Paddy Ashdown: The global power shift

Tłumaczenie: Agnieszka Kalecinska Korekta: Mateusz Garbala

There's a poem written

Jest taki wiersz

by a very famous English poet

napisany przez sławnego angielskiego poetę

at the end of the 19th century.

pod koniec XIX wieku.

It was said to echo in Churchill's brain

Podobno dźwięczał on Churchillowi w głowie.

in the 1930s.

w latach 30. minionego wieku.

And the poem goes:

Wiersz brzmi:

"On the idle hill of summer,

"Na leniwym wzgórzu lata,

lazy with the flow of streams,

śniącym szmerem swych strumieni,

hark I hear a distant drummer,

słyszę z dala bębnów huk,

drumming like a sound in dreams,

bębnów huk, jak ze snów.

far and near and low and louder on the roads of earth go by,

Z dala, bliżej, u stóp - głośniej; po ubitych duktach ziemi,

dear to friend and food to powder,

drogi, miły - dla kul żer -

soldiers marching,

maszerują już

soon to die."

na śmierć."

Those who are interested in poetry,

Dla zainteresowanych poezją:

the poem is "A Shropshire Lad" written by A.E. Housman.

to wiersz "Chłopak z Shropshire" autorstwa A.E.Housmana.

But what Housman understood,

To, co Housman miał na myśli,

and you hear it in the symphonies of Nielsen too,

co pobrzmiewa też w symfoniach Nielsena,

was that the long, hot, silvan summers

to to, że długie, gorące, leśne lata

of stability of the 19th century

stabilizacji XIX stulecia

were coming to a close,

dobiegały kresu,

and that we were about to move

i że ludzkość wkraczała właśnie

into one of those terrifying periods of history

w ten straszny okres w historii,

when power changes.

gdy zmienia się władza.

And these are always periods, ladies and gentlemen,

Są to zawsze okresy

accompanied by turbulence,

pełne zawirowań

and all too often by blood.

i - nazbyt często - przelewu krwi.

And my message for you

Chcę powiedzieć,

is that I believe we are condemned, if you like,

że wierzę, iż jesteśmy - że tak powiem - skazani

to live at just one of those moments in history

na życie w jednym z tych momentów w dziejach,

when the gimbals upon which

gdy obracają się sworznie, na których

the established order of power is beginning to change

zaczyna się zmieniać ustalony porządek władzy,

and the new look of the world,

gdy nowy kształt świata,

the new powers that exist in the world,

nowe potęgi świata

are beginning to take form.

zaczynają się formować.

And these are -- and we see it very clearly today --

Są to, co dziś wyraźnie widzimy,

nearly always highly turbulent times, highly difficult times,

niemal zawsze bardzo brutalne i trudne czasy,

and all too often very bloody times.

i aż nazbyt często - krwawe.

By the way, it happens about once every century.

Dzieje się to mniej więcej raz na stulecie.

You might argue that the last time it happened --

Ostatnim razem miało to miejsce -

and that's what Housman felt coming and what Churchill felt too --

i to właśnie przeczuwali Housman i Churchill -,

was that when power passed from the old nations,

gdy władza przeszła z rąk starych narodów,

the old powers of Europe,

dawnych potęg Europy,

across the Atlantic to the new emerging power

na drugi brzeg Atlantyku, w ręce wzrastającej potęgi

of the United States of America --

Stanów Zjednoczonych Ameryki,

the beginning of the American century.

rozpoczynając amerykańskie stulecie.

And of course, into the vacuum

Naturalnie, w pustce

where the too-old European powers used to be

pozostałej po prastarych potęgach europejskich,

were played the two bloody catastrophes

miały miejsce dwie krwawe katastrofy

of the last century --

ostatniego stulecia,

the one in the first part and the one in the second part: the two great World Wars.

w pierwszej i drugiej jego części - były to dwie wojny światowe.

Mao Zedong used to refer to them as the European civil wars,

Mao Zedong nazywał je europejskimi wojnami domowymi,

and it's probably a more accurate way of describing them.

co pewnie lepiej oddaje ich istotę.

Well, ladies and gentlemen,

Panie, panowie,

we live at one of those times.

w takich właśnie czasach żyjemy.

But for us, I want to talk about three factors today.

Chcę dziś powiedzieć o trzech czynnikach.

And the first of these, the first two of these,

Pierwszy, a właściwie również drugi z nich,

is about a shift in power.

ma związek z przesunięciem władzy.

