James Hansen: Why I must speak out about climate change

James Hansen: Tại sao tôi phải lên tiếng về biến đổi khí hậu

Translator: Hong Hanh Nguyen Reviewer: Ha Thu Hai

What do I know

Điều gì

that would cause me,

đã khiến tôi,

a reticent, Midwestern scientist,

một nhà khoa học ít nói của vùng Midwestern,

to get myself arrested

biểu tình trước Nhà Trắng

in front of the White House protesting?

để rồi bị bắt?

And what would you do

Và bạn sẽ làm gì

if you knew what I know?

nếu bạn biết những sự thật tôi biết?

Let's start with how I got to this point.

Hãy bắt đầu với câu chuyện tôi bắt đầu hành trình này như thế nào.

I was lucky to grow up

Tôi đã may mắn được lớn lên

at a time when it was not difficult

tại một thời điểm không quá khó khăn

for the child of a tenant farmer

cho một đứa trẻ là con của nông dân

to make his way to the state university.

đi học tại trường đại học liên bang

And I was really lucky

Và tôi rất may mắn

to go to the University of Iowa

đã được học tại University of Iowa

where I could study under Professor James Van Allen

nơi tôi đã học tập dưới sự hướng dẫn của Giáo sư James Van Allen

who built instruments

người đã xây dựng hệ thống

for the first U.S. satellites.

cho vệ tinh đầu tiên của Mỹ.

Professor Van Allen told me

Giáo sư Van Allen kể cho tôi

about observations of Venus,

về sự quan sát sao Kim,

that there was intense microwave radiation.

và sự tồn tại của bức sóng ngắn

Did it mean that Venus had an ionosphere?

Điều đó có nghĩa là sao Kim có quyển ion?

Or was Venus extremely hot?

Hay sao Kim rất nóng?

The right answer,

Câu trả lời

confirmed by the Soviet Venera spacecraft,

được minh chứng bởi tàu không gian Venera của Xô Viết

was that Venus was very hot --

rằng sao Kim thực sự rất nóng --

900 degrees Fahrenheit.

900 độ Fahrenheit

And it was kept hot

Và nó được giữ nóng

by a thick carbon dioxide atmosphere.

bởi một luồng khí chứa nhiều CO2.

I was fortunate to join NASA

Tôi đã may mắn được tham gia vào NASA

and successfully propose

và thành công đề xuất

an experiment to fly to Venus.

một thí nghiệm về việc bay lên sao Kim

Our instrument took this image

Thiết bị của chúng tôi đã chụp lại hình ảnh

of the veil of Venus,

về bề mặt sao Kim

which turned out to be

hóa ra chính là

a smog of sulfuric acid.

khói của khí acid sulfuric

But while our instrument was being built,

Nhưng khi thiết bị đang được xây dựng,

I became involved in calculations

Tôi tham gia vào việc tính toán

of the greenhouse effect

ảnh hưởng của hiệu ứng nhà kính

here on Earth,

đối với trái đất,

because we realized

bởi chúng tôi nhận ra rằng

that our atmospheric composition was changing.

sự cấu thành không khí đang thay đổi.

Eventually, I resigned

Cuối cùng, tôi từ chức

as principal investigator

vị trí trưởng nhóm nghiên cứu

on our Venus experiment

trong thí nghiệm sao Kim

because a planet changing before our eyes

bởi việc trái đất đang thay đổi trước mắt chúng ta

is more interesting and important.

thú vị và quan trọng hơn.

Its changes will affect all of humanity.

Sự thay đổi của trái đất sẽ ảnh hưởng đến mọi mặt của loài người.

The greenhouse effect had been well understood

Hiệu ứng nhà kính đã được biết đến

for more than a century.

hơn 1 thế kỷ.

British physicist John Tyndall,

Nhà vật lý học người Anh John Tyndall,

in the 1850's,

trong những năm 1850s,

made laboratory measurements

tiến hành tính toán thí nghiệm

of the infrared radiation,

về bức xạ hồng ngoại,

which is heat.

hay cũng chính là sức nóng.

