How we can face the future without fear, together | Rabbi Lord Jonathan Sacks

Çeviri: Gunperi Sisman Gözden geçirme: Meric Aydonat

"These are the times,"

''Bu zamanlar, insanın ruhunu

said Thomas Paine,

test eden zamanlar.''

"that try men's souls."

demişti Thomas Paine.

And they're trying ours now.

Ve şimdi de bizimki test ediliyor.

This is a fateful moment in the history of the West.

Bugün Batı'nın tarihi için bir kader anı.

We've seen divisive elections and divided societies.

Bölücü seçimler ve bölünmüş toplumlar görüyoruz.

We've seen a growth of extremism

Aşırı hareketlerin yükselişini görmekteyiz

in politics and religion,

hem siyaset hem din alanlarında.

Bunları da besleyinin, ayak uyduramadığımız

all of it fueled by anxiety, uncertainty and fear,

hızda değişen dünyamızdan

of a world that's changing almost faster than we can bear,

ve bu değişimin kaldırabileceğimizden hızlı olacağının yarattığı

and the sure knowledge that it's going to change faster still.

endişe, belirsizlik ve korku.

Washington'da bir arkadaşım var,

I have a friend in Washington.

I asked him, what was it like being in America

ona son seçimlerde Amerika'da

during the recent presidential election?

olmanın nasıl birşey olduğunu sordum.

He said to me, "Well,

Bana dedi ki,

it was like the man

''Titanik gemisinin güvertesinde

sitting on the deck of the Titanic

elinde viskisi ile oturan adamın

with a glass of whiskey in his hand

''buz istediğimden eminim ---'

and he's saying, 'I know I asked for ice --

fakat bu saçmalık!''

(Laughter)

(Gülüşmeler)

but this is ridiculous.'"

demesi gibi birşey.

So is there something we can do,

Yapabileceğimiz bir şey var mı,

each of us,

bireyler olarak,

to be able to face the future without fear?

yani geleceği korkuyla karşılamamak için?

I think there is.

Bence var.

And one way into it is to see

Bunu görmenin bir şekli

that perhaps the most simple way into a culture and into an age

kültürlere ve çağımıza şunu sormak olacaktır:

is to ask: What do people worship?

İnsanlar neye tapıyor?

People have worshipped so many different things --

İnsanlar çağlar boyunca farklı şeylere taptılar --

the sun, the stars, the storm.

güneşe, yıldızlara, fırtınaya.

Some people worship many gods, some one, some none.

Bazı insanlar birden fazla tanrıya tapınır,

bazıları bir taneye, bazıları ise hiç.

In the 19th and 20th centuries,

19. ve 20. yüzyıllarda

people worshipped the nation,

insanlar milletlerine tapındılar,

the Aryan race, the communist state.

Aryan ırkına, komunizme.

What do we worship?

Biz neye tapıyoruz?

I think future anthropologists

Sanırım gelecekteki antropologlar

will take a look at the books we read

okuduğumuz kitaplara bakacaklar,

on self-help, self-realization,

yani kişisel yardım ve özgüven üstüne

self-esteem.

olanlara.

They'll look at the way we talk about morality

Bizlerin ahlâk hakkında konuşma şeklimizin

insanların kendine dürüst olması olarak bakacaklar,

as being true to oneself,

the way we talk about politics

siyaset hakkında konuşmalarımızı

as a matter of individual rights,

insan haklarıyla âlakalı oluşuna bakacaklar

and they'll look at this wonderful new religious ritual we have created.

ve bu yeni yarattığımız dinî rituele bakacaklar.

You know the one?

Hangisi biliyor musunuz?

Called the "selfie."

Buna ''selfie'' diyorlar.

And I think they'll conclude that what we worship in our time

Sanırım çağımızda tapındığımız şeyin bireyin,

is the self, the me, the I.

benim, kendimin olduğu sonucuna varacaklar.

And this is great.

Ve bu müthiş.

It's liberating. It's empowering. It's wonderful.

Bu özgürleştirici. Bu güçlendirici. Muhteşem.

But don't forget that biologically, we're social animals.

Ama unutmayın ki biyolojik olarak bizler sosyal hayvanlarız.

We've spent most of our evolutionary history

Evrimsel tarihimizin çoğunu

in small groups.

küçük gruplar içinde geçirdik.

We need those face-to-face interactions

Yüzyüze iletişime ihtiyacımız var.

where we learn the choreography of altruism

Duyarlılığın kareografisini bu ruhsal etkileşimler sayesinde

and where we create those spiritual goods

öğreniriz ve yalnızlığımızın yerini

like friendship and trust and loyalty and love

dostluk, güven, sadakat ve

that redeem our solitude.

sevgiye bırakırız.

