Ben Katchor's comics of bygone New York

Ben Katchor'ın eski New York karikatürleri

Çeviri: yasin alp aluç Gözden geçirme: serdar onuk

I'm going to read a few strips.

Sizlere bir kaç karikatür göstereceğim.

These are, most of these are

Bunlar, bunların çoğu, benim

from a monthly page I do

"Metropolis" adlı aylık

in and architecture and design magazine

mimarlık ve tasarım dergisine

called Metropolis.

yaptığım çalışmalar.

And the first story is called

Ve ilk hikayenin adı

"The Faulty Switch."

"Bozuk Elektrik Düğmesi".

Another beautifully designed new building

Çok güzel tasarlanmış bir bina daha

ruined by the sound of a common wall light switch.

duvardaki bilindik bir elektrik düğmesinin sesiyle mahvoldu.

It's fine during the day

Her şey yolundadır, odalar gündüz vakti güneş

when the main rooms are flooded with sunlight.

ışığına boğulurken.

But at dusk

Ama günbatımında

everything changes.

herşey değişir.

The architect spent hundreds of hours

Mimar, yeni kule ofisinin pirinçten

designing the burnished brass switchplates

yapılmış parlayan anahtar levhasını

for his new office tower.

tasarlamak için saatlerini harcamıştır.

And then left it to a contractor

Ve sonra da bu 79 cent'lik anahtarları

to install these 79-cent switches behind them.

yerleştirmesi için bir müteahhite bırakmıştır.

We know instinctively where to reach

Karanlık bir odaya girdiğimizde içgüdüsel

when we enter a dark room.

olarak nereye uzanmamız gerektiğini biliriz.

We automatically throw the little nub of plastic upward.

Otomatik olarak o küçük plastik parçasını yukarı kaldırırız.

But the sound we are greeted with,

Ama bizi karşılayan bu ses,

as the room is bathed in the simulated glow

oda akşam saatlerinin sahte

of late-afternoon light,

ışığı ile parıldarken,

recalls to mind

aklımıza bir Yunan

a dirty men's room

kahve dükkanının arka tarafındaki

in the rear of a Greek coffee shop.

pis bir adamın odasını getirir.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

This sound colors our first impression of any room;

Bu ses herhangi bir oda hakkındaki ilk izlenimimizi belirler.

it can't be helped.

Başka türlüsü olamaz.

But where does this sound,

Peki ama genel olarak "klik"

commonly described as a click, come from?

diye tarif edilen bu ses nereden gelmektedir?

Is it simply the byproduct of a

Bu yalnızca basit bir mekanik

crude mechanical action?

işlemin yan ürünü müdür?

Or is it an imitation

Yoksa hayal kırıklığımızı ifade

of one half the set of sounds we make

etmek için çıkardığımız

to express disappointment?

seslerin yarım bir taklidi midir?

The often dental consonant

Genellikle Hint-Avrupa ailesinden

of no Indo-European language.

olmayan dillerin dedental* (dilin dişe vurmadan çıkardığı) sessiz harfidir.

Or is it the amplified sound

Yoksa bir karafatmanın beynindeki

of a synapse firing

hücrelerin çarpışmasının

in the brain of a cockroach?

abartılmış sesi midir?

In the 1950s they tried their best

1950'lerde civa anahtarlar ve

to muffle this sound

sessiz düğme kontrolleri ile

with mercury switches

bu sesi susturmak

and silent knob controls.

için ellerinden geleni yaptılar.

But today these improvements

Fakat bugün bu gelişmeler

seem somehow inauthentic.

bir şekilde sıradan gözüküyor.

The click is the modern

Bu klikler, her ışıksız odaya

triumphal clarion

girişimizde zaferimizi ilan eden,

proceeding us through life,

bizi hayata götüren

announcing our entry into every lightless room.

modern savaş borularıdır.

The sound made flicking a wall switch off

Elektrik düğmesini kapamanın yarattığı

is of a completely different nature.

ses ise tamamen farklı bir yapıdadır.

It has a deep melancholy ring.

Derin bir melankolik sese sahiptir.

Children don't like it.

Çocuklar bu sesi sevmezler.

It's why they leave lights on around the house. (Laughter)

Bu yüzden evin içinde ışıkları açık bırakırlar.

Adults find it comforting.

Yetişkinler rahatlatıcı bulur.

But wouldn't it be an easy matter

Peki ya elektrik düğmesini buharlı

to wire a wall switch

vapurun sessiz kornasını harekete geçirecek

so that it triggers the muted horn of a steam ship?

şekilde dizayn etmek nasıl olurdu?

Or the recorded crowing of a rooster?

Veya bir horozun ötme kaydını?

Or the distant peel of thunder?

Veya uzaktaki bir gök gürültüsünü?

Thomas Edison went through

Thomas Edison ampülünün filamenti

thousands of unlikely substances

için doğrusunu bulana kadar

before he came upon the right one

binlerce başarı olasılığı olmayan

for the filament of his electric light bulb.

fikri denedi.

Why have we settled so quickly

Biz neden elektrik düğmesinin

for the sound of its switch?

sesini bu kadar çabuk kabul ettik?