And he showed that gasses such as CO2 absorb heat,

Và ông ấy chỉ ra rằng những khí như CO2 hấp thụ sức nóng,

thus acting like a blanket

và phản ứng như một cái chăn

warming Earth's surface.

làm bề mặt trái đất ấm lên.

I worked with other scientists

Tôi đã làm việc với những nhà khoa học khác

to analyze Earth climate observations.

để phân tích những quan sát về khí hậu trên trái đất.

In 1981,

Năm 1981,

we published an article in Science magazine

chúng tôi đăng 1 bài báo trên tạp chí Science

concluding that observed warming

kết luận rằng quan sát cho thấy

of 0.4 degrees Celsius

sự ấm lên 0.4 độ Celsius

in the prior century

trong thế kỷ trước

was consistent with the greenhouse effect

nhất quán với hiệu ứng nhà kính

of increasing CO2.

về việc tăng lượng khí CO2.

That Earth would likely warm in the 1980's,

Trái đất ấm lên trong thập niên 80,

and warming would exceed

và sự ấm lên sẽ vượt quá

the noise level of random weather

mức độ ồn của thời tiết

by the end of the century.

vào cuối thế kỷ.

We also said that the 21st century

Chúng tôi cũng cho rằng thế kỷ 21

would see shifting climate zones,

sẽ chứng kiến sự dịch chuyển của các tầng khí hậu,

creation of drought-prone regions

sự hình thành các khu vực bị hạn hán

in North America and Asia,

ở Bắc Mỹ và châu Á,

erosion of ice sheets, rising sea levels

băng tan, mực nước biển dâng

and opening of the fabled Northwest Passage.

và sự khởi đầu của Hành trình Tây Bắc.

All of these impacts

Tất cả những tác động này

have since either happened

đã

or are now well under way.

hoặc đang diễn ra.

That paper was reported on the front page of the New York Times

Bài báo đó đã được đăng trên trang nhất tạp chí New York Times

and led to me testifying to Congress

và cho phép tôi chứng minh cho Quốc hội

in the 1980's,

vào thập niên 80,

testimony in which I emphasized

bằng chứng mà tôi nhấn mạnh

that global warming increases both extremes

rằng hiện tượng trái đất nóng lên gia tăng mạnh mẽ

of the Earth's water cycle.

trong chu trình hình thành nước trên Trái Đất.

Heatwaves and droughts on one hand,

Một mặt, sóng nhiệt và hạn hán

directly from the warming,

sinh ra trực tiếp từ sự nóng lên,

but also, because a warmer atmosphere

ngoài ra, còn bởi luồng khí ấm lên

holds more water vapor

tạo ra nhiều hơi nước hơn

with its latent energy,

với nguồn năng lượng tiềm ẩn,

rainfall will become

mưa rào sẽ diễn ra

in more extreme events.

với tần suất lớn hơn.

There will be stronger storms and greater flooding.

Sẽ có nhiều trận bão và lụt lội quy mô lớn hơn.

Global warming hoopla

Sự bàn tán xôn xao về trái đất nóng lên

became time-consuming

mất nhiều thời gian

and distracted me from doing science --

và làm tôi bị phân tâm với việc làm khoa học --

partly because I had complained

phần vì tôi phàn nàn rằng

that the White House altered my testimony.

Nhà Trắng đã thay đổi bằng chứng của tôi.

So I decided to go back

Vậy nên tôi quyết định trở lại

to strictly doing science

với việc làm nghiên cứu khoa học

and leave the communication to others.

và nhường lại công tác truyền thông cho người khác.

By 15 years later,

15 năm sau,

evidence of global warming was much stronger.

bằng chứng về trái đất nóng lên trở nên rõ ràng hơn nhiều.

Most of the things mentioned in our 1981 paper

Phần lớn những điều được đưa ra trong bài báo năm 1981

were facts.

trở thành sự thật.

I had the privilege to speak twice

Tôi có vinh dự được nói chuyện 2 lần

to the president's climate task force.

với nhóm quản lý về khí hậu của tổng thống.

But energy policies continued to focus

Nhưng các chính sách về năng lượng tiếp tục

on finding more fossil fuels.

tập trung vào việc tìm kiếm thêm nhiên liệu hóa thạch.

