Angelo Vermeulen: How to go to space, without having to go to space

Tłumaczenie: Jolanta Dohrmann Korekta: Rysia Wand

I am multidisciplinary.

Jestem wielostronny.

As a scientist, I've been a crew commander for a NASA Mars simulation last year,

Jako naukowiec byłem dowódcą symulacji misji NASA na Marsie.

and as an artist, I create multicultural community art all over the planet.

Jako artysta, tworzę wielokulturową wspólnotę artystyczną na świecie.

And recently, I've actually been combining both.

Ostatnio łączyłem oba te zajęcia.

But let me first talk a little more about that NASA mission.

Najpierw opowiem o misji NASA.

This is the HI-SEAS program.

To jest program HI-SEAS.

HI-SEAS is a NASA-funded planetary surface analogue

Finansowany przez NASA symulator

powierzchni obcej planety,

on the Mauna Loa volcano in Hawaii,

znajdujący się na wulkanie Mauna Loa na Hawajach.

and it's a research program that is specifically designed

Stworzony specjalnie do badania

to study the effects of long-term isolation of small crews.

efektów długotrwałej izolacji niewielkiej załogi.

I lived in this dome for four months with a crew of six,

Mieszkałem pod tą kopułą 4 miesiące z 6-osobową załogą.

a very interesting experience, of course.

Interesujące doświadczenie.

We did all kinds of research.

Wykonaliśmy wiele badań.

Our main research was actually a food study,

Głównym przedmiotem tych badań było jedzenie.

but apart from that food study --

Oprócz tego pracowaliśmy

developing a new food system for astronauts living in deep space --

nad nowym sposobem żywienia astronautów w kosmosie

we also did all kinds of other research.

oraz nad wieloma innymi badaniami.

We did extra-vehicular activities, as you can see here,

Jak widzicie, testowaliśmy pojazdy

wearing mock-up space suits,

w specjalnych, nieprawdziwych skafandrach.

but we also had our chores and lots of other stuff to do,

Mieliśmy też inne zadania i obowiązki,

like questionnaires at the end of every day.

jak ankiety na koniec każdego dnia.

Busy, busy work.

Bardzo dużo pracy.

Now, as you can imagine,

Domyślacie się,

it's quite challenging to live with just a small group of people

że nie jest łatwo mieszkać z niewielką grupą ludzi,

in a small space for a long time.

na małej powierzchni, przez długi okres.

There's all kinds of psychological challenges:

Prowadzi to do problemów psychologicznych.

how to keep a team together in these circumstances;

Jak utrzymać jedność w drużynie.

how to deal with the warping of time you start to sense

Jak radzić sobie z utratą poczucia czasu,

when you're living in these circumstances;

żyjąc w takich warunkach.

sleep problems that arise; etc.

Z czasem pojawiają się problemy ze snem.

But also we learned a lot.

To było pouczające doświadczenie.

I learned a lot about how individual crew members

Dowiedziałem się, jak członkowie załogi

actually cope with a situation like this;

radzą sobie ze stresem w takiej sytuacji.

how you can keep a crew productive and happy,

Jak motywować grupę i utrzymywać dobry nastrój.

for example, giving them a good deal of autonomy

Ja na przykład pozwalałem załodze na niezależność.

is a good trick to do that;

To pomagało.

and honestly, I learned a lot about leadership,

Szczerze mówiąc, nauczyłem się też sporo o byciu liderem.

because I was a crew commander.

W końcu byłem dowódcą grupy.

So doing this mission,

Wykonując tę misję,

I really started thinking more deeply about our future in outer space.

zacząłem zastanawiać się nad naszą przyszłością w kosmosie.

We will venture into outer space, and we will start inhabiting outer space.

Pewnego dnia ruszymy w kosmos i zaczniemy zasiedlać inne światy.

I have no doubt about it.

Nie mam co do tego wątpliwości.

It might take 50 years or it might take 500 years,

Może zająć to 50 albo 500 lat,

but it's going to happen nevertheless.

ale tak czy inaczej, w końcu do tego dojdzie.

