Steven Schwaitzberg: A universal translator for surgeons

Steven Schwaitzberg: Cerrahlar için evrensel bir çevirmen

Translator: Timothy Covell Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Pınar Tunçay Gözden geçirme: Ethem Canbolat

So I want to talk to you about two things tonight.

Bu gece iki şey hakkında konuşmak istiyorum.

Number one:

Birincisi:

Teaching surgery and doing surgery

Ameliyat yapmayı öğretmek ve ameliyat yapmak

is really hard.

gerçekten zordur.

And second,

Ve ikincisi

that language is one of the most profound things

bizi dünyanın her yerinde ayıran

that separate us all over the world.

en derin şeylerden biri dildir.

And in my little corner of the world,

Ve benim küçük dünyamda

these two things are actually related,

bu ikisi aslında birbirleriyle ilişkili

and I want to tell you how tonight.

ve bu gece nedenini anlatmak istiyorum.

Now, nobody wants an operation.

Şimdi, kimse ameliyat olmak istemez.

Who here has had surgery?

Burada kim ameliyat oldu?

Did you want it?

İstemiş miydiniz?

Keep your hands up if you wanted an operation.

Eğer ameliyatı istediyseniz elinizi kaldırın.

Nobody wants an operation.

Kimse ameliyat istemez.

In particular, nobody wants an operation

Özellikle kimse bunun gibi araçlarla

with tools like these through large incisions

çok acı veren, işten veya

that cause a lot of pain,

okuldan çok fazla zaman çalan

that cause a lot of time out of work or out of school,

büyük bir yara bırakan

that leave a big scar.

büyük kesikler istemez.

But if you have to have an operation,

Ama eğer ameliyat olmak zorundaysanız,

what you really want is a minimally invasive operation.

istediğiniz şey minimal invazif bir ameliyattır.

That's what I want to talk to you about tonight --

Bu gece size bundan bahsetmek istiyorum --

how doing and teaching this type of surgery

bu tür bir ameliyatı yapmanın ve öğretmenin

led us on a search

bizi daha iyi bir

for a better universal translator.

evrensel tercüman olmak arayışına nasıl sürüklediğinden.

Now, this type of surgery is hard,

Şimdi, bu tür bir ameliyat zordur

and it starts by putting people to sleep,

ve insanları uyutmakla,

putting carbon dioxide in their abdomen,

abdomenlerine karbondioksit koyup

blowing them up like a balloon,

balon gibi şişirmekle başlar ve sonra

sticking one of these sharp pointy things into their abdomen --

bu keskin sivri şeylerden biri abdomenlerine batırılır --

it's dangerous stuff --

tehlikeli işler--

and taking instruments and watching it on a TV screen.

ve cihazları alıp bir TV ekranında izlenir..

So let's see what it looks like.

Nasıl göründüğüne bir bakalım.

So this is gallbladder surgery.

Bu bir safra kesesi ameliyatı.

We perform a million of these a year

Sadece Birleşik Devletlerde bunlardan

in the United States alone.

senede bir milyon tane yapıyoruz.

This is the real thing. There's no blood.

Bu gerçekten böyle. Hiç kan yok.

And you can see how focused the surgeons are,

Şimdi de cerrahların nasıl odaklandıklarını,

how much concentration it takes.

ne kadar konsantrasyon gerektiğini görebilirsiniz.

You can see it in their faces.

Yüzlerine bakarak anlayabilirsiniz.

It's hard to teach, and it's not all that easy to learn.

Öğretmesi zordur ve öğrenmesi de hiç te kolay değildir.

We do about five million of these in the United States

Birleşik Devletler'de bunlardan yaklaşık beş milyon tane

and maybe 20 million of these worldwide.

ve dünya çapında 20 milyon tane kadar yapıyoruz.

All right, you've all heard the term:

Tamam hepiniz şu deyişi duymuşsunuzdur:

"He's a born surgeon."

"Doğuştan cerrah."

Let me tell you, surgeons are not born.

Şu kadarını söyleyim, doğuştan cerrah olunmaz.

Surgeons are not made either.

Cerrah yapılmaz da.

