How community-led conservation can save wildlife | Moreangels Mbizah

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Nevaz Mescioğlu

I'm a lion conservationist.

Ben bir aslan koruyucuyum.

Sounds cool, doesn't it?

Kulağa havalı geliyor, değil mi?

Some people may have no idea what that means.

Bazı kişilerin bunun ne anlama geldiği konusunda hiçbir fikri olmayabilir.

But I'm sure you've all heard about Cecil the lion.

Ama eminim ki hepiniz Aslan Cecil'i duymuştur.

[Cecil the Lion (2002-2015)]

[Aslan Cecil (2002-2015)]

(Lion roaring)

(Aslan kükrüyor)

He roars no more.

2 Temmuz 2015'te bir daha uyanmadı.

On the second of July, 2015,

his life was cut short when he was killed by a trophy hunter.

Bir ödül avcısı tarafından öldürüldüğünde hayatı yarıda kalmıştı.

They say that you can become attached to the animals you study.

Araştırdığınız hayvanlara bağlanabileceğiniz söylenir.

That was the case for me with Cecil the lion,

Benim durumumda ise o hayvan Aslan Cecil'di,

having known him and studied him for three years

Hwange Ulusal Parkı'nda üç yıl boyunca onu incelemiştim.

in Hwange National Park.

I was heartbroken at his death.

Ölümüne çok üzülmüştüm.

But the good thing to come out of this tragedy

Ancak bu trajediden çıkan iyi şey, hikâyenin,

is the attention that the story brought

tehdit altındaki vahşi hayvanların kötü durumuna dikkat çekmesiydi.

towards the plight of threatened wild animals.

After Cecil's death,

Cecil'in ölümünden sonra

I began to ask myself these questions:

kendime bu soruları sormaya başladım:

What if the community that lived next to Cecil the lion

Aslan Cecil'in yakınında yaşayan toplum onu korusaydı ne olurdu?

was involved in protecting him?

What if I had met Cecil when I was 10 years old, instead of 29?

29 yerine 10 yaşındayken Cecil'le tanışsaydım ne olurdu?

Could I or my classmates have changed his fate?

Ben veya sınıf arkadaşlarım kaderini değiştirebilir miydik?

Many people are working to stop lions from disappearing,

Birçok insan hayvanların yok olmasını durdurmak için çalışıyor

but very few of these people are native to these countries

ancak bu insanların çok azı

bu ülkelere veya en çok etkilenen toplumlara aşina.

or from the communities most affected.

But the communities that live with the lions

Ancak aslanlarla yaşayan toplumlar

are the ones best positioned to help lions the most.

aslanlara en çok yardım edebilecek en iyi konumdakilerdir.

Local people should be at the forefront

Yerel insanlar vahşi yaşamın yüzleştiği zorluklara

of the solutions to the challenges facing their wildlife.

çözüm üretmede ön sırada olmalı.

Sometimes, change can only come

Bazen değişim sadece en çok etkilenen insanlar

when the people most affected and impacted take charge.

sorumluluğu ele aldığında gerçekleşebilir.

Local communities play an important role

Yerel toplumlar, aslanları ve diğer vahşi yaşamı etkileyen

in fighting poaching and illegal wildlife trade,

en büyük tehditlerden olan kaçak avlanma veya yasa dışı vahşi yaşam ticaretiyle

which are major threats affecting lions and other wildlife.

savaşmada önemli bir rol oynuyorlar.

Being a black African woman in the sciences,

Bilimle uğraşan siyahi bir Afrikalı kadın olarak

the people I meet are always curious to know

tanıştığım insanlar her zaman bir çevreci olmak isteyip istemediğimi merak ediyorlar

if I've always wanted to be a conservationist,

because they don't meet a lot of conservationists

çünkü benim gibi görünen çok çevreciyle tanışmıyorlar.

who look like me.

When I was growing up,

Büyürken

I didn't even know that wildlife conservation was a career.

vahşi yaşamı koruyucu olmanın bir meslek olduğunu bile bilmiyordum.

The first time I saw a wild animal in my home country

Ana vatanımda vahşi bir hayvanı ilk gördüğümde 25 yaşındaydım,

was when I was 25 years old,

even though lions and African wild dogs

hem de aslanlar ve Afrika yaban köpeklerinin

lived just a few miles away from my home.

evimden sadece birkaç kilometre ötede yaşamasına rağmen.

This is quite common in Zimbabwe,

Mirasımızın bir parçası olmasına rağmen

as many people are not exposed to wildlife,

birçok insan vahşi yaşama maruz kalmadığından dolayı

even though it's part of our heritage.

Zimbabve'de bu oldukça sıradan bir durum.

