Stunning Photos of the Endangered Everglades | Mac Stone | TED Talks

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Sancak Gülgen

So I've had the great privilege

Dünyanın her yerinde

of traveling to some incredible places,

bu uzak manzaraların ve kültürlerin

photographing these distant landscapes and remote cultures

fotoğraflarını çekmek, böyle harika yerleri gezmek gibi

all over the world.

büyük bir ayrıcalığa sahiptim.

I love my job.

İşimi seviyorum.

But people think it's this string of epiphanies

Ancak insanlar bu işin bu görüntü dizesi,

and sunrises and rainbows,

gün doğumu ve gökkuşakları olduğunu sanıyorlar.

when in reality, it looks more something like this.

Gerçekse, daha çok böyle bir şey.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

This is my office.

Burası benim ofisim.

We can't afford the fanciest places to stay at night,

Lüks yerlerde gece kalmaya gücümüz yetmediğinden,

so we tend to sleep a lot outdoors.

daha çok dışarıda uyumayı tercih ediyoruz.

As long as we can stay dry,

Kuru kalabildiğimiz sürece,

that's a bonus.

bizim için ödül sayılır.

We also can't afford the fanciest restaurants.

Lüks restoranlara da paramız yetmeyeceğinden,

So we tend to eat whatever's on the local menu.

yerel menüde ne varsa onu yemeyi tercih ediyoruz.

And if you're in the Ecuadorian Páramo,

Eğer Ekvador Páramo'da iseniz,

you're going to eat a large rodent called a cuy.

kobay adı verilen büyük bir kemirgen yersiniz.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

But what makes our experiences perhaps a little bit different

Deneyimlerimizi ortalama bir insandan

and a little more unique than that of the average person

belki de daha farklı ve daha eşsiz yapan şey,

is that we have this gnawing thing in the back of our mind

en karanlık zamanlarda ve en çaresiz zamanlarda bile

that even in our darkest moments, and those times of despair,

aklımızın bir köşesinde içimizi kemiren bu şey var,

we think, "Hey, there might be an image to be made here,

şöyle düşünürüz, "Belki burada çekilecek bir resim,

there might be a story to be told."

anlatılacak bir hikâye var."

And why is storytelling important?

Peki hikâye anlatımı neden önemli?

Well, it helps us to connect with our cultural and our natural heritage.

Kültürel ve doğal mirasımızla bağlantı kurmamıza yardımcı oluyor.

And in the Southeast,

Ve Güneydoğu'da

there's an alarming disconnect between the public

orada olmamıza neden olan doğal alanlarla halk arasında

and the natural areas that allow us to be here in the first place.

dikkat çekici bir kopukluk var.

We're visual creatures,

Bizler görsel varlıklarız,

so we use what we see to teach us what we know.

yani bildiklerimizi öğrenmek için gördüğümüz şeyi kullanırız.

Now the majority of us aren't going to willingly go

Büyük bir çoğunluğumuz isteyerek

way down to a swamp.

bir bataklığa gitmez.

So how can we still expect those same people to then advocate

Peki hâlâ aynı insanların onları korumak adına

on behalf of their protection?

savunuculuk yapmasını nasıl bekleriz?

We can't.

Yapamayız.

So my job, then, is to use photography as a communication tool,

O zaman benim işim fotoğrafı bir iletişim aracı olarak

to help bridge the gap between the science and the aesthetics,

bilim ve estetik arasındaki boşluğu kapatmaya yardımcı olmak,

to get people talking,

insanları konuşturmak,

to get them thinking,

onları düşündürmek ve umarım

and to hopefully, ultimately,

sonunda onların önem vermesini

get them caring.

sağlamak üzere kullanmak.

I started doing this 15 years ago right here in Gainesville,

Bunu 15 sene önce burada Gainesville'de,

right here in my backyard.

burada arka bahçemde yapmaya başladım.

And I fell in love with adventure and discovery,

Macera ve keşfe,

going to explore all these different places

ön kapımdan sadece birkaç dakika alan

that were just minutes from my front doorstep.

bütün bu farklı yerleri keşfetmeye âşık oldum.

There are a lot of beautiful places to find.

Bulunacak bir sürü güzel yer var.

Despite all these years that have passed,

Geçen bütün bu yıllara rağmen

I still see the world through the eyes of a child

hâlâ dünyayı bir çocuğun gözlerinden görürüm

and I try to incorporate that sense of wonderment

ve bu hayret duygusunu,

and that sense of curiosity into my photography

bu merak duygusunu olabildiğince fotoğraflarıma

as often as I can.

dâhil etmeye çalışırım.