And the second is about some new dimension which I want to refer to,

Ostatni dotyczy nowego wymiaru, do którego później wrócę,

which has never quite happened in the way it's happening now.

aż do dziś nigdy nie zaobserwowanego.

But let's talk about the shifts of power that are occurring to the world.

Pomówmy o przesunięciach władzy, które zachodzą na świecie.

And what is happening today

To, co dzieje się dziś,

is, in one sense, frightening

jest w pewnym sensie przerażające,

because it's never happened before.

ponieważ nigdy dotąd się nie zdarzyło.

We have seen lateral shifts of power --

Znamy poziome przesunięcia władzy:

the power of Greece passed to Rome

tak panowanie Grecji przejął Rzym,

and the power shifts that occurred

tak przebiegały zmiany władzy

during the European civilizations --

w innych europejskich cywilizacjach,

but we are seeing something slightly different.

ale my obserwujemy dziś coś innego.

For power is not just moving laterally

Władza nie przesuwa się tylko w poziomie,

from nation to nation.

z narodu na naród.

It's also moving vertically.

Porusza się też w pionie.

What's happening today is that the power that was encased,

Władza, niegdyś unieruchomiona, wbita w ramy,

held to accountability, held to the rule of law,

związana z odpowiedzialnością, z rządem prawa

within the institution of the nation state

w obrębie instytucji państwa narodowego,

has now migrated in very large measure onto the global stage.

przesunęła się obecnie w ogromnej mierze na scenę globalną.

The globalization of power --

Globalizacja władzy...

we talk about the globalization of markets,

Mówimy o globalizacji gospodarki,

but actually it's the globalization of real power.

ale tak naprawdę to globalizacja realnej władzy.

And where, at the nation state level

Na poziomie państwowym

that power is held to accountability

ta władza jest związana z odpowiedzialnością,

subject to the rule of law,

jest podmiotem prawa.

on the international stage it is not.

Na szczeblu międzynarodowym - nie.

The international stage and the global stage where power now resides:

Arena międzynarodowa i globalna - tam rezyduje dziś władza:

the power of the Internet, the power of the satellite broadcasters,

potęga internetu, przekazów satelitarnych,

the power of the money changers --

władza finansistów -

this vast money-go-round

obracających ogromnymi kwotami,

that circulates now 32 times the amount of money necessary

sumą 32 razy większą od tej niezbędnej

for the trade it's supposed to be there to finance --

do finansowania handlu, do czego ją powołano -

the money changers, if you like,

finansistów, lub że tak powiem,

the financial speculators

finansowych spekulantów,

that have brought us all to our knees quite recently,

którzy całkiem niedawno doprowadzili nas do rozpaczy.

the power of the multinational corporations

Potęga międzynarodowych korporacji,

now developing budgets

budujących obecnie budżety

often bigger than medium-sized countries.

często większe niż w średniej wielkości państwach.

These live in a global space

Wszystko to żyje w globalnej przestrzeni,

which is largely unregulated,

w większości nieuregulowanej,

not subject to the rule of law,

nie podlegającej działaniu prawa,

and in which people may act free of constraint.

w której można działać bez ograniczeń.

Now that suits the powerful

To pasuje tym u władzy,

up to a moment.

ale do pewnego momentu.

It's always suitable for those who have the most power

Tym u szczytów władzy zawsze pasuje

to operate in spaces without constraint,

operowanie w przestrzeni bez ograniczeń,

but the lesson of history is that, sooner or later,

ale historia uczy, że wcześniej czy później

unregulated space --

przestrzeń nieuregulowana,

space not subject to the rule of law --

nie poddana rządowi prawa,

becomes populated, not just by the things you wanted --

zapełnia się nie tylko pożądanymi elementami -

international trade, the Internet, etc. --

handlem międzynarodowym, internetem, itd.,

but also by the things you don't want --

ale także rzeczami niepożądanymi:

international criminality, international terrorism.

międzynarodową przestępczością, terroryzmem.

The revelation of 9/11

Wniosek z ataków na WTC jest taki,

is that even if you are the most powerful nation on earth,

że nawet najpotężniejszy naród na świecie

nevertheless,

może mimo wszystko

those who inhabit that space can attack you

ulec atakowi tych, którzy zamieszkują tą strefę,

even in your most iconic of cities

nawet w swoim ikonicznym mieście

one bright September morning.

w jasny wrześniowy poranek.

