Robert Full: The secrets of nature's grossest creatures, channeled into robots

Robert Full: Bí mật của các sinh vật dơ bẩn nhất dẫn đường cho công nghệ rô bốt

81,227 views

2014-06-06 ・ TED


New videos

Robert Full: The secrets of nature's grossest creatures, channeled into robots

Robert Full: Bí mật của các sinh vật dơ bẩn nhất dẫn đường cho công nghệ rô bốt

81,227 views ・ 2014-06-06

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Duy Lê Reviewer: Vy Nguyễn
00:12
Even nature's most disgusting creatures
0
12930
2904
Ngay cả những sinh vật gớm ghiếc nhất
00:15
have important secrets,
1
15834
2567
cũng có những bí mật,
00:18
but who would want a swarm of cockroaches
2
18401
1489
nhưng ai lại muốn một đám gián bò về phía mình cơ chứ?
00:19
coming towards them?
3
19890
1594
00:21
Yet one of the greatest differences between natural and human technologies
4
21484
3012
Một trong những khác biệt lớn nhất giữa tự nhiên
00:24
relates to robustness.
5
24496
2215
và nhân tạo liên quan đến độ bền.
00:26
Robust systems are stable in complex
6
26711
2573
Hệ thống bền vững thì ổn định
00:29
and new environments.
7
29284
1721
trong môi trường mới và phức tạp.
00:31
Remarkably, cockroaches can self-stabilize
8
31005
1795
Gián có thể tự ổn định khi chạy trên địa hình gồ ghề.
00:32
running over rough terrain.
9
32800
1679
00:34
When we put a jet pack on them,
10
34479
1262
Khi đặt lên lưng chúng động cơ phản lực mini
00:35
or give them a perturbation like an earthquake,
11
35741
2011
hay tạo ra nhiễu loạn, động đất,
00:37
we discovered that their wonderfully tuned legs
12
37752
2891
chúng tôi khám phá ra rằng chúng dùng chân để tự cân bằng
00:40
allow them to self-stabilize
13
40643
1625
00:42
without using any of their brainpower.
14
42268
3662
mà không cần động đến trí não.
00:45
They can go over complex terrain like grass,
15
45930
3130
Chúng có thể băng qua địa hình phức tạp như cỏ,
- không thành vấn đề, .
00:49
no problem, and not get destabilized.
16
49060
1952
Chúng tôi phát hiện ra hành vi mới,
00:51
We discovered a new behavior where,
17
51012
1514
00:52
because of their shape,
18
52526
1164
vì có hình dạng đặc biệt, chúng tự lăn sang một bên
00:53
they actually roll automatically to their side
19
53690
2078
00:55
to go through this artificial test bit of grass.
20
55768
3952
để vượt qua chướng ngại là đám cỏ nhân tạo này.
00:59
Robust systems can perform multiple tasks
21
59720
2437
Hệ thống bền vững này có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ
01:02
with the same structure.
22
62157
2138
với cùng một cấu trúc.
01:04
Here's a new behavior we've discovered.
23
64295
1867
Đây là hành vi vừa được phát hiện.
01:06
The animals rapidly invert and disappear
24
66162
1846
Nó nhanh chóng đảo ngược và biến mất
01:08
in less than 150 milliseconds — you never see them —
25
68008
2501
trong vòng 150 miligiây - không nhìn thấy được-
01:10
using the same structures that they use to run, their legs.
26
70509
2363
cũng dùng chân như khi chạy.
01:12
They can run upside down
27
72872
1604
Chúng có thể chạy lộn ngược rất nhanh
01:14
very rapidly on rods, branches and wires,
28
74476
3132
trên các thanh que, nhánh và dây,
01:17
and if you perturb one of those branches,
29
77608
1479
nếu tác động vào nhánh này,
01:19
they can do this.
30
79087
1793
chúng có thể thực hiện các động tác lộn nhào
01:20
They can perform gymnastic maneuvers
31
80880
1530
01:22
like no robot we have yet.
32
82410
2578
mà chưa robot nào của chúng tôi có thể làm được.
01:24
And they have nearly unlimited
33
84988
1731
Chúng như có độ cơ động không giới hạn
01:26
maneuverability with that same structure
34
86719
2597
với cùng cấu trúc và khả năng tiếp cận chưa từng có
01:29
and unprecedented access to a variety