And we're pretty lucky because here in the South,

Çok şanslıyız, çünkü burada güneyde

we're still blessed with a relatively blank canvas

en ilginç maceralar ve inanılmaz deneyimlerle

that we can fill with the most fanciful adventures

doldurabileceğimz nispeten boş bir kanvasımız

and incredible experiences.

olduğu için şanslıyız.

It's just a matter of how far our imagination will take us.

Mesele sadece hayal gücümüzün bizi nereye götüreceği.

See, a lot of people look at this and they say,

Bakın, bir sürü insan bunu görüp şöyle der,

"Oh yeah, wow, that's a pretty tree."

"Ah, evet, vay, bu çok hoş bir ağaç."

But I don't just see a tree --

Ama sadece bir ağaç görmüyorum --

I look at this and I see opportunity.

buna bakıp imkân görüyorum.

I see an entire weekend.

Tüm hafta sonunu görüyorum.

Because when I was a kid, these were the types of images

Çünkü çocukken, bu tür resimler

that got me off the sofa and dared me to explore,

beni kanepeden kaldırıp keşfetmeye cesaret etmemi,

dared me to go find the woods

gidip ormanı bulmaya ve

and put my head underwater and see what we have.

elimi suyun altına sokup neler olduğunu görmeye cesaret etmemi sağlardı.

And folks, I've been photographing all over the world

Arkadaşlar, dünyanın dört bir yanında fotoğraf çekiyorum

and I promise you,

ve sizi temin ediyorum

what we have here in the South,

burada güneyde sahip olduğumuz şey,

what we have in the Sunshine State,

Güneşli Eyalet'te sahip olduğumuz şey

rivals anything else that I've seen.

gördüğüm her şeyle yarışır.

But yet our tourism industry is busy promoting all the wrong things.

Ama turizm endüstrimiz tamamen yanlış şeyleri pazarlamakla meşgul.

Before most kids are 12, they'll have been to Disney World

Çoğu çocuk 12 yaşına gelmeden önce kanoya binmekten

more times than they've been in a canoe

veya yıldızlı bir gökyüzünde kamp yapmaktan

or camping under a starry sky.

daha fazla kez Disney Dünyası'na gidecek.

And I have nothing against Disney or Mickey; I used to go there, too.

Disney ve Mickey'e karşı değilim, eskiden ben de oraya giderdim.

But they're missing out on those fundamental connections

Ama ev dedikleri yer için

that create a real sense of pride and ownership

gerçek bir gurur ve aidiyet hissi yaratan

for the place that they call home.

temel bağlantılardan yoksunlar.

And this is compounded by the issue that the landscapes

Doğal mirasımızı tanımlayan

that define our natural heritage

ve içme suyumuz için su havzalarını

and fuel our aquifer for our drinking water

besleyen alanların korkutucu, tehlikeli ve ürkütücü

have been deemed as scary and dangerous and spooky.

olarak görülmesi meselesiyle bu katlanıyor.

When our ancestors first came here,

Atalarımız buraya ilk geldiklerinde bizi uyardılar,

they warned, "Stay out of these areas, they're haunted.

"Bu alanlardan uzak durun, buralar tekin değil.

They're full of evil spirits and ghosts."

Kötü ruhlar ve hayaletlerle dolu."

I don't know where they came up with that idea.

Bu fikri nasıl edindiklerini bilmiyorum.

But it's actually led to a very real disconnect,

Ama aslında halkın ilgisiz, sessiz kalmasını

a very real negative mentality

ve sonunda çevreyi riske sokmasını

that has kept the public disinterested, silent,

sağlayan gerçek bir kopukluğa,

and ultimately, our environment at risk.

gerçekten negatif bir bilince sebep oldu.

We're a state that's surrounded and defined by water,

Suyla çevrili ve bununla tanımlanan bir eyaletiz,

and yet for centuries,

ama yüzyıllardır

swamps and wetlands have been regarded

bataklıklar ve sulak alanlar

as these obstacles to overcome.

mücadele edilmesi gerekli engeller olarak görüldü.

And so we've treated them as these second-class ecosystems,

Öyle ki onlara ikinci sınıf ekosistemler olarak davrandık,

because they have very little monetary value

çünkü çok az parasal değere sahipler

and of course, they're known to harbor alligators and snakes --

ve elbette timsah ve yılanlara barınak olmakla bilinirler --

which, I'll admit, these aren't the most cuddly of ambassadors.

itiraf ediyorum ki bunlar en kucaklanası temsilciler değiller.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So it became assumed, then, that the only good swamp

Bu yüzden tek iyi bataklığın kurumuş bataklık

was a drained swamp.

olduğu varsayıldı.

And in fact,

Ve aslında

draining a swamp to make way for agriculture and development

kısa zaman öncesine kadar tarıma ve kalkınmaya yol açmak için

was considered the very essence of conservation not too long ago.

bataklık kurutmak konservasyonun gerekliliği olarak görüldü.

