Joe Madiath: Better toilets, better life

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Ramazan Şen

It is very fashionable and proper to speak about food

Yiyeceği tüm formlarında, renklerinde, aromalarında

in all its forms, all its colors, aromas and tastes.

ve tatlarında konuşmak fazlasıyla moda ve doğru bir şey.

But after the food goes through the digestive system,

Ama yiyecek sindirim sisteminden geçtikten sonra,

when it is thrown out as crap,

dışkı olarak atıldığında,

it is no longer fashionable to speak about it.

hakkında konuşmak pek de moda değil.

It is rather revolting.

Aslında daha çok iğrendirici.

I'm a guy who has graduated from bullshit to full-shit.

Saçmalıktan tam saçmalığa terfi eden bir adamım.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

My organization, Gram Vikas, which means "village development organization,"

"Köy kalkındırma örgütü" anlamına gelen organizasyonum, Gram Vikas,

was working in the area of renewable energy.

yenilenebilir enerji alanında çalışıyordu.

On the most part, we were producing biogas,

Çoğunlukla biyogaz, kırsal mutfaklar

biogas for rural kitchens.

için biyogaz üretiyorduk.

We produce biogas in India by using animal manure,

Hindistan'da biyogazı hayvan gübresi kullanarak üretiriz,

which usually, in India, is called cow dung.

buna Hindistan'da genelde inek gübresi denir.

But as the gender-sensitive person that I am,

Ancak cinsiyete duyarlı biri olarak

I would like to call it bullshit.

ona öküz dışkısı demek istiyorum.

But realizing later on

Sonraları sanitasyonun ve dışkının

how important were sanitation and the disposal of crap in a proper way,

uygun şekilde uzaklaştırılmasının ne denli önemli olduğunu fark ederek,

we went into the arena of sanitation.

sanitasyon alanına girdik.

Eighty percent of all diseases in India and most developing countries

Hindistan ve çoğu gelişmekte olan ülkede hastalıkların yüzde 80'i

are because of poor quality water.

kötü su kalitesi yüzünden olmaktadır.

And when we look at the reason for poor quality water,

Kötü kalitede suyun nedenlerine baktığımızda,

you find that it is our abysmal attitude to the disposal of human waste.

insan dışkısını uzaklaştırmadaki yanlış tutumumuz olduğunu görürsünüz.

Human waste, in its rawest form,

İnsan dışkısı en saf hâliyle,

finds its way back to drinking water, bathing water, washing water,

içme suyuna, banyo suyuna, yıkama suyuna,

irrigation water, whatever water you see.

sulama suyuna, gördüğünüz her türlü suya geri döner.

And this is the cause for 80 percent of the diseases in rural areas.

Bu durum kırsal alanlardaki hastalıkların yüzde 80'inin nedenidir.

In India, it is unfortunately only the women who carry water.

Hindistan'da ne yazık ki suyu taşıyanlar sadece kadınlardır.

So for all domestic needs, women have to carry water.

Tüm ev ihtiyaçları için kadınlar su taşımak zorundadır.

So that is a pitiable state of affairs.

Yani bu acınacak durumda bir mesele.

Open defecation is rampant.

Açık alanda tuvalete gitmek çok yaygın.

Seventy percent of India defecates in the open.

Hindistan'ın yüzde 70'i açık alanda tuvalete gidiyor.

They sit there out in the open,

Açık alanda oturuyorlar,

with the wind on their sails,

üzerlerinde rüzgâr,

hiding their faces, exposing their bases,

yüzleri saklı, altları açıkta

and sitting there in pristine glory --

saf bir gururla oturuyorlar --

70 percent of India.

Hindistan'ın yüzde 70'i.

And if you look at the world total,

Dünyanın tamamına bakarsanız,

60 percent of all the crap that is thrown into the open is by Indians.

açığa bırakılan dışkının yüzde 60'ı Hintlilere ait.

A fantastic distinction.

Olağanüstü bir özellik.

I don't know if we Indians can be proud of such a distinction.

Biz Hintliler bu özellikle gurur duyabilir miyiz bilmiyorum.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So we, together with a lot of villages,

Biz, birçok köyle beraber,

we began to talk about how to really address this situation of sanitation.

bu sanitasyon meselesini hakikaten nasıl halledebiliriz diye konuşmaya başladık.

And we came together and formed a project called MANTRA.

Bir araya gelip MANTRA adında bir proje oluşturduk.

MANTRA stands for Movement and Action Network for Transformation of Rural Areas.

MANTRA, Kırsal Alanların Dönüştürülmesi için Hareket ve Eylem Ağı demek.

So we are speaking about transformation, transformation in rural areas.

Yani dönüşüm hakkında konuşuyoruz, kırsal alanların dönüşümü.

Villages that agree to implement this project,

Bu projeyi uygulamaya karar veren köyler,

they organize a legal society

yasal bir topluluk organize ederler.

where the general body consists of all members

Genel kurul tüm üyelerden oluşur, projeyi uygulayacak,

who elect a group of men and women who implement the project

daha sonra operasyon ve bakımla ilgilenecek

and, later on, who look after the operation and maintenance.

bir grup erkek ve kadını seçerler.

