Laws that choke creativity | Larry Lessig

Larry Lessig yasaların yaratıcılığı boğduğunu söylüyor.

Çeviri: Zorbay Cetin Gözden geçirme: osman oguz ahsen

(Applause)

(Alkışlar)

I want to talk to you a little bit about user-generated content.

Sizlere, kullanıcı kaynaklı içerikten biraz bahsetmek istiyorum.

I'm going to tell you three stories on the way to one argument

Bir görüşe yönelik üç hikaye anlatacağım.

that's going to tell you a little bit

Bu hikayeler size,

about how we open user-generated content up for business.

kullanıcı kaynaklı içeriğin nasıl ticarete açılacağını anlatacak.

So, here's the first story.

İşte ilk hikaye.

1906. This man, John Philip Sousa, traveled to this place,

1906. Bu adam, John Philip Souza,

the United States Capitol, to talk about this technology,

bu yere, Amerikan kongre binasına, giderek

what he called the, quote, "talking machines."

"Konuşan Makineler" dediği bu teknoloji hakkında konuşma yaptı.

Sousa was not a fan of the talking machines.

Sousa Konuşan Makineler'in bir hayranı değildi.

This is what he had to say.

Söylediği şuydu:

"These talking machines are going to ruin artistic development

"Bu Konuşan Makineler, bu ülkedeki müziğin

of music in this country.

sanatsal gelişimini mahvedecek.

When I was a boy, in front of every house in the summer evenings,

Ben küçük bir çocukken, yaz akşamları her evin önünde

you would find young people together

zamanın şarkılarını veya geçmişin şarkıları

singing the songs of the day, or the old songs.

bir arada söyleyen gençler bulurdunuz.

Today, you hear these infernal machines going night and day.

Bugün, sabah akşam susmayan bu cehennemlik makineleri duyuyorsunuz.

We will not have a vocal chord left," Sousa said.

Ses tellerimiz yok olacak." Souza'ya göre,

"The vocal chords will be eliminated by a process of evolution

ses telleri bir evrim süreci sonucunda,

as was the tail of man when he came from the ape."

tıpkı insanın maymundan gelirken ki kuyruğu gibi yok olacaktı.

Now, this is the picture I want you to focus on.

Şimdi, odaklanmanızı istediğim resim şu.

This is a picture of culture.

Bu, kültürün bir resmi.

We could describe it using modern computer terminology

Onu, modern bilgisayar terimleri ile

as a kind of read-write culture.

bir çeşit oku-yaz (RW) kültürü olarak nitelendirebiliriz.

It's a culture where people participate in the creation

İnsanların kendi kültürlerinin yaratılmasına ve

and the re-creation of their culture. In that sense, it's read-write.

yeniden yaratılmasına katıldıkları bir kültür. Bu açıdan, oku-yaz.

Sousa's fear was that we would lose that capacity

Sousa'nın korkusu, bu kapasiteyi

because of these, quote, "infernal machines." They would take it away.

bu "cehennemlik makineler" yüzünden kaybedeceğimizdi. Elimizden alacaklardı.

And in its place, we'd have the opposite of read-write culture,

Ve bunun yerine elimizde, oku-yaz (RW) kültürünün tersi olan

what we could call read-only culture.

sadece-oku (RO) kültürü diyebileceğimiz şey kalacaktı.

Culture where creativity was consumed

Yaratıcılığın tüketildiği, fakat

but the consumer is not a creator.

tüketicinin bir yaratıcı olmadığı kültür.

A culture which is top-down, owned,

Yukarının aşağıya sahip olduğu,

where the vocal chords of the millions have been lost.

milyonların ses tellerinin kaybolduğu bir kültür.

Now, as you look back at the twentieth century,

Şimdi, 20. yüzyıla baktığınızda

at least in what we think of as the, quote, "developed world" --

en azından, dünyanın "gelişmiş ülkeler" dediğimiz kısmında

hard not to conclude that Sousa was right.

Souza'nın haklı olduğunu sonucuna varmamak çok zor.

