Your brain hallucinates your conscious reality | Anil Seth | TED

Çeviri: Esra Çakmak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Just over a year ago,

Bir yılı aşkın süre önce,

for the third time in my life, I ceased to exist.

hayatımda üçüncü defa, var oluşum kesintiye uğradı.

I was having a small operation, and my brain was filling with anesthetic.

Ufak bir ameliyattaydım ve beynim anestezi ile uyuşmuştu.

I remember a sense of detachment and falling apart

Bir kopma, ayrı düşme ve soğukluk hissiyatına kapıldığımı

and a coldness.

anımsıyorum.

And then I was back, drowsy and disoriented,

Mahmur ve kendimden geçmiş bir şekilde kendime geldim,

but definitely there.

kendimdeydim.

Now, when you wake from a deep sleep,

Derin bir uyku sonrası,

you might feel confused about the time or anxious about oversleeping,

zaman karmaşası yaşayabilirsiniz veya fazla uyumuş olma endişesi olabilir,

but there's always a basic sense of time having passed,

ama her zaman zamanın geçtiği temel algısı vardır,

of a continuity between then and now.

öncesi ve o an ile aradaki sürerlilik.

Coming round from anesthesia is very different.

Anesteziden uyanmak çok tuhaf.

I could have been under for five minutes, five hours,

5 dakika, 5 saat, 5 yıl ve hatta 50 yıl

five years or even 50 years.

geçmiş olabilir.

I simply wasn't there.

Orada yoktum.

Tamamen boşluktaydım.

It was total oblivion.

Anesthesia -- it's a modern kind of magic.

Anestezi, büyünün modern yöntemi;

It turns people into objects,

insanları nesneye çeviriyor

and then, we hope, back again into people.

ve sonrasında, tekrar insana çevirmesini bekliyoruz.

And in this process

is one of the greatest remaining mysteries in science and philosophy.

Bu aşamada,

bilimin ve felsefenin çözemediği o gizem baki kalıyor:

How does consciousness happen?

Bilinç nasıl gerçekleşir?

Somehow, within each of our brains,

Öyle ki, her birimizin beyninde

the combined activity of many billions of neurons,

milyarlarca nöronların birleşik eylemleri,

each one a tiny biological machine,

her biri mini bir biyolojik makine olarak

is generating a conscious experience.

bilinç deneyimi üretiyor.

And not just any conscious experience --

Herhangi bir bilinç deneyimi de değil,

your conscious experience right here and right now.

tam o anda ve o yerdeki bilinç deneyimi.

How does this happen?

Peki bu nasıl oluyor?

Answering this question is so important

Bu soruyu cevaplamak çok mühim,

because consciousness for each of us is all there is.

çünkü her birimizdeki bilinç durumu her şey demektir.

Without it there's no world,

Onsuz bir dünya yok,

there's no self,

benlik yok,

there's nothing at all.

hiçbir şey yok.

And when we suffer, we suffer consciously

Acı çektiğimizde, bilinçli olarak acı çekiyoruz;

whether it's through mental illness or pain.

zihinsel hastalık veya acı dolayısıyla.

And if we can experience joy and suffering,

Eğer bizler neşeyi ve acıyı deneyimleyebiliyorsak,

what about other animals?

peki ya diğer hayvanlar?

Onlar da bilinçli olabilir mi?

Might they be conscious, too?

Do they also have a sense of self?

Onlarda da benlik algısı var mıdır?

And as computers get faster and smarter,

Bilgisayarlar hızlandıkça ve daha akıllı hâle geldikçe,

maybe there will come a point, maybe not too far away,

belki de çok da uzakta olmayan öyle bir noktaya geleceğiz ki,

when my iPhone develops a sense of its own existence.

iPhone'um kendi varlığının algısına kavuşacak.

I actually think the prospects for a conscious AI are pretty remote.

Bilinçli yapay zekâ fikrinin oldukça uzak bir ihtimale dayandığını düşünüyorum.

And I think this because my research is telling me

Bu şekilde düşünüyorum, çünkü araştırmalarıma göre

that consciousness has less to do with pure intelligence

bilinçlilik saf zekâdansa, daha çok bizlerin doğamızdaki

and more to do with our nature as living and breathing organisms.

yaşayan ve nefes alan organizmalar olmamızla alakalı bir durum.

