Cynthia Kenyon: Experiments that hint of longer lives

Cynthia Kenyon: Thí nghiệm hứa hẹn kéo dài tuổi thọ

Translator: Phi Khanh An Reviewer: Ngan Nguyen H

Have you ever wanted to stay young a little longer

Bạn đã bao giờ muốn duy trì sự trẻ trung của mình lâu hơn chút nữa

and put off aging?

và trì hoãn sự già đi chưa?

This is a dream of the ages.

Đó đã hẳn là ước mơ của thời đại

But scientists have for a long time

Nhưng, từ rất lâu rồi, các nhà khoa học

thought this just was never going to be possible.

đã nghĩ rằng điều đó là không thể xảy ra

They thought you just wear out, there's nothing you can do about it --

Họ cho rằng bạn sẽ chỉ lão hoá và già đi, bạn không thể làm bất cứ điều gì để ngăn chặn điều đó.

kind of like an old shoe.

giống như thể bạn là một chiếc giày cũ mòn vậy

But if you look in nature,

Nhưng nếu bạn nhìn vào tự nhiên,

you see that different kinds of animals

bạn hẳn sẽ thấy là các loài động vật khác nhau

can have really different lifespans.

có tuổi thọ khác nhau

Now these animals are different from one another,

Chúng khác nhau

because they have different genes.

bởi chúng mang những bộ gen khác nhau

So that suggests

Điều đó cho thấy

that somewhere in these genes, somewhere in the DNA,

ở đâu đó trong những gen này, ở đâu đó trên ADN,

are genes for aging,

tồn tại gen cho sự lão hoá và già đi,

genes that allow them to have different lifespans.

gen cho chúng tuổi thọ khác nhau

So if there are genes like that,

Vậy nếu tồn tại những gen như thế,

then you can imagine that,

thì chúng ta có the tưởng tượng rằng

if you could change one of the genes in an experiment,

nếu bạn có thể thay đổi một gen trong một thí nghiệm,

an aging gene,

gen lão hoá,

maybe you could slow down aging and extend lifespan.

thì có thể bạn sẽ làm chậm lại quá trình lão hoá và kéo dài tuổi thọ.

And if you could do that, then you could find the genes for aging.

Và nếu bạn có thể làm như vậy, thì bạn sẽ tìm được gen quyết định vấn đề lão hoá.

And if they exist and you can find them,

Và nếu chúng tồn tại và bạn tìm thấy chúng,

then maybe one could eventually do something about it.

thì chúng ta chắc chắn có thể làm gì đó với chúng

So we've set out to look for genes that control aging.

Vậy nên chúng tôi đã được phân công để nghiên cứu tìm ra đoạn gen kiểm soát lão hoá đó

And we didn't study any of these animals.

Và chúng tôi không nghiên cứu trên những loài động vật

Instead, we studied a little, tiny, round worm called C. elegans,

thay vào đó, chúng tôi nghiên cứu một loài sâu tròn rất nhỏ tên là C. elegans,

which is just about the size of a comma in a sentence.

chúng chỉ bé bằng dấy phẩy trong một câu mà thôi.

And we were really optimistic that we could find something

Và chúng tôi rất lạc quan rằng chúng tôi có thể tìm được gì đó

because there had been a report of a long-lived mutant.

bởi vì đã có một báo cáo về một cá thể đột biến sống lâu.

So we started to change genes at random,

Vậy nên chúng tôi bắt đầu thay đổi gen một cách ngẫu nhiên

looking for long-lived animals.

để đi tìm cá thể sống lâu đó.

And we were very lucky to find

Và chúng tôi thực sự đã rất may mắn tìm thấy

that mutations that damage one single gene called daf-2

đột biến đó với tổn thương một gen duy nhất tên là daf-2

doubled the lifespan of the little worm.

đã kéo dài gấp đôi tuổi thọ của chú sâu bé nhỏ.

So you can see in black, after a month --

Như các bạn có thể thấy trên đường màu đen, sau một tháng

they're very short-lived; that's why we like to study them

loài sâu này có tuổi thọ rất thấp, đó là lí do chúng tôi chọn chúng

for studies of aging --

cho nghiên cứu về vấn đề lão hoá

in black, after a month, the normal worms are all dead.

đường màu đen biểu diễn sau một tháng các con sâu bình thường đều chết.

But at that time,

Nhưng vào lúc đó,

most of the mutant worms are still alive.

phần lớn những cá thế đột biến đều sống sót

And it isn't until twice as long

Và chỉ sau 2 lần khoảng thời gian đó,

that they're all dead.

chúng mới chết

And now I want to show what they actually look like in this movie here.

Và bây giờ tôi muốn cho các bạn xem chúng thực trông như thế nào trong đoạn phim sau đây.

