Esther Duflo: Social experiments to fight poverty

Esther Duflo: Những thử nghiệm xã hội trong cuộc đấu tranh chống lại đói nghèo

Translator: Ngan Tran Reviewer: Dang Trang Nguyen

So here it is. You can check: I am short, I'm French,

Rồi, các bạn có thể kiểm tra luôn, tôi thấp và là người Pháp

I have a pretty strong French accent,

Âm Pháp trong giọng tôi rất mạnh

so that's going to be clear in a moment.

điều này sẽ được nhận thấy rõ trong vài phút tới.

Maybe a sobering thought

Hãy nhìn bức tranh này,

and something you all know about.

tôi nghĩ đây là điều mọi người đều đã biết

And I suspect many of you gave

Và tôi đoán rằng rất nhiều người trong số các bạn đã

something to the people of Haiti this year.

ủng hộ cho người dân Haiti năm nay.

And there is something else

Và còn 1 điều nữa

I believe in the back of your mind

tôi tin rằng, sâu trong tâm trí các bạn,

you also know.

các bạn cũng biết rằng

That is, every day,

mỗi ngày,

25,000 children die

có 25.000 trẻ em tử vong

of entirely preventable causes.

bởi những nguyên nhân hoàn toàn có thể ngăn chặn được.

That's a Haiti earthquake every eight days.

Số tử vong này tương đương với cứ 8 ngày có 1 trận động đất như ở Haiti.

And I suspect many of you probably gave something

Và tôi đoán rằng rất nhiều người trong số các bạn có thể

towards that problem as well,

đã làm vài việc tốt nhằm giải quyết vấn đề này,

but somehow it doesn't happen

tuy nhiên vì những lý do ko xác định, việc giúp đỡ đó

with the same intensity.

không diễn ra với cùng một cường độ

So why is that?

Tại sao lại vậy?

Well, here is a thought experiment for you.

Sau đây là một thí nghiệm về suy nghĩ cho bạn.

Imagine you have a few million dollars that you've raised --

Hãy tưởng tượng bạn quyên góp được vài nghìn đô.

maybe you're a politician in a developing country

hoặc bạn là 1 chính trị gia ở 1 nước đang phát triển,

and you have a budget to spend. You want to spend it on the poor:

và bạn có 1 khoảng ngân sách để tiêu; bạn muốn cho người nghèo.

How do you go about it?

Bạn sẽ làm như thế nào?

Do you believe the people who tell you

Bạn có tin vào người nói với bạn rằng

that all we need to do is to spend money?

tất cả những gì chúng ta cần làm là tiêu tiền,

That we know how to eradicate poverty,

rằng chúng ta biết làm thế nào để xóa đói giảm nghèo,

we just need to do more?

Chúng ta chỉ cần chi nhiều hơn?

Or do you believe the people who tell you that

Hay bạn sẽ tin vào người nói với bạn rằng

aid is not going to help, on the contrary it might hurt,

viện trợ không giúp được gì, ngược lại nó có thể làm tổn thương,

it might exacerbate corruption, dependence, etc.?

nó có thể làm trầm trọng hơn nạn tham nhũng, sự phụ thuộc...?

Or maybe you turn to the past.

hay bạn có thể nhìn vào quá khứ.

After all, we have spent billions of dollars on aid.

Sau nhiều năm, chúng ta đã chi hàng tỉ đô la để viện trợ.

Maybe you look at the past and see.

Bạn có thể nhìn vào lịch sử và sẽ thấy

Has it done any good?

viện trợ có đem lại điều tốt đẹp hay không?

And, sadly, we don't know.

Và đáng buồn thay cta lại ko trả lời đc câu hỏi đó.

And worst of all, we will never know.

Tệ nhất là cta sẽ ko bao h biết.

And the reason is that -- take Africa for example.

Lý do là -- hãy lấy CPhi làm ví dụ --

Africans have already got a lot of aid.

CPhi đã nhận rất nhiều tiền viện trợ.

These are the blue bars.

như trên hình (các cột màu xanh).

And the GDP in Africa is not making much progress.

Mặt khác, GDP của Cphi hầu như không có tăng trưởng.

Okay, fine. How do you know what

Được rồi. Vậy làm sao bạn có thể biết được

would have happened without the aid?

chuyện gì có thể xảy ra nếu ko có tiền viện trợ?

Maybe it would have been much worse,

Có thể mọi chuyện sẽ tệ hơn.

or maybe it would have been better.

hoặc có thể nó sẽ tốt hơn.

We have no idea. We don't know what the counterfactual is.

Không biết được. Cta không biết thực tế là gì.

There's only one Africa.

Chỉ có 1 Châu Phi mà thôi (lấy gì mà so sánh^^)

So what do you do?

Vậy bạn sẽ làm gì?

To give the aid, and hope and pray that something comes out of it?

