His Holiness the Karmapa: The technology of the heart

Đức Karmapa: Hoàn thiện trái tim

Translator: Trần UY Reviewer: Anh Tran

Tyler Dewar: The way I feel right now

Tyler Deawar : Điều mà tôi cảm nhận ngay lúc này

is that all of the other speakers

là tất cả những gì mà tôi muốn nói

have said exactly what I wanted to say.

đều đã được những người khác nói hết rồi.

(Laughter)

( Tiếng cười )

And it seems that the only thing left for me to say

Và dường như điều duy nhất còn lại để tôi nói

is to thank you all for your kindness.

đó là cảm ơn sự quan tâm của tất cả các bạn.

TD: But maybe in the spirit

Có lẽ với tinh thần cảm kích

of appreciating the kindness of you all,

đối với sự tử tế của tất cả các bạn

I could share with you

tôi có thể chia sẻ với mọi người

a little story about myself.

một câu chuyện nho nhỏ về bản thân mình.

TD: From the time I was very young, onward,

Từ lúc tôi còn rất nhỏ , cho đến nay,

I was given

Tôi đã được nhận

a lot of different responsibilities,

rất nhiều những trách nhiệm khác nhau

and it always seemed to me, when I was young,

và khi còn trẻ, đối với tôi

that everything was laid out before me.

mọi thứ đã được bày ra trước mắt mình.

All of the plans for me were already made.

Tất cả những hoạch định cho tương lai của tôi đều đã được quyết

I was given the clothes that I needed to wear

Tôi được đưa cho những bộ đồ mà mình cần phải mặc

and told where I needed to be,

và được bảo rằng những nơi nào tôi cần phải đến,

given these very precious

được nhận những thứ quý giá

and holy looking robes to wear,

và những cái áo choàng của Đức Phật để mặc,

with the understanding

và tôi hiểu được rằng

that it was something sacred or important.

đó là những gì rất thiêng liêng và quan trọng.

TD: But before that kind of formal lifestyle happened for me,

Nhưng trước khi cách sống đầy lễ nghi ấy đến với tôi

I was living in eastern Tibet with my family.

tôi sống với gia đình của mình ở vùng miền Đông của Tây tạng.

And when I was seven years old,

Và khi tôi được 7 tuổi ,

all of a sudden,

đột nhiên,

a search party arrived at my home.

một tổ chức tìm kiếm đến nhà của tôi.

They were looking the next Karmapa,

Họ đang tìm kiếm vị Karmapa tiếp theo ,

and I noticed they were talking to my mom and dad,

và tôi thấy họ nói chuyện với mẹ và cha tôi ,

and the news came to me that they were telling me

rồi họ bảo rằng

that I was the Karmapa.

tôi được chọn làm Đức Karmapa.

And these days, people ask me a lot,

Mấy ngày vừa qua , mọi người hỏi tôi rất nhiều ,

how did that feel.

rằng tôi đã cảm thấy như thế nào về điều đó.

How did that feel when they came and whisked you away,

Cái cảm giác khi những người đó đến và mang tôi đi như vậy ,

and your lifestyle completely changed?

và cuộc sống của tôi bị thay đổi hoàn toàn ?

And what I mostly say is that,

Và những gì tôi thường nói là ,

at that time,

vào thời điểm ấy

it was a pretty interesting idea to me.

đó là một ý tưởng khá thú vị đối với tôi.

I thought that things would be pretty fun

Tôi đã nghĩ rằng mọi thứ sẽ rất vui

and there would be more things to play with.

và sẽ có nhiều cái để chơi đùa hơn.

(Laughter)

( Tiếng cười )

TD: But it didn't turn out to be so fun and entertaining,

Nhưng mọi chuyện hoá ra lại không vui và thú vị ,

as I thought it would have been.

như những gì tôi đã nghĩ.

I was placed

Tôi được đưa vào

in a pretty strictly controlled environment.

một môi trường bị kiểm soát nghiêm ngặt.

And immediately,

Và ngay lập tức,

a lot of different responsibilities,

rất nhiều những trách nhiệm khác nhau,

in terms of my education and so forth, were heaped upon me.

về việc học hành của tôi và những điều tương tự , đè nặng tôi.

I was separated, largely, from my family,

Tôi đã bị tách xa, ra khỏi gia đình mình ,

including my mother and father.

khỏi cha và mẹ của tôi.

I didn't have have many personal friends

Tôi không có nhiều bạn lắm

to spend time with,

để cùng nhau vui chơi,

but I was expected to perform

nhưng tôi lại được hy vọng rằng sẽ thực hiện tốt

these prescribed duties.

những nhiệm vụ được giao phó này.