So the first thing you're going to see

Điều đầu tiên các bạn sẽ thấy

is the normal worm

là những chú sâu bình thường

when it's about college student age -- a young adult.

vào lúc chúng khoảng tầm tuổi của những sinh viên - những ngừoi trẻ tuổi.

It's quite a cute little fellow.

Chúng thực sự rất đáng yêu.

And next you're going to see the long-lived mutant when it's young.

Và tiếp theo các bạn sẽ thấy những con sâu đột biến khi chúng còn trẻ

So this animal is going to live twice as long.

Và những con này sẽ sống lâu gấp đôi.

Is it miserable? It doesn't seem to be.

Trông chúng có chút đau đớn nào không? Hoàn toàn không hề như vậy

It's active. You can't tell the difference really.

Chúng khoẻ mạnh. Và bạn dường như không thể chỉ ra bất cứ khác nhau nào giữa chúng

And they can be completely fertile --

Và chúng hoàn toàn có khả năng sinh sản bình thường,

have the same number of progeny as the normal worms do.

sinh ra một số lượng sâu con giống như của những chú sâu bình thường

Now get out your handkerchiefs here.

Và bây giờ hãy xem

You're going to see, in just two weeks,

Chỉ trong 2 tuần bạn sẽ thấy,

the normal worms are old.

Những con sâu bình thường đã già đi.

You can see the little head moving down at the bottom there.

Bạn có thể thấy cái đàu bé tí dịch chuyển ở góc dưới màn hình kia.

But everything else is just lying there.

nhưng những phần còn lại chỉ nằm yên đó

The animal's clearly in the nursing home.

con vật này hẳn đã vào trong viện dưỡng lão rồi

And if you look at the tissues of the animal, they're starting to deteriorate.

Và nếu bạn nhìn vào những mô của con vật, chúng đã bắt đầu phân huỷ

You know, even if you've never seen one of these little C. elegans --

Bạn biết điều đó kể cả khi bạn chưa nhìn thấy một chú sâu C. elegans bao giờ

which probably most of you haven't seen one --

mà hẳn là phần lớn các bạn đều chưa thấy chúng bao giờ

you can tell they're old -- isn't that interesting?

bạn có thể biết được chúng già hay không - rất thú vị phải không?

So there's something about aging that's kind of universal.

Vậy là có điều gì đó về lão hoá mà gần như đúng trong mọi trường hợp nhỉ

And now here is the daf-2 mutant.

Và bây giờ là cá thể mang gen daf-2 đột biến

One gene is changed out of 20,000, and look at it.

Chỉ một gen được thay đổi trong 20,000 gen, và hãy nhìn chúng.

It's the same age, but it's not in the nursing home;

Nó cùng tuổi với con sâu trước nhưng nó không phải vào viện dưỡng lão.

it's going skiing.

nó như đang truọt tuyết vậy

This is what's really cool: it's aging more slowly.

Đây là điều thú vị: nó già đi chậm hơn.

It takes this worm two days

Chú sâu này mất 2 ngày

to age as much as the normal worm ages in one day.

để trở nên già được bằng chú sâu bình thường kia già đi trong một ngày.

And when I tell people about this,

Và khi tôi nói với mọi người về điều này.

they tend to think of maybe an 80 or 90 year-old person

họ thường nghĩ về một người 80 hay 90 tuổi

who looks really good for being 90 or 80.

mà trông trẻ hơn tuổi

But it's really more like this:

Nhưng thực sự nó như thế này:

let's say you're a 30 year-old guy -- or in your 30s --

giả sử bạn là một anh chàng 30 hay chừng ngoài 30 một chút

and you're a bachelor and you're dating people.

bạn độc thân và đang hẹn hò nhiều người

And you meet someone you really like, you get to know her.

Và nếu bạn gặp một người bạn rất thích và muốn làm quen với cô ấy.

And you're in a restaurant, and you say, "Well how old are you?"

Khi đến nhà hàng, bạn hỏi, "Vậy em bao nhiểu tuổi rồi?"

She says, "I'm 60."

Cô ta nói "Em 60."

That's what it's like. And you would never know.

Và đó là cảm giác của bạn. Bạn sẽ không thể biết được.

You would never know, until she told you.

Sẽ không thể biết được, trừ phi cô ta nói cho bạn biết.

(Laughter)

(Cười)

Okay.

Được rồi.

So what is the daf-2 gene?

Vậy hãy xem daf-2 gene là gì?

Well as you know, genes, which are part of the DNA,

Bạn biết đấy, Gen là một đoạn ADN,

they're instructions to make a protein that does something.

chúng như là một bản hướng dẫn cho quá trình tổng hợp protein để làm gì đó.

And the daf-2 gene

Và gen daf-2 này

encodes a hormone receptor.

mã hoá cho một cơ quan cảm ứng hóc môn

So what you see in the picture there

Và cái bạn đang thấy trong bức hình trên,

is a cell with a hormone receptor in red

là một tế bào với cơ quan cảm ứng hóc môn màu đỏ.

punching through the edge of the cell.