It's said that something like 60 percent

Mówi się, że około 60%

of the four million dollars that was taken to fund 9/11

z 4 milionów dolarów, którymi sfinansowamno ataki,

actually passed through the institutions of the Twin Towers

przeszło przez organizacje działające w wieżach WTC,

which 9/11 destroyed.

zniszczonych 11 września.

You see, our enemies also use this space --

Nasi wrogowie również wykorzystują tę przestrzeń,

the space of mass travel, the Internet, satellite broadcasters --

przestrzeń komunikacji masowej, internetu, przekazów satelitarnych,

to be able to get around their poison,

aby rozprowadzać swoją truciznę,

which is about destroying our systems and our ways.

która ma zniszczyć nasze organizacje i nasze tradycje.

Sooner or later,

Wcześniej czy później,

sooner or later,

wcześniej czy później

the rule of history

według reguł historii,

is that where power goes

tam, gdzie dąży władza,

governance must follow.

musi pojawić się zwierzchność.

And if it is therefore the case, as I believe it is,

Jeśli więc, w co głęboko wierzę,

that one of the phenomenon of our time

jednym z fenomenów naszych czasów

is the globalization of power,

jest globalizacja władzy,

then it follows that one of the challenges of our time

to jednym z wyzwań naszych czasów

is to bring governance to the global space.

jest wprowadzenie porządku w przestrzeń globalną.

And I believe that the decades ahead of us now

Wierzę również, że nadchodzące dekady

will be to a greater or lesser extent turbulent

będą mniej lub bardziej burzliwe

the more or less we are able to achieve that aim:

w zależności od tego, na ile uda się nam

to bring governance to the global space.

wprowadzić rządy w przestrzeń globalną.

Now notice, I'm not talking about government.

Zwróćcie uwagę, że nie mówię o rządzie.

I'm not talking about setting up

Nie mówię o powołaniu

some global democratic institution.

jakiejś globalnej instytucji demokratycznej.

My own view, by the way, ladies and gentlemen,

Według mnie, panie i panowie,

is that this is unlikely to be done

mało jest prawdopodobne osiągnięcie tego celu

by spawning more U.N. institutions.

przez mnożenie instytucji ONZ.

If we didn't have the U.N., we'd have to invent it.

Gdyby nie było ONZ, musielibyśmy ją stworzyć.

The world needs an international forum.

Świat potrzebuje międzynarodowego forum.

It needs a means by which you can legitimize international action.

Potrzebuje narzędzia do legitymizacji międzynarodowych działań.

But when it comes to governance of the global space,

Ale w przypadku zarządzania sferą globalną

my guess is this won't happen

nie stanie się to, jak sądzę,

through the creation of more U.N. institutions.

na drodze tworzenia nowych instytucji ONZ.

It will actually happen by the powerful coming together

Stanie się to raczej na drodze potężnego współdziałania i

and making treaty-based systems,

tworzenia pokojowych systemów

treaty-based agreements,

i pokojowych umów

to govern that global space.

do zarządzania przestrzenią globalną.

And if you look, you can see them happening, already beginning to emerge.

Wystarczy popatrzeć: widać już, jak zaczynają powstawać.

The World Trade Organization: treaty-based organization,

Światowa Organizacja Handlu - organizacja pokojowa,

entirely treaty-based,

całkowicie pokojowa,

and yet, powerful enough to hold even the most powerful, the United States,

a jednak dość silna, by nawet najpotężniejszych - USA -

to account if necessary.

gdy trzeba, pociągnąć do odpowiedzialności.

Kyoto: the beginnings of struggling to create

Kioto: początki starań o powołanie

a treaty-based organization.

pokojowej organizacji.

The G20:

G20.

we know now that we have to put together an institution

Wiemy już, że musimy powołać organizację,

which is capable of bringing governance

zdolną zaprowadzić rządy

to that financial space for financial speculation.

nad sferą finansową, sferą finansowych spekulacji.

And that's what the G20 is, a treaty-based institution.

Tym właśnie jest G20 - organizacja pokojowa.

Now there's a problem there,

Powstaje tu problem,

and we'll come back to it in a minute,

do którego za chwilę wrócimy,

which is that if you bring the most powerful together

że jeśli najpotężniejsi zgromadzą się,

to make the rules in treaty-based institutions,

aby stanowić reguły w instytucjach pokojowych,

to fill that governance space,

by nadać kształt rządom,

then what happens to the weak who are left out?

co stanie się z tymi słabymi, których głosu nie uwzględniono?

