How I fail at being disabled | Susan Robinson

82,194 views ・ 2017-08-03

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Nguyen Le Reviewer: Nga Vo
00:14
I'd like to introduce you to my mom.
0
14460
2120
Tôi xin giới thiệu với các bạn mẹ của tôi.
00:18
(Laughter)
1
18860
1856
(Tiếng cười)
00:20
I'm guessing that's not what you expected,
2
20740
3096
Tôi đoán đó không phải là người mà các bạn mong đợi,
00:23
and it's not what I expected either,
3
23860
1976
và đó cũng không phải là người mà tôi đã kỳ vọng,
00:25
and thank goodness I realized that an Asian man was not my mom
4
25860
4456
và ơn Chúa tôi đã nhận ra người đàn ông đó không phải là mẹ tôi
trước khi tôi ôm anh ta,
00:30
before I hugged him,
5
30340
2096
00:32
because that would have been so awkward.
6
32460
2720
bởi vì điều đó sẽ thật là khó xử.
Phân biệt mọi người không phải là một trong các điểm mạnh của tôi
00:36
Recognizing people isn't one of my strengths
7
36620
3056
00:39
due to a genetic visual impairment that has no correction or cure.
8
39700
4855
bởi Chứng rối loạn thị giác di truyền của tôi không có cách điều trị.
00:44
As a result, I am legally blind,
9
44579
2937
Kết quả là, theo luật thì tôi là một người mù,
00:47
though I prefer "partially sighted" because it's more optimistic.
10
47540
3696
nhưng "khiếm khuyết tầm nhìn" thì nghe lạc quan hơn.
00:51
(Laughter)
11
51260
1616
(Tiếng cười)
00:52
And I'm entitled to the label "disabled."
12
52900
3840
Và tôi được dán nhãn là "khuyết tật".
00:58
I hate the word disabled when it's used to describe people.
13
58420
3400
Tôi ghét từ "khuyết tật" khi nó dùng để nói về con người.
01:02
It detonates a mindset of less than
14
62940
3440
Nó khơi gợi một tư duy còn ít hơn
việc hoàn toàn xem nhẹ khả năng
01:07
that utterly disregards capacity,
15
67180
2896
năng lực, tiềm năng
01:10
ability, potential,
16
70100
1840
01:12
instead prioritizing brokenness
17
72740
3120
thay vào đó là ưu tiên sự hư hỏng
01:16
and lack.
18
76620
1200
và thiếu hụt.
01:19
The perspective can be overt.
19
79340
2240
Quan điểm này có thể được công khai.
Những việc gì anh ấy không thể tự làm mà tôi sẽ phải làm cho anh ấy?
01:23
What can't he do for himself that I'm going to have to do for him?
20
83140
3120
01:27
She'll probably need some accommodation
21
87460
2096
Cô ấy có lẽ sẽ cần một chỗ ở mà
01:29
that no other employee at this business needs.
22
89580
2640
không một nhân viên nào trong công ty cần.
01:33
Sometimes, the hidden bias
23
93420
2600
Thỉnh thoảng, sự thiên vị một cách che giấu
01:36
is so sweetly conveyed.
24
96940
1720
lại được thể hiện ra thật ngọt ngào.
01:40
"Wow, Susan,
25
100260
1800
"Wow, Susan,
nhìn những điều mà cô đã làm trong sự nghiệp và cuộc sống kìa.
01:42
look at everything you've done in your career and your life.
26
102820
3680
01:47
How did you do all of that and be visually impaired?"
27
107300
4376
Làm sao cô có thể làm được tất cả với thị lực suy yếu như vậy?"
01:51
(Laughter)
28
111700
4576
(Tiếng cười)
01:56
I fail at being disabled.
29
116300
2816
Tôi thất bại khi bị khuyết tật.
01:59
(Laughter)
30
119140
1376
(Tiếng cười)
02:00
So in the spirit of incentivizing the rampant failure
31
120540
3336
Vậy thì, trong dòng cảm hứng của sự khích lệ những kẻ thất bại tụt dốc
02:03
of people all over the world
32
123900
2296
trên toàn thế giới
02:06
and enticing the so-called normal to just give it a rest already,
33
126220
5536
và dụ dỗ - cách gọi thông thường - để họ có thể nghỉ ngơi,
02:11
here are five tips
34
131780
1936
sau đây là năm thủ thuật
02:13
to fail at being disabled.
