The future of money | Neha Narula

Çeviri: Dilara Ün Gözden geçirme: Ramazan Şen

I want to tell you about the future of money.

Sizlere, paranın geleceğinden söz etmek istiyorum.

Let's start with a story about this culture

1900'lerin başında Mikronezya'da yaşamış,

"Yap" olarak anılan medeniyet hakkında bir hikayeyle başlayalım.

that lived in Micronesia in the early 1900s, called the Yap.

Now, I want to tell you about the Yap

Size "Yap"tan bahsetmek istememin sebebi,

because their form of money is really interesting.

para biçimlerinin bir hayli ilginç olması.

They use these limestone discs called Rai stones.

Rai taşı olarak isimlendirilen kireç taşından diskleri kullanıyorlar.

Now, the Yap don't actually move these Rai stones around

Ancak "Yap", Rai taşlarını tedavüle sokmuyor

or exchange them the way we do with our coins,

ya da bizim gibi paralarını bozdurmuyorlar.

because Rai stones can get to be pretty massive.

Çünkü Rai taşları epey hacimli olabiliyorlar.

The largest is about four tons and 12 feet across.

En büyüğü yaklaşık 4 ton ve 3.7 metre genişliğinde.

Dolayısıyla, Yap sadece kimin, hangi taştan ne kadar payı olduğunu kaydediyor.

So the Yap just keep track of who owns part of what stone.

Okyanusta bir taşı taşırken

There's a story about these sailors

sorun yaşayan ve

that were transporting a stone across the ocean

when they ran into some trouble and the stone actually fell in.

taşı düşüren denizcilerle ilgili bir hikaye var.

The sailors got back to the main island

Bu denizciler ana karaya geri dönüp,

and they told everyone what had happened.

insanlara neler olduğunu anlattılar.

And everyone decided that, actually, yes,

Ve bu insanlar, denizcilerde bir taş olduğu ve dolayısıyla

the sailors had the stone and -- why not? -- it still counted.

bu taşın da hesaba dahil edilmesi gerektiğine karar verdiler.

Bu taş okyanusun dibinde de olsa

Even though it was at the bottom of the ocean,

it was still part of the Yap economy.

Yap ekonomisinin bir parçası olmaya devam etti.

You might think that this was just a small culture

Bunun, yüz yıl öncesine ait sıradan bir medeniyet

a hundred years ago.

olduğunu düşünebilirsiniz.

Fakat bunun gibi şeyler batı dünyasında da oluyor

But things like this happen in the Western world as well,

and the Yap actually still use a form of these stones.

ve Yap halen bu taşların bir formunu kullanıyor.

In 1932, the Bank of France asked the United States

1932'de, Fransız Bankası, Birleşik Devletler'den

to convert their holdings from dollars into gold.

tahvillerini dolardan altına çevirmesini istedi.

But it was too inconvenient to think about actually shipping

Ancak, bu kadar altının Avrupa'ya nakliyesi

oldukça zahmetli ve elverişsizdi.

all of that gold over to Europe.

Dolayısıyla, birileri altının depolandığı yere giderek,

So instead, someone went to where that gold was being stored

and they just labeled it as belonging to France now.

sadece artık Fransa'ya ait olduğunu belirten bir etiketleme yaptı.

Ve herkes bu altının Fransa'ya ait olduğunu kabul etti.

And everyone agreed that France owned the gold.

It's just like those Rai stones.

Bu da aynen Rai taşları gibi.

The point I want to make with these two examples

Bu iki örnekle vermek istediğim mesaj,

is that there's nothing inherently valuable

bir dolar veya taş yahut bozuk parada,

about a dollar or a stone or a coin.

kendiliğinden değerli olan hiçbir şey yoktur.

Bu şeylerin değerli olmasının tek sebebi

The only reason these things have any value

is because we've all decided they should.

böyle olması gerektiğine dair karar vermiş olmamızdır.

And because we've decided that,

Yani, kararımızdan dolayı

they do.

bu değerde oldular.

Money is about the exchanges and the transactions

Para, birbirimizle yaptığımız alışveriş

that we have with each other.

ve ticari işlemlerle ilgilidir.

