What You Should Know About Opioids and Painkillers | Body Stuff with Dr. Jen Gunter | TED

101,210 views ・ 2022-10-26

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

00:00
Opioids are one of the most commonly prescribed painkillers.
0
0
4000
Çeviri: Umut Erten Gözden geçirme: Yiğit Yıldırım
Opyumlar en sık reçetelendirilen ağrı kesicilerden biri.
00:04
From broken ribs to back pain to treating pain after surgery.
1
4042
4045
Kırıklardan sırt ağrılarına ve ameliyat sonrası tedavilere kadar.
00:08
But there's a lot of misconceptions around them,
2
8129
2669
Ancak oldukça yanlış anlaşılıyorlar.
00:10
so it's important to take the time to understand them better.
3
10840
3629
Bu yüzden, ne olduklarını anlamak için zaman ayırmak önemli.
00:14
[Body Stuff with Dr. Jen Gunter]
4
14969
3462
[Dr. Jen Gunter’la Body Stuff]
00:18
The first misconception is that opioids are the best,
5
18473
3461
İlk yanlış bilgi, opyumların en iyi,
00:21
strongest form of pain medication.
6
21976
2294
en güçlü ağrı kesici olduğu yanılgısı.
00:24
But in almost every well-designed study
7
24312
3044
Ancak neredeyse her güvenilir çalışmada,
00:27
comparing opioids to anti-inflammatory drugs such as ibuprofen,
8
27356
4672
opyumlara kıyasla ibuprofen benzeri nonsteroid antiinflammatuar ilaçlar,
00:32
the anti-inflammatories come out on top.
9
32070
2836
opyumları geride bırakıyor.
00:34
From a safety or effectiveness perspective, or both.
10
34947
4004
Hem güvenlik, hem de etki açısından.
00:38
Let's talk about the effectiveness first.
11
38951
2336
İlk olarak etkiyi ele alalım.
00:41
How do opioids work?
12
41287
1794
Opyumlar nasıl çalışır?
00:43
To understand that, we have to first know a little bit about how pain works.
13
43122
4254
Bunu anlamak için öncelikle acının nasıl çalıştığını bilmemiz gerek.
00:47
Pain is our body's way of telling us that something's wrong.
14
47418
3504
Acı, vücudumuzun bize yanlış bir şeyler olduğunu anlatma yoludur.
00:50
You stubbed your toe, you burned your hand.
15
50963
2419
Parmağını vurdun, elini yaktın.
00:53
Pain gives us the message that it's time for us to rest,
16
53424
3462
Acı bize dinlenme, toparlanma ve yarayı tedavi etme
00:56
recover and treat the damage.
17
56928
2085
zamanı geldi mesajını verir.
00:59
In the body, pain is created by multiple chemical signals and receptors,
18
59013
4171
Acı, vücuttaki bir çok kimyasal sinyal, reseptör tarafından yaratılır
01:03
and different medications can target different parts of that pain pathway.
19
63184
3837
ve farklı ilaçlar bu sinir yollarının farklı kısımlarını hedef alabilir.
01:07
Medications like acetaminophen, such as Tylenol,
20
67063
2919
Tylenol gibi asetaminofen içeren,
01:09
or nonsteroidal anti-inflammatory drugs,
21
69982
2628
ya da NSAİİ olarak da bilinen,
01:12
also known as NSAIDs, like ibuprofen, aspirin and naproxen,
22
72652
4421
ibuprofen, aspirin ve naproksen gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar,
01:17
all treat pain in different ways from opioids.
23
77115
2836
acıyı opyumlardan tamamen farklı şekilde tedavi ederler.
01:19
Opioids work by binding to and activating the opioid receptors
24
79992
3921
Opyumlar, vücut genelinde bulunan opyum reseptörlerine bağlanarak
01:23
located throughout the body, blocking pain signals.
25
83913
2920
ve aktive ederek çalışıp, acı sinyallerini engellerler.
01:26
This activation also triggers the release of dopamine,
26
86833
2961
Bu aktivasyon aynı zamanda zevkle ilişkili
01:29
a hormone associated with pleasure.
27
89794
1877
dopamin hormonu salınımını tetikler.
01:31
So in addition to pain relief,
28
91671
1543
Yani ağrının kesilmesi yanında,
01:33
some people can feel relaxed or even euphoric.
29
93256
3128
bazı insanlar rahatlamış ya da çok keyifli hissedebilir.
01:36
In higher doses, opioids can affect cognition and even breathing.
30
96425
4296
Opyumlar yüksek dozlarda bilinci hatta nefes almayı dahi etkileyebilir.
01:40
But here's a really important point that people often don't know.
31
100763
3087
Ancak insanların genellikle bilmediği önemli bir nokta var.
01:43
Opioid receptors can adapt, often in a short amount of time,
32
103850
4838
Opyum reseptörleri, genellikle kısa bir sürede, daha çok opyum için
01:48
to expect opioids.
33
108729
1419
adapte olurlar.