35
133740
3040
để thất bại khi bị khuyết tật.
02:17
Tip one:
36
137940
1416
Thủ thuật thứ nhất:
02:19
know your superpowers.
37
139380
1479
Biết rõ năng lực cực đại của bạn.
02:21
The best team I ever led in my career
38
141459
2777
Một đội tuyệt vời nhất mà tôi từng lãnh đạo
02:24
was based on superpowers,
39
144260
2016
đã dựa vào năng lực cực đại đó,
và thậm chí chúng tôi còn tự đặt cho bản thân những cái tên thật ngầu
02:26
and we even gave ourselves fancy-pantsy titles
40
146300
2656
02:28
like "the Pillar of Masterly Acumen."
41
148980
3080
như "Trụ cột của sự thông tuệ toàn thể."
02:33
"The Biscuit Butterer."
42
153420
1856
"Bánh Bích Quy."
02:35
(Laughter)
43
155300
1616
(Tiếng cười)
02:36
"The Voice of Reason."
44
156940
1240
"Tiếng nói của Lí trí."
Bởi vì chúng tôi dựa vào sức mạnh của chính mình,
02:39
Because we relied on our strengths,
45
159180
2776
02:41
our best strengths,
46
161980
2256
những nguồn sức mạnh lớn nhất,
nên chúng tôi đã đạt được những kết quả kì diệu.
02:44
we achieved tremendous outcomes.
47
164260
2200
02:48
The trait that prevents me from recognizing my mom
48
168460
3296
Đặc tính cản trở tôi nhận ra mẹ mình
02:51
allows me to smoothly adapt,
49
171780
2856
cho phép tôi thích nghi một cách dễ dàng
02:54
to quickly absorb and accurately process an exhausting volume of cues,
50
174660
5816
để thẩm thấu nhanh chóng và thực hiện chính xác hàng loạt các gợi ý khó nhằn
03:00
tease out what's important,
51
180500
1896
chỉ ra điều gì là quan trọng
03:02
determine multiple processes or potentials for any situation that I'm in,
52
182420
5056
quyết định hàng loạt quá trình hoặc cơ hội đối với các tình huống tôi gặp phải
03:07
and then select the one that makes the most sense,
53
187500
2960
và rồi chọn ra một giải pháp hợp lí nhất,
03:11
all in a matter of seconds.
54
191500
1480
chỉ trong vài giây.
Tôi thấy những điều mà người khác không thấy.
03:14
I see what other people do not.
55
194060
3000
03:17
Some people think that's a superpower,
56
197860
1810
Một vài người nghĩ rằng đó là năng lực cực đại,
03:20
but my real superpowers
57
200620
1520
nhưng năng lực cực đại thật sự của tôi là
bị dội lại khỏi những bức tường bằng kính
03:23
are ricocheting off of glass walls --
58
203140
2096
03:25
(Laughter)
59
205260
1496
(Tiếng cười)
03:26
and letting my friends walk around with kale in their teeth.
60
206780
3136
và để cho bạn của tôi đi mọi nơi với hàm răng còn dính bắp cải.
03:29
(Laughter)
61
209940
3296
(Tiếng cười)
03:33
It's true. Don't have lunch with me,
62
213260
2520
Đúng vậy đấy. Vì vậy đừng ăn trưa với tôi,
03:37
or dinner.
63
217140
1200
hoặc ăn tối.
03:39
Tip two: be supremely skilled,
64
219580
3976
Thủ thuật 2: Tối đa hóa kĩ năng,
03:43
supremely skilled at getting it wrong.
65
223580
2440
tối đa hóa kĩ năng trong việc làm sai.
03:47
It is important to be as equally confident in your superpowers
66
227300
3776
Nó rất quan trọng khi cân bằng sự tự tin trong năng lượng cực đại của bạn
03:51
as you are in you FUBARs.
67
231100
2280
cũng như trong FUBAR.
03:54
That's "effed up beyond all recognition"
68
234460
2536
FUBAR nghĩa là "vượt qua mọi sự công nhận"
03:57
for you millennials.
69
237020
1216
trong thế kỉ của bạn.
03:58
(Laughter)
70
238260
1456
(Tiếng cười)
03:59
Here's a good example.
71
239740
1200
Có một ví dụ khá hay như sau.