Para, nesnel bir şey değildir.

Money isn't anything objective.

It's about a collective story that we tell each other about value.

Bu, birbirimize değer hakkında anlattığımız kolektif hikayeyle ilgili.

Ortak bir kurgu.

A collective fiction.

Ve bu çok etkili bir konsept.

And that's a really powerful concept.

Geçtiğimiz yirmi yılda,

In the past two decades,

we've begun to use digital money.

dijital para kullanmaya başladık.

So I get paid via direct deposit,

Doğrudan mevduat ile ödeme aldım,

I pay my rent via bank transfer,

banka transferiyle kiramı,

internetten vergilerimi ödedim.

I pay my taxes online.

Ve her ay,

And every month,

a small amount of money is deducted from my paycheck

maaşımdan az bir miktar düşülüp,

and invested in mutual funds in my retirement account.

emeklilik hesabımdaki ortak fona yatırıldı.

Tüm bu işlemler kelimenin tam anlamıyla

All of these interactions

are literally just changing 1's and 0's on computers.

bilgisayardaki "1"ler ve "0"ların değişimiyle yapılıyor.

There's not even anything physical, like a stone or a coin.

Para ya da taş gibi fiziki tek bir şey bile yok.

Dijital para öyle bir hâl aldi ki dünyanın herhangi bir yerindeki birisine

Digital money makes it so that I can pay someone around the world

saniyeler içerisinde ödeme yapabiliyorum.

in seconds.

Now when this works,

Bu sistem işlediğinde,

it's because there are large institutions underwriting every 1 or 0

bilin ki bütün 1'ler ve 0'ların arkasında

büyük kurumlar var.

that changes on a computer.

And when it doesn't,

Ve işlemediğinde ise,

it's often the fault of those large institutions.

bu genelde bu büyük kurumların hataları yüzünden oluyor.

Or at least, it's up to them to fix the problem.

Ya da en azından onların düzeltmesi gereken bir hata oluyor.

And a lot of times, they don't.

Ve çoğu zaman bunu düzeltemiyorlar.

There's a lot of friction in the system.

Bu sistemde bir çok uyuşmazlık var.

How long did it take the US credit card companies

Amerikan kredi kartı şirketlerinin,

to implement chip and pin?

çip ve pin uygulamasına geçişleri ne kadar zaman aldı?

Half my credit cards still don't work in Europe.

Kredi kartlarımın yarısı, Avrupa'da hâlâ çalışmıyor.

That's friction.

Bu bir sorun.

Transferring money across borders and across currencies

Farklı ülkelere ve farklı para birimlerinde yapılan havaleler

is really expensive:

gerçekten de pahalı:

friction.

uyuşmazlık.

An entrepreneur in India can set up an online business in minutes,

Hindistan'daki bir girişimci, dakikalar içerisinde online bir iş kurabiliyor.

but it's hard for her to get loans and to get paid:

Ama borç alması ve borç tahsili zor oluyor:

friction.

uyuşmazlık.

Our access to digital money and our ability to freely transact

Dijital paraya erişimimiz ve serbestçe işlem yapabilme gücümüz

is being held captive by these gatekeepers.

bu gardiyanlar tarafından esir alınmış.

And there's a lot of impediments in the system slowing things down.

Ve sistem içerisinde işleri yavaşlatan bir çok engel var.

That's because digital money isn't really mine,

Çünkü dijital para gerçekte benim değil;

bankamın, kredi kartı şirketimin veya yatırım şirketimin

it's entries in databases that belong to my bank,

my credit card company or my investment firm.

veri tabanlarındaki girdilerden ibaret.

And these companies have the right to say "no."

Ve bu şirketler "hayır" deme hakkına sahipler.

If I'm a PayPal merchant

Eger bir PayPal kullanıcısıysam

and PayPal wrongly flags me for fraud,

ve Paypal beni yanlışlık eseri dolandırıcılık ile suçlarsa,

buraya kadar.

that's it.

My account gets frozen, and I can't get paid.

Hesabım dondurulur ve ödemelerimi tahsil edemem.

