Ramanan Laxminarayan: The coming crisis in antibiotics

Ramanan Laxminarayan: Khủng hoảng sắp tới của thuốc kháng sinh

105,415 views

2014-11-10 ・ TED


New videos

Ramanan Laxminarayan: The coming crisis in antibiotics

Ramanan Laxminarayan: Khủng hoảng sắp tới của thuốc kháng sinh

105,415 views ・ 2014-11-10

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Thu Ha Tran Reviewer: Minh Ngoc Nguyen
00:12
The first patient to ever be treated with an antibiotic
0
12602
3558
Bệnh nhân đầu tiên được điều trị bằng thuốc kháng sinh
00:16
was a policeman in Oxford.
1
16160
1533
là một cảnh sát ở Oxford.
00:17
On his day off from work,
2
17693
2107
Vào ngày nghỉ của mình,
00:19
he was scratched by a rose thorn while working in the garden.
3
19800
3373
ông ấy đã bị gai hoa hồng cào xước trong khi làm vườn.
00:23
That small scratch became infected.
4
23173
3675
Vết xước nhỏ đó bị nhiễm trùng.
00:26
Over the next few days, his head was swollen
5
26848
2315
Sau đó vài ngày, đầu ông ấy sưng phồng
00:29
with abscesses,
6
29163
1721
và mưng mủ.
00:30
and in fact his eye was so infected
7
30884
2283
Mắt ông ấy bị nhiễm trùng nặng
00:33
that they had to take it out,
8
33167
1903
tới mức phải cắt bỏ.
00:35
and by February of 1941,
9
35070
2980
Tháng 2 năm 1941,
00:38
this poor man was on the verge of dying.
10
38050
2437
người đàn ông tội nghiệp này cận kề cái chết.
00:40
He was at Radcliffe Infirmary in Oxford,
11
40487
3198
Lúc đó, ông ở nhà thương Radcliffe ở Oxford
00:43
and fortunately for him,
12
43685
2306
và may mắn là
00:45
a small team of doctors
13
45991
1050
một nhóm bác sĩ dưới sự chỉ đạo của Howard Florey
00:47
led by a Dr. Howard Florey
14
47041
1889
00:48
had managed to synthesize
15
48930
2067
đã tổng hợp ra
00:50
a very small amount of penicillin,
16
50997
2823
một lượng nhỏ penicillin,
00:53
a drug that had been discovered
17
53820
2081
một loại thuốc đã được tìm ra
00:55
12 years before by Alexander Fleming
18
55901
2322
trước đó 12 năm bởi Alexander Fleming
00:58
but had never actually been used to treat a human,
19
58223
3707
nhưng chưa bao giờ thực sự thử nghiệm trên con người.
01:01
and indeed no one even knew if the drug would work,
20
61930
2410
Không ai biết liệu nó có tác dụng hay không.
01:04
if it was full of impurities that would kill the patient,
21
64340
3640
Nếu không tinh khiết, nó có thể gây chết người.
01:07
but Florey and his team figured
22
67980
1914
Nhưng Florey và nhóm của ông đã nghĩ rằng
01:09
if they had to use it, they might as well use it
23
69894
1722
nếu phải sử dụng nó,
01:11
on someone who was going to die anyway.
24
71616
2565
họ nên thử trên người nào đó sắp chết.
01:14
So they gave Albert Alexander,
25
74181
3655
Vì vậy, họ đưa nó cho Albert Alexander
01:17
this Oxford policeman, the drug,
26
77836
2879
-người cảnh sát ở Oxford-
01:20
and within 24 hours,
27
80715
2417
và trong vòng 24 tiếng,
01:23
he started getting better.
28
83132
2262
ông ấy dần hồi phục.
01:25
His fever went down, his appetite came back.
29
85394
3976
Cơn sốt hạ xuống, khẩu vị trở lại.
01:29
Second day, he was doing much better.
30
89370
2313
Ngày thứ 2, ông ấy đỡ hơn rất nhiều.
01:31
They were starting to run out of penicillin,
31
91683
2238
Họ bắt đầu hết penicillin,
01:33
so what they would do was run with his urine
32
93921
2062
nên phải dùng nước tiểu của ông
01:35
across the road to re-synthesize the penicillin from his urine
33
95983
2850
để tổng hợp penicillin từ đó
01:38
and give it back to him,
34
98833
1935
và đưa cho ông ấy.
01:40
and that worked.
35
100768
1248
Và nó đã có tác dụng.
01:42
Day four, well on the way to recovery.
36
102016
2480
Ngày thứ 4, ông ấy hồi phục rất nhanh.
01:44
This was a miracle.
37
104496
1638
Đó là một điều kì diệu.
01:46
Day five, they ran out of penicillin,
38
106134
4236
Ngày thứ 5, họ lại hết penicillin
01:50
and the poor man died.
39
110370
2267
và người đàn ông tội nghiệp đã qua đời.