Never before in the history of human culture

İnsanlık kültürü tarihinde, kültür hiç bu kadar ticari,

had it been as professionalized, never before as concentrated.

hiç bu kadar bir noktaya odaklanmış olmamış,

Never before has creativity of the millions

ve milyonlarca insanın yaratıcılığı

been as effectively displaced,

hiç bu kadar etkili bir şekilde ortadan kaldırılmamıştı...

and displaced because of these, quote, "infernal machines."

bu "cehennemlik makineler" yüzünden.

The twentieth century was that century

20. yüzyıl o yüzyıldı ki,

where, at least for those places we know the best,

en azından, en iyi bildiğimiz yerlerde

culture moved from this read-write to read-only existence.

kültür oku-yaz olmaktan çıkıp sadece-oku varoluşa büründü.

So, second. Land is a kind of property --

Pekala, ikinci. Toprak bir çeşit mülktür.

it is property. It's protected by law.

Kanun tarafından korunan bir mülk.

As Lord Blackstone described it, land is protected by trespass law,

Lord Blackstone'un tanımladığı şekliyle, toprak, girişi sınırlayan kanunlarla korunur.

for most of the history of trespass law,

Giriş sınırlayan kanunların tarihi boyunca

by presuming it protects the land all the way down below

toprağın, yerin en altından, havaya doğru

and to an indefinite extent upward.

belirsiz bir yüksekliğe kadar korunduğu varsayılmıştır.

Now, that was a pretty good system

Şimdi, bu toprak düzenlemeleri tarihinin büyük bir kısmı için

for most of the history of the regulation of land,

oldukça iyi bir sistemdi,

until this technology came along, and people began to wonder,

ta ki, bu teknoloji çıkagelip, insanlar bu aletlerin

were these instruments trespassers

üzerinde uçtukları ülkelerin

as they flew over land without clearing the rights

alttaki tarlalarına sorgusuz sualsiz giriş yapıp

of the farms below as they traveled across the country?

yapmadıklarını düşünmeye başlayıncaya kadar.

Well, in 1945, Supreme Court got a chance to address that question.

Nitekim 1945'de, anayasa mahkemesi bu soruya hitap etme fırsatı yakaladı.

Two farmers, Thomas Lee and Tinie Causby, who raised chickens,

Tavuk yetiştiren iki çiftçi, Thomas Lee ve Tinie Cosby,

had a significant complaint because of these technologies.

bu teknoloji hakkında çok dişe dokunur bir şikayette bulundular.

The complaint was that their

Şikayetleri, tavuklarının

chickens followed the pattern of the airplanes

uçaklar toprakları üzerinden geçerken

and flew themselves into the walls of the barn

kendilerini, uçakların rotalarını takiben,

when the airplanes flew over the land.

ağılın duvarlarına vurmaları idi.

And so they appealed to Lord Blackstone

Ve böylece Lord Blackmore'a başvurarak

to say these airplanes were trespassing.

bu uçakların izinsiz giriş yaptıklarının söylediler.

Since time immemorial, the law had said,

Eski zamanlardan beri kanun demişti ki,

you can't fly over the land without permission of the landowner,

arazi sahibinin izni olmadan arazinin üzerinden uçamazsın.

so this flight must stop.

Öyleyse, bu uçuş durmalı.

Well, the Supreme Court considered this 100-years tradition

Anayasa mahkemesi bu 100 yıllık geleneği gözden geçirdi

and said, in an opinion written by Justice Douglas,

ve hakim Douglass'ın yazılı bir açıklaması ile dedi ki,

that the Causbys must lose.

Cosbyler bu davayı kaybetmelidir.

The Supreme Court said the doctrine protecting land

Anayasa mahkemesi dedi ki, "Toprağı ta göklere kadar

all the way to the sky has no place in the modern world,

koruyan düsturun modern dünyada yeri yoktur.

otherwise every transcontinental flight would

Aksi takdirde, her kıtalar arası uçuş

subject the operator to countless trespass suits.

taşıyıcıya sayısız ihlal davası açılmasına sebep olacaktır."

Common sense, a rare idea in the law, but here it was. Common sense --

Hukukta nadir bir durum olan, sağduyu ortaya çıkmıştı.

