Michael Green: What the Social Progress Index can reveal about your country

Tłumaczenie: Karolina Zielińska Korekta: Rysia Wand

On January 4, 1934,

4 stycznia 1934

a young man delivered a report

młody człowiek dostarczył do Kongresu USA raport,

to the United States Congress

that 80 years on,

który po 80 latach

still shapes the lives of everyone in this room today,

wciąż kształtuje życie wszystkich obecnych na tej sali,

still shapes the lives of everyone on this planet.

wciąż kształtuje życie wszystkich na tej planecie.

That young man wasn't a politician,

Ten młody człowiek nie był politykiem,

he wasn't a businessman,

nie był biznesmenem,

a civil rights activist

aktywistą społecznym

or a faith leader.

ani przywódcą duchowym.

He was that most unlikely of heroes,

Był najbardziej nieprawdopodobnym z bohaterów:

an economist.

ekonomistą.

His name was Simon Kuznets

Nazywał się Simon Kuznets,

and the report that he delivered was called

a raport przez niego dostarczony miał tytuł:

"National Income, 1929-1932."

"Dochód Narodowy, 1929-1932".

Now, you might think

Możecie myśleć,

this is a rather dry and dull report.

że to suchy i nudny raport.

And you're absolutely right.

I macie absolutną rację.

It's dry as a bone.

Suchy jak pieprz.

But this report is the foundation

Jednak na tym raporcie opiera się

of how, today, we judge the success of countries:

dzisiejszy pomiar sukcesu państw,

what we know best as Gross Domestic Product,

znany najlepiej pod nazwą: produkt krajowy brutto,

GDP.

PKB.

GDP has defined and shaped our lives

PKB definiował i kształtował nasze życie,

for the last 80 years.

przez ostatnie 80 lat.

And today I want to talk about

A dziś chcę mówić

a different way to measure the success of countries,

o innym sposobie mierzenia postępu państw,

a different way to define and shape our lives

innym sposobie definiowania i kształtowania naszego życia

for the next 80 years.

na następne 80 lat.

But first, we have to understand

Najpierw, musimy zrozumieć,

how GDP came to dominate our lives.

dlaczego PKB zdominował nasze życie.

Kuznets' report was delivered

Raport Kuznetsa został dostarczony

at a moment of crisis.

w momencie kryzysu.

The U.S. economy was plummeting

Gospodarka USA popadała

into the Great Depression

w Wielki Kryzys,

and policy makers were struggling to respond.

a rząd z trudem szukał rozwiązania.

Struggling because they didn't know what was going on.

Było to trudne, bo rządzący nie wiedzieli, co się działo.

They didn't have data and statistics.

Nie mieli danych, ani statystyk.

So what Kuznet's report gave them

W raporcie Kuznetsa dostali

was reliable data on what the U.S. economy

wiarygodne dane na temat

produktywności amerykańskiej gospodarki,

was producing,

updated year by year.

z aktualizacją dla każdego roku.

And armed with this information,

Uzbrojeni w te informacje

policy makers were, eventually,

politycy mogli w końcu

able to find a way out of the slump.

znaleźć sposób na wyjście z kryzysu.

And because Kuznets' invention

Ponieważ wynalazek Kuznetsa

was found to be so useful,

okazał się tak użyteczny,

it spread around the world.

rozpowszechniono go na całym świecie.

And now today, every country

Dziś każdy kraj

produces GDP statistics.

prowadzi statystyki PKB.

But, in that first report,

Jednak w tym pierwszym raporcie,

Kuznets himself delivered a warning.

sam Kuznets umieścił ostrzeżenie.

It's in the introductory chapter.

Znajduje się we wstępie.

On page seven he says,

Na stronie siódmej, autor pisze:

"The welfare of a nation can, therefore,

"Poziom dobrobytu narodu

scarcely be inferred

nie powinien być określany

from a measurement of national income

na podstawie wysokości dochodu narodowego,

as defined above."

opisanego wyżej".