01:52
So that story didn't end that well,
40
112637
2713
Câu chuyện này không kết thúc tốt đẹp,
01:55
but fortunately for millions of other people,
41
115350
4350
nhưng may mắn cho hàng triệu người khác,
01:59
like this child who was treated again in the early 1940s,
42
119700
3006
như đứa trẻ này - được điều trị vào những năm 1940 -
02:02
who was again dying of a sepsis,
43
122706
3034
bị đe dọa tính mạng bởi nhiễm trùng máu,
02:05
and within just six days, you can see,
44
125740
3150
và trong vòng 6 ngày,
02:08
recovered thanks to this wonder drug, penicillin.
45
128890
3353
hồi phục nhờ vào loại thuốc tuyệt diệu - penicillin.
02:12
Millions have lived,
46
132243
1958
Hàng triệu người đã được cứu sống,
02:14
and global health has been transformed.
47
134201
3584
và sức khỏe toàn cầu biến đổi hoàn toàn.
02:17
Now, antibiotics have been used
48
137785
2793
Ngày nay, thuốc kháng sinh được sử dụng
02:20
for patients like this,
49
140578
3127
cho những bệnh nhân như thế này,
02:23
but they've also been used rather frivolously
50
143705
2137
nhưng cũng được sử dụng phí phạm
02:25
in some instances,
51
145842
1744
cho những trường hợp rất nhẹ,
02:27
for treating someone with just a cold or the flu,
52
147586
2363
như chữa cho người bị cảm, cúm,
02:29
which they might not have responded to an antibiotic,
53
149949
2474
những bệnh không có phản hồi với thuốc kháng sinh.
02:32
and they've also been used in large quantities
54
152423
3738
Và thuốc kháng sinh cũng được sử dụng với lượng lớn,
02:36
sub-therapeutically, which means in small concentrations,
55
156161
3642
không mang tính trị liệu, với nồng độ thấp,
02:39
to make chicken and hogs grow faster.
56
159803
3183
để kích thích sinh trưởng ở gà và lợn.
02:42
Just to save a few pennies on the price of meat,
57
162986
3566
Chỉ vì tiết kiệm vài đồng giá thịt,
02:46
we've spent a lot of antibiotics on animals,
58
166552
2700
ta đã dùng quá nhiều thuốc kháng sinh lên động vật,
02:49
not for treatment, not for sick animals,
59
169252
2362
không phải để chữa bệnh, không phải cho động vật bệnh,
02:51
but primarily for growth promotion.
60
171614
3116
mà đơn thuần để kích thích tăng trưởng.
02:54
Now, what did that lead us to?
61
174730
2857
Điều này sẽ dẫn đến cái gì?
02:57
Basically, the massive use of antibiotics
62
177587
2711
Căn bản, lượng lớn thuốc kháng sinh
03:00
around the world
63
180298
1485
được sử dụng trên toàn thế giới
03:01
has imposed such large selection pressure on bacteria
64
181783
3804
đã tạo sức ép lớn lên việc chọn lọc vi khuẩn
03:05
that resistance is now a problem,
65
185587
2653
khiến sự kháng thuốc giờ trở thành 1 vấn đề
03:08
because we've now selected for just
66
188240
1770
vì chúng ta chỉ chọn lọc những vi khuẩn kháng thuốc.
03:10
the resistant bacteria.
67
190010
1975
03:11
And I'm sure you've all read about this in the newspapers,
68
191985
2840
Tôi chắc chắn các bạn đã đọc điều này trên báo,
03:14
you've seen this in every magazine
69
194825
1804
hay thấy trên những cuốn tạp chí mà bạn có.
03:16
that you come across,
70
196629
1899
03:18
but I really want you to appreciate
71
198528
1800
Nhưng tôi rất muốn bạn đánh giá đúng
03:20
the significance of this problem.
72
200328
2171
tầm quan trọng của vấn đề này.
03:22
This is serious.
73
202499
1451
Đây là một vấn đề nghiêm trọng.
03:23
The next slide I'm about to show you is of carbapenem resistance in acinetobacter.
74
203950
4816
Ở slide tiếp theo, tôi sẽ chỉ ra cơ chế kháng carbapenem ở vi khuẩn acinetobacter.
03:28
Acinetobacter is a nasty hospital bug,
75
208766
2388
Acinetobacter là loại bọ bẩn trong bệnh viện
03:31
and carbapenem is pretty much
76
211154
1333
và carbapenem là loại kháng sinh mạnh nhất
03:32
the strongest class of antibiotics
77
212487
1778
03:34
that we can throw at this bug.
78
214265
2456
có thể đánh bại loại bọ này.
03:36
And you can see in 1999
79
216721
3269
Bạn có thể thấy vào năm 1999
03:39
this is the pattern of resistance,
80
219990
2195
đây là số liệu của sự kháng thuốc
03:42
mostly under about 10 percent across the United States.
81
222185
3033
hầu hết là dưới 10% trên toàn nước Mỹ.
03:45
Now watch what happens when we play the video.