And that's a big problem,

To poważny problem

and we'll return to it in just a second.

i zaraz do niego powrócimy.

So there's my first message,

Chcę powiedzieć po pierwsze,

that if you are to pass through these turbulent times

że jeśli chcemy przeżyć te burzliwe czasy

more or less turbulently,

mniej lub bardziej spokonie,

then our success in doing that

nasze szanse na osiągnięcie tego

will in large measure depend on our capacity

zależą w znacznej mierze od naszej zdolności

to bring sensible governance

od rozsądnego zarządzania

to the global space.

tą globalną przestrzenią.

And watch that beginning to happen.

I od obserwowania początków tego procesu.

My second point is,

Po drugie,

and I know I don't have to talk to an audience like this

wiem, że takiej publiczności

about such a thing,

nie muszę o tym mówić,

but power is not just shifting vertically,

ale władza przesuwa się nie tylko w pionie,

it's also shifting horizontally.

ale także w poziomie.

You might argue that the story, the history of civilizations,

Możecie argumentować, że historia cywilizacji

has been civilizations gathered around seas --

była historią cywilizacji nadmorskich,

with the first ones around the Mediterranean,

najpierw - żyjących w basenie Morza Śródziemnego,

the more recent ones in the ascendents of Western power around the Atlantic.

a ostatnio - spadkobierców potęgi Zachodu, rozproszonych wokół Atlantyku.

Well it seems to me

Wydaje mi się,

that we're now seeing a fundamental shift of power, broadly speaking,

że obserwujemy fundamentalny przepływ władzy, mówiąc ogólnie,

away from nations gathered around the Atlantic [seaboard]

od narodów zamieszkujących brzegi Atlantyku

to the nations gathered around the Pacific rim.

ku tym, żyjącym wzdłuż wybrzeży Pacyfiku.

Now that begins with economic power,

Zaczyna się od przewagi gospodarczej,

but that's the way it always begins.

ale tak jest zawsze.

You already begin to see the development of foreign policies,

Widzicie już rozwój linii polityki zagranicznej,

the augmentation of military budgets

i rosnące budżety militarne

occurring in the other growing powers in the world.

wschodzących potęg na świecie.

I think actually

Myślę,

this is not so much a shift from the West to the East;

że to właściwie nie jest zmiana z Zachodu na Wschód.

something different is happening.

Dzieje się coś zupełnie innego.

My guess is, for what it's worth,

Zgaduję, o ile to coś warte,

is that the United States will remain

że Stany Zjednoczone pozostaną

the most powerful nation on earth

najpotężniejszym narodem na Ziemi

for the next 10 years, 15,

przez najbliższe 10-15 lat,

but the context in which she holds her power

ale kontekst, w którym będą tę pozycję zajmować

has now radically altered; it has radically changed.

już radykalnie się zmienia.

We are coming out of 50 years,

Wychodzimy z okresu 50 lat

most unusual years, of history

zupełnie niezwykłych, z okresu

in which we have had a totally mono-polar world,

dominacji świata jednobiegunowego,

in which every compass needle

gdzie każdy kompas,

for or against

wskazujący za lub przeciw

has to be referenced by its position to Washington --

musi działać w odniesieniu do Waszyngtonu.

a world bestrode by a single colossus.

To świat okiełznany przez jednego kolosa.

But that's not a usual case in history.

Ale to nie jest przypadek typowy w historii.

In fact, what's now emerging

Przeciwnie, świat, który właśnie się rodzi,

is the much more normal case of history.

dużo lepiej pasuje do normalnego toku dziejów.

You're beginning to see the emergence

Jesteście świadkami narodzin

of a multi-polar world.

świata wielobiegunowego.

Up until now,

Do tej pory

the United States has been the dominant feature of our world.

USA stanowiły na świecie element dominujący.

They will remain the most powerful nation,

Pozostaną najpotężniejszym krajem,

but they will be the most powerful nation

ale będzie to kraj najpotężniejszy

in an increasingly multi-polar world.

w coraz bardziej wielobiegunowym świecie.

And you begin to see the alternative centers of power building up --

Widzicie, jak powstają alternatywne centra władzy:

in China, of course,

w Chinach, oczywiście,

though my own guess is that China's ascent to greatness is not smooth.

chociaż zgadywałbym, że wzrost Chin nie będzie bezproblemowy.