That's the end of that.

Bu hikayenin sonu.

(Applause)

(Alkış)

The next story is called

Sıradaki hikayenin adı

"In Praise of the Taxpayer."

"Vergi Mükellefinin Övgüsü"

That so many of the city's most venerable taxpayers

Şehrin saygıdeğer vergi mükelleflerinin çoğunun

have survived yet another commercial building boom,

ticari binaların ani artışına rağmen

is cause for celebration.

hayatta kalmayı başarmaları bir kutlama nedenidir.

These one or two story structures,

Bu kalıcı binalar olarak

designed to yield only enough income

tasarlanmayan bir veya iki yapı

to cover the taxes on the land

aslında bulundukları ülkede

on which they stand,

yeterli miktarda vergi

were not meant to be permanent buildings.

sağlamaları için tasarlanmıştı.

Yet for one reason or another

Şimdi o veya bu sebeple

they have confounded the efforts of developers

onları bir sürü çok katlı

to be combined into lots

binaya döndürme gayretindeki

suitable for high-rise construction.

plan sahiplerini hayrete düşürdüler.

Although they make no claim to architectural beauty,

Her ne kadar mimari açıdan bir iddiaları olmasada

they are, in their perfect temporariness,

onlar, o mükemmel geçiciliklerinde,

a delightful alternative

bir gün yerlerini alacak olan

to the large-scale structures

büyük binalar

that might someday take their place.

için müthiş bir alternatif sunmaktalar.

The most perfect examples

En mükkemmel örnekler

occupy corner lots.

köşe başlarını işgal edenler.

They offer a pleasant respite

Etraflarındaki yüksek yoğunluklu yapılaşma

from the high-density development around them.

arasında güzel bir dinlenme mekanı sundular.

A break of light and air,

Işık ve havaya bir ara,

an architectural biding of time.

zamanın mimari bir bekleyişi.

So buried in signage

İşaretler arasında

are these structures,

gömülü böyle yapıları,

that it often takes a moment

komşusu tarafından

to distinguish the modern

özellikle inşa ettirilen

specially constructed taxpayer

modern yapılardan ayırt etmek

from its neighbor:

bazen bir dakika sürer.

the small commercial building

Önceki yüzyıldan kalma

from an earlier century,

üst katları mühürlenmiş

whose upper floors have been sealed,

küçük ticari bina

and whose groundfloor space

aynı binanın giriş katı

now functions as a taxpayer.

şimdi bir vergi mükellefi olarak işliyor.

The few surfaces not covered by signs

İşaretlerle kaplanmamış az sayıdaki

are often clad in a distinctive, dark

dış yüzeylerde de genellikle koyu yeşil-gri

green-gray, striated aluminum siding.

renkle kaplanmış alüminyum kaplama yapılmış.

Take-out sandwich shops,

Sandviç dükkanları

film processing drop-offs,

film banyo dükkanları

peep-shows and necktie stores.

dikiz şovları ve kravat dükkanları.

Now these provisional structures have,

Şimdi bu iğreti binalardan

in some cases,

bazıları

remained standing

oldukları gibi kaldılar

for the better part of a human lifetime.

insan hayatının daha iyi bir dönemi için.

The temporary building

Geçici binalar modern

is a triumph of modern industrial organization,

endüstriyel organizasyonun bir zaferidir.

a healthy sublimation

İnşa etme güdüsünün

of the urge to build,

sağlıklı bir şekilde iyiye yönlendirilmesi.

and proof that not every

Ve de her mimari düşüncenin

architectural idea

bir taşa kazınması gerekmediğinin

need be set in stone.

bir kanıtıdır.

That's the end.

Hikayenin sonu.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And the next story is called, "On the Human Lap."

Sıradaki hikayenin adı "İnsan Kucağında"

For the ancient Egyptians

Eski Mısırlılar için

the lap was a platform

için kucak

upon which to place

ölünün dünyevi vanlıklarının üzerine konulduğu

the earthly possessions of the dead --

ayaktan dize kadar 15 metre yüksekliğini bulan

30 cubits from foot to knee.

bir platformdu.

It was not until the 14th century

İlk kez 14. yy'da

that an Italian painter

İtalyan bir ressam

recognized the lap

kucağı et ve giysi ile

as a Grecian temple,

kaplanmış eski bir Yunan

upholstered in flesh and cloth.

tapınağı olarak tanımladı.

Over the next 200 years

Sonraki 200 yılda

we see the infant Christ

çocuk İsa'nın bir bakirenin kucağında

go from a sitting to a standing position

oturur pozisyondan

on the Virgin's lap,

ayağa kalktığını gördük.

and then back again.

Ve tekrardan.

Every child recapitulates this ascension,

Bu yükseliş her çocuk tarafından yinelendi,

straddling one or both legs,

bacaklarını ayırarak oturanlar,

sitting sideways,

yan oturanlar,

or leaning against the body.

veya vücuda yaslanarak yatanlar.

From there, to the modern ventriloquist's dummy,

Bu o zamandan modern vantrologların kuklalarına

is but a brief moment in history.

kadar geçen sürenin kısa tarihçesidir.

