Helder Guimarães: A magical search for a coincidence

Tłumaczenie: Agnieszka Mościcka Korekta: Małgorzata Ciborska

I'd like to start my performance by saying 90 percent of everything is crap.

Chciałbym zacząć od stwierdzenia, że 90% wszystkiego to ściema.

(Laughter)

(Śmiech)

It's called Sturgeon's law, and what that means

To zasada Sturgeona, która mówi,

is that the majority of anything is always bad.

że większość czegokolwiek jest zawsze zła.

I have a giraffe here.

Mam tutaj żyrafę.

I'm going to throw the giraffe behind my back

Rzucę ją za siebie

and whoever catches it is going to help me on this next thing.

i ten, kto ją złapie, pomoże mi w następnym zadaniu.

Sir, you caught the giraffe.

Proszę pana, złapał pan żyrafę.

I have a playing card in my hand.

Mam w dłoni kartę do gry.

Freely name any card in the deck.

Proszę wymienić dowolną kartę z talii.

Audience member: 10 of hearts.

Uczestnik: 10 kier.

Helder Guimarães: 10 of hearts.

Helder Guimarães: 10 kier.

You could have named any card in the deck,

Mógł pan wymienić którąkolwiek kartę z talii,

but you said the 10 of hearts.

ale powiedział pan 10 kier.

Ninety percent of everything is crap,

90% wszystkiego to ściema,

so there's this to prove that Sturgeon was correct.

więc to dowód na to, że Sturgeon miał rację.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

(Laughter)

(Śmiech)

Sir, this is not your show.

Proszę pana, to nie jest pański występ.

(Laughter)

(Śmiech)

Keep the giraffe for a moment, okay?

Proszę na chwilę zatrzymać żyrafę, okej?

Jesus.

Jezu.

(Laughter)

(Śmiech)

Crazy people.

Zwariowani ludzie.

Well, the truth is,

W zasadzie,

why is the majority of everything bad?

dlaczego większość wszystkiego jest zła?

And my answer is: I think we stop thinking too soon.

Myślę, że za wcześnie przestajemy myśleć.

I'll give you a clear little example,

Dam wam jeden prosty przykład,

coś, co robiono na przełomie wieku...

something that people used to do around the turn of the century --

not this century, the other one.

Nie tego wieku, poprzedniego.

The idea was to take a piece of paper

Chodziło o to, by wziąć kawałek papieru

and fold it inside out using only your weaker hand,

i złożyć go do środka, używając tylko słabszej ręki,

in my case, the left hand.

w moim przypadku lewej ręki.

Something that would look like this.

Coś, co wyglądałoby tak.

By the way you reacted, I can see your lack of interest.

Po waszej reakcji widzę brak zainteresowania.

(Laughter)

(Śmiech)

But that's okay, I understand why.

Ale to w porządku, rozumiem.

We stop thinking too soon.

Zbyt wcześnie przestajemy myśleć.

But if we give it a little bit more thought,

Ale jeśli pomyślimy trochę dłużej,

like a paper clip.

możemy użyć spinacza do papieru.

A paper clip makes this a little bit more interesting.

Spinacz uczyni to trochę bardziej interesującym.

Not only that, if instead of using my hand with the fingers,

Ale oprócz tego, zamiast używać palców,

I use my hand closed into a fist,

złożę dłoń w pięść,

that makes this even a little bit more interesting.

co uczyni to jeszcze bardziej interesującym.

Not only that, but I will impose myself a time limit of one second,

Narzucę sobie też limit jednej sekundy,

something that would look like this.

będzie to wyglądało mniej więcej tak.

Now -- no, no, no.

Nie.

Sturgeon may be correct.

Sturgeon może mieć rację.

But he doesn't have to be correct forever.

Ale nie musi zawsze mieć racji.

Things can always change.

Rzeczy mogą się zmienić.

Sir, what was the card?

Proszę pana, jaka to była karta?

The 10 of hearts?

Dziesiątka kier?