82
225218
3997
Giờ hãy xem điều gì xảy ra trong đoạn video này.
03:58
So I don't know where you live,
83
238461
2055
Tôi không biết bạn sống ở đâu,
04:00
but wherever it is, it certainly is a lot worse now
84
240516
2902
nhưng dù ở đâu đi nữa,
chắc chắn đều tệ hơn so với năm 1999.
04:03
than it was in 1999,
85
243418
2497
04:05
and that is the problem of antibiotic resistance.
86
245915
3971
Đó là vấn đề của kháng thuốc kháng sinh.
04:09
It's a global issue
87
249886
1687
Một vấn đề toàn cầu
04:11
affecting both rich and poor countries,
88
251573
2428
ảnh hưởng tới cả nước giàu lẫn nghèo,
04:14
and at the heart of it, you might say, well,
89
254001
2241
thực sự mà nói bạn có thể nói, chà
04:16
isn't this really just a medical issue?
90
256242
1928
đây không phải chỉ là vấn đề y tế sao?
04:18
If we taught doctors how not to use antibiotics as much,
91
258170
2561
Nếu dạy bác sĩ hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh
04:20
if we taught patients how not to demand antibiotics,
92
260731
2945
nếu dạy bệnh nhân đừng yêu cầu thuốc kháng sinh
04:23
perhaps this really wouldn't be an issue,
93
263676
1455
có lẽ đây sẽ không còn là vấn đề nữa.
04:25
and maybe the pharmaceutical companies
94
265131
1989
Có lẽ những công ty dược phẩm sẽ phải làm việc chăm chỉ hơn
04:27
should be working harder to develop
95
267120
1755
04:28
more antibiotics.
96
268875
1636
để tạo ra nhiều loại kháng sinh.
04:30
Now, it turns out that there's something fundamental about antibiotics
97
270511
3379
Hóa ra điều căn bản về thuốc kháng sinh
04:33
which makes it different from other drugs,
98
273890
1783
làm chúng khác những loại thuốc khác,
04:35
which is that if I misuse antibiotics
99
275673
2021
là dùng sai hay dùng đúng,
04:37
or I use antibiotics,
100
277694
1737
04:39
not only am I affected but others are affected as well,
101
279431
3860
thì không chỉ tôi bị ảnh hưởng mà những người khác cũng ảnh hưởng theo.
04:43
in the same way as if I choose to drive to work
102
283291
2338
Giống như khi lái xe đi làm hay bay tới đâu đó,
04:45
or take a plane to go somewhere,
103
285629
2639
việc tôi ảnh hưởng đến những người khác
04:48
that the costs I impose on others
104
288268
1974
04:50
through global climate change go everywhere,
105
290242
2440
thông qua biến đổi khí hậu toàn cầu luôn xảy ra
04:52
and I don't necessarily take these costs into consideration.
106
292682
2773
dù tôi có quan tâm đến nó hay không.
04:55
This is what economists might call a problem of the commons,
107
295455
2879
Đó là những gì nhà kinh tế gọi là vấn đề công cộng,
04:58
and the problem of the commons is exactly
108
298334
1980
và vấn đề công cộng chính xác là
những gì ta đối mặt trong trường hợp của thuốc kháng sinh:
05:00
what we face in the case of antibiotics as well:
109
300314
2425
05:02
that we don't consider —
110
302739
2150
chúng ta không cân nhắc,
05:04
and we, including individuals, patients,
111
304889
3002
chúng ta, bao gồm các cá nhân, bệnh nhân
05:07
hospitals, entire health systems —
112
307891
3159
bệnh viện, toàn bộ hệ thống sức khỏe-
05:11
do not consider the costs that they impose on others
113
311050
2148
không cân nhắc đến việc gây ảnh hưởng đến người khác
05:13
by the way antibiotics are actually used.
114
313198
2356
qua cách sử dụng thuốc kháng sinh.
05:15
Now, that's a problem that's similar
115
315554
2405
Vấn đề này tương tự như vấn đề
05:17
to another area that we all know about,
116
317959
1982
trong lĩnh vực khác mà ta đều biết
05:19
which is of fuel use and energy,
117
319941
1929
đó là sử dụng nhiên liệu và năng lượng.
05:21
and of course energy use
118
321870
1499
Tất nhiên là việc đó
05:23
both depletes energy as well as
119
323369
3082
vừa làm cạn kiệt năng lượng
05:26
leads to local pollution and climate change.
120
326451
3262
vừa dẫn tới ô nhiễm và biến đổi khí hậu.
05:29
And typically, in the case of energy,
121
329713
1810
Điển hình là trong vấn về năng lượng,
05:31
there are two ways in which you can deal with the problem.
122
331523
2308
có 2 cách để bạn giải quyết vấn đề.
05:33
One is, we can make better use of the oil that we have,
123
333831
3745
Một là dùng dầu một cách tốt hơn
05:37
and that's analogous to making better use
124
337576
2115
tương tự như việc sử dụng thuốc kháng sinh hiện có một cách tốt hơn.
