Jacqueline Novogratz: Tackling poverty with "patient capita

Jacqueline Novogratz sabırlı kapitalizm üzerine konuşuyor

Çeviri: Burak Karakuş Gözden geçirme: Sancak Gülgen

I really am honored to be here, and as Chris said,

Burada olmaktan dolayı çok mutluyum, ve Chris'in de dediği gibi

it's been over 20 years since I started working in Africa.

ben Afrika'da çalışmaya başlayalı 20 seneyi aşkın bir süre oldu.

My first introduction was at the Abidjan airport on a sweaty, Ivory Coast morning.

Başlangıcımı Abidjan Havalimanı'nda, ağır bir Fildişi Sahili sabahıyla yaptım.

I had just left Wall Street, cut my hair to look like Margaret Mead,

Wall Street'i henüz terketmiştim, saçımı Margaret Mead'e benzemek için kestirmiştim

given away most everything that I owned,

sahip olduğum birçok şeyi bırakarak

and arrived with all the essentials --

ve olmazsa olmazlarımla ulaşmıştım

some poetry, a few clothes, and, of course, a guitar --

birkaç şiir, birkaç kıyafet ve tabii ki, bir gitarla

because I was going to save the world,

çünkü dünyayı kurtaracaktım

and I thought I would just start with the African continent.

ve buna Afrika kıtasından başlamak üzereydim

But literally within days of arriving I was told, in no uncertain terms,

Ancak tam olarak vardığım günlerde, birkaç Batı Afrikalı kadından

by a number of West African women, that Africans didn't want saving,

Afrikalıların birikim yapmak istemediklerini öğrendim.

thank you very much, least of all not by me.

Teşekkür ederim, en azından benim yüzümden değil

I was too young, unmarried, I had no children,

Çok gençtim, evli değildim, çocuğum yoktu

didn't really know Africa, and besides, my French was pitiful.

Afrikayı pek bilmiyordum, ve Fransızcam acınacak haldeydi

And so, it was an incredibly painful time in my life,

Ve bu yüzden, hayatımın en zahmetli zamanlarından biriydi

and yet it really started to give me the humility to start listening.

ve yine de, o dönem bana dinlemeye başlamak için gerekli olan tevazuyu vermeye başladı.

I think that failure can be an incredibly motivating force as well,

Bence başarısızlık da büyük ölçüde itici bir güç

so I moved to Kenya and worked in Uganda,

Kenya'ya geçtim ve Uganda'da çalıştım

and I met a group of Rwandan women, who asked me, in 1986,

ve 1986'da , benden oradaki ilk küçük çaplı işletmeyi kurmaya yardımcı olmam için

to move to Kigali to help them start the first microfinance institution there.

Kigali'ye taşınmamı isteyen bir grup Ruanda'lı kadınla çalıştım

And I did, and we ended up naming it Duterimbere,

Ve yardım ettim, adını "şevkle ilerleme" anlamına gelen

meaning "to go forward with enthusiasm." And while we were doing it,

Duterimbere koyarak bitirdik. Ve bunu yaparken

I realized that there weren't a lot of businesses that were viable

Kadınlar tarafından kurulan ve varlığını sürdüren pek fazla işletme

and started by women, and so maybe I should try to run a business, too.

olmadığını farkettim, ve belki ben de bir iş kurmayı denemeliydim.

And so I started looking around, and I heard about a bakery

Ve soruşturmaya başladım, ardından 20 seks işçisi

that was run by 20 prostitutes.

tarafından işletilen bir fırın olduğunu duydum.

And, being a little intrigued, I went to go meet this group,

Ve meraklı bir şekilde bu grupla buluşmaya gittim

and what I found was 20 unwed mothers who were trying to survive.

bulduğum şey, yaşamını idame ettirmeye çalışan 20 evlenmemiş anneydi.

And it was really the beginning of my understanding the power of language,

Ve bu dilin gücünü ve insanları nasıl bizden uzaklaştırdığını,

and how what we call people so often distances us from them,

küçülttüğünü anlamamın

and makes them little.

henüz başlangıcıydı,

I also found out that the bakery was nothing like a business,

Karşılaştığım bir diğer şey de bakkalın bir işletme gibi olmamasıydı,

that, in fact, it was a classic charity run by a well-intentioned person,

aslında, orası, aylık 600 dolar harcayarak 20 kadını, onlara küçük el işleri ve pişmiş mallar vererek,

who essentially spent 600 dollars a month

günlük 50 sente fakirlik içinde orada tutan

to keep these 20 women busy making little crafts and baked goods,

iyi niyetli insanlar tarafından işletilen

and living on 50 cents a day, still in poverty.

klasik bir yardım kuruluşu gibiydi.

So, I made a deal with the women. I said, "Look, we get rid of the charity side,

Bu yüzden, kadınlarla bir anlaşma yaptım. "Bakın, yardım tarafını boş verin,

and we run this as a business and I'll help you."