But now we're backpedaling,

Ama artık geriye pedal çeviriyoruz,

because the more we come to learn about these sodden landscapes,

çünkü bu sulu yerler hakkında daha fazlasını öğrendikçe,

the more secrets we're starting to unlock

türler arası ilişkiler ile habitatların,

about interspecies relationships

su havzalarının ve uçuş yollarının bağlantısı

and the connectivity of habitats, watersheds and flyways.

hakkında daha fazla sır açığa çıkarmaya başlıyoruz.

Take this bird, for example:

Örneğin, bu kuşu ele alalım:

this is the prothonotary warbler.

Bu, sarı ötleğen.

I love this bird because it's a swamp bird,

Bu kuşu seviyorum, çünkü bir bataklık kuşu,

through and through, a swamp bird.

tamamen bir bataklık kuşu.

They nest and they mate and they breed in these old-growth swamps

Bu suyla kaplı ormanlardaki bu eski bataklıklarda

in these flooded forests.

yuva yapar, çiftleşir ve ürerler.

And so after the spring, after they raise their young,

Bahardan sonra, yavrularını büyüttükten sonra

they then fly thousand of miles over the Gulf of Mexico

Meksika Körfezi üzerinden Orta ve Güney Amerika'ya

into Central and South America.

binlerce mil uçarlar.

And then after the winter,

Kıştan sonra

the spring rolls around and they come back.

bahar gelir ve onlar da geri gelirler.

They fly thousands of miles over the Gulf of Mexico.

Meksika Körfezi üzerinde binlerce mil uçarlar.

And where do they go? Where do they land?

Nereye giderler? Nereye inerler?

Right back in the same tree.

Aynı ağacın üzerine.

That's nuts.

Bu delilik.

This is a bird the size of a tennis ball --

Bu tenis topu büyüklüğünde bir kuş --

I mean, that's crazy!

yani bu çılgınlık!

I used a GPS to get here today,

Bugün buraya gelirken GPS (Küresel konumlandırma sistemi)

and this is my hometown.

kullandım ve burası benim şehrim.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

It's crazy.

Bu çılgınca.

So what happens, then, when this bird flies over the Gulf of Mexico

Peki bu kuş kış için Meksika Körfezi üzerinden

into Central America for the winter

Orta Amerika'ya uçtuğunda

and then the spring rolls around and it flies back,

ve sonra bahar gelip de geri uçtuğunda

and it comes back to this:

ve buna geri döndüğünde ne olur?

a freshly sodded golf course?

Yeni çimle kaplanmış bir golf sahası.

This is a narrative that's all too commonly unraveling

Bu eyalette çokça karşılaşılan

here in this state.

bir hikâye.

And this is a natural process that's occurred for thousands of years

Bu binlerce yılda oluşan doğal bir süreç

and we're just now learning about it.

ve biz bunu yeni öğreniyoruz.

So you can imagine all else we have to learn about these landscapes

Yani onları öncelikle korusaydık, bu alanlar hakkında

if we just preserve them first.

neler öğrenebileceğimizi düşünün.

Now despite all this rich life that abounds in these swamps,

Bu bataklıklarda bolca olan bütün bu zengin

they still have a bad name.

hayata rağmen hâlâ kötü ünleri var.

Many people feel uncomfortable with the idea of wading

Birçok insan Florida'nın kara suyunda yürüme

into Florida's blackwater.

fikrinden rahatsız olur.

I can understand that.

Bunu anlayabiliyorum.

But what I loved about growing up in the Sunshine State

Ama Güneşli Eyalet'te büyürken en sevdiğim şey,

is that for so many of us,

birçoğumuz ayaklarımızı

we live with this latent but very palpable fear

suya soktuğumuzda bizden daha eski

that when we put our toes into the water,

ve daha adapte olmuş bir şeyler olabileceğine

there might be something much more ancient

dair gizli ve çokça duyulan

and much more adapted than we are.

bir korkuyla yaşar.

Knowing that you're not top dog is a welcomed discomfort, I think.

Bence patronun siz olmadığını bilmek hoş karşılanan bir rahatsızlık.

How often in this modern and urban and digital age

Bu modern, şehirli ve dijital çağda

do you actually get the chance to feel vulnerable,

ne sıklıkla korunmasız hissetme

or consider that the world may not have been made for just us?

veya dünyanın sadece bizim için olmadığını düşünme şansınız olur?

So for the last decade,

Son on yılda

I began seeking out these areas where the concrete yields to forest

betonun ormana döndüğü ve çamların servilere döndüğü

and the pines turn to cypress,

bu alanları aramaya başladım,

and I viewed all these mosquitoes and reptiles,

bu sivrisinekleri ve sürüngenleri,

all these discomforts,

bütün o rahatsızlıkları

as affirmations that I'd found true wilderness,

gerçek yabani hayatı bulduğuma dair bir teyit olarak gördüm

and I embrace them wholly.

ve onları tamamen kucakladım.

