Nathan Myhrvold: Could this laser zap malaria?

107,466 views ・ 2010-05-11

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Els De Keyser Nagekeken door: Timmoty Wigboldus
00:15
We invent.
0
15260
2000
Wij vinden uit.
00:17
My company invents
1
17260
2000
Mijn bedrijf vindt
00:19
all kinds of new technology
2
19260
2000
allemaal verschillende soorten nieuwe technologie uit
00:21
in lots of different areas.
3
21260
2000
in heel veel verschillende gebieden.
00:23
And we do that for a couple of reasons.
4
23260
2000
En we doen dat om een aantal redenen.
00:25
We invent for fun --
5
25260
2000
We vinden uit voor de lol.
00:27
invention is a lot of fun to do --
6
27260
3000
Uitvinden is erg leuk om te doen.
00:30
and we also invent for profit.
7
30260
2000
En we vinden ook uit om winst te maken.
00:32
The two are related because
8
32260
2000
Deze twee redenen zijn verwant aan elkaar, want
00:34
the profit actually takes long enough that if it isn't fun,
9
34260
2000
het duurt lang genoeg voordat er winst is, dus als het niet leuk is
00:36
you wouldn't have the time to do it.
10
36260
2000
zou je niet de tijd hebben om het te doen.
00:38
So we do this
11
38260
2000
Dus dit
00:40
fun and profit-oriented inventing
12
40260
2000
op lol en winst georiëntieerde uitvinden
00:42
for most of what we do,
13
42260
2000
is het grootste deel van ons werk,
00:44
but we also have a program where we invent for humanity --
14
44260
3000
maar we hebben ook een project waarin we uitvinden voor de mensheid,
00:47
where we take some of our best inventors,
15
47260
2000
waarbij we sommige van onze beste uitvinders nemen,
00:49
and we say, "Are there problems
16
49260
2000
en zeggen: "Zijn er problemen
00:51
where we have a good idea for solving a problem the world has?" --
17
51260
3000
waarvoor wij een goed idee hebben, om een mondiaal probleem op te lossen?"
00:54
and to solve it in the way we try to solve problems,
18
54260
3000
En we lossen dit op, op onze manier om problemen op te lossen,
00:57
which is with dramatic, crazy,
19
57260
2000
dat is met dramatische, gekke,
00:59
out-of-the-box solutions.
20
59260
2000
onconventionele oplossingen.
01:01
Bill Gates is one of those smartest guys of ours
21
61260
2000
Bill Gates is één van deze slimste mensen van ons
01:03
that work on these problems
22
63260
2000
die aan deze problemen werkt.
01:05
and he also funds this work, so thank you.
23
65260
3000
Bovendien steekt hij zijn geld erin, dus bedankt.
01:08
So I'm going to briefly discuss
24
68260
2000
Ik zal nu kort
01:10
a couple of problems that we have
25
70260
2000
een aantal problemen bespreken die we hebben
01:12
and a couple of problems where
26
72260
2000
en een aantal problemen waar
01:14
we've got some solutions underway.
27
74260
2000
we al aan het werk zijn met een oplossing.
01:16
Vaccination is one of the
28
76260
3000
Vaccinatie is één van de
01:19
key techniques in public health,
29
79260
2000
belangrijkste technieken in de volksgezondheid,
01:21
a fantastic thing.
30
81260
2000
een fantastisch iets,
01:23
But in the developing world a lot of vaccines
31
83260
3000
maar in de ontwikkelingslanden bederven veel vaccins
01:26
spoil before they're administered,
32
86260
2000
voordat ze toegediend kunnen worden.
01:28
and that's because they need to be kept cold.
33
88260
3000
En dat komt omdat ze koud bewaard moeten worden.
01:31
Almost all vaccines need to be kept at refrigerator temperatures.
34
91260
3000
Bijna alle vaccins moeten op de temperatuur van een koelkast bewaard worden.
01:34
They go bad very quickly if you don't,
35
94260
2000
Ze bederven erg snel als je dat niet doet.
01:36
and if you don't have stable power grid, this doesn't happen,
36
96260
3000
En als je dan geen stabiele electriciteitsvoorziening hebt gebeurt dat niet,
01:39
so kids die.
37
99260
2000
dus sterven er kinderen.
01:41
It's not just the loss of the vaccine that matters;
38
101260
3000
Het is niet alleen het verlies van het vaccin dat belangrijk is,
01:44
it's the fact that those kids don't get vaccinated.
39
104260
3000
maar juist het feit dat deze kinderen niet gevaccineerd worden.
01:47
This is one of the ways that
40
107260
3000
Dit is één van de manieren waarop
01:50
vaccines are carried:
41
110260
2000
vaccins vervoerd worden.
01:52
These are Styrofoam chests. These are being carried by people,
42
112260
3000
Dit zijn schuimplastic kisten. Deze worden door mensen vervoerd,
01:55
but they're also put on the backs of pickup trucks.
