì đó như ung thư.
00:50
Or we can smoke 20 a day and live to a ripe old age,
11
50273
3119
Hoặc chúng ta hút 20 điếu thuốc mỗi ngày và sống tới khi già lão
00:53
and this kind of ambiguity can make it hard for us to know
12
53416
3523
và điều mơ hồ này có thể khiến chúng ta khó nhận biết được
00:56
how good our strategies are, sometimes,
13
56963
2596
chiến lược của chúng ta tốt tới đâu,
00:59
especially when we're experiencing a lot of success.
14
59583
2888
đặc biệt là khi chúng ta trải qua rất nhiều thành công.
01:03
For example, back in 2010,
15
63043
1834
Ví dụ, trở về năm 2010,
01:04
I won a really big poker tournament known as the European Poker Tour.
16
64901
3984
Tôi thắng một giải đấu bài thực sự lớn được biết đến như Giải Đấu Poker Châu Âu
01:08
And because I'd only been playing full-time for about a year,
17
68909
3342
Và bởi vì tôi chỉ mới chơi chuyên nghiệp được một năm,
01:12
when I won, I assumed I must be rather brilliant.
18
72275
2895
khi thắng, tôi đã nghĩ mình hẳn phải thông minh lắm.
01:16
In fact, I thought I was so brilliant
19
76106
1842
Thực tế, tôi đã nghĩ tôi rất giỏi
01:17
that I not only got rather lazy with studying the game,
20
77972
3444
đến mức tôi không chỉ lười hơn trong việc nghiên cứu về trò chơi,
01:21
but I also got more risky,
21
81440
1650
mà tôi còn mạo hiểm hơn
01:23
started playing in the biggest tournaments I could
22
83114
3008
bắt đầu chơi trong những giải đấu lớn nhất mà tôi có thể
01:26
against the very best in the world.
23
86146
2515
thi đấu với những người giỏi nhất trên thế giới.
01:28
And then my profit graph went from a thing of beauty
24
88685
3492
Và khi bảng thành tích của tôi đi từ một vị trí đẹp
01:32
to something kind of sad,
25
92201
2412
đến một điều gì đó khá buồn
01:34
with this worrying downhill trend for a long time,
26
94637
2360
cùng với sự lo lắng tuột dốc trong một thời gian dài,
01:37
until I finally realized that I was overestimating my skill level,
27
97021
3465
tới tận khi tôi nhận ra rằng tôi đang tự đánh giá quá cao
trình độ kỹ năng của mình
01:40
and got my act together.
28
100510
1491
và tôi bắt đầu sắp xếp lại.
01:42
And this kind of reminds me of what we've been seeing
29
102525
2517
Và điều này nhắc nhở tôi về điều chúng ta đã được thấy
01:45
in the cryptocurrency space, at least in 2017,
30
105066
2746
trong không gian tiền ảo, ít nhất vào năm 2017,
01:47
where the only thing that's been going up faster than the markets themselves
31
107836
3589
nơi chỉ có một điều phát triển nhanh hơn thị trường của chúng
01:51
is the number of "senior investment specialists"
32
111449
2477
là số lượng những "chuyên gia đầu tư cấp cao"
01:53
who have been appearing out of nowhere.
33
113950
2388
người đã xuất hiện từ hư không.
01:56
Now I'm not saying it's not possible to have a strategic edge,
34
116362
2966
Bây giờ tôi không nói rằng không thể có một kế hoạch chiến lược,
01:59
but at the same time, it's very easy to feel like a genius
35
119352
3080
nhưng cùng lúc đó
rất dễ để cảm thấy giống như một thiên tài
02:02
when you're in a market that's going up so fast
36
122456
2412
khi bạn ở trong một thị trường phát triển rất nhanh
02:04
that even the worst strategies are making a profit.
37
124892
2406
đến mức thậm chí những chiến lược tồi nhất đang tạo ra lợi nhuận
02:07
So when we're experiencing success,
38
127322
2309
vì thế khi chúng ta đang thành công,
02:09
it's important to take a moment to really ask ourselves
39
129655
2857
đừng quên dành ra một khoảnh khắc để thực sự tự hỏi bản thân
02:12
how much of it is truly down to us,
40
132536
2632
bao nhiêu phần là nhờ thực lực,
vì lòng tự tôn của chúng ta thích hạ thấp yếu tố may mắn khi chúng ta chiến thắng
02:15
because our egos love to downplay the luck factor when we're winning.
41
135192
4492
Điều thứ hai chơi bài poker đã dạy tôi
02:21
Now, a second thing poker taught me
42
141058
2181
là tầm quan trọng của định lượng hóa suy nghĩ của bản thân
02:23
is the importance of quantifying my thinking.
43
143263
3343
Khi bạn đang chơi, bạn không thể cứ nghĩ:
02:26
When you're playing, you can't just get away with going,
44
146630
2899
"Eh, có vẻ họ đang thấu cáy"
02:29
"Eh, they're probably bluffing."