Đưa tiền viện trợ và hi vọng và cầu nguyện rằng điều gì đó sẽ xảy ra?

Or do you focus on your everyday life

Hay bạn sẽ chỉ tập trung vào cuộc sống hàng ngày của chính bạn

and let the earthquake every eight days

và để cho động đất cứ 8 ngày xảy ra 1 lần (ý là 25.000 trẻ em chết mỗi ngày)

continue to happen?

cứ để chuyện đó tiếp diễn?

The thing is, if we don't know

Vấn đề là, nếu chúng ta không biết

whether we are doing any good,

chúng ta có đang làm tốt hay không,

we are not any better

cta cũng ko có gì khá hơn

than the Medieval doctors and their leeches.

những bác sĩ thời trung cổ và các con đỉa của họ.

Sometimes the patient gets better, sometimes the patient dies.

Có lúc, bệnh nhân khá hơn, có lúc bệnh nhân tử vong.

Is it the leeches? Is it something else?

Có phải do những con đỉa ko? Hay do cái gì khác?

We don't know.

Chúng ta không biết.

So here are some other questions.

Sau đây là 1 số câu hỏi khác.

They're smaller questions,

Chúng đơn thuần nhỏ hơn vấn đề ở trên,

but they are not that small.

chứ ko có nghĩa chúng là vấn đề nhỏ.

Immunization, that's the cheapest way

Tiêm chúng, đó là cách rẻ nhất

to save a child's life.

để cứu mạng 1 đứa trẻ.

And the world has spent a lot of money on it:

Thế giới đã chi rất nhiều tiền cho việc này.

The GAVI and the Gates Foundations

LM toàn cầu về vacxin-tiêm chủng và quỹ Gates

are each pledging a lot of money towards it,

đã và đang chi rất nhiều tiền cho vấn đề này.

and developing countries themselves have been doing a lot of effort.

Bản thân những nước đang phát triển cũng đã và đang rất nỗ lực.

And yet, every year

tuy vậy, hàng năm,

at least 25 million children

có ít nhất 25 triệu trẻ em

do not get the immunization they should get.

không được tiêm chủng như đáng ra chúng nên được.

So this is what you call a "last mile problem."

Đây chính là cái được gọi là "vấn đề cuối cùng của 1 vấn đề"

The technology is there,

Công nghệ đã có.

the infrastructure is there,

Cơ sở hạ tầng đã có.

and yet it doesn't happen.

Và vâng, tiêm chủng vẫn ko đc thực hiện.

So you have your million.

Và bạn có hàng triệu đô.

How do you use your million

Bạn sẽ dùng số tiền đó như thế nào

to solve this last mile problem?

để giải quyết vấn đề cuối cùng này?

And here's another question:

Và đây lại 1 câu hỏi khác:

Malaria. Malaria kills almost

Sốt rét. Sốt rét giết khoảng

900,000 people every year,

900.000 người mỗi năm,

most of them in Sub-Saharan Africa,

phần lớn là người ở khu vực cận sa mạc Sahara,

most of them under five.

và đa phần là trẻ < 5 tuổi.

In fact, that is the leading cause of under-five mortality.

Thực tế đó là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong ở trẻ<5t

We already know how to kill malaria,

Chúng ta đã biết làm thế nào để thanh toán sốt rét,

but some people come to you and say,

nhưng vài người đến nói với bạn rằng,

"You have your millions. How about bed nets?"

Bạn có hàng triệu. Vậy nếu đầu tư vào màn thì sao?

Bed nets are very cheap.

Màn rất rẻ.

For 10 dollars, you can manufacture and ship

Với 10$, bạn có thể sản xuất và đưa đến ng dân

an insecticide treated bed net

1 chiếc màn đã đc tẩm thuốc chống côn trùng,

and you can teach someone to use them.

và bạn có thể dạy mọi ng cách dùng loại màn đó.

And, not only do they protect the people who sleep under them,

Màn, nó không chỉ bảo vệ những người nằm trong nó,

but they have these great contagion benefits.

mà còn ngăn quá trình lây lan bệnh.

If half of a community sleeps under a net,

Nếu 1 nửa cộng đồng ngủ trong màn,

the other half also benefits

nửa còn lại cũng sẽ được hưởng lợi

because the contagion of the disease spread.

bởi vì sự lây lan đã được ngăn chặn.

And yet, only a quarter of kids at risk sleep under a net.

Vấn đề là chỉ có 1/4 số trẻ có nguy cơ ngủ trong màn.

Societies should be willing to go out

Xã hội nên sẵn sàng hành động

and subsidize the net, give them for free,

trợ cấp tiền sản xuất, vận chuyển để phát màn miễn phí,

or, for that matter, pay people to use them

hoặc trả tiền cho người dân để họ sử dụng màn

because of those contagion benefits.

vì những lợi ích to lớn mà màn đem lại.