05:39
of existing antibiotics,
125
339691
1548
05:41
and we can do this in a number of ways
126
341239
1691
Chúng ta có thể làm theo nhiều cách mà sau đây tôi sẽ nói,
05:42
that we'll talk about in a second,
127
342930
2230
05:45
but the other option is the "drill, baby, drill" option,
128
345160
3687
nhưng lựa chọn khác là "khoan tiếp"
05:48
which in the case of antibiotics is to go find new antibiotics.
129
348847
4191
trong trường hợp thuốc kháng sinh là tìm ra những loại thuốc mới.
05:53
Now, these are not separate.
130
353050
2050
Đây không phải là vấn đề tách biệt.
05:55
They're related, because if we invest heavily
131
355100
3422
Chúng liên quan đến nhau, vì nếu đầu tư mạnh
05:58
in new oil wells,
132
358522
2284
vào những mỏ dầu mới,
06:00
we reduce the incentives for conservation of oil
133
360806
2954
chúng ta giảm sự khuyến khích cho việc tiết kiệm dầu
06:03
in the same way that's going to happen for antibiotics.
134
363760
2526
điều tương tự cũng sẽ xảy ra với thuốc kháng sinh.
06:06
The reverse is also going to happen, which is that
135
366286
2168
Điều ngược lại sẽ xảy ra
06:08
if we use our antibiotics appropriately,
136
368454
2338
nếu ta sử dụng thuốc kháng sinh đúng cách,
06:10
we don't necessarily have to make the investments
137
370792
2781
và không cần phải đầu tư cho những loại thuốc mới.
06:13
in new drug development.
138
373573
2177
06:15
And if you thought that these two were entirely,
139
375750
2716
Nếu bạn nghĩ 2 điều này hoàn toàn cân bằng
06:18
fully balanced between these two options,
140
378466
1822
giữa 2 lựa chọn
06:20
you might consider the fact that
141
380288
2183
thì bạn nên suy xét thực tế rằng
06:22
this is really a game that we're playing.
142
382471
2272
đây là một ván cờ thực sự mà ta đang chơi.
06:24
The game is really one of coevolution,
143
384743
2441
Ván cờ này là sự đồng tiến hóa
06:27
and coevolution is, in this particular picture,
144
387184
2932
và trong bức tranh này,
06:30
between cheetahs and gazelles.
145
390116
2356
là đồng tiến hóa giữa beo và nai.
06:32
Cheetahs have evolved to run faster,
146
392472
1618
Beo tiến hóa để chạy nhanh hơn,
06:34
because if they didn't run faster,
147
394090
1577
vì nếu không chạy nhanh, chúng sẽ không có bữa trưa.
06:35
they wouldn't get any lunch.
148
395667
1946
06:37
Gazelles have evolved to run faster because
149
397613
2687
Nai tiến hóa để chạy nhanh hơn,
06:40
if they don't run faster, they would be lunch.
150
400300
3209
vì nếu không chạy nhanh, chúng sẽ trở thành bữa trưa.
06:43
Now, this is the game we're playing against the bacteria,
151
403509
2886
Đây chính là cuộc đua của chúng ta với vi khuẩn,
06:46
except we're not the cheetahs,
152
406395
2057
chỉ khác là chúng ta không phải beo,
06:48
we're the gazelles,
153
408452
1477
chúng ta là nai.
06:49
and the bacteria would,
154
409929
2787
Và những con vi khuẩn (chỉ trong thời gian của bài nói này)
06:52
just in the course of this little talk,
155
412716
1833
06:54
would have had kids and grandkids
156
414549
1426
sẽ sinh sôi nảy nở
06:55
and figured out how to be resistant
157
415975
2385
và tìm ra cách để kháng thuốc
06:58
just by selection and trial and error,
158
418360
2474
chỉ bằng chọn lọc, thử, và lỗi,
07:00
trying it over and over again.
159
420834
1912
thử lại lần này qua lần khác.
07:02
Whereas how do we stay ahead of the bacteria?
160
422746
3772
Trong khi đó chúng ta làm thế nào để tránh xa chúng?
07:06
We have drug discovery processes,
161
426518
2054
Ta có quy trình tìm ra loại thuốc mới,
07:08
screening molecules,
162
428572
1630
sàng lọc các phân tử,
07:10
we have clinical trials,
163
430202
1728
thử nghiệm trong phòng khám ,
07:11
and then, when we think we have a drug,
164
431930
2148
và rồi ta nghĩ rằng đã tìm ra thuốc,
07:14
then we have the FDA regulatory process.
165
434078
3745
rồi ta có quy trình quản lý FDA.
07:17
And once we go through all of that,
166
437823
2178
Khi trải qua những thứ đó,
07:20
then we try to stay one step ahead
167
440001
2265
ta cố đi trước vi khuẩn một bước.
07:22
of the bacteria.
