A lesson on looking | Amy Herman

Çeviri: Nurten KONAKCI Gözden geçirme: Eren Gokce

Take a look at this work of art.

Bu sanat eserine bir bakın.

What is it that you see?

Gördüğünüz şey nedir?

At first glance, it looks to be a grandfather clock

İlk bakışta, üzeri çarşafla örtülmüş

with a sheet thrown over it

ve ortasından iple bağlanmış bir

and a rope tied around the center.

sarkaçlı dolap saatine benziyor.

But a first look always warrants a second.

Fakat ilk bakış her zaman ikinci bir bakışı gerektirir.

Look again.

Tekrar bakın.

What do you see now?

Şimdi ne görüyorsunuz?

If you look more closely,

Daha yakından bakarsanız

you'll realize that this entire work of art

bu sanat eserinin aslında bir heykelin

is made from one piece of sculpture.

parçası olduğunu anlayacaksınız.

There is no clock,

Saat yok,

there is no rope,

ip yok,

and there is no sheet.

bir örtü de yok.

It is one piece of bleached Honduras mahogany.

Sadece ağartılmış Honduras Maunu'nun bir parçası.

Now let me be clear:

Daha açık konuşayım:

this exercise was not about looking at sculpture.

Bu alıştırma bir heykele bakmakla ilgili değil.

It's about looking

Bakmakla ilgili

and understanding that looking closely can save a life,

ve yakından bakmanın, hayatınızı kurtarabileceği,

change your company

şirketinizi değiştirebileceği

and even help you understand why your children behave the way they do.

ve hatta çocuklarınızın davranışlarını anlamanıza

yardımı olabileceğini anlamak ile ilgili.

It's a skill that I call visual intelligence,

Bu benim görsel zekâ adını verdiğim bir beceri

and I use works of art to teach everybody,

ve herkese bir şey öğretmek için sanat eserlerini kullanıyorum.

from everyday people to those for whom looking is the job,

Normal insanlardan tutun, işi ''bakmak'' olan deniz komandolarına,

like Navy SEALs and homicide detectives and trauma nurses.

cinayet masası memurlarına ve travma hemşirelerine kadar.

The fact is that no matter how skilled you might be at looking,

Bakmak ile ilgili ne kadar becerikli görünseniz de

you still have so much to learn about seeing.

görmek ile ilgili öğrenmeniz gereken hâlâ çok şey var.

Because we all think we get it in a first glance and a sudden flash,

Çünkü hepimiz ilk bakışta, pat diye her şeyi anladığımızı sanarız

but the real skill is in understanding how to look slowly

fakat asıl marifet, nasıl daha yavaş ve daha dikkatli

and how to look more carefully.

bir şekilde bakılacağını öğrenmek.

The talent is in remembering --

Marifet, günlük hayatımızda dikkatimizi

in the crush of the daily urgencies that demand our attention --

gerektiren onca aciliyet arasında

to step back and look through those lenses to help us see

şöyle bir durup başından beri neler kaçırdığımızı dikkatli bir şekilde

what we've been missing all along.

gözlemlemeyi hatırlamaktır.

So how can looking at painting and sculpture help?

Peki bir resme ya da heykele bakmak bize nasıl yardımcı olur?

Because art is a powerful tool.

Çünkü sanat çok güçlü bir araç.

It's a powerful tool that engages both sight and insight

Öyle güçlü ki, hem görüşü hem de sezgiyi birleştiriyor

and reframes our understanding of where we are and what we see.

ve nerede olduğumuz ve ne gördüğümüze dair anlayışımızı da yeniden şekillendiriyor.

Here's an example of a work of art

Örneğin, bana görsel zekâyı hatırlatan

that reminded me that visual intelligence --

bir sanat eseri örneği.

it's an ongoing learning process

Bu süregelen bir öğrenme süreci

and one that really is never mastered.

ve aslında hiçbir zaman uzmanlaşılmamış.

