Angelo Vermeulen: How to go to space, without having to go to space

Angelo Vermeulen: Làm sao đi vào không gian, mà không cần phải đi vào không gian?

Translator: Hong-Hanh Tran Reviewer: Son Nguyen

I am multidisciplinary.

Tôi là người đa ngành.

As a scientist, I've been a crew commander for a NASA Mars simulation last year,

Là nhà khoa học, tôi là trưởng đội tàu mô phỏng lên Sao hỏa của NASA năm ngoái

and as an artist, I create multicultural community art all over the planet.

và là họa sĩ, tôi tạo ra nghệ thuật đa văn hóa cho cộng đồng trên khắp hành tinh.

And recently, I've actually been combining both.

Mới đây, tôi đã kết hợp cả hai.

But let me first talk a little more about that NASA mission.

Nhưng trước hết, cho tôi nói một chút về nhiệm vụ tại NASA.

This is the HI-SEAS program.

Đây là chương trình HI-SEAS.

HI-SEAS is a NASA-funded planetary surface analogue

HI-SEAS là mô hình bề mặt hành tinh do NASA tài trợ

on the Mauna Loa volcano in Hawaii,

được đặt tại núi lửa Mauna Loa ở Hawaii,

and it's a research program that is specifically designed

nó là chương trình nghiên cứu chuyên biệt

to study the effects of long-term isolation of small crews.

để tìm hiểu ảnh hưởng của sự cách ly dài hạn lên các phi đội nhỏ.

I lived in this dome for four months with a crew of six,

Tôi sống trong nhà vòm này bốn tháng với phi đội sáu người,

a very interesting experience, of course.

một trải nghiệm vô cùng thú vị,

We did all kinds of research.

Chúng tôi làm tất cả mọi loại nghiên cứu.

Our main research was actually a food study,

Nghiên cứu chính của chúng tôi là về thức ăn

but apart from that food study --

nhưng bên cạnh nó -

developing a new food system for astronauts living in deep space --

phát triển hệ thức ăn mới cho các phi hành gia sống ngoài không gian -

we also did all kinds of other research.

chúng tôi cũng làm tất cả các nghiên cứu khác.

We did extra-vehicular activities, as you can see here,

Chúng tôi đi bộ ngoài không gian, như bạn thấy ở đây,

wearing mock-up space suits,

mặc những bộ quần áo không gian

but we also had our chores and lots of other stuff to do,

rồi còn việc nhà và rất nhiều thứ khác,

like questionnaires at the end of every day.

chẳng hạn như điền bảng câu hỏi cuối mỗi ngày.

Busy, busy work.

đó là một công việc rất bận rộn.

Now, as you can imagine,

Bây giờ, bạn có thể tưởng tượng,

it's quite challenging to live with just a small group of people

khi sống chung với một nhóm người trong một không gian hẹp

in a small space for a long time.

suốt thời gian dài, là thử thách vô cùng khó.

There's all kinds of psychological challenges:

Các thử thách về mặt tâm lý:

how to keep a team together in these circumstances;

làm sao để giữ cả đội với nhau trong những trường hợp này;

how to deal with the warping of time you start to sense

làm sao đối mặt với những thay đổi cảm nhận thời gian

when you're living in these circumstances;

khi bạn sống trong những tình huống này

sleep problems that arise; etc.

vấn đề giấc ngủ xuất hiện; vân vân.

But also we learned a lot.

Nhưng cùng lúc, chúng tôi học được nhiều.

I learned a lot about how individual crew members

Tôi hiểu được cách mà từng thành viên phi đoàn

actually cope with a situation like this;

đối mặt với tình huống cụ thể;

how you can keep a crew productive and happy,

làm sao để giữ cả đội làm việc hiệu quả và vui vẻ,

for example, giving them a good deal of autonomy

ví dụ, cho họ một mức độ tự trị nhất định

is a good trick to do that;

là một mẹo hay để làm việc đó;

and honestly, I learned a lot about leadership,

và thật lòng mà nói, tôi học được nhiều về tinh thần lãnh đạo,

because I was a crew commander.

bởi tôi là trưởng phi đội.

So doing this mission,

Khi làm nhiệm vụ này,

I really started thinking more deeply about our future in outer space.

tôi bắt đầu suy nghĩ về tương lai của chúng tôi lúc ngoài không gian.

We will venture into outer space, and we will start inhabiting outer space.

Chúng ta sẽ ra ngoài không gian, và bắt đầu sinh sống ở đó.

I have no doubt about it.

Tôi không nghi ngờ gì về điều này.