Consciousness and intelligence are very different things.

Bilinç ile zekâ çok ayrı konular.

You don't have to be smart to suffer, but you probably do have to be alive.

Acı çekmek için zeki olmanıza gerek yok, fakat canlı olmanız gerekir.

In the story I'm going to tell you,

Sizlerle paylaşacağım hikâyede,

our conscious experiences of the world around us,

bizleri sarmalayan bu dünyanın ve içerisindeki bizlerin

and of ourselves within it,

bilinç deneyimleri,

are kinds of controlled hallucinations

canlı bedenlerimiz ile birlikte

that happen with, through and because of our living bodies.

ve onun dolayısıyla gerçekleşen bir nevi kontrollü halüsinasyonlardır.

Now, you might have heard that we know nothing

Beynin ve bedenin bilinç oluşumundaki rolü hakkında

about how the brain and body give rise to consciousness.

hiçbir şey bilmediğimizi duymuşsunuzdur.

Some people even say it's beyond the reach of science altogether.

Hatta bazıları, bilincin bilimi tamamen aşan bir konu olduğunu bile söyler.

But in fact,

Fakat son 25 yılda,

the last 25 years have seen an explosion of scientific work in this area.

bu alanda bilimsel çalışma patlaması yaşandı.

If you come to my lab at the University of Sussex,

Sussex Üniversitesindeki laboratuvarıma yolunuz düşerse,

you'll find scientists from all different disciplines

her alandan bilim insanı

and sometimes even philosophers.

ve hatta filozof bile görebilirsiniz.

All of us together trying to understand how consciousness happens

Her birimiz bilincin nasıl işlediğini ve terslik çıktığında neler olduğunu

and what happens when it goes wrong.

idrak etmeye çalışıyoruz.

And the strategy is very simple.

Taktiğimiz oldukça basit.

I'd like you to think about consciousness

Bilinci, hayatı düşündüğümüz şekilde

in the way that we've come to think about life.

düşünmenizi istiyorum.

At one time, people thought the property of being alive

Zamanında insanlar, yaşıyor olmanın fizik veya kimya ile açıklanamayacak

could not be explained by physics and chemistry --

bir boyut taşıdığını düşünüyorlardı,

that life had to be more than just mechanism.

bundandır ki hayat bir mekanizmadan ibaret olamazdı.

But people no longer think that.

İnsanlar artık böyle düşünmüyor.

As biologists got on with the job

Biyologlar, canlıların

of explaining the properties of living systems

metabolizma, üreme, homeostaz gibi

in terms of physics and chemistry --

fiziki ve kimyevi niteliklerini

things like metabolism, reproduction, homeostasis --

açıklamaya başladıkça,

the basic mystery of what life is started to fade away,

hayatın ne ifade ettiği temel gizemi, yok olmaya başladı

and people didn't propose any more magical solutions,

ve insanlar, yaşamı elinde tutan güç veya élan vital gibi

like a force of life or an élan vital.

büyülü cevaplar bulmayı bıraktılar.

So as with life, so with consciousness.

Bilinçte olduğu gibi, hayat için de aynı şekilde.

Once we start explaining its properties

Beynimizde ve vücudumuzdaki

in terms of things happening inside brains and bodies,

işleyiş özellikleri gün ışığına çıkmaya başlandığında,

the apparently insoluble mystery of what consciousness is

bilincin ne olduğuna dair sözde çözülemeyen gizem,

should start to fade away.

açığa kavuşmaya başlamış oluyor.

Beklenti bu şekilde.

At least that's the plan.

So let's get started.

O hâlde başlayalım.

What are the properties of consciousness?

Bilincin nitelikleri nelerdir?

What should a science of consciousness try to explain?

Bilinç bilimi neye cevap aramaya çalışır?

Well, for today I'd just like to think of consciousness in two different ways.

Günümüzde, bilinci iki farklı şekilde düşünmeyi tercih ediyorum.

There are experiences of the world around us,

Görüş, ses, koku ile dolu

full of sights, sounds and smells,

birçok dünyevi deneyimimiz var,

there's multisensory, panoramic, 3D, fully immersive inner movie.

çok duyulu, genel görünümlü, üç boyutlu, tamimiyle sarmal iç filmimiz var.