... ve burayı bir işletme gibi işletelim, ben de size yardım ederim." dedim.

They nervously agreed. I nervously started, and, of course,

Endişeli bir şekilde kabul ettiler, aynı hislerle ben de işe koyuldum, ve tabii ki

things are always harder than you think they're going to be.

olaylar her zaman planladığınızdan daha zor gelişir.

First of all, I thought, well, we need a sales team,

Öncelikle "Bir satış grubuna ihtiyacımız var

and we clearly aren't the A-Team here,

ve belli ki A-Takımı değiliz." diye düşündüm.

so let's -- I did all this training.

ve, tüm bu beyin jimnastiklerini ben yaptım.

And the epitome was when I literally marched into the streets

Ve sokaklara tam anlamıyla adım attığım ilk yer olan

of Nyamirambo, which is the popular quarter of Kigali, with a bucket,

Kigali'nin en büyük mahallesi Nyamirambo'da elimdeki kovayla

and I sold all these little doughnuts to people,

tüm küçük donutları sattıktan sonra

and I came back, and I was like, "You see?"

döndüm ve "Gördünüz mü?" der gibiydim.

And the women said, "You know, Jacqueline, who in Nyamirambo is not going to buy

Ve kadınlar "Jacqueline, Nyamirambo'da kimlerin uzun bir Amerikan kadının

doughnuts out of an orange bucket from a tall American woman?" And like --

pembe kovasında sattığı donutları almayacağını biliyor musun?" diye sordular. Ve ben,

(Laughter) -- it's a good point.

(Gülüşmeler) -- "haklısınız aslında." der gibiydim.

So then I went the whole American way,

Sonra tüm rekabetleriyle, takım ve bireysel çalışmalarıyla

with competitions, team and individual. Completely failed,

tam bir Amerikan yolu izledim. Tamamen başarısız oldum,

but over time, the women learnt to sell on their own way.

ama zamanla, kadınlar mallarını kendi yollarıyla satmayı öğrendiler.

And they started listening to the marketplace,

Ve pazar araştırması yapmaya başladılar

and they came back with ideas for cassava chips, and banana chips,

ve manyok, muz cipsleri, sorgum ekmekleri gibi

and sorghum bread, and before you knew it,

fikirlerle çıkageldiler, ve siz bilmiyorken,

we had cornered the Kigali market,

Kigali piyasasını köşeye sıkıştırmıştık,

and the women were earning three to four times the national average.

ve kadınlar ülke ortalamasının ¾'ü kadarını kazanıyorlardı.

And with that confidence surge, I thought, "Well, it's time to create a real bakery,

Ve bu güven artışıyla, "Gerçek bir fırın kurmanın zamanı geldi, öyleyse hadi boyayalım şunu."

so let's paint it." And the women said, "That's a really great idea."

diye düşündüm. Kadınlar "Bu gerçekten çok iyi bir fikir." dediler.

And I said, "Well, what color do you want to paint it?" And they said,

Ve ben "Hangi renge boyamak isterseniz?" dedim, ardından onlar

"Well, you choose." And I said, "No, no, I'm learning to listen.

"Sen seç." dediler. Ben de "Hayır hayır, ben dinlemeyi öğreniyorum.

You choose. It's your bakery, your street, your country -- not mine."

Siz seçin. Burası sizin fırınınız, sizin sokağınız, sizin ülkeniz -- benim değil."

But they wouldn't give me an answer.

Ama bana bir cevap vermediler.

So, one week, two weeks, three weeks went by,

Böylece haftalar birbirini kovaladı

and finally I said, "Well, how about blue?"

ve sonunda ben "Ee, maviye ne dersiniz?" dedim.

And they said, "Blue, blue, we love blue. Let's do it blue."

Onlar da "Mavi, mavi, maviyi severiz. Hadi maviye boyayalım!" dediler.

So, I went to the store, I brought Gaudence, the recalcitrant one of all,

Böylece aralarındaki inatçılardan biri olan Gaudence'ı da yanıma alarak boya almaya gittim

and we brought all this paint and fabric to make curtains,

ve tüm boyaları, perde yapmak için gereken kumaşları fırına getirdik,

and on painting day, we all gathered in Nyamirambo,

ve boya gününde, hepimiz Nyamirambo'da toplandık,

and the idea was we would paint it white with blue as trim,

ve temizlik açısından fırını küçük bir Fransız fırını gibi

like a little French bakery. But that was clearly not as satisfying

maviyle beraber beyaza boyarız diye düşünmüştük. Ama açıkçası

as painting a wall of blue like a morning sky.

bir duvarı sabahki gökyüzü gibi maviye boyama fikri pek de hoş değildi.

So, blue, blue, everything became blue.

Böylece, mavi, mavi, her şey mavi oldu.