They decide to build a toilet and a shower room.

Bir tuvalet ve duş odası inşa etmeye karar verirler.

And from a protected water source,

Su, korunan bir su kaynağından

water will be brought to an elevated water reservoir and piped to all households

yüksek bir su deposuna getirilerek, üç musluk

through three taps:

sayesinde bütün hanelere taşınacak:

one in the toilet, one in the shower, one in the kitchen, 24 hours a day.

Biri tuvalette, biri duşta, biri mutfakta, günün 24 saati.

The pity is that our cities, like New Delhi and Bombay,

Ne yazık ki Yeni Delhi ve Bombay gibi şehirlerimizin

do not have a 24-hour water supply.

24 saat su arzı yok.

But in these villages, we want to have it.

Ancak bu köylerimizde olmasını istiyoruz.

There is a distinct difference in the quality.

Kalitede bariz bir fark var.

Well in India, we have a theory, which is very much accepted

Hindistan'da bir teorimiz var, devlet bürokrasisi

by the government bureaucracy and all those who matter,

ve diğer tüm önemli olanlar tarafından hemen hemen kabul ediliyor.

that poor people deserve poor solutions

O da fakir insanların kötü çözümleri hak ettiği

and absolutely poor people deserve pathetic solutions.

ve çok fakir insanların acınacak çözümleri hak ettiği düşüncesidir.

This, combined with a Nobel Prize-worthy theory that

Bununla beraber Nobel ödülüne layık olan,

the cheapest is the most economic,

en ucuz olanın en ekonomik olduğu teorisi,

is the heady cocktail that the poor are forced to drink.

fakir insanlara zorla içirilmeye çalışılan sarhoş eden bir kokteyl.

We are fighting against this.

Buna karşı savaşıyoruz.

We feel that the poor have been humiliated for centuries.

Fakirlerin yüzyıllardır aşağılandığına inanıyoruz.

And even in sanitation,

Sanitasyonda bile

they should not be humiliated.

aşağılanmamaları lazım.

Sanitation is more about dignity

Sanitasyon insan atığının dışarı atılmasından

than about human disposal of waste.

çok saygınlıkla ilgili.

And so you build these toilets and very often,

Bu tuvaletleri inşa ediyorsunuz

ve sıklıkla tuvaletlerin kendi evlerinden daha iyi olduğunu duyuyoruz.

we have to hear that the toilets are better than their houses.

And you can see that in front are the attached houses

Görüyorsunuz öndekiler, bitişik evler

and the others are the toilets.

ve diğerleri de tuvaletler.

So these people, without a single exception of a family in a village,

Sonuçta bu insanlar, köyde tek bir aile bile istisnasız olarak

decide to build a toilet, a bathing room.

bir tuvalet ve bir duş odası yapmaya karar veriyorlar.

And for that, they come together, collect all the local materials --

Bunun için bir araya geliyorlar, tüm yerel malzemeleri topluyorlar,

local materials like rubble, sand, aggregates,

çakıl, kum, agrega gibi yerel malzemeler;

usually a government subsidy is available

çimento, çelik, tuvalet klozeti gibi

to meet at least part of the cost of external materials

dışarıdan gelen malzemelerin maliyetinin en azından bir kısmını

like cement, steel, toilet commode.

karşılamak için genelde devlet desteği mevcut.

And they build a toilet and a bathing room.

Bir tuvalet ve duş odası inşa ediyorlar.

Also, all the unskilled laborers, that is daily wage earners, mostly landless,

Bütün vasıfsız işçilerin, yani günlük ücret kazananların, çoğunlukla arsası olmayanların,

are given an opportunity to be trained as masons and plumbers.

duvarcı ve tesisatçı olarak eğitim görme olanağı oluyor.

So while these people are being trained, others are collecting the materials.

Bu insanlar eğitim görürken, diğerleri malzemeleri topluyorlar.

And when both are ready, they build a toilet, a shower room,

Her ikisi de hazır olunca, bir tuvalet, bir duş odası inşa ediyorlar

and of course also a water tower, an elevated water reservoir.

ve elbette bir su kulesi, yüksekte bir su deposu.

We use a system of two leach pits to treat the waste.

Atığa müdahale etmek için iki süzme kuyusu olan bir sistem kullanıyoruz.

From the toilet, the muck comes into the first leach pit.

Tuvaletten pislik ilk süzme kuyusuna geliyor.

And when it is full, it is blocked and it can go to the next.

Dolunca bloke oluyor ve sonrakine gidiyor.

But we discovered that if you plant banana trees, papaya trees

Bu süzme kuyularının çevresine muz ağaçları, papaya ağaçları

on the periphery of these leach pits,

diktiğinizde, çok iyi bir şekilde

they grow very well because they suck up all the nutrients

büyüdüklerini keşfettik, çünkü bütün besini emiyorlar

and you get very tasty bananas, papayas.

ve çok lezzetli muzlarınız, papayalarınız oluyor.

