Billy Graham: Technology, faith and human shortcomings

Vertaald door: Simon Peter Haverdings Nagekeken door: Albert Edelman

As a clergyman,

Ik ben een predikant,

you can imagine how

dus julie kunnen je voorstellen

out of place I feel.

hoe vreemd ik mij voel.

I feel like a fish out of water,

Ik voel mij als een vis uit het water,

or maybe an owl out of the air.

of misschien als een uil uit de lucht.

(Laughter)

(Gelach)

I was preaching in San Jose some time ago,

Onlangs preekte ik in San Jose

and my friend Mark Kvamme,

en mijn vriend Mark Kvamme

who helped introduce me

die me heeft gesuggereerd

to this conference,

voor deze conferentie,

brought several CEOs

bracht verschillende CEO's

and leaders

en leiders

of some of the companies here in the Silicon Valley

van enkele bedrijven hier in Silicon Valley

to have breakfast with me, or I with them.

bij elkaar om met mij te ontbijten, of ik met hen.

And I was so stimulated.

En ik was zo gestimuleerd.

And had such -- it was an

Ik had zulke - het was een

eye-opening experience

openbarende ervaring

to hear them talk about

om ze te horen spreken over

the world that is yet to come

de wereld die ons te wachten staat

through technology

door technologie

and science.

en wetenschap.

I know that we're near the end of this conference,

Ik weet dat we bijna aan deze conferentie bijna afgelopen is

and some of you may be wondering

en sommige van jullie zullen zich afvragen

why they have a speaker

waarom ze een spreker hebben gevraagd

from the field of religion.

uit het religieuze veld.

Richard can answer that,

Richard kan dat beantwoorden,

because he made that decision.

omdat hij die beslissing heeft genomen.

But some years ago I was on an elevator in Philadelphia,

Een paar jaar geleden stond ik in een lift in Philadelphia

coming down.

op weg naar beneden.

I was to address a conference

Ik was gevraagd om te spreken op een conferentie

at a hotel.

in een hotel.

And on that elevator a man said,

En in die lift zei een man:

"I hear Billy Graham is staying in this hotel."

"Ik hoorde dat Billy Graham in dit hotel verblijft."

And another man looked in my direction and said,

Een andere man keek in mijn richting en zei:

"Yes, there he is. He's on this elevator with us."

"Ja, daar is hij. Hij staat met ons in de lift."

And this man looked me up and down

En die man bekeek me van top tot teen

for about 10 seconds,

voor ongeveer 10 seconden

and he said, "My, what an anticlimax!"

en zei: "Wat een anticlimax!"

(Laughter)

(Gelach)

I hope

Ik hoop

that you won't feel that these few moments with me

dat jullie na deze paar ogenblikken met mij

is not a -- is an anticlimax,

het geen anticlimax vinden

after all these tremendous

na al deze geweldige

talks that you've heard,

lezingen die jullie hebben gehoord,

and addresses, which I intend to listen to every one of them.

en toespraken, die ik allemaal nog wil gaan beluisteren.

But I was

Ik was

on an airplane in the east some years ago,

op een vliegtuig in het Oosten, enkele jaren geleden,

and the man sitting across the aisle from me

en de man die aan de andere kant van het gangpad zat

was the mayor of Charlotte, North Carolina.

was de burgemeester van Charlotte, North Carolina.

His name was John Belk. Some of you will probably know him.

Hij heette John Belk. Sommige van jullie kennen hem waarschijnlijk.

And there was a drunk man on there,

En er was daar een dronken man

and he got up out of his seat two or three times,

die kwam twee of drie keer uit zijn stoel,

and he was making everybody upset

en maakte iedereen van slag

by what he was trying to do.

door wat hij probeerde te doen,

And he was slapping the stewardess

en hij sloeg de stewardess

and pinching her as she went by,

hij kneep haar als ze langs liep,

and everybody was upset with him.

en iedereen ergerde zich aan hem.

And finally, John Belk said,

Uiteindelijk zei John Belk:

"Do you know who's sitting here?"

"Weet je wie daar zit?"

And the man said, "No, who?"

En de man zei: "Nee, wie?"

He said, "It's Billy Graham,

Hij zei: "Dat is Billy Graham,

the preacher."

de predikant."

