Cynthia Kenyon: Experiments that hint of longer lives

Tłumaczenie: Bartłomiej Szóstak Korekta: Wojciech Borucki

Have you ever wanted to stay young a little longer

Czy kiedykolwiek chcieliście zostać młodzi trochę dłużej,

and put off aging?

odkładając starzenie na później?

This is a dream of the ages.

To odwieczne marzenie.

But scientists have for a long time

Jadnak naukowcy przez długi czas

thought this just was never going to be possible.

sądzili, że to po prostu będzie niemożliwe.

They thought you just wear out, there's nothing you can do about it --

Sądzili, że się po prostu zużywamy, i że nic nie można z tym zrobić,

kind of like an old shoe.

coś jak stary but.

But if you look in nature,

Ale jeśli przyjrzymy się przyrodzie,

you see that different kinds of animals

zauważymy, że różne gatunki zwierząt

can have really different lifespans.

mogą mieć naprawdę różnorakie długości życia [mysz - 2 lata; kanarek - 15 lat; nietoperz - 50 lat]

Now these animals are different from one another,

Te zwierzęta różnią się od siebie,

because they have different genes.

ponieważ mają różne geny.

So that suggests

Sugeruje to,

that somewhere in these genes, somewhere in the DNA,

że gdzieś pośród tych genów, w DNA,

are genes for aging,

znajdują się geny odpowiedzialne za procesy starzenia,

genes that allow them to have different lifespans.

geny nadające tym organizmom różne długości życia.

So if there are genes like that,

Więc jeśli istnieją takie geny,

then you can imagine that,

to możemy sobie wyobrazić,

if you could change one of the genes in an experiment,

że jeśli będzie można eksperymentalnie zmienić któryś z tych genów,

an aging gene,

gen odpowiedzialny za starzenie,

maybe you could slow down aging and extend lifespan.

to może uda nam się spowolnić procesy starzenia i zwiększyć długość życia.

And if you could do that, then you could find the genes for aging.

Jeśli potrafilibyśmy to zrobić, to moglibyśmy znaleźć geny odpowiedzialne za starzenie.

And if they exist and you can find them,

Jeśli istnieją i będziemy mogli je znaleźć,

then maybe one could eventually do something about it.

może wtedy uda się coś z tym zrobić.

So we've set out to look for genes that control aging.

Więc postanowiliśmy szukać genów kontrolujących starzenie.

And we didn't study any of these animals.

I nie przebadaliśmy żadnego z tych zwierząt.

Instead, we studied a little, tiny, round worm called C. elegans,

Zamiast tego, zbadaliśmy małego, drobnego nicienia, C. elegans,

which is just about the size of a comma in a sentence.

który jest mniej więcej rozmiarów przecinka w zdaniu.

And we were really optimistic that we could find something

Byliśmy bardzo pozytywnie nastawieni, że mogliśmy coś znaleźć,

because there had been a report of a long-lived mutant.

ponieważ powstał raport o długowiecznym mutancie.

So we started to change genes at random,

Więc zaczęliśmy zmieniać geny na chybił trafił,

looking for long-lived animals.

chcąc odkryć długowieczne organizmy

And we were very lucky to find

I mieliśmy ogromne szczęście znaleźć

that mutations that damage one single gene called daf-2

mutacje niszczące jeden jedyny gen, zwany daf-2,

doubled the lifespan of the little worm.

podwajający długość życia nicienia.

So you can see in black, after a month --

Więc możemy zobaczyć na czarno, po miesiącu,

they're very short-lived; that's why we like to study them

żyły bardzo krótko; dlatego chcemy je badać

for studies of aging --

pod kątem starzenia,

in black, after a month, the normal worms are all dead.

czarna linia, po miesiącu, normalne robaki nie żyją.

But at that time,

Ale w tym samym czasie,

most of the mutant worms are still alive.

więsość zmutowanych robaków nadal żyje.

And it isn't until twice as long

Żyją ponad dwukrotnie dłużej

that they're all dead.

i dopiero umierają.

And now I want to show what they actually look like in this movie here.

Na tym filmie, pokażę wam, jak one dokładnie wyglądają.