Now as a conservation photographer obsessed with blackwater,

Kara sulara takıntılı bir konservasyon fotoğrafçısı olarak

it's only fitting that I'd eventually end up

sonunda hepsinden daha ünlü olan bataklığa

in the most famous swamp of all:

gitmem yakışık alırdı:

the Everglades.

Everglades.

Growing up here in North Central Florida,

Burada Orta Kuzey Florida'da büyürken,

it always had these enchanted names,

hep bu büyüleyici isimler vardı,

places like Loxahatchee and Fakahatchee,

Loxahatchee, Fakahatchee,

Corkscrew, Big Cypress.

Corkscrew, Big Cypress gibi yerler.

I started what turned into a five-year project

Umarım Everglades'i yeni bir ışığa, daha ilham verici bir ışığa

to hopefully reintroduce the Everglades in a new light,

tekrar kavuşturacak beş yıllık bir projeye

in a more inspired light.

dönüşen şeye başladım.

But I knew this would be a tall order, because here you have an area

Ama bunun uzun boylu olacağını biliyordum, çünkü burada yaklaşık

that's roughly a third the size the state of Florida, it's huge.

Florida eyaletinin üçte biri kadar kocaman bir alanınız var.

And when I say Everglades,

Everglades dediğimde

most people are like, "Oh, yeah, the national park."

çoğu insan şöyle der, "Ah evet, millî park."

But the Everglades is not just a park; it's an entire watershed,

Ama Everglades sadece bir park değil; bütünüyle bir su havzası,

starting with the Kissimmee chain of lakes in the north,

kuzeyde Kissimmee göl zincirleriyle başlar

and then as the rains would fall in the summer,

ve yazın yağmur yağdıkça

these downpours would flow into Lake Okeechobee,

bu sağanaklar Okeechobee Gölü'ne akar

and Lake Okeechobee would fill up and it would overflow its banks

ve Okeechobee Gölü dolarak kıyılardan taşar,

and spill southward, ever slowly, with the topography,

topografyayla beraber yavaşça güneye doğru akar,

and get into the river of grass, the Sawgrass Prairies,

servi bataklıklarıyla birleşmeden önce

before meting into the cypress slews,

otlak nehrine, Sawgrass Prairies'e gelir,

until going further south into the mangrove swamps,

ta ki güneye mangrov bataklıklarına gidene dek

and then finally -- finally -- reaching Florida Bay,

ve sonra sonunda -- sonunda -- Florida Koyu'na erişir,

the emerald gem of the Everglades,

Everglades'in zümrüt cevherine,

the great estuary,

büyük haliçe,

the 850 square-mile estuary.

850 mil (1368 km) karelik haliçe.

So sure, the national park is the southern end of this system,

Elbette ki millî park bu sistemin güney ucu,

but all the things that make it unique are these inputs that come in,

ama onu benzersiz yapan şeylerin hepsi bütün bu girdiler,

the fresh water that starts 100 miles north.

100 mil (161 km) kuzeyde başlayan tatlı su.

So no manner of these political or invisible boundaries

Hiçbir çeşit politik veya görünmez sınır parkı

protect the park from polluted water or insufficient water.

kirli sudan veya yetersiz sudan korumaz.

And unfortunately, that's precisely what we've done.

Ne yazık ki yaptığımız şey tamamen bu.

Over the last 60 years,

Son 60 yılda

we have drained, we have dammed, we have dredged the Everglades

Everglades'i boşalttık, baraj kurduk, dibini taradık,

to where now only one third of the water that used to reach the bay

ki eskiden koya erişen suyun sadece üçte biri

now reaches the bay today.

bugün koya erişiyor.

So this story is not all sunshine and rainbows, unfortunately.

Yani ne yazık ki bu hikâye hep güneş ışığı ve gökkuşakları değil.

For better or for worse,

İyi ya da kötü,

the story of the Everglades is intrinsically tied

Everglades'in hikâyesi özünde insanoğlunun

to the peaks and the valleys of mankind's relationship

doğal yaşamla ilişkisinin

with the natural world.

iniş çıkışlarına bağlı.

But I'll show you these beautiful pictures,

Fakat size bu güzel resimleri göstereceğim,

because it gets you on board.

çünkü sizi buraya çekebilirim.

And while I have your attention, I can tell you the real story.

Dikkatiniz bendeyken gerçek hikâyeyi anlatabilirim.

It's that we're taking this,

Bunu alıyoruz

and we're trading it for this,

ve bununla değiştiriyoruz,

at an alarming rate.

korkutucu bir hızla.