I came across this quiet, seemingly abstract painting,

Bu sessiz, görünüşte soyut resme denk geldim

and I had to step up to it twice,

ve niye bu denli derin anlamlarla yüklü olduğunu

even three times,

anlamak için iki kere

to understand why it resonated so deeply.

hatta üç kere bakmak zorunda kaldım.

Now, I've seen the Washington Monument in person thousands of times,

Washington Anıtı bizzat kendim, binlerce kez gördüm

well aware of the change in the color of marble a third of the way up,

ve yukarılara doğru mermerin rengindeki değişimin farkındaydım.

but I had never really looked at it out of context

Fakat hiçbir zaman bağlamın dışında ya da gerçek bir

or truly as a work of art.

sanat eseri olarak bakmadım.

And here, Georgia O'Keeffe's painting of this architectural icon made me realize

Ve burada, Georgia O'Keeffe'nin bu mimari şaheserin resmi bana şunu fark ettirdi;

that if we put our mind to it,

eğer bir şeye kafamızı koyarsak

it's possible to see everyday things

günlük hayattaki şeyleri, tamamıyla yeni

in a wholly new and eye-opening perspective.

ve göz açıcı bir perspektiften görmek mümkün.

Now, there are some skeptics that believe that art just belongs in an art museum.

Sanatın sadece sanat müzelerine ait olduğunu düşünen bazı şüpheciler var.

They believe that it has no practical use beyond its aesthetic value.

Sanatın estetik değerinden öte bir kullanımının olmadığına inanıyorlar.

I know who they are in every audience I teach.

Öğrettiğim her kitlede kim olduklarını biliyorum.

Their arms are crossed, their legs are crossed,

Kollar bağlanmış, bacak bacak üstüne atılmış.

their body language is saying,

Beden dilleri şöyle diyor:

"What am I going to learn from this lady who talks fast

''Resimler ve heykellerle ilgili hızlı konuşan

about painting and sculpture?"

bu hanımefendiden ne öğreneceğim ben?''

So how do I make it relevant for them?

Peki onlara bu alakayı nasıl kuruyorum?

I ask them to look at this work of art,

Onlara bu sanat eserine bakmalarını söylüyorum,

like this portrait by Kumi Yamashita.

Kumi Yamashita'nın bu portresi gibi

And I ask them to step in close,

ve yakınlaşmalarını,

and even closer still,

hatta daha çok yaklaşmalarını istiyorum.

and while they're looking at the work of art,

Onlar esere bakarken

they need to be asking questions about what they see.

gördükleri hakkında soru soruyor olmaları gerek.

And if they ask the right questions,

Doğru soruları sorarlarsa

like, "What is this work of art?

''Bu sanat eseri nedir?

Is it a painting? Is it a sculpture?

Bu bir resim mi yoksa heykel mi?

What is it made of?" ...

Neyden yapılmış?'' gibi,

they will find out that this entire work of art

latadan yapılmış olduğunu,

is made of a wooden board,

10.000 çividen

10,000 nails

ve hiç kesilmemiş bir top

and one unbroken piece of sewing thread.

dikiş ipliği ile oluşturulduğunu görecek.

Now that might be interesting to some of you,

Şimdi bu bazılarınıza ilginç gelebilir,

but what does it have to do with the work that these people do?

fakat bunun, bu insanların yaptıkları eserlerle ne ilgisi var?

And the answer is everything.

Cevap; çok ilgisi var.

Because we all interact with people multiple times on a daily basis,

Çünkü hepimiz gün için birbirimizle birden çok kez etkileşime giriyoruz

and we need to get better at asking questions

ve gördüğümüzün ne olduğu ile alakalı soru sormada

about what it is that we see.

daha iyi olmamız gerekiyor.

Learning to frame the question in such a way

İşimizi yapmak için gerekli olan bilgiyi elde etmek için

as to elicit the information that we need to do our jobs,

soruları o şekilde sormayı öğrenmek

is a critical life skill.

hayati bir yaşam becerisidir.

