Noreena Hertz: How to use experts -- and when not to

66,426 views ・ 2011-02-21

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Martyna Bajek Korekta: Marcin Kasiak
00:15
It's Monday morning.
0
15260
3000
Jest poniedziałkowy poranek.
00:18
In Washington,
1
18260
2000
W Waszyngtonie
00:20
the president of the United States
2
20260
2000
prezydent Stanów Zjednoczonych
00:22
is sitting in the Oval Office,
3
22260
2000
siedzi w Gabinecie Owalnym,
00:24
assessing whether or not
4
24260
2000
oceniając, czy
00:26
to strike Al Qaeda
5
26260
2000
uderzyć w Al-Kaidę
00:28
in Yemen.
6
28260
2000
w Jemenie.
00:30
At Number 10 Downing Street,
7
30260
2000
Pod numerem 10 na Downing Street
00:32
David Cameron is trying to work out
8
32260
3000
David Cameron stara się ocenić,
00:35
whether to cut more public sector jobs
9
35260
3000
czy likwidować kolejne miejsca pracy w sektorze publicznym,
00:38
in order to stave off a double-dip recession.
10
38260
3000
by odeprzeć drugą falę recesji.
00:41
In Madrid, Maria Gonzalez
11
41260
3000
W Madrycie Maria Gonzalez
00:44
is standing at the door,
12
44260
2000
stoi przy drzwiach,
00:46
listening to her baby crying and crying,
13
46260
3000
słuchając nieustającego płaczu swojego dziecka
00:49
trying to work out whether she should let it cry
14
49260
3000
i starając się ocenić, czy powinna pozwolić mu płakać
00:52
until it falls asleep
15
52260
2000
aż zaśnie,
00:54
or pick it up and hold it.
16
54260
3000
czy wziąć je na ręce i przytulić.
00:57
And I am sitting by my father's bedside in hospital,
17
57260
4000
A ja siedzę przy szpitalnym łóżku swojego ojca,
01:01
trying to work out
18
61260
2000
starając się ocenić,
01:03
whether I should let him drink
19
63260
2000
czy mam kazać mu wypić
01:05
the one-and-a-half-liter bottle of water
20
65260
3000
półtoralitrową butelkę wody,
01:08
that his doctors just came in and said,
21
68260
3000
tak jak mówią mi lekarze:
01:11
"You must make him drink today," --
22
71260
2000
"Musi pani zmusić go dzisiaj do picia" -
01:13
my father's been nil by mouth for a week --
23
73260
3000
mój ojciec nie przyjmuje nic doustnie od tygodnia -
01:16
or whether, by giving him this bottle,
24
76260
4000
czy podając mu tę wodę
01:20
I might actually kill him.
25
80260
3000
go właściwie nie uśmiercę.
01:23
We face momentous decisions
26
83260
3000
Stajemy w obliczu przełomowych decyzji
01:26
with important consequences
27
86260
2000
o znaczących konsekwencjach
01:28
throughout our lives,
28
88260
2000
przez całe swoje życie.
01:30
and we have strategies for dealing with these decisions.
29
90260
3000
I mamy strategie radzenia sobie z nimi.
01:33
We talk things over with our friends,
30
93260
3000
Omawiamy swoje sprawy z przyjaciółmi,
01:36
we scour the Internet,
31
96260
3000
przeszukujemy Internet,
01:39
we search through books.
32
99260
3000
szukamy w książkach.
01:42
But still,
33
102260
2000
Jednak wciąż,
01:44
even in this age
34
104260
2000
nawet w czasach
01:46
of Google and TripAdvisor
35
106260
2000
Google, TripAdvisor [serwis recenzji podróżniczych]
01:48
and Amazon Recommends,
36
108260
3000
i rekomendacji Amazon,
01:51
it's still experts
37
111260
2000
wciąż najbardziej polegamy
01:53
that we rely upon most --
38
113260
3000
na ekspertach -
01:56
especially when the stakes are high
39
116260
2000
zwłaszcza kiedy stawka jest wysoka,
01:58
and the decision really matters.
40
118260
3000
a decyzja naprawdę ma znaczenie.
02:01
Because in a world of data deluge
41
121260
2000
A to dlatego, że w rzeczywistości zalewu informacyjnego
02:03
and extreme complexity,
42
123260
3000
i skrajnej złożoności
02:06
we believe that experts
43
126260
2000
wierzymy, że eksperci
02:08
are more able to process information than we can --
44
128260
3000
potrafią przetwarzać informacje lepiej niż my,
02:11
that they are able to come to better conclusions
45
131260
3000
że potrafią dojść do trafniejszych wniosków
02:14
than we could come to on our own.
46
134260
3000
niż my sami.