So the first thing you're going to see

Pierwszą rzeczą, którą zobaczycie,

is the normal worm

jest normalny robak,

when it's about college student age -- a young adult.

kiedy osiągnie wiek, mniej więcej ucznia koledżu, młodego dorosłego.

It's quite a cute little fellow.

Jest całkiem ładnym małym chłopcem.

And next you're going to see the long-lived mutant when it's young.

Teraz zobaczycie długowiecznego mutanta, jak jest jeszcze młody.

So this animal is going to live twice as long.

Więc to zwierzę, będzie żyć dwukrotnie dłużej.

Is it miserable? It doesn't seem to be.

Czy to żałosne? Nie wydaje się.

It's active. You can't tell the difference really.

Jest aktywny. Tak naprawdę to ciężko je odróżnić.

And they can be completely fertile --

I są całkowicie płodne,

have the same number of progeny as the normal worms do.

mają tę samą liczbę potomstwa, co zwykłe robaki.

Now get out your handkerchiefs here.

A teraz wyciągnijcie chusteczki.

You're going to see, in just two weeks,

Zobaczycie, w ciągu tylko dwóch tygodni,

the normal worms are old.

że normalne robaki są już stare.

You can see the little head moving down at the bottom there.

Tu widzicie małą główkę poruszającą się w dół, tu na dole.

But everything else is just lying there.

Ale cała reszta tam tylko leży.

The animal's clearly in the nursing home.

Są w domu spokojnej starości.

And if you look at the tissues of the animal, they're starting to deteriorate.

A jak przyjrzycie się ich tkankom, zanikają

You know, even if you've never seen one of these little C. elegans --

Jeśli nigdy nawet nie widzieliście tych małych C. elegans,

which probably most of you haven't seen one --

a prawdopodobnie większość z was nie widziała nigdy żadnego,

you can tell they're old -- isn't that interesting?

to i tak możecie stwierdzić, że są stare - czy to nie interesujące?

So there's something about aging that's kind of universal.

Jest coś w starzeniu się uniwersalnego.

And now here is the daf-2 mutant.

A to mutant daf-2.

One gene is changed out of 20,000, and look at it.

Zmieniony jest tylko jeden gen spośród 20 000 i spójrzcie na to.

It's the same age, but it's not in the nursing home;

W tym samym wieku, a nie jest w domu opieki;

it's going skiing.

jedzie na narty.

This is what's really cool: it's aging more slowly.

I to jest naprawdę super: starzeje się znacznie wolniej.

It takes this worm two days

Temu nicieniowi zabiera dwa dni,

to age as much as the normal worm ages in one day.

by postarzeć się jak zwykły niecien starzeje się w jeden dzień.

And when I tell people about this,

Kiedy to ludziom opowiadam,

they tend to think of maybe an 80 or 90 year-old person

zwykle myślą o 80-90 letniej osobie,

who looks really good for being 90 or 80.

wyglądającej zadziwiająco dobrze, jak na swój wiek.

But it's really more like this:

Ale bardziej wygląda to tak:

let's say you're a 30 year-old guy -- or in your 30s --

powiedzmy, że jesteście trzydziesto- lub trzydziestokilkuletnim mężczyzną,

and you're a bachelor and you're dating people.

jesteście kawalerem i umawiacie się na randki.

And you meet someone you really like, you get to know her.

I spotkacie dziewczynę, która bardzo wam się podoba i poznajecie ją bliżej.

And you're in a restaurant, and you say, "Well how old are you?"

Siedzicie w restauracji i pytacie: "Ile w ogóle masz lat?"

She says, "I'm 60."

A ona na to, że sześdziesiąt.

That's what it's like. And you would never know.

Tak to właśnie wygląda. A wy nigdy byście nie wiedzieli,

You would never know, until she told you.

gdyby wam nie powiedziała.

(Laughter)

(Śmiech)

Okay.

OK.

So what is the daf-2 gene?

Więc czym jest gen daf-2?

Well as you know, genes, which are part of the DNA,

Jak już wiecie, geny, które są częścią DNA,

they're instructions to make a protein that does something.

są instrukcją do budowy białek, które coś robią.

And the daf-2 gene

I gen daf-2

encodes a hormone receptor.

koduje receptor hormonalny.