When we have too much of the "I" and too little of the "we,"

Ne zaman ''ben''den daha çok ve ''biz''den daha az varsa,

we can find ourselves vulnerable,

kendimizi savunmasız,

fearful and alone.

korkak ve yalnız buluruz.

It was no accident that Sherry Turkle of MIT

MIT'den Sherry Turkle'ın

called the book she wrote on the impact of social media

sosyal medya hakkında yazdığı kitabının adının

"Alone Together."

''Birlikte Yalnızız'' koymuş olması bir kaza değil.

So I think the simplest way of safeguarding the future "you"

Gelecekteki ''seni'' korumanın en basit yolu bence

is to strengthen the future "us"

gelecekteki ''biz''i üç boyutta

in three dimensions:

güçlendirerek mümkün:

the us of relationship,

İlişkilerimizdeki biz,

the us of identity

kimliğimizdeki biz

and the us of responsibility.

ve sorumluluklarımızdaki biz.

So let me first take the us of relationship.

O zaman ilişkilerimizdeki biz ile başlayayım.

And here, forgive me if I get personal.

Eğer biraz özelden konuşursam, beni affedin.

Once upon a time,

Bir zamanlar,

a very long time ago,

çok çok uzun zaman önce,

I was a 20-year-old undergraduate

20 yaşında felsefe okuyan

studying philosophy.

bir üniversite öğrencisiydim.

I was into Nietzsche and Schopenhauer and Sartre and Camus.

Nietsche ve Schopenhauer, Sartre ve Camus'u seviyordum.

I was full of ontological uncertainty

Ontolojik belirsizlikle

and existential angst.

ve varoluşsal korkuyla doluydum.

It was terrific.

Bu harikaydı.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I was self-obsessed and thoroughly unpleasant to know,

Kendimle doluydum ve bunu bilmek çok üzücü,

until one day I saw

taa ki bir gün parkın karşısında

across the courtyard

bir kız görene kadar

a girl

ve bu kız,

who was everything that I wasn't.

benim olmadığım herşeydi.

She radiated sunshine.

Gün ışığı saçıyordu.

She emanated joy.

mutluluk yayıyordu.

I found out her name was Elaine.

Adının Elaine olduğunu öğrendim.

We met. We talked.

Tanıştık. Konuştuk.

We married.

Ve evlendik.

And 47 years, three children and eight grandchildren later,

47 yıldır, üç çocuk ve sekiz torundan sonra,

I can safely say

diyebilirim ki,

it was the best decision I ever took in my life,

bu hayatımda aldığım en iyi karardı,

because it's the people not like us

çünkü bizi geliştiren,

that make us grow.

bize benzeyemeyen insanlardır.

And that is why I think

Ve bence bu yüzden

we have to do just that.

tam da bunu yapmalıyız.

The trouble with Google filters,

Google filtreleri

Facebook friends

ve Facebook arkadaşlarıyla

and reading the news by narrowcasting rather than broadcasting

olan sorun, aldığımız haberlerin yayılarak değil daraltılarak dağıtımı,

means that we're surrounded almost entirely by people like us

yani tamamen bize benzeyen insanlarla, düşünceleri,

whose views, whose opinions, whose prejudices, even,

görüşleri, önyargıları

are just like ours.

bize benzeyen insanlarla çevrili oluşumuz.

And Cass Sunstein of Harvard has shown

Ve Harvard'tan Cass Sunstein'in

that if we surround ourselves with people with the same views as us,

gösterdiği gibi, kendimizi bize benzeyen insanlarla

we get more extreme.

çevrelersek, aşırıcı oluruz.

I think we need to renew those face-to-face encounters

Bence kendimize bezemeyen insanlarla

with the people not like us.

yüz-yüze karşılaşmaları yenilemeliyiz.

I think we need to do that

Bunu büyük görüş ayrılıkları

in order to realize that we can disagree strongly

yaşamamıza rağmen,

and yet still stay friends.

arkadaş kalabilmemizle yapabilmeliyiz.

It's in those face-to-face encounters

Çünkü bu yüzyüze karşılaşmalar

that we discover that the people not like us

aracılığıyla bizler bizim gibi olmayan insanların da

are just people, like us.

bizim gibi insan olduklarını keşfedebiliriz.

And actually, every time

Ve aslında, dostluk elimizi

we hold out the hand of friendship

bize sınıf olarak, inanç yönünden

to somebody not like us,

farklı olan birine,

whose class or creed or color are different from ours,

uzattığımız her anda

we heal

yaralı dünyamızın

one of the fractures

bir kırığını

of our wounded world.

iyileştiririz.

That is the us of relationship.

Bu ilişkilerdeki biziz.

Second is the us of identity.

İkincisi kimliğmiz ve biz.