01:50
And when a patient doesn’t take them,
34
110148
1793
Ve bir hasta opyum almadığında,
01:51
they experience symptoms of withdrawal.
35
111983
2210
yoksunluk semptomları gösterir.
01:54
And withdrawal is very uncomfortable.
36
114193
2127
Yoksunluk oldukça rahatsız edicidir.
01:56
People can mistake that discomfort
37
116362
2294
Bu rahatsızlık, opyumun çalıştığına dair
01:58
for thinking the opioids were actually working.
38
118656
2419
insanları yanlış bir düşünceye itebilir.
02:01
And what people don't know is this can happen after just a few doses.
39
121117
4504
Üstelik insanların bilmediği, bu durumun sadece birkaç dozdan sonra olabilmesi.
02:05
When you're a patient needing relief from pain,
40
125663
2419
Acıdan kurtulmak isteyen bir hasta olduğunuzda
02:08
it can be confusing to know the difference.
41
128124
2002
farkı anlamak zor olabilir.
02:10
All you want is to feel normal again.
42
130168
1793
Tek isteğiniz yine normal hissetmek.
02:11
In this way, opioids, if not used very carefully and intentionally,
43
131961
4213
Opyumlar bu halde, çok dikkatli ve amacına uygun kullanılmazlarsa,
02:16
can create physical dependence.
44
136174
1668
fiziksel bağımlılık yaratabilir.
02:17
They can also paradoxically worsen pain.
45
137884
3044
Aynı zamanda tam aksine acıyı daha kötü hale getirebilirler.
02:20
And there's a risk of developing addiction.
46
140970
2044
Üstelik bağımlılık riski de var.
02:23
There's nuance here.
47
143014
1418
Küçük bir ayrıntı var.
02:24
People who have become physically dependent
48
144432
2335
Fiziksel olarak bağımlı olmuş insanlar
02:26
often don't even know they are.
49
146809
1794
çoğu zaman fark dahi etmiyorlar.
02:28
They just know that the opioids seem to be offering relief
50
148644
3379
Tek bildikleri, acıyı artırma ihtimalini fark etmeden,
02:32
without realizing that they could actually be contributing to the pain.
51
152023
3920
opyumların acıya iyi geliyor gibi hissettirmesi.
02:35
I want to be clear here.
52
155985
1418
Beni yanlış anlamayın.
02:37
Opioids can be effective, appropriate therapy,
53
157445
3211
Opyum etkili ve uygun bir tedavi olabilir
02:40
but they should be prescribed with great care.
54
160698
2169
ancak çok dikkatli verilmeleri gerek.
02:42
This is the doctor's responsibility.
55
162909
2419
Bu da doktorun sorumluluğu.
02:45
Here's some advice so you can be an educated patient.
56
165369
3003
Bilgili bir hasta olmanız için birkaç tavsiyem var:
02:48
If you or a loved one experience acute pain,
57
168414
2961
Siz ya da bir yakınınız şiddetli bir ağrı yaşıyorsa,
02:51
ask to explore alternatives to opioids like Tylenol,
58
171417
3754
opyumlara alternatif olarak öncelikle Tylenol, NSAİİ’ler,
02:55
NSAIDs, muscle relaxants and physical therapy.
59
175171
2711
kas gevşeticiler ve fizik tedavi benzeri yolları deneyin.
02:57
If your doctor doesn’t bring those up first,
60
177924
2127
Doktorunuz önce bu yolları denemezse
03:00
and if you or a loved one are prescribed opioids,
61
180092
2711
ve siz yahut yakınınıza opyum verilirse,
03:02
make sure your doctor has a plan to taper you off,
62
182845
2878
Doktorunuzun, bağımlılık riskini düşünerek ilacı bırakma
03:05
accounting for the risk of dependence.
63
185765
1960
planı yaptığından emin olun.
03:07
And finally, ask for naloxone.
64
187767
2752
Son olarak, nalokson isteyin.
03:10
This is a drug that can reverse opioid overdose.
65
190561
3003
Bu ilaç opyumun aşırı dozunu tersine çevirebilir.
03:13
It can be easy to forget if you’ve taken a dose,
66
193564
2711
Doz alıp almadığınızı unutabilirsiniz,
03:16
and you never know who in your household could take your medication.
67
196275
3796
evinizde ilacınızı kimin içeceğini bilemezsiniz.
03:20
Naloxone can literally save a life.
68
200071
2919
Nalokson tam anlamıyla hayat kurtarabilir.
03:23
Remember, when it comes to pain,
69
203032
2211
Unutmayın, konu acı olduğunda,
03:25
opioids are not always the most effective way to safely offer relief.
70
205284
4129
opyumlar acıyı geçirmek için her zaman en etkili ve güvenli yol değiller.
03:29
And when they are prescribed,
71
209455
1794
Ve eğer verilirlerse,
03:31
they should always be prescribed with a plan.
72
211249
3586
mutlaka bir planla verilmeliler.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7