35
89316
3820
hàng loạt các loại địa hình khác nhau.
01:33
of different areas.
36
93136
4270
01:37
They have wings for flying when they get warm,
37
97406
2623
Gián dùng cánh để bay khi thấy ấm,
01:40
but they use those same wings to flip over
38
100029
2614
nhưng thường dùng cánh để lật lại khi thấy mất cân bằng.
01:42
if they get destabilized.
39
102643
3957
01:46
Very effective.
40
106600
1297
Rất hiệu quả!
01:47
Robust systems are also fault tolerant and fail-safe.
41
107897
3205
Hệ thống bền vững cũng có lỗi dung sai và phòng hư.
01:51
This is the foot of a cockroach.
42
111102
1140
Đây là chân gián có gai, tấm đệm và móng vuốt,
01:52
It has spines, gluey pads and claws,
43
112242
3289
01:55
but if you take off those feet,
44
115531
1591
nhưng nếu bạn lấy chúng đi, gián vẫn đi qua được địa hình gồ ghề
01:57
they can still go over rough terrain,
45
117122
1708
01:58
like the bottom video that you see,
46
118830
1897
bạn có thể xem góc dưới video,
02:00
without hardly slowing down. Extraordinary.
47
120727
3371
không bị chậm lại. Thật phi thường!
02:04
They can run up mesh without their feet.
48
124098
3173
Chúng có thể chạy lên mắt lưới mà không cần chân.
Đây là cách động vật dùng kiềng 3 bình thường
02:07
Here's an animal using a normal, alternating tripod:
49
127271
2283
02:09
three legs, three legs, three legs,
50
129554
1543
3 chân, 3 chân, 3 chân,
02:11
but in nature, the insects often have lost their legs.
51
131097
3692
nhưng trong tự nhiên, côn trùng thường xuyên bị mất chân.
02:14
Here's one moving with two middle legs gone.
52
134789
4010
Đây là một con với 2 chân giữa bị mất.
02:18
It can even lose three legs, in a tripod,
53
138799
2916
Nó có thể mất 3 chân, theo dạng kiềng
02:21
and adopt a new gait, a hopping gait.
54
141715
3927
và thích nghi với dáng đi mới, dáng đi nhảy.
02:25
And I point out that all of these videos
55
145642
1958
Xin nói rằng tất cả video bạn xem đây
02:27
are slowed down 20 times,
56
147600
1704
đều được làm chậm 20 lần,
02:29
so they're actually really fast, when you see this.
57
149304
2015
trong thực tế, chúng di chuyển cực nhanh.
02:31
Robust systems are also damage resistant.
58
151319
3511
Hệ thống bền vững cũng chống hỏng hóc.
02:34
Here's an animal climbing up a wall.
59
154830
1813
Đây là 1 con vật leo lên tường.
02:36
It looks like a rapid, smooth, vertical climb,
60
156643
2496
Leo dựng đứng rất mượt và nhanh,
02:39
but when you slow it down,
61
159139
1239
02:40
you see something very different.
62
160378
2494
nhưng khi quay chậm bạn sẽ thấy điều khác biệt
02:42
Here's what they do.
63
162872
1648
Xem đây:
02:44
They intentionally have a head-on collision with the wall
64
164520
3007
Chúng đâm đầu vào tường
02:47
so they don't slow down and can transition up it
65
167527
2114
để không bị chậm lại và có thể chuyển tiếp trong 75 triệu giây.
02:49
in 75 milliseconds.
66
169641
2398
02:52
And they can do this in part because they have
67
172039
1861
Chúng làm điều này nhờ vào khung xương phi thường.
02:53
extraordinary exoskeletons.
68
173900
2057
02:55
And they're really just made up of compliant joints
69
175957
3809
Với các khớp nối linh hoạt, nơi các ống và tấm xương kết với nhau.
02:59
that are tubes and plates
70
179766
1733
03:01
connected to one another.
71
181499
1543
Sau đây là giải phẫu bụng của gián.
03:03
Here's a dissection of an abdomen of a cockroach.
72
183042
2947
03:05
You see these plates, and you see the compliant membrane.
73
185989
3961
Bạn có thể thấy những tấm xương, và các tấm màng linh hoạt.
03:09
My engineering colleague at Berkeley
74
189950
2816
Đồng nghiệp của tôi ở Berkeley
03:12
designed with his students
75
192766
1124
đã cùng sinh viên thiết kế một kỹ thuật sản xuất mới
03:13
