Pavan Sukhdev: Put a value on nature!

Pavan Sukhdev : hãy định giá tự nhiên !

Translator: Ha Thu Hai Reviewer: Maya Pham

I'm here to talk to you

Tôi đến đây để nói chuyện với các bạn

about the economic invisibility of nature.

về giá trị kinh tế vô hình của tự nhiên

The bad news

Tin xấu là

is that mother nature's back office isn't working yet,

văn phòng của mẹ thiên nhiên không hoạt động

so those invoices don't get issued.

nên những hoá đơn kia không được phát hành.

But we need to do something about this problem.

Nhưng chúng ta cần phải làm một điều gì đó với vấn đề này

I began my life as a markets professional

Tôi bắt đầu cuộc đời mình với tư cách một nhà chuyên môn về những thị trường

and continued to take an interest,

và tiếp tục niềm đam mê

but most of my recent effort

nhưng gần đây tôi đặt phần lớn nỗ lực của mình

has been looking at the value

vào việc nghiên cứu

of what comes to human beings from nature,

giá trị của thiên nhiên đối với con người

and which doesn't get priced by the markets.

cái mà hiện nay không được thị trường định giá.

A project called TEEB was started in 2007,

Một dự án có tên là TEEB được bắt đầu năm 2007,

and it was launched by a group of environment ministers

nó được sáng lập bởi một nhóm bộ trưởng môi trường

of the G8+5.

của nhóm các nước G8+5.

And their basic inspiration

Và nguồn cảm hứng của họ

was a stern review of Lord Stern.

là bản báo cáo về môi trường của Lord Stern cho chính phủ Anh.

They asked themselves a question:

Họ đã tự hỏi mình một câu hỏi

If economics could make such a convincing case

nếu nhà kinh tế có thể đưa ra lập luận thuyết phục như thế

for early action on climate change,

về việc sớm bắt tay hành động chống lại biến đổi khí hậu,

well why can't the same be done for conservation?

thế tại sao lại không làm như thế cho công tác bảo tồn?

Why can't an equivalent case be made

Tại sao chúng ta lại không có một hành động tương tự

for nature?

cho thiên nhiên ?

And the answer is: Yeah, it can.

Và câu trả lời là : Có chứ, điều đó là có thể.

But it's not that straightforward.

Nhưng nó không rõ ràng như thế được.

Biodiversity, the living fabric of this planet, is not a gas.

Sự đa dạng sinh học, kết cấu sống của hành tinh này, không phải ở thể khí.

It exists in many layers,

Nó tồn tại ở nhiều tầng lớp,

ecosystems, species and genes across many scales --

hệ sinh thái, chủng loài sinh vật và gien ở mọi cấp độ --

international, national, local, community --

những cộng đồng địa phương, quốc gia, quốc tế --

and doing for nature

và điều mà Lord Stern cùng đồng đội của ông đã làm cho thiên nhiên

what Lord Stern and his team did for nature is not that easy.

thật không hề dễ dàng.

And yet, we began.

Dù gì chúng tôi cũng đã bắt đầu.

We began the project with an interim report,

Chúng tôi đã bắt đầu dự án với một bản báo cáo tạm thời,

which quickly pulled together

chúng tôi nối kết

a lot of information that had been collected on the subject

những thông tin đã được các nhà nghiên cứu

by many, many researchers.

thu thập từ rất lâu về đề tài này.

And amongst our compiled results

Trong số những kết quả mà chúng tôi biên soạn được,

was the startling revelation

có một tiết lộ đầy kinh ngạc

that, in fact, we were losing natural capital --

rằng trên thực tế, chúng ta đang mất dần nguồn vốn tự nhiên --

the benefits that flow from nature to us.

nguồn lợi mà chúng ta lấy được từ thiên nhiên.

We were losing it at an extraordinary rate --

chúng ta đang đánh mất nó ở cấp độ bất thường,

in fact, of the order of two to four trillion dollars-worth

mà thực tế đó là một lượng vốn tự nhiên

of natural capital.

đáng giá 2 đến 4 ngàn tỷ đô-la

This came out in 2008,

Điều này được phát hiện năm 2008,

which was, of course, around the time that the banking crisis had shown

tất nhiên, đúng ngay thời điểm của cuộc khủng hoảng ngân hàng

that we had lost financial capital

mà chúng ta đã mất một lượng vốn tài chính

of the order of two and a half trillion dollars.

khoảng 2.5 ngàn tỷ đô-la.

So this was comparable in size to that kind of loss.

Vậy nên đây là một lượng thất thoát đáng kể.