45
149553
1679
Điều đó chỉ làm bạn mất một mớ tiền
02:31
That's just going to lose you a bunch of money,
46
151256
2224
bởi vì poker là một trò chơi của xác suất và độ chính xác
02:33
because poker is a game of probabilities and precision,
47
153504
3199
02:36
and so you have to train yourself to think in numbers.
48
156727
3496
và vì thế bản thân bạn phải tập luyện suy nghĩ bằng những con số
02:40
So now, whenever I catch myself
49
160247
2182
cho nên bây giờ, bất cứ khi nào tôi nhận ra
02:42
thinking vaguely about something really important, like,
50
162453
3549
tôi đang suy nghĩ mơ hồ về điều gì đó thực sự quan trọng, như là
"Mình không thể nào quên điều mình muốn nói ở buổi nói chuyện TED"
02:46
"It's unlikely I'll forget what I want to say in my TED Talk,"
51
166026
3225
02:49
I now try to estimate it numerically.
52
169275
2691
bây giờ tôi đang cố gắng ước lượng nó bằng số
(Cười lớn)
02:52
(Laughter)
53
172819
1001
Hãy tin tôi, điều này giúp ích rất nhiều trong quá trình kế hoạch
02:53
Trust me, it helps a lot with the planning process.
54
173844
2474
và một điều là, hầu như bất cứ thứ gì có thể xảy ra tại đây hôm nay,
02:56
And the thing is, almost anything that could possibly happen here today,
55
176342
3420
hoặc tại bất kì điểm nào trong tương lai,
02:59
or at any point in the future,
56
179786
1555
cũng có thể được diễn tả như một xác suất
03:01
can also be expressed as a probability, too.
57
181365
2296
(Cười lớn)
03:04
(Laughter)
58
184333
2715
vì thế hiện tại tôi cũng cố gắng nói chuyện bằng con số.
03:07
So now I also try to speak in numbers as well.
59
187072
3405
03:10
So if someone asks me,
60
190501
1151
Nếu ai đó hỏi tôi,
03:11
"Hey, Liv, do you think you're going to come along to that thing tonight?"
61
191676
3515
"Này, Liv, bạn có nghĩ rằng bạn sẽ làm tốt tối nay không?"
thay vì nói với họ, "Yeah, có lẽ vậy"
03:15
instead of just saying to them, "Yeah, probably,"
62
195215
2317
03:17
I actually give them my best estimate --
63
197556
1828
Tôi thực sự đưa ra cho họ ước tính tốt nhất của tôi
03:19
say, 60 percent.
64
199408
1842
và nói, 60%
03:21
Because -- I know that sounds a little odd --
65
201274
2103
bởi vì -- tôi biết nó nghe có chút kì cục
03:23
but the thing is, I ran a poll on Twitter
66
203401
3072
nhưng có một điều là, tôi đã thực hiện một cuộc bỏ phiếu trên Twitter
03:26
of what people understand the word "probably" to mean,
67
206497
2564
về việc mọi người hiểu từ "có lẽ" như thế nào,
03:29
and this was the spread of answers.
68
209085
1748
và đây là khoảng dao động
03:30
Enormous!
69
210857
1151
Khổng lồ!
Rõ ràng là, nó hoàn toàn vô ích
03:32
So apparently, it's absolutely useless
70
212032
1833
03:33
at actually conveying any real information.
71
213889
2695
trong việc thực sự chuyển tải bất cứ thông tin nào.
03:36
So if you guys catch yourselves using these vague words,
72
216608
3641
Vì thế nếu bạn nhận thấy bản thân sử dụng các từ ngữ mơ hồ
03:40
like "probably" or "sometimes,"
73
220273
2896
giống như "có thể" hoặc "thỉnh thoảng"
hãy thử, thay vào đó, sử dụng con số bởi vì khi chúng ra nói bằng con số
03:43
try, instead, using numbers, because when we speak in numbers,
74
223193
3199
03:46
we know what lands in the other person's brain.
75
226416
2396
chúng ta biết được chúng sẽ đọng lại trong đầu của người khác
03:50
Now, the third thing I want to touch on today is intuition.
76
230092
3690
Bây giờ, điều thứ ba tôi muốn đề cập ngày hôm nay là trực giác
03:55
How often have you seen these kinds of inspirational memes
77
235410
3516
Bạn có thường thấy những loại hình ảnh đầy cảm hứng này
03:58
in your Facebook feed?
78
238950
1483
trên trang Facebook của bạn?
[Luôn tin vào cảm nhận trong lòng bạn và không bao giờ tin vào suy đoán thứ hai]
04:01
[Always trust your gut feeling and never second-guess.]
79
241018
2723
04:03
They're nice, right?
80
243765
1261
Chúng thật tuyệt, phải không?
04:05
It's lovely. Yes. "Trust your soul."
81
245726
2625
Thật đáng yêu. Đúng. ''Tin vào tâm hồn bạn''
Vâng, chúng là những lời khuyên tệ hại.
04:09
Well, they're terrible advice.
82
249030
1873
04:11
These are some of the best poker players in the world right now.
83
251292
3470
Đây là những người chơi poker giỏi nhất trên thế giới hiện nay.