And then there's conscious self.

Bir yanda da bilinçli yanımız var.

The specific experience of being you or being me.

''Sen'' veya ''ben'' hissi veren o özel deneyim.

The lead character in this inner movie,

İçimizdeki bu filmin başrolü olma hissi

and probably the aspect of consciousness we all cling to most tightly.

ve muhtemelen bilincin hepimizin en sıkıca tutunduğu bir niteliği bu.

Let's start with experiences of the world around us,

Dünyevi deneyimlerimizle konuya başlayalım

and with the important idea of the brain as a prediction engine.

ve beynin tahmin makinesi olduğu önemli fikriyle.

Imagine being a brain.

Beyin olduğunuzu hayal edin.

You're locked inside a bony skull,

Dünyada neler olduğunu

anlamaya çalışan kemikli bir kafatası içerisinde sıkışıp kalmışsınız.

trying to figure what's out there in the world.

There's no lights inside the skull. There's no sound either.

Kafatasının içinde ışık yok, ses de yok.

All you've got to go on is streams of electrical impulses

Sadece süregelen bir elektrik akımı söz konusu,

which are only indirectly related to things in the world,

ki bunlar da dış dünyayla her ne olursa olsun

whatever they may be.

yalnızca dolaylı yoldan bağlantılılar.

So perception -- figuring out what's there --

Algımız ve çevremizi anlama çabamız,

has to be a process of informed guesswork

beynin bu duyu sinyallerini,

in which the brain combines these sensory signals

o sinyallerin oluşmasına yol açan,

with its prior expectations or beliefs about the way the world is

dünyayla ilgili önceki beklenti ya da inanışları ile harmanladığı

to form its best guess of what caused those signals.

bilinçli varsayım sürecidir.

The brain doesn't hear sound or see light.

Beyin sesi duymaz veya ışığı görmez.

What we perceive is its best guess of what's out there in the world.

Algımız, etrafımızdakiler hakkında beynin yaptığı en güçlü tahminden ibarettir.

Let me give you a couple of examples of all this.

Bütün bunları örneklendirelim.

You might have seen this illusion before,

Bu yanılsamayı daha önce görmüşsünüzdür belki,

but I'd like you to think about it in a new way.

fakat farklı bir açıdan bakmanızı istiyorum.

If you look at those two patches, A and B,

A ve B karelerine baktığınız takdirde,

they should look to you to be very different shades of gray, right?

grinin iki farklı tonuymuş gibi gözüküyor, değil mi?

But they are in fact exactly the same shade.

Ama aslında ikisi de aynı ton.

And I can illustrate this.

Bunu resimle göstereyim.

If I put up a second version of the image here

Resmin bir diğer örneğini yanda görüyorsunuz

and join the two patches with a gray-colored bar,

ve bu iki kareyi gri renkli bir sütun ile birleştirdiğimizde,

you can see there's no difference.

bir fark olmadığını göreceksiniz.

It's exactly the same shade of gray.

İkisi de grinin aynı tonu.

And if you still don't believe me,

Hâlâ tatmin olmadıysanız,

I'll bring the bar across and join them up.

sütunu karşıya taşıyalım ve birleştirelim.

It's a single colored block of gray, there's no difference at all.

Tek renk bir gri sütun, hiçbir fark yok.

This isn't any kind of magic trick.

Herhangi bir sihir numarası yok.

It's the same shade of gray,

Grinin aynı tonu,

but take it away again, and it looks different.

ama tekrardan ayırdığınızda, yine farklı gözükecektir.

So what's happening here

Aslında bu noktada beyin

is that the brain is using its prior expectations

önceki beklentilerini, görme merkezi çevresine

built deeply into the circuits of the visual cortex

öyle katı bir şekilde yerleştirmiştir ki,

that a cast shadow dims the appearance of a surface,

gölgenin varlığı yüzeyin görünüşünü belirsizleştiriyor,

so that we see B as lighter than it really is.

bu yüzden B karesini olduğundan daha açık görüyoruz.

Here's one more example,

Bir diğer örnekle,

which shows just how quickly the brain can use new predictions

beynin bilinçli deneyimleri değiştirmek için ne kadar hızlı bir şekilde

to change what we consciously experience.

yeni tahminler üretebildiğini görelim.