So I came up with a new art project called Seeker.

W związku z tym stworzyłem nowy projekt artystyczny - Seeker.

And the Seeker project is actually challenging communities all over the world

Jest to wyzwanie dla wszystkich wspólnot na całym świecie

to come up with starship prototypes

do zaprojektowania statku kosmicznego,

that re-envision human habitation and survival.

który nasze podejście do życia i przetrwania.

That's the core of the project.

To jest sedno tego projektu.

Now, one important thing:

Inna ważna uwaga.

This is not a dystopian project.

To niej dystopijny projekt.

This is not about, "Oh my God, the world is going wrong

Nikt nie mówi: "O Boże, to koniec świata,

and we have to escape because we need another future somewhere else."

musimy uciekać stąd i znaleźć nowy świat".

No, no.

Nie.

The project is basically inviting people

Ten projekt jest zaproszeniem dla ludzi

to take a step away from earthbound constraints

do zdystansowania się od ziemskiej codzienności.

and, as such, reimagine our future.

Zmiany naszego wyobrażenie o przyszłości.

And it's really helpful, and it works really well,

To jest pomocne, świetnie działa

so that's really the important part of what we're doing.

i jest to ważna część tego projektu.

Now, in this project, I'm using a cocreation approach,

Ten projekt powstaje w drodze współtworzenia.

which is a slightly different approach

To inne podejście od tego,

from what you would expect from many artists.

jakie ma wielu artystów.

I'm essentially dropping a basic idea into a group, into a community,

Działa to w ten sposób,

że podsuwam grupie albo społeczności ideę.

people start gravitating to the idea,

Ludzie zaczynają grawitować do idei.

and together, we shape and build the artwork.

Razem kształtujemy i tworzymy dzieło.

It's a little bit like termites, really.

Przypomina to pracę termitów.

We just work together,

Po prostu razem pracujemy.

and even, for example, when architects visit what we're doing,

Zdarza się, że architekci oglądający naszą pracę

sometimes they have a bit of a hard time understanding

mają problem ze zrozumieniem,

how we build without a master plan.

jak możemy budować coś bez planu.

We always come up with these fantastic large-scale scupltures

Nasze projekty zawsze wyglądają, jak ogromne, fantastyczne rzeźby,

that actually we can also inhabit.

w których można zamieszkać.

The first version was done in Belgium and Holland.

Pierwszą wersję tego projektu wykonano w Belgii i Holandii.

It was built with a team of almost 50 people.

W projekcie wzięło udział prawie 50 ludzi.

This is the second iteration of that same project,

To jest powtórka tego samego projektu.

but in Slovenia, in a different country,

Tym razem w Słowenii.

and the new group was like, we're going to do the architecture differently.

Ta grupa zdecydowała zmienić kształt.

So they took away the architecture, they kept the base of the artwork,

Rozebrali strukturę zewnętrzną ale zatrzymali podstawę kompozycji.

and they built an entirely new,

Zbudowali zupełnie nowy,

much more biomorphic architecture on top of that.

bardziej biomorficzny kształt.

And that's another crucial part of the project.

To kolejna istotna część projektu.

It's an evolving artwork, evolving architecture.

Nieustannie ewoluujący projekt artystyczny i architektoniczny.

This was the last version that was just presented a few weeks ago in Holland,

To ostatnia jego wersja pokazana kilka tygodni temu w Holandii.

which was using caravans as modules to build a starship.

Użyliśmy tu przyczepy kempingowej jako podstawowy moduł statku.

We bought some second-hand caravans,

Kupiliśmy używane przyczepy,

cut them open,

rozcięliśmy na kawałki

and reassembled them into a starship.

i poskładaliśmy w statek kosmiczny.

Now, when we're thinking about starships,

Kiedy mówimy o statku kosmicznym,

we're not just approaching it as a technological challenge.

nie mamy na myśli wyzwania technologicznego.