It's not the greatest sound bite in the world,

Nie jest to najlepszy slogan na świecie

and it's dressed up in the cautious language of the economist.

i jest ubrany w ostrożny język ekonomisty.

But his message was clear:

Jednak jego przesłanie było jasne:

GDP is a tool

PKB to narzędzie,

to help us measure economic performance.

umożliwiające nam zmierzenie postępu ekonomicznego.

It's not a measure of our well-being.

Nie jest to miara naszego dobrobytu.

And it shouldn't be a guide to all decision making.

Nie powinniśmy też kierować się nim przy podejmowaniu wszystkich decyzji.

But we have ignored Kuznets' warning.

Jednak zignorowaliśmy ostrzeżenie Kuznetsa.

We live in a world where

W obecnym świecie

GDP is the benchmark of success

wielkość PKB jest miarą sukcesu

in a global economy.

w gospodarce globalnej.

Our politicians boast when GDP goes up.

Nasi politycy chwalą się wzrostem PKB.

Markets move

Rynki finansowe upłynniają się,

and trillions of dollars of capital

a biliony dolarów kapitału

move around the world

krążą po świecie

based on which countries are going up

w zależności od tego,

and which countries are going down,

PKB których krajów idzie w górę,

all measured in GDP.

a których w dół.

Our societies have become

Nasze społeczeństwa

engines to create more GDP.

stały się maszynami do produkcji PKB.

But we know that GDP is flawed.

Wiemy jednak, że PKB ma wady.

It ignores the environment.

Nie bierze pod uwagę środowiska.

It counts bombs and prisons as progress.

Zalicza bomby i więzienia do postępu.

It can't count happiness or community.

Nie umie policzyć szczęścia, ani relacji społecznych.

And it has nothing to say about fairness or justice.

Nic nie mówi o sprawiedliwości.

Is it any surprise that our world,

Czy to niespodzianka, że nasz świat

marching to the drumbeat of GDP,

maszerujący w rytm PKB,

is teetering on the brink of environmental disaster

balansuje na krawędzi katastrofy ekologicznej

and filled with anger and conflict?

i jest pełen złości oraz konfliktów?

We need a better way to measure our societies,

Potrzebujemy lepszego sposobu oceny naszych społeczeństw,

a measure based on the real things that matter to real people.

bazującego na prawdziwych faktach, ważnych dla prawdziwych ludzi.

Do I have enough to eat?

Czy wystarcza mi jedzenia?

Can I read and write?

Czy umiem czytać i pisać?

Am I safe?

Czy mam zapewnione bezpieczeństwo?

Do I have rights?

Czy mam prawa?

Do I live in a society where I'm not discriminated against?

Czy żyję w społeczeństwie, w którym nie dotyka mnie dyskryminacja?

Is my future and the future of my children prevented from environmental destruction?

Czy przyszłość moja i moich dzieci będzie wolna od katastrofy ekologicznej?

These are questions that GDP

Oto pytania, na które PKB

does not and cannot answer.

nie może odpowiedzieć.

There have, of course,

Oczywiście były w przeszłości próby

been efforts in the past

to move beyond GDP.

wyjścia poza ramy PKB.

But I believe that we're living

Sądzę jednak,

in a moment when we

że w chwili obecnej

are ready for a measurement revolution.

jesteśmy gotowi na rewolucję miary postępu.

We're ready because we've seen,

Jesteśmy gotowi, bo widzieliśmy

in the financial crisis of 2008,

podczas kryzysu ekonomicznego w 2008 roku,

how our fetish for economic growth

jak nasze uwielbienie dla wzrostu ekonomicznego

led us so far astray.

sprowadziło nas na manowce.

We've seen, in the Arab Spring,

Widzieliśmy podczas Arabskiej Wiosny Ludów,

how countries like Tunisia

że kraje takie jak Tunezja,

were supposedly economic superstars,

domniemane gwiazdy gospodarki,

but they were societies

okazały się społeczeństwami

that were seething with discontentment.

pełnymi niezadowolenia.

