Angelo Vermeulen: How to go to space, without having to go to space

Angelo Vermeulen: Uzaya gitmek zorunda kalmadan nasıl uzaya gidilir

Çeviri: Halil Sarı Gözden geçirme: Eren Gokce

I am multidisciplinary.

Ben multidisipliner biriyim.

As a scientist, I've been a crew commander for a NASA Mars simulation last year,

Bilim adamı olarak, geçen sene NASA'nın Mars simülasyonunda ekip şefi olarak bulundum,

and as an artist, I create multicultural community art all over the planet.

sanatçı olarak da, gezegenin her yerinde çok kültürlü toplum sanatı oluşturuyorum.

And recently, I've actually been combining both.

Ve son zamanlarda, bu ikisini birleştiriyorum.

But let me first talk a little more about that NASA mission.

Ama önce NASA görevi hakkında biraz daha konuşayım.

Bu HI-SEAS programıdır.

This is the HI-SEAS program.

HI-SEAS is a NASA-funded planetary surface analogue

HI-SEAS, Hawaii'deki Mauna Loa volkanı üzerindeki

on the Mauna Loa volcano in Hawaii,

NASA tarafından finanse edilen bir gezegen yüzeyi analoğudur

and it's a research program that is specifically designed

ve küçük ekiplerin uzun süreli izolasyonunun

to study the effects of long-term isolation of small crews.

etkilerini araştırmak için özel olarak dizayn edilmiş bir araştırma programıdır.

I lived in this dome for four months with a crew of six,

Bu kubbede altı kişilik bir ekiple dört ay yaşadım,

a very interesting experience, of course.

çok ilginç bir deneyim, şüphesiz.

We did all kinds of research.

Her türlü araştırma yaptık.

Our main research was actually a food study,

Aslında ana araştırmamız gıda çalışmasıydı,

but apart from that food study --

ancak bu gıda çalışmasının yanı sıra

developing a new food system for astronauts living in deep space --

-uzay boşluğunda yaşayan astronotlara yeni bir gıda sistemi geliştirmenin-

we also did all kinds of other research.

birçok farklı araştırma yaptık.

We did extra-vehicular activities, as you can see here,

Burada gördüğünüz üzere taklit uzay giysileri giyerek

wearing mock-up space suits,

araç dışı aktiviteler yaptık,

but we also had our chores and lots of other stuff to do,

ayrıca günlük işler ve günün sonunda yaptığımız anketler

like questionnaires at the end of every day.

gibi yapacak pek çok başka şeyimiz vardı.

Busy, busy work.

Yoğun, yoğun çalışma.

Now, as you can imagine,

Şimdi, anlayabileceğiniz gibi,

it's quite challenging to live with just a small group of people

küçük bir grupla, küçük bir yerde uzun süre yaşamak

in a small space for a long time.

oldukça zordur.

There's all kinds of psychological challenges:

Her türlü psikolojik zorluk vardı:

how to keep a team together in these circumstances;

Bu durumlarda takım nasıl birlikte tutulabilir;

how to deal with the warping of time you start to sense

bu koşullarda yaşarken zamanın büküldüğünü hissettiğinizde

when you're living in these circumstances;

bununla nasıl başa çıkılır;

sleep problems that arise; etc.

uyku problemlerinin ortaya çıkması, vs.

But also we learned a lot.

Aynı zamanda birçok şey öğrendik.

I learned a lot about how individual crew members

Bireysel ekip üyelerinin bunun gibi bir durumla

actually cope with a situation like this;

nasıl başa çıktığı hakkında birçok şey öğrendim,

how you can keep a crew productive and happy,

ekibi nasıl üretken ve mutlu tutabilirsin,

for example, giving them a good deal of autonomy

mesela, onlara bir parça özerklik vermek

is a good trick to do that;

bunun için iyi bir numara

and honestly, I learned a lot about leadership,

ve gerçekten, liderlik hakkında çok fazla şey öğrendim,

because I was a crew commander.

çünkü ekip şefiydim.

So doing this mission,

Bu görevi yaparken

I really started thinking more deeply about our future in outer space.

uzay boşluğundaki geleceğimiz hakkında daha da derin düşünmeye başladım.

We will venture into outer space, and we will start inhabiting outer space.

Uzay boşluğuna gideceğiz ve orada yaşamaya başlayacağız.

I have no doubt about it.

Bundan hiç kuşkum yok.

It might take 50 years or it might take 500 years,

Belki 50 yıl, belki de 500 yıl sürecek,

but it's going to happen nevertheless.

ancak yine de gerçekleşecek.