168
442266
2296
07:24
Now, this is clearly not a game that can be sustained,
169
444562
2777
Rõ ràng không phải là trò chơi mà ta có thể chống đỡ
07:27
or one that we can win
170
447339
1137
hay chiến thắng chỉ bởi đơn thuần là đi trước.
07:28
by simply innovating to stay ahead.
171
448476
1837
07:30
We've got to slow the pace of coevolution down,
172
450313
3305
Ta phải giảm tốc độ đồng tiến hóa
07:33
and there are ideas that we can borrow from energy
173
453618
3682
và có nhiều ý tưởng vay mượn từ ngành năng lượng
07:37
that are helpful in thinking about
174
457300
1770
để nghĩ ra cách giải quyết trong trường hợp của thuốc kháng sinh.
07:39
how we might want to do this in the case
175
459070
1537
07:40
of antibiotics as well.
176
460607
1546
Nếu bạn nghĩ về cách đối phó với giá thành năng lượng,
07:42
Now, if you think about how we deal with
177
462153
2240
07:44
energy pricing, for instance,
178
464393
1423
07:45
we consider emissions taxes,
179
465816
1849
ví dụ ta cân nhắc thuế phát thải, nghĩa là đánh thuế việc gây ô nhiễm
07:47
which means we're imposing the costs of pollution
180
467665
2584
07:50
on people who actually use that energy.
181
470249
2831
lên người thực sự dùng năng lượng đó.
07:53
We might consider doing that for antibiotics as well,
182
473080
2980
Ta có thể cân nhắc việc đó cho thuốc kháng sinh.
07:56
and perhaps that would make sure that antibiotics
183
476060
2711
Và nó có thể đảm bảo rằng thuốc kháng sinh
07:58
actually get used appropriately.
184
478771
2401
được sử dụng 1 cách chính đáng.
08:01
There are clean energy subsidies,
185
481172
2028
Có những trợ cấp cho nguồn năng lượng sạch,
08:03
which are to switch to fuels which don't pollute as much
186
483200
3055
được dùng để thay thế nhiên liệu mà gây ít ô nhiễm hơn
08:06
or perhaps don't need fossil fuels.
187
486255
2845
hay không cần nhiên liệu hóa thạch.
08:09
Now, the analogy here is, perhaps we need
188
489100
2860
Và sự giống nhau ở đây là
08:11
to move away from using antibiotics,
189
491960
2260
cần hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh,
08:14
and if you think about it, what are good substitutes for antibiotics?
190
494220
3716
bạn nghĩ xem, thứ gì có thể thay thế thuốc kháng sinh?
08:17
Well, turns out that anything that reduces
191
497936
2164
Chà, hóa ra là có thể sử dụng bất cứ thứ gì giảm nhu cầu thuốc kháng sinh
08:20
the need for the antibiotic would really work,
192
500100
2243
08:22
so that could include improving hospital infection control
193
502343
3142
bao gồm cải thiện kiểm soát nhiễm khuẩn trong bệnh viện
08:25
or vaccinating people,
194
505485
2895
hay tiêm vacxin cho người,
08:28
particularly against the seasonal influenza.
195
508380
2297
cụ thể là chống cúm theo mùa.
08:30
And the seasonal flu is probably
196
510677
2531
Bệnh cúm theo mùa có lẽ
08:33
the biggest driver of antibiotic use,
197
513208
3004
là nguồn tiêu thụ kháng sinh lớn nhất,
08:36
both in this country as well as in many other countries,
198
516212
2919
trong nước ta cũng như rất nhiều nước khác
08:39
and that could really help.
199
519131
2020
và nó thực sự có hiệu quả.
08:41
A third option might include something like tradeable permits.
200
521151
4103
Lựa chọn thứ 3 bao gồm thứ gì đó như là giấy phép giao dịch.
08:45
And these seem like faraway scenarios,
201
525254
4246
Đây có thể là viễn cảnh xa vời,
08:49
but if you consider the fact that we might not
202
529500
2427
nhưng nếu nghĩ đến việc
08:51
have antibiotics for many people who have infections,
203
531927
3383
có thể không có kháng sinh cho những người bị bệnh
08:55
we might consider the fact that we might
204
535310
2237
chúng ta phải cân nhắc việc phân phát cho người cần thuốc hơn
08:57
want to allocate who actually gets to use
205
537547
2311
08:59
some of these antibiotics over others,
206
539858
2714
so với những người khác,
09:02
and some of these might have to be on the basis of clinical need,
207
542572
3326
và 1 vài trường hợp cần phải điều trị lâm sàng
09:05
but also on the basis of pricing.
208
545898
1935
không chỉ vì nhu cầu y tế mà còn vì giá cả.
09:07
And certainly consumer education works.
209
547833
1910
Tất nhiên cần phải giáo dục người tiêu dùng.