The walls were blue, the windows were blue,

Duvarlar maviydi, pencereler maviydi,

the sidewalk out front was painted blue.

ön taraftaki kaldırım maviydi.

And Aretha Franklin was shouting "R-E-S-P-E-C-T,"

Ve Aretha Franklin "S-A-Y-G-I" diye bağırıyordu,

the women's hips were swaying

kadınlar göbek atıyorlardı

and little kids were trying to grab the paintbrushes, but it was their day.

ve küçük çocuklar boya fırçalarını almaya çalışıyorlardı, bu onların günüydü.

And at the end of it, we stood across the street

Ve sonunda, sokağın karşısına geçtik

and we looked at what we had done, and I said, "It is so beautiful."

ve yaptığımız şeye baktık, ardından, "Bu çok güzel." dedik.

And the women said, "It really is."

Kadınlar da "Cidden öyle." dediler.

And I said, "And I think the color is perfect,"

Ve ben "Bence renk de çok güzel." dedim,

and they all nodded their head, except for Gaudence,

ve Gaudence hariç hepsi onaylar bir şekilde kafa salladı,

and I said, "What?"

Ben "Ne oldu?" dedim.

And she said, "Nothing." And I said, "What?"

"Bir şey yok." dedi, ve ben tekrar ne olduğunu sordum.

And she said, "Well, it is pretty, but, you know, our color, really, it is green." And --

Ve "Ee, güzel aslında, ama bilirsin, bizim rengimiz, esasında, yeşildir." dedi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

-- I learned then that listening isn't just about patience,

Ve ben dinlemenin sadece sabırla ilişkili bir şey olmadığını öğrendim,

but that when you've lived on charity and dependent your whole life long,

yaşamınıza hayır işleri yaparak devam ettiğiniz ve ömrünüzü buna bağladığınız zaman

it's really hard to say what you mean.

neyin kastedildiğini anlamanın oldukça zor olduğunu görüyorsunuz.

And, mostly because people never really ask you,

Ve bu çoğu zaman, insanlar gerçekten sormadığı için oluyor,

and when they do, you don't really think they want to know the truth.

ve gerçekten sorduklarında, gerçeği öğrenmek istediklerini düşünmüyorsunuz.

And so then I learned that listening is not only about waiting,

Ve böylece dinlemenin yalnızca beklemeyle ilgili olmadığını,

but it's also learning how better to ask questions.

daha çok daha iyi soru sormayı öğrenmekle ilgili olduğunu öğrendim.

And so, I lived in Kigali for about two and a half years, doing these two things,

Ve Kigali'de, bu iki şey yaparak iki buçuk yıl kadar yaşadım,

and it was an extraordinary time in my life.

ve bu hayatımdaki sıradışı bir dönemdi.

And it taught me three lessons

Ve bana, bugün bizim için ve çalıştığım

that I think are so important for us today,

iş için çok önemli olduğunu

and certainly in the work that I do.

düşündüğüm üç ders verdi.

The first is that dignity is more important to the human spirit than wealth.

İlki, saygınlığın insan ruhu için zenginlikten daha önemli olduğuydu.

As Eleni has said, when people gain income, they gain choice,

Eleni'nin dediği gibi, insanlar gelir elde ettikçe, saygınlığın,

and that is fundamental to dignity.

şerefin temel taşı olan seçenekler de geliyor,

But as human beings, we also want to see each other,

Ama biz birer insan olarak, birbirimizi görmek de istiyoruz,

and we want to be heard by each other, and we should never forget that.

dinlenilmek istiyoruz, ve bunu asla unutmamalıyız.

The second is that traditional charity and aid

İkincisi, geleneksel hayırseverlik ve yardımın

are never going to solve the problems of poverty.

yoksulluğun sorunlarını çözemeyeceği gerçeği.

I think Andrew pretty well covered that, so I will move to the third point,

Bence Andrew bu kısmı iyi anlattı, bu yüzden yalnızca

which is that markets alone also

pazarların yoksulluğun sorunlarını çözmeyeceğini düşündüğüm

are not going to solve the problems of poverty.

üçüncü noktaya geçeceğim.

Yes, we ran this as a business,

Evet, bunu bir iş olarak sürdürdük,

but someone needed to pay the philanthropic support

ama birileri, çalışma, destek yönetimi ve stratejik

that came into the training, and the management support, the strategic advice

tavsiyelerin de dahil olduğu yardımsever desteğini de karşılamalıydı

and, maybe most important of all,

ve, belki de en önemlisi,

the access to new contacts, networks and new markets.

yeni bağlantılara ulaşım, ağlar ve yeni pazarlar.

And so, on a micro level, there's a real role for this combination

Alt seviyede yatırımın ve yardımseverliğin birleşimininin

of investment and philanthropy.

büyük bir rolü var.

And on a macro level -- some of the speakers have inferred that

Ve büyük ölçekte, -- konuşmacıların bir kısmı sağlığın bile

even health should be privatized.