43
115260
2000
maar dat gebeurt ook achterop pick-up trucks.
01:57
We've got a different solution.
44
117260
3000
Wij hebben een andere oplossing.
02:00
Now, one of these Styrofoam chests
45
120260
3000
Nou, één van deze piepschuim kisten
02:03
will last for about four hours with ice in it.
46
123260
2000
werkt ongeveer 4 uur, met ijs erin.
02:05
And we thought, well, that's not really good enough.
47
125260
3000
En wij dachten, hmm, dat is niet echt goed genoeg.
02:08
So we made this thing.
48
128260
2000
Dus maakten we dit ding hier.
02:10
This lasts six months with no power;
49
130260
3000
Dit werkt 6 maanden, zonder stroom,
02:13
absolutely zero power,
50
133260
2000
totaal geen stroom,
02:15
because it loses less
51
135260
2000
omdat het minder
02:17
than a half a watt.
52
137260
2000
dan een halve watt verliest.
02:19
Now, this is our second generations prototype.
53
139260
3000
Nou, dit is ons prototype van de tweede generatie.
02:22
The third generation prototype is, right now,
54
142260
2000
Het prototype van de derde generatie wordt, op dit moment,
02:24
in Uganda being tested.
55
144260
3000
in Uganda getest.
02:27
Now, the reason we were able to come up with this
56
147260
2000
De reden dat we dit konden bedenken
02:29
is two key ideas:
57
149260
2000
bestaat uit twee bepalende ideeën.
02:31
One is that this is similar to a cryogenic Dewar,
58
151260
2000
De éne is dat dit lijkt op een cryogene vacuümfles,
02:33
something you'd keep liquid nitrogen or liquid helium in.
59
153260
3000
iets waar je vloeibaar stikstof of vloeibaar helium in zou bewaren.
02:36
They have incredible insulation,
60
156260
2000
Ze hebben ongelooflijke isolatie,
02:38
so let's put some incredible insulation here.
61
158260
2000
laten wij dus die ongelooflijke isolatie gebruiken hier.
02:40
The other idea is kind of interesting,
62
160260
3000
Het andere idee is nogal interessant,
02:43
which is, you can't reach inside anymore.
63
163260
3000
namelijk, je kunt niet meer van binnen iets pakken,
02:46
Because if you open it up and reach inside,
64
166260
2000
want als je het open doet en naar binnen reikt,
02:48
you'd let the heat in, the game would be over.
65
168260
2000
zou je de warmte binnen laten, en het spelletje is uit.
02:50
So the inside of this thing actually looks like a Coke machine.
66
170260
3000
Dus de binnenkant van dit ding lijkt eigenlijk op een cola-automaat.
02:53
It vends out little individual vials.
67
173260
3000
Het verdeelt kleine, individuele injectieflacons.
02:56
So a simple idea,
68
176260
2000
Zo'n simpel idee, waarvan we hopen
02:58
which we hope is going to change the way vaccines are distributed
69
178260
3000
dat het de manier waarop vaccins gedistribueerd worden gaat veranderen,
03:01
in Africa and around the world.
70
181260
2000
in Afrika en de rest van de wereld.
03:04
We'll move on to malaria.
71
184260
2000
We gaan verder met malaria.
03:06
Malaria is one of the great public health problems.
72
186260
3000
Malaria is één van de grote problemen van de volksgezondheid.
03:09
Esther Duflo talked a little bit about this.
73
189260
2000
Esther Duflo heeft hier al het één en ander over gezegd.
03:11
Two hundred million people a year.
74
191260
3000
250 miljoen mensen per jaar.
03:14
Every 43 seconds a child in Africa dies;
75
194260
3000
Elke 43 seconden sterft er een kind in Afrika.
03:18
27 will die during my talk.
76
198260
3000
27 zullen sterven gedurende mijn verhaal.
03:23
And there's no way for us here in this country
77
203260
3000
En er is geen mogelijkheid voor ons hier in dit land
03:26
to grasp really what that means to the people involved.
78
206260
3000
om werkelijk te begrijpen wat dat betekent voor de betrokkenen.
03:29
Another comment of Esther's
79
209260
2000
Nog een opmerking van Esther
03:31
was that we react when there's
80
211260
2000
was dat we reageren wanneer er
03:33
a tragedy like Haiti,
81
213260
2000
zich een tragedie als Haïti voordoet,
03:35
but that tragedy is ongoing.
82
215260
2000
maar dat die tragedie continu doorgaat.
03:37
So what can we do about it?
83
217260
2000
Dus wat kunnen we daaraan doen?
03:39
Well, there are a lot of things people have tried
84
219260
2000
Nou, er is een heleboel dat men al geprobeerd heeft,
03:41
for many years for solving malaria.
85
221260
2000
al vele jaren, om het probeem van malaria op te lossen.