These institutions are standing in the way of innovation.

Bu kuruluşlar, ilerleme yoluna taş koyuyorlar.

How many of you use Facebook photos, Google Photos,

Kaçınız Facebook fotoğraflar, Google fotoğraflar yada Instagram

Instagram?

kullanıyorsunuz?

My photos are everywhere.

Benim fotoğraflarım her yerde.

They are on my phone, they're on my laptop,

Telefonumda, dizüstü bilgisayarımda,

they're on my old phone, they're in Dropbox.

eski telefonumda, Dropbox'umda var.

They're on all these different websites and services.

Tüm bu farklı site ve servislerde var.

And most of these services don't work together.

Ve bu servislerin çoğu da işbirliği içerisinde çalışmıyorlar.

They don't inter-operate.

Ortaklaşa bir çalışma içinde değiller.

And as a result,

Ve sonuç olarak,

fotoğraf arşivim karmakarışık.

my photo library is a mess.

The same thing happens

Kuruluşlar para arzını kontrol ettiklerinde de

when institutions control the money supply.

aynı şey oluyor.

A lot of these services don't inter-operate,

Bu servislerin de çoğu işbirliği içerisinde çalışmıyor.

and as a result, this blocks what we can do with payment.

Sonuç olarak, bu da ödeme ile yapabileceklerimizi sınırlıyor.

And it makes transaction costs go up.

Ayrıca işlem maliyetini arttırıyor.

So far, we've been through two phases of money.

Şimdiye kadar, paranın iki aşamasını tecrübe ettik.

In an analog world, we had to deal with these physical objects,

Analog bir dünyada, bu fiziksel objelerle iş yapmak durumundaydık

and money moved at a certain speed -- the speed of humans.

ve para belli bir hızda tedavül etti: İnsanların hızıyla.

In a digital world, money can reach much farther and is much faster,

Dijital bir dünyada, para daha uzaklara, daha hızlı bir şekilde ulaşabilir.

but we're at the mercy of these gatekeeper institutions.

Ancak biz, bu gardiyan kuruluşların merhametine kalmış haldeyiz.

Money only moves at the speed of banks.

Para, sadece bankaların hızında hareket ediyor.

Paranın yeni bir fazını görmeye yaklaştık.

We're about to enter a new phase of money.

Paranın geleceği programlanabilir.

The future of money is programmable.

Yazılımı ve parayı kombine ettiğimizde,

When we combine software and currency,

money becomes more than just a static unit of value,

para sabit bir değer biriminin ötesine geçer

and we don't have to rely on institutions for security.

ve biz de güvenlik için bu kuruluşlara daha fazla ihtiyaç duymayız.

Programlanabilir bir dünyada,

In a programmable world,

we remove humans and institutions from the loop.

bu döngüden insanları ve kuruluşları çıkartabiliriz.

And when this happens,

Ve bu gerçekleştiğinde,

we won't even feel like we're transacting anymore.

artık işlem yapıyormuş gibi bile hissetmeyeceğiz.

Money will be directed by software,

Para, yazılım tarafından yönlendirilecek

and it will just safely and securely flow.

ve bu tamamen güvenli bir akış olacak.

Cryptocurrencies are the first step of this evolution.

Şifrelenmiş döviz bu evrimin ilk adımı.

Cryptocurrencies are digital money

Bu, devlet veya bankalarca

that isn't run by any government or bank.

işletilemeyen bir dijital para türü.

It's money designed to work in a world without intermediaries.

Bu, aracısız bir dünyada çalışabilmek için tasarlanmış bir para türü.

Bitcoin, en yaygın olan şifreli döviz

Bitcoin is the most ubiquitous cryptocurrency,

but there are hundreds of them.

ama bunlardan yüzlercesi daha var.

There's Ethereum, Litecoin, Stellar, Dogecoin,

Mesela Ethereum, Litecoin, Stellar, Dogecoin

and those are just a few of the more popular ones.

ve bunlar popüler olanlardan sadece birkaçı.

And these things are real money.

Bu şeyler gerçek para.