We then have gone on since

Rồi chúng tôi tiếp tục

to present for [the] international community,

đưa ra hội đồng quốc tế,

for governments,

chính phủ,

for local governments and for business

chính quyền địa phương và các nhà kinh doanh,

and for people, for you and me,

người dân, bạn và tôi

a whole slew of reports, which were presented at the U.N. last year,

một mớ những bản báo cáo được đưa ra tại Liên Hiệp Quốc năm ngoái

which address the economic invisibility of nature

nhằm nói đến giá trị kinh tế vô hình của tự nhiên

and describe what can be done to solve it.

và miêu tả những giải pháp cho vấn đề này.

What is this about?

Bức tranh này nói về gì ư?

A picture that you're familiar with --

một bức tranh quen thuộc với các bạn --

the Amazon rainforests.

những khu rừng nhiệt đới Amazon.

It's a massive store of carbon, it's an amazing store of biodiversity,

Đó là một khối dự trữ các bon khổng lồ, một khu bảo tồn đa dạng sinh học tuyệt vời đến kinh ngạc,

but what people don't really know

nhưng điều mà người ta không biết

is this also is a rain factory.

là đây còn là một nhà máy sản xuất mưa.

Because the northeastern trade winds,

Khi những luồng gió đông bắc

as they go over the Amazonas,

di chuyển qua vùng Amazon,

effectively gather the water vapor.

chúng sẽ mang theo một lượng hơi nước lớn.

Something like 20 billion tons per day of water vapor

Khoảng gần 20 triệu tấn hơi nước mỗi ngày

is sucked up by the northeastern trade winds,

bị hút vào những luồng gió đông bắc đó

and eventually precipitates in the form of rain

và dần ngưng tụ thành mưa,

across the La Plata Basin.

những cơn mưa trải khắp vùng La Plata Basin.

This rainfall cycle, this rainfall factory,

Chính chu trình mưa này, nhà máy sản xuất mưa này,

effectively feeds an agricultural economy

đang nuôi dưỡng một nền kinh tế nông nghiệp thịnh vượng

of the order of 240 billion dollars-worth

đáng giá tầm 240 triệu đô

in Latin America.

ở châu Mĩ La Tinh.

But the question arises: Okay, so how much

Nhưng câu hỏi được đưa ra là : thế thì

do Uruguay, Paraguay, Argentina

liệu Uruguay, Paraguay, Argentina

and indeed the state of Mato Grosso in Brazil

và ngay cả bang Mato Gross ở Brazil

pay for that vital input to that economy

có phải trả nguồn chi phí đầu vào này

to the state of Amazonas, which produces that rainfall?

cho vùng Amazon, nơi sản xuất ra lượng mưa đó hay không?

And the answer is zilch,

câu trả lời là không,

exactly zero.

hoàn toàn không.

That's the economic invisibility of nature.

Đó chính là giá trị kinh tế vô hình của tự nhiên.

That can't keep going on,

Nhưng chúng ta không thể cứ thế mãi được,

because economic incentives and disincentives are very powerful.

bởi những động lực và trở ngại kinh tế đều rất mạnh.

Economics has become the currency of policy.

Mức độ thịnh vượng của nền kinh tế định hướng sự lưu hành của các chính sách.

And unless we address

Nếu không xác định

this invisibility,

được giá trị vô hình này,

we are going to get the results that we are seeing,

thì chúng ta sẽ ngày càng gánh chịu những hậu quả đang hiển hiện trước mắt mình,

which is a gradual degradation and loss

đó là sự thiệt giảm và mất mát dần

of this valuable natural asset.

tài sản tự nhiên quí giá này.

It's not just about the Amazonas, or indeed about rainforests.

Vấn đề không chỉ nằm ở Amazon, hay các rừng mưa nhiệt đới.

No matter what level you look at,

Dù bạn nhìn ở mức độ nào chăng nữa,

whether it's at the ecosystem level or at the species level or at the genetic level,

từ hệ sinh thái đến chủng loài, đến hệ gien,

we see the same problem again and again.

chúng ta thấy một vấn đề như nhau lập đi lập lại.

So rainfall cycle and water regulation by rainforests

Chu kì mưa và qui trình điều chỉnh lượng nước của những khu rừng mưa nhiệt đới

at an ecosystem level.

ở tầm hệ sinh thái.

At the species level,

Ở mức độ chủng loài sinh vật,

it's been estimated that insect-based pollination,

sự thụ phấn nhờ côn trùng,

bees pollinating fruit and so on,

hay ong thụ phấn cho cây .v.v

is something like 190 billion dollars-worth.

được ước tính đáng giá tầm 190 triệu đô la.

That's something like eight percent

Con số này tương đương với 8%

of the total agricultural output globally.

mức sản lượng nông nghiệp trên toàn thế giới.

It completely passes below the radar screen.

Điều này diễn ra ngay dưới màn hình sóng ra-đa.

But when did a bee actually ever give you an invoice?

Nhưng ong đã khi nào đưa bạn hoá đơn thanh toán chưa?