"Not so fast," say other people.

1 số người khác sẽ nói "không dễ thế đâu".

"If you give the nets for free,

"Nếu bạn cho không những chiếc màn,

people are not going to value them.

mọi ng sẽ không trân trọng chúng.

They're not going to use them,

Họ sẽ ko sử dụng chúng,

or at least they're not going to use them as bed nets,

hoặc ít nhất họ sẽ ko dùng chúng như những chiếc màn thực thụ,

maybe as fishing nets."

mà có thể làm lưới đánh cá."

So, what do you do?

Vậy, bạn sẽ làm gì?

Do you give the nets for free to maximize coverage,

Phát không những chiếc màn để tối đa hóa phạm vi được bảo vệ?

or do you make people pay

Hay bạn yêu cầu mọi ng trả tiền cho chiếc màn

in order to make sure that they really value them?

để chắc chắn rằng họ sẽ thực sự trân trọng nó?

How do you know?

Làm thế nào bạn có thể biết được?

And a third question: Education.

Câu hỏi thứ 3: giáo dục hay học vấn

Maybe that's the solution, maybe we should send kids to school.

Giải pháp có thể là đưa học sinh tới trường.

But how do you do that?

Nhưng thực hiện điều đó như thế nào?

Do you hire teachers? Do you build more schools?

Bạn có thuê các gviên? Bạn có xây thêm trường?

Do you provide school lunch?

Bạn có cung cấp bữa trưa tại trường?

How do you know?

Làm sao bạn biết được?

So here is the thing.

Vấn đề chính ở chỗ đó.

I cannot answer the big question,

Tôi ko thể trả lời câu hỏi lớn rằng,

whether aid did any good or not.

viện trợ là tốt hay xấu,

But these three questions, I can answer them.

nhưng với 3 câu hỏi nhỏ hơn này, tôi có thể trả lời đc.

It's not the Middle Ages anymore,

Bây giờ không còn là thời trung cổ nữa.

it's the 21st century.

Đây là thế kỷ 21.

And in the 20th century,

Ở thế kỷ 20,

randomized, controlled trials

thử nghiệm ngẫu nhiên có kiếm soát

have revolutionized medicine

là một cuộc cách mạng y học

by allowing us to distinguish

nó cho phép chúng ta phân biệt

between drugs that work

giữa các loại thuốc có hiệu quả

and drugs that don't work.

và các loại không.

And you can do the same

Bạn có thể làm giống như thế

randomized, controlled trial for social policy.

thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát cho các chính sách xã hội.

You can put social innovation to the same

Bạn có thể đặt sự đổi mới chính sách vào những

rigorous, scientific tests

cuộc thử nghiệm khoa học, được kiểm soát nghiêm ngặt

that we use for drugs.

như cta vẫn làm khi thử nghiệm thuốc.

And in this way, you can take the guesswork

Và bằng cách đó, bạn có thể dự đoán

out of policy-making

đầu ra của chính sách

by knowing what works,

biết được cái gì sẽ thực hiện được,

what doesn't work and why.

cái gì không và tại sao.

And I'll give you some examples with those three questions.

Tôi sẽ đưa ra 1 vài ví dụ cho 3 câu hỏi nhỏ ở trên.

So I start with immunization.

Bắt đầu với tiêm chủng.

Here's Udaipur District, Rajasthan. Beautiful.

Đây là quận Udaipur, Rajasthan, rất đẹp.

Well, when I started working there,

Khi tôi bắt đầu làm việc ở đó,

about one percent of children

chỉ có khoảng 1% trẻ em

were fully immunized.

được tiêm chủng đầy đủ.

That's bad, but there are places like that.

Rất tệ, nhưng có nhiều nơi như thế.

Now, it's not because the vaccines are not there --

Vấn đề không phải do không có vacxin.

they are there and they are free --

Ở đó có vacxin và chúng miễn phí.

and it's not because parents do not care about their kids.

Vấn đề cũng không phải do cha mẹ không quan tâm đến con họ.

The same child that is not immunized against measles,

Nếu 1 đứa trẻ không được tiêm vacxin phòng sởi,

if they do get measles, parents will spend

mắc bệnh sởi, cha mẹ trẻ sẽ chi

thousands of rupees to help them.

hàng ngàn rupees để chữa cho trẻ.

So you get these empty village subcenters

Trên đây bạn thấy trạm y tế xã vắng vẻ

and crowded hospitals.

và bệnh viện đông đúc.

So what is the problem?

Vậy vấn đề là gì?

Well, part of the problem, surely, is people do not fully understand.

1 phần, chắc chắn, là do người dân không có hiểu biết đầy đủ.

After all, in this country as well,

nhất là ở đất nước này (Ấn Độ),

all sorts of myths and misconceptions

với tất cả những ngộ nhận và tưởng tượng

go around immunization.

xung quanh việc tiêm chủng.