02:17
And in an age
47
137260
2000
W czasach,
02:19
that is sometimes nowadays frightening
48
139260
3000
które mogą wywoływać obawę
02:22
or confusing,
49
142260
2000
albo zagubienie,
02:24
we feel reassured
50
144260
2000
czujemy się uspokojeni
02:26
by the almost parental-like authority
51
146260
3000
tym niemal rodzicielskim autorytetem
02:29
of experts
52
149260
2000
ekspertów,
02:31
who tell us so clearly what it is
53
151260
3000
którzy tak jasno mówią nam,
02:34
we can and cannot do.
54
154260
3000
co możemy, a czego nam nie wolno.
02:38
But I believe
55
158260
2000
Ale sądzę,
02:40
that this is a big problem,
56
160260
2000
że to duży problem
02:42
a problem with potentially dangerous consequences
57
162260
4000
o potencjalnie niebezpiecznych konsekwencjach
02:46
for us as a society,
58
166260
3000
dla nas jako społeczeństwa,
02:49
as a culture
59
169260
2000
jako kultury
02:51
and as individuals.
60
171260
2000
i jako jednostek.
02:53
It's not that experts
61
173260
2000
Nie chodzi o to, że eksperci
02:55
have not massively contributed to the world --
62
175260
2000
nie mieli znaczącego wkładu w to, jaki jest świat -
02:57
of course they have.
63
177260
2000
rzecz jasna mieli.
02:59
The problem lies with us:
64
179260
3000
Problem tkwi w nas;
03:02
we've become addicted to experts.
65
182260
3000
uzależniliśmy się od ekspertów.
03:05
We've become addicted to their certainty,
66
185260
3000
Uzależniliśmy się od ich pewności,
03:08
their assuredness,
67
188260
2000
upewnienia,
03:10
their definitiveness,
68
190260
2000
ostateczności sądów
03:12
and in the process,
69
192260
2000
i stopniowo
03:14
we have ceded our responsibility,
70
194260
2000
przenieśliśmy swoją odpowiedzialność,
03:16
substituting our intellect
71
196260
2000
zastępując intelekt
03:18
and our intelligence
72
198260
3000
i inteligencję
03:21
for their supposed words of wisdom.
73
201260
3000
wiarą w ich nieomylność
03:24
We've surrendered our power,
74
204260
3000
Poddaliśmy się,
03:27
trading off our discomfort
75
207260
2000
zamieniając swój dyskomfort
03:29
with uncertainty
76
209260
2000
związany z niepewnością
03:31
for the illusion of certainty
77
211260
2000
na iluzję pewności,
03:33
that they provide.
78
213260
3000
której dostarczają nam eksperci.
03:36
This is no exaggeration.
79
216260
3000
To nie jest przesada.
03:39
In a recent experiment,
80
219260
2000
W niedawno przeprowadzonym eksperymencie
03:41
a group of adults
81
221260
2000
zbadano za pomocą rezonansu magnetycznego
03:43
had their brains scanned in an MRI machine
82
223260
3000
aktywność mózgów grupy dorosłych osób,
03:46
as they were listening to experts speak.
83
226260
3000
podczas gdy słuchali wypowiedzi ekspertów.
03:50
The results were quite extraordinary.
84
230260
3000
Wyniki okazały się nadzwyczajne.
03:53
As they listened to the experts' voices,
85
233260
3000
Kiedy badani słuchali głosów ekspertów,
03:56
the independent decision-making parts of their brains
86
236260
5000
obszary mózgu odpowiedzialne za samodzielne podejmowanie decyzji
04:01
switched off.
87
241260
2000
wyłączały się.
04:03
It literally flat-lined.
88
243260
3000
Obraz dosłownie się spłaszczał.
04:06
And they listened to whatever the experts said
89
246260
2000
Słuchali wszystkiego, co mówili eksperci
04:08
and took their advice, however right or wrong.
90
248260
3000
i przyjmowali ich radę, niezależnie od poprawności.
04:12
But experts do get things wrong.
91
252260
3000
A ekspertom zdarza się mylić.
04:16
Did you know that studies show
92
256260
3000
Czy wiedzieliście, że badania pokazują,
04:19
that doctors misdiagnose
93
259260
3000
że lekarze wydają mylne diagnozy
04:22
four times out of 10?
94
262260
3000
w czterech przypadkach na dziesięć?
04:25
Did you know
95
265260
2000
Czy wiedzieliście,
04:27
that if you file your tax returns yourself,
96
267260
3000
że jeśli sami wypełniacie swoje zeznanie podatkowe,
04:30
you're statistically more likely
97
270260
2000
jest większe prawdopodobieństwo,
04:32
to be filing them correctly
98
272260
2000
że robicie to poprawnie
04:34
than if you get a tax adviser
99
274260
2000
niż kiedy zatrudnicie
04:36
to do it for you?