So it turned out that my fantasy

Như vậy là những sự tưởng tượng của tôi

about an entertaining life of being the Karmapa

về một cuộc sống thú vị khi được làm một Karmapa

wasn't going to come true.

đã không trở thành hiện thực.

It more felt to be the case to me

Và đối với tôi trong tình huống này

that I was being treated like a statue,

tôi cảm thấy mình đã bị đối xử như một bức tượng,

and I was to sit in one place

phải ngồi ở chỗ

like a statue would.

mà một bức tượng thường được đặt vào.

TD: Nevertheless, I felt that,

TD: Mặc dù vậy , tôi đã cảm thấy rằng,

even though I've been separated from my loved ones --

dù tôi đã bị tách khỏi những người mà tôi thương yêu

and, of course, now I'm even further away.

và dĩ nhiên , bây giờ tôi còn đang ở xa hơn rất nhiều.

When I was 14, I escaped from Tibet

Khi tôi được 14 tuổi , tôi đã trốn khỏi Tây Tạng

and became even further removed

và bị đưa đi xa hơn

from my mother and father,

khỏi mẹ và cha tôi,

my relatives, my friends

họ hàng, bạn bè

and my homeland.

và cả quê hương của tôi nữa.

But nevertheless,

Nhưng dù gì đi nữa,

there's no real sense of separation from me in my heart,

thật ra trong trái tim tôi không hề có cảm giác xa cách

in terms of the love that I feel

về tình cảm mà tôi cảm nhận được

for these people.

đối với những người thân của tôi.

I feel, still, a very strong connection of love

Tôi vẫn cảm thấy một sự kết nối tình cảm rất mạnh mẽ

for all of these people

với họ

and for the land.

và mảnh đất quê hương của mình.

TD: And I still do

TD : và tôi vẫn

get to keep in touch with my mother and father,

giữ liên lạc với mẹ và cha của mình,

albeit infrequently.

dù không thường xuyên.

I talk to my mother

Tôi đã nói chuyện với mẹ của mình

once in a blue moon on the telephone.

trong điện thoại vào một dịp thật hiếm hoi.

And my experience is that,

Và tôi cảm nhận rằng

when I'm talking to her,

khi tôi nói chuyện với bà ấy

with every second that passes

từng giây trôi qua

during our conversation,

từng giây trôi qua

the feeling of love that binds us

cảm giác của sự yêu thương gắn kết chúng tôi lại

is bringing us closer and closer together.

và mang chúng tôi tới gần nhau hơn nữa.

TD: So those were just a few remarks

TD: Đó chỉ là một vài dấu ấn

about my personal background.

về quá khứ của tôi.

And in terms of other things that I wanted to share with you,

Với những điều tôi muốn chia sẻ với các bạn ,

in terms of ideas,

những ý tưởng,

I think it's wonderful to have a situation like this,

tôi nghĩ thật tuyệt với để có một dịp như thế này,

where so many people from different backgrounds and places

nơi mà rất nhiều người đến từ những nơi khác nhau với những mảnh đời khác biệt

can come together,

có thể đến với nhau,

exchange their ideas

trao đổi những ý tưởng của mình

and form relationships of friendship with each other.

và tạo dựng nên tình bằng hữu.

And I think that's symbolic

Và tôi nghĩ rằng đó là biểu tượng

of what we're seeing in the world in general,

của việc chúng ta đang nhìn thế giới một cách tổng quát ,

that the world is becoming smaller and smaller,

và nó đang trở nên ngày càng nhỏ hơn,

and that all of the peoples in the world

và tất cả mọi người trên thế giới

are enjoying more opportunities for connection.

đang tận hưởng nhiều hơn những cơ hội của sự kết nối.

That's wonderful,

Điều đó thật tuyệt diệu,

but we should also remember

nhưng chúng ta cũng nên nhớ rằng

that we should have a similar process happening on the inside.

chúng ta có cùng một quá trình đang xảy ra bên trong.

Along with outward development

Cùng với những phát triển bên ngoài

and increase of opportunity,

và sự thăng tiến của những cơ hội,

there should be inward development

cùng với đó là sự phát triển từ phía bên trong

and deepening of our heart connections

và sâu thẳm trong sự kết nối của con tim chúng ta

as well as our outward connections.

cũng như sự kết nối ở bên ngoài.

So we spoke and we heard some

Chúng ta đã nói và được nghe một vài điều về

about design this week.

các sáng tạo mới tuần này.