When I was growing up,

Büyürken

I didn't even know that lions lived in my backyard.

aslanların arka bahçemde yaşadığını bile bilmiyordum.

When I stepped into Savé Valley Conservancy

Yüksek lisans araştırma projem için Afrika yaban köpeklerini araştırmak için

on a cold winter morning 10 years ago

10 sene önce soğuk bir kış sabahında

to study African wild dogs for my master's research project,

Savé Valley Conservancy'e adım attığımda

I was mesmerized by the beauty and the tranquility that surrounded me.

çevremi sarmalayan güzellik ve huzur karşısında büyülenmiştim.

I felt like I had found my passion and my purpose in life.

Hayatımın tutkusunu ve amacını bulmuş gibi hissediyordum.

I made a commitment that day

Hayatımı hayvanları korumaya adayacağımın sözünü verdim.

that I was going to dedicate my life to protecting animals.

I think of my childhood school days in Zimbabwe

Zimbabve'de çocukluğumdaki okul günlerimi

and the other kids I was in school with.

ve okuldaki diğer çocukları düşünüyorum.

Perhaps if we had a chance to interact with wildlife,

Vahşi yaşamla etkileşime girmek için bir şansımız olsaydı

more of my classmates would be working alongside me now.

belki de daha fazla sınıf arkadaşımla şu anda yan yana çalışıyor olabilirdik.

Unless the local communities want to protect and coexist with wildlife,

Yerel toplumlar, vahşi yaşamla bir arada var olmak ve onu korumak istemeselerdi

all conservation efforts might be in vain.

tüm koruma çabaları boşu boşuna olurdu.

These are the communities that live with the wild animals

Bunlar, aynı ekosistemde vahşi hayvanlarla yaşayan

in the same ecosystem

ve bunu yapmanın masrafını üstlenen toplumlar.

and bear the cost of doing so.

If they don't have a direct connection

Eğer hayvanlarla direkt bir bağları veya faydaları yoksa

or benefit from the animals,

they have no reason to want to protect them.

onları korumak isteyecek bir nedenleri de olmazdı.

And if local communities don't protect their wildlife,

Eğer yerel toplumlar vahşi yaşamı korumazsa

no amount of outside intervention will work.

hiçbir dışarıdan müdahale işe yaramayacaktır.

So what needs to be done?

O hâlde ne yapılmalı?

Conservationists must prioritize environmental education

Çevreciler çevre eğitimine öncelik vermeli ve vahşi yaşamı korumak için

and help expand the community's skills to conserve their wildlife.

toplumun yeteneklerini geliştirmesine yardım etmeli.

Schoolchildren and communities must be taken to national parks,

Okul çağındaki çocuklar ve toplumlar ulusal parklara götürülmeli,

so they get a chance to connect with the wildlife.

böylece vahşi yaşamla bağ kurma şansı elde edecekler.

At every effort and every level,

Her çabada ve her seviyede

conservation must include the economies of the people

doğal yaşamı koruma, vahşi hayvanlarla toprağı paylaşan insanların

who share the land with the wild animals.

ekonomilerini de içermeli.

It is also critical that local conservationists

Eğer güven oluşturabilirsek

ve toplumlara gerçekten doğal yaşamı korumayı aşılayabilirsek

be part of every conservation effort,

yerel çevrecilerin aynı zamanda her doğal yaşamı koruma çabasının

if we are to build trust and really embed conservation into communities.

bir parçası olması oldukça önemli.

As local conservationists, we face many hurdles,

Yerel çevreciler olarak birçok engelle karşılaşıyoruz,

from outright discrimination to barriers because of cultural norms.

ayrımcılıktan tutun kültürel normlardan dolayı oluşan engellere kadar.

But I will not give up my efforts

Ama gezegenimizin hayatta kalması için

to bring indigenous communities to this fight

yerli toplumları bu savaşta birleştirme çabalarımdan asla vazgeçmeyeceğim.

for the survival of our planet.

I'm asking you to come and stand together with me.

Sizden gelmenizi ve yanımdan durmanızı rica ediyorum.

We must actively dismantle the hurdles we have created,

Yerel nüfusları doğal yaşamı koruma çabalarının dışında bırakan

which are leaving indigenous populations out of conservation efforts.

yarattığımız engelleri etkin bir şekilde ortadan kaldırmalıyız.

I've dedicated my life to protecting lions.

Hayatımı aslanları korumaya adadım

And I know my neighbor would, too,

ve komşumun da böyle yapabileceğini biliyorum,

if only they knew the animals that lived next door to them.

eğer yakınlarında yaşayan hayvanları bilselerdi.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)