So what you see in the picture there

Na rysunku widzicie

is a cell with a hormone receptor in red

komórkę z zaznaczonym na czerwono receptorem hormonalnym,

punching through the edge of the cell.

przebijającym się przez zewnętrzną warstwę komórki.

So part of it is like a baseball glove.

Częściowo wygląda to jak rękawica do bejsbola.

Part of it's on the outside,

Część jest na zewnątrz

and it's catching the hormone as it comes by in green.

i łapie zbliżający się hormon, zaznaczony na zielono.

And the other part is on the inside

Druga część znajduje się w środku,

where it sends signals into the cell.

gdzie wysyła sygnały do wnętrza komórki.

Okay, so what is the daf-2 receptor

OK, więc co receptor darf-2

telling the inside of the cell?

przekazuje do wnętrza komórki?

I just told you that, if you make a mutation in the daf-2 gene cell,

Właśnie wam to powiedziałam, jeśli dokonamy mutacji w komórce genowej daf-2,

that you get a receptor that doesn't work as well;

to otrzymamy receptor, który nie działa;

the animal lives longer.

zwierzę żyje dłużej.

So that means that the normal function of this hormone receptor

Oznacza to, że normalną funkcją tego receptora hormonalnego

is to speed up aging.

jest przyspieszanie procesu starzenia.

That's what that arrow means.

Na rysunku oznaczono to strzałką.

It speeds up aging. It makes it go faster.

Przyspiesza starzenie.

So it's like the animal has the grim reaper inside of itself,

To tak, jakby zwierzę miało w sobie ponurego żniwiarza,

speeding up aging.

przyspieszającego starzenie.

So this is altogether really, really interesting.

To wszystko jest bardzo interesujące.

It says that aging is subject to control by the genes,

Dowiadujemy się, że starzenie jest procesem kontrolowanym przez geny,

and specifically by hormones.

a dokładniej przez hormony.

So what kind of hormones are these?

Więc jakie to hormony?

There's lots of hormones. There's testosterone, adrenalin.

Hormonów jest wiele. Mamy testosteron, adrenalinę.

You know about a lot of them.

Znacie wiele z nich.

These hormones are similar

Te hormony są podobne

to hormones that we have in our bodies.

do hormonów w naszym organizmie.

The daf-2 hormone receptor

Receptor hormonalny daf-2

is very similar to the receptor

jest bardzo podobny do receptora

for the hormone insulin and IGF-1.

kodującego insulinę i IGF-1.

Now you've all heard of at least insulin.

Wszyscy na pewno słyszeliście przynajmniej o insulinie.

Insulin is a hormone that promotes the uptake of nutrients

Insulina jest hormonem wspomagającym wchłanianie składników odżywczych

into your tissues after you eat a meal.

przez nasze tkanki, po posiłku.

And the hormone IGF-1 promotes growth.

Hormon IGF-1 wspomaga wzrost.

So these functions were known for these hormones for a long time,

Funkcje tych hormonów znane były od dawna,

but our studies suggested

ale nasze badania wykazały,

that maybe they had a third function that nobody knew about --

że mają może trzecią funkcję, z której istnienia nikt nie zdawał sobie sprawy,

maybe they also affect aging.

może także mają wpływ na starzenie.

And it's looking like that's the case.

I wygląda na to, że tak.

So after we made our discoveries with little C. elegans,

Po naszych odkryciach związanych z małymi C. elegans,

people who worked on other kinds of animals

ludzie pracujący na innych gatunkach zwierząt

started asking, if we made the same daf-2 mutation,

zaczęli nas wypytywać, czy zrobiliśmy tę samą mutację daf-2,

the hormone receptor mutation, in other animals,

mutację receptora hormonalnego, u innych gatunków zwierząt,

will they live longer?

czy też będą żyć dłużej?

And that is the case in flies.

W przypadku much, tak.

If you change this hormone pathway in flies, they live longer.

Jeśli u much zmienimy działanie tego hormonu, będą żyć dłużej.

And also in mice -- and mice are mammals like us.

Również u myszy, a myszy są ssakami, jak ludzie.

So it's an ancient pathway,

Więc jest to odwieczne działanie,

because it must have arisen a long time ago in evolution

ponieważ musiało powstać dawno temu w procesie ewolucji,

such that it still works in all these animals.

tak, że działa u wszystkich tych zwierząt.

And also, the common precursor also gave rise to people.