The sushi restaurant down my street

Oturduğum sokaktaki suşi restoranında

takes Bitcoin.

Bitcoin kullanılabiliyor.

I have an app on my phone that I can use to buy sashimi.

Telefonumda sashimi satın almak için kullandığım bir uygulama var.

Ama bu sadece küçük işlemler için geçerli değil.

But it's not just for small transactions.

In March, there was a transaction that moved around 100,000 bitcoins.

Mart ayında, yüz bin bitcoin değerinde işlem yapıldı.

That's the equivalent of 40 million US dollars.

Bu, 40 milyon amerikan dolarına eşdeğer.

Cryptocurrencies are based on a special field of mathematics

Şifreli dövizler, matematiğin "şifreleme" isimli

özel bir dalına dayanıyor.

called cryptography.

"Şifreleme", güvenli iletişimi konu edinen bir alan

Cryptography is the study of how to secure communication,

and it's about two really important things:

ve çok önemli iki konuyu inceliyor:

masking information so it can be hidden in plain sight,

Bilgi akışını ilk bakışta anlaşılmayacak şekilde gizlemek

ve bilgi akışının kaynağını doğrulamak.

and verifying a piece of information's source.

Çevremizdeki bir sürü sistemin temeli şifrelemeye dayanıyor.

Cryptography underpins so many of the systems around us.

And it's so powerful that at times

Ve bazen o kadar etkili oluyor ki,

the US government has actually classified it as a weapon.

ABD hükumeti bunu bir silah olarak sınıflandırdı.

During World War II, breaking cryptosystems like Enigma

2. Dünya Savaşı boyunca, Enigma gibi şifre sistemlerini çözmek,

düşmanın bilgilerini öğrenmek ve savaşın gidişatını

was critical to decoding enemy transmissions

and turning the tide of the war.

değiştirmek açısında önemli bir role sahipti.

Bugün, modern bir web tarayıcısı kullanan herkes

Today, anyone with a modern web browser is running

gelişmiş bir şifreleme sistemi çalıştırıyor.

a pretty sophisticated cryptosystem.

İnternetteki etkileşimlerimizi böyle koruma altına alıyoruz.

It's what we use to secure our interactions on the Internet.

Şifrelerimizi yazıp, finansal bilgilerimizi gönderdiğimiz web sitelerini

It's what makes it safe for us to type our passwords in

and to send financial information to websites.

güvenli kılan şey bu.

So what the banks used to give us --

Eskiden bankaların bize sunduğu,

güvenilir, dijital para aktarımı hizmetini,

trustworthy digital money transfer --

we can now get with a clever application of cryptography.

şuan zekice tasarlanmış şifreleme uygulamalarıyla alabiliyoruz.

And this means that we don't have to rely on the banks anymore

Bu da demek oluyor ki, artık işlemlerimizin güvenliği için

bankalara itibar etmek zorunda değiliz.

to secure our transactions.

We can do it ourselves.

Bunu kendimiz sağlayabiliriz.

Bitcoin is based on the very same idea that the Yap used,

Bitcoin, Yap'ın düşünce sistemiyle aynı temellere dayanıyor.

this collective global knowledge of transfers.

Kolektif, global bilgi transferi.

In Bitcoin, I spend by transferring Bitcoin,

Bitcoin'de, Bitcoin harcayarak aktarım yapıyorum

and I get paid when someone transfers Bitcoin to me.

ve biri bana ödeme yaptığında Bitcoin transfer etmiş oluyor.

Imagine that we had this magic paper.

Sihirli bir kağıt hayal edelim.

So the way that this paper works is I can give you a sheet of it

Bu kağıdın çalışma prensibi,

size de bir tanesini verdiğimde, kendiminkine yazdığım şey

and if you write something on it,

verdiğim kağıtta da beliriyor.

it will magically appear on my piece as well.

Let's say we just give everyone this paper

Bütün insanlara bu kağıttan verdik diyelim.

and everyone writes down the transfers that they're doing

Herkes Bitcoin'de

ne transfer ettiğini yazıyor olsun.

in the Bitcoin system.

All of these transfers get copied around to everyone else's pieces of paper.

