Do kids think of sperm donors as family? | Veerle Provoost

Vertaald door: Annette de Lange Nagekeken door: Peter van de Ven

What is a parent?

Wat is een ouder?

What is a parent?

Wat is een ouder?

Het is geen gemakkelijke vraag.

It's not an easy question.

Today we have adoption,

Vandaag de dag hebben we adoptie,

stiefgezinnen,

stepfamilies,

surrogate mothers.

surrogaatmoeders.

Many parents face tough questions

Veel ouders krijgen te maken met lastige vragen

en lastige beslissingen.

and tough decisions.

Shall we tell our child about the sperm donation?

Moeten we ons kind vertellen over de spermadonor?

If so, when?

En zo ja, wanneer?

Hoe moeten we het verwoorden?

What words to use?

Sperm donors are often referred to as "biological fathers,"

Vaak worden spermadonors bestempeld als 'de biologische vader',

but should we really be using the word "father?"

maar moeten we hiervoor nu echt het woord 'vader' gebruiken?

As a philosopher and social scientist,

Als filosoof en sociaal wetenschapper

I have been studying these questions about the concept of parenthood.

heb ik deze vragen omtrent ouderschap onderzocht.

Maar vandaag zal ik vertellen

But today, I will talk to you about what I learned

over wat ik leerde uit gesprekken met ouders en kinderen.

from talking to parents and children.

I will show you that they know what matters most in a family,

Ik zal laten zien dat zij weten wat het belangrijkste is in een gezin,

even though their family looks a little different.

zelfs als hun gezin er iets anders uitziet.

Ik zal de creatieve manieren laten zien waarop zij met lastige vragen omgingen.

I will show you their creative ways of dealing with tough questions.

But I will also show you the parents' uncertainties.

Maar ik zal ook laten zien waarover de ouders onzeker waren.

We interviewed couples

We ondervroegen koppels

who received fertility treatment at Ghent University Hospital,

die vruchtbaarheidsbehandelingen kregen in het academisch ziekenhuis van Ghent,

met sperma van een donor.

using sperm from a donor.

In this treatment timeline,

In deze behandelingstijdlijn

you can see two points at which we conducted interviews.

zie je twee punten waarop we hen ondervroegen.

We included heterosexual couples,

We ondervroegen heteroseksuele koppels,

waarbij het zaad van de man om wat voor reden dan ook niet goed was,

where the man for some reason did not have good-quality sperm,

and lesbian couples who obviously needed to find sperm elsewhere.

en lesbische koppels, die het sperma uiteraard elders vandaan moesten halen.

We also included children.

Ook ondervroegen we kinderen.

I wanted to know

Ik wilde weten

how those children define concepts like parenthood and family.

hoe die kinderen concepten als ouderschap en familie definiëren.

Dus vroeg ik hen dat,

In fact, that is what I asked them,

only not in that way.

alleen op een iets andere wijze.

I drew an apple tree instead.

Ik tekende in plaats daarvan een appelboom.

Zo kon ik abstracte, filosofische vragen stellen

This way, I could ask abstract, philosophical questions

in a way that did not make them run off.

zonder hen af te schrikken.

So as you can see,

Zoals je kunt zien, is de appelboom leeg.

the apple tree is empty.

And that illustrates my research approach.

En dat illustreert mijn aanpak.

By designing techniques like this,

Door zulke technieken te ontwerpen,

I can bring as little meaning and content as possible to the interview,

kan ik zo min mogelijk betekenis en inhoud naar het interview brengen;

because I want to hear that from them.

ik wil die namelijk van hen horen.

I asked them:

Ik vroeg ze:

What would your family look like if it were an apple tree?

"Hoe zou jouw gezin eruit zien als het een appelboom was?"

And they could take a paper apple for everyone who, in their view,

Ze konden een papieren appel nemen

voor eenieder die zij als familielid zagen,

was a member of the family,

er een naam op schrijven

write a name on it and hang it wherever they wanted.

en die ophangen waar zij wilden.

And I would ask questions.

En ik stelde dan vragen.

De meeste kinderen begonnen met een ouder of broer of zus.

Most children started with a parent or a sibling.

One started with "Boxer,"

Eentje begon met 'Boxer',

the dead dog of his grandparents.

de dode hond van zijn grootouders.

At this point, none of the children started mentioning the donor.