There are no little tanks where we're making surgeons.

Cerrah ürettiğimiz küçük tanklar yok.

Surgeons are trained one step at a time.

Cerrahlar adım adım eğitilir.

It starts with a foundation, basic skills.

Bir altyapıyla başlar ki bu temel becerilerdir.

We build on that and we take people, hopefully, to the operating room

Biz bunun üzerine kurmaya başlarız ve insanları bir asistan olmayı

where they learn to be an assistant.

öğrendikleri ameliyat odasına sokarız.

Then we teach them to be a surgeon in training.

Onlara eğitimde nasıl cerrah olunacağını öğretiriz.

And when they do all of that for about five years,

Ve bütün bunları beş yıl boyunca yaptıkları zaman,

they get the coveted board certification.

istenilen kurul sertifikasını alırlar.

If you need surgery, you want to be operated on

Eğer ameliyat olmaya ihtiyacınız varsa, kurul sertifikasına sahip

by a board-certified surgeon.

bir cerrah tarafından ameliyat edilmek istersiniz.

You get your board certificate,

Kurul sertifikasını alırsınız

and you can go out into practice.

ve alanda çalışmaya başlayabilirsiniz.

And eventually, if you're lucky, you achieve mastery.

Ve sonunda, eğer şanslıysanız, uzmanlığa erişirsiniz.

Now that foundation is so important

Artık temel o kadar önemli ki Birleşik Devletler'deki

that a number of us

en büyük genel cerrahi topluluğu

from the largest general surgery society in the United States, SAGES,

SAGES'ten bir kaçımız, 1990'ların sonunda minimal invazif ameliyat

started in the late 1990s a training program

yapan tüm cerrahların gidip ameliyatları yapabilmeleri

that would assure that every surgeon who practices minimally invasive surgery

için gerekli bilgi ve becerilerden oluşan güçlü

would have a strong foundation of knowledge and skills

bir temele sahip olmalarını sağlayacak olan

necessary to go on and do procedures.

bir eğitim programı başlattık.

Now the science behind this is so potent

Bunun arkasındaki bilim o kadar etkileyiciydi ki

that it became required by the American Board of Surgery

genç bir cerrahın kurul sertifikasına sahip olması

in order for a young surgeon to become board certified.

Amerikan Cerrahi Kurulu tarafından zorunlu hale getirildi.

It's not a lecture, it's not a course,

Bu bir ders veya bir kurs değil,

it's all of that plus a high-stakes assessment.

Bu bunların hepsi ve üzerine ilave olarak eklenmiş olan yüksek risk değerlendirmesidir.

It's hard.

Çok zor.

Now just this past year,

Geçtiğimiz senede,

one of our partners, the American College of Surgeons,

partnerlerimizden biri olan Amerikan Cerrahlar Koleji,

teamed up with us to make an announcement

tüm cerrahların minimal invazif ameliyat

that all surgeons should be FLS (Fundamentals of Laparoscopic Surgery)-certified

yapmadan önce FLS (Laporoskopik Ameliyat Temelleri) sertifikası almaları gerektiği

before they do minimally invasive surgery.

duyurusunu yapmak için bizimle birlik kurdu.

And are we talking about just people here in the U.S. and Canada?

Burada sadece A.B.D ve Kanada'daki insanlardan mı bahsediyoruz?

No, we just said all surgeons.

Hayır, tüm cerrahlar dedik.

So to lift this education and training worldwide

Bu eğitim ve öğretimi dünya çapına taşımak

is a very large task,

çok büyük bir görev,

something I'm very personally excited about as we travel around the world.

Dünya'yı dolaşacağımızdan dolayı beni kişisel olarak heyeanlandıran bir görev.

SAGES does surgery all over the world, teaching and educating surgeons.

SAGES dünyanın her yerinde cerrahlara eğitim ve öğretim vererek ameliyat yapıyor.

So we have a problem, and one of the problems is distance.

Dolayısıyla bir sorunumuz var ve bu sorunlardan biri mesafe.

We can't travel everywhere.

Her yere gidemeyiz.

We need to make the world a smaller place.

Dünya'yı daha küçük bir yer haline getirmemiz gerekiyor.