Have a listen to this.

Şuna bi' kulak verin.

(Distorted voice)

(Cızırtılı ses)

Sounded strange, right?

Tuhaf bir ses, değil mi?

Have a listen again and see if you can get anything.

Bir daha dinleyin, bakalım bir şeyler anlayabilecek misiniz.

(Distorted voice)

(Cızırtılı ses)

Still strange.

Hâlâ tuhaf geliyor.

Now listen to this.

Şimdi bir de bunu dinleyin.

(Recording) Anil Seth: I think Brexit is a really terrible idea.

(Kayıt) Anil Seth: İngiltere'nin AB'den ayrılması bence çok kötü bir fikir.

(Laughter)

(Kahkaha)

Which I do.

Katılıyorum.

So you heard some words there, right?

Kelimeler duydunuz, değil mi?

Now listen to the first sound again. I'm just going to replay it.

Şimdi ilk kaydı tekrardan dinleyelim. Yeniden oynatacağım.

(Distorted voice)

(Cızırtılı ses)

Yeah? So you can now hear words there.

Artık kelimeleri seçebiliyorsunuz.

Once more for luck.

Şansımıza bir daha oynatalım.

(Distorted voice)

(Cızırtılı ses)

OK, so what's going on here?

Evet, şimdi neler oluyor?

The remarkable thing is the sensory information coming into the brain

Muazzam bir şekilde, beyne duyu yoluyla iletilen bilgi

hasn't changed at all.

hiçbir değişikliğe uğramadı.

All that's changed is your brain's best guess

Değişen tek şey, beynin duyu yoluyla edindiği bilgi hakkındaki

of the causes of that sensory information.

en güçlü tahminini değiştirmesi.

And that changes what you consciously hear.

Bu da bilinçli duyumda değişiklik yaratıyor.

All this puts the brain basis of perception

Bütün bunlar, beynin algı zeminini

in a bit of a different light.

biraz farklı bir yöne çeviriyor.

Instead of perception depending largely on signals coming into the brain

Algımızın büyük oranda dış çevreden beyne gelen

from the outside world,

sinyallerle şekillenmesindense,

it depends as much, if not more,

en azından aynı oranda,

on perceptual predictions flowing in the opposite direction.

algımız tam tersi yönde gelişen algısal tahminlere dayanıyor.

We don't just passively perceive the world,

Dünyayı olduğu gibi algılamıyor,

we actively generate it.

bilfiil üretiyoruz aslında.

The world we experience comes as much, if not more,

Dünyevi deneyimlerimiz, içten dışa olduğu kadar

from the inside out

dıştan içe doğru

as from the outside in.

bir akış da sergiliyor.

Let me give you one more example of perception

Sizlere, etkin ve yapıcı algı sürecimizden

as this active, constructive process.

bir örnek daha vereyim.

Here we've combined immersive virtual reality with image processing

Burada, deneyim üzerine oldukça baskın algısal tahmin etkilerini resmetmek için,

to simulate the effects of overly strong perceptual predictions

sarmal sanal gerçeklik ile

on experience.

görüntü işlemeyi harmanladık.

In this panoramic video, we've transformed the world --

Bu panoramik videoda,

which is in this case Sussex campus --

Sussex kampüsünü

into a psychedelic playground.

psikedelik parka dönüştürdük.

We've processed the footage using an algorithm based on Google's Deep Dream

Bu kaydı, oldukça baskın olan algısal tahmin etkilerini resmetmek için

to simulate the effects of overly strong perceptual predictions.

Google'ın Deep Dream algoritmasını kullanarak işledik.

In this case, to see dogs.

Burada söz konusu köpekler.

And you can see this is a very strange thing.

Ne kadar tuhaf olduğunu görüyorsunuz.

When perceptual predictions are too strong,

Algısal tahminler çok güçlü olduğunda,

as they are here,

burada olduğu gibi,

the result looks very much like the kinds of hallucinations

sonuç, kişilerin farklı bilinç hâlleri geçirdiği

ve hatta belki de psikoz geçirdiği durumlarda deneyimlediği

people might report in altered states,

or perhaps even in psychosis.

halüsinasyonlara benziyor.

Now, think about this for a minute.

Şimdi bir düşünelim.