I think that it's important for us to remember

Tôi nghĩ rằng điều này rất quan trọng để chúng ta nhớ rằng

that we need

chúng ta cần

to keep pushing forward

tiếp tục nỗ lực

on the endeavor

hơn nữa

of the design of the heart.

để hoàn thiện trái tim mình.

We heard a lot about technology this week,

Tuần này, chúng ta đã nghe rất nhiều về công nghệ

and it's important for us to remember

và điều quan trọng cần nhớ là

to invest a lot of our energy

phải dành nhiều năng lượng của mình

in improving the technology of the heart.

để hoàn thiện trái tim.

TD: So, even though I'm somewhat happy

TD: Dù tôi hạnh phúc ít nhiều

about the wonderful developments that are happening in the world,

về những sự phát triển kỳ diệu đã đạt được trên thế giới,

still, I feel a sense of impediment,

tôi vẫn cảm thấy được những trở ngại

when it comes

khi nói về

to the ability that we have

khả năng của chúng ta

to connect with each other on a heart-to-heart, or a mind-to-mind, level.

liên kết mỗi người ở mức độ từ con tim tới con tim hay từ tâm trí tới tâm trí.

I feel that there are some things

Tôi cảm thấy rằng có những thứ

that are getting in the way.

đang cản trở trở chúng ta.

TC: My relationship

TC: Mối quan hệ của tôi

to this concept of heart-to-heart connection, or mind-to-mind connection,

với những quan niệm về việc kết nối con tim và tư tưởng với nhau,

is an interesting one,

là một quan hệ thú vị

because, as a spiritual leader, I'm always attempting

bởi vì , là người đứng đầu , tôi luôn luôn cố gắng

to open my heart to others

để mở rộng trái tim cho những người khác

and offer myself up

và dâng hiến bản thân mình

for heart-to-heart and mind-to-mind connections

cho những kết nối con tim hay tâm trí

in a genuine way with other people,

một cách chân thành ,

but at the same time,

nhưng cùng một lúc,

I've always been advised

tôi luôn được khuyên rằng

that I need to emphasize intelligence

tôi cần phải làm nổi bật sự thông thái của mình

over the heart-to-heart connections,

trên cả nhưng kết nối của con tim,

because, being someone in a position like mine,

bởi vì ở vào địa vị của tôi

if I don't rely primarily on intelligence,

nếu tôi không chủ yếu dựa vào sự thông thái,

then something dangerous may happen to me.

thì những điều nguy hiểm sẽ xảy đến với tôi.

So it's an interesting paradox at play there.

Đó không phải là một sự khác lạ thú vị ở nơi tôi đến.

But I had a really striking experience once,

Nhưng tôi có một kinh nghiệm đầy ấn tượng,

when a group from Afghanistan

khi một nhóm người từ Afghanistan

came to visit me,

đến để gặp tôi,

and we had a really interesting conversation.

và chúng tôi đã có một cuộc đối thoại rất thú vị.

TD: So we ended up talking about the Bamiyan Buddhas,

TD : Vào cuối câu chuyện, chúng tôi nói về những bức tượng phật Bamiyans,

which, as you know,

như các bạn đã biết

were destroyed some years ago in Afghanistan.

chúng bị phá huỷ một vài năm trước ở Afghanistan.

But the basis of our conversation

Nhưng nội dung chính cuộc nói chuyện của chúng tôi

was the different approach to spirituality

là là những cách tiếp cận khác nhau đối với tín ngưỡng

on the part of the Muslim

của đạo Hồi

and Buddhist traditions.

và truyền thống Phật giáo.

Of course, in Muslim,

Dĩ nhiên , với đạo Hồi,

because of the teachings around the concept of idolatry,

bởi vì những cách dạy dỗ về quan niệm với thánh thần ,

you don't find as many

bạn sẽ không tìm thấy nhiều

physical representations of divinity

sự hiện diện của thánh thần

or of spiritual liberation

hay của sự giải phóng tâm linh

as you do in the Buddhist tradition,

giống như với của đạo Phật,

where, of course, there are many statues of the Buddha

nơi mà dĩ nhiên có rất nhiều tượng Phật

that are highly revered.

được tôn kính.