Like the radiologist who told me

Tıpkı, bir radyoloğun bana resimdeki negatif

that looking at the negative spaces in a painting

boşluklara bakmanın ona emardaki gizli anomalileri

helped her discern more discreet abnormalities in an MRI.

fark etmesinde yardımcı olduğunu söylemesi gibi.

Or the police officer who said that understanding the emotional dynamic

Ya da bir polis memurunun bir resimdeki insanların arasındaki duygusal

between people in a painting

dinamiği anlamanın aile içi şiddet

helped him to read body language at a domestic violence crime scene,

olaylarında beden dilini anlamasına yardımcı olduğunu

and it enabled him to think twice before drawing and firing his weapon.

ve silahını çekip ateş ederken iki kere düşünmesini sağladığını söylemesi gibi.

And even parents can look to see absences of color in paintings

Hatta aileler de resimlerdeki renk eksikliklerine bakarak

to understand that what their children say to them

çocuklarının onlara ne söyledikleri kadar ne söylemediklerinin de ne derece

is as important as what they don't say.

önemli olduğunu anlayabilirler.

So how do I --

Peki ben --

how do I train to be more visually intelligent?

görsel olarak daha zeki olabilmek için nasıl eğitildim?

It comes down to four As.

Burada dört aşamaya geliyoruz.

Every new situation, every new problem --

Her yeni durumda, her yeni problemde --

we practice four As.

bu dört aşamayı kullanıyoruz.

First, we assess our situation.

Önce, durumu değerlendiriyoruz.

We ask, "What do we have in front of us?"

Şunu soruyoruz; ''Neyle karşı karşıyayız?''

Then, we analyze it.

Sonra durumu analiz ediyoruz.

We say, "What's important?

Soru soruyoruz: ''Ne önemli?

What do I need? What don't I need?"

İhtiyacımız ne ya da ne değil?''

Then, we articulate it in a conversation, in a memo, in a text, in an email.

Sonra, bunları bir sohbete, notlara, metne ya da e-postaya döküyoruz.

And then, we act: we make a decision.

Ve harekete geçiyoruz: Bir karar veriyoruz.

We all do this multiple times a day,

Hepimiz bunu gün içinde birçok kez yapıyoruz.

but we don't realize what a role seeing and looking plays

Fakat tüm bu aşamalarda görme ve bakmanın

in all of those actions,

oynadığı rolü fark etmiyoruz

and how visual intelligence can really improve everything.

ve görsel zekânın her şeyi geliştirebileceğini göremiyoruz.

So recently, I had a group of counterterrorism officials

Yakın zamanda, bir müzede, bu resmin önünde

at a museum in front of this painting.

bir terörle mücadele ekibiyle birlikteydim.

El Greco's painting, "The Purification of the Temple,"

El Greco'nun bu resmi, ''Tapınağın Saflaştırılması'',

in which Christ, in the center, in a sweeping and violent gesture,

bu resimde, ortada İsa sert ve şiddetli bir ifadeyle,

is expelling the sinners from the temple of prayer.

günahkârları tapınaktan uzaklaştırıyor.

The group of counterterrorism officials had five minutes with that painting,

Terörle mücadele ekibi bu resimle beş dakika geçirdi.

and in that short amount of time, they had to assess the situation,

Bu kısa sürede, durumu değerlendirmeleri,

analyze the details,

detayları analiz etmeleri,

articulate what, if anything,

o resmin içinde olsalardı,

they would do if they were in that painting.

ne yapacaklarını düşünmeleri gerekiyordu.

As you can imagine, observations and insights differed.

Hayal edebileceğiniz gibi, gözlemler ve sezgiler farklılık gösterdi.

Who would they talk to?

Kimle konuşurlardı?

Who would be the best witness?

Kim en iyi tanık olurdu?

Who was a good potential witness?

Kim potansiyel iyi bir tanık olur?

Who was lurking?

Kim gizleniyor?

Who had the most information?

Kim en çok bilgiye sahip?