By then we had two grandchildren,

Khi đó, tôi có 2 đứa cháu,

Sophie and Connor.

Sophie và Connor,

I decided

tôi nhận ra

that I did not want them in the future

rằng mình không muốn trong tương lai

to say, "Opa understood what was happening,

chúng sẽ nói: "Ông của chúng ta hiểu về những điều xảy ra,

but he didn't make it clear."

nhưng không làm mọi chuyển trở nên rõ ràng".

So I decided to give a public talk

Vì thế, tôi quyết định sẽ nói trước công chúng

criticizing the lack of an appropriate energy policy.

để chỉ trích việc thiếu chính sách hợp lý về năng lượng

I gave the talk at the University of Iowa in 2004

Tôi đã phát biểu tại University of Iowa vào năm 2004

and at the 2005 meeting

và vào năm 2005 tại buổi gặp gỡ

of the American Geophysical Union.

của Hiệp hội địa vật lý Mỹ.

This led to calls

Việc này dẫn đến những cuộc gọi

from the White House to NASA headquarters

từ Nhà Trắng tới trụ sở NASA

and I was told that I could not give any talks or speak with the media

và tôi được thông báo rằng mình không thể tiếp tục đưa ra những bài phát biểu

without prior explicit approval

nếu không có sự thông qua

by NASA headquarters.

của trụ sở chính NASA.

After I informed the New York Times

Sau khi tôi thông báo cho New York Times

about these restrictions,

về sự kiểm soát này,

NASA was forced to end the censorship.

NASA bị buộc phải chấm dứt công tác kiểm duyệt này.

But there were consequences.

Nhưng sau đó đã có vài hậu quả.

I had been using the first line

Tôi đã sử dụng dòng đầu tiên

of the NASA mission statement,

trong bản cam kết sứ mệnh của NASA,

"To understand and protect the home planet,"

"Thấu hiểu và bảo vệ trái đất,"

to justify my talks.

để biện minh cho những bài thuyết trình của mình.

Soon the first line of the mission statement

Ngay sau đó, dòng đầu tiên đó

was deleted, never to appear again.

đã được xóa đi, không bao giờ xuất hiện trở lại.

Over the next few years

Trong vòng vài năm sau đó

I was drawn more and more

tôi ngày càng hứng thú với việc

into trying to communicate the urgency

cố gắng đẩy mạnh sự cấp thiết

of a change in energy policies,

trong việc thay đổi các chính sách về năng lượng,

while still researching the physics of climate change.

trong khi tôi vẫn làm nghiên cứu khoa học về biến đổi khí hậu.

Let me describe the most important conclusion from the physics --

Tôi sẽ mô tả cho các bạn thấy kết luận quan trọng nhất từ các nghiên cứu này --

first, from Earth's energy balance

đầu tiên là sự cân bằng năng lượng trên trái đất

and, second, from Earth's climate history.

và sau đó là lịch sử về khí hậu trái đất.

Adding CO2 to the air

Việc lượng CO2 tăng trong không khí

is like throwing another blanket on the bed.

giống như việc ném một chiếc chăn khác lên giường.

It reduces Earth's heat radiation to space,

Nó làm giảm bức xạ sức nóng của trái đất ra không gian,

so there's a temporary energy imbalance.

vì thế dẫn đến sự mất cân bằng năng lượng tạm thời.

More energy is coming in

Nhiều năng lượng xâm nhập

than going out,

rồi thoát ra,

until Earth warms up enough

cho đến khi Trái đất ấm lên đủ để

to again radiate to space

bức xạ lại ra không gian

as much energy as it absorbs from the Sun.

nhiều năng lượng như trái đất nhận từ mặt trời.

So the key quantity

Vì thế số lượng

is Earth's energy imbalance.

đồng nghĩa với sự mất cân bằng năng lượng Trái đất.

Is there more energy coming in

Liệu có khi nào năng lượng nhận được

than going out?

nhiều hơi năng lượng mất đi?

If so, more warming is in the pipeline.

Nếu có, các đường dẫn ống sẽ ấm lên.