03:43
You can spray; the problem is there are environmental issues.
86
223260
3000
Je kunt sproeien; probleem hiermee is dat er milieukwesties spelen.
03:46
You can try to treat people and create awareness.
87
226260
3000
Je kunt proberen mensen te behandelen en bewustwording te creëren.
03:49
That's great, except the places that have malaria really bad,
88
229260
3000
Dat is geweldig, behalve dat in de plaatsen waar malaria het meest voorkomt,
03:52
they don't have health care systems.
89
232260
2000
er geen systeem van gezondheidszorg is.
03:54
A vaccine would be a terrific thing,
90
234260
2000
Een vaccin zou ontzettend goed zijn,
03:56
only they don't work yet.
91
236260
2000
alleen werken ze nog niet.
03:58
People have tried for a long time. There are a couple of interesting candidates.
92
238260
3000
Men heeft het al lange tijd geprobeerd. Er zijn een aantal interessante kandidaten.
04:01
It's a very difficult thing to make a vaccine for.
93
241260
3000
Maar het is een erg moeilijk iets om een vaccin voor te maken.
04:05
You can distribute bed nets,
94
245260
2000
Je kunt klamboes uitdelen,
04:07
and bed nets are very effective if you use them.
95
247260
3000
deze zijn erg effectief als je ze gebruikt.
04:10
You don't always use them for that. People fish with them.
96
250260
2000
Maar je gebruikt hem niet altijd voor dat doel. Mensen vissen ermee.
04:12
They don't always get to everyone.
97
252260
2000
Ze bereiken niet altijd iedereen.
04:14
And bed nets
98
254260
2000
En klamboes
04:16
have an effect on the epidemic,
99
256260
2000
hebben effect op de epidemie,
04:18
but you're never going to make it extinct with bed nets.
100
258260
3000
maar je zult ze nooit uitroeien met klamboes.
04:21
Now, malaria is
101
261260
2000
Nou, malaria is
04:23
an incredibly complicated disease.
102
263260
3000
een ongelooflijk ingewikkelde ziekte.
04:26
We could spend hours going over this.
103
266260
2000
We zouden er uren over kunnen praten.
04:28
It's got this sort of soap opera-like lifestyle;
104
268260
2000
Het is een soort soap opera-achtige levensstijl.
04:30
they have sex, they burrow into your liver,
105
270260
3000
Ze hebben sex. Ze graven zich in je lever.
04:33
they tunnel into your blood cells ...
106
273260
3000
Ze tunnelen zich een weg in je bloedcellen.
04:36
it's an incredibly complicated disease,
107
276260
2000
Het is een ongelooflijk ingewikkelde ziekte,
04:38
but that's actually one of the things we find interesting about it
108
278260
3000
maar dat is juist één van de dingen die we er interessant aan vinden
04:41
and why we work on malaria:
109
281260
2000
en waarom we werken aan malaria.
04:43
There's a lot of potential ways in.
110
283260
3000
Er zijn veel verschillende manieren van benadering.
04:47
One of those ways might be better diagnosis.
111
287260
3000
Eén van deze manieren zou kunnen bestaan uit een betere diagnose.
04:50
So we hope this year
112
290260
2000
Dus hopen we dit jaar
04:52
to prototype each of these devices.
113
292260
3000
een prototype te hebben van elk van deze apparaten.
04:56
One does an automatic malaria diagnosis
114
296260
3000
De éne kan automatisch malaria diagnosticeren
04:59
in the same way that a diabetic's glucose meter works:
115
299260
3000
op dezelfde manier als de glucosemeter van een diabetespatiënt werkt.
05:02
You take a drop of blood,
116
302260
2000
Je neemt een druppel bloed,
05:04
you put it in there and it automatically tells you.
117
304260
2000
je stopt het hierin en het geeft automatisch de uitslag.
05:06
Today, you need to do a complicated laboratory procedure,
118
306260
3000
Vandaag moet je een ingewikkelde laboratoriumprocedure uitvoeren,
05:09
create a bunch of microscope slides
119
309260
2000
een aantal afbeeldingen maken onder de microscoop
05:11
and have a trained person examine it.
120
311260
3000
die vervolgens door een deskundige onderzocht moeten worden.
05:14
The other thing is, you know,
121
314260
2000
Het andere ding is, nou,
05:16
it would be even better if you didn't have to draw the blood.
122
316260
3000
het zou nog beter zijn als je geen bloed zou moeten aftappen.
05:19
And if you look through the eye,
123
319260
2000
En als je door het oog kijkt,
05:21
or you look at the vessels on the white of the eye,
124
321260
3000
of eigenlijk naar de bloedvaten op het oogwit kijkt,
05:24
in fact, you may be able to do this
125
324260
2000
zou je dit in feite kunnen doen
05:26
directly, without drawing any blood at all,
126
326260
3000
zonder bloed af te tappen,
05:29
or through your nail beds.