Ponadto, ten wspólny prekursor dał początek gatunkowi ludzkiemu.

So maybe it's working in people the same way.

Więc może u ludzi, działa w podobny sposób.

And there are hints of this.

I są ku temu przesłanki.

So for example, there was one study that was done

Na przykład, przeprowadzono badanie

in a population of Ashkenazi Jews in New York City.

w populacji Żydów aszkenazyjskich, w Nowym Jorku.

And just like any population,

I jak większość ludzi w każdej populacji,

most of the people live to be about 70 or 80,

większość z nich dożywała wieku około 70-80 lat,

but some live to be 90 or 100.

ale niektórzy żyli do 90-100 lat.

And what they found

I odkryto,

was that people who lived to 90 or 100

że u ludzi żyjących dłużej, do 90-100 lat,

were more likely to have daf-2 mutations --

występowało większe prawdopodobieństwo mutacji daf-2,

that is, changes in the gene

tzn. zmian w genie

that encodes the receptor for IGF-1.

kodującym receptor genu IGF-1.

And these changes made the gene not act as well

Przez te zmiany, gen nie działał jak powinien

as the normal gene would have acted.

działać normalny gen.

It damaged the gene.

Mutacja zniszczyła gen.

So those are hints

Więc są to przesłanki

suggesting that humans are susceptible

ku temu, że ludzie są wrażliwi

to the effects of the hormones for aging.

na wpływy hormonów odpowiedzialnych za starzenie.

So the next question, of course, is:

Więc kolejnym pytaniem będzie:

Is there any effect on age-related disease?

Czy są choroby powiązane z wiekiem?

As you age, you're much more likely

Z wiekiem, wzrasta prawdopodobieństwo

to get cancer, Alzheimer's disease,

zachorowań na raka, Alzheimera,

heart disease, all sorts of diseases.

chorób serca, przeróżnych chorób.

It turns out that these long-lived mutants

Okazuje się, że te długo żyjące mutanty

are more resistant to all these diseases.

są bardziej odporne na wszystkie te choroby.

They hardly get cancer,

Rzadko chorują na raka,

and when they do it's not as severe.

a jak już zachorują, to nie aż tak poważnie.

So it's really interesting, and it makes sense in a way,

Więc jest to bardzo interesujące, i jest sens w tym,

that they're still young,

że pozostają młodzi,

so why would they be getting diseases of aging until their old?

więc dlaczego mieliby cierpieć na choroby związane ze starzeniem, będąc jeszcze młodzi?

So it suggests

Sugeruje to,

that, if we could have a therapeutic or a pill to take

że jeśli mielibyśmy kurację lub pigułkę,

to replicate some of these effects in humans,

replikującą niektóre z tych efektów u ludzi,

maybe we would have a way

może moglibyśmy znaleźć w końcu sposób

of combating lots of different age-related diseases

na walkę z różnymi chorobami

all at once.

związanymi z wiekiem.

So how can a hormone ultimately affect the rate of aging?

Więc jak może ostatecznie hormon wpłynąć na tempo starzenia się?

How could that work?

Jak to może działać?

Well it turns out that in the daf-2 mutants,

Okazuje się, że u mutantów daf-2,

a whole lot of genes are switched on in the DNA

ogromna ilość genów w DNA jest włączona,

that encode proteins that protect the cells and the tissues,

które kodują białka chroniące komórki i tkanki,

and repair damage.

oraz naprawiają zniszczenia.

And the way that they're switched on

A aktywowane są

is by a gene regulator protein called FOXO.

przez gen regulujący białko zwane FOXO.

So in a daf-2 mutant --

Więc u mutanta daf-2,

you see that I have the X drawn here through the receptor.

widzicie, że przekreśliłam krzyżykiem receptor.

The receptor isn't working as well.

Receptor nie działa.

Under those conditions, the FOXO protein in blue

W takich warunkach, białko FOXO (na niebiesko)

has gone into the nucleus --

dostało się do jądra komórki,

that little compartment there in the middle of the cell --

to małe miejsce w samym środku komórki,

and it's sitting down on a gene binding to it.

osiada na genie i się z nim wiąże.

You see one gene. There are lots of genes actually that bind on FOXO.