We're ready, because today we have the technology

Jesteśmy gotowi, bo dziś mamy technikę

to gather and analyze data

umożliwiającą zebranie i analizę danych

in ways that would have been unimaginable to Kuznets.

w sposób, jakiego nie mógłby wyobrazić sobie Kuznets.

Today, I'd like to introduce you to the Social Progress Index.

Dziś chciałbym przedstawić wam Indeks Postępu Społecznego.

It's a measure of the well-being of society,

Jest to miara dobrobytu społecznego,

completely separate from GDP.

całkowicie odrębna od PKB.

It's a whole new way of looking at the world.

To zupełnie nowy sposób patrzenia na świat.

The Social Progress Index

Indeks Postępu Społecznego

begins by defining what it

definiuje dobre społeczeństwo,

means to be a good society

based around three dimensions.

bazując na trzech obszarach.

The first is, does everyone have the basic needs for survival:

Po pierwsze, czy każdy ma warunki do zaspokojenia podstawowych potrzeb:

food, water, shelter, safety?

jedzenia, picia, schronienia, bezpieczeństwa?

Secondly, does everyone have

Po drugie, czy każdy ma dostęp

access to the building blocks to improve their lives:

do elementów niezbędnych do poprawy poziomu życia:

education, information, health and sustainable environment?

edukacji, informacji, opieki zdrowotnej oraz zdrowego środowiska?

And then third, does every individual have access

I po trzecie, czy każdy ma możiiwość

to a chance to pursue their goals

dążenia bez przeszkód do swoich celów,

and dreams and ambitions

podążania za marzeniami i ambicjami?

free from obstacles?

Do they have rights,

Czy ludzie mają prawa,

freedom of choice,

wolność wyboru,

freedom from discrimination

wolność od dyskryminacji

and access to the the world's most advanced knowledge?

i dostęp do najbardziej zaawansowanej wiedzy na świecie?

Together, these 12 components

Te 12 elementów

form the Social Progress framework.

tworzy razem ramy Indeksu Postępu Społecznego.

And for each of these 12 components,

A dla każdego z tych 12 elementów

we have indicators to measure how countries are performing.

mamy wskaźniki obrazujące postęp poszczególnych państw.

Not indicators of effort or intention,

Nie są to wskaźniki wysiłku czy chęci,

but real achievement.

ale prawdziwych osiągnięć.

We don't measure how much a country spends on healthcare,

Nie liczymy, ile pieniędzy państwo wydaje na opiekę zdrowotną,

we measure the length and quality of people's lives.

mierzymy długość i jakość życia ludzi.

We don't measure whether governments pass laws against discrimination,

Nie sprawdzamy, czy rząd wprowadza ustawy antydyskryminacyjne,

we measure whether people experience discrimination.

sprawdzamy, czy ludzie doświadczają dyskryminacji.

But what you want to know

Ale chcecie wiedzieć,

is who's top, don't you? (Laughter)

kto jest na szczycie, prawda? (Śmiech)

I knew that, I knew that, I knew that.

Wiedziałem.

Okay, I'm going to show you.

Pokażę wam.

I'm going to show you on this chart.

Pokażę wam na tym wykresie.

So here we are,

Proszę.

what I've done here is put on the vertical axis social progress.

Na osi pionowej umieściłem tutaj postęp społeczny.

Higher is better.

Im wyżej, tym lepiej.

And then, just for comparison,

A potem, dla porównania,

just for fun,

dla zabawy,

on the horizontal axis is GDP per capita.

na osi poziomej wstawiłem wielkość PKB na mieszkańca.

Further to the right is more.

Im dalej na prawo, tym większa wartość.

So the country in the world

Państwo posiadające

with the highest social progress,

najwyższy wskaźnik postępu społecznego na świecie,

the number one country on social progress

państwo numer jeden

is New Zealand.

(Applause)

to Nowa Zelandia.

(Brawa)

Well done! Never been; must go.

Dobra robota!

Nigdy tam nie byłem, muszę się wybrać.

(Laughter)

(Śmiech)

The country with the least social progress,

Państwo o najniższym postępie społecznym,

I'm sorry to say, is Chad.

przykro mi to mówić, to Czad.