It's going to be quite grumpy

Zrobi się całkiem nieprzyjemnie,

as China begins to democratize her society

gdy Chiny zaczną demokratyzować społeczeństwo

after liberalizing her economy.

zaraz po liberalizacji swojej gospodarki.

But that's a subject of a different discussion.

Ale to temat na zupełnie inną dyskusję.

You see India, you see Brazil.

Widzicie Indie, widzicie Brazylię.

You see increasingly

Coraz lepiej widać,

that the world now looks actually, for us Europeans,

że świat wygląda dla nas, europejczyków,

much more like Europe in the 19th century.

całkiem jak dziewiętnastowieczna Europa.

Europe in the 19th century:

Europa w XIX stuleciu:

a great British foreign secretary, Lord Canning,

wielki brytyjski minister spraw zagranicznych, Lord Canning,

used to describe it as the "European concert of powers."

nazwał tę sytuację "europejskim koncertem mocarstw".

There was a balance, a five-sided balance.

Istniała równowaga pięciu czynników.

Britain always played to the balance.

Wielka Brytania zawsze o nią zabiegała.

If Paris got together with Berlin,

Jeśli Paryż zszedł się z Berlinem,

Britain got together with Vienna and Rome to provide a counterbalance.

Wielka Brytania dla przeciwwagi wiązała się z Wiedniem i Rzymem.

Now notice,

Zauważcie:

in a period which is dominated by a mono-polar world,

w okresie zdominowanym przez jednobiegunowość

you have fixed alliances --

mamy stałe sojusze:

NATO, the Warsaw Pact.

NATO, Układ Warszawski.

A fixed polarity of power

Stała polaryzacja władzy

means fixed alliances.

oznacza stałe sojusze.

But a multiple polarity of power

Wielobiegunowość władzy

means shifting and changing alliances.

rodzi przesunięcia i zmiany układów.

And that's the world we're coming into,

W taki właśnie świat wchodzimy,

in which we will increasingly see

taki, w którym coraz lepiej widzimy,

that our alliances are not fixed.

że nasze układy nie są niezmienne.

Canning, the great British foreign secretary once said,

Canning, tenże brytyjski minister spraw zagranicznych, powiedział kiedyś:

"Britain has a common interest,

"Wielka Brytania ma wieczne interesy,

but no common allies."

ale nie ma wiecznych wrogów".

And we will see increasingly

Będziemy coraz lepiej widzieć,

that even we in the West

że nawet my, ludzie Zachodu,

will reach out, have to reach out,

sięgniemy... będziemy musieli sięgnąć

beyond the cozy circle of the Atlantic powers

poza przytulne kręgi atlantyckich potęg,

to make alliances with others

aby zawrzeć układy z innymi,

if we want to get things done in the world.

jeśli chcemy czegoś na tym świecie dokonać.

Note, that when we went into Libya,

Zauważcie, że gdy wkroczyliśmy do Libii,

it was not good enough for the West to do it alone;

działania samego Zachodu były niewystarczające,

we had to bring others in.

trzeba było włączyć innych.

We had to bring, in this case, the Arab League in.

W tym przypadku, musieliśmy wciągnąć Ligę Arabską.

My guess is Iraq and Afghanistan are the last times

Zgaduję, że Irak i Afganistan to ostatnie przypadki,

when the West has tried to do it themselves,

gdy Zachód próbował coś osiągnąć samodzielnie

and we haven't succeeded.

i poniósł porażkę.

My guess

Zgaduję,

is that we're reaching the beginning of the end of 400 years --

że jesteśmy u kresu trwającej 400 lat

I say 400 years because it's the end of the Ottoman Empire --

- 400, bo liczę od końca Imperium Osmańskiego -

of the hegemony of Western power,

hegemonii Zachodu,

Western institutions and Western values.

zachodnich instytucji i zachodnich wartości.

You know, up until now, if the West got its act together,

Do tej pory jeśli Zachód zdołał zewrzeć szyki,

it could propose and dispose

mógł działać wedle uznania

in every corner of the world.

w każdym miejscu na świecie.

But that's no longer true.

Ale to już przeszłość.

Take the last financial crisis

Na przykład kryzys finansowy

after the Second World War.

po drugiej wojnie światowej.