đâm xuyên qua thành tế bào

So part of it is like a baseball glove.

Một phần của nó trông giống như là găng tay bóng chầy vậy.

Part of it's on the outside,

Một phần của nó ở ngoài tế bào

and it's catching the hormone as it comes by in green.

và nó tóm lấy những hóc môn đến với nó, được kí hiệu bởi màu xanh.

And the other part is on the inside

Và phần còn lại của nó nằm trong tế bào,

where it sends signals into the cell.

với nhiệm vụ là truyền tín hiệu trong tế bào

Okay, so what is the daf-2 receptor

Được rồi, vậy thì cơ quan cảm ứng daf-2

telling the inside of the cell?

cố nói gì với tế bào?

I just told you that, if you make a mutation in the daf-2 gene cell,

Tôi chỉ vừa mới nói với bạn là nếu làm đột biến gen daf-2,

that you get a receptor that doesn't work as well;

thì bạn sẽ làm cơ quan cảm ứng đó hoạt đông kém đi;

the animal lives longer.

và con vật sống lâu hơn.

So that means that the normal function of this hormone receptor

Vậy nên chức năng cơ bản của cơ quan cảm ứng hóc môn này

is to speed up aging.

là làm tăng tốc quá trình lão hoá.

That's what that arrow means.

Đó chính là ý nghĩa của mũi tên đó.

It speeds up aging. It makes it go faster.

Nó có nghĩa la làm tăng tốc lão hoá. Khiến nó diễn ra nhanh hơn.

So it's like the animal has the grim reaper inside of itself,

Vậy dường như là con vật có một Thần Chết ở ngay bên trong nó,

speeding up aging.

làm tăng tốc lão hoá.

So this is altogether really, really interesting.

Vậy tựu chung lại, đây là một điều hết sức thú vị.

It says that aging is subject to control by the genes,

Nó nói rằng quá trình lão hoá phụ thuộc vào sự kiểm soát của các gen.

and specifically by hormones.

và các hóc môn cụ thể.

So what kind of hormones are these?

Vậy những loại hóc môn đó là gì?

There's lots of hormones. There's testosterone, adrenalin.

Có rất nhiều hóc môn. Có Testosterone, Adrenalin.

You know about a lot of them.

Các bạn hẳn biết rất nhiều về chúng

These hormones are similar

Những hóc môn này giống như

to hormones that we have in our bodies.

những hóc môn chúng ta có trong cơ thể

The daf-2 hormone receptor

Cơ quan cảm ứng daf-2

is very similar to the receptor

cũng rất giống cơ quan cảm ứng

for the hormone insulin and IGF-1.

của hóc môn Insulin va IGF-1.

Now you've all heard of at least insulin.

Đến giờ thì chắc ít nhất là ai cũng đã biết về insulin

Insulin is a hormone that promotes the uptake of nutrients

Insulin là hóc môn kiểm soát sự hấp thụ dinh dưỡng

into your tissues after you eat a meal.

vào trong các mô của bạn sau bữa ăn.

And the hormone IGF-1 promotes growth.

Và hóc môn IGF-1 giúp cho quá trình tăng trưởng

So these functions were known for these hormones for a long time,

Và những chức năng này của chúng đều đã được biết đến từ lâu rồi,

but our studies suggested

nhưng nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng

that maybe they had a third function that nobody knew about --

có lẽ chúng còn có 1 chức năng thú 3 mà chẳng ai biết đến,

maybe they also affect aging.

có thể chúng ảnh hướng đến quá trình lão hoá.

And it's looking like that's the case.

Và có vẻ thì thực sự như vậy.

So after we made our discoveries with little C. elegans,

Vậy là sau khám phá với C. elegans bé nhỏ,

people who worked on other kinds of animals

những người đang nghiên cứu trên những loài vật khác

started asking, if we made the same daf-2 mutation,

đặt ra câu hỏi, liệu nếu chúng tôi tạo ra đột biến daf-2

the hormone receptor mutation, in other animals,

đột biến cơ quan cảm ứng hóc môn trên những loài vât khác

will they live longer?

chúng sẽ sống lâu hơn chứ?

And that is the case in flies.

Và đó là trường hợp của loài ruồi

If you change this hormone pathway in flies, they live longer.

Nếu bạn thay đổi hóc môn này trên ruồi, chúng sẽ sống lâu hơn.

And also in mice -- and mice are mammals like us.

Và kể cả ở trên chuột nữa - và chuột cũng là loài thú có vú như chúng ta.

So it's an ancient pathway,

Vậy chúng tuân theo một quy luật từ tổ tiên,

because it must have arisen a long time ago in evolution

vì chúng đã tồn tại từ rất nhiều năm trước trong tiến hoá.

such that it still works in all these animals.

mà vẫn hiện hữu trong các loài động vật này.