Op dit punt

noemde geen van de kinderen uit zichzelf de donor.

So, I asked them about their birth story.

Dus vroeg ik hen naar hun geboorteverhaal.

Ik zei: "Voor je geboren werd,

I said, "Before you were born,

it was just your mom and dad,

waren je papa en mama alleen,

or mom and mommy.

of mama en mama.

Can you tell me how you came into the family?"

Kun je me zeggen hoe jij in de familie bent gekomen?"

And they explained.

En zij legden dat dan uit.

One said,

Eentje zei:

"My parents did not have good seeds,

"Mijn ouders hadden geen goede zaden,

but there are friendly men out there who have spare seeds.

maar er zijn aardige mannen die extra zaden hebben.

They bring them to the hospital,

Zij brengen die naar het ziekenhuis

en doen die in een grote pot.

and they put them in a big jar.

My mommy went there,

Mijn moeder ging daarheen

and she took two from the jar,

en nam twee zaden uit de pot:

one for me and one for my sister.

eentje voor mij en een voor mijn zus.

She put the seeds in her belly --

Ze deed de zaden in haar buik --

op een of andere manier --

somehow --

and her belly grew really big,

en haar buik werd heel erg groot

and there I was."

en toen was ik er."

Hmm.

Hmm.

Dus pas toen ze over de donor begonnen,

So only when they started mentioning the donor,

I asked questions about him, using their own words.

vroeg ik hen daarnaar, door hun woorden te gebruiken.

I said,

Ik zei:

"If this would be an apple for the friendly man with the seeds,

"Als dit nu een appel was voor de aardige man met de zaden,

what would you do with it?"

wat zou je er dan mee doen?"

En één jongetje dacht hardop na

And one boy was thinking out loud,

holding the apple.

met de appel in zijn hand.

And he said,

En hij zei:

"I won't put this one up there with the others.

"Ik zou deze niet bij die andere hangen.

He's not part of my family.

Hij hoort niet bij mijn familie.

But I will not put him on the ground.

Maar ik zou hem niet op de grond leggen.

That's too cold and too hard.

Dat is te onvriendelijk en gemeen.

Ik denk dat hij in de stam zou moeten zitten,

I think he should be in the trunk,

because he made my family possible.

want hij maakte ons gezin mogelijk.

If he would not have done this,

Als hij dit niet zou hebben gedaan,

that would really be sad because my family would not be here,

zou dat heel jammer zijn, want dan zou ons gezin er niet zijn

and I would not be here."

en dan zou ik er niet zijn."

So also, parents constructed family tales --

Ook waren er ouders die familieverhalen hadden verzonnen --

tales to tell their children.

verhalen om hun kinderen te vertellen.

One couple explained their insemination

Eén koppel legde hun inseminatie uit

by taking their children to a farm

door hun kinderen mee te nemen naar een boerderij

to watch a vet inseminate cows.

om te zien hoe een dierenarts koeien insemineerde.

And why not?

En waarom ook niet?

Het is hun manier om uit te leggen

It's their way of explaining;

their do-it-yourself with family narratives.

dat zij moesten doe-het-zelven om hun familie op te richten.

DIY.

Doe-het-zelven.

And we had another couple who made books --

En we hadden een ander koppel dat boeken maakte --

a book for each child.

een boek voor ieder kind.

They were really works of art

Het waren ware kunstwerken,

containing their thoughts and feelings throughout the treatment.

waarin hun gedachten en gevoelens stonden van tijdens de behandeling.

They even had the hospital parking tickets in there.

Zelfs de parkeerkaartjes van het ziekenhuis zaten erin.

So it is DIY:

Het is dus doe-het-zelven:

finding ways, words and images

manieren, woorden en plaatjes vinden

to tell your family story to your child.

om jouw familieverhaal aan je kind te vertellen.

And these stories were highly diverse,

En hoewel deze verhalen zeer divers waren,

but they all had one thing in common:

was er iets wat overal in zat:

it was a tale of longing for a child

een verhaal over het smachten naar een kind

and a quest for that child.

en de zoektocht naar dat kind.

It was about how special and how deeply loved their child was.

Het ging erover hoe speciaal en hoe geliefd hun kind was.

En onderzoek laat tot dusver zien dat deze kinderen het prima doen.

And research so far shows that these children are doing fine.

They do not have more problems than other kids.