If hallucination is a kind of uncontrolled perception,

Eğer halüsinasyon kontrol edilemeyen algıysa,

then perception right here and right now is also a kind of hallucination,

o hâlde şu an burada ve bu andaki algımız da bir tür halüsinasyon demek oluyor,

but a controlled hallucination

ama kontrol edilebilen bir halüsinasyon;

in which the brain's predictions are being reined in

bu noktada beynin tahminleri, çevreden edinilen

by sensory information from the world.

duyu bilgilerince dizginleniyor.

In fact, we're all hallucinating all the time,

Aslında hepimiz her zaman halüsinasyon görüyoruz,

including right now.

şu an bile öyle.

It's just that when we agree about our hallucinations,

Halüsinasyonlarımız hakkında fikir birliğine vardığımızda,

we call that reality.

buna ''gerçeklik'' diyoruz.

(Laughter)

(Kahkaha)

Now I'm going to tell you that your experience of being a self,

Bir birey olarak deneyiminiz, tam olarak ''siz'' olmanın deneyimi de,

the specific experience of being you,

beyin tarafından üretilmiş

is also a controlled hallucination generated by the brain.

kontrollü bir halüsinasyondan ibaret.

This seems a very strange idea, right?

Değişik bir fikir, öyle değil mi?

Yes, visual illusions might deceive my eyes,

Görsel yanılsamalar gözümü kandırabilir,

but how could I be deceived about what it means to be me?

ama ben olmanın ne anlam ifade ettiği konusunda nasıl kandırılabilirim ki?

For most of us,

Çoğu insan için

the experience of being a person

bir birey olma durumu

is so familiar, so unified and so continuous

o kadar içten ve süregelen bir şey ki,

that it's difficult not to take it for granted.

tamamen doğal karşılamak işten bile değil.

But we shouldn't take it for granted.

Aslında doğal karşılamamalıyız.

There are in fact many different ways we experience being a self.

Benlik kavramını birçok farklı şekilde hissediyoruz.

There's the experience of having a body

Bir vücuda sahip olma durumu

and of being a body.

ve vücut bulma durumu söz konusu.

There are experiences of perceiving the world

Dünyayı ilk elden deneyimleme

from a first person point of view.

imkânına erişiyoruz.

There are experiences of intending to do things

Bir şeyleri yapmaya niyetlenebiliyor

and of being the cause of things that happen in the world.

ve dünyada yaşanan şeylerde parmağımız olabiliyor.

And there are experiences

Sekteye uğramadan var oluyor

of being a continuous and distinctive person over time,

ve zamanla diğer insanlardan sıyrılıyoruz,

built from a rich set of memories and social interactions.

şahsımıza münhasır hatıralar ediniyor ve sosyal çevre oluşturuyoruz.

Many experiments show,

"Birey" algımızı oluşturan

and psychiatrists and neurologists know very well,

bu farklı deneyimlerin hepsinin altüst olabileceğini

that these different ways in which we experience being a self

psikiyatrist ve nörologlar çok iyi biliyor

can all come apart.

ve çoğu deney de destekliyor.

What this means is the basic background experience

Yani temel yaşam deneyiminin getirdiği

of being a unified self is a rather fragile construction of the brain.

bütün bir birey olma durumu, beynin hassas bir kurgusundan ibaret.

Another experience, which just like all others,

Diğer hepsi gibi, farklı bir deneyim olarak

requires explanation.

açıklama gerektiriyor.

So let's return to the bodily self.

Fiziksel varlığımıza dönelim.

How does the brain generate the experience of being a body

Beyin, bedensel varlığını ve bir bedene sahip olma deneyimini

and of having a body?

nasıl oluşturur?

Well, just the same principles apply.

Aynı ilkeler burada da geçerli.

The brain makes its best guess

Beyin,

about what is and what is not part of its body.

neyin bedene ait olup olmadığı konusunda tahmin yürütür.

And there's a beautiful experiment in neuroscience to illustrate this.

Nörolojide, bunu açıklayan muazzam bir deney var.

And unlike most neuroscience experiments,

Nörolojideki çoğu deneyin aksine,

this is one you can do at home.

bunu evde de yapabilirsiniz.

All you need is one of these.

Bunlardan bir tanesi kâfi.