It will occur without adding any more greenhouse gasses.

Điều đó sẽ xảy ra mà không làm tăng lượng khí nhà kính.

Now finally,

Cuối cùng giờ đây, chúng ta có thể

we can measure Earth's energy imbalance precisely

đo lượng một cách chính xác sự mất cân bằng năng lượng trên trái đất

by measuring the heat content

bằng cách tính toán lượng nhiệt

in Earth's heat reservoirs.

từ các nguồn cung cấp nhiệt cho trái đất.

The biggest reservoir, the ocean, was the least well measured,

Đại dương, nguồn cung cấp lớn nhất, lại được tính toán thiếu chính xác nhất,

until more than 3,000 Argo floats

hơn 3000 phao Argo

were distributed around the world's ocean.

được phân tán trên khắp các đại dương.

These floats reveal

Những chiếc phao này cho thấy

that the upper half of the ocean

nửa trên của đại dương

is gaining heat at a substantial rate.

đang nóng ở mức độ cho phép.

The deep ocean is also gaining heat at a smaller rate,

Sâu trong đại dương cũng chịu sức nóng ở mức độ thấp hơn,

and energy is going

và năng lượng truyền tới

into the net melting of ice all around the planet.

các tảng băng tan khắp hành tình.

And the land, to depths of tens of meters,

Và phần lục địa, sâu tới hàng chục mét,

is also warming.

cũng đang nóng lên.

The total energy imbalance now

Tổng năng lượng mất cân bằng hiện nay

is about six-tenths of a watt per square meter.

là khoảng 6/10 một watt trên mỗi mét vuông.

That may not sound like much,

Điều này nghe có vẻ ít ỏi,

but when added up over the whole world, it's enormous.

nhưng con số sẽ vô cùng lớn khi tính trên phạm toàn thế giới.

It's about 20 times greater

Nó gấp khoảng 20 lần

than the rate of energy use by all of humanity.

so với tổng năng lượng con người sử dụng.

It's equivalent to exploding

Điều đó tương đương với việc

400,000 Hiroshima atomic bombs per day

thả 400,000 quả bom nguyên tử Hiroshima mỗi ngày

365 days per year.

365 ngày trong năm.

That's how much extra energy

Đó là lượng năng lượng

Earth is gaining each day.

đang gia tăng trên trái đất mỗi ngày.

This imbalance,

Sự mất cân bằng này,

if we want to stabilize climate,

nếu chúng ta muốn làm ổn định khí hậu,

means that we must reduce CO2

đồng nghĩa với việc chúng ta cần giảm CO2

from 391 ppm, parts per million,

từ 391 ppm (parts per million)

back to 350 ppm.

xuống 350 ppm.

That is the change needed to restore energy balance

Chúng ta cần sự thay đổi này để duy trì sự cân bằng năng lượng

and prevent further warming.

và chống lại sự nóng lên.

Climate change deniers argue

Những người phủ nhận biến đổi khí hậu cho rằng

that the Sun is the main cause of climate change.

Mặt trời là nguyên nhân chính của biến đổi khí hậu.

But the measured energy imbalance occurred

Tuy nhiên, sự mất cân bằng năng lượng đo được đã diễn ra

during the deepest solar minimum in the record,

trong thời điểm năng lượng mặt trời ít nhất trong lịch sử,

when the Sun's energy reaching Earth was least.

vì thế năng lượng Mặt trời đến Trái đất cũng ít nhất.

Yet, there was more energy coming in than going out.

Tuy vậy, có nhiều năng lượng tới hơn là tỏa ra.

This shows that the effect of the Sun's variations on climate

Điều này cho thấy ảnh hưởng của Mặt trời đối với khí hậu

is overwhelmed by the increasing greenhouse gasses,

gia tăng bởi lượng khí nhà kính tăng,

mainly from burning fossil fuels.

mà phần lớn đến từ nhiên liệu hóa thạch.

Now consider Earth's climate history.

Bây giờ, hãy nhìn vào lịch sử về khí hậu trên trái đất.