And what's lost on so many people

Birçok insanda kayıp olan şey,

is the sheer scale of which we're discussing.

tartıştığımız şeyin büyüklüğü.

Because the Everglades is not just responsible for the drinking water

Çünkü Everglades sadece yedi milyon Floridalının

for 7 million Floridians;

içme suyundan sorumlu değil;

today it also provides the agricultural fields

bugün aynı zamanda 300 milyondan fazla Amerikalıya

for the year-round tomatoes and oranges

yıl boyunca domates ve portakal için

for over 300 million Americans.

tarımsal alanlar da sağlıyor.

And it's that same seasonal pulse of water in the summer

Bu, 6.000 sene önce otlak nehrini oluşturan,

that built the river of grass 6,000 years ago.

yazın meydana gelen aynı mevsimsel su atışı.

Ironically, today, it's also responsible for the over half a million acres

İronik olarak bugün yarım milyon hektar

of the endless river of sugarcane.

sonsuz şeker kamışı tarlalarından da sorumlu.

These are the same fields that are responsible

Bunlar su havzalarına giderek daha fazla

for dumping exceedingly high levels of fertilizers into the watershed,

gübre dökülmesinden sorumlu olan, sonsuza dek sistemi

forever changing the system.

değiştiren aynı alanlar.

But in order for you to not just understand how this system works,

Ama sizin bu sistemin nasıl çalıştığını anlamanız,

but to also get personally connected to it,

aynı zamanda ona kişisel olarak bağlanmanız için

I decided to break the story down into several different narratives.

hikâyeyi birçok farklı anlatıya bölmeye karar verdim.

And I wanted that story to start in Lake Okeechobee,

Bu hikâyenin Okeechobee Gölü'nde başlamasını istedim,

the beating heart of the Everglade system.

Everglade sisteminin atan kalbi.

And to do that, I picked an ambassador,

Bunu yapmak için de bir temsilci seçtim,

an iconic species.

sembolik bir tür.

This is the Everglade snail kite.

Bu, Everglade salyangoz çaylağı.

It's a great bird,

Harika bir kuş

and they used to nest in the thousands,

ve eskiden kuzey Everglades'te

thousands in the northern Everglades.

binlercesi yuvalanırdı.

And then they've gone down to about 400 nesting pairs today.

Bugünse yaklaşık 400 yuva yapan çifte düştüler.

And why is that?

Peki bunun nedeni ne?

Well, it's because they eat one source of food, an apple snail,

Bunun nedeni sadece tek yiyecek kaynakları, pinpon topu büyüklüğündeki

about the size of a ping-pong ball, an aquatic gastropod.

bir su karındanbacaklısı olan elma salyangozları ile beslenmeleri.

So as we started damming up the Everglades,

Everglades'te baraj yaptıkça,

as we started diking Lake Okeechobee and draining the wetlands,

Okeechobee Gölü'ne set çekip sulu alanları boşaltmaya

we lost the habitat for the snail.

başladıkça salyangoz habitatını yitirdik.

And thus, the population of the kites declined.

Böylece çaylak popülasyonu azaldı.

And so, I wanted a photo that would not only communicate this relationship

Böylece sadece sulak alanlar, salyangoz ve kuşlar

between wetland, snail and bird,

arasındaki ilişkiyi değil,

but I also wanted a photo that would communicate

aynı zamanda bu ilişkinin ne kadar müthiş

how incredible this relationship was,

olduğunu ve bu sağlıklı sulak alanla bu kuşun

and how very important it is that they've come to depend on each other,

birbirlerine bağımlı olmalarının ne kadar önemli olduğunu

this healthy wetland and this bird.

anlatan bir fotoğraf da istedim.

And to do that, I brainstormed this idea.

Bunu yapmak için bu fikri ürettim.

I started sketching out these plans to make a photo,

Fotoğrafı yapmak için bu planları çizmeye başladım

and I sent it to the wildlife biologist down in Okeechobee --

ve Okeechobee'deki yaban hayatı biyoloğuna gönderdim --

this is an endangered bird, so it takes special permission to do.

bu soyu tehlikede olan bir kuş, yani bu yapmak özel izin istiyor.

So I built this submerged platform

Böylece salyangozları tam altında

that would hold snails just right under the water.

tutacak olan bir su altı platformu inşa ettim.

And I spent months planning this crazy idea.

Bu çılgın fikri planlamak için aylarımı harcadım.

And I took this platform down to Lake Okeechobee

Bu platformu Okeechobee Gölü'ne götürüp

and I spent over a week in the water,

bunu ileteceğini düşündüğüm bir resmi

wading waist-deep, 9-hour shifts from dawn until dusk,

çekmek için çamurda belime kadar derinde, güneşin doğuşundan batışına dek

to get one image that I thought might communicate this.

dokuz saatlik vardiyayla, orada bir haftadan fazla zaman harcadım.