I've never been; maybe next year.

Nigdy tam nie byłem, może w przyszłym roku.

(Laughter)

(Śmiech)

Or maybe the year after.

A może za dwa lata.

Now, I know what you're thinking.

Wiem, co teraz myślicie:

You're thinking, "Aha,

but New Zealand has a higher GDP

"Nowa Zelandia ma wyższe PKB

than Chad!"

niż Czad!".

It's a good point, well made.

Trafne spostrzeżenie.

But let me show you

Ale pozwólcie, że pokażę

two other countries.

dwa inne kraje.

Here's the United States —

Oto Stany Zjednoczone,

considerably richer than New Zealand,

znacznie bogatsze od Nowej Zelandii,

but with a lower level of social progress.

lecz z niższym poziomem postępu społecznego.

And then here's Senegal —

A tutaj mamy Senegal,

it's got a higher level of social progress than Chad,

ma wyższy poziom postępu społecznego niż Czad,

but the same level of GDP.

a ten sam poziom PKB.

So what's going on? Well, look.

O co chodzi? Popatrzcie.

Let me bring in the rest of the countries of the world,

Pokażę resztę państw świata,

the 132 we've been able to measure,

132, które udało nam się ocenić,

each one represented by a dot.

każde symbolizowane przez kropkę.

There we go. Lots of dots.

Mnóstwo kropek.

Now, obviously I can't do all of them,

Oczywiście nie mogę omówić wszystkich,

so a few highlights for you:

więc przybliżę wam kilka.

The highest ranked G7 country is Canada.

Najwyższe notowanie z państw G7 uzyskała Kanada.

My country, the United Kingdom,

Mój kraj, Wielka Brytania,

is sort of middling, sort of dull,

wypadł przeciętnie,

but who cares —

ale co z tego,

at least we beat the French.

przynajmniej pokonaliśmy Francuzów.

(Laughter)

(Śmiech)

(Brawa)

And then looking at the emerging economies,

Teraz spójrzmy na wschodzące gospodarki.

top of the BRICS, pleased to say, is Brazil.

najlepiej z państw BRICS, miło powiedzieć, radzi sobie Brazylia.

(Applause)

(Brawa)

Come on, cheer!

Dalej, cieszmy się!

Go, Brazil!

Naprzód, Brazylio!

Beating South Africa,

Pokonała RPA,

then Russia,

Rosję,

then China

Chiny,

and then India.

oraz Indie.

Tucked away on the right-hand side,

Daleko po prawej stronie,

you will see a dot of a country with a lot of GDP

mamy kraj o bardzo wysokim poziomie PKB,

but not a huge amount of social progress —

ale o znikomym postępie społecznym,

that's Kuwait.

chodzi o Kuwejt.

Just above Brazil

Tuż nad Brazylią

is a social progress superpower —

mamy superpotęgę postępu społecznego.

that's Costa Rica.

To Kostaryka.

It's got a level of social progress the same as some Western European countries,

Poziom postępu społecznego

dorównuje niektórym państwom zachodniej Europy.

with a much lower GDP.

podczas gdy PKB jest znacznie niższe.

Now, my slide is getting a little cluttered

Slajd jest już mniej przejrzysty

and I'd like to step back a bit.

i chciałbym trochę się cofnąć.

So let me take away these countries,

Zabiorę więc państwa

and then pop in the regression line.

i wstawię linię trendu.

So this shows the average relationship

Pokazuje ona typowe zależności

between GDP and social progress.

między PKB a postępem społecznym.

The first thing to notice,

Pierwsze, co rzuca się w oczy,

is that there's lots of noise

to chaos wokół linii trendu.

around the trend line.

And what this shows,

To dowodzi empirycznie,

what this empirically demonstrates,

is that GDP is not destiny.

że PKB to nie przeznaczenie.

At every level of GDP per capita,

Na każdym poziomie PKB na głowę

there are opportunities for more social progress,

mamy szanse na większy postęp społeczny,

risks of less.

ryzyko mniejszego postępu również.