Tu widzicie tylko jeden gen. Genów wiążących się z białkiem FOXO jest bardzo dużo.

And it's just sitting on one of them.

A tu osiadł tylko na jednym.

So FOXO turns on a lot of genes.

FOXO aktywuje wiele genów.

And the genes it turns on includes antioxidant genes,

Wśród genów, które uruchamia, są geny antyoksydacyjne,

genes I call carrot-giver genes,

które nazywam, tzw. "carrot-giver genes" [dające zachętę, motywujące],

whose protein products

których produkty białkowe

actually help other proteins to function well --

faktycznie pomagają innym białkom dobrze funkcjonować,

to fold correctly and function correctly.

poprawnie się zwijać i funkcjonować.

And it can also escort them to the garbage cans of the cell

Mogą też je eskortować do odpadów komórkowych

and recycle them if they're damaged.

i je przetwarzać, jeśli są zniszczone.

DNA repair genes

Geny naprawy DNA

are more active in these animals.

są bardziej aktywne u tych zwierząt.

And the immune system is more active.

Aktywniejszy jest też układ odpornościowy.

And many of these different genes, we've shown,

Wiele z różnych pokazanych tu genów,

actually contribute to the long lifespan of the daf-2 mutant.

faktycznie wpływa na długie życie mutanta daf-2.

So it's really interesting.

Więc jest to bardzo interesujące.

These animals have within them

Te zwierzęta mają w sobie

the latent capacity to live much longer than they normally do.

ukrytą zdolność do dłuższego, niż zazwyczaj, życia.

They have the ability

Mają zdolność

to protect themselves from many kinds of damage,

ochrony przed wieloma zagrożeniami,

which we think makes them live longer.

co, według nas, sprawia, że żyją dłużej.

So what about the normal worm?

A co ze zwykłym robakiem?

Well when the daf-2 receptor is active,

Kiedy receptor daf-2 jest aktywny,

then it triggers a series of events

powoduje serię zdarzeń

that prevent FOXO

zapobiegającym przedostaniu się FOXO

from getting into the nucleus where the DNA is.

do jądra, gdzie znajduje się DNA.

So it can't turn the genes on.

Może więc uruchomić geny.

That's how it works. That's why we don't see the long lifespan,

Tak właśnie działa. Dlatego nie odnotowujemy długiego życia,

until we have the daf-2 mutant.

do czasu mutacji daf-2.

But what good is this for the worm?

Ale co ma z tego robak?

Well we think that insulin and IGF-1 hormones

Uważamy, że insulina i IGF-1,

are hormones that are particularly active

są szczególnie aktywnymi hormonami

under favorable conditions -- in the good times --

w sprzyjających warunkach, w dobrych czasach,

when food is plentiful and there's not a lot of stress in the environment.

gdy jest dużo pokarmu i mało stresu w otoczeniu.

Then they promote the uptake of nutrients.

Wtedy wspomagają wchłanianie składników odżywczych.

You can store the food, use it for energy,

Można gromadzić pokarm, zamienić w energię,

grow, etc.

rosnąć itd.

But what we think is that, under conditions of stress,

Ale podejrzewamy, że w warunkach stresowych,

the levels of these hormones drop --

poziomy tych hormonów spadają,

for example, having limited food supply.

np. przy małych zapasach żywności.

And that, we think,

I to, uważamy,

is registered by the animal as a danger signal,

że jest odbierane przez zwierzęta jako sygnał o niebezpieczeństwie,

a signal that things are not okay

sygnał, że coś jest nie tak

and that it should roll out its protective capacity.

i powinno się zastosować zdolności ochronne.

So it activates FOXO, FOXO goes to the DNA,

Więc to aktywuje FOXO, które wnika do DNA,

and that triggers the expression of these genes

to wywołuje ekspresję tych genów,

that improves the ability of the cell

co poprawia zdolności komórki

to protect itself and repair itself.

do ochrony i regeneracji.

And that's why we think the animals live longer.

I dlatego uważamy, że te zwierzęta żyją dłużej.

So you can think of FOXO

Możecie więc spojrzeć na FOXO,

as being like a building superintendent.

jak na dozorcę budynku.

So maybe he's a little bit lazy,

Może i jest trochę leniwy,

but he's there, he's taking care of the building.

ale tam jest i dba o budynek.