(Laughter)

(Kahkaha)

And a couple of paintbrushes.

Ve birkaç boya fırçası.

In the rubber hand illusion,

Plastik el yanılsamasında,

a person's real hand is hidden from view,

kişinin gerçek eli bakış açısına dahil edilmiyor

and that fake rubber hand is placed in front of them.

ve sahte plastik el önlerine yerleştiriliyor.

Then both hands are simultaneously stroked with a paintbrush

Devamında kişi sahte ele bakarken,

while the person stares at the fake hand.

aniden iki ele de fırça ile vuruluyor.

Now, for most people, after a while,

Bir süre sonra, birçok insan

this leads to the very uncanny sensation

sahte elin aslında

that the fake hand is in fact part of their body.

vücutlarının bir parçası olduğu hissine kapılıyorlar.

And the idea is that the congruence between seeing touch and feeling touch

Bir el gibi gözüken ve normalde elin kabaca olduğu yerde bulunan bir nesnenin

on an object that looks like hand and is roughly where a hand should be,

dokunulduğunu görmek ile dokunulduğunu hissetmek arasındaki örtüşme,

is enough evidence for the brain to make its best guess

beyin tarafından sahte elin aslında vücudun bir parçası olduğu fikrine

that the fake hand is in fact part of the body.

kapılması için yeterli kanıt sunuyor.

(Laughter)

(Kahkaha)

So you can measure all kinds of clever things.

Birçok şeyi ölçebilirsiniz.

You can measure skin conductance and startle responses,

Deri iletkenliğini ve korkma tepkimelerini ölçebilirsiniz,

but there's no need.

ama gerek yok.

It's clear the guy in blue has assimilated the fake hand.

Mavi tişörtlü adamın sahte eli benimsediği aşikar.

This means that even experiences of what our body is

Bu da, vücudu tanımlayan deneylerin bile

beynin yürüttüğü en iyi tahminden ibaret olduğunu,

is a kind of best guessing --

a kind of controlled hallucination by the brain.

beyin tarafından oluşturulmuş bir halüsinasyon olduğunu ortaya koyuyor.

There's one more thing.

Değinilecek bir nokta daha var.

We don't just experience our bodies as objects in the world from the outside,

Vücudumuzu yalnızca dünyevi dış bir nesneymiş gibi deneyimlemiyoruz,

we also experience them from within.

onu içimizde de hissediyoruz.

We all experience the sense of being a body from the inside.

Hepimiz vücudumuzun mevcudiyetini içsel anlamda da hissediyoruz.

And sensory signals coming from the inside of the body

Vücudun içinden gelen duyusal uyarılmalar

are continually telling the brain about the state of the internal organs,

iç organların durumu hakkında sürekli bir komut verme durumundalar;

how the heart is doing, what the blood pressure is like,

kalp durumunu, kan basıncını

lots of things.

ve birçok şeyi aktarıyorlar.

This kind of perception, which we call interoception,

İçduyum dediğimiz bu algı

is rather overlooked.

oldukça gözardı edilmiş.

But it's critically important

Fakat mühim bir önem taşıyor,

because perception and regulation of the internal state of the body --

çünkü vücudumuzun içindeki işleyiş ve bizlerin bunu algılayış şekli

well, that's what keeps us alive.

bizi hayatta tutan şey.

Here's another version of the rubber hand illusion.

Plastik el yanılmasının farklı bir örneğine göz atalım.

This is from our lab at Sussex.

Sussex'teki laboratuvarımızdan kareler.

And here, people see a virtual reality version of their hand,

Burada kişiler, ellerinin sanal gerçeklikteki versiyonlarını görüyorlar,

which flashes red and back

elleri kalpleriyle aynı tempoda

either in time or out of time with their heartbeat.

ya da farklı tempoda kırmızı olarak yanıp sönüyor.

And when it's flashing in time with their heartbeat,

Kalpleriyle aynı tempoda yanıp söndüğünde,

people have a stronger sense that it's in fact part of their body.

insanlar daha emin bir şekilde bu eli vücudun parçası olarak kabul ediyorlar.

So experiences of having a body are deeply grounded

Vücuda sahip olma deneyimi,

in perceiving our bodies from within.

bedenimizi içten algılamamıza dayalı.