These curves for global temperature,

Những đường cong biểu thị nhiệt độ toàn cầu,

atmospheric CO2 and sea level

khí CO2 và mực nước biển

were derived from ocean cores and Antarctic ice cores,

bắt nguồn từ đáy đại dương và băng tại Nam Cực,

from ocean sediments and snowflakes

từ đáy đại dương và tuyết

that piled up year after year

tích tụ năm qua năm

over 800,000 years

hơn 800,000 năm

forming a two-mile thick ice sheet.

tạo thành lớp băng dày 2 miles.

As you see, there's a high correlation

Như các bạn thấy, có sự liên hệ chặt chẽ

between temperature, CO2 and sea level.

giữa nhiệt độ, CO2 và mực nước biển.

Careful examination shows

Các nghiên cứu cho thấy

that the temperature changes

nhiệt độ thay đổi

slightly lead the CO2 changes

dần dần dẫn đến lượng CO2 thay đổi

by a few centuries.

trong 1 vài thế kỷ.

Climate change deniers like to use this fact

Những nhà bác bỏ biến đổi khí hậu hay dùng sự thật này

to confuse and trick the public

để phản đối và lừa gạt công chúng

by saying, "Look, the temperature causes CO2 to change,

bằng cách nói rằng, "Nhìn đi, nhiệt độ khiến CO2 thay đổi,

not vice versa."

chứ không phải ngược lại."

But that lag

Nhưng quan điểm sai lầm đó

is exactly what is expected.

không có gì ngạc nhiên.

Small changes in Earth's orbit

Những sự thay đổi nhỏ trên quỹ đạo Trái đất

that occur over tens to hundreds of thousands of years

xảy ra từ hàng chục đến hàng trăm năm

alter the distribution

làm thay đổi sự phân bố

of sunlight on Earth.

ánh sáng mặt trời lên Trái đất.

When there is more sunlight

Khi có nhiều ánh sáng mặt trời

at high latitudes in summer, ice sheets melt.

ở vĩ độ cao vào mùa hè, băng tan.

Shrinking ice sheets

Những tảng băng tan co lại

make the planet darker,

làm trái đất trở nên tối hơn,

so it absorbs more sunlight

vì thế nó hấp thụ nhiều ánh sáng mặt trời hơn

and becomes warmer.

và trở nên ấm hơn.

A warmer ocean releases CO2,

Đại dương ấm hơn sẽ thải ra CO2,

just as a warm Coca-Cola does.

giống như một cốc Coca-Cola ấm.

And more CO2 causes more warming.

Và nhiều CO2 hơn sẽ gây ra hiện tượng ấm lên.

So CO2, methane, and ice sheets

Vì thế CO2, khí metan, và băng

were feedbacks

chính là những phản ứng

that amplified global temperature change

thổi phồng lên sự thay đổi nhiệt độ trái đất

causing these ancient climate oscillations to be huge,

làm cho sự tranh cãi về khí hậu trở nên nghiêm trọng hơn,

even though the climate change was initiated

mặc dù biến đổi khí hậu bắt đầu

by a very weak forcing.

từ những yếu tố nhỏ.

The important point

Vấn đề quan trọng là

is that these same amplifying feedbacks

những phản ứng phóng đại tương tự

will occur today.

sẽ diễn ra ngày nay.

The physics does not change.

Các bằng chứng khoa học không thay đổi.

As Earth warms,

Khi Trái đất ấm lên,

now because of extra CO2 we put in the atmosphere,

bởi lượng CO2 được thải vào bầu không khí,

ice will melt,

băng sẽ tan,

and CO2 and methane will be released

CO2 và khí metan sẽ được thải ra

by warming ocean and melting permafrost.

bởi đại dương đang ấm lên và các khu vực băng đang tan chảy.

While we can't say exactly how fast

Khi mà chúng ta không thể nói chính xác

these amplifying feedbacks will occur,

những sự phản ứng lớn này sẽ diễn ra nhanh như thế này,

it is certain they will occur,

có điều chắc chắn rằng chúng sẽ xảy ra,

unless we stop the warming.

trừ khi chúng ta ngăn chặn quá trình ấm lên.

There is evidence

Có một dẫn chứng

that feedbacks are already beginning.

cho thấy các phản ứng này đã bắt đầu.