So if that's the case, that's difficult,

Vậy nếu ở vào trường hợp này, rất khó để thực hiện tiêm chủng

because persuasion is really difficult.

vì việc thuyết phục người dân thực sự khó khăn.

But maybe there is another problem as well.

Tuy nhiên, ở đây còn có thể có 1 vấn đề khác nữa.

It's going from intention to action.

Đó là sự khác biệt giữa dự định và hành động.

Imagine you are a mother

Hãy tưởng tượng bạn là 1 người mẹ

in Udaipur District, Rajasthan.

ở quận Udaipur, Rajasthan.

You have to walk a few kilometers to get your kids immunized.

Bạn phải đi bộ vài cây số để tiêm chủng cho con bạn.

And maybe when you get there, what you find is this:

Và có thể khi bạn đến nơi, điều bạn nhận được là

The subcenter is closed. Ao you have to come back,

trạm y tế đã đóng cửa, và bạn buộc phải quay về.

and you are so busy and you have so many other things to do,

Và bạn rất bận rộn, bạn có hàng đống việc khác phải làm,

you will always tend to postpone and postpone,

bạn sẽ tiếp tục trì hoãn và trì hoãn ngày đi tiêm chủng lại,

and eventually it gets too late.

cho đến khi nó trở nên quá muộn.

Well, if that's the problem, then that's much easier.

Vâng, nếu đây là vấn đề, mọi chuyện sẽ dễ hơn 1 chút

Because A, we can make it easy,

bởi vì, A, chúng ta có thể tăng khả năng tiếp cận,

and B, we can maybe

và, B, chúng ta có thể

give people a reason to act today,

đưa ra cho người dân lý do cần hành động ngay hnay,

rather than wait till tomorrow.

hơn là đợi đến ngày mai.

So these are simple ideas, but we didn't know.

Đó là một số ý tưởng, nhưng chúng tôi đã ko biết

So let's try them.

nó có hiệu quả thực tế ko.

So what we did is we did a randomized, controlled trial

Chúng tôi đã tiến hành thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng

in 134 villages in Udaipur Districts.

tại 134 làng trên địa bàn quận Udaipur

So the blue dots

Các chấm xanh

are selected randomly.

là các trường hợp được chọn ngẫu nhiên.

We made it easy -- I'll tell you how in a moment.

Chúng tôi tăng khả năng tiếp cận của ng dân. Tôi sẽ nói cụ thể sau.

In the red dots, we made it easy

Những chấm đỏ, chúng tôi thực hiện tăng khả năng tiếp cận

and gave people a reason to act now.

và đưa ra cho người dân 1 lý do để hành động ngay.

The white dots are comparisons, nothing changed.

Những chấm trắng là nhóm chứng (nhóm để so sánh), ko có bất kỳ tác động nào trên nhóm này

So we make it easy by organizing

Tăng khả năng tiếp cận bằng cách hàng tháng

this monthly camp where people can

chúng tôi dựng 1 cái rạp, nơi mọi người

get their kids immunized.

có thể đưa trẻ đến để tiêm chủng.

And then you make it easy

Đó là tăng khả năng tiếp cận

and give a reason to act now

còn đưa ra 1 lý do để hành động ngay

by adding a kilo of lentils for each immunization.

bằng cách cho mỗi người tiêm chủng 1kg đậu lăng.

Now, a kilo of lentils is tiny.

1kg đậu lăng là rất ít.

It's never going to convince anybody

Nó sẽ ko bao giờ thuyết phục được bất kỳ ai

to do something that they don't want to do.

làm 1 điều gì đó mà họ không muốn.

On the other hand, if your problem is you tend to postpone,

Ngược lại, nếu vấn đề là họ dự định trì hoãn,

then it might give you a reason to act today

thì 1kg đậu lăng lại là 1 lý do làm họ muốn thực hiện tiêm chủng

rather than later.

ngay hôm nay chứ ko để muộn hơn.

So what do we find?

Vậy, kết quả ctôi nhận được ntn?

Well, beforehand, everything is the same.

Ban đầu, các nhóm đều như nhau.

That's the beauty of randomization.

Đây là điểm mạnh của việc lựa chọn ngẫu nhiên.

Afterwards,

Sau đó,

the camp -- just having the camp --

Việc chỉ dựng rạp hàng tháng

increases immunization from six percent to 17 percent.

đã làm tăng tỷ lệ tiêm chủng từ 6% lên 17%.

That's full immunization.

ý tôi là tiêm chủng đủ các mũi.

That's not bad, that's a good improvement.

Không tồi. Đó là một sự cải thiện tốt.

Add the lentils and you reach to 38 percent.

Thêm đậu lăng và đây chúng tôi đạt được con số 38%.

So here you've got your answer.

Vậy đó, bạn đã có được câu trả lời.