And here's the day that it finally worked:

İşte sonunda bunu başardığım gün:

[Video: (Mac Stone narrating) After setting up the platform,

[Video: (Mac Stone anlatıyor) Platformu kurduktan sonra

I look off and I see a kite coming over the cattails.

bakınca su kamışlarına doğru gelen bir çaylak gördüm.

And I see him scanning and searching.

Gözleriyle taradığını ve araştırdığını gördüm.

And he gets right over the trap,

Direkt tuzağın üzerine gitti

and I see that he's seen it.

ve onu gördüğünü gördüm.

And he beelines, he goes straight for the trap.

Kestirmeden doğruca tuzağa doğru gitti.

And in that moment, all those months of planning, waiting,

O anda bütün o aylar boyunca planlamaya, beklemeye,

all the sunburn, mosquito bites --

güneş yanıklarına, sivrisinek ısırıklarına --

suddenly, they're all worth it.

birden hepsine değdi.

(Mac Stone in film) Oh my gosh, I can't believe it!]

(Mac Stone filmde) Aman Tanrım, buna inanamıyorum!]

You can believe how excited I was when that happened.

Bu olduğunda ne kadar heyecanlı olduğuma inanabilirsiniz.

But what the idea was,

Ama fikir şu ki,

is that for someone who's never seen this bird

bu kuşu daha önce hiç görmemiş

and has no reason to care about it,

ve onu önemsemek için bir sebebi olmayan biri için

these photos, these new perspectives,

bu fotoğraflar, bu yeni perspektifler

will help shed a little new light on just one species

bu su havzasını bu kadar müthiş, değerli ve önemli

that makes this watershed so incredible, so valuable, so important.

hâle getiren bir tek türe küçük bir ışık yakmaya yardımcı olacaktır.

Now, I know I can't come here to Gainesville

Şimdi biliyorum ki buraya Gainesville'e gelip de

and talk to you about animals in the Everglades

size timsahlar hakkında konuşmadan Everglades'teki

without talking about gators.

hayvanlar hakkında konuşmuş olmam.

I love gators, I grew up loving gators.

Timsahları seviyorum, timsahları severek büyüdüm.

My parents always said I had an unhealthy relationship with gators.

Ebeveynlerim hep timsahlarla sağlıksız bir ilişkim olduğunu söyledi.

But what I like about them is,

Ama onlar hakkında sevdiğim şey,

they're like the freshwater equivalent of sharks.

köpek balıklarının tatlı su eşdeğeri olmaları.

They're feared, they're hated,

Onlardan korkulur, nefret edilir

and they are tragically misunderstood.

ve korkunç derecede yanlış anlaşılırlar.

Because these are a unique species, they're not just apex predators.

Çünkü bunlar benzersiz türlerdir, sadece uç yırtıcılar değiller.

In the Everglades,

Everglades'te

they are the very architects of the Everglades,

bunlar Everglades'in mimarlarıdır,

because as the water drops down in the winter

çünkü kuru sezonda kışın

during the dry season,

yağmur yağdığında,

they start excavating these holes called gator holes.

timsah delikleri adı verilen bu delikleri kazmaya başlarlar.

And they do this because as the water drops down,

Ve bunu yaparlar, çünkü su geldikçe,

they'll be able to stay wet and they'll be able to forage.

ıslak kalabilecekler ve yiyecek arayabilecekler.

And now this isn't just affecting them,

Bu sadece onları etkilemiyor,

other animals also depend on this relationship,

bu ilişkiye bağlı olan diğer hayvanlar da etkiliyor,

so they become a keystone species as well.

bu yüzden kilit taşı bir tür hâline geldiler.

So how do you make an apex predator, an ancient reptile,

Bir uç yırtıcıyı, antik bir sürüngeni,

at once look like it dominates the system,

nasıl hem sisteme baskı yapan,

but at the same time, look vulnerable?

hem de savunmasız görünür hâle getirebilirsiniz?

Well, you wade into a pit of about 120 of them,

Bunlardan 120 tanesinin olduğu bir çukura yürüyüp,

then you hope that you've made the right decision.

sonra da doğru kararı verdiğinizi umarsınız.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I still have all my fingers, it's cool.

Hâlâ bütün parmaklarım var, harika.

But I understand, I know I'm not going to rally you guys,

Ama anlıyorum ki sizi bir araya getiremeyeceğim,

I'm not going to rally the troops to "Save the Everglades for the gators!"

"Timsahlar için Everglades'i kurtarın!" diyerek birlikleri toplayamayacağım.

It won't happen because they're so ubiquitous,

Böyle olmayacak, çünkü onlara çok sık rastlanıyor,

we see them now,

onları şimdi görüyoruz,

they're one of the great conservation success stories of the US.

