A tale of mental illness | Elyn Saks

Translator: Morton Bast Reviewer: Thu-Huong Ha

Tłumaczenie: Marta Drabek Korekta: Marta Krzeminska

So I'm a woman with chronic schizophrenia.

Jestem kobietą cierpiącą na przewlekłą schizofrenię.

I've spent hundreds of days

Spędziłam setki dni

in psychiatric hospitals.

w szpitalach psychiatrycznych

I might have ended up spending

Mogłam spędzić większość

most of my life on the back ward of a hospital,

życia na szpitalnym oddziale,

but that isn't how my life turned out.

ale nie tak się ono potoczyło.

In fact, I've managed to stay clear of hospitals

Udało mi się uniknąć szpitali

for almost three decades,

przez prawie trzy dekady,

perhaps my proudest accomplishment.

prawdopobnie moje największe osiągnięcie.

That's not to say that I've remained clear

To nie znaczy jednak, że uniknęłam

of all psychiatric struggles.

wszystkich psychiatrycznych zmagań.

After I graduated from the Yale Law School and

Ukończyłam Yale Law School,

got my first law job, my New Haven analyst, Dr. White,

dostałam pierwszą pracę. Mój psychoanalityk w New Haven, Dr. White,

announced to me that he was going to close his practice

oznajmił, że zamyka swoją praktykę

in three months, several years

za trzy miesiące, o wiele lat wcześniej,

before I had planned to leave New Haven.

niż planowałam opuścić New Haven.

White had been enormously helpful to me,

White był dla mnie ogromnie pomocny,

and the thought of his leaving

i byłam zdruzgotana wiedząc, że odejdzie.

shattered me.

i byłam zdruzgotana wiedząc, że odejdzie.

My best friend Steve,

Mój najlepszy przyjaciel Steve,

sensing that something was terribly wrong,

wyczuwając, że działo się coś bardzo złego,

flew out to New Haven to be with me.

przyleciał do New Haven żeby być przy mnie.

Now I'm going to quote from some of my writings:

Zacytuję fragment z moich notatek:

"I opened the door to my studio apartment.

"Otworzyłam drzwi do mieszkania.

Steve would later tell me that,

Steve powiedział mi później,

for all the times he had seen me psychotic, nothing

że mimo że widział mnie już w psychotycznym stanie, nic nie mogło

could have prepared him for what he saw that day.

go przygotować na to, co zobaczył wtedy.

For a week or more, I had barely eaten.

Przez tydzień albo dłużej ledwo co jadłam.

I was gaunt. I walked

Byłam wychudzona. Chodziłam,

as though my legs were wooden.

jak gdyby moje nogi były zrobione z drewna.

My face looked and felt like a mask.

Moja twarz wyglądała jak maska i tak też ją czułam.

I had closed all the curtains in the apartment, so

Zaciągnęłam wszystkie zasłony, tak że

in the middle of the day

w środku dnia

the apartment was in near total darkness.

było ono w niemal całkowitej ciemności.

The air was fetid, the room a shambles.

Czuć było stęchliznę i panował bałagan.

Steve, both a lawyer and a psychologist, has treated

Steve, który jest prawnikiem i psychologiem, zajmował się

many patients with severe mental illness, and to this day

wieloma pacjentami cierpiącymi na ciężkie choroby psychiczne,

he'll say I was as bad as any he had ever seen.

nadal mówi, że jeszcze nigdy nie spotkał nikogo w gorszym stanie.

'Hi,' I said, and then I returned to the couch,

"Cześć" powiedziałam i wróciłam na kanapę,

where I sat in silence for several moments.

gdzie w ciszy usiadłam na dłuższą chwilę.

'Thank you for coming, Steve.

"Dziękuję, że przyjechałeś Steve.

Crumbling world, word, voice.

Kruszący się świat, słowa, głos.

Tell the clocks to stop.

Powiedz zegarkom, żeby się zatrzymały.

Time is. Time has come.'

Czas jest. Czas nadszedł."

'White is leaving,' Steve said somberly.

"White odchodzi" mroczno powiedział Steve.