There's this to prove that things can always change --

To jest dowód na to, że rzeczy zawsze mogą się zmienić...

the 10 of hearts.

dziesiątka kier.

(Applause)

(Brawa)

Secrets are important.

Sekrety są ważne.

And secrets are valuable.

Są także cenne.

And this is the best secret I've ever experienced.

To najlepszy sekret, jakiego kiedykolwiek doświadczyłem.

It starts with a deck of cards onto the table,

Zaczyna się od talii kart na stole,

an old man and a claim,

starszego mężczyzny i stwierdzenia:

"I will not touch the deck till the end."

"Nie dotknę tej talii do samego końca".

It doesn't matter who the man was,

Nie ma znaczenia, kim był mężczyzna,

all that matters was that sentence ringing in my head:

liczy się tylko zdanie rozbrzmiewające w mojej głowie:

"I will not touch the deck till the end."

"Nie dotknę tej talii do samego końca".

Now, during all this time,

Cały ten czas

he was holding a small notebook

trzymał mały notes,

that sometimes he would open and flip through the pages

który od czasu do czasu otwierał, kartkował

and look at something.

i patrzył na coś.

But I was not really paying attention to the book

Ale nie zwracałem uwagi na notes,

because I was paying attention the deck and the claim he had made before,

bo byłem skupiony na talii kart i wcześniejszym stwierdzeniu.

"I will not touch the deck till the end."

"Nie dotknę tej talii do samego końca".

Now sir, you have the giraffe.

Proszę pana z żyrafą,

Go ahead, throw it in any direction

żeby ją rzucił,

so that you can find someone else at random.

żeby ktoś inny losowo ją złapał.

Perfect. Sir, you're going to play my role in this story.

Świetnie. Zagra pan moją rolę w tej historii.

The old man turned to me and he said,

Ów mężczyzna zwrócił się ku mnie i rzekł:

"You could pick a red card or a black card."

"Możesz wybrać czarną lub czerwoną kartę".

My answer was ...

Moja odpowiedź to...

Audience member 2: The black card.

Uczestnik 2: Czarna.

HG: Indeed!

HG: Faktycznie!

It was a black card.

To była czarna karta.

He said, "It could be a club or a spade,"

Powiedział: "To może być trefl albo pik".

and my answer was ...

Odpowiedziałem, że...

Audience member 2: Spade.

Uczestnik 2: Pik.

HG: Indeed! It was a spade.

HG: Rzeczywiście! To był pik.

He said, "It could be a high spade or a low spade."

Dodał: "To może być wysoka albo niska karta".

And my answer was ...

Moja odpowiedź to...

Audience member 2: A high spade.

Uczestnik 2: Wysoka karta.

HG: Indeed! It was a high spade.

HG: Rzeczywiście! To była wysoka karta.

Since it's a high spade, it could be a nine, a 10,

Wysoka karta może być 9, 10,

a jack, king, queen or the ace of spades.

walet, król, królowa albo as pik.

And my answer was ...

Moja odpowiedź to....

Audience member 2: The king.

Uczetnik 2: Król.

HG: The king of spades, indeed.

HG: Faktycznie to był król pik.

Now sir, let's be fair.

Okej, bądźmy fair.

You selected black, you selected spade,

Wybrał pan czarny, wybrał pan pik,

you selected the high spade, and you selected -- sorry?

wybrał pan wysoką kartę i wybrał pan - przepraszam?

Audience member 2: King. HG: King of spades.

Uczestnik 2: Króla. HG: Król pik.

Czuł pan, żebym jakkolwiek na pana wpływał?

Did you feel I influenced you in any decision?

Audience member 2: No, I just felt your energy.

Uczestnik 2: Nie, poczułem tylko pańską energię.

HG: Ale był to wolny wybór, prawda?

HG: But it was a free choice, correct?

Because if not, we could start all over again.

Bo jeśli nie, to możemy zacząć od nowa.

Ale to było naprawdę fair? Uczestnik 2: Jak najbardziej.