There's one last thing I want to draw your attention to,

Son bir noktaya daha dikkatinizi çekmek istiyorum;

which is that experiences of the body from the inside are very different

vücudumuzu içsel olarak deneyimleme şeklimiz,

from experiences of the world around us.

dış dünyada nispeten çok daha farklı işliyor.

When I look around me, the world seems full of objects --

Etrafıma baktığımda, dünya nesnelerle kaplı gözüküyor;

tables, chairs, rubber hands,

masalar, sandalyeler, plastik eller,

people, you lot --

insanlar, sizler,

even my own body in the world,

dünyadaki bedenimi bile

I can perceive it as an object from the outside.

dışarıdaki bir nesne olarak algılayabilirim.

But my experiences of the body from within,

Ama içsel vücut deneyimim

they're not like that at all.

hiç de bu şekilde değil.

I don't perceive my kidneys here,

Böbreklerim şuradadır diye düşünmüyorum,

my liver here,

karaciğerim burada,

my spleen ...

dalağım...

I don't know where my spleen is,

Dalağım nerede bilmiyorum,

but it's somewhere.

ama bir yerlerde.

I don't perceive my insides as objects.

İçimi nesne olarak algılamıyorum.

In fact, I don't experience them much at all unless they go wrong.

Orada bir sorun olmadığı müddetçe, varlıklarını bile düşünmüyorum aslında.

And this is important, I think.

Bu önemli bir şey bence.

Perception of the internal state of the body

İç organlarımızın durumunu algılamamız

isn't about figuring out what's there,

neyin nerede olduğu ile alakalı değil,

it's about control and regulation --

kontrol ve nizam ile alakalı;

keeping the physiological variables within the tight bounds

psikolojik değişkenleri, yaşam mücadelesiyle uyumlu

that are compatible with survival.

sınırlar içerisinde tutmakla alakalı.

When the brain uses predictions to figure out what's there,

Beyin ne olduğunu kavramak için tahmin yürüttüğünde,

we perceive objects as the causes of sensations.

nesneleri duyuların sebepleri gibi algılıyoruz.

When the brain uses predictions to control and regulate things,

Beyin tahmin yoluyla kontrol ve düzen sağladığında,

we experience how well or how badly that control is going.

bu kontrolün ne kadar iyi işlediğini veya kötü işlediğini deneyimliyoruz.

So our most basic experiences of being a self,

En temel benlik algımız,

of being an embodied organism,

vücut bulmuş organizma olma durumumuz,

are deeply grounded in the biological mechanisms that keep us alive.

büyük oranda bizi hayatta tutan biyolojik mekanizmamızla alakalı.

And when we follow this idea all the way through,

Bu düşünce sistemini tamamen benimsediğimizde,

we can start to see that all of our conscious experiences,

bütün bilinçli deneyimlerimizin,

since they all depend on the same mechanisms of predictive perception,

hepsi aynı tahminsel algı mekanizmasına bağlı olduğundan,

all stem from this basic drive to stay alive.

hepsinin en temel hayatta kalma arzumuzdan kaynaklandığını görüyoruz.

We experience the world and ourselves

Dünyayı ve kendimizi

with, through and because of our living bodies.

yaşayan bedenlerimiz ile, dolayısıyla ve sayesinde algılıyoruz.

Let me bring things together step-by-step.

Adım adım hepsini toparlayayım.

What we consciously see depends

Bilinçli olarak gördüklerimiz,

on the brain's best guess of what's out there.

beynin var olan şey hakkındaki en güçlü tahmininden ibaret.

Our experienced world comes from the inside out,

Dünya algısı içten dışa yönde işliyor,

not just the outside in.

yalnızca dışarıdakini iç bünyede anlamlaştırmıyoruz.

The rubber hand illusion shows that this applies to our experiences

Aynı şekilde, nelerin vücudumuza ait olup olmadığını

of what is and what is not our body.

plastik el yanılsamasında görebiliyoruz.

And these self-related predictions depend critically on sensory signals

Benlikle alakalı oluşturulan bu tahminler, yoğunlukla vücudun derinliklerinden gelen

coming from deep inside the body.

duyu sinyallerine bağlı.