But my favorite comment came from a seasoned cop

Ama benim favori cevabım deneyimli bir polisten geldi.

who looked at the central figure and said,

Merkez karaktere baktı

"You see that guy in the pink?" --

ve İsa'yı kastederek

referring to Christ --

''Pembeli adamı gördünüz mü?

he said, "I'd collar him, he's causing all the trouble."

Ona kelepçeyi takardım, her şeyin sorumlusu o.'' dedi.

(Laughter)

(Kahkaha)

So looking at art gives us a perfect vehicle to rethink how we solve problems

Sanat eserine bakmak, teknolojinin yardımı olmadan, sorunlarımızı çözme şeklimizi

without the aid of technology.

düşünmek için harika bir yoldur.

Looking at the work of Felix Gonzalez-Torres,

Feliz Gonzalez-Torres'in bu eserine baktığınızda

you see two clocks in perfect synchronicity.

mükemmel derece senkronize olmuş iki saat görüyorsunuz.

The hour, minute and second hand perfectly aligned.

Saat, dakika ve saniye son derece senkronlu.

They are installed side by side and they're touching,

Yan yana kurulmuşlar ve birbirlerine değiyorlar

and they are entitled "'Untitled' (Perfect Lovers)."

ve ismi "İsimsiz (Mükemmel Âşıklar)."

But closer analysis makes you realize

Fakat daha yakından baktığınızda

that these are two battery-operated clocks,

şunu fark ediyorsunuz; bunlar pil ile

which in turn makes you understand --

çalışan saatler, yani bir dakika,

"Hey, wait a minute ...

bu demek oluyor ki

One of those batteries is going to stop before the other.

birinin pili diğerinden önce bitecek.

One of those clocks is going to slow down and die before the other

Bu saatlerden biri diğerinden daha önce yavaşlayacak ve duracak.

and it's going to alter the symmetry of the artwork."

Bu da eserin simetrisini bozacak.

Just articulating that thought process

Sadece bu düşünme sürecini hesaplamak

includes the necessity of a contingency plan.

bir olasılık planının gerekliliğini ortaya koyuyor.

You need to have contingencies for the unforeseen,

Öngörülemeyen, beklenmeyen ve bilinmeyen için,

the unexpected and the unknown,

ne zaman ya da nasıl olursa olsun,

whenever and however they may happen.

bir olasılık planınız olması gerek.

Now, using art to increase our visual intelligence

Görsel zekâmızı arttırmak için sanat eserlerini kullanmak,

involves planning for contingencies,

olasılıklar için planlama yapmayı,

understanding the big picture and the small details

büyük resmi ve küçük detayları anlamayı

ve ne olup olmadığını anlamayı gerektirir.

and noticing what's not there.

So in this painting by Magritte,

Magritte'nin bu eserinde,

noticing that there are no tracks under the train,

trenin altında ray olmadığını,

there is no fire in the fireplace

şöminede ateş olmadığını

and there are no candles in the candlesticks

ve şamdanda mum olmadığını fark etmek,

actually more accurately describes the painting

aslında eseri, sadece ''Şömineden çıkan

than if you were to say, "Well, there's a train coming out of a fireplace,

bir tren var ve şöminenin üzerinde şamdanlar var.''

and there are candlesticks on the mantle."

demekten daha doğru bir şekilde tanımlıyor.

It may sound counterintuitive to say what isn't there,

Orada olmayan bir şeyi söylemek mantığa aykırı gelebilir,

but it's really a very valuable tool.

ancak çok değerli bir araç.

When a detective who had learned about visual intelligence

Kuzey Carolina'da, görsel zekâ konusunda eğitilmiş

in North Carolina

bir dedektif

was called to the crime scene,

tekne kazası olmuş

it was a boating fatality,

bir olay yerine çağrılıyor.

and the eyewitness told this detective that the boat had flipped over

Görgü şahidi dedektife teknenin ters döndüğünü

and the occupant had drowned underneath.

ve içindeki kişinin teknenin altında boğulduğunu söylüyor.