But it was really fair? Audience member 2: Absolutely.

HG: Now, the old man turned to me and he asked me one more question,

HG: Starszy mężczyzna odwrócił się do mnie i zadał jeszcze jedno pytanie,

a number between one and 52.

liczba pomiędzy 1 a 52.

And the first number I thought of was ...

Pierwszą liczbą, o jakiej pomyślałem, było...

Audience member 2: 17.

Uczestnik 2: 17.

HG: Indeed! It was the 17.

HG: Rzeczywiście! To było 17.

The old man only said one more thing:

Starszy mężczyzna powiedział jeszcze jedną rzecz:

"This is the end."

"To już koniec".

And I knew exactly what that meant.

Dokładanie wiedziałem, co miał na myśli.

I knew that he was going to touch the deck.

Wiedziałem, że zaraz dotknie talii.

Everything that you're about to see is exactly as it looked.

Wszystko, co zobaczycie, będzie tak, jak wtedy wyglądało.

He took the deck out of the box.

Wyjął talię z pudełka.

Nothing in the box.

Pudełko puste.

He counted, "One, two, three, four, five, six, seven, eight, nine, 10."

Liczył: "1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10".

The tension was building.

Napięcie rosło.

(Laughter)

(Śmiech)

"11, 12, 13, 14, 15, 16, 17."

"11, 12, 13, 14, 15, 16, 17".

And on the 17, instead of the king of spades,

Przy siedemnastu zamiast króla pik,

something appeared in the middle of the deck,

coś pojawiło się w środku talii,

that later, I would realize was actually a secret.

coś, co było sekretem, jak zauważyłem później.

The old man stood up, he left.

Starszy mężczyzna wstał i wyszedł.

I never saw him again.

Nigdy go już nie widziałem.

But he left his notebook

Ale zostawił swój notes,

that was there from the beginning.

który był tam od początku.

And when I picked it up,

Kiedy go podniosłem,

that was the best secret I've ever experienced.

doświadczyłem największego sekretu w życiu.

We are defined by the secrets we keep

Określają nas sekrety, które skrywamy,

and by the secrets we share.

i te, którymi się dzielimy.

And this was his way of sharing a secret with me.

To był jego sposób na podzielenie się sekretem ze mną.

(Applause)

(Brawa)

Crazy shit! Now --

Szaleństwo!

(Laughter)

(Śmiech)

I believe that amazing things happen all the time.

Wierzę, że niezwykłe rzeczy dzieją się cały czas.

I really do.

Naprawdę w to wierzę.

And the reason why we don't see them as often,

Nie dostrzegamy ich zbyt często,

it's because we don't place ourselves in a position

ponieważ nie potrafimy postawić się w takiej sytuacji,

to search for those amazing things.

aby móc szukać tych niezwykłych przypadków.

But what if we decided to search for those amazing things,

Ale co, jeśli zdecydowalibyśmy się jednak ich poszukać,

for those small coincidences in life that are truly amazing?

tych małych przypadków w życiu, które są naprawdę niesamowite?

So you have the giraffe,

Ma pan żyrafę.

go ahead, throw it in any direction so you find one last person at random.

Śmiało, proszę ją rzucić i wybrać kogoś losowo.

Sir, I'm going to ask you,

Zapytam pana,

do you have, with you, a United States $1 bill?

czy ma pan przy sobie banknot jednodolarowy.

Audience member 3: I think so.

Uczestnik 3: Tak sądzę.

HG: Yes? You see, a coincidence!

HG: Tak? Widzicie? Przypadek!

(Laughter)

(Śmiech)

Let's make sure you have it.

Upewnijmy się, że ma go pan.

Do you have it?

Ma go pan?

Audience member 3: Yes. HG: Yes! Perfect.

Uczestnik 3: Tak. HG: Świetnie!

Now, I want you to do exactly the same thing I am about to do.

Chciałbym, aby zrobił pan dokładnie to, co ja zaraz zrobię.