09:09
Very often, people overuse antibiotics
210
549743
2601
Người ta thường xuyên sử dụng thuốc kháng sinh quá liều
09:12
or prescribe too much without necessarily
211
552344
2277
hay kê đơn nhiều không cần thiết mà không hay biết,
09:14
knowing that they do so,
212
554621
1606
09:16
and feedback mechanisms
213
556227
1431
và cơ chế phản hồi được nhìn nhận là có ích
09:17
have been found to be useful,
214
557658
1902
09:19
both on energy —
215
559560
1929
cả trong trường hợp năng lượng.
09:21
When you tell someone that they're using
216
561489
1540
Nếu bạn nói với ai đó rằng
09:23
a lot of energy during peak hour,
217
563029
1917
họ dùng quá nhiều năng lượng trong giờ cao điểm
09:24
they tend to cut back,
218
564946
1470
họ sẽ cắt giảm,
09:26
and the same sort of example has been performed
219
566416
1767
và ví dụ tương tự cũng xảy ra
09:28
even in the case of antibiotics.
220
568183
1810
đối với thuốc kháng sinh.
09:29
A hospital in St. Louis basically would put up
221
569993
1981
Một bệnh viện ở St. Louis
09:31
on a chart the names of surgeons
222
571974
4192
đã viết tên bác sĩ phẫu thuật lên bảng
theo thứ tự lượng thuốc kháng sinh mà họ dùng trong tháng trước.
09:36
in the ordering of how much antibiotics they'd used
223
576166
2219
09:38
in the previous month,
224
578385
1944
09:40
and this was purely an informational feedback,
225
580329
2342
Chỉ là một cách lưu lại thông tin không hề đánh giá,
09:42
there was no shaming,
226
582671
1183
09:43
but essentially that provided some information back
227
583854
2135
nhưng thực sự đã gửi đi vài tín hiệu
09:45
to surgeons that maybe they could rethink
228
585989
1954
cho các bác sĩ phẫu thuật rằng có lẽ họ nên nghĩ lại
09:47
how they were using antibiotics.
229
587943
2229
cách dùng thuốc kháng sinh.
09:50
Now, there's a lot that can be done
230
590172
2014
Có rất nhiều việc có thể làm về mặt cung cấp.
09:52
on the supply side as well.
231
592186
2149
09:54
If you look at the price of penicillin,
232
594335
1777
Nhìn vào giá của penicillin, giá điều trị một ngày khoảng 10 cent.
09:56
the cost per day is about 10 cents.
233
596112
1651
09:57
It's a fairly cheap drug.
234
597763
1758
Đó là loại thuốc khá rẻ.
09:59
If you take drugs that have been introduced since then —
235
599521
2137
Nếu bạn dùng thuốc được sản xuất sau này
10:01
linezolid or daptomycin —
236
601658
2644
như linezoid hay daptomycin,
10:04
those are significantly more expensive,
237
604302
1878
chúng đắt hơn rất nhiều.
10:06
so to a world that has been used to paying 10 cents a day for antibiotics,
238
606180
5451
Vì vậy, đối với một thế giới đã quen trả 10 cent một ngày cho thuốc kháng sinh
10:11
the idea of paying 180 dollars per day
239
611633
2530
thì trả 180 đô một ngày có vẻ là rất nhiều.
10:14
seems like a lot.
240
614163
1567
10:15
But what is that really telling us?
241
615730
1987
Nhưng nó thực sự nói lên điều gì?
10:17
That price is telling us
242
617717
1965
Giá thành nói cho ta biết
10:19
that we should no longer
243
619682
1898
không nên coi giá rẻ và tính hiệu quả của thuốc kháng sinh là đương nhiên
10:21
take cheap, effective antibiotics as a given
244
621580
4117
10:25
into the foreseeable future,
245
625697
1767
trong thời gian sắp tới.
10:27
and that price is a signal to us
246
627464
2530
Giá thành là một tín hiệu rằng
10:29
that perhaps we need to be paying
247
629994
1609
có lẽ cần lưu tâm nhiều hơn
10:31
much more attention to conservation.
248
631603
2553
tới sự bảo quản.
10:34
That price is also a signal
249
634156
2704
Giá thành cũng là một tín hiệu rằng
10:36
that maybe we need to start looking at other technologies,
250
636860
2875
có lẽ cần bắt đầu tìm hiểu những công nghệ khác
10:39
in the same way that gasoline prices are a signal
251
639735
2652
giống như việc giá xăng dầu là tín hiệu
10:42
and an impetus, to, say,
252
642387
2590
và là sự thúc đẩy cho sự phát triển của ô tô điện.
10:44
the development of electric cars.
253
644977
1868
10:46
Prices are important signals
254
646845
1777
Giá thành là tín hiệu quan trọng
10:48
and we need to pay attention,
255
648622
1586
và ta cần tập trung vào,
10:50
but we also need to consider the fact that
256
650208
2452
nhưng cũng cần cân nhắc rằng
10:52
although these high prices seem unusual for antibiotics,
257
652660
4252
mặc dù thuốc kháng sinh giá cao là bất thường
10:56
they're nothing compared to the price per day
258
656912
2239
nhưng cũng không là gì so với giá mỗi ngày
10:59
of some cancer drugs,
259
659151
1384
của một vài loại thuốc ung thư,
11:00
which might save a patient's life only for a few months or perhaps a year,
260
660535
3370
dù nó chỉ cứu sống bệnh nhân trong vài tháng hay 1 năm.
