Can a computer write poetry? | Oscar Schwartz

Tłumaczenie: Wiktoria Witek Korekta: Małgorzata Ciborska

I have a question.

Mam pytanie.

Can a computer write poetry?

Czy komputer może pisać poezję?

This is a provocative question.

To prowokujące pytanie.

You think about it for a minute,

Jeśli chwilę o nim pomyślisz,

and you suddenly have a bunch of other questions like:

nagle przyjdzie ci do głowy kilka innych pytań:

What is a computer?

Czym jest komputer?

What is poetry?

Czym jest poezja?

What is creativity?

Czym jest kreatywność?

But these are questions

To pytania,

that people spend their entire lifetime trying to answer,

nad którymi niektórzy rozmyślają całe swoje życie,

not in a single TED Talk.

a nie podczas jednej prelekcji TED.

So we're going to have to try a different approach.

Musimy więc spróbować innego podejścia.

So up here, we have two poems.

Oto dwa wiersze.

One of them is written by a human,

Jeden napisany przez człowieka, a drugi przez komputer.

and the other one's written by a computer.

I'm going to ask you to tell me which one's which.

Powiedzcie mi, który jest który.

Have a go:

Proszę:

Poem 1: Little Fly / Thy summer's play, / My thoughtless hand / Has brush'd away.

Wiersz 1: Mała muszko / Twe letnie harce Ma tępa dłoń / Przegoniła palcem.

Am I not / A fly like thee? / Or art not thou / A man like me?

Czyż nie jestem / Twoim echem? Czyż nie jesteś / Jak ja, człowiekiem?

Poem 2: We can feel / Activist through your life's / morning /

Wiersz 2: Czujemy / Aktywisto przez życia twego / ranek

Pauses to see, pope I hate the / Non all the night to start a / great otherwise (...)

Przerwa, spójrz, papieża nie cierpię / Nie cała noc, by zacząć / niewspaniały...

Alright, time's up.

OK, koniec czasu.

Hands up if you think Poem 1 was written by a human.

Podnieś rękę, jeśli myślisz, że wiersz 1 jest dziełem człowieka.

OK, most of you.

Większość z was.

Hands up if you think Poem 2 was written by a human.

A teraz, jeśli myślisz, że wiersz 2 jest dziełem człowieka.

Very brave of you,

Odważni jesteście.

because the first one was written by the human poet William Blake.

Pierwszy wiersz napisał poeta, William Blake.

The second one was written by an algorithm

Drugi powstał przy użyciu algorytmu,

that took all the language from my Facebook feed on one day

który zebrał wszystkie słowa z mojej tablicy na Facebooku

and then regenerated it algorithmically,

i poukładał według algorytmu,

according to methods that I'll describe a little bit later on.

przy użyciu metod, które wyjaśnię za chwilę.

So let's try another test.

Spróbujmy innego testu.

Again, you haven't got ages to read this,

Wiem, że nie macie dużo czasu, żeby to przeczytać,

so just trust your gut.

więc zaufajcie intuicji.

Poem 1: A lion roars and a dog barks. It is interesting / and fascinating

Wiersz 1: Lew ryczy, a pies szczeka, To interesujące i fascynujące

that a bird will fly and not / roar or bark. Enthralling stories about animals

że ptak lata, ale nie ryczy ani szczeka. Wciągające historie o zwierzętach

are in my dreams and I will sing them all if I / am not exhausted or weary.

wciąż mi się śnią i będę je opiewać, póki starczy sił.

Poem 2: Oh! kangaroos, sequins, chocolate sodas! / You are really beautiful!

Wiersz 2: Och! Kangury, cekiny, czekoladowe napoje! Jesteście tak piękne!

Pearls, / harmonicas, jujubes, aspirins! All / the stuff they've always talked about (...)

Perły, harmonijki, głożyny, aspiryny! To wszystko, o czym tyle gadamy

Alright, time's up.

Koniec czasu.

So if you think the first poem was written by a human,

Jeśli sądzisz, że pierwszy wiersz jest dziełem człowieka,

put your hand up.

podnieś rękę.

OK.

OK.

And if you think the second poem was written by a human,

A jeśli myślisz, że to drugi wiersz jest dziełem człowieka,

put your hand up.

podnieś rękę.

We have, more or less, a 50/50 split here.

Mamy mniej więcej remis.

It was much harder.

To było trudniejsze.

The answer is,

Odpowiedź brzmi:

the first poem was generated by an algorithm called Racter,

pierwszy wiersz powstał przy użyciu algorytmu o nazwie Racter,

that was created back in the 1970s,

stworzonego jeszcze w latach 70.

and the second poem was written by a guy called Frank O'Hara,

Drugi wiersz napisał Frank O'Hara,

who happens to be one of my favorite human poets.

jeden z moich ulubionych.

ludzkich poetów.