Ze hebben niet meer problemen dan andere kinderen.

Yet, these parents also wanted to justify their decisions

Toch wilden deze ouders hun beslissingen ook rechtvaardigen

through the tales they tell.

door de verhalen die ze vertellen.

They hoped that their children would understand their reasons

Ze hoopten dat hun kinderen zouden begrijpen

waarom ze zo een gezin hadden gecreëerd.

for making the family in this way.

Underlying was a fear that their children might disapprove

Dit kwam door de onderliggende angst dat hun kinderen het zouden afkeuren

and would reject the non-genetic parent.

en zich afzetten tegen de niet-genetische ouder.

And that fear is understandable,

Die angst is begrijpelijk,

want we leven in een zeer heteronormatieve

because we live in a very heteronormative

and geneticized society --

en geneticeerde samenleving --

a world that still believes

een wereld waarin men nog altijd gelooft

that true families consist of one mom, one dad

dat een echt gezin bestaat uit één moeder, één vader

en hun genetisch verbonden kinderen.

and their genetically related children.

Well.

Ik wil je vertellen over een tienerjongen.

I want to tell you about a teenage boy.

He was donor-conceived but not part of our study.

Hij was ook een donorkind, maar zat niet in ons onderzoek.

One day, he had an argument with his father,

Op een dag had hij ruzie met zijn vader

and he yelled,

en hij schreeuwde:

"You're telling me what to do?

"Ga jij mij nu zeggen wat ik moet doen?

You're not even my father!"

Je bent niet eens mijn vader!"

That was exactly what the parents in our study feared.

Dat was precies wat de ouders in ons onderzoek vreesden.

Now, the boy soon felt sorry, and they made up.

Welnu, algauw had de jongen spijt en ze legden het bij.

But it is the reaction of his father that is most interesting.

Maar het is de reactie van zijn vader die het interessantst is hierin.

Hij zei:

He said,

"This outburst had nothing to do with the lack of a genetic link.

"Deze uitbarsting had niets te maken met een ontbrekende genetische verbinding.

It was about puberty --

Het was de puberteit --

lastig zijn.

being difficult.

It's what they do at that age.

Dat is wat ze doen op die leeftijd.

It will pass."

Het gaat wel over."

What this man shows us

Wat deze man ons laat zien,

is that when something goes wrong,

is dat wanneer er iets misgaat,

we should not immediately think

we niet meteen moeten denken

it is because the family is a little different.

dat dit komt doordat het gezin iets anders is.

These things happen in all families.

Dit soort dingen komt in alle gezinnen voor.

And every now and then,

En zo nu en dan

all parents may wonder:

vragen alle ouders zich af:

Am I a good enough parent?

ben ik wel goed genoeg als ouder?

Deze ouders ook.

These parents, too.

Zij wilden bovenal doen wat het beste is voor hun kind.

They, above all, wanted to do what's best for their child.

But they also sometimes wondered:

Maar zij vroegen zich soms ook af:

ben ik een echte ouder?

Am I a real parent?

And their uncertainties were present long before they even were parents.

En hun onzekerheden bestonden al lang voor zij ouders werden.

Bij de start van de behandeling,

At the start of treatment,

when they first saw the counselor,

toen ze hun begeleider voor het eerst zagen,

letten ze goed op hun begeleider,

they paid close attention to the counselor,

because they wanted to do it right.

want ze wilden het goed doen.

Even 10 years later,

Tien jaar later

weten ze nog altijd welk advies hij hen had gegeven.

they still remember the advice they were given.

So when they thought about the counselor

Dus wanneer ze aan de begeleider dachten

and the advice they were given,

en over het advies dat ze kregen,

we discussed that.

praatten we daarover.

And we saw one lesbian couple who said,

En we zagen één lesbisch koppel dat zei:

"When our son asks us,

"Wanneer onze zoon ons vraagt

'Do I have a dad?'

'Heb ik een vader?',

we will say 'No, you do not have a dad.'

zullen we zeggen: 'Nee, je hebt geen vader.'

But we will say nothing more, not unless he asks,

Maar meer dan dat ook niet, tenzij hij daar om vraagt,

because he might not be ready for that.

want hij is daar misschien niet klaar voor.

The counselor said so."

De begeleider zei dat."

Well.

Ik weet niet hoor, maar dat verschilt nogal

I don't know; that's quite different

van hoe we vragen van kinderen beantwoorden.

from how we respond to children's questions.