Or for that matter, if you look at the genetic level,

Hoặc nếu bạn nhìn nhận vấn đề ở mức độ gien,

60 percent of medicines were prospected,

60% các loại dược phẩm đã được điều chế,

were found first as molecules in a rainforest or a reef.

được tìm ra đầu tiên ở một khu rừng nhiệt đới hay dải san hô.

Once again, most of that doesn't get paid.

Một lần nữa, hầu hết những hóa đơn này không được thanh toán.

And that brings me to another aspect of this,

Và điều đó dẫn tôi đến một khía cạnh khác của vấn đề này,

which is, to whom should this get paid?

đó là ai nên là người trả ?

That genetic material

Những vật liệu gien đó,

probably belonged, if it could belong to anyone,

nếu thuộc về sở hữu của ai đó, thì có lẽ

to a local community of poor people

nên là hội người nghèo địa phương,

who parted with the knowledge that helped the researchers to find the molecule,

người đã chia sẻ những kiến thức giúp nhà nghiên cứu tìm ra phân tử

which then became the medicine.

làm nên dược phẩm đó.

They were the ones that didn't get paid.

Họ là những người không được trả công.

And if you look at the species level,

Và nếu bạn nhìn vào mức độ sinh vật,

you saw about fish.

bạn thấy các loài cá.

Today, the depletion of ocean fisheries is so significant

Ngày nay ,sự suy giảm của các loài cá đại dương

that effectively it is effecting the ability of the poor,

lớn đến nỗi nó ảnh hưởng đến sinh kế của những người nghèo,

the artisanal fisher folk

những người dân chài,

and those who fish for their own livelihoods,

những người kiếm sống bằng nghề chài lưới

to feed their families.

để nuôi gia đình họ.

Something like a billion people depend on fish,

Khoảng 1 triệu con người đang sống phụ thuộc vào nghề đánh cá,

the quantity of fish in the oceans.

và số lượng cá ở biển.

A billion people depend on fish

Một triệu người xem cá

for their main source for animal protein.

như nguồn cung cấp protein chính của họ.

And at this rate at which we are losing fish,

Và với tốc độ mà chúng ta đang mất dần lượng cá,

it is a human problem of enormous dimensions,

thì đây là một vấn đề lớn của con người,

a health problem

một vấn đề sức khoẻ

of a kind we haven't seen before.

mà chúng ta chưa từng thấy trước đây.

And finally, at the ecosystem level,

Và cuối cùng, ở mức độ hệ sinh thái,

whether it's flood prevention or drought control provided by the forests,

dù là phòng chống lũ lụt hay hạn hán bằng những khu rừng nhiệt đới,

or whether it is the ability of poor farmers

hay dù khả năng của những người nông dân nghèo

to go out and gather leaf litter

ra ngoài và nhặt lá rải chuồng

for their cattle and goats,

cho gia súc và đàn dê của họ,

or whether it's the ability of their wives

hay dù khả năng của những người vợ

to go and collect fuel wood from the forest,

ra ngoài và nhặt củi từ rừng về,

it is actually the poor

thì người nghèo

who depend most on these ecosystem services.

vẫn là người phụ thuộc nhiều nhất vào hệ sinh thái.

We did estimates in our study

Chúng tôi đã ước tính trong cuộc nghiên cứu của mình

that for countries like Brazil, India and Indonesia,

rằng với những đất nước như Brazil, India và Indonesia,

even though ecosystem services --

dù hệ sinh thái --

these benefits that flow from nature to humanity for free --

những lợi ích mà thiên nhiên mang đến cho con người nói chung --

they're not very big in percentage terms of GDP --

không chiếm một lượng lớn GDP --

two, four, eight, 10, 15 percent --

2,4,8,10,15 % --

but in these countries, if we measure how much they're worth to the poor,

nhưng ở những đất nước này, nếu chúng ta đo lường giá trị của thiên nhiên đối với đối tượng là những người nghèo,

the answers are more like

thì câu trả lời vào khoảng

45 percent, 75 percent, 90 percent.

45%,75%,90%.

That's the difference.

Đó là sự khác biệt.

Because these are important benefits for the poor.

Bởi đây là nguồn lợi ích quan trọng cho người nghèo.

And you can't really have a proper model for development

Một mô hình phát triển toàn vẹn không thể tồn tại

if at the same time you're destroying or allowing

nếu cùng lúc, bạn lại huỷ hoại hoặc tạo điều kiện

the degradation of the very asset, the most important asset,

cho sự tàn phá vốn tài sản đó - loại tài sản quan trọng nhất,

which is your development asset,

tài sản dẫn đường cho sự phát triển,

that is ecological infrastructure.

đó là kết cấu hạ tầng sinh thái.

How bad can things get?

Tình hình có thể tồi tệ thế nào ư?

Well here a picture of something called the mean species abundance.

Đây là một bức tranh mô tả chỉ số phong phú loài trung bình (MSA).