The second thing to notice

Po drugie widać,

is that for poor countries,

że w przypadku biednych krajów,

the curve is really steep.

krzywa biegnie stromo pod górę.

So what this tells us is that

Mówi nam to,

if poor countries can get

że jeżeli w biednych krajach

a little bit of extra GDP,

PKB wzrośnie chociaż trochę,

and if they reinvest that

a te pieniądze zostaną zainwestowane

in doctors, nurses, water supplies,

w lekarzy, pielęgniarki, zasoby wody,

sanitation, etc.,

urządzenia sanitarne i tym podobne,

there's a lot of social progress bang

inwestycje znacząco oddziałują na postęp społeczny.

for your GDP buck.

And that's good news, and that's what we've seen over the last 20, 30 years,

To dobra wiadomość, widzieliśmy w ciągu ostatnich 20, 30 lat

with a lot of people lifted out of poverty

wielu ludzi wyciągniętych z biedy

by economic growth and good policies

dzięki wzrostowi gospodarczemu oraz dobrej polityce

in poorer countries.

w biedniejszych krajach.

But go on a bit further up the curve,

Ale patrząc na dalszą część krzywej

and then we see it flattening out.

widać, że zaczyna przypominać linię poziomą.

Each extra dollar of GDP

Każdy kolejny dolar PKB

is buying less and less social progress.

kupuje coraz mniej postępu społecznego.

And with more and more of the world's population

Coraz większa część światowej populacji

living on this part of the curve,

mieszka po tej stronie krzywej,

it means GDP is becoming

więc PKB staje się

less and less useful

coraz mniej użyteczne

as a guide to our development.

w roli krzewiciela postępu.

I'll show you an example of Brazil.

Pokażę wam to na przykładzie Brazylii.

Here's Brazil:

Oto Brazylia:

social progress of about 70 out of 100,

postęp społeczny 70 na 100,

GDP per capita about 14,000 dollars a year.

PKB per capita około 14 tysięcy dolarów rocznie.

And look, Brazil's above the line.

Brazylia znajduje się powyżej krzywej.

Brazil is doing a reasonably good job

Brazylia radzi sobie dosyć dobrze

of turning GDP into social progress.

z przekuwaniem PKB w postęp społeczny.

But where does Brazil go next?

Ale w jakim kierunku podąży teraz?

Let's say that Brazil

Powiedzmy, że Brazylia

adopts a bold economic plan

przyjmie odważny plan ekonomiczny

to double GDP in the next decade.

podwojenia PKB w przyszłej dekadzie.

But that is only half a plan.

Lecz jest to tylko połowa planu.

It's less than half a plan,

Jest to nawet mniej niż połowa planu,

because where does Brazil want to go on social progress?

bo jak Brazylia chce ukształtować postęp społeczny?

Brazil, it's possible

Brazylio, można zwiększyć

to increase your growth,

wzrost gospodarczy,

increase your GDP,

zwiększyć PKB,

while stagnating or going backwards

pozostając w miejscu lub cofając się

on social progress.

w postępie społecznym.

We don't want Brazil

Nie chcemy, żeby z Brazylią

to become like Russia.

stało się tak, jak z Rosją.

What you really want is for Brazil

Chcielibyśmy, żeby Brazylia

to get ever more efficient at creating social progress from its GDP,

nauczyła się jeszcze efektywniej napędzać postęp społeczny za pomocą PKB,

so it becomes more like New Zealand.

upodabniając się do Nowej Zelandii.

And what that means is that

Brazylia powinna postawić postęp społeczny na pierwszym miejscu

Brazil needs to prioritize social progress

in its development plan

w swoim planie rozwoju.

and see that it's not just growth alone,

Bo nie chodzi jedynie o wzrost ekonomiczny,

it's growth with social progress.

ale żeby towarzyszył mu postęp społeczny.