But it's deteriorating.

Ale się psuje.

And then suddenly, he learns that there's going to be a hurricane.

I nagle, dowiaduje się, że ma nadejść huragan.

So he doesn't actually do anything himself.

Więc nie robi nic samemu,

He gets on the telephone --

tylko chwyta za telefon,

just like FOXO gets on the DNA --

tak jak FOXO wnika do DNA,

and he calls up

i wzywa

the roofer, the window person,

dekarza, szklarza,

the painter, the floor person.

malarza, kogoś od podłóg.

And they all come and they fortify the house.

A oni wszyscy przychodzą i wzmacniają dom.

And then the hurricane comes through,

Później przechodzi huragan,

and the house is in much better condition than it would normally have been in.

a dom jest w lepszym stanie, niż by był normalnie.

And not only that, it can also just last longer,

A to nie wszystko, może również wytrzymać wiele dłużej,

even if there isn't a hurricane.

nawet jak huragan nie nadejdzie.

So that's the concept here

To pojęcie pomaga nam zrozumieć

for how we think this life extension ability exists.

istnienie zdolności organizmów do wydłużania życia

Now the really cool thing about FOXO

Super sprawą związaną z FOXO

is that there are different forms of it.

jest to, że ma różne formy.

We all have FOXO genes,

Wszyscy mamy geny FOXO,

but we don't all have exactly the same form of the FOXO gene.

ale nie wszyscy mamy tę samą formę genu.

Just like we all have eyes,

Tak jak wszyscy mamy oczy,

but some of us have blue eyes and some of us have brown eyes.

niektórzy mają niebieskie, a inni brązowe.

And there are certain forms of the FOXO gene

I tak samo istnieją różne formy genu FOXO,

that have found to be more frequently present

które, jak odkryto, częściej występują

in people who live to be 90 or 100.

u ludzi dożywających 90-100 lat.

And that's the case all over the world,

I tak samo jest na całym świecie,

as you can see from these stars.

jak widać z oznaczeń gwiazdkami.

And each one of these stars represents a population

Każda z tych gwiazdek reprezentuje populację,

where scientists have asked,

gdzie naukowcy zadali pytanie:

"Okay, are there differences in the type of FOXO genes

"OK, czy występują różnice w genach FOXO

among people who live a really long time?" and there are.

wśród ludzi żyjących naprawdę długo?" - Występują.

We don't know the details of how this works,

Nie znamy szczegółów jak to działa,

but we do know then

ale wiemy,

that FOXO genes can impact

że geny FOXO mogą wpływać

the lifespan of people.

na długość życia człowieka.

And that means that, maybe if we tweak it a little bit,

Oznacza to, że może jeśli trochę to dopracujemy,

we can increase the health and longevity of people.

to polepszymy zdrowie i wydłużymy ludzkie życie.

So this is really exciting to me.

Jest to dla mnie bardzo pasjonujące.

A FOXO is a protein that we found in these little, round worms

FOXO jest białkiem, które znaleźliśmy w tych małych nicieniach,

to affect lifespan,

wpływającym na długość życia,

and here it affects lifespan in people.

a tu wpływa na długość życia ludzi.

So we've been trying in our lab now

Obecnie, pracujemy w naszym laboratorium

to develop drugs

nad stworzeniem leków

that will activate this FOXO cell

aktywujących komórkę FOXO,

using human cells now

tym razem pracujemy na komórkach ludzkich,

in order to try and come up with drugs

by stworzyć leki

that will delay aging and age-related diseases.

opóźniające starzenie i choroby z nim związane.

And I'm really optimistic that this is going to work.

Jestem optymistycznie nastawiona, i sądzę, że to zadziała.

There are lots of different proteins that are known to affect aging.

Jest masa różnych białek wpływających na starzenie.

And for at least one of them, there is a drug.

I przynajmniej dla jednego z nich musi być lek.

There's one called TOR, which is another nutrient sensor,

Istnieje jeden, zwany TOR, jest kolejnym sensorem odżywczym,

like the insulin pathway.

podobnie jak szlak insulinowy.

And mutations that damage the TOR gene --

Mutacje niszczące gen TOR,

just like the daf-2 mutations --

podobnie jak mutacje daf-2,

extend lifespan in worms

wydłużają życie robaków,

and flies and mice.

much i myszy.