(Laughter) --

(Kahkahalar)

Revolts at the idea. Common sense.

"Sağduyu bu fikre başkaldırmaktadır."

Finally. Before the Internet, the last great terror

Son olarak. İnternetten önce, içerik endüstrisini

to rain down on the content industry

meşgul eden son kabus

was a terror created by this technology. Broadcasting:

bu teknoloji tarafından yaratılmıştı: radyo/TV yayımcılığı.

a new way to spread content,

İçeriği yaymak için yeni bir yol,

and therefore a new battle over the control

ve buna bağlı olarak, içeriği yayan ticari işletmelerin

of the businesses that would spread content.

kontrolü üzerine verilen yeni bir savaş.

Now, at that time, the entity,

O zamanlarda, bu teknolojinin kullanılarak

the legal cartel, that controlled the performance rights

yayımlanacak çoğu müziğin oynatım haklarını

for most of the music that would be broadcast

kontrol eden kuruluş, resmi kartel,

using these technologies was ASCAP.

ASCAP'dı.

They had an exclusive license on the most popular content,

Çoğu popüler içeriğin yasal izinlerine tek başlarına sahiplerdi,

and they exercised it in a way that tried to demonstrate

ve bunu, yayımcılara kimin patron olduğunu

to the broadcasters who really was in charge.

göstermek istercesine kullanıyorlardı.

So, between 1931 and 1939, they raised rates by some 448 percent,

Böylece, 1931 ve 1939 yılları arasında fiyatlarını %448 gibi bir oranda yükselttiler,

until the broadcasters finally got together

ta ki, yayımcılar en sonunda bir araya gelip

and said, okay, enough of this.

bu kadar yeter deyinceye kadar.

And in 1939, a lawyer, Sydney Kaye, started something

Ve 1939'da bir avukat, Sydney Kaye, Broadcast Music Incorporated

called Broadcast Music Inc. We know it as BMI.

diye bir şey başlatıncaya kadar. Biz onu BMI olarak biliyoruz.

And BMI was much more democratic in the art

Ve BMI sanatta çok daha demokratikti.

that it would include within its repertoire,

Öyle ki, repertuvarına Afrikalı Amerikalı

including African American music for the first time in the repertoire.

müziğini ilk ekleyenler onlar olmuşlardı.

But most important was that BMI took public domain works

Ama en önemlisi, BMI'nin anonim işleri alıp

and made arrangements of them, which they gave away for free

onların aranjmanlarını yapması ve abonelerine

to their subscribers. So that in 1940,

bedavaya dağıtmasıydı. Böylece -1940'da

when ASCAP threatened to double their rates,

ASCAP fiyatlarını ikiye katlama tehdidi savurunca-

the majority of broadcasters switched to BMI.

yayımcıların büyük çoğunluğu BMI'ya geçti.

Now, ASCAP said they didn't care.

ASCAP umursamadığını söyledi.

The people will revolt, they predicted, because the very best music

"İnsanlar başkaldıracak" diye öngördüler, çünkü en iyi müzik

was no longer available, because they had shifted

artık ulaşılabilir değildi, çünkü artık

to the second best public domain provided by BMI.

BMI'nın sağladığı, ikinci en iyi, anonim işlere kaymışlardı.

Well, they didn't revolt, and in 1941, ASCAP cracked.

İnsanlar başkaldırmadılar, ve 1941'de ASCAP çatladı.

And the important point to recognize

Ve farkına varılması gereken önemli nokta,

is that even though these broadcasters

bu yayımcıların ikinci en iyi diyebileceğimiz

were broadcasting something you would call second best,

bir şeyi yayınlamalarına rağmen,

that competition was enough to break, at that time,

rekabetin, o zamanın resmi kartelini

this legal cartel over access to music.

müziğe erişim konusunda kırmış olmasıdır.

Okay. Three stories. Here's the argument.

Tamamdır. Üç hikaye. Şimdi de görüş.

In my view, the most significant thing to recognize

Benim görüşüme göre İnternetin yapmakta olduğu

about what this Internet is doing

farkedilmesi gereken en önemli şey,

is its opportunity to revive the read-write culture

Souza'nın romantize ettiği oku-yaz kültürünü

that Sousa romanticized.

diriltmek fırsatı olduğudur.