We're really looking at it as a combination of three systems:

Skupiamy się na 3 aspektach:

ecology, people and technology.

ekologii, ludzi i technologii.

So there's always a strong ecological component in the project.

Każdy projekt kładzie nacisk na ekologię.

Here you can see aquaponic systems

Tutaj widzimy system akwaponiczny,

that are actually surrounding the astronauts,

który otacza astronautów.

so they're constantly in contact with part of the food that they're eating.

W ten sposób pozostają w kontakcie z żywnością.

Now, a very typical thing for this project

Ten projekt ma to do siebie,

is that we run our own isolation missions inside these art and design projects.

że prowadzimy własne misje izolacyjne w środku tych projektów.

We actually lock ourselves up for multiple days on end,

Zamykamy się w środku na kilka dni pod koniec projektu

and test what we build.

i testujemy naszą budowlę.

And this is, for example,

To jest, na przykład,

on the right hand side you can see an isolation mission

po prawej stronie, misja izolacyjna

in the Museum of Modern Art in Ljubljana in Slovenia,

w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Lublanie, w Słowenii,

where six artists and designers locked themselves up --

gdzie 6 artystów i projektantów zamknęło się,

I was part of that --

ja też w tym uczestniczyłem,

for four days inside the museum.

na cztery dni w muzeum.

And, of course, obviously, this is a very performative

To dla nas wszystkich

bardzo performatywne i silne przeżycie.

and very strong experience for all of us.

Now, the next version of the project is currently being developed

Nad kolejną wersją tego projektu pracuję teraz

together with Camilo Rodriguez-Beltran, who is also a TED Fellow,

z Camilo Rodriguezem-Beltran, który jest też stypendystą TED.

in the Atacama Desert in Chile, a magical place.

Projekt odbywa się na pustyni Atacama w Chile.

Magiczne miejsce.

First of all, it's really considered a Mars analogue.

Uważane za odpowiednik Marsa.

It really does look like Mars in certain locations

Wygląda gdzieniegdzie jak Mars.

and has been used by NASA to test equipment.

NASA testowało tu swój sprzęt.

And it has a long history of being connected to space

Atacama ma długą historię powiązań z kosmosem

through observations of the stars.

poprzez obserwację gwiazd.

It's now home to ALMA,

Tutaj znajduje się ALMA,

the large telescope that's being developed there.

największy na świecie teleskop.

But also, it's the driest location on the planet,

Jest to też najbardziej suche miejsce na ziemi,

and that makes it extremely interesting to build our project,

co powoduje, że nasz projekt staje się niezykle interesujący

because suddenly, sustainability is something we have to explore fully.

ponieważ samowystarczalność jest tu czymś realnym.

We have no other option,

Nie ma innej opcji.

so I'm very curious to see what's going to happen.

Jestem ciekawy, co się stanie.

Now, a specific thing for this particular version of the project

Konkretnie w tym projekcie

is that I'm very interested to see

interesuje mnie,

how we can connect with the local population,

jak ułoży nam się z miejscową ludnością,

the native population.

z rdzenną populacją.

These people have been living there for a very long time

Ci ludzie mieszkają tam od dawna.

and can be considered experts in sustainability,

Można ich uznać za ekspertów w samowystarczalności.

and so I'm very interested to see what we can learn from them,

Jestem ciekawy, czego można się od nich nauczyć.

and have an input of indigenous knowledge into space exploration.

Jaki może być wkład wiedzy tubylców w badanie kosmosu.

So we're trying to redefine how we look at our future in outer space

Próbujemy przedefiniować naszą przyszłość w kosmosie

by exploring integration, biology, technology and people;

przez badanie integracji, biologii, techniki i ludzi,

by using a cocreation approach;

przez współtworzenie

and by using and exploring local traditions

i zgłębianie miejscowych zwyczajów.

and to see how we can learn from the past and integrate that into our deep future.

Zobaczyć, czego można nauczyć się z przeszłości

i zintegrować to z przyszłością.

Thank you.

Dziękuję

(Applause)

(Brawa)