And finally,

Ve son olarak,

experiences of being an embodied self are more about control and regulation

vücut bulmuş benlik deneyimi orada neyin var olduğu fikrinden çok

than figuring out what's there.

kontrol ve işleyişle alakalı.

So our experiences of the world around us and ourselves within it --

Çevremizi oluşturan dünya deneyimi ile içinde bulunan biz düşüncesi;

well, they're kinds of controlled hallucinations

fırsat ve tehlikelerle dolu bu dünyada,

that have been shaped over millions of years of evolution

bizleri hayatta tutabilmek adına milyonlarca yıldır süregelen

to keep us alive in worlds full of danger and opportunity.

evrim sonucu şekillenmiş bir tür kontrollü halüsinasyondan ibarettir.

We predict ourselves into existence.

Varlığımız, kendimiz üzerine yürüttüğümüz bir tahmin.

Now, I leave you with three implications of all this.

Bütün bunlar şu üç anlam çıkarılabilir:

First, just as we can misperceive the world,

Birincisi, tahmin mekanizmasında sıkıntı çıktığında,

we can misperceive ourselves

dünyayı yanlış algılayabileceğimiz gibi

when the mechanisms of prediction go wrong.

benliğimizi de yanlış anlayabiliriz.

Understanding this opens many new opportunities in psychiatry and neurology,

Bunu kavramak psikiyatride ve nörolojide birçok kapı açıyor,

because we can finally get at the mechanisms

çünkü nihayetinde depresyon ve şizofreni gibi durumlarda,

rather than just treating the symptoms

sadece belirtileri tedavi etmektense

in conditions like depression and schizophrenia.

sonunda ana kaynağa ulaşmış oluruz.

Second:

İkincisi;

what it means to be me cannot be reduced to or uploaded to

benlik kavramı, her ne kadar akıllı veya ileri teknoloji olursa olsun,

a software program running on a robot,

robottaki bir yazılım programına

however smart or sophisticated.

indirgenemez veya yüklenemez.

We are biological, flesh-and-blood animals

Bilinçli deneyimleri,

whose conscious experiences are shaped at all levels

bizleri hayatta tutan biyolojik mekanizmalar tarafından şekillenmiş

by the biological mechanisms that keep us alive.

biyolojik, can taşıyan hayvanlarız.

Just making computers smarter is not going to make them sentient.

Bilgisayarları daha akıllı hâle getirmek, onlara hissedebilme yetisini vermez.

Finally,

Son olarak,

our own individual inner universe,

her birimizin içindeki kişisel dünyalar,

our way of being conscious,

bilinçli olmamız,

bilinçli olabilmenin tek bir yönünü oluşturur.

is just one possible way of being conscious.

And even human consciousness generally --

Hatta insan bilinci bile genellikle --

it's just a tiny region in a vast space of possible consciousnesses.

bir ton muhtemel bilinç ihtimalleri arasında küçücük bir alanı kapsar.

Our individual self and worlds are unique to each of us,

Her birimizin kişisel benliği ve dünyası tamamen eşsiz,

but they're all grounded in biological mechanisms

ama hepsi, yaşayan birçok canlı ile aynı biyolojik mekanizma sistemlerinde

shared with many other living creatures.

ortak noktayı paylaşıyor.

Now, these are fundamental changes

Bunlar, kendimizi algılama

in how we understand ourselves,

ve tanıma doğrultusundaki temel farklıklılıklar,

but I think they should be celebrated,

fakat bu farklılıklar kutlanmalı,

because as so often in science, from Copernicus --

aynı bilimde de olduğu gibi; Kopernik'e göre,

we're not at the center of the universe --

insan dünyanın merkezinde değildi.

to Darwin --

Darwin'e göre,

we're related to all other creatures --

günümüze kadar var olan diğer bütün canlılarla

to the present day.

bağlantılarımız var.

With a greater sense of understanding

Algı çerçevemiz genişledikçe,

comes a greater sense of wonder,

beraberinde merak da artar;

and a greater realization

doğadan ayrı değil,

that we are part of and not apart from the rest of nature.

doğanın birer parçası olduğumuzun farkına da varırız.

And ...

Ve

when the end of consciousness comes,

bilinç son bulduğunda,

there's nothing to be afraid of.

korkacak hiçbir şeyimiz kalmaz.

Nothing at all.

Hem de hiçbir şey.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)