Yani bütün bu transferler herkesin kağıdında kopyalanıyor.

And I can look at mine

Kendi kağıdıma baktığımda,

and I'll have a list of all of the transfers that are happening

Bitcoin ekonomisindeki gerçekleşen

in the entire Bitcoin economy.

bütün transferleri görebiliyorum.

This is actually what's happening with the Bitcoin blockchain,

Bitcoin'de de yapılan bütün işlemler liste halinde bir zincirde bulunuyor.

which is a list of all of the transactions in Bitcoin.

Yani, kağıtlar üzerinden olmaması dışında

Except, it's not done through paper.

anlattığımla aynı konsept.

Bu işlem bütün dünyada çalışan,

It's done through computer code,

running on thousands of networked computers

şebekelenmiş bilgisayarlar ve kodlar

around the world.

üzerinden gerçekleştiriliyor.

All of these computers are collectively confirming

Tüm bu bilgisayarlar kimin, ne kadar Bitcoin'e sahip olduğunu

topluca tasdik ediyor.

who owns what Bitcoin.

So the Bitcoin blockchain is core to how Bitcoin works.

Yani Bitcoin zinciri, Bitcoin'in nasıl çalıştığının özü.

But where do bitcoins actually come from?

Peki bu Bitcoin aslında nereden geliyor?

Well, the code is designed to create new Bitcoin

Kodlama, çizelgeye uygun olarak

yeni Bitcoin oluşturmaya göre tasarlandı.

according to a schedule.

And the way that it works is that to get those Bitcoin,

Bitcoin'leri elde etme yolu ise

bir bulmaca çözmek, rastgele şifrelenmiş bir bulmaca.

I have to solve a puzzle -- a random cryptographic puzzle.

15 tane zarımız olduğunu varsayalım.

Imagine that we had 15 dice,

and we were throwing these dice over and over again.

Ve bunları devamlı atalım.

Whenever the dice come up all sixes,

Bütün zarlar altı geldiğinde

kazanmış olalım.

we say that we win.

Bilgisayarların yaptığı da buna çok benzer bir şey.

This is very close to what these computers are all actually doing.

They're trying over and over again to land on the right number.

Doğru sayıya ulaşmak için tekrar tekrar deniyorlar.

And when they do,

Başardıklarında ise,

bulmacayı çözmüş oluyorlar.

we say that they've solved the puzzle.

The computer that solves the puzzle

Bulmacayı çözen bilgisayar,

çözümünü ağın geri kalanına yayınlıyor.

publishes its solution to the rest of the network

and collects its reward: new bitcoins.

Sonra ödülü olan Bitcoin'i biriktiriyor.

And in the act of solving this puzzle,

Bilgisayarlar bu bulmaca çözme işleminde

Bitcoin zincirinin korunmasına yardım ediyorlar

these computers are actually helping to secure the Bitcoin blockchain

ve işlemler listesine ekliyorlar.

and add to the list of transactions.

There are actually people all over the world running this software,

Dünyanın dört bir yanında bu yazılımları yürüten birçok insan var.

and we call them Bitcoin miners.

Bu kişilere Bitcoin madencileri diyoruz.

Anyone can become a Bitcoin miner.

Herkes Bitcoin madencisi olabilir.

You can go download the software right now

Hemen şuanda yazılımı bilgisayarınıza indirebilirsiniz.

and run it in your computer and try to collect some bitcoins.

Sonra Bitcoin biriktirmeye çalışabilirsiniz.

I can't say that I would recommend it,

Önerdiğimi söyleyemem

because right now, the puzzle is so hard and the network is so powerful,

çünkü bulmaca şuanda o kadar zor ve ağ o kadar güçlü ki,

that if I tried to mine Bitcoin on my laptop,

kendi bilgisayarımda madencilik yapmaya çalışsaydım,

I probably wouldn't see any for about two million years.

muhtemelen iki milyon yıl boyunca hiçbir şey bulamazdım.

The miners, professional miners, use this special hardware

Profosyonel madenciler, bulmacaları hızlıca çözmeleri için tasarlanmış,

that's designed to solve the puzzle really fast.