100
276260
2000
do tego doradcę podatkowego?
04:38
And then there's, of course, the example
101
278260
2000
Jest też oczywiście przykład,
04:40
that we're all too aware of:
102
280260
2000
którego wszyscy jesteśmy świadomi aż za dobrze:
04:42
financial experts
103
282260
2000
eksperci finansowi
04:44
getting it so wrong
104
284260
2000
mylący się tak bardzo,
04:46
that we're living through the worst recession
105
286260
2000
że doświadczamy najgorszego kryzysu
04:48
since the 1930s.
106
288260
3000
od lat 30. XX wieku.
04:52
For the sake of our health,
107
292260
2000
Dla dobra naszego zdrowia,
04:54
our wealth
108
294260
2000
naszych finansów
04:56
and our collective security,
109
296260
2000
i zbiorowego bezpieczeństwa
04:58
it's imperative that we keep
110
298260
3000
koniecznym jest, żeby
05:01
the independent decision-making parts of our brains
111
301260
4000
obszary samodzielnego podejmowania decyzji w naszych mózgach
05:05
switched on.
112
305260
2000
pozostawały aktywne.
05:07
And I'm saying this as an economist
113
307260
2000
Mówię to jako ekonomistka,
05:09
who, over the past few years,
114
309260
2000
która przez kilka minionych lat
05:11
has focused my research
115
311260
2000
w swoich badaniach skupiała się na tym,
05:13
on what it is we think
116
313260
2000
co myślimy,
05:15
and who it is we trust and why,
117
315260
3000
komu ufamy i dlaczego.
05:18
but also --
118
318260
2000
Ale także -
05:20
and I'm aware of the irony here --
119
320260
2000
i jestem świadoma tej ironii -
05:22
as an expert myself,
120
322260
3000
jako ekspertka,
05:25
as a professor,
121
325260
2000
jako profesor,
05:27
as somebody who advises prime ministers,
122
327260
3000
jako osoba doradzająca premierom,
05:30
heads of big companies,
123
330260
2000
głowom dużych firm,
05:32
international organizations,
124
332260
2000
organizacjom międzynarodowym,
05:34
but an expert who believes
125
334260
2000
ale ekspertka uważająca,
05:36
that the role of experts needs to change,
126
336260
3000
że rola ekspertów musi ulec zmianie,
05:39
that we need to become more open-minded,
127
339260
3000
że musimy pozbyć się uprzedzeń,
05:42
more democratic
128
342260
2000
stać się bardziej demokratyczni
05:44
and be more open
129
344260
2000
i bardziej otwarci
05:46
to people rebelling against
130
346260
2000
na tych, którzy sprzeciwiają się
05:48
our points of view.
131
348260
3000
naszym poglądom.
05:51
So in order to help you understand
132
351260
3000
Zatem, żeby pomóc wam w zrozumieniu,
05:54
where I'm coming from,
133
354260
2000
skąd się wywodzę,
05:56
let me bring you into my world,
134
356260
3000
pozwólcie, że zabiorę was do mojego świata,
05:59
the world of experts.
135
359260
2000
świata ekspertów.
06:01
Now there are, of course, exceptions,
136
361260
4000
Są oczywiście wyjątki,
06:05
wonderful, civilization-enhancing exceptions.
137
365260
6000
cudowne, nakręcające postęp cywilizacyjny wyjątki.
06:11
But what my research has shown me
138
371260
3000
Ale moje badania pokazały mi,
06:14
is that experts tend on the whole
139
374260
3000
że eksperci mają ogólną skłonność
06:17
to form very rigid camps,
140
377260
3000
do tworzenia bardzo sztywnych obozów,
06:20
that within these camps,
141
380260
2000
wewnątrz których
06:22
a dominant perspective emerges
142
382260
3000
pojawia się perspektywa dominująca,
06:25
that often silences opposition,
143
385260
3000
sprzeciw jest uciszany,
06:28
that experts move with the prevailing winds,
144
388260
3000
a eksperci poruszają się z dominującym trendem,
06:31
often hero-worshipping
145
391260
3000
często czcząc
06:34
their own gurus.
146
394260
2000
własnych guru.
06:36
Alan Greenspan's proclamations
147
396260
2000
Obwieszczenia Alana Greenspana,
06:38
that the years of economic growth
148
398260
3000
że lata wzrostu gospodarczego
06:41
would go on and on,
149
401260
3000
będą trwać i trwać,
06:44
not challenged by his peers,
150
404260
3000
niekwestionowane przez jego kolegów po fachu,
06:47
until after the crisis, of course.
151
407260
3000
aż do kryzysu, rzecz jasna.