(Laughter)

(Śmiech)

So what we've just done now is a Turing test for poetry.

Przed chwilą rozwiązaliście test Turinga w dziedzinie poezji.

The Turing test was first proposed by this guy, Alan Turing, in 1950,

Test ten wymyślił w roku 1950 Alan Turing.

in order to answer the question,

Miał odpowiedzieć na pytanie "Czy komputery myślą?".

can computers think?

Alan Turing believed that if a computer was able

Turing sądził, że jeśli komputer potrafiłby

to have a to have a text-based conversation with a human,

prowadzić z człowiekiem pisemną rozmowę

with such proficiency such that the human couldn't tell

tak biegle, że człowiek nie byłby w stanie odróżnić,

whether they are talking to a computer or a human,

czy rozmawia z komputerem, czy z drugim człowiekiem,

then the computer can be said to have intelligence.

komputer ten można by nazwać inteligentnym.

So in 2013, my friend Benjamin Laird and I,

Więc w 2013 roku, razem z moim kumplem, Benjaminem Lairdem,

we created a Turing test for poetry online.

stworzyliśmy w internecie test Turinga w dziedzinie poezji.

It's called bot or not,

Nazywa się "Bot or Not" - "Bot, czy nie bot".

and you can go and play it for yourselves.

Możecie sami się nim pobawić.

But basically, it's the game we just played.

Przypomina grę, w którą właśnie zagraliśmy.

You're presented with a poem,

Pojawia się wiersz.

you don't know whether it was written by a human or a computer

nie wiecie, czy napisał go człowiek, czy komputer,

and you have to guess.

i naszym zadaniem jest zgadnąć.

So thousands and thousands of people have taken this test online,

Test wykonało już tysiące ludzi, więc mamy wyniki.

so we have results.

And what are the results?

Jak one wyglądają?

Well, Turing said that if a computer could fool a human

Turing stwierdził, że jeśli komputer oszuka człowieka,

30 percent of the time that it was a human,

że sam jest człowiekiem, w 30% przypadków,

then it passes the Turing test for intelligence.

to wystarczy, żeby przeszedł test.

We have poems on the bot or not database

W naszej bazie danych mamy wiersze,

that have fooled 65 percent of human readers into thinking

które przez 65% odbiorców zostały mylnie uznane

it was written by a human.

za napisane przez człowieka.

So, I think we have an answer to our question.

Mamy więc odpowiedź na nasze pytanie.

According to the logic of the Turing test,

Idąc za logiką Turinga, czy komputer może pisać poezję?

can a computer write poetry?

Well, yes, absolutely it can.

Tak, jak najbardziej.

But if you're feeling a little bit uncomfortable

Ale jeśli nie czujecie się do końca komfortowo

with this answer, that's OK.

z taką odpowiedzią, w porządku.

If you're having a bunch of gut reactions to it,

Jeśli macie w tym względzie mieszane odczucia,

that's also OK because this isn't the end of the story.

to w porządku, bo to nie koniec tej historii.

Let's play our third and final test.

Pobawmy się trzeci i ostatni raz.

Znów przeczytacie dwa wiersze

Again, you're going to have to read

and tell me which you think is human.

i powiecie, który z nich napisał człowiek.

Poem 1: Red flags the reason for pretty flags. / And ribbons.

Wiersz 1: Czerwony jest powodem pięknych flag. / I wstążek.

Ribbons of flags / And wearing material / Reasons for wearing material. (...)

Wstążki flag, noszony materiał. Przyczyna noszenia materiału.

Poem 2: A wounded deer leaps highest, / I've heard the daffodil

Wiersz 2: Zraniony jeleń skacze najwyżej, Usłyszałem żonkila,

I've heard the flag to-day / I've heard the hunter tell; /

Usłyszałem dziś flagę, Usłyszałem bajkę myśliwego;

'Tis but the ecstasy of death, / And then the brake is almost done (...)

Nic, prócz ekstazy śmierci, I gdy na koniec przyjdzie stop (...)

OK, time is up.

OK, koniec czasu.

So hands up if you think Poem 1 was written by a human.

Podnieś rękę, jeśli sądzisz, że wiersz 1 jest dziełem człowieka.

Hands up if you think Poem 2 was written by a human.

A teraz, jeśli obstawiasz wiersz 2.

Whoa, that's a lot more people.

Miażdżąca większość.

So you'd be surprised to find that Poem 1

Zaskoczę was, ale to wiersz 1

was written by the very human poet Gertrude Stein.

został napisany przez jak najbardziej ludzką poetkę, Gertrudę Stein.