You were late for school again this morning.

Bu sabah okula yine geç kaldın.

The ventriloquist must first make us believe

Vantrolog öncelikle küçük bir çocuğun

that a small boy is sitting on his lap.

kucağında oturduğuna bizi inandırmalıdır.

The illusion of speech follows incidentally.

Bunu konuşmanın ilüzyonu takip edecektir.

What have you got to say for yourself, Jimmy?

Bize kendin hakkında ne anlatacaksın Jimmy?

As adults we admire the lap

Bizler yetişkinler olarak kucağa

from a nostalgic distance.

nostaljik açıdan hayran kalırız.

We have fading memories

Bu geçici tapınak için

of that provisional temple,

her bir yetişkin oturduğunda yeniden ayaklanan

erected each time an adult sat down.

unutmaya yüz tutmuş anılarımız vardır.

On a crowded bus there was always a lap to sit on.

Kalabalık bir otobüste her zaman oturulacak bir kucak vardır.

It is children and teenage girls

Onun mimari güzelliğinin

who are most keenly aware

en çok farkında olanlar

of its architectural beauty.

çocuklar ve genç kızlardır.

They understand the structural integrity

Onlar babacan bir kucağın

of a deep avuncular lap,

ne kadar iyi olduğunu çok iyi anlarlar

as compared to the shaky arrangement

hele ki yüksek topuklar yüzünden

of a neurotic niece in high heels.

sallanan kucağa oranla.

The relationship between the lap and its owner

Kucak ve sahibi arasındaki ilişki

is direct and intimate.

doğrudan ve samimidir.

I envision a 36-story,

450 daireli

450-unit residential high-rise --

36 katlı bir bina tasarlıyorum--

a reason to consider the mental health

Önemli bir iş öncesi

of any architect before granting

herhangi bir mimarın

an important commission.

akıl sağlığını göz önüne getirmesine bir nedendir.

The bathrooms and kitchens will,

Banyoların ve mutfağın

of course, have no windows.

tabi ki camı olmayacak.

The lap of luxury

Biz yetişkinler, boş yere

is an architectural construct of childhood,

çocukluğumuzun mimari inşası olan

which we seek, in vain,

kucağın lüksünü

as adults, to employ.

uygulamaya çalışırız.

That's the end.

Ve son.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

The next story is called "The Haverpiece Collection"

Sıradaki hikayenin adı "Haverpiece Koleksiyonu"

A nondescript warehouse,

Alelade bir depo

visible for a moment

Prykusho* ekspress

from the northbound lanes of the Prykushko Expressway,

yolunun kuzeyinden bir an için görünür,

serves as the temporary resting place

Avrupa'dan gelen kuru meyvelerin

for the Haverpiece collection

Haverpiece koleksiyonu için geçici olarak

of European dried fruit.

toplandığı yer olarak hizmet verir.

The profound convolutions

Kuru kirazın dış yüzeyindeki

on the surface of a dried cherry.

derin kıvrımlar.

The foreboding sheen of an extra-large date.

Çok büyük bir günün geleceğinin önsezisi.

Do you remember wandering as a child

Çocukken bu karanlık tahtadan

through those dark wooden

mağaza önlerinde

storefront galleries?

dolaştığınızı hatırlıyor musunuz?

Where everything was displayed

Her şeyin hamamböcekli bölmelerde

in poorly labeled roach-proof bins.

yetersiz işaretlerle sergilendiği.

Pears dried in the form

Armutlar genital organlar

of genital organs.

şeklinde kurudular.

Apricot halves

Melek çocukların kulakları

like the ears of cherubim.

gibi kayısı yarıları.

In 1962 the unsold stock

1962 yılında satılmamış olan stok

was purchased by Maurice Haverpiece,

zengin bir kuru meyve satıcısı olan

a wealthy prune juice bottler,

Maurice Haverpiece tarafından alındı,

and consolidated to form the core collection.

ve çekirdek koleksiyonu oluşturmak için takviye edildi.

As an art form it lies somewhere between

Bir sanatsal açıdan natürmort ile

still-life painting and plumbing.

sıhhi tesisat arasında yer alıyor.

Upon his death in 1967,

1967'de ölümünden sonra,

a quarter of the items were sold off for compote

stokun ¼'ü komposto için

to a high-class hotel restaurant.

1. sınıf bir hotelin restoranına satıldı.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Unsuspecting guests were served

Masum misafirlere yüzyılın sonunda

stewed turn-of-the-century

güveç sunuldu.

Turkish figs for breakfast.

Kahvaltı için de Türk inciri.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

The rest of the collection remains here,

Koleksiyonun kalanı burada,

stored in plain brown paper bags

basit kahverengi kağıt poşetlerde

until funds can be raised

saklandı, ta ki fonlar

to build a permanent museum

kalıcı bir müze ve eğitim merkezi

and study center.

inşasına yetecek seviyeye gelene kadar.

A shoe made of apricot leather

Çarın kızı için kayısı derisinden

for the daughter of a czar.

yapılma bir ayakkabı.

That's the end. Thank you.

Hepsi bu. Teşekkürler

(Applause)

(Alkışlar)