127
329260
2000
of je kunt het via je nagelbedden doen.
05:31
Because if you actually look through your fingernails, you can see blood vessels,
128
331260
3000
Als je namelijk door je nagels kijkt kun je bloedvaten zien.
05:34
and once you see blood vessels, we think we can see the malaria.
129
334260
3000
En als je eenmaal de bloedvaten kunt zien, denken we dat we malaria kunnen zien.
05:38
We can see it because of this molecule
130
338260
2000
Dat kunnen we zien vanwegen een molecule
05:40
called hemozoin.
131
340260
2000
genaamd hemozoïne.
05:42
It's produced by the malaria parasite
132
342260
3000
Die wordt geproduceerd door de malariaparasiet.
05:45
and it's a very interesting crystalline substance.
133
345260
3000
En dit is een erg interessante kristalachtige substantie,
05:49
Interesting, anyway, if you're a solid-state physicist.
134
349260
2000
interesssant in ieder geval als je een vastestofnatuurkundige bent.
05:51
There's a lot of cool stuff we can do with it.
135
351260
3000
Er zijn veel coole dingen die we ermee kunnen doen.
05:54
This is our femtosecond laser lab.
136
354260
3000
Dit is ons femtosecondelaserlab.
05:57
So this creates pulses of light
137
357260
2000
Dus dit creëert lichtpulsen
05:59
that last a femtosecond.
138
359260
2000
die één femtoseconde duren.
06:01
That's really, really, really short.
139
361260
3000
Dat is heel, heel erg kort.
06:05
This is a pulse of light that's
140
365260
2000
Het is een lichtpuls die
06:07
only about one wavelength of light long,
141
367260
2000
ongeveer één lichtgolflengte lang is.
06:09
so it's a whole bunch of photons
142
369260
2000
Het is dus een hele groep fotonen
06:11
all coming and hitting simultaneously.
143
371260
2000
die allemaal tegelijk aankomen en inslaan.
06:13
It creates a very high peak power
144
373260
2000
Het creëert een erg hoog piekvermogen.
06:15
and it lets you do all kinds of interesting things;
145
375260
2000
Het maakt allemaal interessante dingen mogelijk.
06:17
in particular, it lets you find hemozoin.
146
377260
2000
Meer specifiek laat het je hemozoïne vinden.
06:19
So here's an image of red blood cells,
147
379260
3000
Hier zie je dus een afbeelding van rode bloedcellen.
06:22
and now we can actually map
148
382260
2000
En nu kunnen we in kaart brengen
06:24
where the hemozoin and where the malaria parasites are
149
384260
3000
waar de hemozoïne en de malariaparasieten zijn
06:27
inside those red blood cells.
150
387260
2000
binnen in deze rode bloedcellen.
06:29
And using both this technique
151
389260
2000
Dus door gebruik te maken van deze techniek
06:31
and other optical techniques,
152
391260
2000
en andere optische technieken,
06:33
we think we can make those diagnostics.
153
393260
2000
denken we dat we deze diagnose kunnen stellen.
06:35
We also have another hemozoin-oriented
154
395260
2000
We hebben ook een andere, op hemozoïne georiënteerde
06:37
therapy for malaria:
155
397260
2000
therapie voor malaria,
06:39
a way, in acute cases, to actually
156
399260
2000
een manier waarop, in acute gevallen,
06:41
take the malaria parasite and filter it out of the blood system.
157
401260
3000
je eigenlijk de malaria parasiet neemt en deze uit de bloedsomloop filtert,
06:44
Sort of like doing dialysis,
158
404260
2000
zoals je doet bij dialyse,
06:46
but for relieving the parasite load.
159
406260
3000
maar nu om de parasieten af te vangen.
06:49
This is our thousand-core supercomputer.
160
409260
3000
Dit is onze supercomputer met duizend processors.
06:52
We're kind of software guys,
161
412260
2000
We zijn nogal softwarejongens,
06:54
and so nearly any problem that you pose,
162
414260
3000
dus bij vrijwel elk probleem dat je ons aandraagt,
06:57
we like to try to solve with some software.
163
417260
3000
houden we ervan te proberen dit met wat software op te lossen.
07:00
One of the problems that you have if you're trying to eradicate malaria
164
420260
3000
Eén van de problemen die je hebt als je probeert malaria uit te roeien
07:03
or reduce it
165
423260
2000
of het te verminderen,
07:05
is you don't know what's the most effective thing to do.
166
425260
3000
is dat je niet weet wat de meest effectieve aanpak is.
07:08
Okay, we heard about bed nets earlier.
167
428260
2000
OK, we hebben het eerder over klamboes gehad.
07:10
You spend a certain amount per bed net.
168
430260
2000
Je geeft een bepaald bedrag uit per klamboe.
07:12
Or you could spray.
169
432260
2000
Of je zou kunnen spuiten.