özelleştirilmesi gerektiği çıkarımına vardı.

But, having had a father with heart disease,

Ancak, kalp rahatsızlığına yakalanmış bir babanın

and realizing that what our family could afford

ve ailesinin karşılayabileceği miktarı farketmesi,

was not what he should have gotten,

ve yardıma koşacak iyi bir arkadaşa sahip olması

and having a good friend step in to help,

hakettiği şey değil.

I really believe that all people deserve access to health

Ben tüm insanların karşılayabilecekleri ücretlerle

at prices they can afford.

sağlık hizmetine ulaşabilmeyi hakettiklerini düşünüyorum.

I think the market can help us figure that out,

Piyasanın bunu çözmemizde bize yardımcı olacağını düşünüyorum,

but there's got to be a charitable component,

fakat ortada bir yardımsever bileşenin olması lazım,

or I don't think we're going to create the kind of societies we want to live in.

yoksa ben, yaşamak istediğimiz türden toplumlar yaratabileceğimizi düşünmüyorum.

And so, it was really those lessons that made me decide to

Ve bana altı sene önce Acumen Fonu'nu

build Acumen Fund about six years ago.

kurduran da bu düşüncelerdi.

It's a nonprofit, venture capital fund for the poor,

Bu, kar amacı gütmeyen, yoksullar için kurulmuş bir sermaye fonu girişimi.

a few oxymorons in one sentence.

Aynı cümlede birkaç tezat kullandığımın farkındayım.

It essentially raises charitable funds from individuals, foundations and corporations,

Esasen bireylerden, kurumlardan ve derneklerden vakıf fonu topluyor,

and then we turn around and we invest equity and loans

ve sonra biz dönüp dolaşıp hem kar amacı gütmeyen hem de kar amacı taşıyan;

in both for-profit and nonprofit entities

Güney Asya ve Afrika'da yaşayan az gelirli insanlara,

that deliver affordable health, housing, energy, clean water

kendi seçimlerini yapabilmeleri için; karşılanabilir sağlık, mesken,

to low income people in South Asia and Africa,

enerji ve temiz su hizmetleri götüren kurumlara

so that they can make their own choices.

sermaye ve avans veriyoruz.

We've invested about 20 million dollars in 20 different enterprises,

20 farklı girişime 20 milyon dolar civarında bir yatırım yaptık,

and have, in so doing, created nearly 20,000 jobs,

yaklaşık 20,000 kişilik istihdam sağladık.

and delivered tens of millions of services to people

ve yardımımız olmadan karşılayamayacak insanlara

who otherwise would not be able to afford them.

onlarca milyon dolarlık servis sağladık.

I want to tell you two stories. Both of them are in Africa.

Size iki hikaye anlatmak istiyorum. İkisi de Afrika'dan.

Both of them are about investing in entrepreneurs

İkisi de kendini hizmet sektörüne adamış ve piyasayı bilen

who are committed to service, and who really know the markets.

girişimcilere yaptığımız yatırımlar hakkında.

Both of them live at the confluence of public health and enterprise,

İkisi de toplum sağlığının ve girişiminde yaşıyor,

and both of them, because they're manufacturers,

ikisi de, üretici oldukları için,

create jobs directly, and create incomes indirectly,

doğrudan işler üretiyor, dolaylı yoldan gelir üretiyor,

because they're in the malaria sector,

çünkü onlar sıtma sektöründeler,

and Africa loses about 13 billion dollars a year because of malaria.

ve Afrika sıtma yüzünden yılda yaklaşık 13 milyar dolar kaybediyor.

And so as people get healthier, they also get wealthier.

Ve insanlar sağlıklarına kavuştukça, onlar da zenginleşiyor.

The first one is called Advanced Bio-Extracts Limited.

İlkinin adı Gelişmiş Biyo-Atık Limited Şirketi

It's a company built in Kenya about seven years ago

Bu, 7 yıl önce olağanüstü girişimci Patrick Henfrey ve

by an incredible entrepreneur named Patrick Henfrey and his three colleagues.

onun üç iş arkadaşı tarafından Kenya'da kurulan bir şirket.

These are old-hand farmers

Bu girişimciler, Kenya'da son 30 yılda

who've gone through all the agricultural ups and downs

gelişen tarım sektöründeki iniş-çıkışları

in Kenya over the last 30 years.

yaşamış tecrübeli çiftçiler.

Now, this plant is an Artemisia plant;

Şimdi, bu bitki bir Artemizya bitkisi,

it's the basic component for artemisinin,

sıtmaya karşı en iyi tedavi sağlayan

which is the best-known treatment for malaria.

artemisinin ana bileşeni.