Precise measurements

Các đo lường tỉ mỉ

by GRACE, the gravity satellite,

của vệ tinh GRACE

reveal that both Greenland and Antarctica

cho thấy cả Greenland và Nam Cực

are now losing mass,

đang mất đi

several hundred cubic kilometers per year.

hàng trăm km vuông mỗi năm.

And the rate has accelerated

Và mức độ còn đang gia tăng

since the measurements began

từ khi những sự tính toàn này bắt đầu

nine years ago.

9 năm trước.

Methane is also beginning

Khí metan cũng đang bắt đầu

to escape from the permafrost.

thoát ra từ những tản băng.

What sea level rise

Mực nước biển

can we look forward to?

sẽ dâng ra sao?

The last time CO2 was 390 ppm,

Lần đo cuối cùng, lượng CO2 đang ở mức 390 ppm,

today's value,

ngày nay,

sea level was higher

mực nước biển đã cao hơn

by at least 15 meters, 50 feet.

ít nhất 15 mét, 50 feet.

Where you are sitting now

Nơi bạn đang ngồi bây giờ

would be under water.

sẽ chìm trong nước.

Most estimates are that, this century,

Hầu hết các tính toán cho rằng, trong thế kỷ này,

we will get at least one meter.

mực nước biển sẽ dâng lên ít nhất 1 mét.

I think it will be more

Tôi nghĩ mức độ sẽ còn gia tăng

if we keep burning fossil fuels,

nếu chúng ta tiếp tục sử dụng nhiên liệu hóa thạch,

perhaps even five meters, which is 18 feet,

có thể sẽ là 5 mét, tức 18 feet,

this century or shortly thereafter.

trong thế kỷ này hoặc không lâu sau đó.

The important point

Quan trọng là

is that we will have started a process

chúng ta sẽ bắt đầu một quá trình

that is out of humanity's control.

nằm ngoài tầm kiểm soát của con người.

Ice sheets would continue to disintegrate for centuries.

Băng sẽ tiếp tục tan trong vài thế kỷ tới.

There would be no stable shoreline.

Sẽ không còn bờ biển ổn định.

The economic consequences are almost unthinkable.

Những hệ quả kinh tế gần như không thể tưởng tượng nổi.

Hundreds of New Orleans-like devastations

Hàng trăm sự tàn phá như ở New Orleans

around the world.

sẽ diễn ra khắp thế giới.

What may be more reprehensible,

Điều có lẽ đáng bị chỉ trích hơn,

if climate denial continues,

nếu việc phủ nhận mức độ nguy hiểm của khí hậu tiếp tục,

is extermination of species.

là sự hủy diệt các loài.

The monarch butterfly

Các loài bướm

could be one of the 20 to 50 percent of all species

chiếm khoảng 20-50% trong tổng số các loài

that the Intergovernmental Panel on Climate Change estimates

Theo Ủy ban quốc gia về biến đổi khí hậu dự đoán

will be ticketed for extinction

chúng sẽ tuyệt chủng

by the end of the century

vào cuối thế kỷ này

if we stay on business-as-usual fossil fuel use.

nếu chúng ta tiếp tục sử dụng nhiên liệu hóa thạch như thường lệ.

Global warming is already affecting people.

Trái đất nóng lên đã ảnh hưởng tới con người.

The Texas, Oklahoma, Mexico

Ở Texas, Oklahoma, Mexico

heatwave and drought last year,

trong đợt nóng và hạn hán năm ngoái,

Moscow the year before

ở Moscow năm 2010

and Europe in 2003,

và châu Âu năm 2003,

were all exceptional events,

là những sự kiện nổi bật,

more than three standard deviations outside the norm.

khác biệt so với thông thường.

Fifty years ago,

50 năm trước,

such anomalies

những sự bất bình thường như vậy

covered only two- to three-tenths

chỉ chiếm khoảng 2 đến 3 phần mười

of one percent of the land area.

trong 1% diện tích đất.

In recent years,

Trong vài năm gần đây,

because of global warming,

bởi hiện tượng trái đất nóng lên,

they now cover about 10 percent --

những sự bất bình thường chiếm khoảng 10% --

an increase by a factor of 25 to 50.

tăng khoảng 25-50%.

