David Bolinsky: Visualizing the wonder of a living cell

David Bolinsky'nin hücre animasyonu

Çeviri: Mustafa Emre ERCİN Gözden geçirme: Burak Özkök

I'm a medical illustrator,

Ben tıbbi ressamım.

and I come from a slightly different point of view.

ve biraz farklı bir bakış açısına sahibim.

I've been watching, since I grew up,

Çocukluğumdan beri

the expressions of truth and beauty in the arts

sanattaki gerçekliğin ve güzelliğin yansımalarını

and truth and beauty in the sciences.

ve bilimdeki gerçekliği ve güzelliği gözlemliyorum.

And while these are both wonderful things in their own right --

Ve bunların hepsi kendi başlarına harika şeyler iken

they both have very wonderful things going for them --

peşlerinden gidilebilecek çok harika özelliklere sahiplerken

truth and beauty as ideals that can be looked at by the sciences

gerçeklik ve güzellik bilim açısından bakıldığında aynıdırlar.

and by math are almost like the ideal conjoined twins

ve matematiksel olarak ideal yapışık ikizler gibidirler

that a scientist would want to date.

Bilim adamının çıkma teklifi edebileceği kadar.

(Laughter)

(Kahkaha)

These are expressions of truth as awe-full things,

Bunlar dehşet verici gerçeğin yansımalarıdır,

by meaning they are things you can worship.

yani tapınılacak kadar.

They are ideals that are powerful. They are irreducible.

Bu ikizler güçlüdürler,ayrılamazlar

They are unique. They are useful --

tektirler ve yararlıdırlar.

sometimes, often a long time after the fact.

genellikle olay olduktan sonra işe yararlar.

And you can actually roll some of the pictures now,

Ve bu arada arka planda bazı resim geçişleri yapabilirsiniz,

because I don't want to look at me on the screen.

ekranda kendimi görmek istemiyorum çünkü.

Truth and beauty are things

Gerçek ve güzellik

that are often opaque to people who are not in the sciences.

bilimle ilgisi olmayanlar için sıklıkla anlamsızdır.

They are things that describe beauty in a way

Güzelliği anlatan şeyler,

that is often only accessible if you understand the language

eğer yalnızca gerçeklik ve güzellik üzerine kafa yoran

and the syntax of the person

ve gerçeğin ve güzelliğin ifade edildiği konuyu araştıran

who studies the subject in which truth and beauty is expressed.

insanın dilini ve cümlelerini anlayabiliyorsanız ulaşılabilirdirler.

If you look at the math, E=mc squared,

Matemetiğe, E=mc2'ye bakarsanız,

if you look at the cosmological constant,

kozmolojik sabite bakarsanız,

where there's an anthropic ideal, where you see that life had to evolve

Orada bir altın oran vardır ve yaşamın evrilmek zorunda olduğunu

from the numbers that describe the universe --

evreni tanımlayan sayılardan anlarsınız

these are things that are really difficult to understand.

bunlar anlaşılması oldukça güç şeylerdir.

And what I've tried to do

Ve ben tıbbi ressam olarak eğitildiğimden beri,

since I had my training as a medical illustrator --

animasyonu bir heykeltraş ve benim

since I was taught animation by my father,

görsel danışmanım olan babamdan öğrendiğimden beri,

who was a sculptor and my visual mentor --

yapmaya çalıştığım şey

I wanted to figure out a way to help people

insanların biyolojik bilimlerdeki gerçeği ve güzelliği

understand truth and beauty in the biological sciences

animasyon kullanarak,resimleri kullanarak,hikayeler anlatarak

by using animation, by using pictures, by telling stories

anlamalarına yardımcı olmaktı.

so that the things that are not necessarily evident to people

Böylelikle insanlara apaçık görünmeyen şeyler

can be brought forth, and can be taught, and can be understood.

öğretilebilir,sunulabilir ve anlaşılabilirdi.