04:02
It is not a great idea to say,
72
242060
3896
Nó không phải là một ý kiến tuyệt vời khi nói
04:05
"Don't worry, everything in here is too small for me to see"
73
245980
3760
“Đừng lo lắng, mọi thứ trong này quá nhỏ để tôi có thể nhìn thấy”
04:10
when you accidentally walk into the men's room --
74
250780
3776
Khi bạn tình cờ đi vào một phòng toàn đàn ông
04:14
(Laughter)
75
254580
5896
(Tiếng cười)
04:20
at one of the world's largest sporting arenas --
76
260500
4296
ở một trong những đấu trường thể thao quốc tế
04:24
(Laughter)
77
264820
2736
(Tiếng cười)
04:27
or anywhere.
78
267580
2096
hoặc bất cứ nơi nào.
04:29
I really wish that one wasn't true.
79
269700
2120
Tôi thật sự hi vọng điều đó đã không đúng.
04:33
I'm serious. It is better to just walk out and let them think you're drunk.
80
273540
4456
Thật đấy. Tốt hơn hết là chỉ trở ra ngoài và cứ để họ nghĩ là bạn đang say rượu.
04:38
(Laughter)
81
278020
1896
(Tiếng cười)
04:39
Tip three: know that everyone is disabled in some way,
82
279940
4040
Thủ thuật 3: Hãy luôn biết rằng mọi người ai cũng bị khuyết tật theo một cách nào đó
04:44
like when you have a cold and you can't smell
83
284900
2296
giống như khi bạn bị cảm lạnh và không thể ngửi mùi được
04:47
and you realize that the milk that you splashed in your coffee was sour
84
287220
3376
và bạn nhận ra rằng bạn hòa vào tách cà phê thứ sữa đã bị chua
04:50
only after you've tasted it.
85
290620
1960
chỉ sau khi bạn nếm thử chúng.
04:53
Very recently, a woman walked up to me frantic.
86
293740
3376
Mới gần đây thôi, một phụ nữ hoảng hốt chạy đến chỗ tôi.
Cô ấy không thể tìm thấy tiệm bánh mỳ mà cô đang tìm kiếm đâu cả.
04:57
She could not find the bakery she was looking for.
87
297140
2680
05:00
As I motioned in the direction I thought she should go,
88
300700
2616
Khi tôi chuyển người theo hướng mà tôi nghĩ cô ấy nên đi,
05:03
saying, "There are no stores on this side of the street
89
303340
2936
và nói “Không có tiệm bánh nào ở phía bên này của con đường
05:06
so your best bet is to cross --"
90
306300
2016
nên tốt nhất là cô đi băng qua…”
05:08
"Oh my goodness," she interrupted.
91
308340
3376
“Ôi Chúa ơi,” cô ấy cắt ngang.
05:11
"There it is.
92
311740
1816
“Nó đây rồi.
05:13
All I needed was another set of eyes."
93
313580
2896
Tất cả những gì tôi cần là một đôi mắt khác.”
05:16
(Laughter)
94
316500
5336
(Tiếng cười)
05:21
I just let her have it.
95
321860
1280
Tôi chỉ biết cứ để cô ấy nói như vậy.
05:24
I would have said that, you know,
96
324740
3176
Bạn biết đấy, tôi có thể nói rằng,
05:27
being logical and paying attention
97
327940
2696
luôn logic và chú ý
05:30
and staying calm would have done the trick,
98
330660
2936
và bình tĩnh thì sẽ thực hiện được một cú lừa,
05:33
but who am I?
99
333620
1200
nhưng tôi là ai chứ?
05:36
Tip four: point out the disability in others.
100
336060
3760
Thủ thuật 4: Chỉ ra sự khuyết tật ở người khác.
05:40
This one is best reserved -- very important note --
101
340900
2416
Thủ thuật này chỉ dành cho – một lưu ý quan trọng -
05:43
this one is best reserved for people you know well,
102
343340
2696
nó chỉ dành cho người mà bạn biết rất rõ,
05:46
because random strangers typically don't appreciate
103
346060
3560
bởi vì những người lạ thường sẽ không cảm kích
đối với những khoảnh khắc bị lên lớp.
05:50
teachable moments.
104
350540
1200
05:52
A few years ago, my parents and I went to see the Rockettes,
105
352660
3656
Một vài năm trước đây, bố mẹ tôi và tôi đã đi xem biểu diễn của Rockettes,
05:56
Radio City's high-kicking dancers.