Digital technology is the opportunity

Sayısal teknoloji, meclise hakkında

for the revival of these vocal chords

tutkuyla hitap ettiği o ses tellerinin

that he spoke so passionately to Congress about.

dirilmesi için fırsattır.

User-generated content, spreading in businesses

Kullanıcı kaynaklı içerik, ticari dünyada

in extraordinarily valuable ways like these,

amatör kültürü kutlayan -burada görülenler gibi-

celebrating amateur culture.

olağanüstü yollarla yayılmaktadır.

By which I don't mean amateurish culture,

Bununla amatörce kültür demek istemiyorum,

I mean culture where people produce

insanların para için değil, yaptıkların şeyin aşkı için

for the love of what they're doing and not for the money.

üretim yaptıkları kültürü kastediyorum.

I mean the culture that your kids are producing all the time.

Çocuklarınızın sürekli ürettikleri kültürden bahsediyorum.

For when you think of what Sousa romanticized

Souza'nın romantize ettiği şeyi,

in the young people together, singing the songs of the day,

gençlerin beraberce, zamanın ve geçmişin şarkılarını

of the old songs, you should recognize

söylemelerini düşündüğünüzde, farketmelisiniz ki

what your kids are doing right now.

çocuklarınızın şu an yaptıkları şeyin ta kendisidir.

Taking the songs of the day and the old songs

Zamanın veya geçmişin şarkılarını almak

and remixing them to make them something different.

ve onları "remix"leyip onlardan farklı bir şey yapmak.

It's how they understand access to this culture.

Bu kültüre dahil olmayı böyle anlıyorlar.

So, let's have some very few examples

Haydi o zaman bir kaç örnek alalım ki burada neden bahsettiğim hakkında

to get a sense of what I'm talking about here.

bir fikir sahibi olabilesiniz.

Here's something called Anime Music Video, first example,

İşte Anime Müzik Klibi denen şey, ilk örneğimiz,

taking anime captured from television

televizyondan kopyalanan anime'leri alıp

re-edited to music tracks.

müzik parçaları üstüne tekrar kurgulamak.

(Music)

(Müzik)

This one you should be -- confidence. Jesus survives. Don't worry.

Şu konuda şüpheniz olmasın. İsa yaşıyor. Merak etmeyin.

(Music)

(Müzik: Gloria Gaynor'dan "I will Survive (Yaşayacağım)")

(Laughter)

(Kahkahalar)

And this is the best.

Ve bu da en iyisi.

(Music)

(Müzik: Lionel Ritchie ve Diana Ross'dan "Endless Love (Bitmeyen Aşk)")

My love ...

Aşkım...

There's only you in my life ...

Hayatımda sadece sen varsın...

The only thing that's bright ...

Parıldayan tek şey...

My first love ...

İlk aşkım...

You're every breath that I take ...

Aldığım her nefes sensin...

You're every step I make ...

Attığım her adım sensin...

And I ....

Ve ben...

I want to share all my love with you ...

Tüm aşkımı seninle paylaşmak istiyorum...

No one else will do ...

Başka kimse olmaz...

And your eyes ...

Ve gözlerin...

They tell me how much you care ...

Ne kadar umursadığını söyler bana...

(Music)

(Müzik)

So, this is remix, right?

İşte buna "remix" deniyor.

(Applause)

(Alkışlar)

And it's important to emphasize that what this is not

Ve şunu vurgulamak çok önemli:

is not what we call, quote, "piracy."

bu, bizim "korsancılık" dediğimiz şey değildir.

I'm not talking about nor justifying

Burada, insanların başkalarının yarattığı içeriği

people taking other people's content in wholesale

telif hakkı sahibinin izni olmadan toptan alıp dağıtmasından

and distributing it without the permission of the copyright owner.

bahsetmiyorum, bunu haklı da buluyorum.

I'm talking about people taking and recreating

İnsanların başkalarının içeriğini almalarından,

using other people's content, using digital technologies

sayısal teknolojileri kullanarak farklı bir şekilde söylemek için

to say things differently.

tekrar yaratmalarından bahsediyorum.