Now, instinctively, crime scene investigators look for what is apparent,

Şimdi, içgüdüsel olarak, olay yeri araştırmacıları görünürdeki şeyleri arar.

but this detective did something different.

Fakat bu dedektif farklı bir şey yapıyor.

He looked for what wasn't there, which is harder to do.

Yapması daha zor olan bir şeyi yapıyor, görünmeyeni arıyor

And he raised the question:

ve şunu soruyor:

if the boat had really tipped flipped over --

Eğer tekne görgü şahidinin dediği gibi

as the eyewitness said that it did --

gerçekten ters döndüyse,

how come the papers that were kept at one end of the boat

teknenin bir ucundaki kâğıtlar

were completely dry?

nasıl tamamen kuru kalmıştı?

Based on that one small but critical observation,

Bu küçük ama önemli gözleme dayanarak

the investigation shifted from accidental death to homicide.

soruşturma kazara ölümden cinayete dönmüştü.

Now, equally important to saying what isn't there

Görünmeyen şeyleri söylemek kadar önemli bir şey varsa

is the ability to find visual connections where they may not be apparent.

o da görünmeyenleri görsel bağlantı kurarak bulma becerisidir.

Like Marie Watt's totem pole of blankets.

Örneğin, Marie Watt'ın ''Battaniyeden Totem Direği''

It illustrates that finding hidden connections in everyday objects

günlük eşyalarda gizli bağlantıları bulmak

can resonate so deeply.

derin bir şekilde anlam içerebilir.

The artist collected blankets from all different people

Sanatçı kendi topluluğunda, farklı insanlardan

in her community,

battaniyeler toplamış

and she had the owners of the blankets write, on a tag,

ve battaniyelerin sahiplerine battaniyenin aile için ne anlam

the significance of the blanket to the family.

ifade ettiğini bir kâğıda yazmalarını istemiş.

Some of the blankets had been used for baby blankets,

Bazıları bebekler için kullanılmış,

some of them had been used as picnic blankets,

bazıları piknik yaparken kullanılmış,

some of them had been used for the dog.

bazısı da battaniyeyi köpeği için kullanmış.

We all have blankets in our homes

Hepimiz evinde battaniye var

and understand the significance that they play.

ve önemlerini anlıyoruz.

But similarly, I instruct new doctors:

Benzer şekilde, yeni doktorları şöyle eğitiyorum;

when they walk into a patient's room,

bir hastanın odasına girdiğinizde

before they pick up that medical chart,

hasta kaydına bakmadan önce,

just look around the room.

odaya göz gezdirin.

Are there balloons or cards,

Odada balonlar, kartlar

or that special blanket on the bed?

ya da yatağın üzerinde özel bir battaniye var mı?

That tells the doctor there's a connection to the outside world.

Bu doktora dış dünyayla bir bağlantı olduğunu gösterir.

If that patient has someone in the outside world

Eğer o hasta dış dünyadan ona yardım edecek

to assist them and help them,

ya da destek olacak birine sahipse

the doctor can implement the best care with that connection in mind.

doktor zihninde bu bağlantıyla hastaya en iyi tedaviyi uygulayabilir.

In medicine, people are connected as humans

Tıpta, kişiler hasta ya da doktor olmadan

before they're identified as doctor and patient.

önce insan olarak bağlantılıydı.

But this method of enhancing perception --

Fakat algıyı geliştirmeye yarayan bu yöntemin,

it need not be disruptive,

bölücü olmasına gerek yok.

and it doesn't necessitate an overhaul in looking.

Bakma anlamında bir gözden geçirme gerektirmiyor.

Like Jorge Méndez Blake's sculpture of building a brick wall

Jorge Méndez Blake'in Kafka'nın ''El Castillo'' kitabının üzerine

above Kafka's book "El Castillo"

bir duvar inşa ettiği heykeli örneğin,

shows that more astute observation can be subtle and yet invaluable.

daha akıllıca bir gözlemin zor fakat paha biçilemez olduğunu gösteriyor.