'I'm being pushed into a grave. The situation is grave,' I moan.

"Popychają mnie do grobu. To grób." jęczę.

'Gravity is pulling me down.

"Grawitacja ciągnie mnie w dół.

I'm scared. Tell them to get away.'"

Boję się. Powiedz im, żeby sobie poszli.''

As a young woman, I was in a psychiatric hospital

Jako młoda kobieta, byłam w szpitalu psychiatrycznym

on three different occasions for lengthy periods.

trzy razy przez dłuższy czas.

My doctors diagnosed me with chronic schizophrenia,

Lekarze zdiagnozowali u mnie chroniczną schizofrenię,

and gave me a prognosis of "grave."

z rokowaniami na ''grób.''

That is, at best, I was expected to live in a board and care,

To oznacza, w najlepszym przypadku, życie pod stałą opieką,

and work at menial jobs.

i prace pomocnicze.

Fortunately, I did not actually

Na szczęście, nie wcieliłam w życie,

enact that grave prognosis.

tych grobowych rokowań.

Instead, I'm a chaired Professor of Law, Psychology

Zamiast tego, jestem profesorem prawa, psychologii

and Psychiatry at the USC Gould School of Law,

i psychiatrii na USC Gould School of Law,

I have many close friends

mam wielu bliskich przyjaciół

and I have a beloved husband, Will, who's here with us today.

i ukochanego męża Willa, który jest tu dzisiaj z nami.

(Applause) Thank you.

(Oklaski) Dziękuję.

He's definitely the star of my show.

To on jest gwiazdą mojego wystąpienia.

I'd like to share with you how that happened, and also

Opowiem wam historię tego, jak to się wsystko stało,

describe my experience of being psychotic.

i opiszę doświadczenia stanu psychotycznego.

I hasten to add that it's my experience,

Podkreślam, że jest to moje doświadczenie.

because everyone becomes psychotic in his or her own way.

Każdy przeżywa stan psychotyczny na swój sposób.

Let's start with the definition of schizophrenia.

Zacznijmy od definicji schizofrenii.

Schizophrenia is a brain disease.

Schizofrenia to choroba mózgu.

Its defining feature is psychosis, or being

Charakteryzuje się psychozą, czy też

out of touch with reality.

utratą związku z rzeczywistością.

Delusions and hallucinations

Urojenia i halucynacje

are hallmarks of the illness.

są typowymi oznakami choroby.

Delusions are fixed and false beliefs that aren't responsive

Urojenia to nieprawdziwe przekonania, niepodlegające korekcji

to evidence, and hallucinations are false sensory experiences.

w starciu z rzeczywistością, a halucynacje to pozorne spostrzeżenia zmysłowe.

For example, when I'm psychotic I often have

Kiedy ja wpadam w stan psychotyczny, często mam

the delusion that I've killed hundreds of thousands

urojenia, że zabiłam setki tysięcy

of people with my thoughts.

ludzi moimi myślami.

I sometimes have the idea that

Czasem mam wrażenie,

nuclear explosions are about to be set off in my brain.

że w mózgu zaraz nastąpią wybuchy nuklearne.

Occasionally, I have hallucinations,

Czasami mam halucynacje.

like one time I turned around and saw a man

Kiedyś odwróciłam się i zobaczyłam mężczyznę

with a raised knife.

z podniesionym nożem.

Imagine having a nightmare while you're awake.

Wyobraźcie sobie przeżywanie koszmaru na jawie.

Often, speech and thinking become disorganized

Często mowa miesza się z myślami,

to the point of incoherence.

aż do stopnia niespójności.

Loose associations involves putting together words

Luźne skojarzenia to używaniu razem słów,

that may sound a lot alike but don't make sense,

które mogą brzmieć podobnie, ale nie mają sensu,

and if the words get jumbled up enough, it's called "word salad."

a jeśli wystarczająco się pomieszają, nazywamy to "sałatką słowną".

Contrary to what many people think, schizophrenia is not

Wbrew powszechnemu przekonaniu, schizofrenia to nie to samo

the same as multiple personality disorder or split personality.

co zaburzenie dysocjacyjne tożsamości czy rozdwojenie osobowości.

The schizophrenic mind is not split, but shattered.

Umysł schizofreniczny nie jest rozdwojony, lecz roztrzaskany.

Everyone has seen a street person,

Każdy z nas widział ludzi ulicy,

unkempt, probably ill-fed,

rozczochranych, niedożywionych,

standing outside of an office building muttering

stojących przed biurowcami i mamroczących

to himself or shouting.

do siebie lub krzyczących.

This person is likely to have some form of schizophrenia.

Bardzo możliwe, że cierpią na jakąś formę schizofrenii.

But schizophrenia presents itself across a wide array

Schizofrenia występuje u ludzi z szerokiego grona

of socioeconomic status, and there are people

społeczno-ekonomicznego. Są tacy,

with the illness who are full-time professionals

którzy chorują, a są pełnoetatowymi pracownikami

with major responsibilities.

na odpowiedzialnych stanowiskach.

Several years ago, I decided

Lata temu zdecydowałam się

to write down my experiences and my personal journey,

zapisywać własne doświadczenia i osobistą podróż.

and I want to share some more of that story with you today

Chcę podzielić się jeszcze kilkoma fragmentami tej historii;

to convey the inside view.

zaprezentować wewnętrzną perspektywę.

So the following episode happened the seventh week

Ta sytuacja miała miejsce w siódmym tygodniu

of my first semester of my first year at Yale Law School.

pierwszego semestru na pierwszym roku Yale Law School.

Quoting from my writings:

Cytat z moich notatek:

"My two classmates, Rebel and Val, and I had made the date

"Koleżanki z klasy, Rebel i Val i ja umówiliśmy się

to meet in the law school library on Friday night

w bibliotece szkoły prawniczej w piątek, żeby popracować

to work on our memo assignment together.

nad zadaniem z pisania porad prawniczych.

But we didn't get far before I was talking in ways

Nie zdążyłyśmy zrobić wiele,

that made no sense.

kiedy zaczęłam mówić od rzeczy.

'Memos are visitations,' I informed them.

"Porady to wizytacje" rzekłam.

'They make certain points. The point is on your head.

"Przedstawiają pewne kwestie. Kwestia jest na twojej głowie.

Pat used to say that. Have you killed you anyone?'

Pat zwykł tak mówić. Zabiłeś kogoś?"

Rebel and Val looked at me

Rebel i Val spojrzały na mnie

as if they or I had been

jakby one czy ja,

splashed in the face with cold water.

zostały polane zimną wodą.

'What are you talking about, Elyn?'

"O czym ty mówisz, Elyn?"

'Oh, you know, the usual. Who's what, what's who,

"No wiecie, tym co zwykle. Kto jest czym i co jest kim,

heaven and hell. Let's go out on the roof.

niebo i piekło. Chodźmy na dach.

It's a flat surface. It's safe.'

Tam jest płasko i bezpiecznie."

Rebel and Val followed

Rebel i Val poszły za mną

and they asked what had gotten into me.

i pytały co we mnie wstąpiło.

'This is the real me,' I announced,

"To jestem prawdziwa ja" oznajmiłam

waving my arms above my head.

machając rękami nad głową.

And then, late on a Friday night, on the roof

Tym późnym wieczorem w piątek, na dachu

of the Yale Law School,

Yale Law School,

I began to sing, and not quietly either.

zaczęłam śpiewać, i to wcale nie po cichu.

'Come to the Florida sunshine bush.

Przyjedź do Florydy słonecznych krzewów.

Do you want to dance?'

Chcecie tańczyć?"

'Are you on drugs?' one asked. 'Are you high?'

"Jesteś naćpana? Paliłaś coś?'

'High? Me? No way, no drugs.

"Ja palić? Co ty, żadnych narkotyków.

Come to the Florida sunshine bush,

Przyjedź do Florydy słonecznych krzewów.

where there are lemons, where they make demons.'

gdzie rosną limonki, produkują demonki.'

'You're frightening me,' one of them said, and Rebel and Val

"Przerażasz mnie" powiedziała jedna z nich. Rebel i Val

headed back into the library.

wróciły do biblioteki.

I shrugged and followed them.

Wzruszyłam ramionami i poszłam za nimi.

Back inside, I asked my classmates if they were

W środku spytałam czy też wydawało im się,

having the same experience of words jumping around

że słowa skakały po naszych dokumentach.

our cases as I was.

że słowa skakały po naszych dokumentach.

'I think someone's infiltrated my copies of the cases,' I said.

"Chyba ktoś przejrzał moje kopie dokumentacji spraw' powiedziałam.

'We've got to case the joint.

"Musimy monitorować staw.

I don't believe in joints, but

Nie wierzę w stawy, ale

they do hold your body together.'" --

utrzymują one nasze ciało w jednym kawałku"

It's an example of loose associations. --

Przykład luźnego kojarzenia.

"Eventually I made my way back to my dorm room,

"W końcu wróciłam do akademika,

and once there, I couldn't settle down.

i nie mogłam się uspokoić.

My head was too full of noise,

Moja głowa była pełna dźwięków,

too full of orange trees and law memos I could not write

zbyt pełna drzew pomarańczowych i porad prawniczych, których nie mogłam napisać

and mass murders I knew I would be responsible for.

i masowych zabójstw, za które wiedziałam, że będę odpowiedzialna.

Sitting on my bed, I rocked back and forth,

Siedząc na łóżku, kołysałam się w przód i w tył

moaning in fear and isolation."

jęcząc w strachu i odosobnieniu."

This episode led to my first hospitalization in America.

Doprowadziło to do mojej pierwszej hospitalizacji w Ameryce.

I had two earlier in England.

Dwie wcześniejsze były w Anglii.

Continuing with the writings:

Dalej z notatek:

"The next morning I went to my professor's office to ask

"Rano poszłam do gabinetu profesora, poprosić

for an extension on the memo assignment,

o przedłużenie terminu na zadanie z porad prawnych.

and I began gibbering unintelligably

Zaczęłam niezrozumiale bełkotać,

as I had the night before,

tak jak poprzedniej nocy.

and he eventually brought me to the emergency room.

W końcu zabrał mnie do izby przyjęć.

Once there, someone I'll just call 'The Doctor'

Tam ktoś, kogo nazwę "lekarzem"

and his whole team of goons swooped down,

i cały jego zespół goryli zlecieli się,

lifted me high into the air,

unieśli mnie w powietrze,

and slammed me down on a metal bed

i zwalili na metalowe łózko

with such force that I saw stars.

z taką siłą, że zobaczyłam gwiazdy.

Then they strapped my legs and arms to the metal bed

Potem grubymi pasami ze skóry

with thick leather straps.

przywiązali mi nogi i ręce do metalowego łóżka.

A sound came out of my mouth that I'd never heard before:

Wydobył się ze mnie dźwięk, którego nigdy jeszcze nie słyszałam;

half groan, half scream,

pół jęk, pół wrzask,

barely human and pure terror.

ledwo ludzki, czyste przerażenie.

Then the sound came again,

Później się powtórzył,

forced from somewhere deep inside my belly

wypchany gdzieś z głębi mojego brzucha

and scraping my throat raw."

i rozdzierający moje gardło."

This incident resulted in my involuntary hospitalization.

Skończyło się to wymuszoną hospitalizacją.

One of the reasons the doctors gave for hospitalizing me

Jednym z powodów, jakim lekarze uzasadnili moją hospitalizację

against my will was that I was

wbrew mojej woli, było to, że byłam

"gravely disabled."

"poważnie upośledzona".

To support this view, they wrote in my chart that I was unable

Dla poparcia tej teorii, napisali w karcie, że byłam niezdolna

to do my Yale Law School homework.

do skończenia zadania domowego na Yale Law School.

I wondered what that meant about much of the rest of New Haven.

Ciekawe co czyni to z pozostałych mieszkańców New Haven.

(Laughter)

(Śmiech)

During the next year, I would

W ciągu kolejnego roku,

spend five months in a psychiatric hospital.

spędziłam pięć miesięcy w szpitalu psychiatrycznym.

At times, I spent up to 20 hours in mechanical restraints,

Czasami do 20 godzin fizycznie skrępowana,

arms tied, arms and legs tied down,

ręce związane, ręce i nogi przywiązane do łóżka,

arms and legs tied down with a net tied

ręce i nogi przywiązane, a siatka przewiązana

tightly across my chest.

ciasno przez klatkę piersiową.

I never struck anyone.

Nigdy nikogo nie uderzyłam.

I never harmed anyone. I never made any direct threats.

Nikogo nie skrzywdziłam. Nikomu bezpośrednio nie groziłam.

If you've never been restrained yourself, you may have

Jeśli nigdy nie byliście skrępowani, to może się wydawać,

a benign image of the experience.

że to doświadczenie zupełnie nieszkodliwe.

There's nothing benign about it.

Nie ma w nim nic niegroźnego.

Every week in the United States,

Każdego tygodnia w Stanach Zjednoczonych,

it's been estimated that one to three people die in restraints.

jedna do 3 osób umiera skrępowana.

They strangle, they aspirate their vomit,

Duszą się, krztuszą się swoimi wymiotami,

they suffocate, they have a heart attack.

mają ataki serca.

It's unclear whether using mechanical restraints

Nie jest jasne, czy fizyczne skrępowanie

is actually saving lives or costing lives.

ratuje życia, czy wręcz przeciwnie.

While I was preparing to write my student note

Kiedy pisałam studencki komentarz o fizycznym krępowaniu

for the Yale Law Journal on mechanical restraints,

dla magazynu Yale Law School,

I consulted an eminent law professor who was also

skonsultowałam się z profesorem prawa, który był także

a psychiatrist,

psychiatrą.

and said surely he would agree

Powiedział, że zgodziłby się,

that restraints must be degrading,

że skrępowanie jest poniżające,

painful and frightening.

bolesne i przerażające.

He looked at me in a knowing way, and said,

Spojrzał na mnie ze zrozumieniem i powiedział

"Elyn, you don't really understand:

"Elyn, nie rozumiesz:

These people are psychotic.

ci ludzie są psychiczni.

They're different from me and you.

Różnią się ode mnie i od ciebie.

They wouldn't experience restraints as we would."

Nie odebraliby skrępowania w taki sam sposób jak my."

I didn't have the courage to tell him in that moment that,

Wtedy nie miałam odwagi powiedzieć, że nie,

no, we're not that different from him.

wcale nie jesteśmy tak różni od niego.

We don't like to be strapped down to a bed

Tak jak i on, nie lubimy być przypasani do łóżka

and left to suffer for hours any more than he would.

i pozostawieni na wiele godzin.

In fact, until very recently,

Tak naprawdę do bardzo niedawna,

and I'm sure some people still hold it as a view,

i niektórzy wciąż się z tym zgodzą,

that restraints help psychiatric patients feel safe.

skrępowanie pomaga pacjentom czuć się bezpiecznie.

I've never met a psychiatric patient

Nigdy nie spotkałam pacjenta,

who agreed with that view.

który by się z tym zgodził.

Today, I'd like to say I'm very pro-psychiatry

Chcę powiedzieć, że jestem "bardzo za" psychiatrią,

but very anti-force.

ale "bardzo przeciw" użyciu siły.

I don't think force is effective as treatment, and I think

Siła nie jest efektywna jako terapia, i myślę,

using force is a terrible thing to do to another person

że jej użycie jest czymś straszliwym wobec drugiego człowieka

with a terrible illness.

ze straszliwą chorobą.

Eventually, I came to Los Angeles

Ostatecznie przyjechałam do Los Angeles

to teach at the University of Southern California Law School.

wykładać na University of Southern California Law School.

For years, I had resisted medication,

Przez lata z niechęcią przyjmowałam leki,

making many, many efforts to get off.

bardzo starając się je odstawić.

I felt that if I could manage without medication,

Czułam, że jeśli udałoby mi się funkcjonować bez leków,

I could prove that, after all,

mogłabym dowieść, że mimo wszystko

I wasn't really mentally ill, it was some terrible mistake.

nie byłam psychicznie chora, że to jakaś straszna pomyłka.

My motto was the less medicine, the less defective.

Moje motto brzmiało "Im mniej leków, tym mniej wad."

My L.A. analyst, Dr. Kaplan, was urging me

Mój psychoanalityk w LA, dr Kaplan, namawiał mnie

just to stay on medication and get on with my life,

żebym kontynuowała leki i żyła normalnie, ale postanowiłam,

but I decided I wanted to make one last college try to get off.

podjąć jedną, ostatnią próbę, żeby je odstawić.

Quoting from the text:

Cytat z notatek:

"I started the reduction of my meds, and within a short time

"Zaczęłam ograniczać leki, i w krótkim czasie

I began feeling the effects.

zaczęłam odczuwać efekty.

After returning from a trip to Oxford, I marched into

Po powrocie z wycieczki do Oxfordu, wmaszerowałam do

Kaplan's office, headed straight for the corner, crouched down,

gabinetu Kaplana, prosto do kąta, kucnęłam,

covered my face, and began shaking.

zakryłam twarz i zaczęłam się trząść.

All around me I sensed evil beings poised with daggers.

Wszędzie wokół wyczuwałam okrutne istoty czające się ze sztyletami.

They'd slice me up in thin slices

Kroiły mnie na cienkie plasterki

or make me swallow hot coals.

lub zmuszały do połykania gorących węgli.

Kaplan would later describe me as 'writhing in agony.'

Kaplan opisał mnie jako "wijącą się w agonii".

Even in this state, what he accurately described as

Nawet w tym stanie, który opisał jako

acutely and forwardly psychotic,

dotkliwi psychotyczny,

I refused to take more medication.

odmówiłam przyjęcia leków.

The mission is not yet complete.

Misja nie jest jeszcze ukończona.

Immediately after the appointment with Kaplan,

Zaraz po wizycie u Kaplana

I went to see Dr. Marder, a schizophrenia expert

poszłam zobaczyć dr Mardera, eksperta od schizofrenii,

who was following me for medication side effects.

który zajmował się skutkami ubocznymi leków.

He was under the impression that I had a mild psychotic illness.

Wydawało mu się, że cierpię na łagodną chorobę psychiczną.

Once in his office, I sat on his couch, folded over,

W gabinecie usiadłam na kanapie, zgięłam się w pół

and began muttering.

i zaczęłam mamrotać.

'Head explosions and people trying to kill.

"Eksplozje w głowie i ludzie próbujący zabijać.

Is it okay if I totally trash your office?'

Przeszkadza panu, żebym kompletnie zniszczyła gabinet?"

'You need to leave if you think you're going to do that,'

"Proszę wyjść, jeśli myśli pani, że będzie musiała to zrobić,'

said Marder.

powiedział Marder.

'Okay. Small. Fire on ice. Tell them not to kill me.

"OK. Mały. Ogień na lodzie. Powiedz im, żeby mnie nie zabijali.

Tell them not to kill me. What have I done wrong?

Powiedz im, żeby mnie nie zabijali. Co zrobiłam nie tak?

Hundreds of thousands with thoughts, interdiction.'

Setki tysięcy z myślami, bombardowanie."

'Elyn, do you feel like you're

'Elyn, czy czujesz, że grozisz

dangerous to yourself or others?

samej sobie lub otoczeniu?

I think you need to be in the hospital.

Myślę, że lepiej byś była w szpitalu.

I could get you admitted right away, and the whole thing

Mogą przyjąć cię od razu, a sprawa

could be very discrete.'

może być załatwiona bardzo dyskretnie."

'Ha, ha, ha.

"Ha, ha, ha.

You're offering to put me in hospitals?

Proponuje mi pan umieszczenie w szpitalu?

Hospitals are bad, they're mad, they're sad.

Szpitale są złe, szalone, smutne.

One must stay away. I'm God, or I used to be.'"

Trzeba się od nich trzymać z daleka. Jestem Bogiem, albo kiedyś byłam."

At that point in the text,

W miejscu w tekście,

where I said "I'm God, or I used to be," my husband

w którym to powiedziałam mój mąż

made a marginal note.

powiedział

He said, "Did you quit or were you fired?"

"Odeszłaś czy cię zwolnili?"

(Laughter)

(Śmiech)

"'I give life and I take it away.

"'Daję życie i je odbieram.

Forgive me, for I know not what I do.'

Wybaczcie mi, jako że nie wiem co czynić."

Eventually, I broke down in front of friends, and

Ostatecznie załamałam się w towarzystwie przyjaciół

everybody convinced me to take more medication.

i wszyscy przekonali mnie, żeby wziąć leki.

I could no longer deny the truth,

Nie mogłam już więcej zaprzeczać prawdzie,

and I could not change it.

i nie mogłam jej zmienić.

The wall that kept me, Elyn, Professor Saks,

Ściana, która dzieliła mnie - Elyn, prof. Saks -

separate from that insane woman hospitalized years past,

od tej szalonej kobiety hospitalizowanej wcześniej

lay smashed and in ruins."

legła w gruzach."

Everything about this illness says I shouldn't be here,

Wszystko wskazywałoby na to, że nie powinno mnie tu być,

but I am. And I am, I think, for three reasons:

ale jestem. A jestem, jak myślę, z 3 powodów:

First, I've had excellent treatment.

Po pierwsze, miałam wyśmienitą terapię.

Four- to five-day-a-week psychoanalytic psychotherapy

4-5 dni w tygodniu psychoanalizy

for decades and continuing, and excellent psychopharmacology.

przez wiele lat. Świetna psychofarmakologia.

Second, I have many close family members and friends who know me

Po drugie, wielu bliskich i przyjaciół, mnie zna

and know my illness.

i zna moją chorobę.

These relationships have given my life a meaning

Te związki nadały mojemu życiu znaczenie

and a depth, and they also helped me navigate

i głębię, i pomogły mi nim kierować

my life in the face of symptoms.

w obliczu symptomów choroby.

Third, I work at an enormously supportive workplace

Po trzecie, pracuję w pełnym wsparcia środowisku,

at USC Law School.

na USC Law School.

This is a place that not only accommodates my needs

To miejsce, które nie tylko spełnia moje potrzeby,

but actually embraces them.

ale wręcz przyjmuje je z entuzjazmem.

It's also a very intellectually stimulating place,

Miejsce, które stymuluje intelektualnie,

and occupying my mind with complex problems

a zajmowanie umysłu skomplikowanymi problemami

has been my best and most powerful and most reliable

jest najlepszą, najmocniejszą i najbardziej niezawodną

defense against my mental illness.

obroną przed chorobą psychiczną.

Even with all that — excellent treatment, wonderful family and

Nawet mając to wszystko, wyśmienitą terapię, wspaniałą rodzinę

friends, supportive work environment —

i przyjaciół, pełne wsparcia miejsce pracy...

I did not make my illness public

Nie przyznałam się publicznie do choroby,

until relatively late in life,

przez długi czas.

and that's because the stigma against mental illness

To dlatego, że choroby psychiczne są piętnowane.

is so powerful that I didn't feel safe with people knowing.

Nie czułam się bezpiecznie wśród ludzi, którzy wiedzieli.

If you hear nothing else today,

Z mojego wystąpienia wynieście choć

please hear this: There are not "schizophrenics."

jedną rzecz: Nie ma "schizofreników."

There are people with schizophrenia, and these people

Są ludzie ze schizofrenią. Ci ludzie

may be your spouse, they may be your child,

to wasi mężowie, żony, dzieci,

they may be your neighbor, they may be your friend,

sąsiedzi, przyjaciele,

they may be your coworker.

znajomi z pracy.

So let me share some final thoughts.

Podzielę się końcowymi myślami.

We need to invest more resources into research and treatment

Musimy zainwestować więcej środków w badania i terapie

of mental illness.

chorób psychicznych.

The better we understand these illnesses, the better

Im lepiej zrozumiemy te choroby, tym lepsze możemy

the treatments we can provide, and the better the treatments

zapewnić terapie, a im lepsze zapewnimy terapie,

we can provide, the more we can offer people care,

tym więcej opieki możemy zaoferować ludziom,

and not have to use force.

bez potrzeby użycia siły.

Also, we must stop criminalizing mental illness.

Przestańmy też traktować choroby psychiczne jak przestępstwa.

It's a national tragedy and scandal that the L.A. County Jail

To narodowa tragedia i skandal, że więzienie L.A. County

is the biggest psychiatric facility in the United States.

to największa placówka psychiatryczna w Stanach Zjednoczonych.

American prisons and jails are filled with people who suffer

Amerykańskie więzienia są przepełnine ludźmi cierpiącymi na

from severe mental illness, and many of them are there

poważne choroby psychiczne, a wielu z nich jest tam dlatego,

because they never received adequate treatment.

że nigdy nie otrzymali właściwiej terapii.

I could have easily ended up there or on the streets myself.

Sama mogłam skończyć tam, lub na ulicy.

A message to the entertainment industry and to the press:

Wiadomość do przemysłu rozrywkowego i prasy:

On the whole, you've done a wonderful job fighting stigma

Wspaniale się spisaliście w walce przeciwko piętnowaniu

and prejudice of many kinds.

i uprzedzeniom wszelkiego rodzaju.

Please, continue to let us see characters in your movies,

Nie przestawajcie pokazywać nam w filmach

your plays, your columns,

przedstawieniach, artykułach, bohaterów

who suffer with severe mental illness.

cierpiących na ciężkie choroby psychiczne.

Portray them sympathetically,

Pokazujcie ich ze zerozumieniem

and portray them in all the richness and depth

i w całym bogactwie i głębi

of their experience as people and not as diagnoses.

ich doświadczeń; jako ludzi, a nie jako diagnozy.

Recently, a friend posed a question:

Niedawno przyjaciel zadał mi pytanie:

If there were a pill I could take

Jeśli istniałaby pigułka, która natychmiast by cię uleczyła,

that would instantly cure me, would I take it?

zażyłabyś ją?

The poet Rainer Maria Rilke

Poecie Rainerowi Maria Rilke

was offered psychoanalysis.

zaoferowano psychoanalizę.

He declined, saying, "Don't take my devils away,

Odmówił, mówiąc, "Nie odbierajcie moich demonów,

because my angels may flee too."

bo moi aniołowie także mogą odlecieć."

My psychosis, on the other hand,

Moja psychoza jest koszmarem na jawie,

is a waking nightmare in which my devils are so terrifying

w którym moje demony są tak prerażające,

that all my angels have already fled.

że wszystkie anioły już dawno odleciały.

So would I take the pill? In an instant.

Czy zażyłabym pigułkę? Bez mrugnięcia okiem.

That said, I don't wish to be seen as regretting

Nie chcę być postrzegana jako osoba żałująca życia

the life I could have had if I'd not been mentally ill,

które mogłabym mieć bez choroby.

nor am I asking anyone for their pity.

Nie proszę też nikogo o litość.

What I rather wish to say is that the humanity we all share

Chciałabym powiedzieć, że cechy ludzkie, które posiadamy wszyscy,

is more important than the mental illness we may not.

są ważniejsze niź choroby, które mają tylko niektórzy z nas.

What those of us who suffer with mental illness want

Chorzy psychicznie pragną tego samego,

is what everybody wants:

czego pragną wszyscy:

in the words of Sigmund Freud, "to work and to love."

cytując Sigmunda Freuda, "by pracować i kochać."

Thank you. (Applause)

Dziękuję. (Oklaski)

(Applause)

(Oklaski)

Thank you. Thank you. You're very kind. (Applause)

Dziękuję. Bardzo mi miło. (Oklaski)

Thank you. (Applause)

Dziękuję. (Oklaski)