And also, the common precursor also gave rise to people.

Và cũng chính những tổ tiên đó đã sinh ra loài người.

So maybe it's working in people the same way.

Vậy thì có lẽ nó cũng sẽ có tác dụng tương tự trên người.

And there are hints of this.

Và đã có nhưng gợi ý cho điều đó.

So for example, there was one study that was done

Một ví dụ là đã có một nghiên cứu

in a population of Ashkenazi Jews in New York City.

thực hiện với một nhóm người Do Thái Ashkenaz ở thành phố New York

And just like any population,

Và cũng giống như những nhóm dân cư khác,

most of the people live to be about 70 or 80,

phần lớn trong số họ sống đến khoảng 70 hoặc 80,

but some live to be 90 or 100.

nhưng một vài sống đến 90 rồi 100.

And what they found

Và điều họ tìm được,

was that people who lived to 90 or 100

đó là những người sống đến 90 hay 100

were more likely to have daf-2 mutations --

đều hầu như mang đột biến daf-2

that is, changes in the gene

đó là sự thay đổi trên gen

that encodes the receptor for IGF-1.

mã hoá cho cơ quan cảm ứng hóc môn IGF-1.

And these changes made the gene not act as well

Và những thay đổi này khiến cho gen đó không hoạt động

as the normal gene would have acted.

giống như cách gen bình thường hoạt động.

It damaged the gene.

Nó gây tổn thương cho gen.

So those are hints

Vậy là đã có những bằng chứng

suggesting that humans are susceptible

gợi ý rằng con người có thể kháng cự lại

to the effects of the hormones for aging.

tác dụng của hóc môn gây lão hoá.

So the next question, of course, is:

Vậy câu hỏi tiếp theo tất nhiên sẽ là:

Is there any effect on age-related disease?

Liệu nó có tác dụng nào với các bệnh liên quan đến tuổi già không?

As you age, you're much more likely

Khi bạn già đi, bạn sẽ dễ mắc phải

to get cancer, Alzheimer's disease,

ung thư hay Alzheimer

heart disease, all sorts of diseases.

đau tim, và những bệnh kiểu như thế.

It turns out that these long-lived mutants

Kết quả là những cá thể đột biến này

are more resistant to all these diseases.

chống chọi tốt hơn với các bệnh trên.

They hardly get cancer,

Họ hầu như không mắc phải ung thư,

and when they do it's not as severe.

và nếu có thì chúng không quá nghiêm trọng.

So it's really interesting, and it makes sense in a way,

Vậy là những kết quả thực sự ấn tượng, và chúng cũng rất có lý ở chỗ,

that they're still young,

rằng nếu họ còn trẻ,

so why would they be getting diseases of aging until their old?

tại sao họ lại có thể dễ mắc phải những bệnh của người già?

So it suggests

Vậy, nó cho thấy

that, if we could have a therapeutic or a pill to take

rằng nếu chúng ta có một đơn thuốc điều trị

to replicate some of these effects in humans,

để lặp lại những tác dụng như thế trên con người,

maybe we would have a way

thì có thể chúng ta sẽ có cách,

of combating lots of different age-related diseases

để chống chọi với những bệnh liên quan đến người già

all at once.

tất cả cùng một lúc.

So how can a hormone ultimately affect the rate of aging?

Vậy bằng cách nào mà một hóc môn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình lão hoá?

How could that work?

Chúng hoạt động như thế nào?

Well it turns out that in the daf-2 mutants,

Thưc sự thì trong đột biến daf-2,

a whole lot of genes are switched on in the DNA

rất nhiều gen đã được kích hoạt trên DNA

that encode proteins that protect the cells and the tissues,

mà chúng mã hoá cho nhứng protein giúp bảo vệ tế bào và các mô,

and repair damage.

và sửa chữa nhưng tổn thương.

And the way that they're switched on

Và chúng được kích hoạt

is by a gene regulator protein called FOXO.

bởi một protein điều hoà gen tên là FOXO

So in a daf-2 mutant --

Vậy là trong đột biến daf-2,

you see that I have the X drawn here through the receptor.

bạn nhìn thấy là tôi có 1 dấu X ở đây trên cơ quan cảm ứng

The receptor isn't working as well.

Cơ quan cảm ứng không còn làm việc nữa.

Under those conditions, the FOXO protein in blue

Trong điều kiện đó, FOXO protein có màu xanh lam

has gone into the nucleus --

đã thâm nhập vào nhân tế bào

that little compartment there in the middle of the cell --

cái phần nhỏ kia ở giữa tế bào

and it's sitting down on a gene binding to it.

và nằm trên một gen đang kết nối với nó.

You see one gene. There are lots of genes actually that bind on FOXO.