ABD'deki en başarılı konservasyon hikâyelerinden biridirler.

But there is one species in the Everglades that no matter who you are,

Ama Everglades'te kim olursanız olun

you can't help but love, too, and that's the roseate spoonbill.

seveceğiniz bir tür var ve bu da pembe kaşıkçı balıkçıl.

These birds are great, but they've had a really tough time in the Everglades,

Bu kuşlar harika, ama Everglades'te gerçekten zor zamanlar yaşadılar,

because they started out with thousands of nesting pairs in Florida Bay,

çünkü Florida Koyu'nda binlerce yuvalanan çift olarak başlayıp

and at the turn of the 20th century,

20. yüzyılın başında

they got down to two -- two nesting pairs.

ikiye indiler -- yuva yapan iki çift.

And why?

Peki neden?

That's because women thought they looked better on their hats

Çünkü kadınlar havada uçmalarındansa şapkalarında

then they did flying in the sky.

daha iyi göründüğünü düşündüler.

Then we banned the plume trade,

Sonra tüy ticaretini yasakladık

and their numbers started rebounding.

ve sayıları tekrar artmaya başladı.

And as their numbers started rebounding,

Ve sayıları tekrar artmaya başlayınca,

scientists began to pay attention,

bilim insanları dikkat etmeye başladı,

they started studying these birds.

bu kuşları araştırmaya başladılar.

And what they found out is that

Buldukları şeyse

these birds' behavior is intrinsically tied

bu kuşların davranışlarının aslen

to the annual draw-down cycle of water in the Everglades,

Everglades su havzasını tanımlayan şey olan

Everglades'teki yıllık su döngüsünün geri çekilmesine bağlı olduğu.

the thing that defines the Everglades watershed.

What they found out is that

Buldukları şey

these birds started nesting in the winter as the water drew down,

bu kuşlar kışın sular çekilince yuva yapmaya başlıyorlar,

because they're tactile feeders, so they have to touch whatever they eat.

çünkü bunlar dokunsal besleniyorlar, yani yedikleri şeye dokunmaları lazım.

And so they wait for these concentrated pools of fish

Bundan dolayı yoğun balık havuzunun

to be able to feed enough to feed their young.

yavruları için yeterli besini sağlamalarını beklerler.

So these birds became the very icon of the Everglades --

Bu yüzden bu kuşlar Everglades'in sembolü hâline gelmiştir --

an indicator species of the overall health of the system.

sistemin bütününün sağlığını gösteren bir türdür.

And just as their numbers were rebounding in the mid-20th century --

Sayıları 20. yüzyılın ortasında tekrar artmaya başlayınca --

shooting up to 900, 1,000, 1,100, 1,200 --

900, 1.000, 1.100, 1.200'e çıkınca --

just as that started happening, we started draining the southern Everglades.

bu olmaya başlayınca, güney Everglades'i boşaltmaya başladık.

And we stopped two-thirds of that water from moving south.

Bu suyun üçte ikisinin güneye gidişini durdurduk.

And it had drastic consequences.

Bunun güçlü etkileri oldu.

And just as those numbers started reaching their peak,

Bu sayılar tepeye ulaşmaya başlayınca,

unfortunately, today, the real spoonbill story,

ne yazık ki bugün gerçek kaşıkçı balıkçıl hikâyesi,

the real photo of what it looks like is more something like this.

neye benzediğinin gerçek hikâyesi bunun gibi.

And we're down to less than 70 nesting pairs in Florida Bay today,

Bugün Florida Koyu'nda 70 yuva yapan çifte düştü,

because we've disrupted the system so much.

çünkü sisteme çok fazla müdahale ettik.

So all these different organizations are shouting, they're screaming,

Bütün bu farklı organizasyonlar bağırıyorlar, çığlık atıyorlar,

"The Everglades is fragile! It's fragile!"

"Everglades kırılgan! O kırılgan!"

It is not.

Değil.

It is resilient.

Dayanıklı.

Because despite all we've taken, despite all we've done and we've drained

Çünkü aldığımız her şeye rağmen, yaptığımız her şeye rağmen, boşaltmamıza,

and we've dammed and we've dredged it,

baraj kurmamıza, dibini taramamıza rağmen

pieces of it are still here, waiting to be put back together.

parçaları hâlâ orada, bir araya konmayı bekliyor.

And this is what I've loved about South Florida,

Ve Güney Florida ile ilgili sevdiğim şey bu,

that in one place, you have this unstoppable force of mankind

tek bir yerde insanoğlunun durdurulamaz gücünün

meeting the immovable object of tropical nature.

tropikal doğanın sabit nesnesiyle buluştuğu şeye sahipsiniz.

And it's at this new frontier that we are forced with a new appraisal.