He said, "You don't say!"

En hij zei: "Dat meen je niet!"

And he turned to me, and he said, "Put her there!"

Hij draaide zich naar mij toe en zei: "Geef me een hand!"

He said, "Your sermons have certainly helped me."

Hij zei: "Jouw preken hebben mij zeker geholpen."

(Laughter)

(Gelach)

And I suppose that that's true

En ik denk dat dat geldt

with thousands of people.

voor duizenden mensen.

(Laughter)

(Gelach)

I know that as you have been peering into the future,

Ik weet na wat we vanavond van de toekomst gezien

and as we've heard some of it here tonight,

en gehoord hebben,

I would like to live in that age

dat ik graag in die tijd zou willen leven

and see what is going to be.

om te zien wat er gaat gebeuren.

But I won't,

Maar dat kan ik niet,

because I'm 80 years old. This is my eightieth year,

want ik ben 80. Dit is mijn 80e jaar,

and I know that my time is brief.

en ik weet dat mijn tijd kort is.

I have phlebitis at the moment, in both legs,

Op dit moment heb ik een aderonsteking aan beide benen,

and that's the reason that I had to have a little help in getting up here,

dat is de reden dat ik hulp nodig had om hier op te komen,

because I have Parkinson's disease

omdat ik daarnaast ook

in addition to that,

de ziekte van Parkinson heb

and some other problems that I won't talk about.

en andere problemen waar ik het niet over zal hebben.

(Laughter)

(Gelach)

But this is not the first time

Maar dit is niet de eerste keer

that we've had a technological revolution.

dat we een technologische revolutie hadden.

We've had others.

We hebben andere gehad.

And there's one that I want to talk about.

En er is er één waar ik het over wil hebben.

In one generation,

In één generatie,

the nation of the people of Israel

maakte het volk van Israël

had a tremendous and dramatic change

een enorme en dramatische verandering door

that made them a great power in the Near East.

die ervoor zorgde dat ze een grote macht in het Midden Oosten werden.

A man by the name of David

Een man met de naam David

came to the throne,

kwam op de troon.

and King David became one of the great leaders

En Koning David werd een van de grootste leiders

of his generation.

van zijn generatie.

He was a man of tremendous leadership.

Hij was een geboren leider.

He had the favor of God with him.

De zegen van God rustte op hem.

He was a brilliant poet,

Hij was een briljante dichter,

philosopher, writer, soldier --

filosoof, schrijver, soldaat,

with strategies in battle and conflict

met strategieën in oorlog en conflict

that people study even today.

die de mensen zelfs tegenwoordig nog bestuderen.

But about two centuries before David,

Maar twee eeuwen voor Davids komst

the Hittites

hadden de Hettieten

had discovered the secret

het geheim ontdekt

of smelting and processing of iron,

van het smelten en verwerken van ijzer,

and, slowly, that skill spread.

en langzaam verspreidde het ambacht zich.

But they wouldn't allow the Israelis

Maar dat de Israëlieten dat ambacht zouden kennen

to look into it, or to have any.

lieten ze niet toe.

But David changed all of that,

David veranderde dat alles

and he introduced the Iron Age

en hij bracht de IJzertijd

to Israel.

naar Israël.

And the Bible says that David laid up great stores of iron,

En de Bijbel zegt dat David grote voorraden ijzer aanlegde,

and which archaeologists have found,

die voor archeologen het bewijs zijn

that in present-day Palestine,

dat die generatie leefde

there are evidences of that generation.

in het huidige Palestina.

Now, instead of crude tools

Nu, in plaats van primitieve gereedschappen

made of sticks and stones,

van stokken en stenen

Israel now had iron plows,

had Israël ijzeren ploegen,

and sickles, and hoes

sikkels en schoffels,

and military weapons.

en militaire wapens.

And in the course of one generation,

En in één generatie

Israel was completely changed.

was Israël compleet veranderd.

The introduction of iron, in some ways,

De introductie van ijzer had, in zekere zin,

had an impact

een impact

a little bit like the microchip

vergelijkbaar met die van de microchip

has had on our generation.

op onze generatie.

And

En

David found

David ondervond

that there were many problems that technology could not solve.

dat er vele problemen zijn die technologie niet kon oplossen.