It's indigenous to China and the Far East,

Uzak Doğu'ya ve Çin'e özgü bir bitki,

but given that the prevalence of malaria is here in Africa,

fakat sıtmanın Afrika'daki yaygınlığını göz önünde bulundurarak

Patrick and his colleagues said, "Let's bring it here,

Patrick ve ortakları "Hadi onu buraya getirelim,"

because it's a high value-add product."

çünkü yüksek katma değerli bir ürün bu." dedi.

The farmers get three to four times the yields that they would with maize.

Çiftçiler darıdan aldıkları verimin 3-4 katını alıyorlar.

And so, using patient capital -- money that they could raise early on,

Ve böylece, sabırlı sermayeyi kullanarak -- önceden piyasa gelirlerinin

that actually got below market returns

altında kalan ve uzun vadeli elde tutulabilecek

and was willing to go the long haul and be combined

ve yönetimsel, stratejik yardımlara karışarak

with management assistance, strategic assistance --

gidebilecek para--

they've now created a company where they purchase from 7,500 farmers.

7,500 çiftçiden alım yapabilecek bir şirket kurdular.

So that's about 50,000 people affected.

Bu şirket 50,000'e yakın insanı etkiledi.

And I think some of you may have visited --

Ve bence birkaçınız ziyaret etmiş olabilir --

these farmers are helped by KickStart and TechnoServe,

bu çiftçiler onlara kendilerine yeterliliklerini arttırmakta yardım eden

who help them become more self-sufficient.

KickStart ve TechnoServe adlı iki şirket tarafından destekleniyorlar.

They buy it, they dry it and they bring it to this factory,

Satın alıyorlar, kurutuyorlar ve Coartem üretmek

which was purchased in part by, again, patient capital from Novartis,

için gerçek ilgiye sahip Novartis'in sabırlı sermayesi

who has a real interest in getting the powder

tarafından bir parçası satın alınmış

so that they can make Coartem.

bu fabrikaya getiriyorlar.

Acumen's been working with ABE for the past year, year and a half,

Acumen ABE ile geçtiğimiz bir buçuk yıldır çalışıyor,

both on looking at a new business plan,

ikisi de yeni bir iş planı arayışında,

and what does expansion look like, helping with management support

ve genişleme göründüğü kadarıyla, yönetim desteği

and helping to do term sheets and raise capital.

ve ön protokol yapma yardımları ile sermaye arttırımı hakkında.

And I really understood what patient capital meant emotionally

Ve ben sabırlı sermayenin ne anlama geldiğini duygusal olarak

in the last month or so. Because the company was literally

geçen ay anladım. Çünkü şirket tam da tarihinin

10 days away from proving that the product they produced

en büyük nakit krizinin içerisindeyken, şirketin ürettiği

was at the world-quality level needed to make Coartem,

ürünün Coartem üretmek için dünya standartlarında

when they were in the biggest cash crisis of their history.

olduğunu kanıtlamasına 10 gün kalmıştı.

And we called all of the social investors we know.

Tanıdığımız tüm sosyal yatırımcıları çağırmıştık.

Now, some of these same social investors are really interested in Africa

Şu an, bu sosyal yatırımcılardan birkaçı Afrika'ya karşı gerçekten ilgililer,

and understand the importance of agriculture,

ve tarımın önemini anlıyorlar,

and they even helped the farmers.

ve hatta çiftçilere yardım da ettiler.

And even when we explained that if ABE goes away,

Ve ABE'nin gitmesi durumunda, tüm bu 7,500 işin de

all those 7,500 jobs go away too,

yok olacağını anlattığımızda bile,

we sometimes have this bifurcation between business and the social.

bazen ticari-sosyal arasındaki bu zıtlaşmayla karşı karşıya kalıyoruz.

And it's really time we start thinking more creatively about how they can be fused.

Ve şu an tam da bu ikisinin nasıl kaynaştırılabileceği hakkında daha yaratıcı bir şekilde düşünmemizin zamanı

So Acumen made not one, but two bridge loans,

Acumen bir değil iki köprü anlaşması yaptı,

and the good news is they did indeed meet world-quality classification and are now

ve iyi haber: dünya standartlarının gerekliliklerine gerçekten uydu, ve şu an

in the final stages of closing a 20-million-dollar round, to move it to the next level,

bir sonraki kademeye geçmek için 20 milyon dolarlık bir bölümü kapatmaya çok yakınlar,

and I think that this will be one of the more important companies in East Africa.

ve bence bu Doğu Afrika'nın en önemli şirketlerinden biri olacak.

This is Samuel. He's a farmer.

Bu Samuel. Bir çiftçi.

He was actually living in the Kibera slums

Babası onu çağırdığında ve Artemisia'dan, onun kar marjının yüksekliğinden bahsettiğinde,

when his father called him and told him about Artemisia and the value-add potential.

aslında Kibera varoşlarında yaşıyormuş.

So he moved back to the farm, and, long story short,

Ve böylece çiftliğe dönmüş, ve, uzun lafın kısası,

they now have seven acres under cultivation.