The West got together --

Zachód zwarł szyki:

the Bretton Woods Institution, World Bank, International Monetary Fund --

system z Bretton Woods, Bank Światowy, Międzynarodowy Fundusz Walutowy -

the problem solved.

i problem rozwiązany.

Now we have to call in others.

Teraz musimy prosić o pomoc innych.

Now we have to create the G20.

Musimy stworzyć G20.

Now we have to reach beyond the cozy circle

Musimy sięgnąć poza przytulne kręgi

of our Western friends.

naszych zachodnich przyjaciół.

Let me make a prediction for you,

Pozwólcie, że podzielę się z wami

which is probably even more startling.

jeszcze bardziej zdumiewającą prognozą.

I suspect we are now reaching the end

Sądzę, że jesteśmy u kresu

of 400 years

tych 400 lat,

when Western power was enough.

w których potęga Zachodu wystarczyła.

People say to me, "The Chinese, of course,

Ludzie mówią mi "Chińczycy z pewnością

they'll never get themselves involved

nigdy nie zaangażują się

in peace-making, multilateral peace-making around the world."

w wielostronne procesy pokojowe na świecie".

Oh yes? Why not?

Doprawdy? Czemu nie?

How many Chinese troops

Ilu chińskich żołnierzy

are serving under the blue beret, serving under the blue flag,

służy z błękitnych beretach, pod błękitną flagą,

serving under the U.N. command in the world today?

w siłach ONZ rozproszonych dziś po świecie?

3,700.

3700.

How many Americans? 11.

A ilu Amerykanów? 11.

What is the largest naval contingent

Który z morskich kontyngentów, zmagających się

tackling the issue of Somali pirates?

z somalijskimi piratami jest największy?

The Chinese naval contingent.

Chiński kontyngent morski.

Of course they are, they are a mercantilist nation.

I to jest oczywiste, bo to naród kupiecki.

They want to keep the sea lanes open.

Oni chcą, żeby morza były otwarte.

Increasingly, we are going to have to do business

Coraz częściej będziemy musieli robić interesy

with people with whom we do not share values,

z ludźmi, których wartości nie podzielamy,

but with whom, for the moment, we share common interests.

ale z którymi, tymczasowo, łączą nas wspólne interesy.

It's a whole new different way

Rodzi się zupełnie nowy

of looking at the world that is now emerging.

sposób patrzenia na świat.

And here's the third factor,

A oto i trzeci czynnik,

which is totally different.

zupełnie różny od poprzednich.

Today in our modern world,

W naszym nowoczesnym świecie

because of the Internet,

z powodu internetu,

because of the kinds of things people have been talking about here,

z powodów, o których inni już tu wcześniej mówili,

everything is connected to everything.

wszystko jest ze wszystkim połączone.

We are now interdependent.

Jesteśmy od siebie współzależni.

We are now interlocked,

Jesteśmy złączeni -

as nations, as individuals,

jako narody i jako jednostki -

in a way which has never been the case before,

w sposób, jaki nigdy wcześniej nie miał miejsca,

never been the case before.

nigdy przedtem.

The interrelationship of nations,

Wzajemne powiązanie narodów

well it's always existed.

istniało od zawsze.

Diplomacy is about managing the interrelationship of nations.

Dyplomacja służy do regulowania tych stosunków.

But now we are intimately locked together.

Ale teraz jesteśmy złączeni ściślej.

You get swine flu in Mexico,

Łapiesz świńską grypę w Meksyku -

it's a problem for Charles de Gaulle Airport

a Lotnisko im. Charlesa de Gaulle'a ma problem

24 hours later.

24 godziny później.

Lehman Brothers goes down, the whole lot collapses.

Bank Lehman Brothers upada - rodzi się kryzys.

There are fires in the steppes of Russia,

Płoną stepy Rosji -

food riots in Africa.

głód rodzi zamieszki w Afryce.

We are all now deeply, deeply, deeply interconnected.

Jesteśmy dziś połączeni bardzo, bardzo ściśle.

And what that means

Oznacza to,

is the idea of a nation state acting alone,

że idea państwa działającego w pojedynkę,

not connected with others,

niepołączonego z innymi,

not working with others,

niewspółpracującego z innymi,

is no longer a viable proposition.

nie jest już realną opcją.