It's basically a measure

Đây đơn giản là thước đo

of how many tigers, toads, ticks or whatever on average

cho biết số lượng của các loài hổ, cóc, ve hay bất cứ loài nào

of biomass of various species are around.

ở một vùng diện tích nhất định.

The green represents the percentage.

Màu xanh chỉ phần trăm

If you start green, it's like 80 to 100 percent.

Bắt đầu với màu xanh, nó tầm 80 đến 100%

If it's yellow, it's 40 to 60 percent.

Màu vàng chỉ khoảng tầm 40 đến 60%.

And these are percentages versus the original state, so to speak,

Và những phần trăm này là so với tình trạng ban đầu,

the pre-industrial era, 1750.

thời kì trước công nghiệp hoá, năm 1750.

Now I'm going to show you

Giờ tôi sẽ cho bạn thấy

how business as usual will affect this.

thế giới kinh doanh ảnh hưởng đến bức tranh này như thế nào.

And just watch the change in colors

Hãy nhìn sự thay đổi màu

in India, China, Europe,

ở Ấn độ, Trung quốc và châu Âu,

sub-Saharan Africa

châu phi hạ Saharan,

as we move on and consume global biomass

khi chúng ta tiếp tục tiêu thụ nguồn nhiên liệu sinh học toàn cầu

at a rate which is actually not going to be able to sustain us.

ở mức độ mà hệ sinh thái sẽ không thể chịu đựng được nữa.

See that again.

Hãy nhìn một lần nữa.

The only places that remain green -- and that's not good news --

Nơi duy nhất còn màu xanh -- đây không phải là tin tốt --

is, in fact, places like the Gobi Desert,

là những nơi như sa mạc Gobi,

like the tundra and like the Sahara.

Tundra và Sahara.

But that doesn't help because there were very few species

Nhưng điều này không nói lên điều gì bởi vốn dĩ đã có rất ít sinh vật

and volume of biomass there in the first place.

và số lượng sinh khối ở đó ngay từ ban đầu.

This is the challenge.

Đây là một thử thách.

The reason this is happening

Theo tôi, lý do của việc này

boils down, in my mind, to one basic problem,

chung quy vào một vấn đề cơ bản,

which is our inability to perceive the difference

Đó là chúng ta không có khả năng nhìn thấy sự khác biệt

between public benefits

giữa những lợi ích cộng đồng

and private profits.

và lợi ích cá nhân.

We tend to constantly ignore public wealth

Chúng ta luôn có khuynh hướng phớt lờ sự thịnh vượng của cộng đồng,

simply because it is in the common wealth,

đơn giản chỉ vì đó là của cải chung,

it's common goods.

đó là một thứ tài sản công.

And here's an example from Thailand

Và đây là một ví dụ từ Thái Lan,

where we found that, because the value of a mangrove is not that much --

nơi chúng tôi tìm thấy rằng, bởi giá trị của rừng đước không nhiều --

it's about $600 over the life of nine years that this has been measured --

chỉ khoảng 600$ cho khu rừng 9 năm tuổi -

compared to its value as a shrimp farm,

so với giá trị của nó nếu là một đầm tôm,

which is more like $9,600,

thì đáng giá hơn nhiều, khoảng 9600$.

there has been a gradual trend to deplete the mangroves

Dần dần, người ta bắt đầu xoá bỏ những khu rừng đước

and convert them to shrimp farms.

và chuyển chúng thành những đầm nuôi tôm.

But of course, if you look at exactly what those profits are,

Nhưng tất nhiên, nếu bạn nhìn thật kỹ,

almost 8,000 of those dollars

khoảng 8000 đô la trong mức lợi nhuận đó

are, in fact, subsidies.

thực tế là trợ cấp của chính phủ.

So you compare the two sides of the coin

Vì thế nếu bạn so sánh hai mặt của vấn đề

and you find that it's more like 1,200 to 600.

bạn sẽ thấy, thật ra mình đang so sánh 1200$ với 600$.

That's not that hard.

Chênh lệch này không phải là quá lớn.

But on the other hand, if you start measuring,

Nhưng mặt khác, nếu bạn bắt đầu đo lường

how much would it actually cost

chi phí thực sự

to restore the land of the shrimp farm

để cải tạo diện tích đất của đầm tôm

back to productive use?

phục vụ cho hoạt động sản xuất là bao nhiêu?

Once salt deposition and chemical deposition

Một khi sự kết tủa muối và hoá học

has had its effects,

bắt đầu để lại hậu quả,

that answer is more like $12,000 of cost.

thì câu trả lời cho chi phí phục hồi là khoảng 12000$.

And if you see the benefits of the mangrove

Và nếu bạn thấy được lợi ích của rừng đước

in terms of the storm protection and cyclone protection that you get

trong việc phòng bão và gió xoáy,

and in terms of the fisheries, the fish nurseries,

vai trò của nó đối với các loài cá, đối với việc nuôi thả cá,

that provide fish for the poor,

để cung cấp cho người nghèo,

that answer is more like $11,000.

thì câu trả lời là 11000$.