06:51
You see,
152
411260
3000
Widzicie,
06:54
we also learn
153
414260
2000
dowiadujemy się też,
06:56
that experts are located,
154
416260
2000
że eksperci są osadzeni w
06:58
are governed,
155
418260
2000
i kierowani przez
07:00
by the social and cultural norms
156
420260
3000
społeczne i kulturowe normy
07:03
of their times --
157
423260
2000
swoich czasów -
07:05
whether it be the doctors
158
425260
2000
zarówno lekarze
07:07
in Victorian England, say,
159
427260
2000
w, powiedzmy, wiktoriańskiej Anglii,
07:09
who sent women to asylums
160
429260
3000
którzy wysyłali kobiety do szpitali psychiatrycznych
07:12
for expressing sexual desire,
161
432260
3000
za wyrażanie pożądania seksualnego,
07:15
or the psychiatrists in the United States
162
435260
3000
jak i psychiatrzy w Stanach Zjednoczonych,
07:18
who, up until 1973,
163
438260
3000
którzy aż do 1973 roku
07:21
were still categorizing homosexuality
164
441260
4000
klasyfikowali homoseksualizm
07:25
as a mental illness.
165
445260
2000
jako chorobę psychiczną.
07:27
And what all this means
166
447260
2000
A wszystko to oznacza,
07:29
is that paradigms
167
449260
2000
że zmiany w paradygmatach
07:31
take far too long to shift,
168
451260
3000
zachodzą w znacznie za długim czasie,
07:34
that complexity and nuance are ignored
169
454260
4000
że złożoność i niuans są ignorowane
07:38
and also that money talks --
170
458260
3000
i że najsilniejszym argumentem są pieniądze -
07:41
because we've all seen the evidence
171
461260
3000
bo wszyscy widzieliśmy dowody na to,
07:44
of pharmaceutical companies
172
464260
2000
jak firmy farmaceutyczne
07:46
funding studies of drugs
173
466260
3000
finansujące badania nad lekami,
07:49
that conveniently leave out
174
469260
2000
w których pomijano niewygodne informacje
07:51
their worst side effects,
175
471260
3000
o najgorszych efektach ubocznych,
07:54
or studies funded by food companies
176
474260
3000
albo finansowane przez producentów żywności
07:57
of their new products,
177
477260
3000
badania ich nowych produktów,
08:00
massively exaggerating the health benefits
178
480260
3000
potężnie przeceniające korzyści zdrowotne produktów
08:03
of the products they're about to bring by market.
179
483260
3000
wprowadzanych właśnie na rynek.
08:06
The study showed that food companies exaggerated
180
486260
2000
Badanie pokazało, że przedsiębiorstwa żywnościowe
08:08
typically seven times more
181
488260
3000
wyolbrzymiały siedmiokrotnie częściej
08:11
than an independent study.
182
491260
3000
niż autorzy niezależnych badań.
08:15
And we've also got to be aware
183
495260
2000
Musimy mieć też świadomość,
08:17
that experts, of course,
184
497260
2000
że oczywiście eksperci
08:19
also make mistakes.
185
499260
2000
także popełniają błędy.
08:21
They make mistakes every single day --
186
501260
3000
Popełniają błędy każdego dnia -
08:24
mistakes born out of carelessness.
187
504260
3000
błędy zrodzone z niedbalstwa.
08:27
A recent study in the Archives of Surgery
188
507260
3000
Niedawne opracowanie Archives of Surgery [medyczne pismo branżowe]
08:30
reported surgeons
189
510260
2000
donosi o chirurgach
08:32
removing healthy ovaries,
190
512260
3000
usuwających zdrowe jajniki,
08:35
operating on the wrong side of the brain,
191
515260
3000
operujących na niewłaściwej części mózgu,
08:38
carrying out procedures on the wrong hand,
192
518260
3000
przeprowadzających zabiegi na niewłaściwej dłoni,
08:41
elbow, eye, foot,
193
521260
3000
łokciu, oku, stopie,
08:44
and also mistakes born out of thinking errors.
194
524260
3000
a także o pomyłkach popełnionych przez błędy w rozumowaniu.
08:47
A common thinking error
195
527260
2000
Jeden z częstych błędów tego typu
08:49
of radiologists, for example --
196
529260
3000
popełniają na przykład radiolodzy,
08:52
when they look at CT scans --
197
532260
3000
opisując wyniki tomografii komputerowej.
08:55
is that they're overly influenced
198
535260
2000
Kiedy są pod zbyt dużym wpływem
08:57
by whatever it is
199
537260
2000
czegokolwiek, co
08:59
that the referring physician has said
200
539260
2000
według lekarza zlecającego badanie
09:01
that he suspects
201
541260
2000
może być
09:03
the patient's problem to be.
202
543260
3000
schorzeniem pacjenta.