106
356340
2880
các vũ công đá cao của Radio City.
05:59
I leaned over to my dad.
107
359860
1560
Tôi dựa người về phía bố tôi.
06:02
"The two Rockettes on the left aren't kicking in a straight line."
108
362580
3680
"Có 2 diễn viên phía bên trái không đá chân theo đường thẳng."
"Có, họ có đá.”
06:07
"Yes, they are."
109
367620
1200
06:09
"No, they're not."
110
369620
1200
“Không, họ không làm thế.”
06:11
"Yes, they are, and how do you know?
111
371940
1736
“Có mà, làm sao mà con biết
06:13
You can't see."
112
373700
1200
trong khi con không thể nhìn thấy.”
06:15
But I know what a straight line looks like.
113
375700
2960
Nhưng tôi biết một hàng thắng trông sẽ thế nào.
06:19
I had snapped a picture during our back and forth
114
379700
2656
Tôi đã chụp một bức ảnh lặp đi lặp lại
06:22
and presented him the evidence that proved I was right.
115
382380
3240
và đưa cho bố xem bằng chứng chứng minh tôi đã đúng.
06:26
He looked at the picture.
116
386660
1240
Ông ấy nhìn vào bức ảnh.
06:28
I leaned in further.
117
388660
1320
Tôi mạnh miệng hơn.
06:30
"Who's disabled now?"
118
390660
1240
“Bây giờ thì ai bị khuyết tật nhỉ?”
06:34
Tip five: pursue audacious goals.
119
394340
3320
Thủ thuật thứ năm: Theo đuổi những mục tiêu táo bạo.
Lật ngược sự mong đợi lại
06:38
Flip expectation upside down
120
398340
2416
06:40
and shove limitation off a cliff to meet its demise.
121
400780
4120
và vứt bỏ giới hạn khỏi bức vách để nhìn thấy được giới hạn thật sự của nó.
06:45
There is a college football linebacker
122
405740
2016
Có một cầu thủ chặn bóng trong một trường đại học
06:47
who blitzes, tackles, recovers fumbles
123
407780
3256
người thực hiện những cú tấn công, xử lí tình huống và lấy lại bóng
06:51
while having one hand.
124
411060
1360
trong khi chỉ có một cánh tay.
06:53
There is a teacher who successfully transfers knowledge
125
413300
3136
Có một giáo viên cực kì thành công trong việc truyền kiến thức
06:56
and inspires countless students
126
416460
2200
và truyền cảm hứng cho vô số học sinh
06:59
while living with Down syndrome.
127
419540
1640
trong khi cô ấy lại mắc chứng Down.
07:02
And for me,
128
422100
1200
Và với tôi,
trong một danh sách dài,
07:04
on my long list,
129
424060
1896
07:05
to cycle from Kathmandu, Nepal, to Darjeeling, India
130
425980
3856
đạp xe từ Kathmandu, Nepal đến Darjeeling, India
07:09
on the backseat of a bicycle built for two.
131
429860
2360
trên yên sau của một chiếc xe đạp 2 người ngồi.
07:13
It will be an exciting 620-mile adventure,
132
433620
4816
Đó sẽ là một cuộc phiêu lưu 620 dặm
07:18
and I'm sure I will have the blurry photos to show for it.
133
438460
3656
và tôi chắc rằng tôi sẽ có những bức ảnh bị mờ để khoe khoan về chuyến đi.
07:22
(Laughter)
134
442140
1816
(Tiếng cười)
07:23
Oh, before we go on, I forgot to introduce you to my mom.
135
443980
3296
Ồ, trước khi tiếp tục, tôi đã quên mất chuyện giới thiệu các bạn với mẹ tôi.
07:27
I need to do that.
136
447300
1200
Tôi cần phải làm điều đó.
Và cô ấy đây,
07:30
And here she is,
137
450180
1376
07:31
as she would appear to me
138
451580
2056
bởi vì tôi sẽ phát hiện ra cô ấy
07:33
if I were looking through a crowd of people looking for her.
139
453660
2840
nếu tôi tìm trong một đám đông những người đang tìm kiếm cô ấy.
07:37
Or is that an Asian man?
140
457620
1560
Hay đó là một người đàn ông Á Châu?
07:40
Thank you.
141
460660
1216
Xin cảm ơn.
07:41
(Applause)
142
461900
4200
(Vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7