There were many problems still left.

Er waren nog steeds veel problemen.

And they're still with us, and you haven't solved them,

Die kennen we ook nu nog, en wij hebben geen oplossing,

and I haven't heard anybody here speak to that.

ik heb hier niemand over horen spreken.

How do we solve these three problems

Hoe lossen we de drie problemen op

that I'd like to mention?

waar ik het over wil hebben?

The first one that David saw

Het eerste probleem dat David zag

was human evil.

was het menselijk kwaad.

Where does it come from?

Waar komt het vandaan?

How do we solve it?

Hoe lossen we het op?

Over again and again

Steeds opnieuw,

in the Psalms,

in de Psalmen,

which Gladstone said was the greatest book in the world,

volgens Gladstone het beste boek van de wereld,

David describes the evils of the human race.

beschrijft David het kwaad in mensen.

And yet he says,

Toch zegt hij steeds:

"He restores my soul."

"Hij herstelt mijn ziel."

Have you ever thought about what a contradiction we are?

Heb je ooit bedacht over hoe tegenstrijdig we zijn?

On one hand, we can probe the deepest secrets of the universe

Aan de ene kant onderzoeken we de diepste geheimen van het universum

and dramatically push back the frontiers of technology,

en kunnen we de technologische grenzen ver oprekken,

as this conference vividly demonstrates.

zoals deze conferentie zo goed laat zien.

We've seen under the sea,

We hebben onder zee gekeken,

three miles down,

vijf kilometer diep,

or galaxies hundreds of billions of years

of sterrenstelsels honderden miljarden jaren

out in the future.

in de toekomst.

But on the other hand,

Maar aan de andere kant

something is wrong.

is er iets mis.

Our battleships,

Onze oorlogsschepen,

our soldiers,

onze soldaten,

are on a frontier now,

staan op de grens

almost ready to go to war

klaar voor de oorlog

with Iraq.

met Irak.

Now, what causes this?

Hoe komt dat nou?

Why do we have these wars in every generation,

Waarom hebben we dit soort oorlogen in elke generatie

and in every part of the world?

en in elk deel van de wereld?

And revolutions?

En revoluties?

We can't get along with other people,

We kunnen niet met andere mensen omgaan,

even in our own families.

zelfs niet in onze familie.

We find ourselves in the paralyzing grip

We zijn in de verlammende greep

of self-destructive habits we can't break.

van zelfvernietigende gewoontes waar we niet mee kunnen breken.

Racism and injustice and violence sweep our world,

Racisme, onrecht en geweld teisteren de wereld

bringing a tragic harvest of heartache and death.

en brengen een tragische oogst van pijn en dood.

Even the most sophisticated among us

Zelfs de meest ontwikkelde mensen

seem powerless to break this cycle.

zijn machteloos bij het doorbreken van deze cyclus.

I would like to see Oracle

Ik zou graag zien dat Oracle

take up that,

dit oppakt.

or

Of

some other

dat wat andere

technological geniuses work on this.

technische genieën ermee aan de slag gaan.

How do we change man,

Hoe kunnen we de mens veranderen

so that he doesn't lie and cheat,

zodat hij niet meer liegt en bedriegt,

and our newspapers are not filled with stories

zodat onze kranten niet meer vol staan met verhalen

of fraud in business or labor

over fraude in het bedrijfsleven

or athletics or wherever?

of sport of waar dan ook?

The Bible says the problem is within us,

De Bijbel zegt dat het probleem in ons allen ligt,

within our hearts and our souls.

in ons hart en onze ziel.

Our problem is that we are separated

Ons probleem is dat we afgezonderd zijn

from our Creator,

van onze Maker,

which we call God,

die we God noemen.

and we need to have our souls restored,

We moeten onze ziel herstellen,

something only God can do.

iets wat alleen God kan doen.

Jesus said, "For out of the heart

Jezus zei: "Want uit het hart

come evil thoughts:

komen kwade gedachten:

murders, sexual immorality,

moord, overspel,

theft, false testimonies,

diefstal, leugens,

slander."

laster."