07:14
You can give drug administration.
170
434260
2000
Je kan medicijnen toedienen.
07:16
There's all these different interventions
171
436260
2000
Er zijn allerlei verschillende interventies.
07:18
but they have different kinds of effectiveness.
172
438260
2000
Maar ze zijn niet allemaal even effectief.
07:20
How can you tell?
173
440260
2000
Hoe kan je dat zien?
07:22
So we've created, using our supercomputer,
174
442260
2000
Wij hebben, met onze supercomputer,
07:24
the world's best computer model of malaria,
175
444260
2000
het beste computermodel ter wereld van malaria gemaakt,
07:26
which we'll show you now.
176
446260
3000
dat we jullie nu zullen tonen.
07:29
We picked Madagascar.
177
449260
3000
We hebben Madagascar uitgekozen.
07:32
We have every road,
178
452260
2000
We hebben elke weg,
07:34
every village,
179
454260
2000
elk dorp,
07:36
every, almost, square inch of Madagascar.
180
456260
3000
haast elke vierkante centimeter van Madagascar.
07:39
We have all of the precipitation data
181
459260
3000
We hebben alle neerslagdata
07:42
and the temperature data.
182
462260
2000
en alle temperatuurdata.
07:44
That's very important because the humidity and precipitation
183
464260
3000
Dat is erg belangrijk omdat vochtigheid en neerslag
07:47
tell you whether you've got
184
467260
2000
je vertellen of er
07:49
standing pools of water for the mosquitoes to breed.
185
469260
3000
poelen van stilstaand water zijn waarin de muggen zich kunnen voortplanten.
07:52
So that sets the stage on which you do this.
186
472260
3000
Dus dat geeft je de achtergrond waartegen je dit doet.
07:55
You then have to introduce the mosquitoes,
187
475260
2000
Dan moet je de muggen ten tonele brengen,
07:57
and you have to model that
188
477260
2000
en dat moet je modelleren,
07:59
and how they come and go.
189
479260
2000
en hoe ze komen en gaan.
08:01
Ultimately, it gives you this.
190
481260
2000
Dat geeft je dit.
08:03
This is malaria spreading
191
483260
2000
Dit is de verspreiding van malaria
08:05
across Madagascar.
192
485260
2000
over Madagascar.
08:07
And this is this latter part of the rainy season.
193
487260
3000
En dit is het laatste deel van het regenseizoen.
08:10
We're going to the dry season now.
194
490260
2000
We gaan nu naar het droge seizoen.
08:12
It nearly goes away in the dry season,
195
492260
2000
Het verdwijnt bijna in het droge seizoen.
08:14
because there's no place for the mosquitoes to breed.
196
494260
3000
Er is geen plaats waar de muggen zich kunnen voortplanten.
08:17
And then, of course, the next year it comes roaring back.
197
497260
3000
En natuurlijk komt het het volgende jaar in alle hevigheid terug.
08:21
By doing these kinds of simulations,
198
501260
3000
Door dit soort simulaties te doen
08:24
we want to eradicate or control malaria
199
504260
2000
willen we malaria uitroeien of controleren
08:26
thousands of times in software
200
506260
3000
in de software, duizenden keren,
08:29
before we actually have to do it in real life;
201
509260
3000
vooraleer we het moeten doen in het echte leven.
08:32
to be able to simulate both the economic trade-offs --
202
512260
3000
Om tegelijk de economische trade-offs te simuleren --
08:35
how many bed nets versus how much spraying? --
203
515260
3000
hoeveel klamboes versus hoeveel spuitbussen? --
08:38
or the social trade-offs --
204
518260
2000
of de sociale trade-offs --
08:40
what happens if unrest breaks out?
205
520260
3000
wat gebeurt er als er onlusten uitbreken?
08:43
We also try to study our foe.
206
523260
2000
We proberen ook onze vijand te bestuderen.
08:45
This is a high-speed camera view
207
525260
2000
Dit is een hogesnelheidscamera-beeld
08:47
of a mosquito.
208
527260
2000
van een mug.
08:50
And, in a moment,
209
530260
2000
En zodadelijk
08:52
we're going to see a view of the airflow.
210
532260
3000
zullen we de luchtstroom in beeld krijgen.
08:55
Here, we're trying to visualize the airflow
211
535260
2000
Hier proberen we de luchtstroom te visualiseren
08:57
around the wings of the mosquito
212
537260
2000
rond de vleugels van de mug
08:59
with little particles we're illuminating with a laser.
213
539260
3000
met kleine deeltjes die we met een laser doen oplichten.
09:02
By understanding how mosquitoes fly,
214
542260
2000
Door te begrijpen hoe muggen vliegen
09:04
we hope to understand how to make them not fly.
215
544260
3000
proberen we te begrijpen hoe we kunnen zorgen dat ze niet vliegen.