şu an ekilmiş 7 arazileri var.

Samuel's kids are in private school,

Samuel'in çocukları özel okulda,

and he's starting to help other farmers in the area also go into Artemisia production --

ve o, bölgedeki Artemisia üretimine giren diğer çiftçilere yardım etmeye başladı --

dignity being more important than wealth.

saygınlık zenginlikten çok daha önemli.

The next one, many of you know.

Bir sonrakini çoğunuz biliyor.

I talked about it a little at Oxford two years ago,

Onun hakkında 2 sene önce Oxford'da konuşmuştum,

and some of you visited A to Z manufacturing,

ve birkaçınız, Doğu Afrika'daki en büyük, esaslı şirketlerden biri olan

which is one of the great, real companies in East Africa.

A'dan Z'ye imalatı ziyaret etti.

It's another one that lives at the confluence of health and enterprise.

Bu da, girişimle esenliğin buluşmasında yaşayanlardan biri.

And this is really a story about a public-private solution

Ve bu gerçekten işe yaramış bir özel-genel çözümün

that has really worked.

gerçek hikayesi.

It started in Japan. Sumitomo had developed a technology

Japonya'da başlamış. Sumitomo esasen polietilen-temelli lifi

essentially to impregnate a polyethylene-based fiber with organic insecticide,

organik böcek zehiriyle doyurmaya dayalı bir teknoloji geliştirmiş,

so you could create a bed net,

ve böylece sıtmaya karşı, beş yıl dayanacak ve tekrar döşenmesine

a malaria bed net, that would last five years and not need to be re-dipped.

gerek kalmayacak bir böcek-savar yatak ağı üretilmiş.

It could alter the vector, but like Artemisia,

Hastalık taşıyıcılarını öldürebilirmiş, ama Artemisia gibi,

it had been produced only in East Asia. And as part of its social responsibility,

sadece Doğu Asya'da üretiliyormuş. Ve bir sosyal sorumluluk olarak,

Sumitomo said, "Why don't we experiment

Sumitomo "Neden bunu Afrika'da, Afrikalılar için

with whether we can produce it in Africa, for Africans?"

üretebilip üretemeyeceğimizi denemeyelim?" demiş.

UNICEF came forward and said, "We'll buy most of the nets,

UNICEF öne çıkmış ve "Çarşafların büyük bir kısmını biz alırız,

and then we'll give them away, as part of the global fund's

ve küresel fonun bir parçası olması ve BM'nin hamile kadınlara

and the U.N.'s commitment to pregnant women and children, for free."

ve çocuklara karşı sorumluluğu adına geri veririz." demiş.

Acumen came in with the patient capital,

Acumen sabırlı sermayeyle buraya geldi,

and we also helped to identify the entrepreneur

ve biz de Afrika'da ortaklık kurabileceğimiz

that we would all partner with here in Africa,

girişimcileri tanımasında yardımcı olduk,

and Exxon provided the initial resin.

ve Exxon başlangıç için gereken reçineyi sağladı.

Well, in looking around for entrepreneurs,

Girişimci aradığımız sırada,

there was none better that we could find on earth than Anuj Shah,

A'dan Z'ye üretim yapan şirketler arasında

in A to Z manufacturing company.

Anuj Shah'dan daha iyisini bulamazdık.

It's a 40-year-old company, it understands manufacturing.

40 yıllık bir şirket, üretimden anlıyorlar.

It's gone from socialist Tanzania into capitalist Tanzania,

Sosyalist Tanzanya'dan kapitalist Tanzanya'ya geçişi yaşamış,

and continued to flourish. It had about 1,000 employees when we first found it.

ve gelişmeye devam etmiş. İlk karşılaşmamızda 1,000 civarında işçisi vardı.

And so, Anuj took the entrepreneurial risk here in Africa

Ve böylece, Anuj, yardım kuruluşuyla edinilen

to produce a public good that was purchased by the aid establishment

kamu yararı adına sıtmayla savaşmak için gereken.

to work with malaria.

girişimcilik riskini almış oldu.

And, long story short, again, they've been so successful.

Ve uzun lafın kısası, şu ana kadar iyi iş çıkardılar.

In our first year, the first net went off the line in October of 2003.

İlk yılımız olan 2003'te ilk ağımızı piyasaya sürdük.

We thought the hitting-it-out-of-the-box number was 150,000 nets a year.

İşimizi görecek miktarın yılda 150,000 ağ olduğunu düşünüyorduk.

This year, they are now producing eight million nets a year,

Bu yıl, şu an yılda 8 milyon ağ üretiyorlar,

and they employ 5,000 people, 90 percent of whom are women, mostly unskilled.

ve %90'ı vasıfsız kadın işçi olan 5,000 kişi istihdam ediyorlar.

They're in a joint venture with Sumitomo.

Sumitomo'yla beraber riskli bir girişim içerisindeler.