Because the actions of a nation state

Bo ani działania jednego państwa

are neither confined to itself,

nie ograniczają się już wyłącznie do niego,

nor is it sufficient for the nation state itself

ani nie wystarcza mu już

to control its own territory,

kontrolowanie własnego terytorium,

because the effects outside the nation state

ponieważ czynniki spoza tego państwa

are now beginning to affect what happens inside them.

zaczynają wpływać na to, co się dzieje w jego wnętrzu.

I was a young soldier

Jako młody żołnierz

in the last of the small empire wars of Britain.

walczyłem w ostatniej z wojenek kolonialnych Wielkiej Brytanii.

At that time, the defense of my country

Obronność kraju była wówczas

was about one thing and one thing only:

zależna tylko od jednego czynnika:

how strong was our army, how strong was our air force,

od tego, jak silna była nasza armia, jak mocne nasze lotnictwo,

how strong was our navy and how strong were our allies.

jak silna nasza marynarka, jak mocni nasi sprzymierzeńcy.

That was when the enemy was outside the walls.

Tak było, gdy wróg znajdował się poza murami.

Now the enemy is inside the walls.

Dziś wróg działa wewnątrz tych murów.

Now if I want to talk about the defense of my country,

By mówić o obronności mojego kraju dziś,

I have to speak to the Minister of Health

muszę porozmawiać z ministrem zdrowia,

because pandemic disease is a threat to my security,

bo epidemie są zagrożeniem dla mojego bezpieczeństwa;

I have to speak to the Minister of Agriculture

muszę rozmawiać z ministrem rolnictwa,

because food security is a threat to my security,

bo dostęp do żywności wpływa na moje bezpieczeństwo;

I have to speak to the Minister of Industry

muszę rozmawiać z ministrem przemysłu,

because the fragility of our hi-tech infrastructure

bo nasza delikatna, nowoczesna infrastruktura

is now a point of attack for our enemies --

stanowi cel ataków naszych wrogów,

as we see from cyber warfare --

co pokazują niedawne wojny cyfrowe.

I have to speak to the Minister of Home Affairs

Muszę rozmawiać z Sekretarzem ds. Wewnętrznych,

because who has entered my country,

bo ten, kto wjechał do mojego kraju,

who lives in that terraced house in that inner city

kto mieszka w szeregowcu w centrum miasta,

has a direct effect on what happens in my country --

ma bezpośredni wpływ na to, co się dzieje w kraju,

as we in London saw in the 7/7 bombings.

o czym świadczą ataki na londyńskie metro z 2007 roku.

It's no longer the case that the security of a country

Bezpieczeństwo kraju nie jest już tylko

is simply a matter for its soldiers and its ministry of defense.

sprawą jego żołnierzy i ministerstwa obrony narodowej.

It's its capacity to lock together its institutions.

Zależy od jego zdolności do zwarcia swoich instytucji.

And this tells you something very important.

I to mówi nam coś ważnego.

It tells you that, in fact,

Mówi nam,

our governments, vertically constructed,

że nasze rządy, skonstruowane pionowo,

constructed on the economic model of the Industrial Revolution --

na modelu ekonomicznym z czasów rewolucji przemysłowej -

vertical hierarchy, specialization of tasks,

hierarchia pionowa, podział zadań,

command structures --

struktury dowodzenia -

have got the wrong structures completely.

wszystko to są struktury złe.

You in business know

Ludzie biznesu wiedzą,

that the paradigm structure of our time, ladies and gentlemen,

że struktura paradygmatu naszych czasów

is the network.

to sieć.

It's your capacity to network that matters,

Liczy się umiejętność networkingu,

both within your governments and externally.

zarówno w obrębie rządów, jak i poza nimi.

So here is Ashdown's third law.

Oto więc trzecie prawo Ashdowna.

By the way, don't ask me about Ashdown's first law and second law

Nie pytajcie mnie o pierwsze i drugie prawo Ashdowna,

because I haven't invented those yet;

bo ich jeszcze nie wymyśliłem.

it always sounds better if there's a third law, doesn't it?

"Trzecie prawo" zawsze brzmi lepiej, prawda?

Ashdown's third law is that in the modern age,

Trzecie prawo Ashdowna mówi, że w nowoczesnym świecie,

where everything is connected to everything,

gdzie wszystko jest ze sobą połączone,

the most important thing about what you can do

najważniejsze, co możesz zrobić,

is what you can do with others.

to to, co możesz zrobić z innymi.