Bạn chỉ thấy một gen chứ thực ra có rất nhiều gen kết hợp với FOXO.

And it's just sitting on one of them.

Và nó chỉ nằm trên một trong số đó.

So FOXO turns on a lot of genes.

Vậy là FOXO kích hoạt rất nhiều gen.

And the genes it turns on includes antioxidant genes,

Và những gen mà nó kích hoạt bao gồm cả gen chống các độc tố

genes I call carrot-giver genes,

gan mà tôi gọi là những gen cho cà rốt,

whose protein products

mà những protein của chúng

actually help other proteins to function well --

giúp cho các protein khác hoạt động tốt

to fold correctly and function correctly.

để cuộn lại chính xác và hoạt động chính xác.

And it can also escort them to the garbage cans of the cell

Và nó có thể áp tải chúng đến thùng rác của tế bào

and recycle them if they're damaged.

và sửa chữa chúng nếu chúng bị hỏng.

DNA repair genes

Những gen sửa chữa ADN

are more active in these animals.

cũng năng động hơn trong những loài vật này.

And the immune system is more active.

Và hệ miễn dịch mạnh hơn.

And many of these different genes, we've shown,

Và trong rất nhiều gen chúng ta đã chỉ ra

actually contribute to the long lifespan of the daf-2 mutant.

thực sự góp phần kéo dài tuổi thọ của những cá thể đột biến daf-2.

So it's really interesting.

Vậy nó rất thú vị.

These animals have within them

Những động vật này mang trong mình

the latent capacity to live much longer than they normally do.

khả năng sống sót lâu dài hơn bình thường.

They have the ability

Chúng có khả năng

to protect themselves from many kinds of damage,

bảo vệ bản thân khỏi nhiều chấn thương,

which we think makes them live longer.

và chúng ta nghĩ rằng điều đó khiến chúng sống lâu hơn.

So what about the normal worm?

Vậy thì về những con sâu bình thường thì sao?

Well when the daf-2 receptor is active,

Khi mà cơ quan cảm ứng daf-2 hoạt động

then it triggers a series of events

Nó kích hoạt một chuỗi những sự kiện

that prevent FOXO

ngăn chặn FOXO

from getting into the nucleus where the DNA is.

khỏi thâm nhập nhân tế bào nơi chứa ADNA

So it can't turn the genes on.

Và FOXO không thể kích hoạt những gen đó được.

That's how it works. That's why we don't see the long lifespan,

Vậy đó là cách mà nó hoạt động. Đó là lý do chúng ta không thấy một tuổi thọ lâu dài

until we have the daf-2 mutant.

cho đến khi có đột biến daf-2.

But what good is this for the worm?

Những điều đó có lợi như thế nào cho loài sâu?

Well we think that insulin and IGF-1 hormones

Chúng ta nghĩ rằng insulin và hóc môn IGF-1

are hormones that are particularly active

là những hóc môn thực sự năng động

under favorable conditions -- in the good times --

trong nhưng điều kiện thuận lợi - trong những thời điểm tốt -

when food is plentiful and there's not a lot of stress in the environment.

khi thức ăn nhiều và khi ta không bị căng thẳng.

Then they promote the uptake of nutrients.

Vậy thì chúng giúp xúc tiến khả năng hấp thụ dinh dưỡng.

You can store the food, use it for energy,

Bạn có thể lưu trữ thức ăn, sử dụng năng lượng của chúng,

grow, etc.

phát triển, vv...

But what we think is that, under conditions of stress,

Nhưng điều chúng tôi nghĩ là dưới điều kiên căng thẳng,

the levels of these hormones drop --

lượng hóc môn giảm

for example, having limited food supply.

ví dụ như khi nguồn cung cấp thức ăn có hạn.

And that, we think,

Và chúng tôi nghĩ rằng,

is registered by the animal as a danger signal,

chúng được hiểu bởi động vật như là một dấu hiệu cho sự nguy hiểm,

a signal that things are not okay

một dấu hiệu chứng tỏ mọi chuyện không ổn

and that it should roll out its protective capacity.

và nó sẽ tăng cường khả năng bảo vệ của mình.

So it activates FOXO, FOXO goes to the DNA,

Và điều này kích hoạt FOXO, FOXO sẽ đến với DNA,

and that triggers the expression of these genes

và kích hoạt sự thể hiện của các gan này

that improves the ability of the cell

nhằm tăng cường các khả năng của tế bào

to protect itself and repair itself.

bảo vệ và sửa chữa nó.

And that's why we think the animals live longer.

Và đó là lí do chúng tôi nghĩ những con vật đó sống lâu hơn.

So you can think of FOXO

Vậy bạn có thể nghĩ về như FOXO

as being like a building superintendent.

giống như là một người quản lý công trình.