So now look at the different lens.

Giờ hãy nhìn qua những lăng kính khác.

If you look at the lens of public wealth

Nếu bạn tính đến mức độ thịnh vượng của cộng đồng

as against the lens of private profits,

trái ngược với ống kính lợi ích cá nhân,

you get a completely different answer,

bạn sẽ thấy một câu trả lời hoàn toàn khác,

which is clearly conservation makes more sense,

sự bảo tồn tự nhiên

and not destruction.

chứ không phải là sự hủy hoại, mới là điều thực sự ý nghĩa.

So is this just a story from South Thailand?

Đây chỉ là câu chuyển từ miền nam Thái Lan ư?

Sorry, this is a global story.

Không, đây là câu chuyện toàn cầu.

And here's what the same calculation looks like,

Và đây là một phép tính tương tự,

which was done recently -- well I say recently, over the last 10 years --

được tính gần đây, khoảng hơn 10 năm

by a group called TRUCOST.

bởi một tổ chức gọi là TRUCOST.

And they calculated for the top 3,000 corporations,

Họ tính toán những khả năng mà việc kinh doanh của 3000 tập đoàn lớn nhất

what are the externalities?

có thể tác động lên môi trường là gì?

In other words, what are the costs of doing business as usual?

Nói một cách khác, cái giá của việc kinh doanh là gì?

This is not illegal stuff, this is basically business as usual,

Đó không phải là một việc làm phi pháp, chỉ đơn giản là một công việc bình thường,

which causes climate-changing emissions, which have an economic cost.

nhưng là nguyên nhân gây ra khí thải dẫn đến sự biến đổi khí hậu, và tất yếu một phí tốn kinh tế phát sinh.

It causes pollutants being issued, which have an economic cost,

Nó sản sinh ra chất thải, và lại một phí tổn kinh tế phát sinh,

health cost and so on.

kèm theo cái giá phải trả cho sức khỏe, cùng nhiều thức khác nữa.

Use of freshwater.

Hãy sử dụng nước tự nhiên.

If you drill water to make coke near a village farm,

Nếu bạn lấy nước tự nhiên gần một nông trại để làm cô la,

that's not illegal, but yes, it costs the community.

điều này là hợp pháp, nhưng nó sẽ gây tổn thất cho cộng đồng.

Can we stop this, and how?

Chúng ta có thể dừng chuyện này không ? Và bằng cách nào?

I think the first point to make is that we need to recognize natural capital.

Tôi nghĩ điều đầu tiên chúng ta phải làm là xác định nguồn vốn tự nhiên.

Basically the stuff of life is natural capital,

Về cơ bản, mọi thứ trong cuộc sống đều là nguồn vốn tự nhiên,

and we need to recognize and build that into our systems.

chỉ cần nhận diện và hợp nhất chúng vào trong hệ thống của chúng ta.

When we measure GDP

Khi chúng ta xem GDP

as a measure of economic performance at the national level,

như một thước đo năng lực kinh tế quốc gia,

we don't include our biggest asset at the country level.

chúng ta đã bỏ qua tài sản lớn nhất của quốc gia chúng ta.

When we measure corporate performances,

Khi chúng ta đánh giá hoạt động của doanh nghiệp,

we don't include our impacts on nature

chúng ta đã phớt lờ những tác động của mình đến tự nhiên

and what our business costs society.

cũng như những tổn thất mà xã hội phải gánh chịu từ công việc kinh doanh của chúng ta.

That has to stop.

Chúng ta phải chấm dứt việc này lại.

In fact, this was what really inspired my interest in this phase.

Thực chất, đây chính là nguồn cảm hứng cho tôi trong giai đoạn này.

I began a project way back called the Green Accounting Project.

Tôi bắt đầu một dự án gọi là Dự án kế toán xanh.

That was in the early 2000s

Những năm đầu tiên của thập niên trước,

when India was going gung-ho about GDP growth

khi cả đất nước Ấn Độ sục sôi tăng trưởng GDP

as the means forward --

và xem đó như một cứu cánh để đưa đất nước đi lên --

looking at China with its stellar growths of eight, nine, 10 percent

chúng tôi nhìn vào sự tăng trưởng đáng ngưỡng mộ của Trung Quốc với tỷ lệ 8,9,10%

and wondering, why can we do the same?

và tự nhủ sao chúng ta không thể làm như họ?

And a few friends of mine and I

Tôi và một số người bạn

decided this doesn't make sense.

quyết định rằng điều này chẳng có ý nghĩa gì.

This is going to create more cost to society and more losses.

Nó sẽ gây ra nhiều và nhiều hơn nữa những tổn thất về mặt xã hội.