09:07
Now, one of the ways you can make them not fly
216
547260
2000
Eén manier om te zorgen dat ze niet vliegen
09:09
is with DDT.
217
549260
2000
is met DDT.
09:11
This is a real ad.
218
551260
2000
Dit is een echte advertentie.
09:13
This is one of those things you just can't make up.
219
553260
3000
Dit is één van die dingen die je zo gek niet kan verzinnen.
09:16
Once upon a time, this was the primary technique,
220
556260
3000
Ooit was dit de belangrijkste techniek,
09:19
and, in fact, many countries got rid of malaria through DDT.
221
559260
3000
en in realiteit zijn vele landen van malaria afgeraakt door DDT.
09:22
The United States did.
222
562260
2000
Dat was zo voor de Verenigde Staten.
09:24
In 1935, there were 150,000 cases a year
223
564260
3000
In 1935 waren er elk jaar 150.000 gevallen
09:27
of malaria in the United States,
224
567260
3000
van malaria in de Verenigde staten,
09:30
but DDT and a massive public health effort
225
570260
2000
maar dankzij DDT en een enorme openbare gezondheidsinspanning
09:32
managed to squelch it.
226
572260
3000
is dat verdwenen.
09:35
So we thought,
227
575260
2000
Dus dachten we...
09:37
"Well, we've done all these things that are focused on the Plasmodium,
228
577260
3000
we hebben al die dingen gedaan die te maken hebben met het plasmodium,
09:40
the parasite involved.
229
580260
2000
met de parasiet in kwestie.
09:42
What can we do to the mosquito?
230
582260
2000
Wat kunnen we doen met de mug?
09:44
Well, let's try to kill it with consumer electronics."
231
584260
3000
Laten we proberen ze te doden met consumentenelectronika.
09:48
Now, that sounds silly,
232
588260
2000
Dat klinkt dwaas,
09:50
but each of these devices
233
590260
2000
maar elk van deze toestellen
09:52
has something interesting in it that maybe you could use.
234
592260
3000
bevat iets interessants dat je misschien kan gebruiken.
09:55
Your Blu-ray player has
235
595260
2000
Onze Blu-ray-speler heeft
09:57
a very cheap blue laser.
236
597260
2000
een heel goedkope blauwe laser.
09:59
Your laser printer has a mirror galvanometer
237
599260
2000
Je laserprinter heeft een spiegelgalvanometer
10:01
that's used to steer a laser beam very accurately;
238
601260
3000
die gebruikt wordt om een laserstraal heel accuraat te sturen.
10:04
that's what makes those little dots on the page.
239
604260
3000
Dat is waar die kleine puntjes op de pagina vandaan komen.
10:07
And, of course, there's signal processing
240
607260
2000
En er is natuurlijk signaalverwerking
10:09
and digital cameras.
241
609260
2000
en digitale camera's.
10:11
So what if we could put all that together
242
611260
3000
Wat als we dat alles konden samenvoegen
10:14
to shoot them out of the sky with lasers?
243
614260
3000
om ze uit de lucht te schieten met lasers?
10:17
(Laughter)
244
617260
2000
(Gelach)
10:19
(Applause)
245
619260
3000
(Applaus)
10:22
Now, in our company, this is what we call
246
622260
3000
Dit is wat we in ons bedrijf
10:25
"the pinky-suck moment."
247
625260
2000
het "pinkzuigmoment" noemen.
10:27
(Laughter)
248
627260
2000
(Gelach)
10:29
What if we could do that?
249
629260
2000
Wat als we dat konden doen?
10:31
Now, just suspend disbelief for a moment,
250
631260
3000
Wel, hou je ongeloof even in,
10:34
and let's think of what could happen
251
634260
2000
en laten we bedenken wat er zou kunnen gebeuren
10:36
if we could do that.
252
636260
2000
als we dat konden doen.
10:38
Well, we could protect very high-value targets like clinics.
253
638260
3000
We zouden doelwitten met zeer hoge waarde kunnen beschermen, zoals klinieken.
10:41
Clinics are full of people that have malaria.
254
641260
3000
Klinieken zijn vol met mensen die malaria hebben.
10:44
They're sick, and so they're less able to defend themselves from the mosquitoes.
255
644260
3000
Ze zijn ziek, en dus zijn ze minder goed in staat zich te verdedigen tegen de muggen.
10:47
You really want to protect them.
256
647260
2000
Je wil ze echt beschermen.
10:49
Of course, if you do that,
257
649260
2000
Als je dat doet
10:51
you could also protect your backyard.
258
651260
2000
kan je natuurlijk ook je tuin beschermen.
10:53
And farmers could protect their crops
259
653260
2000
En boeren zouden hun oogst kunnen beschermen
10:55
that they want to sell to Whole Foods
260
655260
2000
die ze aan de biowinkel willen verkopen
10:57
because our photons
261
657260
2000
want onze fotonen
10:59
are 100 percent organic. (Laughter)
262
659260
2000
zijn 100% bio.