And I think that we can develop some tools to do so.

Ve sanırım bunu yapmak için bir kaç cihaz geliştirebiliriz de.

And one of the tools I like personally is using video.

Ve bu cihazlardan biri, benim sevdiğim, video kullanımı.

So I was inspired by a friend.

Bir arkadaşım bana ilham vermişti.

This is Allan Okrainec from Toronto.

Bu Toronto'dan Allan Okrainec.

And he proved

Video konferans kullanarak insanlara

that you could actually teach people to do surgery

ameliyat yapmanın öğretilebileceğini

using video conferencing.

kanıtladı.

So here's Allan teaching an English-speaking surgeon in Africa

Burada Allan, Afrika'daki İngilizce konuşan br cerraha

these basic fundamental skills

minimal invazif ameliyat yapmak için

necessary to do minimally invasive surgery.

gereken basit temel becerileri öğretiyor.

Very inspiring.

Çok ilham verici.

But for this examination, which is really hard,

Ama bu çok zor olan sınavda

we have a problem.

bir sorunumuz var.

Even people who say they speak English,

İngilizce konuştuğunu söyleyen insanlar içinde bile

only 14 percent pass.

sadece yüzde 14'ü geçebiliyor.

Because for them it's not a surgery test,

Çünkü onlar için bu sadece bir cerrahlık sınavı değil,

it's an English test.

bir İngilizce sınavı.

Let me bring it to you locally.

Size daha yerel bir örnek vereyim.

I work at the Cambridge Hospital.

Ben Cambridge Hastanesinde çalışıyorum.

It's the primary Harvard Medical School teaching facility.

Harvard Tıp Okulu'nun ana eğitim tesisi.

We have more than 100 translators covering 63 languages,

63 dili kapsayan 100'den fazla tercümanımız var ve

and we spend millions of dollars just in our little hospital.

küçücük hastanemizde milyonlarca dolar harcıyoruz.

It's a big labor-intensive effort.

Yoğun işçilik gerektiren büyük bir çaba.

If you think about the worldwide burden

Cerrahları eğitmek için değil de

of trying to talk to your patients --

sadece hastalarınızla konuşmak için gerekli

not just teaching surgeons, just trying to talk to your patients --

olan dünya çapındaki iş yüküne bakarsanız,

there aren't enough translators in the world.

Dünya'da yeterince tercüman yok.

We need to employ technology to assist us in this quest.

Bu görevde bize yardım etmesi için teknolojiyi kullanmalıyız.

At our hospital we see everybody from Harvard professors

Hastanemizde Harvard Profesörlerinden, buraya daha geçen

to people who just got here last week.

hafta gelmiş insanlara kadar herkesi görebilirsiniz.

And you have no idea how hard it is

Konuşamadığınız bir insanla konuşmanın veya onu iyileşirmeye

to talk to somebody or take care of somebody you can't talk to.

çalışmanın ne kadar zor olduğunu tahmin edemezsiniz.

And there isn't always a translator available.

Ve her zaman da bir tercüman mevcut olmuyor.

So we need tools.

Dolayısıyla aletlere ihtiyacımız var.

We need a universal translator.

Evrensel bir çevirmene ihtiyacımız var.

One of the things that I want to leave you with as you think about this talk

Bu konuşmayı düşünürken aklınızda kalmasını istediğim şeylerden biri

is that this talk is not just about us preaching to the world.

bu konuşmanın sadece bizim Dünya'ya bir şeyler anlatmamızla ilgili olmadığıdır.

It's really about setting up a dialogue.

Bu aslında bir diyalog oluşturmakla ilgilidir.

We have a lot to learn.

Öğrenmemiz gereken çok şey var.

Here in the United States we spend more money per person

Burada, Birleşik Devletler'de, dünyanın bir çok ülkesindekinden daha iyi olmayan sonuçları

for outcomes that are not better than many countries in the world.

almak için kişi başına daha çok para ödüyoruz.

Maybe we have something to learn as well.

Belki bizim de öğrenmemiz gereken bir şeyler vardır.

So I'm passionate about teaching these FLS skills all over the world.