If any of you come to my place,

Eğer evime gelirseniz,

I would be happy to share these bananas and papayas with you.

bu muzları ve papayaları sizinle paylaşmaktan mutluluk duyarım.

So there you can see the completed toilets, the water towers.

Burada tamamlanmış tuvaletleri, su kulelerini görebilirsiniz.

This is in a village where most of the people are even illiterate.

Burası ise çoğu insanın okur yazar olmadığı bir köy.

It is always a 24-hour water supply

Her zaman 24 saat su arzı var,

because water gets polluted very often when you store it --

çünkü eğer depolarsanız, çoğunlukla su kirleniyor,

a child dips his or her hand into it, something falls into it.

bir çocuk elini içine sokuyor, içine bir şeyler düşüyor.

So no water is stored. It's always on tap.

Bu yüzden su depolanmıyor. Her zaman çeşmede.

This is how an elevated water reservoir is constructed.

Burada yüksek su deposunun nasıl inşa edildiğini görüyorsunuz.

And that is the end product.

Buradaki ise tamamlanmış hâli.

Because it has to go high, and there is some space available,

Yüksekte olması gerektiği için, biraz yer mevcut;

two or three rooms are made under the water tower,

su kulesinin altına, köy tarafından farklı

which are used by the village for different committee meetings.

komite toplantıları için kullanılan iki veya üç oda yapılıyor.

We have had clear evidence of the great impact of this program.

Bu programın büyük etkisini gösteren açık kanıtlarımız var.

Before we started, there were, as usual,

Başlamadan önce, her zamanki gibi, insanların yüzde 80'inden

more than 80 percent of people suffering from waterborne diseases.

fazlası sudan kaynaklanan hastalıklardan muzdaripti.

But after this, we have empirical evidence that 82 percent, on average,

Bunun ardından ise, bu köylerin tamamında ortalama yüzde 82 oranında --

among all these villages -- 1,200 villages have completed it --

1.200 köy bunu tamamladı -- sudan kaynaklı hastalıkların

waterborne diseases have come down 82 percent.

yüzde 82 oranında azaldığına dair görgül kanıtımız var.

(Applause)

(Alkış)

Women usually used to spend, especially in the summer months,

Kadınlar, özellikle yaz aylarında günde yaklaşık altı ila yedi saatlerini

about six to seven hours a day carrying water.

su taşımak için harcıyorlardı.

And when they went to carry water,

Su taşıdıklarında,

because, as I said earlier, it's only women who carry water,

daha önce söylediğim gibi sadece kadınlar su taşır,

they used to take their little children, girl children, also to carry water,

küçük çocuklarını, kız çocuklarını da su taşımaları için yanlarına alırlardı,

or else to be back at home to look after the siblings.

aksi taktirde evde kardeşlerine bakarlardı.

So there were less than nine percent of girl children attending school,

Bu sebeple okul olsa dahi, kız çocuklarının yüzde 9'undan

even if there was a school.

azı okula gidiyordu.

And boys, about 30 percent.

Erkeklerde ise yüzde 30 civarı.

But girls, it has gone to about 90 percent and boys, almost to 100 percent.

Ancak kızlarda yüzde 90 civarına ve erkeklerde yaklaşık yüzde 100'e çıktı.

(Applause)

(Alkış)

The most vulnerable section in a village

Bir köyün en hassas olanları,

are the landless laborers who are the daily wage-earners.

günlük ücret kazanan, arazisi olmayan işçilerdir.

Because they have gone through this training

Duvarcı, tesisatçı ve demir bükücü olmak üzere

to be masons and plumbers and bar benders,

bu eğitimi alanların

now their ability to earn has increased 300 to 400 percent.

kazanma gücü yüzde 300 ila 400 oranında arttı.

So this is a democracy in action

Bu yüzden bu bir eyleme geçmiş demokrasidir,

because there is a general body, a governing board, the committee.

çünkü bir genel kurul, yönetim kurulu ve komite var.

People are questioning, people are governing themselves,

İnsanlar sorguluyorlar, insanlar kendilerini idare ediyorlar,

people are learning to manage their own affairs,

kendi işlerini yönetmeyi öğreniyorlar,

they are taking their own futures into their hands.

geleceklerini kendi ellerine alıyorlar.

And that is democracy at the grassroots level in action.

Bu tabandan eyleme geçmiş demokrasidir.

More than 1,200 villages have so far done this.

Şimdiye dek 1.200'den fazla köy bunu yaptı.

It benefits over 400,000 people and it's still going on.

400.000 insana yarar sağladı ve hâlâ devam ediyor.

And I hope it continues to move ahead.

Umarım ki bu şekilde devamı gelir.

For India and such developing countries,

Hindistan ve buna benzer gelişmekte olan ülkelerde

armies and armaments,

ordular ve silahlı kuvvetler,

software companies and spaceships

yazılım şirketleri ve uzay gemileri,

may not be as important as taps and toilets.

çeşmeler ve tuvaletler kadar önemli olmayabilir.

Thank you. Thank you very much.

Teşekkürler. Çok teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)

Thank you.

Teşekkürler.