You can discern the book,

Kitabı fark edebilirsiniz,

and you can see how it disrupted the symmetry

tam üzerindeki tuğlaların simetrisini nasıl

of the bricks directly above it,

bozduğunu da görebilirsiniz.

but by the time you get to the end of the sculpture,

Fakat heykelin en sonuna geldiğinizde

you can no longer see the book.

kitabı görememeye başlıyorsunuz.

But looking at the work of art in its entirety,

Sanat eserine bütünüyle bakarak

you see that the impact of the work's disruption on the bricks

eserdeki tuğlaların üzerindeki bozulmanın etkisinin

is nuanced and unmistakable.

incelikli ve yanılmaz olduğunu görebilirsiniz.

One thought,

Bir düşünce,

one idea,

bir fikir,

one innovation can alter an approach,

bir yenilik bir yaklaşımı bozabilir,

change a process

süreci değiştirebilir

and even save lives.

ve hatta hayat kurtarabilir.

I've been teaching visual intelligence for over 15 years,

15 yıldan uzun süredir görsel zekâyı öğretiyorum

and to my great amazement and astonishment --

ve beni en çok şaşırtan ve hayrete düşüren şey,

to my never-ending astonishment and amazement,

beni bitmeyen şekilde şaşırtan ve hayrete düşüren şey,

I have seen that looking at art with a critical eye

sanata dikkatli bir şekilde bakmak

can help to anchor us in our world of uncharted waters,

dünyamızın alışılmadık durumlarında, ister bir paramiliter bir asker,

whether you are a paramilitary trooper,

ister bir bakıcı, bir doktor

a caregiver, a doctor or a mother.

ya da bir anne olun, bize bu durumlarla başa çıkmada yardımcı olur.

Because let's face it, things go wrong.

Kabul edelim, işler bazen istediğimiz gibi gitmez.

(Laughter)

(Kahkaha)

Things go wrong.

Gitmeyebilir yani.

And don't misunderstand me,

Beni yanlış anlamayın,

I'd eat that doughnut in a minute.

o donutu bir dakikada yiyebilirim.

(Laughter)

(Kahkaha)

But we need to understand the consequences of what it is that we observe,

Fakat gözlemlediğimiz şeyin ne olduğunun sonuçlarını anlamamız gerek.

and we need to convert observable details into actionable knowledge.

Gözlemlenebilir detayları uygulanabilir bilgiye dönüştürmemiz gerek.

Like Jennifer Odem's sculpture of tables standing sentinel

Jennifer Odem'in New Orleans'da

on the banks of the Mississippi River

Mississippi Nehri'nin kıyılarındaki

in New Orleans,

gözcü masalar heykeli,

guarding against the threat of post-Katrina floodwaters

Katrina sonrası sel sularının tehdidine karşı gardını almış

and rising up against adversity,

ve zorluklara karşı gelmiş.

we too have the ability to act affirmatively

Bizim de aynı şekilde olumlu şekilde hareket etme becerimiz var,

and affect positive change.

olumlu değişimleri yapabiliriz.

I have been mining the world of art

Profesyonel alanda birçok kişiye

to help people across the professional spectrum

günlük hayattaki olağanüstü şeyleri görebilmeleri

to see the extraordinary in the everyday,

ve görünmeyenleri fark edebilmeleri için,

to articulate what is absent

ufacık da olsa yaratıcılık ve yeniliği

and to be able to inspire creativity and innovation,

ilham edinmelerine yardımcı olmak için

no matter how small.

sanat dünyasını kullanıyorum.

And most importantly,

Ve en önemlisi de, bunu görünür

to forge human connections where they may not be apparent,

olmayan yerlerde insan ilişkilerini ilerletmek ve herkesi,

empowering us all to see our work and the world writ large

dünyayı ve eserlerimizi bariz bir şekilde yeni bir çift gözle bakmaları konusunda

with a new set of eyes.

güçlendirmek için yapıyorum.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)