Students today are often immersed in an environment

Günümüzde öğrenciler gerçeklik ve güzelliğin konularla

where what they learn is subjects that have truth and beauty

bütünleşik olduğunu öğrendikleri bir çevrede eğitim alıyorlar.

embedded in them, but the way they're taught is compartmentalized

ancak öğretilenler bölümlere ayrıldığı için

and it's drawn down to the point where the truth and beauty

ve bütünü göremedikleri için gerçeklik ve güzelliğin

are not always evident.

farkına varamıyorlar.

It's almost like that old recipe for chicken soup

Bu tavuk çorbasının eski tarifine benzer

where you boil the chicken until the flavor is just gone.

bu tarifte tavuk tadını kaybedene kadar kaynatılır.

We don't want to do that to our students.

Biz öğrencilerimize böyle yapılmasını istemiyoruz.

So we have an opportunity to really open up education.

Eğitimde gerçekten açılım yaratacak bir seçeneğe sahiptik.

And I had a telephone call from Robert Lue at Harvard,

Ve 2 yıl önce Harvard'taki Robert Lue tarafından arandım

in the Molecular and Cellular Biology Department,

Moleküler ve Hücresel Biyoloji Bölümünden,

a couple of years ago. He asked me if my team and I

Bana, takımımın ve benim

would be interested and willing to really change

Harvard'ta verilen tıbbi ve bilimsel eğitimi

how medical and scientific education is done at Harvard.

gerçek anlamda değiştirmek isteyip istemeyeceğimizi sordu.

So we embarked on a project that would explore the cell --

Bizde hücreyi keşfedecek olan bu proje üzerine yoğunlaştık

that would explore the truth and beauty inherent

ki bu proje moleküler ve hücresel biyolojideki süregelen

in molecular and cellular biology

gerçekliği ve güzelliği keşfedecekti

so that students could understand a larger picture

ve böylece öğrenciler tüm öğrendiklerini yerleştirebilecekleri

that they could hang all of these facts on.

daha büyük bir resmi anlayabileceklerdi.

They could have a mental image of the cell

Mikro makinaların çalıştığı oldukça büyük,hareketli,

as a large, bustling, hugely complicated city

ve kompleks olan bu şehrin

that's occupied by micro-machines.

hayali bir görüntüsü zihinlerinde canlanmış olacaktı.

And these micro-machines really are at the heart of life.

Ve bu mikro makinalar gerçekten hayatın kaynağıdırlar.

These micro-machines,

Dünyadaki tüm nanoteknoloji uzmanlarının gıpta ettikleri,

which are the envy of nanotechnologists the world over,

aminoasit dizilerinden meydana gelen bu mikro makinalar,

are self-directed, powerful, precise, accurate devices

kendilerini yöneten,güçlü,hassas,

that are made out of strings of amino acids.

kusursuz araçlardır.

And these micro-machines power how a cell moves.

Ve bu mikro makinalar bir hücrenin nasıl hareket edeceğine,

They power how a cell replicates. They power our hearts.

nasıl bölüneceğine,kalbimize

They power our minds.

zihinlerimize hükmederler.

And so what we wanted to do was to figure out

Ve bizim yapmak istediğimiz şey

how we could make this story into an animation

bu anlattıklarımın animasyona nasıl dönüştürebileceğimiz idi.

that would be the centerpiece of BioVisions at Harvard,

Oluşturacağımız animasyon Harvard BioVisions'ın ana parçası olacaktı.

which is a website that Harvard has

Biovisions Harvard'ın moleküler ve hücresel biyoloji bölümü öğrencileri için

for its molecular and cellular biology students

oluşturulmuş bir websitesidir ki

that will -- in addition to all the textual information,

bu websitesi sayesinde öğrenciler tüm yazısal bilgilere

in addition to all the didactic stuff --

ve tüm öğretici dökümanlara ilaveten

put everything together visually, so that these students

herşeyi görsel olarak birleştiren ve böylece öğrencilerde

would have an internalized view of what a cell really is

hücrenin tüm gerçekliği ve güzelliği hakkında gerçek anlamda

in all of its truth and beauty, and be able to study

bir bakış açısı oluşmuş olacak

with this view in mind, so that their imaginations would be sparked,

ve bu beyinlerindeki bu görsellikle çalışabilecekler

so that their passions would be sparked

ve böylece hayalleri ateşlenecek

and so that they would be able to go on

ve yapmak istedikleri gerçekleşebilecek

and use these visions in their head to make new discoveries

ve bunları kullanarak yeni keşiflerde bulunabilecekler

and to be able to find out, really, how life works.

ve yaşamın gerçek anlamda nasıl işlediğini bulabilecekler.