Now, the importance of this

Şimdi, bunun önemi

is not the technique that you've seen here.

burada gördüğünüz teknik değildir.

Because, of course, every technique that you've seen here

Çünkü, tabi ki, burada gördüğünüz her teknik

is something that television and film producers

televizyoncuların ve sinemacıların

have been able to do for the last 50 years.

son 50 senedir yapabildikleri şeyledir.

The importance is that that technique has been democratized.

Önemi tekniğin demokratikleştirilmiş olmasıdır.

It is now anybody with access to a $1,500 computer

Artık $1500'lık bir bilgisayara erişimi olan herkes

who can take sounds and images from the culture around us

etrafımızdaki kültürden sesleri ve görüntüleri alarak

and use it to say things differently.

farklı bir şekilde söylemek için kullanabilir.

These tools of creativity have become tools of speech.

Bu yaratıcılık araçları konuşma araçları haline gelmiştir.

It is a literacy for this generation. This is how our kids speak.

Bu nesil için okuryazarlık demektir. Bu çocuklarımızın konuşma şeklidir.

It is how our kids think. It is what your kids are

Çocuklarımızın düşünme şekli; sayısal teknolojileri

as they increasingly understand digital technologies

ve kendileri ile olan ilişkileri hakkında anlayışları arttıkça,

and their relationship to themselves.

çocuklarınızın olduğu şeydir.

Now, in response to this new use of culture using digital technologies,

Kanunlar, sayısal teknolojilerden faydalanarak kültürün bu yeni kullanımına tepki olarak

the law has not greeted this Sousa revival

bu Sousa dirilişine çok fazla sağduyu ile

with very much common sense.

yaklaşmamaktadır.

Instead, the architecture of copyright law

Bunun yerine, telif hakkı kanunlarının yapısı

and the architecture of digital technologies,

ve sayısal teknolojilerin mimarlarının

as they interact, have produced the presumption

etkileşimlerinin ürünü olarak, bu faaliyetlerin

that these activities are illegal.

kanunsuz olduğu varsayımı doğmuştur.

Because if copyright law at its core regulates something called copies,

Çünkü, eğer telif hakkı kanunları, temelinde, kopya denilen şeyi düzenliyorsa

then in the digital world the one fact we can't escape

sayısal dünyada kaçamayacağımız tek gerçek

is that every single use of culture produces a copy.

kültürün her bir kullanımının bir kopya yarattığıdır.

Every single use therefore requires permission;

O halde, her bir kullanım bir izin gerektirmektedir;

without permission, you are a trespasser.

izin olmadan sınır ihlali yapmaktasınızdır.

You're a trespasser with about as much sense

Bu anlayışa göre siz de

as these people were trespassers.

en az bu insanlar kadar ihlalcisiniz.

Common sense here, though, has not yet revolted

Diğer taraftan, buradaki sağduyu

in response to this response that the law has offered

kanunun bu tür yaratıcılığa tepkisine karşı

to these forms of creativity.

henüz başkaldırmış değil.

Instead, what we've seen

Bunun yerine gördüğümüz

is something much worse than a revolt.

bir başkaldırıdan çok daha kötü.

There's a growing extremism that comes from both sides

Kanun ile bu teknolojilerin kullanımı arasındaki

in this debate, in response to this conflict

bu çatışmaya tepki olarak, bu tartışmada

between the law and the use of these technologies.

her iki tarafta da büyümekte olan bir aşırılık var.

One side builds new technologies, such as one recently announced

Bir taraf, YouTube gibi sitelerden,

that will enable them

otomatik olarak

to automatically take down from sites like YouTube

adil kullanılıp kullanılmayacağı

any content that has any copyrighted content in it,

değerlendirilmeden içerik

whether or not there's a judgment of fair use

indirebilmeye olanak sağlayanlar gibi

that might be applied to the use of that content.

yeni teknolojiler geliştirmekte.