So I came up with a new art project called Seeker.

Bu yüzden "Arayıcı" adlı yeni bir sanat projesini hayata geçirdim.

And the Seeker project is actually challenging communities all over the world

Arayıcı projesi, dünyanın her tarafındaki toplulukları, insanların yerleşimi

to come up with starship prototypes

ve yaşamını yeniden tasavvur eden

that re-envision human habitation and survival.

yıldız gemisi prototipleri geliştirmeye davet ediyor.

That's the core of the project.

Bu, projenin temelidir.

Now, one important thing:

Şimdi, önemli bir şey:

This is not a dystopian project.

Bu distopik bir proje değil.

This is not about, "Oh my God, the world is going wrong

"Aman Tanrım, dünya kötüye gidiyor ve dünyadan kaçmamız gerek,

and we have to escape because we need another future somewhere else."

çünkü başka bir yerde gelecek kurmamız lazım" gibi bir durum yok.

No, no.

Hayır, hayır.

The project is basically inviting people

Bu proje basitçe insanları,

to take a step away from earthbound constraints

toprağa bağlı kısıtlamalardan uzaklaşıp

and, as such, reimagine our future.

geleceğimizi yeniden hayal etmeye çağırıyor.

And it's really helpful, and it works really well,

Proje gerçekten faydalı oldu ve gayet işe yaradı,

so that's really the important part of what we're doing.

dolayısıyla yaptığımız işin önemli bir parçası oldu.

Now, in this project, I'm using a cocreation approach,

Bu projede, birçok sanatçıdan beklediğinizden biraz farklı

which is a slightly different approach

bir yaklaşım olan

from what you would expect from many artists.

beraber oluşturma yaklaşımı kullanıyorum.

I'm essentially dropping a basic idea into a group, into a community,

Temelde ben, gruba, topluluğa basit bir fikir bırakıyorum,

people start gravitating to the idea,

onlar da fikre yönelmeye başlıyorlar

and together, we shape and build the artwork.

ve hep beraber, sanat eserini biçimlendirip inşa ediyoruz.

It's a little bit like termites, really.

Biraz termitlere benziyor aslında.

We just work together,

Sadece beraber çalışıyoruz,

and even, for example, when architects visit what we're doing,

öyle ki, örneğin mimarlar eserimizi ziyarete geldiğinde,

sometimes they have a bit of a hard time understanding

ana planımız olmadan onu nasıl inşa ettiğimizi anlamakta

how we build without a master plan.

bazen güçlük çekiyorlar.

We always come up with these fantastic large-scale scupltures

Her zaman, aynı zamanda içinde yaşayabileceğimiz

that actually we can also inhabit.

olağanüstü büyük ölçekli yapılar ürettik.

The first version was done in Belgium and Holland.

İlk versiyon Belçika ve Hollanda'da,

It was built with a team of almost 50 people.

neredeyse 50 kişilik ekiple yapıldı.

This is the second iteration of that same project,

Bu aynı projenin ikinci iterasyonu,

but in Slovenia, in a different country,

ancak farklı ülkede, Slovenya'da yapıldı

and the new group was like, we're going to do the architecture differently.

ve bu yeni bir grup "biz farklı bir yapı inşa edeceğiz" der gibiydi.

So they took away the architecture, they kept the base of the artwork,

Dolayısıyla mimari yapıyı alıp çalışmanın temelini korudular

and they built an entirely new,

ve o yapının üzerine

much more biomorphic architecture on top of that.

tamamen yeni ve çok daha biyomorfik bir yapı inşa ettiler.

And that's another crucial part of the project.

Ve bu, projenin diğer bir çok önemli kısmı.

It's an evolving artwork, evolving architecture.

Gelişen bir sanat çalışması, gelişen bir yapı.

This was the last version that was just presented a few weeks ago in Holland,

Bu, birkaç hafta önce Hollanda'da sunulan,

which was using caravans as modules to build a starship.

modüllerin yapımında karavanların kullanıldığı uzay mekiğinin son versiyonu.

We bought some second-hand caravans,

Birkaç ikinci el karavan satın alıp

cut them open,

parçalara ayırdık

and reassembled them into a starship.

ve uzay mekiği olarak tekrar birleştirdik.

Now, when we're thinking about starships,

Evet, uzay mekiklerini düşünürken,

we're not just approaching it as a technological challenge.

onları sadece teknolojik zorluk olarak görmüyoruz.

We're really looking at it as a combination of three systems:

Onları üç sistemin birleşimi olarak görüyoruz:

ecology, people and technology.

Ekoloji, insan ve teknoloji.

So there's always a strong ecological component in the project.