The most important bit about your structure --

Najważniejsze w twojej strukturze

whether you're a government, whether you're an army regiment,

czy jesteś rządem czy pułkiem w armii

whether you're a business --

czy firmą

is your docking points, your interconnectors,

są twoje punkty zbieżne, połączenia,

your capacity to network with others.

twoja zdolność do podtrzymywania kontaktów.

You understand that in industry;

Przemysłowcy to rozumieją,

governments don't.

rządy - nie.

But now one final thing.

I ostatnia rzecz.

If it is the case, ladies and gentlemen -- and it is --

Jeśli, panie i panowie, rzeczywiście

that we are now locked together

jesteśmy dziś ze sobą połączeni

in a way that has never been quite the same before,

w sposób jaki do tej pory nie miał miejsca,

then it's also the case that we share a destiny with each other.

to prawdą jest, że łączy nas też wspólne przeznaczenie.

Suddenly and for the very first time,

Nagle, po raz pierwszy w dziejach

collective defense, the thing that has dominated us

zbiorowa obrona, która zdominowała nasz

as the concept of securing our nations,

koncept obrony narodowej,

is no longer enough.

już nie wystarcza.

It used to be the case

Kiedyś było tak,

that if my tribe was more powerful than their tribe, I was safe;

że jeśli moje plemię było silniejsze niż inne, byłem bezpieczny.

if my country was more powerful than their country, I was safe;

Jeśli mój kraj był potężniejszy niż inne, byłem bezpieczny.

my alliance, like NATO, was more powerful than their alliance, I was safe.

Jeśli mój sojusz, jak NATO, był potężniejszy, byłem bezpieczny.

It is no longer the case.

To już nie jest prawda.

The advent of the interconnectedness

Nadejście ery współpołączenia

and of the weapons of mass destruction

i broni masowego rażenia

means that, increasingly,

oznacza, że coraz częściej

I share a destiny with my enemy.

dzielę przyszłość ze swoim wrogiem.

When I was a diplomat

Kiedy jako dyplomata

negotiating the disarmament treaties with the Soviet Union

negocjowałem traktaty rozbrojeniowe ze Związkiem Radzieckim,

in Geneva in the 1970s,

w Genewie w latach 70.,

we succeeded because we understood

udało nam się, ponieważ rozumieliśmy,

we shared a destiny with them.

że dzielimy z nimi przyszłość.

Collective security is not enough.

Obrona zbiorowa już nie wystarcza.

Peace has come to Northern Ireland

Pokój zawitał do Irlandii Północnej,

because both sides realized that the zero-sum game couldn't work.

ponieważ obie strony zrozumiały, że gra o sumie zerowej nie zadziała.

They shared a destiny with their enemies.

Dzielili oni przeznaczenie ze swoim wrogiem.

One of the great barriers to peace in the Middle East

Jedną z przeszkód dla pokoju na Bliskim Wschodzie jest to,

is that both sides, both Israel and, I think, the Palestinians,

że obie strony, Izrael i - jak sądzę - Palestyńczycy,

do not understand

nie rozumieją,

that they share a collective destiny.

że łączy je wspólna przyszłość.

And so suddenly, ladies and gentlemen,

I tak, panie i panowie,

what has been the proposition

to, co przez wieki było sugestią

of visionaries and poets down the ages

wizjonerów i poetów,

becomes something we have to take seriously

staje się czymś, co musimy potraktować poważnie,

as a matter of public policy.

jako część polityki publicznej.

I started with a poem, I'll end with one.

Zacząłem wierszem i wierszem zakończę.

The great poem of John Donne's.

Wspaniałym wierszem Johna Donne'a.

"Send not for whom the bell tolls."

"Nie pytaj, komu bije dzwon"

The poem is called "No Man is an Island."

Wiersz nosi tytuł: "Nikt nie jest wyspą".

And it goes:

I brzmi tak:

"Every man's death affected me,

"Śmierć każdego człowieka umniejsza mnie,

for I am involved in mankind,

Albowiem jestem zespolony z ludzkością.

send not to ask

Przeto nigdy nie pytaj,

for whom the bell tolls,

komu bije dzwon;

it tolls for thee."

Bije on tobie."

For John Donne, a recommendation of morality.

Johna Donne'a wskazówka moralna.

For us, I think,

Dla nas, jak sądzę,

part of the equation for our survival.

czynnik warunkujący przetrwanie.

Thank you very much.

Dziękuję bardzo.

(Applause)

(oklaski)