It might take 50 years or it might take 500 years,

Có lẽ phải đợi 50 năm hoặc 500 năm nữa

but it's going to happen nevertheless.

nhưng việc sinh sống ngoài vũ trụ chắc chắn sẽ xảy ra.

So I came up with a new art project called Seeker.

Vì vậy, tôi nảy ra một dự án nghệ thuật mới gọi là Seeker.

And the Seeker project is actually challenging communities all over the world

Dự án Seeker thật sự thách thức cộng đồng trên toàn thế giới

to come up with starship prototypes

trong việc nghĩ ra những mẫu phi thuyền vũ trụ

that re-envision human habitation and survival.

tái hình dung sự sống và tồn tại của con người.

That's the core of the project.

Đó là cốt lõi của dự án.

Now, one important thing:

Bây giờ, một điều quan trọng:

This is not a dystopian project.

Đây không là một dự án "đi lạc".

This is not about, "Oh my God, the world is going wrong

Đây không phải: "Ôi trời ơi, thế giới đi sai đường rồi,

and we have to escape because we need another future somewhere else."

ta phải thoát ra vì ta cần tương lai khác ở chỗ nào đó!"

No, no.

Không, không.

The project is basically inviting people

Về cơ bản, dự án mời gọi mọi người

to take a step away from earthbound constraints

bước một bước ra khỏi những ràng buộc của trái đất

and, as such, reimagine our future.

và hình dung lại tương lai của mình.

And it's really helpful, and it works really well,

Điều này rất hữu ích, và đang làm tiến triển tích cực.

so that's really the important part of what we're doing.

đó là phần hết sức quan trọng của những gì chúng tôi đang làm.

Now, in this project, I'm using a cocreation approach,

Trong dự án này, tôi dùng phương pháp đồng tạo,

which is a slightly different approach

cách tiếp cận hơi khác

from what you would expect from many artists.

so với những gì bạn mong đợi từ những người họa sĩ.

I'm essentially dropping a basic idea into a group, into a community,

Tôi đưa ý tưởng cơ bản vào nhóm, và cộng đồng,

people start gravitating to the idea,

rồi mọi người bắt đầu bị cuốn hút vào đó,

and together, we shape and build the artwork.

và cùng nhau, ta khắc họa và tạo dựng tác phẩm nghệ thuật.

It's a little bit like termites, really.

Giống những con mối vậy.

We just work together,

Chúng tôi cùng làm việc mà

and even, for example, when architects visit what we're doing,

ngay cả khi ghé thăm các công trình này, đôi khi,

sometimes they have a bit of a hard time understanding

các kiến trúc sư cũng không hiểu lắm về cách làm mà không có kế hoạch tổng thể.

how we build without a master plan.

We always come up with these fantastic large-scale scupltures

Chúng tôi luôn tạo ra những công trình điêu khắc cực kỳ lớn thế này

that actually we can also inhabit.

nơi ta thật sự có thể sống trong đó.

The first version was done in Belgium and Holland.

Mẫu đầu tiên đã hoàn thành tại Bỉ và Hà Lan.

It was built with a team of almost 50 people.

Nó do một nhóm gần 50 người dựng lên.

This is the second iteration of that same project,

Đây là công trình thứ hai của cùng một đề án,

but in Slovenia, in a different country,

nhưng tại Slovenia, một đất nước khác,

and the new group was like, we're going to do the architecture differently.

và nhóm mới tới, chúng tôi đang định làm phần kiến trúc theo cách khác.

So they took away the architecture, they kept the base of the artwork,

Vì vậy, họ bỏ phần kiến trúc, giữ phần nền của công trình nghệ thuật,

and they built an entirely new,

và xây dựng một cái hoàn toàn mới,

much more biomorphic architecture on top of that.

rất giống kiến trúc hình thể trừu tượng.

And that's another crucial part of the project.

Và đó là phần cực kỳ quan trọng khác của dự án.

It's an evolving artwork, evolving architecture.

Nó là một công trình nghệ thuật, một công trình kiến trúc.

This was the last version that was just presented a few weeks ago in Holland,

Đây là phiên bản cuối vừa được giới thiệu cách đây vài tuần ở Hà Lan,

which was using caravans as modules to build a starship.

dùng xe quân đội làm mô dun để xây một tàu vũ trụ.

We bought some second-hand caravans,

Chúng tôi mua vài chiếc xe bộ binh cũ,

cut them open,

cắt nó ra,

and reassembled them into a starship.

và ráp lại thành một tàu vũ trụ.

Now, when we're thinking about starships,

Bây giờ, khi nghĩ về tàu vũ trụ,

we're not just approaching it as a technological challenge.

chúng tôi không chỉ liên tưởng nó là một thử thách công nghệ.