11:01
They're completely natural.
263
661260
3000
Ze zijn volledig natuurlijk.
11:04
Now, it actually gets better than this.
264
664260
2000
Het wordt nog beter.
11:06
You could, if you're really smart,
265
666260
3000
Als je echt slim bent
11:09
you could shine a nonlethal laser on the bug
266
669260
3000
zou je een niet-dodelijke laser op het insect kunnen doen schijnen
11:12
before you zap it,
267
672260
2000
voor je het doodt
11:14
and you could listen to the wing beat frequency
268
674260
2000
en je zou kunnen luisteren naar de frequentie van de vleugelslag
11:16
and you could measure the size.
269
676260
2000
en je zou de afmetingen kunnen meten.
11:18
And then you could decide:
270
678260
2000
En dan zou je kunnen besluiten:
11:20
"Is this an insect I want to kill,
271
680260
2000
is dit een insect dat ik wil doden
11:22
or an insect I don't want to kill?"
272
682260
2000
of een insect dat ik niet wil doden?
11:24
Moore's law made computing cheap;
273
684260
2000
De wet van Moore heeft computers goedkoop gemaakt,
11:26
so cheap we can weigh
274
686260
2000
zo goedkoop dat we
11:28
the life of an individual insect
275
688260
2000
het leven van een individueel insect kunnen wegen
11:30
and decide thumbs up
276
690260
3000
en beslissen: duim omhoog
11:33
or thumbs down. (Laughter)
277
693260
3000
of duim omlaag.
11:36
Now, it turns out we only kill the female mosquitoes.
278
696260
3000
Het resultaat is dat we alleen de vrouwelijke muggen doden.
11:39
They're the only ones that are dangerous.
279
699260
2000
Dat zijn de enige die gevaarlijk zijn.
11:41
Mosquitoes only drink blood
280
701260
2000
Muggen drinken enkel bloed
11:43
to lay eggs.
281
703260
2000
om eitjes te leggen.
11:45
Mosquitoes actually live ... their day-to-day nutrition
282
705260
3000
Muggen leven eigenlijk - hun dagelijkse voedsel
11:48
comes from nectar, from flowers --
283
708260
2000
is nectar, van bloemen.
11:50
in fact, in the lab, we feed ours raisins --
284
710260
3000
In het laboratorium voeden we de onze met rozijnen.
11:53
but the female needs the blood meal.
285
713260
3000
Maar het vrouwtje heeft de bloedmaaltijd nodig.
11:56
So, this sounds really crazy, right?
286
716260
2000
Dus dit klinkt echt maf, niet?
11:58
Would you like to see it?
287
718260
2000
Wil je het zien?
12:00
Audience: Yeah!
288
720260
2000
(Publiek: Ja.)
12:02
Nathan Myhrvold: Okay, so our legal department prepared a disclaimer,
289
722260
3000
OK, ons juridisch departement heeft een disclaimer voorbereid.
12:06
and here it is.
290
726260
2000
Hier komt hij.
12:08
(Laughter)
291
728260
3000
(Gelach)
12:13
Now, after thinking about this a little bit
292
733260
3000
Toen we hier even over hadden nagedacht
12:16
we thought, you know, it probably would be simpler
293
736260
2000
dachten we dat het misschien eenvoudiger zou zijn
12:18
to do this with a nonlethal laser.
294
738260
2000
om dit met een niet-dodelijke laser te doen.
12:20
So, Eric Johanson, who built the device,
295
740260
3000
Eric Johanson, die het apparaat heeft gebouwd
12:23
actually, with parts from eBay;
296
743260
2000
met onderdelen van eBay.
12:25
and Pablos Holman over here,
297
745260
2000
En Pablos Holman, hier,
12:27
he's got mosquitoes in the tank.
298
747260
2000
die heeft muggen in het aquarium.
12:29
We have the device over here.
299
749260
2000
We hebben het toestel hier.
12:31
And we're going to show you,
300
751260
2000
En wat we je zullen tonen
12:33
instead of the kill laser,
301
753260
2000
in plaats van de dodelijke laser,
12:35
which will be a very brief, instantaneous pulse,
302
755260
2000
die een heel korte, onmiddellijke puls is,
12:37
we're going to have a green laser pointer
303
757260
2000
is een groene laseraanwijzer
12:39
that's going to stay on the mosquito for, actually, quite a long period of time;
304
759260
3000
die op de mug zal blijven staan voor een hele tijd,
12:42
otherwise, you can't see it very well.
305
762260
2000
anders kan je het niet goed zien.
12:44
Take it away Eric.
306
764260
2000
Neem het maar over, Eric.
12:46
Eric Johanson: What we have here
307
766260
2000
Eric Johanson: Wat we hier hebben
12:48
is a tank on the other side of the stage.