So maybe he's a little bit lazy,

Có thể nó hơi lười nhác một chút,

but he's there, he's taking care of the building.

nhưng anh ta ở đó và chăm sóc toà nhà.

But it's deteriorating.

Nhưng nó đang tàn lụi đi.

And then suddenly, he learns that there's going to be a hurricane.

Và rồi bất ngờ, anh nhận được tin sẽ có một cơn bão.

So he doesn't actually do anything himself.

Vậy là anh ta thực sự không tự làm gì nhiều.

He gets on the telephone --

Anh ta đến bên chiếc điện thoại

just like FOXO gets on the DNA --

giống như FOXO đến bên ADN

and he calls up

và anh ta gọi

the roofer, the window person,

thợ sửa mái nhà, thợ sửa cửa kính,

the painter, the floor person.

thợ sơn, người lau dọn.

And they all come and they fortify the house.

Và tất cả bọn họ đều đến để củng cố căn nhà.

And then the hurricane comes through,

Và khi cơn bão tới,

and the house is in much better condition than it would normally have been in.

và căn nhà ở trong trạng thái vững vàng hơn rất nhiều so với bình thường.

And not only that, it can also just last longer,

Không chỉ như thế, nó sẽ tồn tại lâu hơn,

even if there isn't a hurricane.

kể cả khi không có một cơn bão nào đó.

So that's the concept here

Vậy đó là khái niệm

for how we think this life extension ability exists.

cho cách hiểu của chúng ta về sự tôn tại của kéo dài tuổi thọ.

Now the really cool thing about FOXO

Còn bây giờ là một điều rất thú vị về FOXO

is that there are different forms of it.

đó là nó có nhiều dạng.

We all have FOXO genes,

Chúng ta đều có những gen FOXO,

but we don't all have exactly the same form of the FOXO gene.

nhưng chúng ta không thực sự có cùng dạng gen FOXO.

Just like we all have eyes,

Giống như là chúng ta đều có mắt,

but some of us have blue eyes and some of us have brown eyes.

nhưng một vài người thì có mắt xanh lam và một vài thì có nâu.

And there are certain forms of the FOXO gene

Và có những dạng nhất định của gen FOXO

that have found to be more frequently present

được tìm thấy ở phần lớn

in people who live to be 90 or 100.

ở những người sống đến 90 hay 100 tuổi.

And that's the case all over the world,

Và đó là những trường hợp trên khắp thế giới,

as you can see from these stars.

Như bạn có thể thấy từ những ngôi sao này

And each one of these stars represents a population

Mỗi ngôi sao đại diện cho một nhóm dân cư

where scientists have asked,

nơi mà các nhà khoa học đã hỏi

"Okay, are there differences in the type of FOXO genes

"Liệu có sự khác nhau giữa những gen FOXO

among people who live a really long time?" and there are.

trong những người sống lâu không?" và câu trả lời là có.

We don't know the details of how this works,

Chúng tôi không biết cụ thể chúng hoạt động như thế nào,

but we do know then

những chúng tôi biết rằng

that FOXO genes can impact

gen FOXO có thể ảnh hưởng

the lifespan of people.

đến tuổi thọ con người.

And that means that, maybe if we tweak it a little bit,

Và đó nghĩa rằng, nếu chúng ta tận dụng được nó,

we can increase the health and longevity of people.

chúng ta có thể kéo dài tuổi thọ con người.

So this is really exciting to me.

Vậy điều này thực sự rất thú vị đối với tôi.

A FOXO is a protein that we found in these little, round worms

Một FOXO là một protein được tìm thấy trong những con sâu trong nhỏ bé,

to affect lifespan,

nhằm ảnh hưởng đến tuổi thọ

and here it affects lifespan in people.

và ở đây là tuổi thọ con người.

So we've been trying in our lab now

Và chúng tôi đã thử nghiêm trong phong thí nghiệm

to develop drugs

để điều chế một loại thuốc

that will activate this FOXO cell

mà nó sẽ kích hoạt tế bào FOXO

using human cells now

sử dụng tế bào cơ thể người

in order to try and come up with drugs

nhằm cố gắng tạo nên một loại thuốc

that will delay aging and age-related diseases.

trì hoãn quá trình lão hoá và các bệnh liên quan đến tuổi già.

And I'm really optimistic that this is going to work.

Và tôi thực sự rất lạc quan về những gì đang diễn ra.

There are lots of different proteins that are known to affect aging.

Có rất nhiều protein khác nhau ảnh hưởng đến quá trình lão hoá.

And for at least one of them, there is a drug.

Và ít nhất cho một trong số đó, có một loại thuốc.

There's one called TOR, which is another nutrient sensor,

Có một thứ gọi là TOR, cũng là một màng lọc dinh dưỡng khác

like the insulin pathway.

giống như cơ chế của insulin vậy.