So we decided to do a massive set of calculations

Vì thế chúng tôi quyết định thực hiện một loạt những tính toán

and started producing green accounts for India and its states.

và bắt đầu đưa ra những khoản mục môi trường cho Ấn Độ và các vùng của nó

That's how my interests began

Tôi đã bắt đầu say mê của mình như thế

and went to the TEEB project.

và bắt tay vào dự án TEEB.

Calculating this at the national level is one thing, and it has begun.

Công việc tính toán ở tầm quốc gia không dễ, và nó đã bắt đầu.

And the World Bank has acknowledged this

Ngân hàng thế giới đã công nhận nó

and they've started a project called WAVES --

và họ bắt đầu một dự án có tên là WAVES --

Wealth Accounting and Valuation of Ecosystem Services.

Định giá và thanh toán cho những dịch vụ của hệ sinh thái.

But calculating this at the next level,

Nhưng tính toán ở cấp độ kế tiếp,

that means at the business sector level, is important.

tức là ở từng ngành kinh tế, là công việc rất quan trọng.

And actually we've done this with the TEEB project.

Và thực tế, chúng tôi đã hoàn thành công việc này trong dự án TEEB.

We've done this for a very difficult case,

Chúng tôi vấp phải một trường hợp cực kì khó,

which was for deforestation in China.

đó là trường hợp phá rừng ở Trung Quốc

This is important, because in China in 1997,

Việc này rất quan trọng, vì ở Trung Quốc vào năm 1997

the Yellow River actually went dry for nine months

sông Hoàng Hà bị khô đọng trong 9 tháng trời

causing severe loss of agriculture output

gây ra mất mùa trầm trọng

and pain and loss to society.

và đau khổ và mất mát cho xã hội.

Just a year later the Yangtze flooded,

Một năm sau sông Dương Tử ngập nước,

causing something like 5,500 deaths.

làm 5500 thiệt mạng.

So clearly there was a problem with deforestation.

Rõ ràng đó là vấn đề của nạn phá rừng

It was associated largely with the construction industry.

Nó đi liền với nền công nghiệp xây dựng

And the Chinese government responded sensibly

và chính phủ Trung Quốc đã phản ứng kịp thời,

and placed a ban on felling.

ra lệnh cấm chặt đốn rừng.

A retrospective on 40 years

Nhìn lại 40 năm

shows that if we had accounted for these costs --

chúng ta thấy rằng nếu chúng ta phải trả cho những chi phí đó--

the cost of loss of topsoil,

chi phí của tầng đất mặt

the cost of loss of waterways,

chi phí của đường thủy

the lost productivity, the loss to local communities

sự thất thoát về năng suất sản xuất, sự mất mát cho cộng đồng địa phương

as a result of all these factors,

và sự sa mạc hóa v.v--

desertification and so on --

hậu quả của tất cả những yếu tố này

those costs are almost twice as much

những chi phí này hầu như gấp đôi

as the market price of timber.

giá thị trường của gỗ.

So in fact, the price of timber in the Beijing marketplace

Thực tế, giá gỗ ở chợ Bắc Kinh

ought to have been three-times what it was

phải gấp 3 lần giá hiện hành của nó

had it reflected the true pain and the costs

thì mới phản ánh đúng những mất mát và chi phí thực

to the society within China.

đối với xã hội Trung Quốc.

Of course, after the event one can be wise.

Tất nhiên sau một lần con người sẽ khôn ra.

The way to do this is to do it on a company basis,

Cách làm là thực hiện ở điều đó ở cấp doanh nghiệp

to take leadership forward,

để sự lãnh đạo lên trước ,

and to do it for as many important sectors which have a cost,

thực hiện với những lĩnh vực quan trọng có phát sinh chi phí cơ hội này

and to disclose these answers.

và công khai câu trả lời.

Someone once asked me, "Who is better or worse,

Ai đó từng hỏi tôi "Bên nào tốt hơn,

is it Unilever or is it P&G

Unilever hay P&G

when it comes to their impact on rainforests in Indonesia?"

khi nói đến sự ảnh hưởng của chúng lên những khu rừng nhiệt đới ở Indonesia?

And I couldn't answer because neither of these companies,

Tôi không thể trả lời vì không công ty nào tốt hơn cả

good though they are and professional though they are,

dù họ là những công ty giỏi và chuyên nghiệp,

do not calculate or disclose their externalities.

đừng tính và công khai những tác động đó.

But if we look at companies like PUMA --

Nhưng nếu chúng ta nhìn vào những công ty như PUMA--

Jochen Zeitz, their CEO and chairman,

Jochen Zeitz, tổng giám đốc và chủ tịch hội đồng quản trị của họ

once challenged me at a function,

có lần đã thử thách tôi ở một phương trình

saying that he's going to implement my project before I finish it.

nói rằng ông sẽ áp dụng dự án của tôi trước khi tôi hoàn thành nó

Well I think we kind of did it at the same time, but he's done it.