So we set out by looking at how these molecules are put together.

Bu moleküllerin nasıl biraraya geldiklerini gözlemleyerek işe başladık.

We worked with a theme, which is, you've got macrophages

Biz şu tema üzerinde çalıştık.Vücudunuzda

that are streaming down a capillary,

kapiiler damarlarda dolaşan makrofajlar var

and they're touching the surface of the capillary wall,

ve onlar kapillerlerin duvarına dokunuyorlar

and they're picking up information from cells

ve bu duvar üzerinde yer alan hücrelerden gerekli bilgileri alıyorlar

that are on the capillary wall, and they are given this information

ve aldıkları bu bilgi ile her ne kadar görmeseler ve duymasalar da

that there's an inflammation somewhere outside,

damar duvarının dışında herhangi bir yerde

where they can't see and sense.

inflamasyon olduğunu anlıyorlar.

But they get the information that causes them to stop,

Bunlara ilaveten kendilerini durduracak

causes them to internalize that they need to make

ve şekillerinin değişmesini

all of the various parts that will cause them to change their shape,

gerektiren bilgiyi de alıyorlar

and try to get out of this capillary and find out what's going on.

ve kapiller damarın dışına çıkmaya çalışıyorlar ve inflamasyon alanına yöneliyorlar.

So these molecular motors -- we had to work

Harvardlı bilim adamlarıyla

with the Harvard scientists and databank models

ve atomik olarak birebir olan molekül modellerin veritabanını

of the atomically accurate molecules

kullanarak

and figure out how they moved, and figure out what they did.

bu moleküler motorların nasıl hareket ettiklerini ve ne yaptıklarını canlandırmaya çalıştık.

And figure out how to do this in a way

Yaptığımız animasyon içeride neler döndüğünü anlatabilecek kadar

that was truthful in that it imparted what was going on,

gerçekçi iken

but not so truthful that the compact crowding in a cell

hücrenin yoğun kompleks yapısının içeride gerçekleşen olayları perdelemesinden dolayı

would prevent the vista from happening.

yeterince gerçekçi değildi.

And so what I'm going to show you is a three-minute

Ve şimdi size yapmış olduğumuz filmin ilk halinin 3 dakikalık

Reader's Digest version of the first aspect of this film

Reader's Digest versiyonunu

that we produced. It's an ongoing project

izleteceğim.Bu devam eden bir projedir

that's going to go another four or five years.

ve dört veya beş yıl daha devam edecektir.

And I want you to look at this

Ve buraya bakmanızı istiyorum

and see the paths that the cell manufactures --

ve hücrenin üretim aşamalarını görmenizi

these little walking machines, they're called kinesins --

bunlar kinesin; küçük yürüyen makinalardır ve

that take these huge loads

bir karınca gibi kendinden büyük ağırlıkları

that would challenge an ant in relative size.

taşırlar.

Run the movie, please.

Animasyonu oynatalım,lütfen.

But these machines that power the inside of the cells

Ancak hücrelere enerji veren bu makinalar

are really quite amazing, and they really are the basis of all life

gerçekten şaşırtıcıdırlar ve tüm yaşamın temelini oluştururlar.

because all of these machines interact with each other.

Çünkü tüm bu makinalar birbiri ile iletişim halindedirler.

They pass information to each other.

Bilgiyi diğerine aktarırlar;

They cause different things to happen inside the cell.

hücre içerisinde değişik olayların olmasına sebep olurlar.