And on the other side, among our kids,

Ve diğer tarafta, çocuklarımız arasında

there's a growing copyright abolitionism,

büyükmekte olan bir telif hakkı karşıtlığı var,

a generation that rejects the very notion

telif haklarının esas varoluş sebebini

of what copyright is supposed to do, rejects copyright

reddeden bir nesil, telif haklarını reddederek

and believes that the law is nothing more than an ass

kanunun enayilik olduğuna, görmezden gelinmesi ve ona karşı

to be ignored and to be fought at every opportunity possible.

her fırsatta mücadele edilmesi gerektiğine inanıyor.

The extremism on one side begets extremism on the other,

Bir taraftaki aşırılık diğer tarafta da aşırılık doğuruyor.

a fact we should have learned many, many times over,

Şimdiye kadar bir çok kez öğrenmiş olmamız gereken bir gerçek.

and both extremes in this debate are just wrong.

Ve bu tartışmanın tarafları olan aşırıların her ikisi de haksız.

Now, the balance that I try to fight for,

Şimdi, uğruna savaşmaya çalıştığım denge...

I, as any good liberal, try to fight for first

Ben, her iyi liberal gibi önce

by looking to the government. Total mistake, right?

hükümet yönünde savaşmaya çalışıyorum. Tam bir yanlış, değil mi?

(Laughter)

(Kahkahalar)

Looked first to the courts and the legislatures to try to get them

Önce mahkemelere ve yasa yapıcılara yönel ve onların sistemi daha manalı

to do something to make the system make more sense.

hale getirecek bir şeyler yapmalarını sağlamaya çalış.

It failed partly because the courts are too passive,

Bu işe yaramadı, çünkü mahkemeler çok pasif,

partly because the legislatures are corrupted,

kısmen yasa yapıcıların yozlaşmış olmalarından dolayı.

by which I don't mean that there's bribery

Bununla, gerçek değişimi durdurmaya çalışan

operating to stop real change,

bir rüşvet çarkı olduğunu söylemeye çalışmıyorum.

but more the economy of influence that governs how Congress functions

Daha çok, Meclis'in işleme şeklini belirleyen etki ekonomisinden bahsediyorum.

means that policymakers here will not understand this

Yani, buradaki politikacıların onarmak için çok geç kalınmadan

until it's too late to fix it.

bunu anlamayacaklarını kastediyorum.

So, we need something different, we need a different kind of solution.

Öyleyse, farklı bir şeye, farklı bir çeşit çözüme ihtiyacımız var

And the solution here, in my view, is a private solution,

ve buradaki çözüm, bana göre, bir özel sektör çözümü,

a solution that looks to legalize what it is to be young again,

genç olmayı tekrar kanuni hale getirmeye çalışan ve bunun

and to realize the economic potential of that,

ekonomik potansiyelini farkeden bir çözüm,

and that's where the story of BMI becomes relevant.

ve burası, BMI hikayesinin konu ile ilgili hale geldiği yerdir.

Because, as BMI demonstrated, competition here

Çünkü BMI'ın gösterdiği gibi, buradaki rekabet

can achieve some form of balance. The same thing can happen now.

bir çeşit denge kurabilir. Aynı şey şimdi de olabilir.

We don't have a public domain to draw upon now,

Artık, üzerinden gidebileceğimiz anonim işler yok

so instead what we need is two types of changes.

öyleyse bunun yerine, ihtiyacımız olan şey iki tür değişimdir.

First, that artists and creators embrace the idea,

İlki, sanatçıların ve yaratıcıların işlerini daha serbest olarak

choose that their work be made available more freely.

kullanıma sunmayı seçmeleri fikrini kucaklamalarıdır.

So, for example, they can say their work is available freely

Mesela, işlerinin bu tür amatör kullanım gibi ticari olmayan kullanım için

for non-commercial, this amateur-type of use,

serbest, fakat ticari kullanım için

but not freely for any commercial use.

serbest olmadığını söyleyebilirler.