Tôi nghĩ rằng chúng tôi có vẻ là thực hiện cùng lúc nhưng ông đã xong rồi.

He's basically worked the cost to PUMA.

Ông ấy đã tính toán khoản chi phí cho PUMA.

PUMA has 2.7 billion dollars of turnover,

PUMA có 2.7 tỷ doanh thu,

300 million dollars of profits,

300 triệu đô lợi nhuận

200 million dollars after tax,

200 triệu đô sau thuế,

94 million dollars of externalities, cost to business.

94 triệu là những lượng chi phí bên ngoài của hoạt động kinh doanh

Now that's not a happy situation for them,

Đây không phải là tình trạng tốt cho họ,

but they have the confidence and the courage

nhưng họ đã có tự tin và bản lĩnh

to come forward and say, "Here's what we are measuring.

để tiến về phía trước và nói "Đây là những gì chúng tôi tính toán."

We are measuring it because we know

Chúng tôi đo lường nó vi chúng tôi hiểu rằng

that you cannot manage what you do not measure."

chúng ta không thể quản lý những gì ngoài tầm tính toán của mình."

That's an example, I think, for us to look at

Đó là một ví dụ cho chúng ta nhìn vào

and for us to draw comfort from.

giúp ta cảm thấy dễ chịu.

If more companies did this,

Nếu nhiều công ty hơn nữa làm điều này,

and if more sectors engaged this as sectors,

nếu nhiều ngành cùng tham gia vào,

you could have analysts, business analysts,

chúng ta có thể có những nhà phân tích, những nhà phân tích kinh tế,

and you could have people like us and consumers and NGOs

những người bình thường như chúng ta, người tiêu dùng, và những tổ chức phi chính phủ

actually look and compare the social performance of companies.

quan sát và so sánh hoạt động xã hội của các doanh nghiệp.

Today we can't yet do that, but I think the path is laid out.

Hiện nay chúng ta chưa làm được điều đó, nhưng tôi nghĩ con đường đã được vạch sẵn.

This can be done.

Chúng ta có thể làm được.

And I'm delighted that the Institute of Chartered Accountants in the U.K.

Và tôi thấy thích thú khi Hiệp hội kế toán ở Anh

has already set up a coalition to do this,

đã thiết lập một liên minh để làm điều này,

an international coalition.

một liên minh quốc tế.

The other favorite, if you like, solution for me

Một giải pháp khác mà tôi thấy thích thú

is the creation of green carbon markets.

là việc tạo ra thị trường các bon xanh.

And by the way, these are my favorites --

Nhân tiện , đây là những giải pháp ưa thích của tôi --

externalities calculation and green carbon markets.

những phép tính về yếu tố ngoại vi và thị trường các bon xanh.

TEEB has more than a dozen separate groups of solutions

TEEB có hơn một tá những giải pháp riêng biệt

including protected area evaluation

bao gồm phép đánh giá những vùng môi trường cần được bảo tồn

and payments for ecosystem services

và việc thanh toán cho những dịch vụ của hệ sinh thái

and eco-certification and you name it, but these are the favorites.

và những chứng nhận môi trường mà các bạn biết rồi đấy, nhưng chúng phải là những giải pháp được ưa chuộng.

What's green carbon?

Các bon xanh là gì?

Today what we have is basically a brown carbon marketplace.

Cái chúng ta có ngày nay cơ bản chỉ là thị trường các bon nâu.

It's about energy emissions.

Đó là khí thải năng lượng .

The European Union ETS is the main marketplace.

Khối châu âu ETS là thị trường chính.

It's not doing too well. We've over-issued.

Nó hoạt động không tốt lắm. Chúng ta đang được phân phát quá nhiều.

A bit like inflation: you over-issue currency,

Giống như kiểu lạm phát : khi bạn in tiền quá nhiều

you get what you see, declining prices.

bạn sẽ thấy kết quả là sự mất giá.

But that's all about energy and industry.

Nhưng đó là về năng lượng và công nghiệp.

But what we're missing is also some other emissions

Nhưng cái chúng ta không nhận ra là những khí thải khác

like black carbon, that is soot.

như các bon đen, đó là bồ hóng.

What we're also missing is blue carbon,

Cái chúng ta bỏ sót nữa là các bon xanh dương

which, by the way, is the largest store of carbon --

nhân tiện, đó là lượng các bon lớn nhất --

more than 55 percent.

chiếm hơn 55%.

Thankfully, the flux, in other words, the flow of emissions

May mắn là, luồng khí, hay nói cách khác là nguồn khí thải

from the ocean to the atmosphere and vice versa,

từ đại dương vào không khí và ngược lại

is more or less balanced.

thì tương đối cân bằng.