Make it easy and give a kilo of lentils,

Tăng khả năng tiếp cận và đưa thêm 1kg đậu lăng,

you multiply immunization rate by six.

Tỷ lệ tiêm chủng sẽ tăng 6 lần.

Now, you might say, "Well, but it's not sustainable.

Bạn có thể nói "Uh tốt, nhưng không bền vững.

We cannot keep giving lentils to people."

Chúng ta không thể cứ phát đậu cho người dân mãi"

Well, it turns out it's wrong economics,

Tuy nhiên, hóa ra đó là 1 nhận định sai lầm

because it is cheaper

bởi vì sẽ rẻ hơn

to give lentils than not to give them.

khi bạn phát đậu hơn là ko phát chúng.

Since you have to pay for the nurse anyway,

Từ khi bạn phải trả tiền cho y tá hàng tháng (mặc dù có khi họ chả làm gì)

the cost per immunization

giá của mỗi lần tiêm chủng

ends up being cheaper if you give incentives than if you don't.

sẽ rẻ hơn nếu bạn đưa ra 1 chútt khích lệ so với bạn ko làm gì.

How about bed nets?

Còn màn thì sao?

Should you give them for free, or should you ask people to pay for them?

Bạn nên phân phát miễn phí hay buộc người dân phải trả tiền để mua?

So the answer hinges

Câu trả lời mấu chốt

on the answer to three simple questions.

nằm trong câu trả lời cho 3 câu hỏi đơn giản sau.

One is: If people must pay for a bed net,

Một là: Nếu người dân phải trả tiền mua màn,

are they going to purchase them?

họ sẽ mua nó hay không?

The second one is:

Hai là:

If I give bed nets for free,

Nếu phân phát màn miễn phí,

are people going to use them?

người dân sẽ sử dụng chúng hay không?

And the third one is:

Và ba là:

Do free bed nets discourage future purchase?

Liệu những chiếc màn miễn phí có làm giảm việc mua hàng trong tương lai?

The third one is important

Điểm thứ 3 là rất quan trọng

because if we think people get used to handouts,

bởi vì, nếu chúng ta nghĩ rằng người dân quen với việc nhận không,

it might destroy markets to distribute free bed nets.

điều này có thể phá hủy việc phân phối màn.

Now this is a debate that has generated

Như vậy, 1 cuộc tranh luận đã được hình thành

a lot of emotion and angry rhetoric.

rất nhiều bài hùng biện đầy cảm xúc và giận dữ.

It's more ideological than practical,

Và trong đó suy đoán nhiều hơn là thực tế,

but it turns out it's an easy question.

hãy thoát ra bằng cách đặt những câu hỏi đơn giản.

We can know the answer to this question.

Chúng ta có thể trả lời những câu hỏi này.

We can just run an experiment.

Chúng ta có thể thử nghiệm.

And many experiments have been run, and they all have the same results,

Và đã có rất nhiều thử nghiệm, và đều cho kết quả như nhau,

so I'm just going to talk to you about one.

tôi sẽ dẫn chứng cho các bạn 1 thử nghiệm.

And this one that was in Kenya,

Thử nghiệm này diễn ra ở Kenya,

they went around and distributed to people

họ đã phân phát cho người dân những

vouchers, discount vouchers.

phiếu mua hàng giảm giá.

So people with their voucher

Người dân với phiếu này có thể

could get the bed net in the local pharmacy.

mua màn ở các hiệu thuốc tại địa phương.

And some people get 100 percent discount,

Một vài người nhận được phiếu giảm giá 100%,

and some people get 20 percent discounts,

1 số khác và 20%,

and some people get 50 percent discount, etc.

và số khác nữa là 50%, vân vân

And now we can see what happens.

Sau đó, chúng ta có thể xem chuyện gì xảy ra

So, how about the purchasing?

Chuyện gì xảy ra với việc mua hàng?

Well, what you can see is that

Bạn có thể thấy

when people have to pay for their bed nets,

khi người dân phải trả tiền để mua màn,

the coverage rate really falls down a lot.

mức độ bao phủ giảm rất nhiều.

So even with partial subsidy,

Như vậy kể cả khi được trợ cấp 1 phần --

three dollars is still not the full cost of a bed net,

khoảng 3 $ trên tổng 10$ giá trị thực của 1 chiếc màn.

and now you only have 20 percent of the people with the bed nets,

Kết quả bạn thu được chỉ là 20% người dân sử dụng màn,

you lose the health immunity, that's not great.

bạn đã làm giảm sức khỏe của cộng đồng, thật ko hay.

Second thing is, how about the use?

Câu trả lời 2, chuyện gì xảy ra với việc sử dụng?

Well, the good news is, people, if they have the bed nets,

Tin tốt là nếu người dân nhận được màn,

will use the bed nets regardless of how they got it.

họ sẽ sử dụng chúng bất kể làm thế nào họ có nó.