So we can say with a high degree of confidence

Vì thế chúng ta có thể chắn chắn nói rằng

that the severe Texas and Moscow heatwaves

những đợt nóng gay gắt tại Texas và Moscow

were not natural;

là không bình thường;

they were caused by global warming.

chúng được gây nên bởi hiện tượng nóng lên toàn cầu.

An important impact,

Một tác động to lớn,

if global warming continues,

nếu việc trái đất tiếp tục nóng lên,

will be on the breadbasket of our nation and the world,

sẽ diễn ra trong đất nước của chúng ta và trên thế giới,

the Midwest and Great Plains,

vùng Midwest và Great Plains,

which are expected to become prone to extreme droughts,

được dự đoán sẽ có nhiều đợt hạn hán khốc liệt,

worse than the Dust Bowl,

thậm chí còn tồi tệ hơn Dust Bowl,

within just a few decades,

trong vòng chỉ vài thập kỷ,

if we let global warming continue.

nếu chúng ta tiếp tục để trái đất nóng lên.

How did I get dragged deeper and deeper

Làm thế nào tôi có thể tiếp tục dấn thân sâu hơn

into an attempt to communicate,

vào các nỗ lực tuyên truyền,

giving talks in 10 countries, getting arrested,

thuyết giảng tại 10 nước, bị bắt,

burning up the vacation time

và thậm chí còn không có các kỳ nghỉ

that I had accumulated over 30 years?

trong suốt 30 năm qua?

More grandchildren helped me along.

Các đứa cháu của tôi đã tạo động lực cho tôi làm được điều đó.

Jake is a super-positive,

Jake là một cậu bé vô cùng lạc quan

enthusiastic boy.

và nhiệt tình.

Here at age two and a half years,

Hiện nay 2 tuổi rưỡi,

he thinks he can protect

cháu nghĩ cháu có thể bảo vệ

his two and a half-day-old little sister.

đứa em gái 2 ngày rưỡi tuổi của mình.

It would be immoral

Sẽ thật là phi đạo đức

to leave these young people

nếu để những đứa trẻ này

with a climate system

đối mặt với với hệ thống khí hậu

spiraling out of control.

ngày càng mất kiểm soát.

Now the tragedy about climate change

Giờ đây thảm họa về biến đổi khí hậu

is that we can solve it

mà chúng ta nghĩ có thể giải quyết

with a simple, honest approach

bằng một phương pháp đơn giản

of a gradually rising carbon fee

là thu phí thải carbon

collected from fossil fuel companies

thải ra từ các nhà máy nhiên liệu hóa thạch

and distributed 100 percent electronically

và phân phối 100% điện năng

every month to all legal residents

mỗi tháng cho tất cả các cư dân

on a per capita basis,

theo nguyên tắc đầu người,

with the government not keeping one dime.

và chính phủ không giữ một đồng xu nào.

Most people would get more in the monthly dividend

Hàng tháng, hầu hết mọi người sẽ nhận được nhiều hơn

than they'd pay in increased prices.

việc chi trả các khoản.

This fee and dividend

Phí thu và lãi

would stimulate the economy

sẽ kích thích nền kinh tế

and innovations,

và sự đột phá,

creating millions of jobs.

tạo ra hàng triệu việc làm.

It is the principal requirement

Đó là điều kiện thiết yếu

for moving us rapidly

để chúng ta hướng tới

to a clean energy future.

một tương lai với năng lượng sạch.

Several top economists

Một vài nhà kinh tế học hàng đầu

are coauthors on this proposition.

cũng đồng tình với quan điểm này.

Jim DiPeso of Republicans for Environmental Protection

Jim DiPesco thuộc Chương trình bảo vệ môi trường của Đảng Cộng Hòa

describes it thusly:

miêu tả:

"Transparent. Market-based.

"Minh bạch. Dựa vào thị trường.

Does not enlarge government.

Không khuếch trương vai trò của chính phủ.

Leaves energy decisions to individual choices.