Let me give you a thought experiment.

Size bir düşünce deneyi vereyim.

Washington'a hiç gittiniz mi? Oradaki anıtları hiç gördünüz mü?

Have you been to Washington? Have you seen the memorials?

Absolutely fascinating.

Kesinlikle müthiş.

There's the Lincoln Memorial:

Lincoln Anıtı:

Gettysburg Address on one side, Second Inaugural on the other.

Gettysburg Konuşması bir yanında İkinci başkanlık konuşması diğer yanında.

You go to the Jefferson Memorial,

Jefferson Anıtına giderseniz,

screeds of text.

uzunca metinler.

Martin Luther King Memorial,

Martin Luther King Anıtı,

more than a dozen quotes from his speeches.

konuşmalarından düzinelerce alıntılar.

I didn't realize, in America you read memorials.

Amerika'da anıtları okuduğunuzu bilmiyordum.

Now go to the equivalent in London in Parliament Square

Şimdi Londra'ya gidin, Parlamento meydanındaki anıtlarda

and you will see that the monument to David Lloyd George

ve David Lloyd George'un anıtında

contains three words:

sadece üç sözcük olduğunu göreceksiniz:

David Lloyd George.

David Lloyd George.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Nelson Mandela gets two.

Nelson Mandela'da iki sözcük.

Churchill gets just one:

Churchill için ise sadece bir:

Churchill.

Churchill.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Why the difference? I'll tell you why the difference.

Bu fark niye? Size açıklayım.

Because America was from the outset a nation of wave after wave of immigrants,

Çünkü Amerika mülteci dalgalarının ard arda geldiği

so it had to create an identity

ve bir kimlik yaratmak zorunda olan

which it did by telling a story

ve bunu da bir hikaye anlatarak

which you learned at school, you read on memorials

başlatan bir ülke, ve bu yüzden okullarda anıtlar hakkında

and you heard repeated in presidential inaugural addresses.

okuyorsunuz, ve başkanlık konuşmalarında da bunu yeniden dinliyorsunuz.

Britain until recently wasn't a nation of immigrants,

Yakın zamana kadar İngiltere mültecilerden oluşan

so it could take identity for granted.

bir ülke olmadı, ve kimliğini hep var saydı.

The trouble is now

Sorun şu ki,

that two things have happened which shouldn't have happened together.

aynı anda olmaması gereken iki şey aynı anda oldu.

The first thing is in the West we've stopped telling this story

Birincisi, Batıda biz bu hikayeyi söylemekten vazgeçtik

of who we are and why,

yani kim ve neden burda olduğumuz,

even in America.

Amerika'da bile.

And at the same time,

Ve aynı zamanda,

immigration is higher than it's ever been before.

mülteci sayısı hiç olmadığı kadar yükseldi.

So when you tell a story and your identity is strong,

Yani bir hikaye anlattığınız zaman ve kimliğiniz güçlüyse,

you can welcome the stranger,

yabancıları kabul edebilirsiniz,

but when you stop telling the story,

ama hikayenizi anlatmaktan vazgeçerseniz,

your identity gets weak

kimliğiniz zayıflar

and you feel threatened by the stranger.

ve yabancıları tehdit olarak görmeye başlarsınız.

And that's bad.

Ve bu çok kötü.

I tell you, Jews have been scattered and dispersed and exiled for 2,000 years.

Yahudiler, göçebe olmuş ve sürgün halde 2000 yıl kadar yaşadılar.

We never lost our identity.

Kimliğimizi hiç kaybetmedik.

Why? Because at least once a year,

Neden? Çünkü en az yılda bir kez,

on the festival of Passover,

Pesah Bayramında,

we told our story and we taught it to our children

kendi hikayemizi anlatıp çocuklarımıza da öğrettik

and we ate the unleavened bread of affliction

ve ıstıraplı mayasız ekmeğimizi yiyip

and tasted the bitter herbs of slavery.

köleliğin acı bitkilerini yedik.

So we never lost our identity.

Böylece kimliğimizi asla kaybetmedik.

I think collectively

Bence topluca

we've got to get back to telling our story,

kendi hikayemizi yeniden anlatmaya geri dönmeliyiz

who we are, where we came from,

yani kim olduğumuz ve nereden geldiğimiz

what ideals by which we live.

ve hangi idealleri yaşattığımız hakkında.

And if that happens,

Ve eğer bu olursa,

we will become strong enough

yeniden güçleneceğiz

to welcome the stranger and say,

ve yabancılara diyebileceğiz ki,

"Come and share our lives,

''Gelin ve hayatlarımızı paylaşın,

share our stories,

hikayelerimizi paylaşın,

share our aspirations and dreams."

beklentilerimizi ve hayallerimizi paylaşın''

That is the us of identity.