If they get it for free, they use it.

Nếu họ nhận được nó miễn phí, họ sẽ dùng.

If they have to pay for it, they use it.

Nếu họ phải trả tiền để có nó, họ sẽ dùng.

How about the long term?

Về lâu về dài thì sao?

In the long term,

Về lâu dài,

people who got the free bed nets,

Những người nhận màn miễn phí,

one year later, were offered the option

1 năm sau, sẽ được đề nghị mua

to purchase a bed net at two dollars.

1 chiếc màn với giá 2$.

And people who got the free one

Và những người đã được nhận miễn phí chiếc màn đầu tiên

were actually more likely to purchase the second one

có vẻ thường sẽ mua chiếc màn thứ 2

than people who didn't get a free one.

hơn là những ng ko nhận được chiếc đầu miễn phí.

So people do not get used to handouts; they get used to nets.

Như vậy, ng dân ko quen với việc được nhận miễn phí, họ quen với việc sử dụng màn.

Maybe we need to give them a little bit more credit.

Như vậy, có thể chúng ta cần cho họ nợ 1 thời gian.

So, that's for bed nets. So you will think, "That's great.

Đó là về những chiếc màn. Bạn sẽ nghĩ "oh, thật tuyệt.

You know how to immunize kids, you know how to give bed nets."

Bạn đã biết làm thế nào để thực hiện tiêm chủng, để phân phát màn."

But what politicians need is a range of options.

Nhưng cái mà các nhà chính trị cần là trong 1 loạt các lựa chọn.

They need to know: Out of all the things I could do,

Họ cần biết: ngoài những điều mà tôi có thể đã làm,

what is the best way to achieve my goals?

đâu là cách tốt nhất để đạt được mục tiêu?

So suppose your goal is to get kids into school.

Vậy giả sử mục tiêu là đưa được trẻ đến trường.

There are so many things you could do. You could pay for uniforms,

Có rất nhiều cách bạn có thể làm. Bạn có thể trả tiền đồng phục,

you could eliminate fees, you could build latrines,

giảm học phí, xây nhà vệ sinh, hỗ trợ học sinh nữ

you could give girls sanitary pads, etc., etc.

băng vệ sinh, vân vân

So what's the best?

Đâu là cách tốt nhất?

Well, at some level, we think

Ở chừng mực nào đó, chúng ta nghĩ

all of these things should work.

tất cả những cách trên đều hiệu quả.

So, is that sufficient? If we think they should work intuitively,

Như vậy sẽ là đủ nếu chúng ta làm việc bằng trực giác,

should we go for them?

nên như vậy không?

Well, in business, that's certainly not the way we would go about it.

Trong kinh doanh, đó chắc chắn không phải cách nên làm.

Consider for example

Cân nhắc một ví dụ

transporting goods.

vận chuyển hàng hóa.

Before the canals were invented

Trước khi các kênh đào được phát minh

in Britain before the Industrial Revolution,

ở Anh trước khi có cuộc cách mạng công nghệ,

goods used to go on horse carts.

hàng hóa thường được chở bằng xe ngựa.

And then canals were built,

Và khi các kênh đào được xây dựng,

and with the same horseman and the same horse,

với cùng số lượng người đánh xe và số ngựa,

you could carry ten times as much cargo.

bạn có thể mang gấp 10 lần hàng hóa.

So should they have continued

Vậy, họ nên tiếp tục vận chuyển

to carry the goods on the horse carts, on the ground,

hàng hóa bằng xe ngựa, trên mặt đất,

that they would eventually get there?

liệu họ có được như ngày nay?

Well, if that had been the case,

Uhm, nếu chuyện đó xảy ra,

there would have been no Industrial Revolution.

đã không có cuộc cách mạng kỹ thuật công nghệ.

So why shouldn't we do the same with social policy?

Vậy tại sao chúng ta không làm giống như vậy với chính sách xã hội?

In technology, we spend so much time

Với công nghệ, chúng ta đã dành rất nhiều thời gian

experimenting, fine-tuning,

để thử nghiệm, tinh chỉnh,

getting the absolute cheapest way to do something,

lựa chọn cách rẻ nhất để làm 1 điều gì đó,

so why aren't we doing that with social policy?

vậy tại sao chúng ta ko làm như vậy với các chính sách xã hội?

Well, with experiments, what you can do

Với các cuộc thử nghiệm, cái bạn có thể làm

is answer a simple question.

là trả lời 1 câu hỏi đơn giản.

Suppose you have 100 dollars to spend

Giả dụ bạn có 100$ để chi cho

on various interventions.

rất nhiều can thiệp khác nhau.

How many extra years of education

trẻ em sẽ học thêm bao nhiêu năm

do you get for your hundred dollars?

với mỗi 100$ mà bạn chi ra?