But in this case, there's already a drug called rapamycin

W tym przypadku, istnieje już lek, rapamycin

that binds to the TOR protein

wiążący się z białkiem TOR

and inhibits its activity.

i hamujący jego aktywność.

And you can take rapamycin and give it to a mouse --

Można podać rapamycin myszy,

even when it's pretty old, like age 60 for a human,

nawet jeśli jest dość stara, jak 60 lat dla człowieka,

that old for a mouse --

analogicznie dla myszy,

if you give the mouse rapamycin,

Jeśli podamy myszy rapamycin,

it will live longer.

będzie dłużej żyć.

Now I don't want you all to go out taking rapamycin.

Ale oczywiście nie chcę, żebyście wszyscy teraz wyszli po rapamycin.

It is a drug for people,

Jest lekiem dla ludzi,

but the reason is it suppresses the immune system.

ale tłumi układ odpornościowy.

So people take it to prevent organ transplants from being rejected.

Więc zażywają go ludzie, by zapobiec odrzuceniu organu po przeszczepie.

So this may not be the perfect drug

Więc może nie jest to lek doskonały,

for staying young longer.

by dłużej cieszyć się młodością

But still, here in the year 2011,

Ale i tak, teraz w 2011 roku,

there's a drug that you can give to mice at a pretty old age

istnieje lek, który można podać dość starej myszy,

that will extend their lifespan,

który przedłuży ich żyie,

which comes out of this science

co wynika z tych badań,

that's been done in all these different animals.

które przeprowadziliśmy na tych wszystkich różnych zwierzętach.

So I'm really optimistic,

Jestem bardzo optymistycznie nastawiona,

and I think it won't be too long, I hope,

i sądzę, że nie zajmie to zbyt długo, mam taką nadzieję,

before this age-old dream begins to come true.

kiedy ten prastary sen się spełni.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Oklaski)

Matt Ridley: Thank you, Cynthia.

Mark Ridley: Dziękujemy ci Cynthio.

Let me get this straight.

Pozwól, że zapytam wprost.

Although you're looking for a drug

Pomimo, że pracujecie nad lekiem,

that can solve aging

który może rozwiązać problem starzenia

in old men like me,

u takich starych ludzi jak ja,

what you could do now pretty well in the lab,

co moglibyście osiągnąć w swoim laboratorium,

if you were allowed ethically,

jeśli etycznie wolno wam było

is start a human life from scratch

rozpocząć badania na ludziach

with altered genes that would make it live for a lot longer?

ze zmodyfiwanymi genami wydłużającymi życie?

CK: Ah, so the kinds of drugs I was talking about

CK: A więc, te leki, o których mówiłam,

would not change the genes,

nie zmodyfikowałyby genów,

they would just bind to the protein itself

tylko związałyby się z białkiem

and change its activity.

i zmieniły jego działanie.

So if you stop taking the drug, the protein would go back to normal.

Po odłożeniu leku, białko wróciłoby do normalności.

You could change the genes in principle.

Z założenia można modyfikować geny.

There isn't the technology to do that.

Nie ma odpowiedniej technologii.

But I don't think that's a good idea.

Ale nie sądzę by był to najlepszy pomysł.

And the reason is

Dlatego,

that these hormones,

że te hormony,

like the insulin and the IGF hormones and the TOR pathway,

jak insulina, IGF oraz szlak TOR,

they're essential.

są niezwykle ważne.

If you knock them out completely, then you're very sick.

Jeśli je całkowicie wyeleminujemy, to będziemy chorzy.

So it might be that you would just have to fine tune it very carefully

Najprawdopodobniej, powinniśmy je bardzo ostrożnie dostroić,

to get the benefits without getting any problems.

by osiągnąć korzyści bez skutków negatywnych.

And I think that's much better,

I to uważam za słuszne,

that kind of control would be much better as a drug.

taka kontrola pozwoliłaby uzyskać lepszy lek.

And also, there are other ways of activating FOXO

Istnieją również inne sposby aktywowania genu FOXO,

that don't even involve insulin or IGF-1

nie wywymagające nawet insuliny, czy IGF-1,

that might even be safer.

które są nawet bezpieczniejsze.