And that's what the Social Progress Index does:

Taka właśnie jest rola Indeksu Postępu Społecznego:

It reframes the debate about development,

rozszerza dyskusję na temat rozwoju,

not just about GDP alone,

żeby nie ograniczała się do PKB,

but inclusive, sustainable growth

lecz obejmowała też ogólny, zrównoważony postęp,

that brings real improvements in people's lives.

realnie ulepszający ludziom życie.

And it's not just about countries.

Nie chodzi tu jedynie o państwa.

Earlier this year,

W tym roku z kolegami z Imazon,

with our friends from the Imazon nonprofit here in Brazil,

organizacji non profit tutaj w Brazylii,

we launched the first subnational Social Progress Index.

stworzyliśmy pierwszy regionalny Indeks Postępu Społecznego.

We did it for the Amazon region.

Obejmuje on region Amazonii.

It's an area the size of Europe, 24 million people,

Jest to obszar wielkości Europy, 24 miliony ludzi,

one of the most deprived parts of the country.

jedna z najuboższych części kraju.

And here are the results,

Oto wyniki,

and this is broken down

z pogrupowaniem

into nearly 800 different municipalities.

na prawie 800 różnych mikroregionów.

And with this detailed information

Dzięki tym szczegółowym informacjom

about the real quality of life

o realnych warunkach życia

in this part of the country,

w tej części kraju

Imazon and other partners

Imazon oraz ich pozostali partnerzy

from government, business and civil society

z rządu, biznesu i społeczeństwa

can work together to construct

mogą wspólnie opracować

a development plan

plan rozwoju,

that will help really improve people's lives,

który naprawdę poprawi warunki,

while protecting that precious global asset

chroniąc przy tym cenne światowe dziedzictwo,

that is the Amazon Rainforest.

jakim jest Puszcza Amazońska.

And this is just the beginning,

A to tylko początek.

You can create a Social Progress Index

Można stworzyć Indeks Postępu Społecznego

for any state, region, city or municipality.

dla każdego stanu, regionu, miasta, czy innej jednostki terytorialnej.

We all know and love TEDx;

Wszyscy znamy i kochamy TEDx,

this is Social Pogress-x.

a to jest Postęp Społeczny-x.

This is a tool for anyone to come and use.

To narzędzie, którego może użyć każdy.

Contrary to the way we sometimes talk about it,

Choć czasem mówi się inaczej,

GDP was not handed down from God on tablets of stone. (Laughter)

PKB nie zostało nam wręczone przez Boga na kamiennych tablicach.

(Śmiech)

It's a measurement tool invented in the 20th century

To miernik wymyślony w XX wieku

to address the challenges of the 20th century.

będący odpowiedzią na wyzwania XX wieku.

In the 21st century,

W XXI stuleciu

we face new challenges:

stajemy przed nowymi wyzwaniami,

aging, obesity, climate change, and so on.

jak starzenie się społeczeństw, otyłość, czy zmiany klimatyczne.

To face those challenges,

Żeby im stawić czoła,

we need new tools of measurement,

potrzebujemy nowych narzędzi mierniczych,

new ways of valuing progress.

nowych sposobów na ocenę postępu.

Imagine if we could measure

Wyobraźcie sobie, co by było,

what nonprofits, charities,

gdybyśmy mogli zmierzyć, ile organizacje charytatywne,

volunteers, civil society organizations

wolontariusze, organizacje pozarządowe

really contribute to our society.

wnoszą do społeczeństwa.

Imagine if businesses competed

Gdyby firmy konkurowały ze sobą

not just on the basis of their economic contribution,

nie tylko na podstawie wkładu ekonomicznego,

but on their contribution to social progress.

ale też wkładu w postęp społeczny.

Imagine if we could hold politicians to account

Gdybyśmy mogli rozliczać polityków

for really improving people's lives.

z tego, jak bardzo naprawdę poprawili ludziom warunki życia.

Imagine if we could work together —

Gdybyśmy mogli pracować wspólnie,

government, business, civil society, me, you —

rząd, przedsiębiorstwa, społeczeństwo, ja, ty,

and make this century the century of social progress.

i uczynić to stulecie stuleciem postępu społecznego.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)