Now I'm going to show you

Giờ tôi sẽ cho bạn thấy

what we get with various education interventions.

cái chúng ta nhận được từ những cuộc can thiệp về giáo dục khác nhau.

So the first ones are if you want the usual suspects,

Đó là điều cần làm đầu tiên khi bạn muốn kiểm chứng những nghi ngờ,

hire teachers, school meals,

thuê giáo viên, miễn phí bữa trưa,

school uniforms, scholarships.

đồng phục và trao học bổng.

And that's not bad. For your hundred dollars,

Không tồi với 100$

you get between one and three extra years of education.

trẻ sẽ học thêm từ 1 - 3 năm (nếu được miễn các điều trên).

Things that don't work so well is bribing parents,

Điều không tốt là hối lộ cha mẹ,

just because so many kids are already going to school

bởi vì có nhiều trẻ đã đang đi học

that you end up spending a lot of money.

và bạn thì phải chi rất nhiều tiền.

And here are the most surprising results.

Và đây là kết quả đáng ngạc nhiên nhất.

Tell people the benefits of education,

Nói cho mọi người về lợi ích của học vấn.

that's very cheap to do.

1 cách rất rẻ.

So for every hundred dollars you spend doing that,

Và với mỗi 100$ bạn chi để tuyên truyền điều đó,

you get 40 extra years of education.

trẻ sẽ đi học thêm 40 năm.

And, in places where there are worms,

Ở những nơi trẻ nhiễm giun nhiều,

intestinal worms,

.

cure the kids of their worms.

hãy chữa cho trẻ.

And for every hundred dollars,

Và với 100$

you get almost 30 extra years of education.

trẻ sẽ đi học thêm gần 30 năm.

So this is not your intuition,

Đó không phải là trực giác

this is not what people would have gone for,

Đó không phải là những gì mọi người cố gắng làm,

and yet, these are the programs that work.

những chương trình trên đã hoạt động hiệu quả.

We need that kind of information, we need more of it,

Chúng ta cần loại thông tin này. Chúng ta cần nhiều thông tin hơn nữa.

and then we need to guide policy.

Chúng ta cần nó để định hướng chính sách.

So now, I started from the big problem, and I couldn't answer it.

Giờ đây, khi tôi bắt đầu với 1 vấn đề lớn và tôi ko có câu trả lời cho nó.

And I cut it into smaller questions,

Tôi sẽ chia nhỏ nó ra các vấn đề nhỏ hơn,

and I have the answer to these smaller questions.

và tìm câu trả lời cho những vấn đề nhỏ hơn này.

And they are good, scientific, robust answers.

đó phải là những câu trả lời tốt, khoa học và thiết thực.

So let's go back to Haiti for a moment.

Hãy trở lại với Haiti 1 chút.

In Haiti, about 200,000 people died --

Tại Haiti, khoảng 200.000 người đã chết.

actually, a bit more by the latest estimate.

Thực tế còn nhiều hơn thế.

And the response of the world was great:

Phản ứng của thế giới là rất tụyêt vời.

Two billion dollars got pledged just last month,

2 tỷ đôla đã việc quyên góp chỉ trong 1 tháng.

so that's about 10,000 dollars per death.

như vậy vào khoảng 10.000$ cho mỗi nạn nhân tử vong.

That doesn't sound like that much when you think about it.

Nghe có vẻ không nhiều khi bạn nghĩ theo cách trên.

But if we were willing to spend 10,000 dollars

Nhưng nếu bạn sẵn sàng chi 10.000$ cho

for every child under five who dies,

mỗi ca tử vong của trẻ < 5 tuổi,

that would be 90 billion per year

thì sẽ là 90 tỷ $ 1 năm

just for that problem.

đó là cả 1 vấn đề.

And yet it doesn't happen.

Nhưng điều đó không xảy ra.

So, why is that?

Tại sao?

Well, I think what part of the problem is that,

Tôi nghĩ, 1 phần là do, ở Haiti

in Haiti, although the problem is huge,

mặc dù vấn đề lớn rất,

somehow we understand it, it's localized.

nhưng chúng ta hiểu và định vị được nó

You give your money to Doctors Without Borders,

Bạn quyên tiền cho tổ chức bác sĩ không biên giới,

you give your money to Partners In Health,

bạn quyên tuyền cho Liên hiệp sức khỏe thế giới,

and they'll send in the doctors, and they'll send in the lumber,

và tiền sẽ được chuyển đến bác sĩ, quy ra gỗ để làm nhà,

and they'll helicopter things out and in.

dùng trực thăng để chuyển mọi thứ đến và đi.

And the problem of poverty is not like that.

Tuy nhiên vấn đề đói nghèo thì ko giống như vậy.

So, first, it's mostly invisible;

Thứ nhất, nó gần như vô hình

second, it's huge;

Thứ hai, nó rất lớn.

and third, we don't know whether we are doing the right thing.