04:14
Do they look like people who live purely off feelings and intuitions?
84
254786
4461
Liệu họ trông có giống những người hoàn toàn không có cảm nhận và trực giác?
04:19
(Laughter)
85
259271
1001
(Cười lớn)
04:20
Look at them!
86
260296
1649
Hãy nhìn họ kìa!
04:21
Obviously, these guys are about slow, careful analysis,
87
261969
4580
Rõ ràng là, những người này phân tích chậm rãi và cẩn thận
04:26
and that's because the game has outgrown the days
88
266573
2507
và bởi vì trò chơi ngày càng phát triển
nơi những kỹ năng đường phố thuần túy và khả năng đọc vị
04:29
where pure street smarts and people-reading
89
269104
3008
04:32
can get you to the top.
90
272136
1821
có thể đưa bạn lên đỉnh cao.
04:33
And that's because our intuitions aren't nearly as perfect
91
273981
3302
Và bởi vì trực giác của chúng ta gần như không hoàn hảo
04:37
as we'd like to believe.
92
277307
1270
như chúng ta muốn tin
04:38
I mean, it'd be great, whenever we're in a tough spot,
93
278601
2542
Tôi muốn nói, chúng rất tốt, bất cứ khi nào chúng ta ở một vị trí gay go
04:41
to just have an answer appear to us from some magical source of inspiration.
94
281167
4006
để có câu trả lời xuất hiện tới chúng ta từ một vài nguồn cảm hứng thần kỳ.
04:45
But in reality, our gut is extremely vulnerable
95
285197
3398
Nhưng thực tế, sự quyết tâm của chúng ta cực kỳ mong manh
04:48
to all kinds of wishful thinking and biases.
96
288619
3435
đối với các kiểu suy nghĩ ao ước và thiên vị
04:52
So then, what is our gut good for?
97
292905
2199
Cho nên, sự quyết tâm của chúng ta tốt cho cái gì?
04:55
Well, all the studies I've read
98
295128
2072
Uhm, trong tất cả những nghiên cứu tôi đã từng đọc
04:57
conclude that it's best-suited for everyday things
99
297224
3947
kết luận rằng nó phù hợp nhất cho những thứ hàng ngày
05:01
that we have lots and lots of experience in,
100
301195
2389
chúng ra có rất nhiều và rất nhiều trải nghiệm
05:03
like how we just know that our friend is mad at us
101
303608
2730
giống như làm thế nào chúng ta biết bạn đang nổi khùng với mình
05:06
before we've even said anything to them,
102
306362
2047
trước khi chúng ta nói bất cứ điều gì với họ,
05:08
or whether we can fit our car into a tight parking spot.
103
308433
3152
hoặc liệu chúng ta có thể đỗ vừa xe ô tô vào ô đỗ xe chật hẹp.
05:11
But when it comes to the really big stuff,
104
311609
2088
Nhưng khi nó trở thành các vấn đề thực sự lớn
05:13
like what's our career path going to be
105
313721
2524
như là đâu sẽ là con đường sự nghiệp cả chúng ta
05:16
or who should we marry,
106
316269
1682
hoặc chúng ta nên kết hôn với ai.
05:17
why should we assume that our intuitions
107
317975
3525
Tại sao chúng ta nên giả sử rằng trực giác của mình
05:21
are better calibrated for these than slow, proper analysis?
108
321524
3702
định lượng những điều trên tốt hơn là phân tích chậm rãi và chính xác?
05:25
I mean, they don't have any data to be based off.
109
325250
2460
Ý của tôi là, họ không có dữ liệu nào để dựa vào.
05:28
So my third lesson is, while we shouldn't ignore our intuitions,
110
328528
3778
Vậy bài học thứ ba của tôi là, trong khi chúng ta không nên bỏ qua trực giác
05:32
we shouldn't overprivilege them either.
111
332330
2373
chúng ta cũng không nên quá ưu ái chúng.
05:34
And I'd like to summarize these three lessons today
112
334727
2428
Và tôi muốn tóm tắt ba bài học ngày hôm nay
05:37
with my own set of memes,
113
337179
1628
với những hình ảnh của riêng tôi
05:38
with more of a poker-player twist.
114
338831
2055
với tư cách của một người chơi poker
05:41
"Success is sweetest when you achieve it across a large sample size."
115
341957
4135
"Thành công là điều ngọt ngào nhất khi bạn đạt được nó trong một số lượng mẫu lớn".
05:46
(Laughter)
116
346116
1738
(Cười lớn)
05:47
"Your gut is your friend and so is a cost-benefit analysis.
117
347878
4420
"Sự quyết tâm là bạn và sự phân tích lợi ích-chi phí cũng vậy.
05:52
(Laughter)
118
352322
1233
(Cười lớn)
05:53
"The future is unknown, but you can damn well try and estimate it."
119
353579
4643
"Tương lai không thể biết trước, nhưng bạn có thể cố gắng và dự đoán nó."
05:58
Thank you.
120
358246
1151
Cảm ơn.
05:59
(Applause)
121
359421
6666
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7