And second, we need the businesses

Ve ikincisi, bu oku-yaz kültürünü inşa eden

that are building out this read-write culture

ticari işletmelerin bu fırsatı açıkça kucaklamaları,

to embrace this opportunity expressly, to enable it,

olanak sağlamaları, ve böylece

so that this ecology of free content, or freer content,

bu özgür, veya daha özgür içerik ekolojisinin

can grow on a neutral platform

tarafsız bir düzlemde, her ikisi de

where they both exist simultaneously,

yan yana varolarak büyüyebilmesi,

so that more-free can compete with less-free,

böylece, daha-özgürün daha-az-özgür ile rekabet edebilmesi,

and the opportunity to develop the creativity in that competition

ve bu müsabakadaki yaratıcılığı geliştirme fırsatının

can teach one the lessons of the other.

birine diğerinin derslerini öğretebilmesidir.

Now, I would talk about one particular such plan

Aslında şimdi, hakkında bir şeyler bildiğim

that I know something about,

belirli bir plandan bahsederdim

but I don't want to violate TED's first commandment of selling,

ama TED'in reklam yasağını ihlal etmek istemiyorum,

so I'm not going to talk about this at all.

bu yüzden bundan hiç bahsetmeyeceğim.

I'm instead just going to remind you of the point that BMI teaches us.

Bunu yerine sadece BMI'nın bize öğrettiği noktayı hatırlatacağım.

That artist choice is the key for new technology

Sanatçıların seçimleri, yeni teknolojinin

having an opportunity to be open for business,

ticarete açılma fırsatı için anahtardır,

and we need to build artist choice here

ve bu yeni teknolojiler bu fırsata sahip olacaklarsa

if these new technologies are to have that opportunity.

sanatçıların seçimlerini şekillendirmeye ihtiyacımız var.

But let me end with something I think much more important --

Ama çok daha önemli olduğunu düşündüğüm bir şeyle bitirmeme izin verin,

much more important than business.

ticaretten çok daha önemli bir şey.

It's the point about how this connects to our kids.

O, bütün bunların çocuklarımıza bağlandığı nokta.

We have to recognize they're different from us. This is us, right?

Bizden farklı olduklarını farketmemiz gerekir. Bu biziz, değil mi?

(Laughter)

(Kahkahalar)

We made mixed tapes; they remix music.

Biz karışık kasetler yaptık; onlar müzikleri "remix"liyorlar.

We watched TV; they make TV.

Biz televizyon seyrettik; onlar televizyonu yapıyorlar.

It is technology that has made them different,

Onları bizden farklı yapan şey teknolojidir,

and as we see what this technology can do,

ve bizler bu teknolojinin neler yapabileceğini gördükçe

we need to recognize you can't kill

teknolojinin yarattığı içgüdüyü

the instinct the technology produces. We can only criminalize it.

öldüremeyeceğimizi farketmeliyiz; onu sadece bir suç haline getirebiliriz.

We can't stop our kids from using it.

Çocuklarımızı onu kullanmaktan alıkoyamayız;

We can only drive it underground.

onu sadece yeraltına itebiliriz.

We can't make our kids passive again.

Çocuklarımızı tekrar pasif hale getiremeyiz;

We can only make them, quote, "pirates." And is that good?

biz sadece onları "korsan" yapabiliriz. Ve bu iyi midir?

We live in this weird time. It's kind of age of prohibitions,

Garip bir zamanda yaşıyoruz, bir çeşit yasaklar çağı,

where in many areas of our life,

öyle ki, hayatımızın bir çok alanında

we live life constantly against the law.

hayatımızı sürekli kanunlara aykırı yaşıyoruz.

Ordinary people live life against the law,

Normal insanlar kanuna aykırı yaşıyorlar,

and that's what I -- we are doing to our kids.

ve bu, tam da benim -sizlerin- çocuklarımıza yaptığımız şey.

They live life knowing they live it against the law.

Kanuna aykırı olduklarını bildikleri bir hayat yaşıyorlar.

That realization is extraordinarily corrosive,

Bu farkındalık olağanüstü bir şekilde aşındırıcı,

extraordinarily corrupting.

olağanüstü bir şekilde yozlaştırıcı.

And in a democracy, we ought to be able to do better.

Ve bir demokraside bundan daha iyisini yapabiliyor olmamız lazım.

Do better, at least for them, if not for opening for business.

Ticarete kazandırmak için olmasa da, en azından onlar için, daha iyisini yapın.

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)