And mutations that damage the TOR gene --

Và đột biến gây tổn thương gen TOR

just like the daf-2 mutations --

giống như với đột biến daf-2

extend lifespan in worms

giúp kéo dài tuổi thọ của sâu

and flies and mice.

ruồi và chuột.

But in this case, there's already a drug called rapamycin

Nhưng trong trường hợp này, đã có một loại thuốc tên là rapamycin

that binds to the TOR protein

giúp kết nối các protein TOR

and inhibits its activity.

và ngăn cản hoạt động của chúng.

And you can take rapamycin and give it to a mouse --

Và bạn có thể cho chuột dùng rapamycin

even when it's pretty old, like age 60 for a human,

ngay cả khi nó đã khá già như một ông già 60 tuổi,

that old for a mouse --

đó là rất già cho chuột,

if you give the mouse rapamycin,

nếu bạn cho chuột dùng rapamycin,

it will live longer.

nó sẽ sống lâu hơn.

Now I don't want you all to go out taking rapamycin.

Bây giờ, tôi không muốn các bạn dùng rapamycin.

It is a drug for people,

Nó là thuốc cho người,

but the reason is it suppresses the immune system.

nhưng lí do ở chỗ nó lám yếu hệ miễn dịch trên người.

So people take it to prevent organ transplants from being rejected.

Cho nên người ta uống nó để ngăn chặn các bộ phận cấy ghép bị từ chối.

So this may not be the perfect drug

Vậy nên nó không phải là một vị thuốc hoàn hảo

for staying young longer.

để sống trẻ lâu hơn.

But still, here in the year 2011,

Xong, ở đây, năm 2011,

there's a drug that you can give to mice at a pretty old age

có một vị thuốc có thể dùng cho chuột ở tuổi khá già

that will extend their lifespan,

có thể kéo dài tuổi thọ của chúng,

which comes out of this science

mà xuất phát từ nghiên cứu khoa học này,

that's been done in all these different animals.

nó đã được thử nghiệm trên nhiều loài động vật khác nhau.

So I'm really optimistic,

Vậy nên tôi rất lấy làm lạc quan,

and I think it won't be too long, I hope,

và tôi nghĩ rằng sẽ không lâu nữa, tôi hy vọng như vậy,

before this age-old dream begins to come true.

trước khi ước mơ tuổi già trở thành hiện thực.

Thank you.

Cảm ơn các bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)

Matt Ridley: Thank you, Cynthia.

Matt Ridley: Cảm ơn, Cynthia.

Let me get this straight.

Để tôi nói thẳng nhé.

Although you're looking for a drug

Dù cô đang cố gắng tìm ra một loại thuốc

that can solve aging

có thể giải quyết vấn đề lão hoá

in old men like me,

đối với một người già như tôi

what you could do now pretty well in the lab,

những điều cô đã làm được khá tốt trong phòng thí nghiệm,

if you were allowed ethically,

nếu bạn được cho phép làm việc trên cơ sở đạo đức

is start a human life from scratch

để bắt đầu một cuộc sống của con người từ lúc khởi đầu

with altered genes that would make it live for a lot longer?

với những gen được thay đổi mà sẽ khiến họ sống lâu hơn?

CK: Ah, so the kinds of drugs I was talking about

CK: À, loại thuốc mà tôi đang nói tới

would not change the genes,

sẽ không thay đổi gen

they would just bind to the protein itself

chúng sẽ chỉ gắn kết protein

and change its activity.

và thay đổi hoạt động của chúng thôi.

So if you stop taking the drug, the protein would go back to normal.

Vậy nếu dừng sử dụng thuốc, protein sẽ trở lại bình thường.

You could change the genes in principle.

Bạn có thể thay đổi bản chất của một gen.

There isn't the technology to do that.

Nhưng chưa có công nghệ để thực hiện việc đó.

But I don't think that's a good idea.

Nhưng tôi không nghĩ đó là một ý tưởng hay.

And the reason is

Và lí do là

that these hormones,

những hóc môn này,

like the insulin and the IGF hormones and the TOR pathway,

giống như là insulin hay IGF hóc môn va con đường TOR,

they're essential.

chúng là tối quan trọng.

If you knock them out completely, then you're very sick.

Nếu loại bỏ chúng hoàn toàn, bạn sẽ không thể khoẻ mạnh.

So it might be that you would just have to fine tune it very carefully

Vậy có lẽ là bạn chỉ nên điều chỉnh nó rất cẩn thận thôi

to get the benefits without getting any problems.

nhằm thu nhặt những kết quả có lợi mà không gặp vấn đề gì.

And I think that's much better,

Và tôi tin như thế sẽ tốt hơn,

that kind of control would be much better as a drug.

những kiểm soát như vậy tôt hơn hết nên được làm dưới dạng thuốc.