MR: I wasn't suggesting that I was going to go and do it, but ...

MR: nie miałem na myśli tego, że zamierzam to zrobić, ale...

(Laughter)

(Śmiech)

There's a phenomenon which you have written about and spoken about,

Istnieje fenomen, o którym pisałaś i mówiłaś,

which is a negligible senescence.

jakim jest zapobieganie procesom starżenia.

There are some creatures on this planet already

Już teraz żyją na naszej planecie stworzenia,

that don't really do aging.

które tak naprawdę się nie starzeją.

Just move to one side for us, if you would.

Po prostu przenieś to na jedną stronę, jeśli możesz.

CK: There are. There are some animals that don't seem to age.

CK: Tak, są. Istnieją zwierzęta, które zdają się nie starzeć.

For example, there are some tortoises called Blanding's turtles.

Na przykład, są pewne żółwie, zwane żółwiami Blandinga (Emydoidea blandingii).

And they grow to be about this size.

Dorastają do mniej więcej takich rozmiarów.

And they've been tagged, and they've been found to be 70 years old.

Zostały oznakowane, okazało się, że mają 70 lat.

And when you look at these 70 year-old turtles,

Patrząc na te 70- letnie żółwie,

you can't tell the difference, just by looking,

nie sposób odróżnić ich

between those turtles and 20 year-old turtles.

od żółwi 20-letnich.

And the 70 year-old ones,

Te 70-letnie,

actually they're better at scouting out the good nesting places,

Akurat są lepsze w znajdowaniu dobrych miejsc na gniazda,

and they also have more progeny every year.

co roku mają też liczniejsze potomstwo.

And there are other examples of these kinds of animals,

Takich przykładów zwierząt jest więcej,

like turns, certain kinds of birds are like this.

np. mewy, gdzieś takie.

And nobody knows if they really can live forever,

I nikt nie wie, czy są naprawdę długowieczne

or what keeps them from aging.

lub co chroni je przed starzeniem.

It's not clear.

Nie jest to jasne.

If you look at birds, which live a long time,

Jeśli przyjrzycie się ptakom, które żyją bardzo długo,

cells from the birds tend to be more resistant

ich komórki zwykle są bardziej odporne

to a lot of different environmental stresses

na wiele czynników środowiskowych,

like high temperature

jak wysoka temperatura

or hydrogen peroxide, things like that.

lub nadtlenek wodoru itp.

And our long-lived mutants are too.

Tak jak nasze długowieczne mutanty.

They're more resistant to these kinds of stresses.

Również są bardziej odporne na tego typu czynniki.

So it could be that the pathways that I've been talking about,

Więc możliwe, że szlaki o których mówiłam,

which are set to run really quickly in the worm,

które są zaprogramowane u robaków na szybie działania,

have a different normal set point

mają różne punkty nastawcze termoregulacji

in something like a bird, so that a bird can live a lot longer.

u ptaków, tak że mogą żyć o wiele dłużej.

And maybe they're even set really differently

I możliwe, że są nawet różnie ustawione

in animals with no senescence at all -- but we don't know.

u zwierząt bez okresu starzenia, ale tego nie wiemy.

MR: But what you're talking about here

MR: Ale to, o czym tutaj mówisz,

is not extending human lifespan

to nie tyle przedłużanie ludzkiego życia

by preventing death,

przez zapobieganie śmierci,

so much as extending human youthspan.

co przedłużanie ludzkiej młodości.

CK: Yes, that's right.

CK: Tak, racja.

It's more like, say, if you were a dog.

To bardziej jakbyście, powiedzmy, byli psem.

You notice that you're getting old, and you look at your human

Zauważacie, że się starzejecie i patrząc na człowieka

and you think, "Why isn't this human getting old?"

zadajecie sobie pytanie: "Dlaczego ten człowiek się nie starzeje?"

They're not getting old in the dog's lifespan.

Nie starzeją się w tempie psów.

It's more like that.

To, mniej więcej, wygląda tak.

But now we're the human looking out and imagining a different human.

Ale teraz, jesteśmy ludźmi, wyobrażającymi sobie innych ludzi.

MR: Thank you very much indeed, Cynthia Kenyon.

MR: Bardzo dziękuję. Cynthia Kenyon.

(Applause)

(Oklaski)