And Poem 2 was generated by an algorithm called RKCP.

Drugi został wygenerowany przy pomocy algorytmu znanego jako RKCP.

Now before we go on, let me describe very quickly and simply,

Zanim przejdziemy dalej,

spróbuję krótko i zwięźle wyjaśnić działanie RKCP.

how RKCP works.

So RKCP is an algorithm designed by Ray Kurzweil,

Algorytm ten zaprojektował Ray Kurzweil,

who's a director of engineering at Google

dyrektor działu programowania w Google,

and a firm believer in artificial intelligence.

zwolennik sztucznej inteligencji.

So, you give RKCP a source text,

Wybierasz tekst źródłowy,

it analyzes the source text in order to find out how it uses language,

a RKCP analizuje go, by odkryć, jak stosuje się tam język.

and then it regenerates language

Potem generuje nowy tekst, naśladując ten pierwotny.

that emulates that first text.

So in the poem we just saw before,

Przed utworzeniem wiersza, który pokazałem,

Poem 2, the one that you all thought was human,

tego drugiego, który uznaliście za dzieło człowieka,

it was fed a bunch of poems

program zanalizował całą kupę wierszy autorstwa Emily Dickinson.

by a poet called Emily Dickinson

it looked at the way she used language,

Algorytm zbadał, jak używała języka,

learned the model,

nauczył się schematu,

and then it regenerated a model according to that same structure.

i wygenerował tekst o takiej samej strukturze.

But the important thing to know about RKCP

Jednak najważniejsze w RKCP jest to,

is that it doesn't know the meaning of the words it's using.

że nie zna on znaczenia słów, których używa.

The language is just raw material,

To dla niego tylko dane.

it could be Chinese, it could be in Swedish,

Mogą być po chińsku, po szwedzku.

it could be the collected language from your Facebook feed for one day.

Albo posty z czyjegoś dnia na Facebooku.

It's just raw material.

To tylko surowiec.

And nevertheless, it's able to create a poem

Mimo to algorytm jest w stanie napisać wiersz,

that seems more human than Gertrude Stein's poem,

który wydaje się bardziej ludzki niż dzieło Gertrudy Stein,

and Gertrude Stein is a human.

która była człowiekiem.

So what we've done here is, more or less, a reverse Turing test.

To, do czego doszliśmy, to odwrotność testu Turinga.

So Gertrude Stein, who's a human, is able to write a poem

Gertruda Stein, człowiek, napisała wiersz,

that fools a majority of human judges into thinking

który przekonał większość jury, że napisał go komputer.

that it was written by a computer.

Therefore, according to the logic of the reverse Turing test,

Zgodnie z logiką odwrotnego testu Turinga,

Gertrude Stein is a computer.

Gertruda Stein jest komputerem.

(Laughter)

(Śmiech)

Feeling confused?

Pogubiliście się?

I think that's fair enough.

Zrozumiałe.

So far we've had humans that write like humans,

Do tej pory mówiliśmy o ludziach, którzy piszą jak ludzie,

we have computers that write like computers,

i komputerach, które piszą jak komputery,

we have computers that write like humans,

a także o komputerach, które piszą jak ludzie,

but we also have, perhaps most confusingly,

oraz, co być może wnosi pewien zamęt,

humans that write like computers.

o ludziach, którzy piszą jak komputery.

So what do we take from all of this?

Jakie wnioski możemy wyciągnąć?

Do we take that William Blake is somehow more of a human

Czy taki, że William Blake jest jakoś bardziej ludzki

than Gertrude Stein?

niż Gertruda Stein?

Or that Gertrude Stein is more of a computer than William Blake?

A może to ona jest bardziej komputerowa?

(Laughter)

(Śmiech)

These are questions I've been asking myself

Zadaję sobie te pytania od około dwóch lat.

for around two years now,

and I don't have any answers.

Odpowiedzi brak.

But what I do have are a bunch of insights

Ale poczyniłem kilka spostrzeżeń co do naszych relacji z techniką.

about our relationship with technology.

So my first insight is that, for some reason,

Pierwsze jest takie, że z jakiegoś powodu łączymy poezję z byciem człowiekiem.

we associate poetry with being human.

So that when we ask, "Can a computer write poetry?"

Kiedy pytamy "Czy komputer może pisać poezję?",

we're also asking,

pytamy także "Co to znaczy być człowiekiem,

"What does it mean to be human

and how do we put boundaries around this category?

i gdzie przebiegają granice tej kategorii?".

How do we say who or what can be part of this category?"

"Jak mamy ocenić, kto i co może być jej częścią?".