Và thứ 3, chúng ta không biết chúng ta có đang làm điều đúng đắn hay không.

There's no silver bullet.

Không có viên đạn bạc nào hết.

You cannot helicopter people out of poverty.

Bạn không thể dùng trực thăng để kéo mọi ng ra khỏi nghèo đói

And that's very frustrating.

Quả thực là dễ nản lòng.

But look what we just did today.

Nhưng hay xem hôm nay chúng ta đã làm được gì.

I gave you three simple answers to three questions:

Tôi đã đưa ra 3 câu trả lời đơn giản cho 3 câu hỏi.

Give lentils to immunize people,

Phát đậu cho người đi tiêm chủng,

provide free bed nets, deworm children.

cung cấp màn miễn phí và tẩy giun cho trẻ.

With immunization or bed nets,

Với tiêm chủng hoặc màn,

you can save a life for 300 dollars per life saved.

bạn có thể cứu sống 1 mạng người với 300$.

With deworming, you can get

Với việc tẩy giun, cứ mỗi 3$

an extra year of education for three dollars.

trẻ sẽ học thêm 1 năm

So we cannot eradicate poverty just yet,

Vậy, chúng ta không thể xóa nghèo ngay được,

but we can get started.

nhưng chúng ta có thể bắt đầu.

And maybe we can get started small

Có thể chúng ta bắt đầu từ cái nhỏ

with things that we know are effective.

với những điều chúng ta biết sẽ hiệu quả.

Here's an example of how this can be powerful.

Sau đây là 1 ví dụ nó hiệu quả như thế nào.

Deworming.

Tẩy giun.

Worms have a little bit of a problem grabbing the headlines.

Giun có nhiều vấn đề hơn là trên các tiêu đề.

They are not beautiful and don't kill anybody.

Chúng không đẹp và ko giết bất cứ ai.

And yet, when the young global leader in Davos

Và khi 1 nhóm lãnh đạo trẻ ở Davos

showed the numbers I gave you,

thấy những con số mà tôi đã cho bạn xem,

they started Deworm the World.

họ bắt đầu chiến dịch "Deworm the World"

And thanks to Deworm the World,

và nhờ chiến dịch này

and the effort of many country governments and foundations,

cũng như nỗ lực của các tổ chức và chính phủ các nước,

20 million school-aged children got dewormed in 2009.

năm 2009, 20 triệu trẻ trong tuổi cắp sách đến trường đã được tấy giun

So this evidence is powerful.

Bằng chứng này rất mạnh mẽ.

It can prompt action.

Nó có thể thúc đẩy hành động.

So we should get started now.

Cho nên chúng ta cần bắt đầu hành động ngay.

It's not going to be easy.

Mọi chuyện sẽ không dễ dàng

It's a very slow process.

Nó sẽ tiến triển chậm.

You have to keep experimenting, and sometimes ideology

Bạn phải tiếp tục thử nghiệm và thỉnh thoảng 1 số hệ tư tưởng

has to be trumped by practicality.

sẽ bị đánh bật bởi thực tế.

And sometimes what works somewhere doesn't work elsewhere.

Cũng có lúc cái hiệu quả ở nơi này lại không hiệu quả ở nơi khác

So it's a slow process,

Đó là 1 tiến trình chậm chạp,

but there is no other way.

nhưng không còn cách nào khác.

These economics I'm proposing,

Nền kinh tế mà tôi đề xuất,

it's like 20th century medicine.

rất giống với vấn đề thuốc ở thế kỷ 20.

It's a slow, deliberative process

Nó là tiến trình chậm, mang tính thảo luận

of discovery.

và khám phá.

There is no miracle cure,

Không có phương thuốc thần kỳ nào hết,

but modern medicine is saving

công nghiệp thuốc hiện đại đã và đang

millions of lives every year,

cứu sống hàng triệu mạng sống mỗi năm,

and we can do the same thing.

và chúng ta có thể làm giống thế

And now, maybe, we can go back to the bigger question

Bây h chúng ta hãy quay lại câu hỏi lớn mà tôi đã đưa ra

that I started with at the beginning.

từ khi bắt đầu

I cannot tell you

Tôi không thể nói

whether the aid we have spent in the past has made a difference,

cho bạn biết tiền viện trợ chúng ta đã chi trong quá khứ có đem lại khác biệt hay không,

but can we come back here in 30 years

nhưng chúng ta có thể quay lại đay sau 30 năm nữa

and say, "What we have done,

và nói "những điều chúng tôi đã làm,

it really prompted a change for the better."

đã thực sự thúc đẩy sự thay đổi theo chiều hướng tốt đẹp hơn"

I believe we can and I hope we will.

Tôi tin rằng chúng ta có thể, và tôi hi vọng rằng chúng ta sẽ làm.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)