On time and water | Andri Snær Magnason

Transcriber: TED Translators Admin Reviewer: Mirjana Čutura

Tłumaczenie: Dorota Wypych Korekta: Agnieszka Fijałkowska

Cześć, nazywam się Andri Snær Magnason

i mówię do was z Islandii.

(Szum wody)

Hi, my name is Andri Snær Magnason,

W 2019 roku straciliśmy pierwszy lodowiec wskutek zmian klimatu.

talking from Iceland.

Był to Okjökull, lodowiec o nazwie “Ok”,

(Water rushing)

z którym już nie jest wszystko OK.

In 2019, we had lost our first glacier to climate change:

W ciągu kolejnych 200 lat

prawdopodobnie wszystkie lodowce spotka ten sam los.

the Okjökull, the Ok glacier,

that is not OK anymore.

Jednym z nich jest Sólheimajökull, leżący na południowym wybrzeżu Islandii.

And in the next 200 years,

we expect all our glaciers to follow the same path.

(Szum wody)

This glacier here is one of them:

Sólheimajökull, in the south coast of Iceland.

Napisałem wiersz na tablicę umieszczoną na szczycie góry,

w miejscu Okjökulla.

(Water rushing)

To list do przyszłości, w którym napisałem tak:

“Ten pomnik potwierdza, że wiemy, co się dzieje

I wrote a poem for a plaque that was placed on the mountain

where Okjökull once stood.

i co należy zrobić.

Tylko ty wiesz, czy to zrobiliśmy”.

It was a letter to the future,

and it says,

"This monument is to acknowledge that we know what is happening

and what needs to be done.

Only you know if we did it."

Moi dziadkowie byli badaczami lodowców

w czasach, gdy wydawały się one wieczne.

My grandparents, they were glacier explorers at times,

W 1956 roku pojechali na lodowcowy miesiąc miodowy.

when the glaciers seemed eternal.

Przez trzy tygodnie przemierzali największy lodowiec w Europie,

They went on a glacial honeymoon in the year 1956.

Vatnajökull, i sporządzali jego mapę.

Spali w namiotach przy skrajnych temperaturach.

For three weeks, they were mapping and traveling Vatnajökull,

Spytałem ich kiedyś: “Nie było wam zimno?”

Odpowiedzieli “Zimno?

Europe's biggest glacier,

Dopiero co wzięliśmy ślub”.

sleeping in tents in extreme temperatures.

And I asked them once, "Weren't you cold?"

And they said, "Cold?

Moja babcia właśnie skończyła 96 lat

We were just married."

i wiemy już, że wiele lodowców zniknie

zanim ktoś urodzony dziś dożyje tylu lat, ile ma moja babcia.

My grandmother just turned 96,

and now we know that many glaciers will be gone

Musimy zacząć myśleć o przyszłości w bliskiej i naglącej perspektywie.

within the time someone born today becomes as old as my grandmother is now.

Moja babcia urodziła się w 1924 roku.

We need to start connecting to the future in an intimate and urgent way.

Jeśli ja będę miał wnuki,

moi ukochani bliscy będą żyć w 2150 roku.

My grandmother, she was born in the year 1924.

And if I have grandchildren,

Nasz czas to czas ludzi, których znamy i kochamy.

the people I will love the most in my life will still be alive in the year 2150.

to czas, który nas stworzył.

Nasz czas to też czas ludzi, których poznamy i pokochamy,

Because our time is the time of the people that we know and love,

to czas, który tworzymy.

Łatwo możemy objąć 230 lat,

the time that created us,

and our time is also the time of the people that we will know and love,

to uścisk dłoni pokoleń.

the time that we create.

Kiedy naukowcy mówią o roku 2100, wzruszamy ramionami – nas to nie dotyczy.

We can easily span 230 years --

the handshake of generations.

When a scientist says 2100, we just shrug; we don't feel connected.

Ale zapytałem moją babcię: “100 lat to dużo czy mało czasu?”

Ku mojemu zaskoczeniu odpowiedziała:

But I asked my grandmother, "Are 100 years a long time or short time?"

“To mało czasu.

Czuję, jakbym wczoraj przemierzała lodowce”.

And she said, to my surprise,

(Szum wody)

"It's a short time.

I feel like I was traveling the glaciers yesterday."

Rok 2100 to nieodległa przyszłość.

(Water rushing)

To tak naprawdę jutro,

bo z perspektywy tych ludzi

rok 2020 to wczoraj.

So 2100 is not a distant future.

It's basically tomorrow,

Jestem pewien, że chcemy, żeby patrzyli na nasze czasy

because in the mind of those people,

2020 will be yesterday.

z dumą i wdzięcznością,

bo wiedzieliśmy, co się działo,

i wiedzieliśmy, co trzeba zrobić,

And I'm quite sure that we want them to look at our time

i w końcu zrobiliśmy to, co należy.

with pride and gratitude,

because we knew what was happening

Dziękuję.

and we know what needs to be done,

and we actually, eventually, did the right thing.

Thank you.