özel donanımlı bilgisayar sistemleri kullanıyorlar.

Now, the Bitcoin network and all of this special hardware,

Bütün bu Bitcoin ağı ve sistemlerinin

there are estimates that the amount of energy it uses

kullandığı enerjinin

küçük bir ülkeninkiyle eşdeğer olduğu tahmin ediliyor.

is equivalent to that of a small country.

So, the first set of cryptocurrencies

Şifrelenmiş dövizlerin ilk seti

are a little bit slow and a little bit cumbersome.

biraz yavaş ve külfetli olabilir.

But the next generation is going to be so much better and so much faster.

Fakat gelecek jenerasyon daha iyi ve daha hızlı olacak.

Cryptocurrencies are the first step

Global, programlanabilir bir para için

şifrelenmiş döviz bir başlangıç.

to a world with a global programmable money.

And in a world with programmable money,

Ve programlanabilir para olan bir dünyada,

izin almadan, herhangi bir diyaloğa girmeden,

I can pay anyone else securely

without having to sign up or ask permission,

param sıkışıp kaldı mı derdi olmadan, bir yere üye olamam gerekmeden

or do a conversion or worry about my money getting stuck.

istediğim herkese ödeme yapabilirim.

And I can send money around the world.

Ve dünyanın her yerine para gönderebilirim.

This is a really amazing thing.

Bu gerçekten harika bir şey.

It's the idea of permission-less innovation.

Bu, izinsiz bir yenilik fikri.

The Internet caused an explosion of innovation,

İnternet yenilik patlamasına sebep oldu.

because it was built upon an open architecture.

Çünkü açık bir mimari yapı üzerine inşa edildi.

And just like the Internet changed the way we communicate,

Ve internet iletişim kurma yollarımızı nasıl değiştirdiyse,

programlanabilir para da nasıl ödeme yaptığımızı,

programmable money is going to change the way we pay,

allocate and decide on value.

tahsis etme ve değer biçme şeklimizi değiştirecek.

So what kind of world does programmable money create?

Peki programlanabilir para ne tür bir dünya ortaya çıkaracak?

Imagine a world where I can rent out my healthcare data

Sağlık hizmeti bilgilerimi eczacılıkla ilgili bir şirkete kiralayabildiğim

to a pharmaceutical company.

bir dünya hayal edin.

Büyük ölçekli bir analiz yapabilirler

They can run large-scale data analysis

and provide me with a cryptographic proof

ve bana bilgilerimi sadece anlaştığımız şekilde kullandıklarını gösteren

that shows they're only using my data in a way that we agreed.

şifrelenmiş bir kanıt temin edebilirler.

Ve buldukları şeyler için bana ödeme yapabilirler.

And they can pay me for what they find out.

Instead of signing up for streaming services

Yayın servislerine kaydolmak yerine,

and getting a cable bill,

televizyonum, izleme alışkanlıklarımı incelese ve

what if my television analyzed my watching habits

bütçeme uygun,

and recommended well-priced content that fit within my budget

keyif alabileceğim

bir içerik önerse nasıl olurdu?

that I would enjoy?

Imagine an Internet without ads,

Reklamların olmadığı bir internet dünyası düşünün.

because instead of paying with our attention when we view content,

İçeriği gördüğümüzde bedelini ilgimizle ödemek yerine

we just pay.

sadece ödeyeceğiz.

Interestingly, things like micro-payments

İlginç bir şekilde, mini ödeme gibi şeyler,

aslında dünyadaki güvenlik sisteminin işleyişini değiştirecek.

are actually going to change the way security works in our world,

because once we're better able to allocate value,

Çünkü değer tahsis etmekte bir kere iyi olduktan sonra,

insanlar paralarını ve enerjilerini

people will use their money and their energies

daha yapıcı şeylerde kullanacaklar.

for more constructive things.

If it cost a fraction of a cent to send an email,

Eğer e-posta göndermenin az da olsa bir maliyeti olsaydı

would we still have spam?

spam diye bir şey olur muydu?