And so, from an enterprise perspective for Africa,

Ve bu yüzden, hem Afrika için bir girişim olması açısından,

and from a public health perspective, these are real successes.

hem de toplumsal yarar olması açısından, bunlar gerçek başarılar.

But it's only half the story if we're really looking at solving problems of poverty,

Ama eğer gerçekten fakirliğin sorunlarını çözmeye çalışıyorsak, bu hikayenin sadece yarısı,

because it's not long-term sustainable.

çünkü uzun süreli sürdürülebilir değil.

It's a company with one big customer.

Tek ve büyük bir müşterisi olan bir şirket bu.

And if avian flu hits, or for any other reason

Ve kuş gribi kapıyı çalarsa ya da benzer bir sebep olursa,

the world decides that malaria is no longer as much of a priority, everybody loses.

dünya sıtmanın artık öncelik olmaması gerektiğine karar verir, herkes kaybeder.

And so, Anuj and Acumen

Ve böylece, Anuj ve Acumen

have been talking about testing the private sector,

özel sektörü denemeyi düşünmeye başladı,

because the assumption that the aid establishment has made is that,

çünkü yardım kuruluşunun yaptığı varsayıma göre,

look, in a country like Tanzania,

Tanzanya gibi bir ülkede,

80 percent of the population makes less than two dollars a day.

nüfusun %80'i günde 2 dolardan fazla kazanıyor.

It costs, at manufacturing point, six dollars to produce these,

Bu maddelerin üretim süreci 6 dolar tutuyor,

and it costs the establishment another six dollars to distribute it,

ve dağıtım için ayrıca 6 dolar daha gerekiyor,

so the market price in a free market would be about 12 dollars per net.

yani serbest piyasada satılan bir ağın piyasa fiyatı 12 dolar civarında oluyor.

Most people can't afford that, so let's give it away free.

Birçok insan bu ücreti ödeyemiyor, öyleyse hadi şunu bedava verelim?

And we said, "Well, there's another option.

"Galiba bir seçenek daha var..."

Let's use the market as the best listening device we have, and

"...Hadi piyasayı elimizdeki en iyi geribesleme aracı olarak kullanalım ve..."

understand at what price people would pay for this, so they get the dignity of choice.

"...insanların ne kadara bunları alabileceğini bu şekilde anlayarak, onlara seçim saygınlığı verelim..."

We can start building local distribution,

"...Yerel dağıtım ağı oluşturmaya geçebiliriz..."

and actually, it can cost the public sector much less."

"...ve aslında, bu kamuya daha aza mal olabilir." dedik.

And so we came in with a second round of patient capital to A to Z,

Ve böylece A'dan Z'ye sabırlı sermayenin ikinci adımına geçiş yapmış olduk,

a loan as well as a grant, so that A to Z could play with pricing

bağış olduğu kadar da borç, A'dan Z'yenin fiyatlandırmayla oynayabilmesi

and listen to the marketplace, and found a number of things.

ve pazarı dinleyebilmek, bir sürü şey bulabilmek için.

One, that people will pay different prices,

İlk, insanların farklı ücretler ödeyeceği,

but the overwhelming number of people will come forth at one dollar per net

ama çok sayıda insan ağ başına bir dolar verecek,

and make a decision to buy it.

ve onu almak için bir karara varacak.

And when you listen to them, they'll also have a lot to say

Ve onları dinlediğinizde, sevdikleri ve sevmedikleri şeyler hakkında da

about what they like and what they don't like.

söyleyecek bir sürü sözleri var.

And that some of the channels we thought would work didn't work.

İşe yarayacağını düşündüğümüz kanallar işe yaramadı.

But because of this experimentation and iteration that was allowed

Ama izin verilen bu yineleme ve deney sayesinde,

because of the patient capital,

sabırlı sermaye sayesinde,

we've now found that it costs about a dollar in the private sector

ağ başına bir doların dağıtım için, bir doların da satın almak için

to distribute, and a dollar to buy the net.

özel sektörde yeterli olabileceğini keşfettik.

So then, from a policy perspective, when you start with the market,

Yani sonra, prensip açısından, pazarla başladığınızda,

we have a choice.

bir seçeneğimiz var.

We can continue going along at 12 dollars a net, and the customer pays zero,

Ağ başına 12 dolar vermeyi seçebilir ve müşteriye hiç para ödetmeyebiliriz,

or we could at least experiment with some of it, to charge one dollar a net,

ya da o paranın en azından bir kısmını, bir ağa karşı bir dolar biçerek deneye harcayabilir

costing the public sector another six dollars a net,

ücretlendirerek ve bir ağa karşı bir dolar değer biçerek, deneye harcayabilir,

give the people the dignity of choice, and have a distribution system

insanlara seçim saygınlığı verebilir, ve zamanla kendi kendine yetebilecek

that might, over time, start sustaining itself.

hale gelecek bir dağıtım sistemi oluşturabiliriz.