So, we were talking about the differences

Chúng tôi đã nói về sự khác nhau

between the traditions

giữa những phong tục

and what many people perceived

và những gì mà rất nhiều người quan niệm như

as the tragedy of the destruction of the Bamiyan Buddhas,

bi kịch về sự tàn phá những tượng phật Bamiyan,

but I offered the suggestion

nhưng tôi đã đưa ra một kiến nghị

that perhaps we could look at this in a positive way.

rằng có lẽ chúng ta nên nhìn vấn đề này theo một cách tích cực

What we saw in the destruction of the Bamiyan Buddhas

Những gì chúng ta thấy về sự huỷ hoại những bức tượng Bamiyan

was the depletion of matter,

lại là sự lược giản những vấn đề,

some solid substance

đơn giản chỉ là một vật rắn

falling down and disintegrating.

rơi xuống và vỡ tan thành nhiều mảnh nhỏ.

Maybe we could look at that to be more similar

Chúng ta có thể nhìn nhận về vấn đề này một cách đơn giản hơn

to the falling of the Berlin Wall,

đối với sự sụp đổ của bức tường Berlin,

where a divide

nơi mà sự phân chia

that had kept two types of people apart

tách rời hai dân tộc

had collapsed and opened up a door

đã sụp đổ và mở ra một cánh cửa

for further communication.

cho sự tự do giao tiếp .

So I think that, in this way,

Và tôi nghĩ rằng , theo cách này ,

it's always possible for us

chúng ta luôn có cơ hội

to derive something positive

nhận được những cái tích cực

that can help us understand one another better.

giúp ta hiểu thêm về những thứ khác tốt hơn.

TD: So, with regard to the development

TD: Với cái nhìn về sự phát triển

that we've been talking about

mà chúng ta đang nói tới

here at this conference,

trong buổi hội thảo hôm nay,

I really feel

thực sự , tôi có thể cảm thấy rằng

that the development that we make

sự phát triển mà chúng ta đang có

shouldn't create a further burden

không tạo nên một trở ngại khác

for us as human beings,

đối với loài người chúng ta,

but should be used

nhưng ta nên dùng nó

to improve

để cải thiện

our fundamental lifestyle

cách sống

of how we live in the world.

của mình.

TD: Of course, I rejoice

TD: Tất nhiên , tôi cẩm thấy vui về

in the development and the growth and the rise

sự phát triển , tăng trưởng và sự vươn lên

of the noble land of India, the great country of India,

của vùng đất phong kiến Ấn độ, một đất nước Ấn Độ to lớn ,

but at the same time, I think,

nhưng cùng cùng lúc đó, tôi lại nghĩ,

as some of us have acknowledged,

như một vài người trong chúng ta đã biết

we need to be aware

chúng ta cần nhận thức

that some aspects of this rise

rằng một vài khía cạnh trong sự phát triển này

are coming at the cost

đã và đang dẫn đến

of the very ground

những tổn hại

on which we stand.

đến trái đất của chúng ta.

So, as we are climbing the tree,

Như khi chúng ta trèo cây

some of the things that we're doing

điều mà chúng ta đang làm

in order to climb the tree

để trèo được lên cái cây

are actually undermining

thực ra lại là đang đào bới

the tree's very root.

cái rễ của nó.

And so,

Vì vậy ,

what I think it comes down to

những điều mà tôi suy nghĩ đã đưa tới

is a question of, not only having information of what's going on,

một câu hỏi , không chỉ về việc có được thông tin về những gì đang diễn ra,

but paying attention to that

mà phải thực sự chú tâm đến những điều đó

and letting that shift our motivation

và để chúng khơi dậy động lực của chúng ta

to become more sincere

để trở nên thành khẩn hơn

and genuinely positive.

và lạc quan một cách chân thành.

We have hear, this week,

Tuần này , chúng ta đã nghe

about the horrible sufferings, for example,

về rất nhiều những nỗi đau khủng khiếp ,

that so many women of the world

có quá nhiều phụ nữ trên thế giới

are enduring day-to-day.

đang chịu đựng ngày qua ngày.

We have that information,

Chúng ta nắm bắt được những tin tức đó,

but what often happens to us

nhưng những gì thường xảy ra với chúng ta

is that we don't really choose to pay attention to it.

là những gì chúng ta không thực sự lựa chọn việc để tâm đến chúng.

We don't really choose to allow that

Và chúng ta không thực sự để điều đó

to cause there to be a shift in our hearts.

đi vào trái tim của chúng ta.

So I think the way forward for the world --

Vì vậy tôi nghĩ cái thế giới cần hướng tới là --

one that will bring the path of outer development

nên phát triển

in harmony

một cách hài hòa

with the real root of happiness --

với nguồn gốc thực sự của sự hạnh phúc

is that we allow

vì chúng ta chấp nhận

the information that we have

những thông tin mà chúng ta có

to really make a change in our heart.

để thực sự làm nên những thay đổi của trái tim mình.