308
768260
2000
is een aquarium aan de andere kant van het podium.
12:50
And we have ... this computer screen
309
770260
2000
En dit computerscherm
12:52
can actually see the mosquitoes as they fly around.
310
772260
2000
kan de muggen zien rondvliegen.
12:54
And Pablos, if he stirs up our mosquitoes a little bit
311
774260
3000
En als Pablos onze muggen een beetje opjaagt
12:57
we can see them flying around.
312
777260
2000
kunnen we ze zien rondvliegen.
12:59
Now, that's a fairly straightforward image processing routine,
313
779260
2000
Dat is een nogal simpele beeldverwerkingsroutine.
13:01
and let me show you how it works.
314
781260
2000
Laat me jullie tonen hoe het werkt.
13:03
Here you can see that the insects are being tracked
315
783260
2000
Hier kan je zien dat de insecten gevolgd worden
13:05
as they're flying around,
316
785260
2000
terwijl ze rondvliegen,
13:07
which is kind of fun.
317
787260
3000
wat nogal leuk is.
13:10
Next we can actually light them up with a laser. (Laughter)
318
790260
2000
Vervolgens kunnen we ze doen oplichten met een laser.
13:12
Now, this is a low powered laser,
319
792260
2000
Dit is een laser met laag vermogen
13:14
and we can actually pick up a wing-beat frequency.
320
794260
2000
en we kunnen de frequentie van de vleugelslag oppikken.
13:16
So you may be able to hear some mosquitoes flying around.
321
796260
3000
Misschien hoor je wat muggen rondvliegen.
13:19
NM: That's a mosquito wing beat you're hearing.
322
799260
3000
Nathan Myhrvold: Wat je daar hoort is de vleugelslag van een mug.
13:24
EJ: Finally, let's see what this looks like.
323
804260
3000
EJ: Laten we kijken hoe dit eruit ziet.
13:29
There you can see mosquitoes as they fly around, being lit up.
324
809260
3000
Daar kan je muggen zien die rondvliegen en oplichten.
13:32
This is slowed way down
325
812260
2000
Dit is erg vertraagd
13:34
so that you have an opportunity to see what's happening.
326
814260
2000
zodat je kan zien wat er gebeurt.
13:36
Here we have it running at high-speed mode.
327
816260
2000
Hier hebben we het in hogesnelheidsmodus.
13:38
So this system that was built for TED is here to illustrate
328
818260
2000
Dit systeem dat werd gebouwd voor TED toont
13:40
that it is technically possible to actually deploy a system like this,
329
820260
3000
dat het technisch mogelijk is om een dergelijk systeem te installeren.
13:43
and we're looking very hard at how to make it
330
823260
3000
En we zijn hard aan het zoeken naar een manier
13:46
highly cost-effective to use in places like Africa and other parts of the world.
331
826260
3000
om het heel kostenefficiënt te maken om het te gebruiken in Afrika en andere delen van de wereld.
13:49
(Applause)
332
829260
6000
(Applaus)
13:56
NM: So it wouldn't be any fun to show you that
333
836260
3000
NM: Er is niets leuks aan om jullie dit te tonen
13:59
without showing you what actually happens when we hit 'em.
334
839260
3000
zonder te tonen wat er gebeurt als we ze raken.
14:02
(Laughter)
335
842260
2000
(Gelach)
14:10
(Laughter)
336
850260
3000
(Gelach)
14:13
This is very satisfying.
337
853260
2000
Dit geeft veel voldoening.
14:15
(Laughter)
338
855260
2000
(Gelach)
14:18
This is one of the first ones we did.
339
858260
2000
Dit is één van de eerste die we hebben gedaan.
14:20
The energy's a little bit high here.
340
860260
2000
De energie is wat te groot hier.
14:22
(Laughter)
341
862260
3000
(Gelach)
14:27
We'll loop around here in just a second, and you'll see another one.
342
867260
2000
We gaan hier snel even omheen, en je zal er nog een zien.
14:29
Here's another one. Bang.
343
869260
2000
Hier is er nog een. Bang.
14:31
An interesting thing is, we kill them all the time;
344
871260
3000
En het interessante is dat we ze elke keer doden.
14:34
we've never actually gotten the wings to shut off in midair.
345
874260
3000
We hebben het nooit meegemaakt dat de vleugels het midden in de lucht begeven.
14:37
The wing motor is very resilient.
346
877260
2000
De vleugelmotor heeft een grote weerstand.
14:39
I mean, here we're blowing wings off
347
879260
2000
Ik bedoel, hier schieten we de vleugels eraf,
14:41
but the wing motor keeps all the way down.
348
881260
3000
maar de vleugelmotor houdt het de hele tijd.
14:45
So, that's what I have. Thanks very much.
349
885260
2000
Dat is alles van mijn kant. Dankuwel.
14:47
(Applause)
350
887260
16000
(Applaus)
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7