Đặt các quyết định về năng lượng vào tay các cá nhân.

Sounds like a conservative climate plan."

Như một kế hoạch bảo vệ khí hậu."

But instead of placing a rising fee on carbon emissions

Nhưng mặc dù thay vì đánh phí cao hơn cho việc thải khí carbon

to make fossil fuels pay

để chi trả các khoản liên quan đến

their true cost to society,

hậu quả của nhiên liệu hóa thạch,

our governments are forcing the public

chính phủ của chúng ta đang thúc ép người dân

to subsidize fossil fuels

trợ cấp nhiên liệu hóa thạch

by 400 to 500 billion dollars

từ 400-500 tỉ dollars

per year worldwide,

mỗi năm trên toàn thế giới,

thus encouraging extraction of every fossil fuel --

khuyến khích sự khai thác nhiên liệu hóa thạch --

mountaintop removal,

sự phá hủy đỉnh núi,

longwall mining, fracking,

sự khai thác mỏ, dầu,

tar sands, tar shale,

cát dầu, đá phiến dầu mỏ,

deep ocean Arctic drilling.

việc khoan vào sâu Bắc cực.

This path, if continued,

Nếu tiếp tục con đường này,

guarantees that we will pass tipping points

điều chắc chắn là chúng ta sẽ vượt quá điểm bùng phát

leading to ice sheet disintegration

dẫn tới băng tan

that will accelerate out of control of future generations.

vượt quá tầm kiểm soát của các thế hệ tương lai.

A large fraction of species

Một phần lớn các loài

will be committed to extinction.

sẽ tiếp tục bị tuyệt chủng.

And increasing intensity of droughts and floods

Và sự gia tăng hạn hán, lũ lụt

will severely impact breadbaskets of the world,

sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến thế giới,

causing massive famines

dẫn đến sự đói kém diện rộng

and economic decline.

và sụt giảm kinh tế.

Imagine a giant asteroid

Hãy tưởng tượng một hành tinh khổng lồ

on a direct collision course with Earth.

va chạm trực tiếp với Trái đất.

That is the equivalent

Điều này tương tự

of what we face now.

như những gì chúng ta đang đối mặt.

Yet, we dither,

Tuy vậy, chúng ta vẫn lưỡng lự

taking no action

hành động

to divert the asteroid,

để làm lệch hướng hành tinh đó,

even though the longer we wait,

mặc dù chúng ta càng chờ đợi,

the more difficult and expensive it becomes.

thì việc đó càng khó khăn và tốn kém.

If we had started in 2005,

Nếu chúng ta bắt đầu năm 2005,

it would have required emission reductions of three percent per year

sẽ chỉ cần lượng giảm 3% mỗi năm

to restore planetary energy balance

để đặt đến mức cân bằng năng lượng

and stabilize climate this century.

và ổn định khí hậu trong thế kỷ này.

If we start next year,

Nếu chúng ta bắt đầu vào năm sau,

it is six percent per year.

con số sẽ là 6% mỗi năm.

If we wait 10 years, it is 15 percent per year --

Nếu chúng ta đợi 10 năm nữa, con số là 15% mỗi năm --

extremely difficult and expensive,

cực kỳ khó khăn và tốn kém,

perhaps impossible.

và có khi là không thể đạt được.

But we aren't even starting.

Vậy mà giờ đây chúng ta còn chưa bắt đầu.

So now you know what I know

Thế nên những gì bạn hiểu những điều

that is moving me to sound this alarm.

thôi thúc tôi phải đưa ra sự cảnh báo này.

Clearly, I haven't gotten this message across.

Rõ ràng, tôi vẫn chưa truyền đạt 1 thông điệp.

The science is clear.

Khoa học rất rõ ràng.

I need your help

Tôi cần sự trợ giúp của các bạn

to communicate the gravity and the urgency

để thấy được sự nghiêm trọng và cấp thiết

of this situation

của vấn đề

and its solutions

và những giải pháp

more effectively.

hiệu quả hơn.

We owe it to our children and grandchildren.

Chúng ta nợ con cái chúng ta, những đứa cháu của chúng ta.

Thank you.

Cảm ơn các bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)