We're not at this world yet,

Henüz böyle bir dünyada değiliz,

but it's coming.

fakat adım adım yaklaşıyoruz.

Right now, it's like we're in a world that is seeing the first automobile.

Şuanda, sanki arabanın ilk kez görüldüğü dünyadayız.

The first cryptocurrency, like the first car,

İlk şifrelenmiş döviz, ilk araba gibi.

is slow and hard to understand and hard to use.

Yavaş, anlaması ve kullanması zor.

Dijital para, at ve at arabasına benziyor.

Digital money, like the horse and carriage,

works pretty well,

Gayet iyi çalışıyor

and the whole world economy is built on it.

ve bütün ekonomi onun üzerine kurulu.

If you were the first person on your block

Eğer yaşadığınız binada, motorlu bir taşıta geçen

to get a car with an internal combustion engine,

ilk kişiyseniz,

muhtemelen komşularınız delirmiş olduğunuzu düşünecektir:

your neighbors would probably think you were crazy:

"Why would you want this large, clunky machine

"Neden bu büyük, hantal,

that breaks down all the time, that lights on fire,

her seferinde bozulan, ateşlenerek çalışan

and is still slower than a horse?"

ve yinede attan yavaş olan bu makineyi istiyorsun ki?

But we all know how that story turns out.

Fakat hepimiz hikayenin nasıl değiştiğini biliyoruz.

We're entering a new era of programmable money.

Programlanabilir parayla yeni bir döneme giriş yapıyoruz.

Bu çok heyecan verici ve biraz da korkutucu bir durum.

And it's very exciting, but it's also a little bit scary.

Cryptocurrencies can be used for illegal transactions,

Şifrelenmiş dövizler de, şuan keş para nasıl illegal işler için kullanılıyorsa,

just like cash is used for crime in the world today.

aynı amaçla kullanılabilir.

When all of our transactions are online,

Bütün işlemler çevrim içi gerçekleşmeye başladığında

what does that mean for surveillance -- who can see what we do?

gözetim için bu ne anlama geliyor, yaptıklarımızı kimler görebilir?

Bu yeni dünyada kim avantajlı, kim değil?

Who's advantaged in this new world and who isn't?

Will I have to start to pay for things that I didn't have to pay for before?

Daha önce para ödemem gerekmeyen şeylere ödeme yapmak zorunda olacak mıyım?

Will we all become slaves to algorithms and utility functions?

Algoritmaların ve fayda fonksiyonlarının köleleri mi olacağız?

Bütün yeni teknolojiler değiş tokuşlarıyla beraber gelirler.

All new technology comes with trade-offs.

İnternet zamanımızı harcama konusunda birçok yol ile geldi.

The Internet brought us a lot of ways to waste time.

But it also greatly increased productivity.

Aynı zamanda üretkenlikte de büyük bir artış sağladı.

Mobile phones are annoying

Cep telefonları sinir bozucular.

because they make me feel like I have to stay connected to work

Çünkü her zaman işle bir bağlantım olması gerekiyormuş gibi hissettiriyor.

all the time.

But they also help me stay connected to friends and family.

Fakat aynı anda arkadaşlarım ve ailemle de

sürekli irtibatta kalabiliyorum.

The new sharing economy is going to eliminate some jobs.

Yeni ortak bir ekonomi bazı meslekleri yok edecektir.

Fakat diğer bir yandan da, istihdam için yeni ve esnek formlar da oluşturacaktır.

But it's also going to create new, flexible forms of employment.

With programmable money,

Programlanabilir para ile,

we decouple the need for large, trusted institutions

ağın mimarisine,

büyük, güvenilir kurumlara olan ihtiyacımızı keseceğiz.

from the architecture of the network.

And this pushes innovation in money out to the edges, where it belongs.

Ve bu, paradaki yeniliği köşelere doğru itiyor, ait olduğu yere.

Programmable money democratizes money.

Programlanabilir para, parayı demokratikleştirir.

And because of this, things are going to change and unfold

İşte bu yüzden işler tahmin edemeyeceğimiz bir şekilde

in ways that we can't even predict.

değişecek ve gözler önüne serilecek.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)