The British philosopher Bertrand Russell

De Britse filosoof Bertrand Russel

was not a religious man,

was geen religieus man,

but he said, "It's in our hearts that the evil lies,

maar hij zei: "In ons hart schuilt het kwaad,

and it's from our hearts

en het is uit ons hart

that it must be plucked out."

dat het moet worden weggenomen."

Albert Einstein --

Albert Einstein --

I was just talking to someone, when I was speaking at Princeton,

ik was met iemand in gesprek -- ik gaf een lezing op Princeton

and I met

en daar ontmoette ik

Mr. Einstein.

Einstein.

He didn't have a doctor's degree, because he said

Hij had geen doctorstitel, want hij vond

nobody was qualified to give him one.

dat niemand gekwalificeerd was om hem er een te geven.

(Laughter)

(Gelach)

But he made this statement.

Maar hij gaf deze verklaring.

He said, "It's easier to denature plutonium

Hij zei: "Het is makkelijker om plutonium te denatureren

than to denature the evil spirit of man."

dan de kwade geest in mensen onschadelijk te maken."

And many of you, I'm sure,

En velen van jullie, ik ben er zeker van,

have thought about that

hebben hier over gedacht

and puzzled over it.

en zich hierover verbaasd.

You've seen people

Jullie hebben mensen gezien

take beneficial technological advances,

die handige technologische verbeteringen,

such as the Internet we've heard about tonight,

zoals het Internet waar we vanavond over hebben gehoord,

and twist them into something corrupting.

veranderen in iets kwaadaardigs.

You've seen brilliant people devise computer viruses

Jullie hebben briljante mensen gezien die computervirussen maken

that bring down whole systems.

en zo complete systemen neerhalen.

The Oklahoma City bombing was simple technology,

De aanslag in Oklahoma City was simpele technologie,

horribly used.

gebruikt op een verschikkelijke manier.

The problem is not technology.

Het probleem is niet de technologie.

The problem is the person or persons using it.

Het probleem zijn de persoon of personen die ze gebruiken.

King David said

Koning David zei

that he knew the depths of his own soul.

dat hij de dieptes van zijn ziel kende.

He couldn't free himself from personal problems

Hij kon zich niet bevrijden van persoonlijke problemen

and personal evils

en persoonlijke kwaad

that included murder and adultery.

waaronder moord en overspel.

Yet King David sought God's forgiveness,

Maar toch zocht David Gods vergeving

and said, "You can restore my soul."

en zei: "U kunt mijn ziel herstellen."

You see, the Bible teaches

Kijk, de Bijbel leert ons

that we're more than a body and a mind.

dat we meer zijn dan een lichaam en gedachtes.

We are a soul.

We zijn een ziel.

And there's something inside of us

En er zit iets in ons

that is beyond our understanding.

dat ons verstand te boven gaat.

That's the part of us that yearns

Dat is het gedeelte dat verlangt

for God, or something more

naar God, of iets meer

than we find in technology.

dan wat we in technologie vinden.

Your soul is that part of you that

Je ziel is het deel van jou dat

yearns for meaning in life,

verlangt naar betekenis in het leven,

and which seeks for something beyond this life.

dat zoekt naar iets wat verder gaat dan dit leven.

It's the part of you that yearns, really, for God.

Het is het deel van jou dat werkelijk verlangt naar God.

I find [that] young people all over the world

Ik zie jonge mensen over deze hele wereld

are searching for something.

op zoek naar iets.

They don't know what it is. I speak at many universities,

Ze weten niet wat het is. Ik spreek op verschillende universiteiten

and I have many questions and answer periods, and

en ik heb veel vraaggesprekken, en --

whether it's Cambridge, or Harvard,

of het nou in Cambridge is of Harvard

or Oxford --

of Oxford --

I've spoken at all of those universities.

Ik heb op al deze universiteiten gesproken.

I'm going to Harvard in about three or four --

Ik ga naar Harvard over ongeveer drie of vier --

no, it's about two months from now --

nee, het is over twee maanden --

to give a lecture.

om een lezing te geven.

And I'll be asked the same questions that I was asked

En ik krijg dan dezelfde vragen

the last few times I've been there.

als de laatste paar keer dat ik er was.

And it'll be on

En het gaat over

these questions:

deze paar vragen:

where did I come from? Why am I here? Where am I going?

Waar kom ik vandaan? Waarom ben ik hier? