Why you should make useless things | Simone Giertz

Tłumaczenie: Maria Chrzanowska Korekta: Małgorzata Ciborska

Hello.

Cześć.

My name is Simone.

Nazywam się Simone.

You know how people tell you if you get nervous when onstage,

Podobno gdy ma się tremę,

picture people in the audience naked?

trzeba sobie wyobrazić widownię nago.

Like it's this thing that's supposed to make you feel better.

Ma to sprawić, że poczujemy się lepiej.

But I was thinking --

Tak sobie myślałam...

picturing all of you naked in 2018 feels kind of weird and wrong.

wyobrażanie was sobie nago w 2018 roku wydaje się dziwne i niewłaściwe.

Like, we're working really hard on moving past stuff like that,

Przecież robimy, co możemy, żeby tak się nie zachowywać,

so we need a new method of dealing with

więc potrzebujemy nowej metody

if you get nervous onstage.

radzenia sobie z tremą.

And I realized that what I'd really like

Uświadomiłam sobie, że bardzo bym chciała

is that I can look at you as much as you're looking at me --

spojrzeć na was tak, jak wy patrzycie na mnie,

just to even things out a little bit.

żeby trochę to zrównoważyć.

So if I had way more eyeballs,

Gdybym miała więcej par oczu,

then we'd all be really comfortable, right?

wszyscy czulibyśmy się dobrze.

So in preparation for this talk, I made myself a shirt.

W ramach przygotowań do tej prelekcji zrobiłam sobie koszulkę.

(Rattling)

(Grzechotanie)

(Laughter)

(Śmiech)

It's googly eyes.

To ruchome oczka.

It took me 14 hours

Potrzebowałam 14 godzin

and 227 googly eyes to make this shirt.

i 227 ruchomych oczek do wykonania tej koszulki.

And being able to look at you as much as you're looking at me

Spojrzenie na was tak, jak wy patrzycie na mnie,

is actually only half of the reason I made this.

to nie jedyny powód, dla którego ją zrobiłam.

The other half is being able to do this.

To jest drugim powodem.

(Googly eyes rattle)

(Ruchome oczka grzechoczą)

(Laughter)

(Śmiech)

So I do a lot of things like this.

Robię dużo takich rzeczy.

I see a problem and I invent some sort of solution to it.

Widzę problem i wymyślam rozwiązanie.

For example, brushing your teeth.

Na przykład mycie zębów.

Like, it's this thing we all have to do, it's kind of boring,

Wszyscy musimy to robić. To trochę nudne.

and nobody really likes it.

Nikt tego nie lubi.

If there were any seven-year-olds in the audience,

Gdyby na widowni były siedmiolatki,

they'd be like, "Yes!"

to krzyczałyby: "tak!".

So what about if you had a machine that could do it for you?

A gdyby istniała maszyna, która mogłaby to zrobić za was?

(Laughter)

(Śmiech)

I call it ...

Nazywam ją...

I call it "The Toothbrush Helmet."

szczoteczkowym kaskiem.

(Laughter)

(Śmiech)

(Robot arm buzzing)

(Furkotanie maszyny)

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

So my toothbrush helmet is recommended by zero out of 10 dentists,

Mój szczoteczkowy kask poleca zero na dziesięciu dentystów

and it definitely did not revolutionize the world of dentistry,

i na pewno nie zrewolucjonizował świata stomatologii,

but it did completely change my life.

ale za to kompletnie odmienił moje życie.

Because I finished making this toothbrush helmet three years ago

Zrobiłam ten kask trzy lata temu,

and after I finished making it,

a gdy go skończyłam,

I went into my living room and I put up a camera,

poszłam do dużego pokoju, ustawiłam kamerę

and I filmed a seven-second clip of it working.

i nakręciłam 7-sekundowy filmik pokazujący, jak działa kask.

And by now,

W dzisiejszych czasach

this is a pretty standard modern-day fairy tale

to typowa współczesna bajka

of girl posting on the internet,

o dziewczynie, która publikuje w internecie.

the internet takes the girl by storm,

Internet dziewczynę podbija.

thousands of men voyage into the comment sections

Tysiące mężczyzn wędruje do sekcji komentarzy,

to ask for her hand in marriage --

żeby poprosić o jej rękę...

(Laughter)

(Śmiech)

She ignores all of them, starts a YouTube channel

Ona to ignoruje, zakłada kanał na YouTubie

and keeps on building robots.

i dalej buduje roboty.

Since then, I've carved out this little niche for myself on the internet

Od tamtego czasu stworzyłam sobie małą niszę w internecie

as an inventor of useless machines,

jako wynalazczyni bezużytecznych maszyn,

because as we all know,

ponieważ, jak wszystkim wiadomo,

the easiest way to be at the top of your field

najłatwiejszy sposób, żeby przodować w swojej dziedzinie,

is to choose a very small field.

to wybrać bardzo wąską dziedzinę.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

So I run a YouTube channel about my machines,

Na moim kanale o maszynach na YouTubie

and I've done things like cutting hair with drones --

robiłam takie rzeczy jak obcinanie włosów z użyciem dronów...

(Drone buzzes)

(Szum drona)

(Laughter)

(Śmiech)

(Drone crashes)

(Dron się rozbija)

(Laughter)

(Śmiech)

(Drone buzzes)

(Szum drona)

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

To a machine that helps me wake up in the morning --

Maszynę, która pomaga mi wstać rano...

(Alarm)

(Dźwięk budzika)

(Laughter)

(Śmiech)

(Video) Simone: Ow!

To this machine that helps me chop vegetables.

Oraz maszynę, która pomaga kroić warzywa.

(Knives chop)

(Noże siekają)

I'm not an engineer.

Nie jestem inżynierem.

I did not study engineering in school.

Nie studiowałam inżynierii.

But I was a super ambitious student growing up.

Kiedy dorastałam, byłam bardzo ambitną uczennicą.

In middle school and high school, I had straight A's,

W gimnazjum i liceum miałam same piątki

and I graduated at the top of my year.

i ukończyłam szkołę jako najlepsza na roku.

On the flip side of that,

Z drugiej strony,

I struggled with very severe performance anxiety.

walczyłam z poważnym lękiem przed porażką.

Here's an email I sent to my brother around that time.

Takiego e-maila wysłałam do brata w tamtym okresie.

"You won't understand how difficult it is for me to tell you,

"Nie zrozumiesz, jak trudno to powiedzieć,

przyznać się.

to confess this.

I'm so freaking embarrassed.

Tak strasznie się wstydzę.

I don't want people to think that I'm stupid.

Nie chcę, żeby ludzie myśleli, że jestem głupia.

Now I'm starting to cry too.

I w dodatku zaczynam płakać.

Damn."

A niech to".

And no, I did not accidentally burn our parents' house down.

Nie spaliłam przypadkowo domu naszych rodziców.

The thing I'm writing about in the email and the thing I'm so upset about

To, o czym pisałam w e-mailu, co tak mnie załamało,

is that I got a B on a math test.

to była czwórka z testu z matematyki.

So something obviously happened between here and here.

Coś się wydarzyło w międzyczasie.

(Laughter)

(Śmiech)

Jedną z tych rzeczy było dojrzewanie.

One of those things was puberty.

(Laughter)

(Śmiech)

Beautiful time indeed.

Piękny czas.

But moreover,

Co więcej,

I got interested in building robots,

zainteresowałam się budowaniem robotów

and I wanted to teach myself about hardware.

i chciałam nauczyć się czegoś o urządzeniach.

But building things with hardware, especially if you're teaching yourself,

Budowanie urządzeń, zwłaszcza gdy uczymy się sami,

is something that's really difficult to do.

jest niesamowicie trudne.

It has a high likelihood of failure

Jest duże prawdopodobieństwo porażki,

and moreover,

a ponadto

it has a high likelihood of making you feel stupid.

spore prawdopodobieństwo tego, że będziemy czuć się głupio.

And that was my biggest fear at the time.

To był wtedy mój największy lęk.

So I came up with a setup that would guarantee success 100 percent of the time.

Wymyśliłam niezawodny sposób, który zapewniałby mi sukces.

With my setup, it would be nearly impossible to fail.

Dzięki niemu porażka byłaby prawie niemożliwa.

And that was that instead of trying to succeed,

Zamiast próbować osiągnąć sukces,

I was going to try to build things that would fail.

postanowiłam budować rzeczy, które nie działałyby, jak należy.

And even though I didn't realize it at the time,

Chociaż nie zdawałam sobie wtedy z tego sprawy,

building stupid things was actually quite smart,

budowanie głupich rzeczy było nawet mądre,

because as I kept on learning about hardware,

ponieważ, zdobywając wiedzę o urządzeniach,

for the first time in my life,

po raz pierwszy w życiu

I did not have to deal with my performance anxiety.

nie musiałam sobie radzić z lękiem przed porażką.

And as soon as I removed all pressure and expectations from myself,

kiedy pozbyłam się presji i oczekiwań względem siebie,

that pressure quickly got replaced by enthusiasm,

presja została szybko zastąpiona przez entuzjazm,

co pozwoliło mi się dobrze bawić.

and it allowed me to just play.

So as an inventor,

Jako wynalazczyni

I'm interested in things that people struggle with.

interesuję się rzeczami, z którymi ludzie sobie nie radzą.

It can be small things or big things or medium-sized things

To mogą być małe, duże lub średnie rzeczy,

and something like giving a TED talk presents this whole new set of problems

a wygłoszenie prelekcji TED pociąga za sobą nowe problemy,

that I can solve.

które mogę rozwiązać.

And identifying a problem is the first step in my process

Zidentyfikowanie problemu jest pierwszym krokiem

w moim procesie budowania bezużytecznej maszyny.

of building a useless machine.

So before I came here,

Zanim tu przyszłam,

I sat down and I thought of some of the potential problems I might have

usiadłam i zastanowiłam się, jakie problemy mogę napotkać

in giving this talk.

przy tej prelekcji.

Forgetting what to say.

Zapomnę, co mam powiedzieć.

That people won't laugh --

Ludzie nie będą się śmiać,

that's you.

to wy.

Or even worse,

Albo jeszcze gorzej,

that you'll laugh at the wrong things --

będziecie się śmiać nie z tego, co trzeba...

that was an OK part to laugh at,

To był dobry moment na śmiech,

thank you.

dziękuję.

(Laughter)

(Śmiech)

Or that when I get nervous, my hands start shaking

Kiedy się zdenerwuję, trzęsą mi się ręce,

and I'm really self-conscious about it.

co bardzo mnie to krępuje.

Or that my fly has been open this entire time

Mój rozporek będzie rozpięty

and all of you noticed but I didn't,

i wszyscy oprócz mnie to zauważą,

but it's closed so we're all good on that one.

ale jest zapięty, więc to mam z głowy.

But one thing I'm actually really nervous about is my hands shaking.

Najbardziej martwią mnie trzęsące się ręce.

I remember when I was a kid,

Pamiętam, że kiedy byłam mała,

giving presentations in school,

podczas prezentacji w szkole

I would have my notes on a piece of paper,

miałam notatki na kartce papieru,

and I would put a notebook behind the paper

a za kartką zawsze trzymałam zeszyt,

so that people wouldn't be able to see the paper quivering.

żeby nikt nie zauważył, jak papier drży.

And I give a lot of talks.

Wygłaszam dużo mów.

I know that about half of you in the audience are probably like,

Pewnie wielu z was myśli:

"Budowanie bezużytecznych maszyn to świetna zabawa,

"Building useless machines is really fun,

but how is this in any way or form a business?"

ale jaka z tego forma biznesu?".

And giving talks is a part of it.

Wygłaszanie mów też się z tym wiąże.

And the arrangers always put out a glass of water for you onstage

Organizatorzy zawsze zostawiają na scenie szklankę wody,

so you have something to drink if you get thirsty,

żeby mówca miał coś do picia, w razie gdyby poczuł się spragniony,

and I always so badly want to drink that water,

a ja zawsze bardzo chcę napić się wody,

ale nie ośmielam się podnieść szklanki,

but I don't dare to pick the glass up

because then people might be able to see that my hands are shaking.

bo wtedy ludzie zauważą, że ręce mi się trzęsą.

So what about a machine that hands you a glass of water?

Co powiecie na maszynę, która podaje szklankę wody?

Sold to the nervous girl in the googly-eye shirt.

Sprzedana nerwowej dziewczynie w koszulce z ruchomych oczek.

Actually, I need to take this off because I have a thing --

W sumie muszę ją zdjąć, bo mam tutaj coś....

(Googly eyes rattle)

(Ruchome oczka grzechoczą)

Oh.

(Clanking)

(Pobrzękiwanie)

(Laughter)

(Śmiech)

I still don't know what to call this,

Wciąż nie wiem, jak to nazwać,

but I think some sort of "head orbit device,"

ale myślę o narzędziu orbitującym głowę,

because it rotates this platform around you

bo obraca tę platformę

i można na niej postawić, co się chcę.

and you can put anything on it.

You can have a camera; you can get photos of your entire head.

Na przykład kamerę, która zrobi zdjęcia całej głowy.

Like it's really -- it's a very versatile machine.

To naprawdę... wszechstronna maszyna.

(Laughter)

(Śmiech)

OK, and I have --

Mam tutaj...

Można położyć sobie na niej przekąskę,

I mean, you can put some snacks on it, for example,

if you want to.

jeśli się chcę.

I have some popcorn here.

Mam trochę popcornu.

And you just put a little bit like that.

Kładzie się odrobinę tutaj.

And then you want to --

A wtedy...

there's some sacrifices for science --

trzeba poświęcić się dla nauki,

just some popcorn falling on the floor.

trochę popcornu spadnie na ziemię.

Let's do the long way around.

Niech będzie dłuższa trasa.

(Robot buzzes)

(Robot bzyczy)

(Laughter)

(Śmiech)

And then you have a little hand.

Tutaj jest taka mała rączka.

You need to adjust the height of it,

Trzeba dopasować jej wysokość

and you just do it by shrugging.

poprzez wzruszenie ramionami.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

It has a little hand.

Tu jest ta mała rączka.

(Hand thwacks)

(Rączka trzaska)

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

I just bumped my mic off,

Prawie straciłam mikrofon,

but I think we're all good.

ale wydaje mi się, że wszystko gra.

OK, also I need to chew this popcorn,

Muszę przeżuć popcorn,

so if you guys could just clap your hands a little bit more --

więc gdybyście mogli poklaskać jeszcze chwilkę...

(Applause)

(Brawa)

OK, so it's like your own little personal solar system,

To jest jak osobisty układ słoneczny,

because I'm a millennial,

bo jestem z pokolenia milenialsów,

so I want everything to revolve around me.

więc wszystko musi się kręcić wokół mnie.

(Laughter)

(Śmiech)

Back to the glass of water, that's what we're here for.

Wróćmy do szklanki wody, dlatego tutaj jesteśmy.

So, I promise -- I mean, it still has --

it doesn't have any water in it,

Nie ma w niej wody,

I'm sorry.

bardzo mi przykro.

But I still need to work on this machine a little bit

Ta maszyna wymaga jeszcze poprawek,

because I still need to pick up the glass and put it on the platform,

bo wciąż muszę podnieść szklankę i postawić ją na platformie,

but if your hands are shaking a little bit,

ale jeśli trochę trzęsą się ręce,

nobody's going to notice

to nikt tego nie zauważy,

because you're wearing a very mesmerizing piece of equipment.

ponieważ mam na sobie bardzo hipnotyzującą konstrukcję.

So, we're all good.

Wszystko gra.

OK.

(Robot buzzes)

(Robot brzęczy)

(Singing)

(Nucenie)

Oh no, it got stuck.

O nie, zaciął się.

Isn't it comforting that even robots sometimes get stage fright?

Czy to nie pocieszające, że roboty też czasem mają tremę?

It just gets stuck a little bit.

Zacinają się troszeczkę.

It's very human of them.

To bardzo ludzkie z ich strony.

Oh wait, let's go back a little bit,

Moment, cofnę ją trochę,

and then --

a teraz...

(Glass falls)

(Szklanka spada)

(Laughter)

(Śmiech)

Isn't it a beautiful time to be alive?

Czy to nie piękny czas, żeby żyć?

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

So as much as my machines can seem like simple engineering slapstick,

Te maszyny sprawiają wrażenie prostej inżynieryjnej komedii slapstickowej,

I realize that I stumbled on something bigger than that.

ale wiem, że jest w nich coś więcej.

It's this expression of joy and humility that often gets lost in engineering,

Są ekspresją radości i pokory, której często brakuje w inżynierii,

and for me it was a way to learn about hardware

a dla mnie są sposobem, żeby uczyć się o urządzeniach

without having my performance anxiety get in the way.

bez lęku przed porażką.

I often get asked if I think I'm ever going to build something useful,

Często jestem pytana, czy zbuduję coś użytecznego,

and maybe someday I will.

i może kiedyś to zrobię.

But the way I see it,

Uważam,

I already have

że już to zrobiłam,

because I've built myself this job

bo wymyśliłam sobie pracę,

and it's something that I could never have planned for,

której nigdy nie planowałam,

or that I could --

nigdy...

(Applause)

(Brawa)

It's something that I could never have planned for.

Nigdy tego nie planowałam.

Tak się stało, bo cieszyłam się z tego, co robię,

Instead it happened just because I was enthusiastic about what I was doing,

and I was sharing that enthusiasm with other people.

i dzieliłam się entuzjazmem z innymi.

To me that's the true beauty of making useless things,

Dla mnie prawdziwe piękno w budowaniu bezużytecznych rzeczy

because it's this acknowledgment

tkwi w przyznaniu,

that you don't always know what the best answer is.

że nie zawsze wiadomo, co jest najlepszym rozwiązaniem.

And it turns off that voice in your head

Pozwala to uciszyć głos w głowie,

that tells you that you know exactly how the world works.

który mówi, że wiesz, jak działa świat.

And maybe a toothbrush helmet isn't the answer,

Może szczoteczkowy kask nie jest rozwiązaniem,

but at least you're asking the question.

ale przynajmniej zadajesz pytanie.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)