09:06
So if a radiologist
203
546260
2000
Zatem kiedy radiolog
09:08
is looking at the scan
204
548260
2000
patrzy na tomogram
09:10
of a patient with suspected pneumonia, say,
205
550260
3000
pacjenta z, powiedzmy,
09:13
what happens is that,
206
553260
2000
domniemanym zapaleniem płuc,
09:15
if they see evidence
207
555260
2000
jeśli znajdzie na obrazie
09:17
of pneumonia on the scan,
208
557260
3000
oznaki zapalenia płuc,
09:20
they literally stop looking at it --
209
560260
3000
to dosłownie przestaje patrzeć na ten obraz,
09:23
thereby missing the tumor
210
563260
2000
tym samym przegapiając guz
09:25
sitting three inches below
211
565260
2000
znajdujący się 75 mm niżej
09:27
on the patient's lungs.
212
567260
3000
w płucu pacjenta.
09:31
I've shared with you so far
213
571260
3000
Do tej pory podzieliłam się z wami
09:34
some insights into the world of experts.
214
574260
3000
kilkoma spostrzeżeniami ze świata ekspertów.
09:37
These are, of course,
215
577260
2000
To oczywiście nie jedyne spostrzeżenia,
09:39
not the only insights I could share,
216
579260
2000
jakimi mogłabym się podzielić,
09:41
but I hope they give you a clear sense at least
217
581260
3000
ale mam nadzieję, że dają wam przynajmniej jasny obraz,
09:44
of why we need to stop kowtowing to them,
218
584260
3000
dlaczego powinniśmy przestać się im przymilać,
09:47
why we need to rebel
219
587260
2000
dlaczego powinniśmy się zbuntować i
09:49
and why we need to switch
220
589260
2000
oraz włączyć
09:51
our independent decision-making capabilities on.
221
591260
4000
swoje możliwości samodzielnego podejmowania decyzji.
09:55
But how can we do this?
222
595260
3000
Ale jak tego dokonać?
09:58
Well for the sake of time,
223
598260
3000
Ze względu na ograniczenia czasowe
10:01
I want to focus on just three strategies.
224
601260
3000
chcę skupić się na tylko trzech strategiach.
10:06
First, we've got to be ready and willing
225
606260
2000
Po pierwsze musimy być gotowi i chętni
10:08
to take experts on
226
608260
3000
rzucić ekspertom wyzwanie
10:11
and dispense with this notion of them
227
611260
3000
i porzucić to wyobrażenie o nich
10:14
as modern-day apostles.
228
614260
2000
jako o współczesnych apostołach.
10:16
This doesn't mean having to get a Ph.D.
229
616260
3000
To nie znaczy, że trzeba mieć doktorat
10:19
in every single subject,
230
619260
2000
z każdej dziedziny,
10:21
you'll be relieved to hear.
231
621260
2000
co zapewne przyjmiecie z ulgą.
10:23
But it does mean persisting
232
623260
3000
Ale to znaczy, że trzeba być wytrwałym
10:26
in the face of their inevitable annoyance
233
626260
3000
w obliczu nieuniknionej irytacji,
10:29
when, for example,
234
629260
2000
kiedy na przykład
10:31
we want them to explain things to us
235
631260
2000
chcemy, żeby eksperci wytłumaczyli nam pewne sprawy
10:33
in language that we can actually understand.
236
633260
4000
językiem, jaki jesteśmy w stanie zrozumieć.
10:38
Why was it that, when I had an operation,
237
638260
3000
Dlaczego, kiedy miałam operację,
10:41
my doctor said to me,
238
641260
2000
mój lekarz powiedział mi
10:43
"Beware, Ms. Hertz,
239
643260
2000
"Pani Hertz, niech się pani wystrzega
10:45
of hyperpyrexia,"
240
645260
2000
hiperpireksji",
10:47
when he could have just as easily said,
241
647260
2000
gdy mógł równie dobrze powiedzieć
10:49
"Watch out for a high fever."
242
649260
3000
"Proszę uważać na wysoką gorączkę"?
10:53
You see, being ready to take experts on
243
653260
4000
Widzicie, gotowość do rzucenia ekspertom wyzwania
10:57
is about also being willing
244
657260
2000
oznacza także bycie chętnym
10:59
to dig behind their graphs,
245
659260
3000
do dokładnego przyjrzenia się ich wykresom,
11:02
their equations, their forecasts,
246
662260
2000
równaniom, prognozom,
11:04
their prophecies,
247
664260
2000
przepowiedniom
11:06
and being armed with the questions to do that --
248
666260
3000
oraz bycie uzbrojonym w odpowiednie pytania,
11:09
questions like:
249
669260
2000
takie jak:
11:11
What are the assumptions that underpin this?
250
671260
3000
Jakie założenia przyjęto?
11:14
What is the evidence upon which this is based?
251
674260
3000
Na jakich dowodach się opierają?
11:17
What has your investigation focused on?
252
677260
4000
Na czym skupiono się przy badaniu?
11:21
And what has it ignored?
253
681260
3000
A co pominięto?
11:24
It recently came out
254
684260
2000
Niedawno wyszło na jaw,
11:26
that experts trialing drugs
255
686260
3000
że eksperci badający leki
11:29
before they come to market
256
689260
2000
przed wprowadzeniem ich na rynek
11:31
typically trial drugs
257
691260
3000
zazwyczaj prowadzą próby
11:34
first, primarily on male animals
258
694260
4000
najpierw głównie na zwierzętach płci męskiej,
11:38
and then, primarily on men.
259
698260
3000
a później głównie na mężczyznach.
11:41
It seems that they've somehow overlooked the fact
260
701260
3000
Wydaje się, że jakoś przeoczyli fakt,
11:44
that over half the world's population are women.
261
704260
3000
iż ponad połowa populacji to kobiety.
11:49
And women have drawn the short medical straw
262
709260
3000
A kobiety mają widać pecha w dziedzinie medycyny,
11:52
because it now turns out that many of these drugs
263
712260
3000
bo okazuje się teraz, że wiele z tych leków
11:55
don't work nearly as well on women
264
715260
3000
na nie nie działa nawet po części tak dobrze
11:58
as they do on men --
265
718260
2000
jak na mężczyzn,
12:00
and the drugs that do work well work so well
266
720260
3000
a te działające leki mają tak silny efekt,
12:03
that they're actively harmful for women to take.
267
723260
3000
że są dla kobiet czynnie szkodliwe.
12:06
Being a rebel is about recognizing
268
726260
3000
Bycie buntownikiem polega na przyznaniu,
12:09
that experts' assumptions
269
729260
3000
że założenia ekspertów
12:12
and their methodologies
270
732260
2000
oraz ich metodologie
12:14
can easily be flawed.
271
734260
3000
mogą być błędne.
12:17
Second,
272
737260
2000
Po drugie,
12:19
we need to create the space
273
739260
3000
musimy stworzyć przestrzeń dla tego,
12:22
for what I call "managed dissent."
274
742260
3000
co nazywam kierowaną różnicą zdań.
12:25
If we are to shift paradigms,
275
745260
2000
Jeśli mamy zmienić paradygmaty,
12:27
if we are to make breakthroughs,
276
747260
2000
dokonywać przełomów,
12:29
if we are to destroy myths,
277
749260
3000
jeśli mamy obalać mity,
12:32
we need to create an environment
278
752260
2000
to musimy stworzyć środowisko,
12:34
in which expert ideas are battling it out,
279
754260
3000
w którym poglądy ekspertów ścierają się,
12:37
in which we're bringing in
280
757260
2000
a nowe, różnorodne, niepasujące,
12:39
new, diverse, discordant, heretical views
281
759260
3000
heretyckie punkty widzenia są wprowadzane
12:42
into the discussion,
282
762260
2000
do dyskusji,
12:44
fearlessly,
283
764260
2000
bez obawy,
12:46
in the knowledge that progress comes about,
284
766260
3000
ze świadomością, że postęp bierze się
12:49
not only from the creation of ideas,
285
769260
4000
nie tylko z tworzenia pomysłów,
12:53
but also from their destruction --
286
773260
3000
ale również z ich niszczenia -
12:56
and also from the knowledge
287
776260
3000
a także z wiedzy,
12:59
that, by surrounding ourselves
288
779260
2000
że przez otaczanie się
13:01
by divergent, discordant,
289
781260
3000
rozbieżnymi, niepasującymi,
13:04
heretical views.
290
784260
2000
heretyckimi punktami widzenia,
13:06
All the research now shows us
291
786260
2000
jak pokazują nam badania,
13:08
that this actually makes us smarter.
292
788260
4000
stajemy się właściwie mądrzejsi.
13:13
Encouraging dissent is a rebellious notion
293
793260
3000
Sprzyjanie różnicy zdań jest pomysłem buntowniczym,
13:16
because it goes against our very instincts,
294
796260
3000
ponieważ sprzeciwia się naszym naturalnym skłonnościom
13:19
which are to surround ourselves
295
799260
3000
do otaczania się
13:22
with opinions and advice
296
802260
2000
opiniami i radami,
13:24
that we already believe
297
804260
3000
w które już wierzymy
13:27
or want to be true.
298
807260
2000
albo chcemy wierzyć.
13:29
And that's why I talk about the need
299
809260
2000
Dlatego mówię o potrzebie
13:31
to actively manage dissent.
300
811260
3000
aktywnego kierowania różnicą zdań.
13:35
Google CEO Eric Schmidt
301
815260
2000
Dyrektor generalny Google Eric Schmidt
13:37
is a practical practitioner
302
817260
3000
jest praktykiem
13:40
of this philosophy.
303
820260
2000
tej filozofii.
13:42
In meetings, he looks out for the person in the room --
304
822260
3000
Na spotykaniach uważa na taką osobę na sali -
13:45
arms crossed, looking a bit bemused --
305
825260
3000
skrzyżowane ramiona, lekkie zdezorientowanie -
13:48
and draws them into the discussion,
306
828260
3000
i wciąga ją do dyskusji,
13:51
trying to see if they indeed are
307
831260
3000
starając się przekonać, czy faktycznie
13:54
the person with a different opinion,
308
834260
3000
ta osoba ma inną opinię,
13:57
so that they have dissent within the room.
309
837260
3000
a więc czy na sali pojawia się jakaś różnica zdań.
14:00
Managing dissent
310
840260
2000
Kierowanie różnicą zdań
14:02
is about recognizing the value
311
842260
3000
polega na uznawaniu wartości
14:05
of disagreement, discord
312
845260
3000
niezgody, dysonansu
14:08
and difference.
313
848260
2000
i odmienności.
14:10
But we need to go even further.
314
850260
3000
Ale musimy pójść jeszcze dalej.
14:13
We need to fundamentally redefine
315
853260
3000
Musimy od podstaw przedefiniować,
14:16
who it is that experts are.
316
856260
3000
kim w zasadzie są eksperci.
14:20
The conventional notion
317
860260
2000
Zwyczajowo uznaje się,
14:22
is that experts are people
318
862260
3000
że to ci
14:25
with advanced degrees,
319
865260
2000
z wysokimi stopniami naukowymi,
14:27
fancy titles, diplomas,
320
867260
3000
wymyślnymi tytułami, dyplomami,
14:30
best-selling books --
321
870260
2000
bestsellerami -
14:32
high-status individuals.
322
872260
2000
jednostki o wysokim statusie.
14:34
But just imagine
323
874260
2000
Ale wyobraźmy sobie,
14:36
if we were to junk
324
876260
2000
że pozbywamy się
14:38
this notion of expertise
325
878260
4000
tego pojmowania ekspertów
14:42
as some sort of elite cadre
326
882260
4000
jako elitarnej kadry,
14:46
and instead embrace the notion
327
886260
3000
a zamiast tego doceniamy
14:49
of democratized expertise --
328
889260
3000
demokratyzację eksperyzy -
14:52
whereby expertise was not just the preserve
329
892260
3000
tym sposobem byłaby zarezerwowana już nie tylko
14:55
of surgeons and CEO's,
330
895260
2000
dla chirurgów i dyrektorów generalnych,
14:57
but also shop-girls -- yeah.
331
897260
3000
ale także dla pracowników w sklepach - o tak.
15:01
Best Buy,
332
901260
2000
Best Buy,
15:03
the consumer electronics company,
333
903260
2000
dystrybutor elektroniki użytkowej,
15:05
gets all its employees --
334
905260
3000
zachęca wszystkich swoich pracowników -
15:08
the cleaners, the shop assistants,
335
908260
2000
sprzątaczy, ekspedientów,
15:10
the people in the back office,
336
910260
3000
pracowników biurowych,
15:13
not just its forecasting team --
337
913260
2000
a nie tylko specjalistów od prognoz -
15:15
to place bets, yes bets,
338
915260
3000
do obstawiania zakładów, tak, zakładów,
15:18
on things like whether or not
339
918260
2000
takich jak to,
15:20
a product is going to sell well before Christmas,
340
920260
3000
czy produkt dobrze się sprzeda przed Bożym Narodzeniem,
15:23
on whether customers' new ideas
341
923260
3000
czy nowe pomysły klientów
15:26
are going to be or should be taken on by the company,
342
926260
4000
powinny zostać podchwycone przez firmę,
15:30
on whether a project
343
930260
2000
czy projekt
15:32
will come in on time.
344
932260
2000
uda się zrealizować w terminie.
15:34
By leveraging
345
934260
2000
Dzięki wykorzystaniu
15:36
and by embracing
346
936260
2000
i docenieniu
15:38
the expertise within the company,
347
938260
2000
ekspertów wewnątrz firmy
15:40
Best Buy was able to discover, for example,
348
940260
3000
Best Buy było w stanie odkryć, na przykład,
15:43
that the store that it was going to open in China --
349
943260
4000
że nowy sklep w Chinach -
15:47
its big, grand store --
350
947260
2000
wielki, ważny sklep firmowy -
15:49
was not going to open on time.
351
949260
3000
nie zostanie otwarty na czas.
15:52
Because when it asked its staff,
352
952260
2000
A to dlatego, że kiedy poproszono pracowników,
15:54
all its staff, to place their bets
353
954260
3000
wszystkich pracowników, do obstawienia,
15:57
on whether they thought the store would open on time or not,
354
957260
4000
czy ich zdaniem otwarcie sklepu odbędzie się zgodnie z planem czy nie,
16:01
a group from the finance department
355
961260
3000
grupa z działu finansowego
16:04
placed all their chips
356
964260
2000
postawiła wszystkie żetony
16:06
on that not happening.
357
966260
3000
na "nie".
16:09
It turned out that they were aware,
358
969260
2000
Okazało się, że zdawali sobie sprawę,
16:11
as no one else within the company was,
359
971260
3000
w przeciwieństwie do całej reszty firmy,
16:14
of a technological blip
360
974260
2000
z technologicznego zastoju,
16:16
that neither the forecasting experts,
361
976260
2000
o którym ani specjaliści od prognoz,
16:18
nor the experts on the ground in China,
362
978260
3000
ani lokalni eksperci w Chinach
16:21
were even aware of.
363
981260
3000
nawet nie wiedzieli.
16:25
The strategies
364
985260
2000
Strategie,
16:27
that I have discussed this evening --
365
987260
3000
które dzisiejszego wieczoru omówiłam -
16:30
embracing dissent,
366
990260
2000
docenianie różnicy zdań,
16:32
taking experts on,
367
992260
2000
rzucanie wyzwania ekspertom,
16:34
democratizing expertise,
368
994260
2000
demokratyzacja ekspertyzy -
16:36
rebellious strategies --
369
996260
3000
buntownicze strategie,
16:39
are strategies that I think
370
999260
2000
których wykorzystanie
16:41
would serve us all well to embrace
371
1001260
2000
pozwoli nam odnosić sukcesy
16:43
as we try to deal with the challenges
372
1003260
3000
w obliczu wyzwań
16:46
of these very confusing, complex,
373
1006260
3000
naszych niejednoznacznych, złożonych,
16:49
difficult times.
374
1009260
2000
trudnych czasów.
16:51
For if we keep
375
1011260
2000
Ponieważ jeśli
16:53
our independent decision-making part
376
1013260
2000
odpowiedzialne za samodzielne podejmowanie decyzji
16:55
of our brains switched on,
377
1015260
3000
części naszych mózgów będą włączone,
16:58
if we challenge experts, if we're skeptical,
378
1018260
3000
jeśli zakwestionujemy słowa ekspertów, jeśli wykażemy się sceptycyzmem,
17:01
if we devolve authority,
379
1021260
2000
jeśli przekażemy władzę,
17:03
if we are rebellious,
380
1023260
2000
jeśli będziemy buntowniczy,
17:05
but also
381
1025260
2000
a jednocześnie
17:07
if we become much more comfortable
382
1027260
2000
znacznie bardziej pogodzeni
17:09
with nuance,
383
1029260
2000
z niuansami,
17:11
uncertainty and doubt,
384
1031260
3000
niepewnością i wątpliwościami,
17:14
and if we allow our experts
385
1034260
3000
jeśli pozwolimy naszym ekspertom
17:17
to express themselves
386
1037260
2000
wyrażać opinie
17:19
using those terms too,
387
1039260
2000
przy użyciu także tych terminów,
17:21
we will set ourselves up
388
1041260
2000
przygotujemy się
17:23
much better
389
1043260
2000
znacznie lepiej
17:25
for the challenges of the 21st century.
390
1045260
4000
na wyzwania XXI wieku.
17:29
For now, more than ever,
391
1049260
3000
Właśnie teraz, bardziej niż kiedykolwiek
17:32
is not the time
392
1052260
2000
nie ma miejsca
17:34
to be blindly following,
393
1054260
2000
na ślepe podążanie,
17:36
blindly accepting,
394
1056260
2000
ślepą akceptację,
17:38
blindly trusting.
395
1058260
3000
ślepą ufność.
17:41
Now is the time to face the world
396
1061260
3000
Musimy stanąć ze światem twarzą w twarz
17:44
with eyes wide open --
397
1064260
3000
i mieć oczy szeroko otwarte -
17:47
yes, using experts
398
1067260
2000
tak, korzystając z ekspertów,
17:49
to help us figure things out, for sure --
399
1069260
3000
by pomogli nam zrozumieć pewne sprawy -
17:52
I don't want to completely do myself out of a job here --
400
1072260
4000
nie chcę całkowicie pozbawić się pracy -
17:56
but being aware
401
1076260
2000
ale mając świadomość
17:58
of their limitations
402
1078260
3000
ich ograniczeń
18:01
and, of course, also our own.
403
1081260
4000
i oczywiście także swoich własnych.
18:05
Thank you.
404
1085260
2000
Dziękuję.
18:07
(Applause)
405
1087260
5000
(Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7