And the cell will actually manufacture the parts that it needs

Ve hücre aslında ihtiyaç duyduğu molekülü

on the fly, from information

çekirdekten gelen bilginin

that's brought from the nucleus by molecules that read the genes.

okunması ile oluşturacaktır.

No life, from the smallest life to everybody here,

En küçük yaşamdan buradaki herkese kadar hiçbirinde

would be possible without these little micro-machines.

bu küçük mikro makinalar olmadan yaşam mümkün olmayacaktır.

In fact, it would really, in the absence of these machines,

Aslında bu makinaların yokluğunda

have made the attendance here, Chris, really quite sparse.

Chris'te olduğu gibi ciddi anlamda yavaşlama gerçekleşir.

(Laughter)

(Kahkaha)

(Music)

(Müzik)

This is the FedEx delivery guy of the cell.

Bu hücrenin FedEx(kargo şirketi) dağıtım elemanıdır,

This little guy is called the kinesin,

bu küçük elemanın adı kinesindir,

and he pulls a sack that's full of brand new manufactured proteins

ve yeni üretilmiş proteinlerle dolu olan keseyi taşır

to wherever it's needed in the cell --

hücrede her nerede ihityaç varsa oraya

whether it's to a membrane, whether it's to an organelle,

Ya bir membrana,ya bir organele,

whether it's to build something or repair something.

ya da birşeyin oluşumuna veya onarımına götürür.

And each of us has about 100,000 of these things

Ve herbirimizde bunlardan yaklaşık 100.000 tanesi mevcut

running around, right now,

şu anda çalışan

inside each one of your 100 trillion cells.

100 trilyon hücrenin herbirinin içerisinde.

So no matter how lazy you feel,

Kendinizi ne kadar tembel hissederseniz hissedin,

you're not really intrinsically doing nothing.

özünde hiçbir şey yapmıyor değiliz.

(Laughter)

(Kahkaha)

So what I want you to do when you go home

Eve gittiğinizde sizden şunu yapmanızı istiyorum

is think about this, and think about how powerful our cells are.

bunu düşünmenizi ve hücrelerimizin ne kadar güçlü olduklarını,

And think about some of the things

ve hücresel mekanikler hakkında öğrendiklerimiz hakkında

that we're learning about cellular mechanics.

bazı şeyler düşünmeninizi istiyorum.

Once we figure out all that's going on --

Bu animasyonu oluşturduktan sonra

and believe me, we know almost a percent of what's going on --

bana inanın ki hücrede gerçekleşenlerin çoğu hakkında bilgi sahibi olduk

once we figure out what's going on,

bu animasyondan sonra

we're really going to be able to have a lot of control

Ciddi anlamda kontrolü ele geçirebileceğiz

over what we do with our health,

sağlımız hakkında

with what we do with future generations,

gelecek nesillerle neler yapabileceğimiz hakkında

and how long we're going to live.

ne kadar uzun yaşayacağımız hakkında.

And hopefully we'll be able to use this

Ve ümit ediyorum ki bunu

to discover more truth, and more beauty.

daha çok gerçeği ve daha fazla güzelliği keşfetmek amacıyla kullanabileceğiz.

(Music)

(Müzik)

But it's really quite amazing that these cells, these micro-machines,

Ama gerçekten şaşırtıcı olan bu hücreler,bu mikro makinalar,

are aware enough of what the cell needs that they do their bidding.

hücrenin ihtiyacının farkındalar ve emirlerini yerine getirmektedirler.

They work together. They make the cell do what it needs to do.

Birlikte çalışmaktalar, hücrenin ihtiyacı olanları yerine getirmektedirler.

And their working together helps our bodies --

Ve onların birlikte çalışması vücutlarımıza faydalıdır

huge entities that they will never see -- function properly.

Onca yapı görmemesine rağmen tam anlamıyla fonksiyon görmektedirler.

Enjoy the rest of the show. Thank you.

Gösterinin geri kalanı ile memnun kalmanız dileğiyle.Teşekkür ederim.

(Applause)

Alkış