İşte bu yeni sınırda yeni bir değerlendirmeye zorlanıyoruz.

What is wilderness worth?

Yaban hayatının değeri nedir?

What is the value of biodiversity, or our drinking water?

Biyoçeşitliliğin veya içme suyumuzun değeri nedir?

And fortunately, after decades of debate,

Şanslıyız ki onlarca yıllık tartışmalardan sonra

we're finally starting to act on those questions.

sonunda bu sorular üzerine harekete geçmeye başlıyoruz.

We're slowly undertaking these projects

Koya tatlı suyu geri getirmek

to bring more freshwater back to the bay.

için yavaş yavaş bu projelere girişiyoruz.

But it's up to us as citizens, as residents, as stewards

Ama bu biz vatandaşların, ikamet edenlerin, temsilcilerin

to hold our elected officials to their promises.

seçilmiş yetkililere verdikleri sözleri tutmalarını sağlamasına bağlı.

What can you do to help?

Yardım etmek için ne yapabilirsiniz?

It's so easy.

Çok kolay.

Just get outside, get out there.

Sadece dışarı çıkın, oraya gidin.

Take your friends out, take your kids out,

Arkadaşlarınızı, çocuklarınızı,

take your family out.

ailenizi dışarı çıkarın.

Hire a fishing guide.

Balıkçılık rehberi tutun.

Show the state that protecting wilderness

Devlete yaban hayatını korumanın

not only makes ecological sense, but economic sense as well.

sadece ekolojik olarak değil, ekonomik olarak da mantıklı olduğunu gösterin.

It's a lot of fun, just do it -- put your feet in the water.

Çok eğlenceli, sadece yapın -- ayağınızı suya sokun.

The swamp will change you, I promise.

Bataklık sizi değiştirecek, söz veriyorum.

Over the years, we've been so generous

Yıllardır ülkedeki diğer alanlarla

with these other landscapes around the country,

ilgili olarak son derece cömerttik,

cloaking them with this American pride,

onları Amerikalı onuru ile sakladık,

places that we now consider to define us:

şimdi bizi tanımlayan yerler olarak:

Grand Canyon, Yosemite, Yellowstone.

Büyük Kanyon, Yosemite, Yellowstone.

And we use these parks and these natural areas

Bu parkları ve bu doğal alanları

as beacons and as cultural compasses.

yol göstericiler ve kültürel pusulalar olarak kullanıyoruz.

And sadly, the Everglades is very commonly

Ne yazık ki Everglades genelde

left out of that conversation.

bu konunun dışında kalıyor.

But I believe it's every bit as iconic and emblematic

Ama inanıyorum ki bu da diğer yaban hayatı olan yerler gibi

of who we are as a country

ülke olarak kim olduğumuza dair

as any of these other wildernesses.

benzer şekilde sembolik ve simgesel.

It's just a different kind of wild.

Sadece farklı bir yaban.

But I'm encouraged,

Ama ümitliyim,

because maybe we're finally starting to come around,

çünkü belki sonunda yola geliyoruz,

because what was once deemed this swampy wasteland,

çünkü bir zamanlar bataklığımsı boş bir arazi sayılan

today is a World Heritage site.

bu yer şimdi Dünya Kültür Mirası alanı.

It's a wetland of international importance.

Uluslararası önemde bir sulak alan.

And we've come a long way in the last 60 years.

Son 60 yılda uzun yol katettik.

And as the world's largest and most ambitious wetland restoration project,

Dünyanın en büyük ve en iddialı sulak alan restorasyonu projesi olarak,

the international spotlight is on us in the Sunshine State.

Güneşli Eyalet'te uluslararası sahne ışıkları bizim üzerimizde.

Because if we can heal this system,

Çünkü eğer sistemi iyileştirebilirsek,

it's going to become an icon for wetland restoration

tüm dünyada sulak alan restorasyonu için

all over the world.

bir sembol hâline gelecek.

But it's up to us to decide which legacy we want to attach our flag to.

Ama bayrağımıza hangi mirası ekleyeceğimize

karar vermek bizim elimizde.

They say that the Everglades is our greatest test.

Everglades'in bizim için en büyük sınav olduğu söyleniyor.

If we pass it, we get to keep the planet.

Eğer geçersek, gezegeni koruyacağız.

I love that quote,

Bu alıntıyı seviyorum,

because it's a challenge, it's a prod.

çünkü bu bir meydan okuma, bir teşvik.

Can we do it? Will we do it?

Yapabilir miyiz? Yapacak mıyız?

We have to, we must.

Yapmalıyız, yapmak zorundayız.

But the Everglades is not just a test.

Ama Everglades sadece bir sınav değil.

It's also a gift,

Aynı zamanda hediye

and ultimately, our responsibility.

ve sonuç olarak bizim sorumluluğumuz.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)