This is an essentially philosophical question, I believe,

To bardzo filozoficzne pytanie.

and it can't be answered with a yes or no test,

Nie da się odpowiedzieć "tak" lub "nie",

like the Turing test.

jak przy teście Turinga.

I also believe that Alan Turing understood this,

Sądzę, że sam Turing też zdawał sobie z tego sprawę.

and that when he devised his test back in 1950,

Test, który stworzył w 1950 roku,

he was doing it as a philosophical provocation.

był trochę filozoficzną prowokacją.

So my second insight is that, when we take the Turing test for poetry,

Zrozumiałem też, że biorąc udział w poetyckim teście Turinga,

we're not really testing the capacity of the computers

tak naprawdę nie sprawdzamy możliwości komputerów,

because poetry-generating algorithms,

bo algorytmy piszące wiersze

they're pretty simple and have existed, more or less, since the 1950s.

są całkiem proste i istnieją od lat pięćdziesiątych.

What we are doing with the Turing test for poetry, rather,

Przy pomocy tego testu

is collecting opinions about what constitutes humanness.

raczej zbieramy opinie na temat tego, co czyni nas ludźmi.

So, what I've figured out,

Zorientowałem się, że, jak kilka minut temu,

we've seen this when earlier today,

we say that William Blake is more of a human

ludzie miewają odczucie, że William Blake jest bardziej człowiekiem

than Gertrude Stein.

niż Gertruda Stein.

Of course, this doesn't mean that William Blake

Oczywiście, to nie znaczy, że William Blake był bardziej ludzki,

was actually more human

or that Gertrude Stein was more of a computer.

ani że Gertruda Stein była bardziej komputerowa.

It simply means that the category of the human is unstable.

To znaczy po prostu, że kategoria człowieczeństwa jest płynna.

This has led me to understand

Dzięki temu zrozumiałem,

that the human is not a cold, hard fact.

że bycie człowiekiem to nie po prostu fakt.

Rather, it is something that's constructed with our opinions

Stwierdzenie czyjegoś człowieczeństwa wynika z naszych opinii,

and something that changes over time.

i dlatego pojęcie człowieczeństwa zmienia się z biegiem czasu.

So my final insight is that the computer, more or less,

Moja ostatnia refleksja:

że komputery w pewnym sensie działają jak zwierciadło,

works like a mirror that reflects any idea of a human

odbijając każdą ludzką ideę, jaką im przedstawimy.

that we show it.

We show it Emily Dickinson,

Pokażemy komputerowi Emily Dickinson,

it gives Emily Dickinson back to us.

to odtworzy dla nas Emily Dickinson.

We show it William Blake,

Pokażemy mu Williama Blake'a,

that's what it reflects back to us.

i pokaże nam go, jak w lustrze.

We show it Gertrude Stein,

Pokażemy mu Gertrudę Stein,

what we get back is Gertrude Stein.

i dostaniemy Gertrudę Stein.

More than any other bit of technology,

Komputer, w większym stopniu niż inne urządzenia,

the computer is a mirror that reflects any idea of the human we teach it.

jak lustro odbija ideę człowieczeństwa, jaką mu przekazujemy.

So I'm sure a lot of you have been hearing

Z pewnością wiele ostatnio słyszeliście o rozwoju sztucznej inteligencji.

a lot about artificial intelligence recently.

And much of the conversation is,

Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy potrafimy ją stworzyć?

can we build it?

Can we build an intelligent computer?

Czy powstanie inteligentny komputer?

Can we build a creative computer?

Czy powstanie komputer twórczy?

What we seem to be asking over and over

To pytanie chyba powinno brzmieć

is can we build a human-like computer?

"Czy zbudujemy ludzki komputer?".

But what we've seen just now

Ale z tego, co widzimy, wynika,

is that the human is not a scientific fact,

że bycie ludzkim to nie naukowy fakt,

that it's an ever-shifting, concatenating idea

ale płynna, złożona idea,

and one that changes over time.

która zmienia się z biegiem czasu.

So that when we begin to grapple with the ideas

W przyszłości, rozmyślając nad naturą sztucznej inteligencji,

of artificial intelligence in the future,

we shouldn't only be asking ourselves,

powinniśmy pytać nie tylko "Czy uda się ją zbudować?",

"Can we build it?"

But we should also be asking ourselves,

ale także "Jaką ludzkość chcemy zobaczyć w tym lustrze?".

"What idea of the human do we want to have reflected back to us?"

This is an essentially philosophical idea,

To pytanie z natury filozoficzne

and it's one that can't be answered with software alone,

i nie poradzi sobie z nim wyłącznie oprogramowanie.

but I think requires a moment of species-wide, existential reflection.

Wymaga ono egzystencjalnej refleksji całego naszego gatunku.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)