In fact, what's being absorbed

Trên thực tế, cái bị hấp thụ

is something like 25 percent of our emissions,

là khoảng 25% khí thải của chúng ta

which then leads to acidification

cái dẫn đến hiện tượng axit hoá

or lower alkalinity in oceans.

và giảm lượng kiềm trong đại dương.

More of that in a minute.

Chẳng bao lâu nữa thì còn nhiều thế.

And finally, there's deforestation,

Và cuối cùng là nạn phá rừng,

and there's emission of methane

và sự thải metan

from agriculture.

từ nông nghiệp

Green carbon,

các bon xanh,

which is the deforestation and agricultural emissions,

khí thải của nông nghiệp và nạn phá rừng,

and blue carbon

cùng với các bon xanh dương

together comprise 25 percent of our emissions.

chiếm khoảng 25% lượng khí thải.

We have the means already in our hands,

Chúng ta đã có công cụ trong tay

through a structure, through a mechanism, called REDD Plus --

qua một cấu trúc, qua một cơ chế, gọi là REDD Plus --

a scheme for the reduced emissions

một kế hoạch để giảm lượng khí thải

from deforestation and forest degradation.

từ cánh rừng bị tàn phá và xuống cấp.

And already Norway has contributed a billion dollars each

Na Uy đã cung cấp 1 tỷ đô la cho

towards Indonesia and Brazil

Indonesia và Brazil

to implement this Red Plus scheme.

để thực hiện kế hoạch này của hội chữ thập đỏ.

So we actually have some movement forward.

Vì thế chúng tôi có một vài hoạt động phía trước.

But the thing is to do a lot more of that.

Nhưng những việc phải làm còn nhiều hơn thế.

Will this solve the problem? Will economics solve everything?

Liệu giải pháp này có giải quyết được vấn đề? Liệu kinh tế học có giải quyết mọi thứ?

Well I'm afraid not.

Tôi e là không.

There is an area that is the oceans, coral reefs.

Chúng ta có đại dương và những rặng san hô.

As you can see,

Như các bạn có thể thấy,

they cut across the entire globe

nó xuyên suốt toàn lục địa

all the way from Micronesia

từ Micronesia

across Indonesia, Malaysia, India, Madagascar

qua Indonesia, Malaysia, India, Madagascar

and to the West of the Caribbean.

rồi đến phía Tây Caribbean.

These red dots, these red areas,

Những chấm đỏ, những vùng đỏ này,

basically provide the food and livelihood

về cơ bản là cung cấp thức ăn và kế sinh nhai

for more than half a billion people.

cho hơn nửa tỷ người.

So that's almost an eighth of society.

Chiếm 1/8 xã hội loài người.

And the sad thing is that, as these coral reefs are lost --

Và điều tệ hại là những rặng san hô này đang mất đi --

and scientists tell us

những nhà khoa học nói rằng

that any level of carbon dioxide in the atmosphere above 350 parts per million

bất kì một lượng CO2 nào trong không khí vượt mức 350

is too dangerous for the survival of these reefs --

đều quá nguy hiểm cho sự sống còn của rặng san hô --

we are not only risking the extinction

chúng ta không chỉ đang mạo hiểm gây ra sự tuyệt chủng

of the entire coral species, the warm water corals,

của toàn bộ loài san hô, san hô vùng nước ấm,

we're not only risking a fourth of all fish species which are in the oceans,

chúng ta không chỉ mạo hiểm làm biến mất 1/4 loài cá ở đại dương,

but we are risking the very lives and livelihoods

mà chúng ta còn mạo hiểm cuộc sống và kế sinh nhai của

of more than 500 million people

hơn 500 triệu con người

who live in the developing world in poor countries.

đang sống ở những nước nghèo đang phát triển.

So in selecting targets of 450 parts per million

Và việc chọn mục tiêu 450 phần mỗi một triệu

and selecting two degrees at the climate negotiations,

và chọn 2 độ ở cuộc thương lượng khí hậu,

what we have done is we've made an ethical choice.

việc chúng ta làm là đưa ra một quyết định đạo đức.

We've actually kind of made an ethical choice in society

Chúng ta thực chất đã đi đến một lựa chọn mang tính đạo đức xã hội

to not have coral reefs.

là không giữ những rặng san hô.

Well what I will say to you in parting

Tôi nói với bạn rằng

is that we may have done that.

chúng ta có lẽ đã làm chuyện này rồi.

Let's think about it and what it means,

Hãy nghĩ về điều này và ý nghĩa của nó,

but please, let's not do more of that.

nhưng xin đừng làm thêm nữa.

Because mother nature only has that much

Bởi mẹ thiên nhiên chỉ có bấy nhiêu

in ecological infrastructure and that much natural capital.

trong cấu trúc hạ tầng môi trường và bấy nhiêu nguồn vốn tự nhiên.

I don't think we can afford too much of such ethical choices.

Tôi không nghĩ chúng ta có thể trả nổi cho những lựa chọn đạo đức như thế.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(vỗ tay)