I have a dollar bill here to explain.

Wyjaśnię na przykładzie tego banknotu.

I want you to take the dollar bill,

Chcę, aby wziął pan jednodolarówkę

and fold the Washington part inside, like this.

i zagiął część z Waszyngtonem do środka, o tak.

So you get this kind of big square, okay?

Wyjdzie panu taki duży kwadrat.

Now, I want you to take the bill and fold it like this, lengthwise,

Proszę złożyć banknot wzdłuż,

so it becomes like a rectangle,

żeby się stał prostokątem,

and then again -- really fold it, really crease it --

a potem ponownie mocno ścisnąć i zagiąć.

and when you have it,

Jeśli gotowe,

please fold the bill again into a little square like this

proszę złożyć banknot w mały kwadracik, jak ten,

and let me know when you have it.

i proszę mi dać znać, kiedy pan skończy.

Do you have it? Perfect.

Gotowe? Świetnie.

Now, I'm going to approach,

Podejdę,

and before we start,

ale zanim zaczniemy,

I want to make sure that we do this in very, very serious conditions.

chcę się upewnić, że robimy to w bardzo fachowy sposób.

First of all, I want to ensure that we have a marker and we have a paper clip.

Po pierwsze, upewnię się, że mamy pisak i spinacz do papieru.

First of all, take the marker and go ahead and sign the bill.

Proszę najpierw wziąć pisak i podpisać banknot.

And this is the reason why:

A oto dlaczego:

later, I'm going to be doing a bunch of stuff on stage

będę później robił masę rzeczy na scenie

and I don't want you to think,

i nie chcę, aby pan pomyślał:

oh, while I was distracted by Helder,

"Och, kiedy Helder mnie rozpraszał,

someone came onstage and swapped the bill.

ktoś wszedł na scenę i podmienił banknot".

So I want to make sure it's exactly the same bill.

Chcę mieć pewność, że to dokładnie ten sam banknot.

Now not only that, I want you to take the paper clip

Proszę też wziąć spinacz

and put it around the bill.

i spiąć nim banknot.

So even if nobody comes onstage and switches the bill,

Nawet jeśli nikt nie zechce wejść i go podmienić,

I don't have enough time to go open the bill and close it

to i tak nie mam czasu na otwarcie i zamkniecie banknotu

and see what I don't want to see.

i zobaczenie tego, czego nie chcę.

Is that fair?

Sprawiedliwie?

Now you can give me the marker back.

Może mi pan teraz oddać pisak.

And just like that, very clearly,

I właśnie tak, jasno i wyraźnie

I want to make sure that we place this in full view

chcę się upewnić, że banknot będzie na widoku

from the beginning of this experience

od początku tego doświadczenia,

and to make sure that everyone is going to see it,

i że wszyscy go będą mogli widzieć.

we're going to actually have a camera man onstage.

Będziemy mieć kamerę na scenie.

Yes, perfect, so that you can see.

Tak, idealnie, teraz go widzicie.

That's your signature? Yes? Perfect.

To pana podpis? Tak? Świetnie.

Now, we're going to use also the deck and a glass for this.

Użyjemy także talii kart i kieliszka.

And we're going to put ourselves in a position

Znajdziemy się teraz w sytuacji

to search for an amazing coincidence.

umożliwiającej poszukiwanie niezwykłego przypadku.

Do you mind, can you help me with this?

Pomożecie mi?

Go ahead and take some cards and shuffle.

Proszę śmiało wziąć kilka kart i je potasować.

And do you mind, can you take some cards and shuffle?

Czy pani też może wziąć kilka kart i potasować?

You can take some cards and shuffle.

Pan też może wziąć karty i potasować.

You can shuffle cards in a variety of ways.

Możecie tasować karty na różne sposoby.

You can shuffle cards like this.

Na przykład tak

You can shuffle cards in a more messed up way,

albo w bardziej chaotyczny sposób,

something like this.

o tak.

You can shuffle cards in the American way.