Benim bu FLS becerilerini tüm dünyaya öğretmek gibi bir tutkum var.

This past year I've been in Latin America, I've been in China,

Geçtiğimiz yıl, laporoskopik cerrahinin temelleri hakkında

talking about the fundamentals of laparoscopic surgery.

konuşmak için Latin Amerika'da ve Çin'de bulundum.

And everywhere I go the barrier is:

Ve nereye gidersem gideyim önüme çıkan duvar şu:

"We want this, but we need it in our language."

"Bunu istiyoruz ama bizim dilimizde olması lazım."

So here's what we think we want to do:

Yapmak istediğimize inandığımız şey şu:

Imagine giving a lecture

Bir ders verirken aynı anda

and being able to talk to people in their own native language simultaneously.

insanlarla kendi anadillerinde konuşabildiğinizi hayal edin.

I want to talk to the people in Asia, Latin America, Africa, Europe

Ben Asya, Latin Amerika, Afrika ve Avrupa'daki insanlarla

seamlessly, accurately

sorunsuzca, doğru ve teknoloji kullanarak

and in a cost-effective fashion using technology.

çok masraflı olmayacak bir şekilde konuşmak istiyorum.

And it has to be bi-directional.

Ve bu iki yönlü olmalı.

They have to be able to teach us something as well.

Onlar da bize bir şeyler öğretebiliyor olmalı.

It's a big task.

Bu büyük bir görev.

So we looked for a universal translator; I thought there would be one out there.

Dolayısıyla bir evrensel çevirmen aradık; birilerinin çoktan yapmış olacağını düşündüm.

Your webpage has translation, your cellphone has translation,

Web sayfanızın çevirisi var, telefonunuzun çevirisi var,

but nothing that's good enough to teach surgery.

ama hiçbiri cerrahiyi öğretmek için yeterli değil.

Because we need a lexicon. What is a lexicon?

Çünkü bir veri sözlüğüne ihtiyacımız var. Veri sözlüğü nedir?

A lexicon is a body of words that describes a domain.

Veri sözlüğü bir alanı tanımlayan kelimeler gövdesidir.

I need to have a health care lexicon.

Benim bir sağlık hizmetleri veri sözlüğüne ihtiyacım var.

And in that I need a surgery lexicon.

Ve bir cerrahi veri sözlüğüne ihtiyacım var.

That's a tall order. We have to work at it.

Bu büyük bir istek. Bunun üzerinde çalışmamız lazım.

So let me show you what we're doing.

Size ne yaptığımızı göstereyim.

This is research -- can't buy it.

Bu araştırma -- satın alamazsınız.

We're working with the folks at IBM Research from the Accessibility Center

Erişilebilirlik Merkezinden IBM Araştırma'dan arkadaşlarla

to string together technologies to work towards the universal translator.

evrensel çevirmene ulaşmak için teknolojileri birleştirmeye çalışıyoruz.

It starts with a framework system

Cerrahın altyazı koyma teknolojisinin

where when the surgeon delivers the lecture

bir çerçevesini kullanarak dersi anlattığı

using a framework of captioning technology,

bir çerçeve sistemiyle başlıyor,

we then add another technology to do video conferencing.

sonra üzerine video konferans için bir başka bir teknoloji ekliyoruz.

But we don't have the words yet, so we add a third technology.

Ama daha elimizde kelimeler yok, dolayısıyla üçüncü bir teknoloji ekliyoruz.

And now we've got the words,

Artık kelimelerimiz de var

and we can apply the special sauce: the translation.

ve özel sosu da katabiliriz: çeviri.

We get the words up in a window and then apply the magic.

Kelimeleri bir pencereye alıyoruz ve sonra biraz sihir yapıyoruz.

We work with a fourth technology.

Dördüncü bir teknolojiyle çalışıyoruz.

And we currently have access to eleven language pairs.

Şu anda on bir dil çiftine erişimimiz var.

More to come as we think about trying to make the world a smaller place.

Dünyayı daha küçük bir yer haline getirmeye çalışırken daha fazlası da gelecek.