Like, "Milk -- is that made in a factory?"

Zoals: "Melk -- maken ze dat in een fabriek?"

We will say, "No, it comes from cows,"

Waarop wij dan zeggen: "Nee, koeien maken melk",

and we will talk about the farmer,

en we vertellen ze dan over de boer

and the way the milk ends up in the shop.

en hoe de melk in de winkel terechtkomt.

We will not say,

We zeggen dan niet:

"Nee, melk wordt niet gemaakt in een fabriek."

"No, milk is not made in a factory."

Er gebeurde hier dus iets vreemds

So something strange happened here,

and of course these children noticed that.

en deze kinderen bemerkten dat uiteraard.

One boy said,

Eén jongetje zei:

"I asked my parents loads of questions,

"Ik stelde mijn ouders allemaal vragen,

but they acted really weird.

maar ze gedroegen zich heel raar.

So, you know, I have a friend at school, and she's made in the same way.

Maar kijk, ik heb een vriendin op school en zij is ook zo gemaakt.

When I have a question, I just go and ask her."

Wanneer ik vragen heb, stel ik die dus gewoon aan haar."

Clever guy.

Slim ventje.

Problem solved.

Probleem opgelost.

But his parents did not notice,

Maar zijn ouders bemerkten het niet.

and it certainly was not what they had in mind,

Dit hadden ze zeker niet voor ogen,

nor what the counselor had in mind

en ook de begeleider niet,

when they were saying how important it is to be an open-communication family.

toen ze het hadden over hoe belangrijk het is dat alles besproken kan worden.

And that's the strange thing about advice.

En dat is het gekke met adviezen.

When we offer people pills, we gather evidence first.

Wanneer we mensen pillen geven, verzamelen we eerst bewijzen.

We do tests,

We doen tests,

we do follow-up studies.

we doen follow-up studies.

We willen weten wat deze pil doet

We want to know, and rightly so, what this pill is doing

en hoe die mensenlevens beïnvloedt.

and how it affects people's lives.

En adviezen?

And advice?

It is not enough for advice,

Professionals moeten geen advies geven

or for professionals to give advice that is theoretically sound,

louter omdat het theoretisch te onderbouwen is,

or well-meant.

hoe goedbedoeld ook.

It should be advice that there is evidence for --

Het zou advies moeten zijn waarvoor bewijs bestaat --

evidence that it actually improves patients' lives.

bewijs dat het wel degelijk mensenlevens verbetert.

De filosoof in mij zou u nu graag een paradox willen geven:

So the philosopher in me would now like to offer you a paradox:

I advise you to stop following advice.

ik adviseer om niet langer naar adviezen te luisteren.

But, yes.

Maar ja.

(Applause)

(Applaus)

I will not end here with what went wrong;

Ik zal hier niet eindigen met wat misging;

ik zou dan afdoen aan de warmte die we in deze gezinnen aantroffen.

I would not be doing justice to the warmth we found in those families.

Remember the books and the trip to the farmer?

We hadden het over boeken en een bezoekje aan de boer.

When parents do things that work for them,

Als ouders dingen doen die voor hen werken,

they do brilliant things.

doen ze briljante dingen.

What I want you to remember as members of families,

Wat ik wil dat jullie niet vergeten als gezinsleden,

in welke vorm dan ook,

in no matter what form or shape,

is that what families need are warm relationships.

is dat een gezin met name warme relaties nodig heeft.

And we do not need to be professionals to create those.

En we hoeven geen experts te zijn om die te creëren.

Most of us do just fine,

De meesten van ons doen het best prima,

although it may be hard work,

ook al is het soms hard werken,

en van tijd tot tijd kunnen we wel wat advies gebruiken.

and from time to time, we can do with some advice.

In that case,

In dat geval

bear in mind three things.

moet je drie dingen niet vergeten.

Work with advice that works for your family.

Werk met advies dat werkt voor jouw gezin.

Onthoud -- jij bent de expert, want jij leeft jouw gezinsleven.

Remember -- you're the expert, because you live your family life.

And finally,

En tot slot,

believe in your abilities and your creativity,

geloof in je eigen kunnen en in jouw creativiteit,

want je kunt het zelf.

because you can do it yourself.

Thank you.

Dank je wel.

(Applause)

(Applaus)