TD: So I think that sincere motivation

TD : Vì vậy tôi nghĩ rằng động lực chân thành

is very important for our future well-being,

rất quan trọng cho tương lại tốt đẹp của chúng ta,

or deep sense of well-being as humans,

hoặc cảm giác về hạnh phúc của loài người,

and I think that means sinking in

và tôi nghĩ rằng điều đó có nghĩa là hãy tập trung vào

to whatever it is you're doing now.

bất cứ cái gì mà bạn đang làm lúc này.

Whatever work you're trying to do now to benefit the world,

Bất cứ công việc nào mà bạn đang cố gắng thực hiện để mang lại lợi ích cho thế giới,

sink into that,

hoà mình vào đó,

get a full taste of that.

và có một sự nếm trải toàn diện về công việc đó.

TD: So, since we've been here this week,

TD : và do là chúng ta đã có mặt ở đây,

we've taken millions of breaths, collectively,

đã cùng nhau hít thở không khí nơi đây,

and perhaps we haven't witnessed

và có lẽ chúng ta chưa vẫn được chứng kiến

any course changes

bất kỳ thay đổi nào

happening in our lives,

xảy ra đối với cuộc sống của chúng ta,

but we often miss the very subtle changes.

vì chúng ta thường bỏ lỡ những thay đổi khó nhận biết.

And I think

Và tôi nghĩ rằng

that sometimes we develop

đôi khi chúng ta

grand concepts

đã quan trọng hóa đi

of what happiness

ý nghĩa

might look like for us,

của sự hạnh phúc,

but that, if we pay attention,

nhưng , nếu ta chịu để ý,

we can see that there are little symbols of happiness

ta sẽ thấy dấu hiệu nho nhỏ của hạnh phúc

in every breath that we take.

nằm trong từng hơi thở của mình.

TD: So, every one of you who has come here

TD: Và, mỗi người trong các bạn đã đến đây

is so talented,

đều rất tài năng,

and you have so much to offer to the world,

các bạn đã dâng hiến cho thế giới rất nhiều,

I think it would be a good note to conclude on then

tôi nghĩ rằng điều này là một dấu hiệu tốt để nhìn vào

to just take a moment

dù chỉ một giây thôi,

to appreciate how fortunate we are

để quý trọng rằng chúng ta đã may mắn như thế nào

to have come together in this way and exchanged ideas

để được đến với nhau theo cách này và trao đổi những ý tưởng

and really form a strong aspiration

và thực sự tạo nên một khát vọng mạnh mẽ

and energy within ourselves

cũng như năng lượng bên trong mỗi chúng ta

that we will take the good

và chúng ta sẽ thu nhận được những điều tốt đẹp

that has come from this conference,

đến với mình từ hội thảo này,

the momentum, the positivity,

, sự tích cực ,

and we will spread that and plant it

và chúng ta sẽ mở rộng chúng và nuôi dưỡng chúng

in all of the corners of the world.

ở mọi nơi trên thế giới.

His Holiness the Karmapa: Tomorrow is my Talk.

Đức Karmapa: Tomorrow is my Talk.

TD: Lakshmi has worked incredibly hard,

TD: Lakshmi đã làm việc cực kỳ chăm chỉ,

even in inviting me,

thậm chí trong việc mời tôi đến ,

let alone everything else that she has done

dẹp qua một bên tất cả những gì khác mà bà ấy đã làm

to make this happen,

để biến điều này trở thành hiện thực,

and I was somewhat resistant at times,

và tôi đã bị khớp ít nhiều một vài lần,

and I was also very nervous throughout this week.

và tôi cũng rất lo lắng suốt tuần nay.

I was feeling under the weather and dizzy and so forth,

Tôi đã cảm thấy không khoẻ , hơi chóng mặt

and people would ask me, why.

và nếu mọi người hỏi tôi tại sao

I would tell them, "It's because I have to talk tomorrow."

tôi sẽ nói với họ rằng : " bởi vì tôi có 1 bài diễn thuyết ở TEDtalk vào ngày mai ."

And so Lakshmi had to put up with me through all of that,

Và Lakshmi đã khích lệ tôi để vượt qua tất cả những điều đó,

but I very much appreciate

tôi rất trân trọng

the opportunity she's given me

cơ hội mà cô ấy đã dành cho tôi

to be here.

để được có mặt tại đây.

And to you, everyone, thank you very much.

Và đối với bạn , tất cả mọi người, cảm ơn các bạn rất nhiều.

(Applause)

( Tiếng vỗ tay)

HH: Thank you very much.

Đức Karmapa: Cám ơn các bạn rất nhiều.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay )