How education helped me rewrite my life | Ashweetha Shetty

Translator: Thi Le Reviewer: Vy Yang

I was eight years old.

Lúc đó tôi tám tuổi.

I remember that day clearly

Tôi nhớ rõ ngày hôm ấy

like it happened just yesterday.

như nó mới xảy ra hôm qua.

My mother is a bidi roller.

Mẹ tôi là người cuộn thuốc lá Bidi.

She hand-rolls country cigarettes to sustain our family.

Bà cuộn thuốc bằng tay để nuôi sống gia đình tôi.

She is a hard worker

Bà là một người chăm chỉ

and spent 10 to 12 hours every day rolling bidis.

và dành 10 đến 12 tiếng mỗi ngày để cuộn Bidi.

That particular day she came home and showed me her bidi-rolling wage book.

Một ngày nọ bà về nhà và đưa cho tôi xem cuốn sổ lương cuộn Bidi của bà.

She asked me how much money she has earned that week.

Bà hỏi tôi bà đã làm được bao nhiêu tiền cho tuần đó.

I went through that book,

Tôi xem quyển sổ,

and what caught my eyes were her thumbprints on each page.

và điều làm tôi chú ý là dấu vân tay của bà trên từng trang.

My mother has never been to school.

Mẹ tôi chưa bao giờ được đến trường.

She uses her thumbprints instead of a signature

Bà ấy sử dụng dấu vân tay thay vì chữ kí

to keep a record of her earnings.

để lưu giữ hồ sơ thu nhập của bà.

On that day, for some reason,

Ngày hôm đó, vì điều gì đó,

I wanted to teach her how to hold a pen and write her name.

tôi muốn dạy bà ấy cách cầm bút và viết tên của bà.

She was reluctant at first.

Lúc đầu bà hơi lưỡng lự.

She smiled innocently and said no.

Bà cười hồn nhiên và nói không.

But deep down, I was sure she wanted to give it a try.

Nhưng trong sâu thẳm, tôi chắc chắn rằng bà muốn thử.

With a little bit of perseverance and a lot of effort,

Với một ít kiên trì và rất nhiều cố gắng,

we managed to write her name.

chúng tôi đã viết được tên của bà.

Her hands were trembling, and her face was beaming with pride.

Tay của bà run rẩy, và khuôn mặt bà đầy tự hào.

As I watched her do this,

Lúc tôi nhìn bà viết tên mình,

for the first time in my life,

lần đầu tiên trong đời,

I had a priceless feeling:

tôi có một cảm giác vô giá:

that I could be of some use to this world.

là tôi có ích trong thế giới này.

That feeling was very special,

Cảm giác ấy rất đặc biệt,

because I am not meant to be useful.

vì tôi không nên là người hữu ích.

In rural India, girls are generally considered worthless.

Ở nông thôn Ấn Độ, những bé gái bị xem là vô giá trị.

They're a liability or a burden.

Chúng là trách nhiệm hoặc là gánh nặng.

If they are considered useful,

Nếu chúng được xem là hữu ích,

it is only to cook dishes, keep the house clean

thì đó là cho việc rửa chén bát, lau dọn nhà cửa

or raise children.

hoặc nuôi con.

As a second daughter of my conservative Indian family,

Là một đứa con gái thứ nhì trong một gia đình Ấn Độ cổ hủ,

I was fairly clear from a very early age

tôi đã nhìn nhận rõ ràng từ lúc nhỏ

that no one expected anything from me.

là không ai chờ đợi điều gì từ mình.

I was conditioned to believe that the three identities that defined me --

Tôi được huấn luyện để tin rằng ba đặc điểm nhận biết của mình

poor village girl --

một cô bé quê nghèo

meant that I was to live a life of no voice and no choice.

có nghĩa là tôi sẽ sống một cuộc sống không có tiếng nói và không sự lựa chọn.

These three identities forced me to think

Ba đặc điểm này buộc tôi phải suy nghĩ

that I should never have been born.

là tôi không nên được sinh ra.

Yet, I was.

Tuy nhiên, tôi đã được sinh ra.

All throughout my childhood, as I rolled bidis alongside my mother,

Xuyên suốt thời thơ ấu của mình, khi tôi phụ giúp mẹ cuộn thuốc bidi,

I would wonder:

Tôi luôn nghĩ:

What did my future hold?

Tương lai của mình sẽ ra sao?

I often asked my mother, with a lot of anxiety,

Tôi thường hỏi mẹ, với nhiều những lo âu,

"Amma, will my life be different from yours?

"Mẹ, cuộc đời của con sẽ khác của mẹ chứ?

Will I have a chance to choose my life?

Con sẽ có cơ hội lựa chọn cuộc sống của con chứ?

Will I go to college?"

Con sẽ được đi đại học chứ?

And she would reply back,

Và bà ấy trả lời rằng,

"Try to finish high school first."

"Hãy tốt nghiệp cấp 3 trước đã."

I am sure my mother did not mean to discourage me.

Tôi chắc rằng bà không có ý làm cho tôi nản lòng.

She only wanted me to understand

Bà ấy chỉ muốn tôi hiểu rằng

that my dreams might be too big for a girl in my village.

giấc mơ của tôi có thể là quá lớn cho một cô bé nông thôn như tôi.

When I was 13, I found the autobiography of Helen Keller.

Khi tôi 13 tuổi, tôi tìm thấy cuốn tự truyện của Helen Keller.

Helen became my inspiration.

Helen trở thành nguồn cảm hứng cho tôi.

I admired her indomitable spirit.

Tôi hâm mộ tinh thần bất khuất của cô ấy.

I wanted to have a college degree like her,

Tôi muốn được có một tấm bằng đại học như cô ấy,

so I fought with my father and my relatives to be sent to college,

vì thế tôi tranh đấu với bố và họ hàng để được học đại học,

and it worked.

và tôi đã thành công.

During my final year of my undergraduate degree,

Vào năm cuối của năm đại học,

I desperately wanted to escape from being forced into marriage,

tôi khao khát muốn thoát khỏi việc bị ép cưới,

so I applied to a fellowship program in Delhi,

vì thế tôi nộp đơn xin vào một học bổng ở Delhi,

which is about 1,600 miles away from my village.

nơi cách ngôi làng của tôi khoảng 2600 km.

(Laughter)

(tiếng cười)

In fact, I recall that the only way I could fill out the application

Trên thực tế, tôi nhớ là cách duy nhất để điền đơn

was during my commute to college.

là lúc tôi trên đường đến trường.

I did not have access to computers,

Tôi không có máy vi tính,

so I had to borrow a college junior's cell phone.

nên tôi phải mượn điện thoại của một bạn lớp dưới.

As a woman, I could not be seen with a cell phone,

Là một người phụ nữ, tôi không thể bị bắt gặp dùng một cái điện thoại,

so I used to huddle his phone under my shawl

nên tôi đã phải giấu nó dưới khăn choàng cổ

and type as slowly as possible

và gõ chậm nhất có thể

to ensure that I would not be heard.

để chắc rằng sẽ không ai nghe được.

After many rounds of interviews,

Sau nhiều cuộc phỏng vấn,

I got into the fellowship program with a full scholarship.

tôi được nhận vào chương trình với học bổng toàn phần.

My father was confused, my mother was worried --

Bố tôi rất bối rối, mẹ tôi thì lo lắng

(Applause)

(vỗ tay)

My father was confused, my mother was worried,

Bố tôi rất bối rối, mẹ tôi thì lo lắng,

but I felt butterflies in my stomach

nhưng tôi thấy lòng xôn xao

because I was going to step out of my village

vì tôi được ra khỏi ngôi làng của mình

for the first time

lần đầu tiên trong đời

to study in the national capital.

để học ở thành phố thủ đô.

Of the 97 fellows selected that year,

Trong tất cả 97 nghiên cứu sinh năm đó,

I was the only rural college graduate.

tôi là học sinh duy nhất đến từ nông thôn.

There was no one there who looked like me or spoke like me.

Không có ai ở đó nhìn như tôi hay nói chuyện giống tôi.

I felt alienated, intimidated and judged by many.

Tôi cảm thấy mình bị xa lánh, sợ hãi và bị phán xét bởi nhiều người.

One fellow called me "Coconut Girl."

Một nghiên cứu sinh gọi tôi là Cô gái dừa.

Can you guess why?

Bạn có thể đoán được tại sao không?

Anyone?

Có ai không?

That's because I applied a lot of coconut oil to my hair.

Đó là tại vì tôi thoa rất nhiều dầu dừa lên tóc mình.

(Laughter)

(tiếng cười)

Another asked me where I had learned to speak English,

Một người khác hỏi tôi đã học tiếng anh từ đâu,

and some of my peers did not prefer to have me on their assignment teams

và một số bạn cùng lớp của tôi không muốn có tôi trong nhóm làm bài tập của họ

because they thought I would not be able to contribute to their discussion.

vì họ nghĩ là tôi sẽ không góp được gì vào cuộc tranh luận của họ.

I felt that many of my peers believed that a person from rural India

Tôi cảm thấy rằng nhiều bạn cùng lớp tin rằng một người từ nông thôn Ấn Độ

could not supply anything of value,

không thể cung cấp thứ gì có giá trị,

yet the majority of Indian population today is rural.

mặc dù đa số dân số ở Ấn Độ ngày nay là từ nông thôn.

I realized that stories like mine were considered to be an exception

Tôi nhận ra rằng những câu chuyện như tôi được xem là một ngoại lệ

and never the expectation.

và không bao giờ là sự kì vọng.

I believe that all of us are born into a reality that we blindly accept

Tôi tin rằng tất cả chúng ta được sinh ra vào một thực tại mà mình phải chấp nhận

until something awakens us and a new world opens up.

mù quáng cho tới khi một thứ gì đó thức tỉnh mình và một thế giới mới mở ra.

When I saw my mother's first signature on her bidi-rolling wage book,

Khi tôi thấy chữ kí đầu tiên của mẹ tôi trên cuốn sổ danh thu của bà,

when I felt the hot Delhi air against my face

khi tôi cảm nhận được luồng gió nóng của Delhi thổi trên mặt

after a 50-hour train journey,

sau một chuyến tàu dài 50 tiếng,

when I finally felt free and let myself be,

khi tôi cuối cùng đã được cảm nhận sự tự do và thả lỏng mình,

I saw a glimpse of that new world I longed for,

tôi thấy thoáng qua thế giới mà tôi từng mong mỏi,

a world where a girl like me is no longer a liability or a burden

một thế giới nơi một cô gái như tôi không còn là một trách nhiệm hay gánh nặng

but a person of use, a person of value

nhưng là một con người có ích, có giá trị

and a person of worthiness.

và là một người xứng đáng.

By the time my fellowship ended, my life had changed.

Lúc chương trình học bổng kết thúc là lúc cuộc sống của tôi thay đổi.

Not only had I traced my lost voice,

Tôi không chỉ tìm ra được giọng nói của mình,

but also had a choice to make myself useful.

mà tôi còn có sự lựa chọn làm cho mình trở nên hữu ích.

I was 22.

Lúc đó tôi 22 tuổi.

I came back to my village to set up the Bodhi Tree Foundation,

Tôi trở về ngôi làng của mình để thiết lập nên Tổ chức Cây Bồ Đề,

an institution that supports rural youth

một tổ chức hỗ trợ trẻ em nông thôn

by providing them with education, life skills and opportunities.

bằng cách cung cấp giáo dục, kĩ năng sống và cơ hội cho chúng.

We work closely with our rural youth

Chúng tôi làm việc chặt chẽ với các em

to change their life and to benefit our communities.

để thay đổi cuộc sống của chúng và mang lại lợi ích cho cộng đồng.

How do I know my institution is working?

Làm sao tôi biết tổ chức của mình có hiệu quả?

Well, six months ago, we had a new joinee.

Sáu tháng trước, chúng tôi có một thành viên mới.

Her name is Kaviarasi.

Tên cô ấy là Kaviarasi.

I first spotted her in a local college in Tirunelveli

Tôi tìm thấy cô ấy ở một trường cao đẳng địa phương ở Tirunelveli

during one of my training sessions.

trong lúc tôi có những buổi đào tạo ở đó.

As you can see, she has a smile which you can never forget.

Như bạn thấy đấy, cô ấy có một nụ cười mà bạn không thể quên được.

We guided her to get an opportunity to study at Ashoka University, Delhi.

Chúng tôi hướng dẫn để cô ấy có được cơ hội học ở Đại Học Ashoka, Delhi.

The best part of her story is that she is now back at Bodhi Tree as a trainer

Phần hay nhất trong câu chuyện là cô ấy đã quay lại để làm huấn luyện viên ở tổ chức

working with dedication to make a change in the lives of others like her.

một cách chăm chỉ để thay đổi cuộc sống của những người như cô ấy.

Kaviarasi doesn't want to feel like an exception.

Kaviarasi không muốn là một ngoại lệ.

She wants to be of use to others in this world.

Cô ấy muốn trở thành một phần có ích cho những người khác trên thế giới

Recently, Kaviarasi mentored Anitha,

Gần đây, Kaviarasi đã kèm cặp Anitha,

who also comes from a remote, rural village,

cũng đến từ vùng sâu vùng xa,

lives in a 10-foot-by-10-foot home,

sống ở một ngôi nhà rộng 3 mét vuông,

her parents are also farm laborers.

bố mẹ của cô bé cũng làm nông.

Kaviarasi helped Anitha secure admission in a prestigious undergraduate program

Kaviarasi giúp Anitha bảo đảm là cô bé được vào một trường đại học uy tín

in a top university in India with a full scholarship.

ở Ấn Độ với học bổng toàn phần.

When Anitha's parents were reluctant to send her that far,

Lúc bố mẹ của Anitha đang lưỡng lự về việc gửi cô bé đi xa,

we asked the district administration officials

chúng tôi nhờ cán bộ giáo dục địa phương

to speak to Anitha's parents,

đến nói chuyên với bố mẹ của bé,

and it worked.

và đã thành công.

And then there is Padma.

Và còn có Padma.

Padma and I went to college together.

Padma và tôi cùng học đại học.

She's the first in her entire village to attend graduation.

Cô ấy là người đầu tiên ở làng được học lên đại học.

She had been working with me at Bodhi Tree

Cô ấy làm việc với tôi ở Cây Bồ Đề

until one day she decides to go to graduate school.

cho đến một ngày cô ấy quyết định học cao học.

I asked her why.

Tôi hỏi cô ấy vì sao.

She told me that she wanted to make sure

Cô ấy nói với tôi rằng cô ấy muốn bảo đảm

that she would never be a liability or a burden to anyone

rằng cô ấy sẽ không bao giờ là trách nhiệm hay gánh nặng cho bất kì ai

at any point in her life.

ở bất kì thời điểm nào trong đời.

Padma, Anitha and Kaviarasi

Padma, Anitha và Kaviarasi

grew up in the most tough families and communities

lớn lên trong những gia đình và cộng đồng khắc nghiệt nhất

one could only imagine.

mà bạn có thể tưởng tượng đến.

Yet the journey of finding my usefulness in this world

Nhưng hành trình tìm kiếm sự hữu ích của tôi cho thế giới

served them in finding their usefulness to this world.

đã giúp họ tìm được sự hữu ích cho thế giới.

Of course there are challenges.

Tất nhiên là có những thử thách.

I'm aware change does not happen overnight.

Tôi biết là sự khác biệt không xảy ra trong một đêm.

A lot of my work involves working with families and communities

Công việc của tôi có liên quan nhiều đến làm việc với gia đình và cộng đồng

to help them understand why getting an education

để giúp họ hiểu được vì sao giáo dục

is useful for everyone.

có ích cho mọi người.

The quickest way to convince them is by doing.

Con đường nhanh nhất để thuyết phục họ là thực hành.

When they see their kids getting a real education,

Khi họ thấy con em mình được giáo dục,

getting a real job, they begin to change.

có được việc làm, và bắt đầu thay đổi.

The best example is what happened at my home.

Ví dụ điển hình nhất xảy ra trong gia đình tôi.

I was recently given an award in recognition of my social work

Tôi vừa được trao tặng giải thưởng ghi nhận những công tác xã hội của mình

by the chief minister of my state.

bởi thủ tướng của bang.

That meant I was going to be on television.

Điều đó có nghĩa là tôi sẽ được lên truyền hình.

(Laughter)

(tiếng cười)

Everyone was hooked on to the television that morning, including my parents.

Mọi người bị hút vào chương trình truyền hình buổi sáng hôm ấy kể cả bố mẹ tôi.

I would like to believe that seeing her daughter on television

Tôi muốn tin rằng khi thấy con gái của bà trên tivi

made my mother feel useful too.

mẹ tôi cũng thấy mình có ích.

Hopefully, she will stop pressuring me to get married now.

Tôi hy vọng là bà sẽ không ép tôi phải cưới nữa.

(Laughter)

(tiếng cười)

Finding my use has helped me to break free from the identities

Tìm kiếm sự hữu ích của mình đã giúp tôi phá bỏ những điểm nhận biết

society thrusts on me --

mà xã hội đẩy cho tôi

poor village girl.

cô gái nông thôn nghèo khó.

Finding my use has helped me to break free from being boxed,

Tìm kiếm sự hữu ích của mình đã giúp tôi giải thoát khỏi sự tù túng,

caged and bottled.

và gò bó.

Finding my use has helped me to find my voice,

Tìm kiếm sự hữ ích của mình đã giúp tôi tìm thấy giọng nói của mình,

my self-worth and my freedom.

giá trị bản thân và sự tự do.

I leave you with this thought:

Tôi sẽ để cho bạn suy nghĩ:

Where do you feel useful to this world?

Bạn thấy mình có ích ở đâu trong thế giới này?

Because the answer to that question

Vì câu trả lời cho câu hỏi đó là

is where you will find your voice and your freedom.

ở nơi bạn tìm thấy giọng nói và sự tự do của mình.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)