We've got to start having conversations like this,

Böyle konuşmalar yapmaya başlamamız lazım,

and I don't think there's any better way to start than using the market,

ve bunu yapabilmek için piyasayı kullanmaktan daha iyi bir yol olduğunu sanmıyorum,

but also to bring other people to the table around it.

ancak diğer insanları konuya ilgili kılmak da gerekli.

Whenever I go to visit A to Z, I think of my grandmother, Stella.

A'dan Z'ye yi her ziyarete gidişimde, ninem Stella aklıma gelir.

She was very much like those women sitting behind the sewing machines.

Dikiş makinelerinin başında oturan kadınlara çok benzerdi.

She grew up on a farm in Austria, very poor,

Avusturya'da bir çiftlikte, sefalet içerisinde

didn't have very much education.

ve iyi bir eğitim alamayarak büyüdü.

She moved to the United States, where she met my grandfather,

Çimento nakliyeciliği yapan dedemle

who was a cement hauler,

tanıştığı ABD'ye taşındı,

and they had nine children. Three of them died as babies.

ve 9 çocukları oldu. Üçünü henüz bebekken kaybettiler.

My grandmother had tuberculosis, and she worked in a sewing machine shop,

Ninem verem olmuştu, ve saati 10 sente gömlek

making shirts for about 10 cents an hour.

diktiği dikiş dükkanında çalıştı.

She, like so many of the women I see at A to Z,

O, A'dan Z'ye'de gördüğüm birçok kadın gibi,

worked hard every day, understood what suffering was,

çok çalışmış, acı çekmenin ne olduğunu anlamış,

had a deep faith in God, loved her children

Allah'a derin bir inanç beslemiş, çocuklarını sevmiş

and would never have accepted a handout.

ve hiçbir sadakayı kabul etmemişti.

But because she had the opportunity of the marketplace,

Ama pazaryeri gibi bir imkanı olmuştu,

and she lived in a society that provided the safety

ve edinilebilir sağlık ve eğitime ulaşabilme güvencesinin

of having access to affordable health and education,

sağlanabildiği bir toplulukta yaşamıştı,

her children and their children were able to live

çocukları ve torunları, gerçek amaçları ve gerçek

lives of real purpose and follow real dreams.

hayalleri takip ederek yaşayabiliyorlardı.

I look around at my siblings and my cousins -- and as I said,

Kardeşlerime ve kuzenlerime bakıyorum, -- dediğim gibi,

there are a lot of us --

bizden çok var --

and I see teachers and musicians, hedge fund managers, designers.

ve öğretmenler, müzisyenler, yatırım fonu yöneticileri, tasarımcılar görüyorum.

One sister who makes other people's wishes come true.

İnsanların arzularını gerçeğe dönüştüren bir kız kardeş.

And my wish, when I see those women, I meet those farmers,

Ve benim arzum, bu kadınları gördüğümde, bu çiftçilerle tanıştığımda,

and I think about all the people across this continent

ve bu kıtanın tümünde her gün

who are working hard every day,

çok çalışan insanları düşündüğümde,

is that they have that sense of opportunity and possibility,

onların bu fırsat duygusuna ve imkana sahip olmaları,

and that they also can believe and get access to services,

ve onların çocuklarının da o büyük amaçları yaşayabilmeleri için,

so that their children, too, can live those lives of great purpose.

hizmetlere ulaşım imkanları olması ve buna inanabilmeleri.

It shouldn't be that difficult.

Bu o kadar zor olmamalı.

But what it takes is a commitment from all of us

Ama bize düşen bir sorumluluk şu ki,

to essentially refuse trite assumptions,

basmakalıp varsayımları gerçekten reddetmek,

get out of our ideological boxes.

ve ideolojik sınırlarımızdan kurtulmak.

It takes investing in those entrepreneurs that are committed

Bunun yolu başarı için kurulduğu kadar hizmet için de kurulan

to service as well as to success.

girişim örneklerine yatırım yapmaktan geçiyor.

It takes opening your arms, both, wide,

Kollarınızı iki taraftan da genişçe açmanızdan,

and expecting very little love in return,

ve karşılık olarak, hesap sormanın ve hesap vermeye

but demanding accountability,

hazır olmanın yanında bir miktar

and bringing the accountability to the table as well.

sevgi beklemenizden de geçiyor.

And most of all, most of all,

Ve en ama en önemlisi,

it requires that all of us have the courage and the patience,

zengin de olsak fakir de olsak, Afrikalı da olsak başka bir yerden de olsak,

whether we are rich or poor, African or non-African,

bölgesel de olsak dağınık da olsak, sağcı da olsak solcu da olsak,

local or diaspora, left or right,

bu iş birbirimizi gerçekten

to really start listening to each other.

dinlemeye başlamak için cesaret ve sabır gerektiriyor.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)