Możecie tasować na sposób amerykański.

As a Portuguese, I don't feel entitled to teach you guys how to do it.

Jako Portugalczyk nie czuję się upoważniony, żeby wam to pokazać.

But the important part is after shuffling the cards,

Ale ważne jest to, żebyście po przetasowaniu

always remember to cut and complete the cards.

zawsze pamiętali, żeby przełożyć karty.

Do you mind doing that for me, sir?

Czy może pan to dla mnie zrobić?

Please cut and complete.

Proszę przełożyć.

And when you have it, place the cards up in the air.

A kiedy skończycie, podnieście karty wysoko do góry.

And you too, cut and complete and up in the air.

Pan też, proszę przełożyć i podnieść w górę.

Up in the air.

W górę.

A deck of cards cut and shuffled by one, two, three, four and five people.

Talia przetasowana i przełożona przez pięć osób.

Now, very clearly, I'm going to gather the deck together.

Teraz pozbieram karty.

And just like that.

I właśnie w ten sposób

I'm going to search for a coincidence in front of everyone.

poszukam przypadku na waszych oczach.

I'm going to try.

Przynajmniej spróbuję.

I have some cards that maybe,

Mam kilka kart, które być może

maybe they don't mean anything.

nie znaczą nic.

But maybe that's because we are not paying close attention.

Ale może to dlatego, że nie zwracamy na nie zbytnio uwagi.

Because maybe, maybe they mean a lot.

Mogą znaczyć wiele.

Before we start, sir, you gave me a dollar bill.

Zanim zaczniemy, pan dał mi jednodolarówkę.

Is that your signature?

Czy to pański podpis?

Audience member 3: Yes it is.

Uczestnik 3: Tak.

HG: I want you to see very clearly

HG: Chcę, aby pan uważnie patrzył,

that I'm going to open your bill

kiedy będę otwierał pański banknot

and reveal a small secret that we created.

i ujawnię mały sekret, który wspólnie stworzyliśmy.

And the secret of this dollar bill is the serial number.

A sekretem tego banknotu jest numer seryjny.

Madam, can you take the dollar bill?

Proszę pani, czy może pani wziąć banknot?

In the serial number, there is a letter.

W numerze seryjnym jest litera.

What is the first number after the letter?

Jaka jest pierwsza cyfra po literze?

Audience member 4: Seven.

Uczestniczka 4: Siedem.

HG: Seven.

HG: Siedem.

Seven.

Siódemka.

But, that's maybe just one coincidence.

Może tylko jednorazowy zbieg okoliczności.

What is the second number? Audience member 4: Nine.

Jaka jest druga cyfra? Uczestniczka 4: Dziewięć.

So after the seven, we have a nine.

Więc po siódemce mamy dziewiątkę.

And after the nine?

A po dziewiątce?

Audience member 4: Two.

Uczestniczka 4: Dwa.

HG: The two. And after the two?

HG: Dwójka. A po dwójce?

Audience member 4: Three.

Uczestniczka 4: Trzy.

HG: Three, and after?

HG: Trójka, a potem?

Audience member 4: Three. HG: Three.

Uczestnik 4: Trzy. HG: Trójka.

Audience member 4: Seven. HG: Seven.

Uczestniczka 4: Siedem. HG: Siódemka.

Audience member 4: Four. HG: Four.

Uczestniczka 4: Cztery. HG: Czwórka.

Audience member 4: Two. HG: Two, and?

Uczestniczka 4: Dwa. HG: Dwójka i?

Audience member 4: Q.

Uczestniczka 4: Q.

HG: Q like in queen?

HG: Q jak po angielsku królowa?

(Applause)

(Brawa)

The queen of clubs!

Królowa trefl!

All the cards in order, just for you.

Wszystkie karty w kolejności, tylko dla was.

And that's my show.

To był mój występ.

Thank you very much and have a nice night.

Dziękuję wam bardzo i życzę miłego wieczoru.

(Applause)

(Brawa)