Bu kimliğimizdeki biziz.

And finally, the us of responsibility.

Ve son olarak, sorumluluklarımızda biz.

Do you know something?

Biliyor musunuz?

My favorite phrase in all of politics,

Siyasette en çok sevdiğim sözcük

very American phrase,

çok Amerikan olan bir deyim,

is: "We the people."

''Biz, halk.''

Why "we the people?"

Neden, ''Biz, halk?''

Because it says that we all share collective responsibility

Çünkü bu hepimizin toplu geleceğimiz için

for our collective future.

toplu bir sorumluluk paylaştığını anlatıyor.

And that's how things really are and should be.

Bu aslında işlerin nasıl olduğu ve olması gerektiğini gösteriyor.

Have you noticed how magical thinking

Kurgusal bir düşünce şeklinin siyasetimizde

has taken over our politics?

nasıl yükseldiğinin farkında mısınız?

So we say, all you've got to do is elect this strong leader

Diyoruz ki, yapmamız gereken tek şey bu güçlü lideri seçmek

and he or she will solve all our problems for us.

ve bizim sorumlarımızı bizim yerimize de çözecek.

Believe me, that is magical thinking.

Bana inanın ki bu kurgusal bir düşünce.

And then we get the extremes:

Sonra aşırıcılar karşımıza çıkar:

the far right, the far left,

Aşırı sağ, aşırı sol,

the extreme religious and the extreme anti-religious,

aşırı dinci ve aşırı anti dinci,

the far right dreaming of a golden age that never was,

hiç yaşanmamış bir altın çağı hayal eden bir aşırı sağ

the far left dreaming of a utopia that never will be

ve hiç ulaşılamayacak bir ütopyaya inanan aşırı sol

and the religious and anti-religious equally convinced

ve aşırı dindar ve aşırı anti-din kampları şse

that all it takes is God or the absence of God

Tanırının varlığının veya yokluğunun,

to save us from ourselves.

bizleri kendimizden kurtaracağına inanıyor.

That, too, is magical thinking,

Bunlar da kurgusal düşünceler,

because the only people who will save us from ourselves

çünkü bizi kendimizden kurtarabilecek insanlar,

is we the people,

''biz, halk'' tır.

all of us together.

Hepimiz birlikte.

And when we do that,

Ve bunu yaptığımızda,

and when we move from the politics of me

bireysel siyasetten öteye baktığımızda

to the politics of all of us together,

birlikte siyasete baktığımızda

we rediscover those beautiful, counterintuitive truths:

güzel ve beklentilerimizin karşıtı gerçekleri keşfedebiliriz:

that a nation is strong

toplumlar,

when it cares for the weak,

zayıflara baktıkları zaman güçlenir,

that it becomes rich

fakirlere baktıkları zaman

when it cares for the poor,

zenginleşir

it becomes invulnerable when it cares about the vulnerable.

ve savunmasızlara baktığında savunmasını geliştirebilir.

That is what makes great nations.

Müthiş toplumları müthiş yapan budur.

(Applause)

(Alkışlar)

So here is my simple suggestion.

Benim size basit önerim şudur.

It might just change your life,

Bu hayatınızı değiştirebilir,

and it might just help to begin to change the world.

belki dünyayı da değiştirebilir.

Do a search and replace operation

Kafanızdaki metinler üzerinde bir

on the text of your mind,

ara ve değiştir operasyonu yapın

and wherever you encounter the word "self,"

ve ne zaman ''kendim'' sözcüğüyle karşılaşırsanız,

substitute the word "other."

''diğeri'' kelimesiyle değiştirin.

So instead of self-help, other-help;

Yani kişisel-yardım yerine diğerine yardım,

instead of self-esteem, other-esteem.

özgüven yerine, diğerinin güveni.

And if you do that,

Ve eğer bunu yaparsanız,

you will begin to feel the power

beni dini edebiyat içinde,

of what for me is one of the most moving sentences

en çok etkileyen cümlelerden birinin

in all of religious literature.

gücünü hissetmeye başlayacaksınız:

"Though I walk through the valley of the shadow of death,

''Ölümün gölgesinin dolaştığı vadiden yürüyor olsam da,

I will fear no evil,

korkum yok,

for you are with me."

çünkü benimlesin.''

We can face any future without fear

Gelecekle korkusuzca yüzleşebilriz

so long as we know

eğer bunu

we will not face it alone.

tek başımıza yüzleşmeyeceğimizi bilirsek.

So for the sake of the future "you,"

Bu yüzden gelecekteki ''sen,'' aşkına,

together let us strengthen

haydi hep birlikte

the future "us."

gelecekteki ''biz''i güçlendirelim.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)