And also, there are other ways of activating FOXO

Và, cũng còn một cách nữa để kích hoạt FOXO

that don't even involve insulin or IGF-1

mà chẳng hề liên quan đến insulin hay IGF-1

that might even be safer.

mà có thể còn an toàn hơn.

MR: I wasn't suggesting that I was going to go and do it, but ...

MR: Tôi không đề nghĩ là tôi sẽ thử cách đó nhưng mà...

(Laughter)

(Cười)

There's a phenomenon which you have written about and spoken about,

Có một hiện tượng mà cô đã từng viết về vá nói rất nhiều về chúng

which is a negligible senescence.

đó là nhưng sự lão hoá không đáng kể.

There are some creatures on this planet already

Có một vài sinh vật trên thế giới này

that don't really do aging.

không hề bị già đi.

Just move to one side for us, if you would.

Xin hãy di chuyển sang bên này, nếu cô không phiền.

CK: There are. There are some animals that don't seem to age.

CK: Đúng là có. Có nhiều loài động vật dường như không bị già đi.

For example, there are some tortoises called Blanding's turtles.

Ví dụ là loài được gọi là Rùa Blanding

And they grow to be about this size.

Chúng phát triển đến cỡ này.

And they've been tagged, and they've been found to be 70 years old.

Chúng đã được đánh dấu và chúng đã được tìm thấy khi 70 tuổi.

And when you look at these 70 year-old turtles,

Và hãy nhìn những con rùa 70 tuổi này,

you can't tell the difference, just by looking,

bạn sẽ không thể nào phân biệt được chỉ bằng cách nhìn chúng,

between those turtles and 20 year-old turtles.

với những con rùa 20 tuổi.

And the 70 year-old ones,

Và những con 70 tuổi,

actually they're better at scouting out the good nesting places,

thực sự giỏi hơn trong việc tìm kiếm một nơi để dựng tổ,

and they also have more progeny every year.

và chúng cũng có nhiều con hơn hàng năm

And there are other examples of these kinds of animals,

Và cũng có những ví dụ khác của loài động vật kiểu này,

like turns, certain kinds of birds are like this.

ví dụ như là một vài loai chim cụ thể giống như vậy.

And nobody knows if they really can live forever,

Và không ai thực sự biết chúng có sống mãi được hay không,

or what keeps them from aging.

hay cái gì khiến chúng không già đi.

It's not clear.

Điều đó không rõ ràng.

If you look at birds, which live a long time,

Nếu bạn quan sát những chú chim, sống rất lâu.

cells from the birds tend to be more resistant

Tế bào của nó có xu hướng chống chọi tốt hơn

to a lot of different environmental stresses

với rất nhiều ức chế từ môi trường

like high temperature

như là nhiệt độ cao

or hydrogen peroxide, things like that.

hay hydrogen peroxide, và những thứ tương tự như thế.

And our long-lived mutants are too.

Và những cá thể đột biến cũng như vậy.

They're more resistant to these kinds of stresses.

Chúng chống chọi tốt hơn với những ức chế đó.

So it could be that the pathways that I've been talking about,

Vậy nó có thế là con đường mà tôi đã nói về,

which are set to run really quickly in the worm,

đã được diễn ra rất nhanh ở trên loài sâu

have a different normal set point

có tuổi thọ rất khác so với

in something like a bird, so that a bird can live a lot longer.

con gì đó như loài chim chẳng hạn, chim sống lâu hơn rất nhiều.

And maybe they're even set really differently

Và có lẽ, chúng sẽ rất khác nhau về tuổi thọ

in animals with no senescence at all -- but we don't know.

ngay cả với động vật gần như không chịu bất cứ lão hoá nào - nhưng chúng ta không rõ về điều này.

MR: But what you're talking about here

MR: Và cái cô đang nói ở đây

is not extending human lifespan

không phải là về kéo dài tuổi thọ người

by preventing death,

bằng cách ngăn chạn cái chết,

so much as extending human youthspan.

cũng như là kéo dài thời gian trẻ của con người.

CK: Yes, that's right.

CK: Vâng, đúng như vậy

It's more like, say, if you were a dog.

Nó giống như là, nếu bạn là một con chó.

You notice that you're getting old, and you look at your human

Bạn nhận ra là mình đang già đi và bạn nhìn vào một con người

and you think, "Why isn't this human getting old?"

và bạn nghĩ, "tại sao con người không già đi?"

They're not getting old in the dog's lifespan.

Họ không già đi trong vòng đời của một con chó.

It's more like that.

Nó giống như vậy hơn.

But now we're the human looking out and imagining a different human.

Nhưng bây giờ thì chúng ta là con người đang nhìn và tưởng tượng ra một người khác.

MR: Thank you very much indeed, Cynthia Kenyon.

MR: Thực sự cảm ơn cô rất nhiều, Cynthia Kenyon.

(Applause)

(Vỗ tay)