11:03
whereas antibiotics would potentially
261
663905
1770
Trong khi kháng sinh lại có thể bảo vệ bệnh nhân suốt đời.
11:05
save a patient's life forever.
262
665675
1826
11:07
So this is going to involve
263
667501
1319
Việc này sẽ bao gồm sự chuyển đổi mô hình hoàn toàn
11:08
a whole new paradigm shift,
264
668820
1962
11:10
and it's also a scary shift because
265
670782
1856
và cũng là một chuyển đổi đáng sợ
11:12
in many parts of this country,
266
672638
2329
vì ở nhiều nơi trên đất nước ta,
11:14
in many parts of the world,
267
674967
1744
nhiều nơi trên thế giới,
11:16
the idea of paying 200 dollars
268
676711
2069
việc trả 200 đô
11:18
for a day of antibiotic treatment
269
678780
2891
cho một ngày điều trị kháng sinh
11:21
is simply unimaginable.
270
681671
2542
là quá sức tưởng tượng.
11:24
So we need to think about that.
271
684213
1734
Vậy nên ta cần phải nghĩ về điều đó.
11:25
Now, there are backstop options,
272
685947
1813
Có những lựa chọn ngược lại,
11:27
which is other alternative technologies
273
687760
2676
đó là công nghệ thay thế mà nhiều người đang nghiên cứu.
11:30
that people are working on.
274
690436
1194
11:31
It includes bacteriophages, probiotics,
275
691630
2652
Gồm bacteriophages (thực khuẩn thể), probiotics (chế phẩm sinh học)
11:34
quorum sensing, synbiotics.
276
694282
4048
quorum sensing, synbiotics.
11:38
Now, all of these are useful avenues to pursue,
277
698330
3039
Tất cả chúng đều là phương thức hữu dụng để theo đuổi,
11:41
and they will become even more lucrative
278
701369
2610
và sẽ càng trở nên có ích
11:43
when the price of new antibiotics starts going higher,
279
703979
3081
khi giá thuốc kháng sinh ngày càng tăng,
11:47
and we've seen that the market does actually respond,
280
707060
2897
và ta thấy thị thường thực sự phản hồi,
11:49
and the government is now considering
281
709957
2008
và chính phủ đang cân nhắc
11:51
ways of subsidizing new antibiotics and development.
282
711965
3767
cách hỗ trợ và phát triển thuốc kháng sinh mới.
11:55
But there are challenges here.
283
715732
1723
Nhưng có nhiều thách thức ở đây.
11:57
We don't want to just throw money at a problem.
284
717455
1575
Ta không muốn chỉ ném tiền vào vấn đề
11:59
What we want to be able to do
285
719030
1519
mà còn đầu tư vào các loại kháng sinh mới
12:00
is invest in new antibiotics
286
720549
2279
12:02
in ways that actually encourage
287
722828
2976
bằng cách thực sự khuyến khích
12:05
appropriate use and sales of those antibiotics,
288
725804
3020
sử dụng và buôn bán thuốc kháng sinh một cách hợp lý.
12:08
and that really is the challenge here.
289
728824
2463
Đây mới thực sự là thách thức.
12:11
Now, going back to these technologies,
290
731287
2329
Bây giờ quay lại với công nghệ,
12:13
you all remember the line from that famous
291
733616
2363
các bạn đều nhớ câu thoại của bộ phim khủng long nổi tiếng
12:15
dinosaur film, "Nature will find a way."
292
735979
2226
"Thiên nhiên sẽ tìm ra cách"
12:18
So it's not as if these are permanent solutions.
293
738205
3319
Đó không phải là giải pháp vô hạn.
12:21
We really have to remember that, whatever the technology might be,
294
741524
4086
Luôn nhớ rằng dù công nghệ có như thế nào,
12:25
that nature will find some way to work around it.
295
745610
2876
tự nhiên cũng sẽ tìm ra cách để tránh nó.
12:28
You might think, well, this is just a problem
296
748486
2071
Bạn có thể nghĩ, chà đây chỉ là vấn đề
12:30
just with antibiotics and with bacteria,
297
750557
2744
với thuốc kháng sinh và vi khuẩn,
12:33
but it turns out that we have the exact same
298
753301
1946
hoá ra, có những vấn đề tương tự
12:35
identical problem in many other fields as well,
299
755247
2734
ở nhiều lĩnh vực khác,
12:37
with multidrug-resistant tuberculosis,
300
757981
2952
với bệnh lao kháng đa thuốc,
12:40
which is a serious problem in India and South Africa.
301
760933
3562
vấn đề nghiêm trọng ở Ấn Độ và Nam Phi.