We're really looking at it as a combination of three systems:

Chúng tôi thật sự nhìn nó như một sự kết hợp của ba hệ thống:

ecology, people and technology.

sinh thái, con người và công nghệ.

So there's always a strong ecological component in the project.

Do đó, luôn có một thành phần sinh thái mạnh mẽ trong đề án.

Here you can see aquaponic systems

Ở đây, bạn thấy hệ thống tự trồng rau nuôi cá hữu cơ

that are actually surrounding the astronauts,

xung quanh các phi hành gia,

so they're constantly in contact with part of the food that they're eating.

thế nên, họ liên lục tiếp xúc với nguồn thực phẩm mà mình tiêu thụ.

Now, a very typical thing for this project

Một thứ rất điển hình cho dự án này

is that we run our own isolation missions inside these art and design projects.

là chúng tôi làm nhiệm vụ độc lập bên trong công trình, và thiết kế dự án.

We actually lock ourselves up for multiple days on end,

Chúng tôi đã nhốt chính mình trong đó nhiều ngày đến khi xong

and test what we build.

và kiểm tra những gì chúng tôi làm.

And this is, for example,

Ví dụ như,

on the right hand side you can see an isolation mission

bên tay phải bạn có thể thấy một nhiệm vụ độc lập

in the Museum of Modern Art in Ljubljana in Slovenia,

tại Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại ở Ljublijana ở Slovenia,

where six artists and designers locked themselves up --

có sáu nghệ sĩ và nhà thiết kế tự nhốt mình trong đó -

I was part of that --

Tôi là một trong số đó -

for four days inside the museum.

trải qua bốn ngày bên trong bảo tàng.

And, of course, obviously, this is a very performative

Và dĩ nhiên, đây là một trải nghiệm ấn tượng

and very strong experience for all of us.

và sâu sắc cho tất cả chúng tôi.

Now, the next version of the project is currently being developed

Giờ đây, dự án mới đang được thực hiện

together with Camilo Rodriguez-Beltran, who is also a TED Fellow,

cùng với Camillo Rodriuez-Beltran, cũng là một TED Fellow,

in the Atacama Desert in Chile, a magical place.

tại Sa mạc Atacama ở Chile,

First of all, it's really considered a Mars analogue.

Trước hết, nơi này được xem là một mô phỏng của Sao hỏa.

It really does look like Mars in certain locations

Nó thật giống Sao hỏa ở nhiều điểm

and has been used by NASA to test equipment.

và đang được NASA dùng để thử nghiệm thiết bị.

And it has a long history of being connected to space

Và nó có một lịch sử dài nối kết với không gian

through observations of the stars.

thông qua việc quan sát những vì sao.

It's now home to ALMA,

Giờ, nó là nhà của ALMA,

the large telescope that's being developed there.

một kính viễn vọng lớn đang được xây ở đây.

But also, it's the driest location on the planet,

Đó cũng là nơi khô nhất trên hành tinh này,

and that makes it extremely interesting to build our project,

điều cuốn hút chúng tôi xây dựng dự án của mình tại đây,

because suddenly, sustainability is something we have to explore fully.

vì sức bền vững đã đột nhiên trở thành thứ cần được kiểm tra toàn diện.

We have no other option,

Chúng tôi không có chọn lựa khác,

so I'm very curious to see what's going to happen.

vì vậy, tôi rất tò mò muốn thấy những gì sẽ xảy ra.

Now, a specific thing for this particular version of the project

Một điều đặc biệt ở phiên bản mới này

is that I'm very interested to see

cái làm tôi rất phấn chấn để được chứng kiến

how we can connect with the local population,

là làm sao có thể kết nối với người dân ở đây, dân bản xứ.

the native population.

These people have been living there for a very long time

Những người này đã sống ở đây từ rất lâu

and can be considered experts in sustainability,

và có thể được xem là bậc thầy về khả năng chịu đựng,

and so I'm very interested to see what we can learn from them,

nên tôi rất quan tâm đến việc học hỏi từ họ,

and have an input of indigenous knowledge into space exploration.

và áp dụng nguồn kiến thức bản địa vào khám phá không gian.

So we're trying to redefine how we look at our future in outer space

Chúng tôi cố định nghĩa lại cách ta nhìn về tương lai ngoài không gian

by exploring integration, biology, technology and people;

bằng cách khám phá sự giao hòa giữa sinh học, kỹ thuật và con người;

by using a cocreation approach;

bằng cách dùng phương pháp đồng tạo;

and by using and exploring local traditions

và bằng cách sử dụng và khám phá truyền thống địa phương

and to see how we can learn from the past and integrate that into our deep future.

để làm thế nào học từ quá khứ và kết hợp điều đó vào tương lai xa.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)