Dolayısıyla projelerde her zaman güçlü bir ekolojik bileşen var.

Here you can see aquaponic systems

Burada gördüğünüz akuaponik sistemler

that are actually surrounding the astronauts,

aslında astronotları çevreliyor, böylece astronotlar,

so they're constantly in contact with part of the food that they're eating.

sürekli yedikleri yemeğin bir parçasıyla temas hâlinde oluyorlar.

Now, a very typical thing for this project

Şimdi, bu projedeki oldukça özgün şey,

is that we run our own isolation missions inside these art and design projects.

sanat ve dizayn projelerinde kendi izole görevlerimizi de yürütmemizdir.

We actually lock ourselves up for multiple days on end,

Yani kendimizi aralıksız birkaç gün kilitleyip

and test what we build.

inşa ettiğimiz şeyi test ediyoruz.

And this is, for example,

Ve bu, örneğin,

on the right hand side you can see an isolation mission

ekranın sağ tarafında Slovenya'nın Ljubljana kentindeki

in the Museum of Modern Art in Ljubljana in Slovenia,

Modern Sanat Müzesi'nde, altı sanatçı ve tasarımcının

where six artists and designers locked themselves up --

-ben de bunun bir parçasıydım- dört gün boyunca

I was part of that --

kendilerini müzeye kilitlediği,

for four days inside the museum.

bir izole görevi görebilirsiniz.

And, of course, obviously, this is a very performative

Tabii ki hepimiz için oldukça edimsel

and very strong experience for all of us.

ve güçlü bir deneyim oldu.

Now, the next version of the project is currently being developed

Projenin sonraki versiyonunu şu an Camilo Rodriguez-Beltran ile beraber

together with Camilo Rodriguez-Beltran, who is also a TED Fellow,

-kendisi aynı zamanda TED üyesidir-

in the Atacama Desert in Chile, a magical place.

büyüleyici bir yerde, Şili'deki Atacama Çölü'nde geliştiriyoruz.

First of all, it's really considered a Mars analogue.

Her şeyden önce, Mars'a benzer bir yer olarak kabul edilebilir.

It really does look like Mars in certain locations

Gerçekten de belirli bölgeleri Mars'a benziyor ve

and has been used by NASA to test equipment.

aynı zamanda ekipmanları test etmek için NASA tarafından kullanılmış.

And it has a long history of being connected to space

Ve yıldızları gözlemleyerek uzaya bağlanmakta

through observations of the stars.

oldukça uzun bir geçmişi var.

It's now home to ALMA,

Şimdi ise ALMA'nın,

the large telescope that's being developed there.

orada geliştirilen büyük bir teleskopun evi.

But also, it's the driest location on the planet,

Ama aynı zamanda gezegendeki en kuru bölge

ve bu durum onu projemizi inşa etmek için oldukça ilginç bir yer hâline getiriyor,

and that makes it extremely interesting to build our project,

because suddenly, sustainability is something we have to explore fully.

çünkü bir anda, süreklilik, tamamen keşfetmemiz gereken bir şey.

We have no other option,

Başka seçeneğimiz yok,

so I'm very curious to see what's going to happen.

bu yüzden neler olacağını görmek için sabırsızlanıyorum.

Now, a specific thing for this particular version of the project

Projenin bu versiyonunda

görmek için sabırsızlandığım özel şey,

is that I'm very interested to see

yerel halkla, yerli halkla

how we can connect with the local population,

the native population.

nasıl bağ kuracağımızdır.

These people have been living there for a very long time

Bu insanlar oldukça uzun süredir orada yaşıyorlar

and can be considered experts in sustainability,

ve süreklilikte uzman oldukları söylenebilir,

and so I'm very interested to see what we can learn from them,

bu yüzden onlardan ne öğrenebileceğimizi ve bunları uzay araştırmalarında

and have an input of indigenous knowledge into space exploration.

nasıl kullanacağımızı görmek için sabırsızlanıyorum.

So we're trying to redefine how we look at our future in outer space

Evet, uzay boşluğundaki geleceğimize bakışımızı, entegrasyon, biyoloji,

by exploring integration, biology, technology and people;

teknoloji ve insanı keşfederek, beraber oluşturma yaklaşımı kullanarak

by using a cocreation approach;

ve yerel gelenekleri keşfedip kullanarak

and by using and exploring local traditions

yeniden tanımlamaya ve geçmişten nasıl bir şeyler öğrenip,

and to see how we can learn from the past and integrate that into our deep future.

bunu geleceğimize entegre edebileceğimizi bulmaya çalışıyoruz.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)