12:44
Thousands of patients are dying because
302
764495
1787
Hàng ngàn bệnh nhân đã chết
12:46
the second-line drugs are so expensive,
303
766282
1834
vì dòng thuốc thứ hai quá đắt,
12:48
and in some instances, even those don't work
304
768116
2227
và vài trường hợp thuốc không có tác dụng,
12:50
and you have XDR TB.
305
770343
2070
và bạn có XDR TB
12:52
Viruses are becoming resistant.
306
772413
1811
Virut ngày càng trở nên kháng thuốc.
12:54
Agricultural pests. Malaria parasites.
307
774224
3166
Dịch hại nông nghiệp, kí sinh trùng sốt rét.
12:57
Right now, much of the world depends on
308
777390
1783
Ngay lúc này, phần lớn thế giới
12:59
one drug, artemisinin drugs,
309
779173
3697
dựa vào 1 loại thuốc, thuốc artemisinin,
13:02
essentially to treat malaria.
310
782870
1956
cơ bản để trị bệnh sốt rét.
13:04
Resistance to artemisinin has already emerged,
311
784826
2587
Kháng thuốc artemisinin đã xuất hiện,
13:07
and if this were to become widespread,
312
787413
2354
và nếu lan rộng,
13:09
that puts at risk
313
789767
1348
nó sẽ đe dọa
13:11
the single drug that we have to treat malaria around the world
314
791115
2891
loại thuốc duy nhất dùng để chữa sốt rét trên toàn thế giới,
13:14
in a way that's currently safe and efficacious.
315
794006
3214
loại thuốc mà hiện an toàn và hiệu nghiệm.
13:17
Mosquitos develop resistance.
316
797220
1798
Muỗi phát triển khả năng kháng thuốc.
13:19
If you have kids, you probably know about head lice,
317
799018
2237
Nếu có con, có thể bạn đã biết về chấy tóc,
13:21
and if you're from New York City,
318
801255
1713
nếu bạn đến từ New York, tôi hiểu rằng đặc trưng ở đó là rệp.
13:22
I understand that the specialty there is bedbugs.
319
802968
2733
13:25
So those are also resistant.
320
805701
2255
Chúng cũng kháng thuốc.
13:27
And we have to bring an example from across the pond.
321
807956
2879
Và ta có 1 ví dụ từ bên kia Đại Tây Dương.
13:30
Turns out that rats are also resistant to poisons.
322
810835
2355
Hóa ra chuột cũng kháng được thuốc độc.
13:33
Now, what's common to all of these things is
323
813190
2701
Điểm chung của tất cả những thứ này
13:35
the idea that we've had these technologies
324
815891
2706
là ý tưởng về việc công nghệ kiểm soát thiên nhiên
13:38
to control nature only for the last 70, 80 or 100 years
325
818597
4621
mới chỉ có mặt 70, 80, 100 năm trước
13:43
and essentially in a blink,
326
823218
3028
và trong nháy mắt,
13:46
we have squandered our ability to control,
327
826246
2551
chúng ta phung phí khả năng kiểm soát
13:48
because we have not recognized
328
828797
2491
vì không nhận ra rằng
13:51
that natural selection and evolution was going to find
329
831288
2812
chọn lọc tự nhiên và tiến hóa
13:54
a way to get back,
330
834100
1174
sẽ tìm cách để trở lại
13:55
and we need to completely rethink
331
835274
2049
và cần phải nghĩ lại
13:57
how we're going to use
332
837323
2343
cách ta sẽ sử dụng
13:59
measures to control biological organisms,
333
839666
3094
các phương thức kiểm soát các loài sinh học
14:02
and rethink how we incentivize
334
842760
3464
và cách ta khuyến khích
14:06
the development, introduction,
335
846224
2226
sự phát triển và giới thiệu trong kê đơn thuốc kháng sinh,
14:08
in the case of antibiotics prescription,
336
848450
2668
và sử dụng những tài nguyên giá trị này.
14:11
and use of these valuable resources.
337
851118
3772
14:14
And we really now need to start thinking about them
338
854890
2380
Cần bắt đầu nghĩ về chúng
14:17
as natural resources.
339
857270
1958
như những tài nguyên thiên nhiên.
14:19
And so we stand at a crossroads.
340
859228
2238
Và ta đang đứng ở vạch kẻ đường.
14:21
An option is to go through that rethinking
341
861466
3159
Một lựa chọn là băng qua, nghĩ lại và cân nhắc những động lực
14:24
and carefully consider incentives
342
864625
1813
14:26
to change how we do business.
343
866438
2554
để thay đổi cách chúng ta làm kinh doanh.
14:28
The alternative is
344
868992
2261
Lựa chọn khác là
14:31
a world in which even a blade of grass
345
871253
3083
một thế giới mà thậm chí đến một ngọn cỏ
14:34
is a potentially lethal weapon.
346
874336
2429
cũng có thể là vũ khí làm chết người.
14:36
Thank you.
347
876765
1800
Xin cảm ơn.
14:38
(Applause)
348
878565
2735
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7