And I'd like to show you our prototype

Ve size kullanışlı bir şey haline gelmesi için

of stringing all of these technologies that don't necessarily always talk to each other

her zaman birbirleriyle çalışmaları gerekmeyen bu teknolojilerinin

to become something useful.

prototip dizilerini göstermek istiyorum.

Narrator: Fundamentals of Laparoscopic Surgery.

Sunucu: Laporoskopik Cerrahinin Temelleri.

Module five: manual skills practice.

Modül beş: manuel beceriler çalışması.

Students may display captions in their native language.

Öğrenciler kendi anadillerinde alt yazıları görüntüleyebilirler.

Steven Schwaitzberg: If you're in Latin America,

Steven Schwaitzberg: Eğer Latin Amerika'daysanız,

you click the "I want it in Spanish" button

"İspanyolca'da istiyorum" düğmesini tıklıyorsunuz

and out it comes in real time in Spanish.

ve eş zamanlı olarak İspanyolca geliyor.

But if you happen to be sitting in Beijing at the same time,

Ama eğer aynı ada Pekin'de oturuyorsanız aynı

by using technology in a constructive fashion,

teknolojiyi yapıcı bir şekilde kullanarak,

you could get it in Mandarin or you could get it in Russian --

Mandarin dilinde veya Rusça da -- ve diğer dillerde,

on and on and on, simultaneously without the use of human translators.

tercüman insanları kullanmadan eş zamanlı olarak alabilirsiniz.

But that's the lectures.

Ama bunlar dersler.

If you remember what I told you about FLS at the beginning,

Eğer size en başında FLS hakkında anlattıklarımı hatırlıyorsanız

it's knowledge and skills.

bu bilgi ve beceridir.

The difference in an operation

işlemdeki fark

between doing something successfully and not

bir şeyi başarılı olarak yapıyor olmakla

may be moving your hand this much.

belki elini bu kadar hareket ettirmiyor olmak arasındadır.

So we're going to take it one step further;

Dolayısıyla bunu bir adım ileriye taşıyacağız;

we've brought my friend Allan back.

arkadaşım Allan'ı geri getirdik.

Allan Okrainec: Today we're going to practice suturing.

Allan Okrainec: Bugün süturlama üzerine çalışacağız.

This is how you hold the needle.

İğneyi bu şekilde tutman gerekiyor.

Grab the needle at the tip.

İğneyi ucundan tut.

It's important to be accurate.

Hassaslık önemli.

Aim for the black dots.

Siyah noktaları hedefle.

Orient your loop this way.

İliğini bu şekilde doğrult.

Now go ahead and cut.

Şimdi devam et ve kes.

Very good Oscar. I'll see you next week.

Aferin Oscar. Haftaya görüşürüz.

SS: So that's what we're working on

S S: İşte biz evrensel çevirmen görevimizde

in our quest for the universal translator.

bunun üzerine çalışıyoruz.

We want it to be bi-directional.

İki yönlü olmasını istiyoruz.

We have a need to learn as well as to teach.

Öğretme ihtiyacımız olduğu gibi öğrenme ihtiyacımız da var.

I can think of a million uses for a tool like this.

Böyle bir alet için milyonlarca kullanım alanı düşünebiliyorum.

As we think about intersecting technologies --

Kesişen teknolojileri düşündükçe --

everybody has a cell phone with a camera --

herkesin kameralı bir telefonu var --

we could use this everywhere,

bunu her yerde kullanabiliriz,

whether it be health care, patient care,

ister sağlık hizmetlerinde, hasta bakımında,

engineering, law, conferencing, translating videos.

mühendislikte, hukukta, konferanslarda ister video tercümesinde.

This is a ubiquitous tool.

Bu her zaman her yerde kullanılabilecek bir araç.

In order to break down our barriers,

Aramızdaki duvarları yıkmak için,

we have to learn to talk to people,

insanlarla konuşmayı öğrenmemiz,

to demand that people work on translation.

insanların tercüme üzerine çalışmalarını talep etmemiz gerekiyor.

We need it for our everyday life,

Günlük hayatımızda Dünya'yı daha

in order to make the world a smaller place.

küçük bir yer haline getirmek için ihtiyacımız var.

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)