a novel manufacturing technique
76
193890
1481
03:15
where you essentially origami the exoskeleton,
77
195371
3611
có thể sắp xếp bộ xương theo nghệ thuật sắp giấy Nhật Bản
03:18
you laser cut it, laminate it,
78
198982
1360
Bạn cắt bằng tia laser, cán và gấp lại thành hình 1 robot,
03:20
and you fold it up into a robot.
79
200342
2395
03:22
And you can do that now in less than 15 minutes.
80
202737
5817
trong chưa đến 15 phút.
03:28
These robots, called DASH,
81
208554
1939
Những con robot này được gọi là DASH nghĩa là Robot tự động trường
03:30
for Dynamic Autonomous Sprawled Hexapod,
82
210493
2610
03:33
are highly compliant robots,
83
213103
3082
có 6 chân, có độ linh hoạt cao và khá là mạnh mẽ,
03:36
and they're remarkably robust as a result
84
216185
3702
kết quả của những đặc điểm vừa nêu.
03:39
of these features.
85
219887
1803
03:41
They're certainly incredibly damage resistant.
86
221690
6058
Chắc chắn chúng là loại chống hỏng hóc tuyệt vời
03:47
(Laughter)
87
227748
3353
(Cười)
03:51
They even have some of the behaviors of the cockroaches.
88
231101
2469
Chúng cũng có một số hành vi như gián
03:53
So they can use their smart, compliant body
89
233570
2273
như dùng thân linh hoạt và thông minh
03:55
to transition up a wall
90
235843
2517
để bò lên tường một cách rất đơn giản.
03:58
in a very simple way.
91
238360
2892
04:01
They even have some of the beginnings
92
241252
1628
Chúng cũng có một số
04:02
of the rapid inversion behavior
93
242880
1319
04:04
where they disappear.
94
244199
2844
chuyển động đảo ngược và nhanh khi biến mất.
04:07
Now we want to know why they can go anywhere.
95
247043
1477
Giờ thì, tìm hiểu xem chúng có thể đi tới đâu.
04:08
We discovered that they can go through
96
248520
1569
Chúng tôi phát hiện ra chúng có thể đi qua lỗ rộng 3mm,
04:10
three-millimeter gaps,
97
250089
1788
04:11
the height of two pennies, two stacked pennies,
98
251877
2361
tương đương chiều cao của 2 đồng xu xếp chồng lên nhau.
04:14
and when they do this,
99
254238
1048
04:15
they can actually run through those confined spaces
100
255286
2575
Khi làm vậy, chúng có thể chạy qua những địa hình hạn chế
04:17
at high speeds,
101
257861
1757
04:19
although you never see it.
102
259618
3182
với tốc độ cao, dù bạn chưa bao giờ nhìn thấy việc này.
04:22
To understand it better,
103
262800
1062
04:23
we did a CT scan of the exoskeleton
104
263862
2078
Để giúp bạn hiểu hơn,
chúng tôi đã CT scan trên khung xương
04:25
and showed that they can compress their body
105
265940
1474
04:27
by over 40 percent.
106
267414
2646
và chứng minh chúng có thể tự nén thân mình đến hơn 40%.
04:30
We put them in a materials testing machine
107
270060
1557
Chúng tôi đặt chúng lên máy thử nghiệm vật liệu
04:31
to look at the stress strain analysis
108
271617
2356
04:33
and showed that they can withstand forces
109
273973
2118
để xem xét ứng suất biến dạng
cho thấy chúng có thể trụ lại các lực
04:36
800 times their body weight,
110
276091
1904
04:37
and after this they can fly and run
111
277995
1890
lớn gấp 800 lần trọng lượng cơ thể,
04:39
absolutely normally.
112
279885
1990
sau đó, bay và chạy nhảy hoàn toàn bình thường
04:41
So you never know where
113
281875
1723
Thế nên, không bao giờ biết được
04:43
curiosity-based research will lead,
114
283598
3074
nghiên cứu dựa trên sự tò mò sẽ dẫn bạn tới đâu,
04:46
and someday you may want a swarm
115
286672
1539
ngày nào đó, bạn có thể muốn
04:48
of cockroach-inspired robots
116
288211
2194
một đám robot lấy cảm hứng từ gián tiến đến mình
04:50
to come at you.
117
290405
2414
04:52
(Laughter)
118
292819
7121
(Cười)
04:59
Thank you.
119
299940
1557
Xin cảm ơn.
05:01
(Applause)
120
301497
1286
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7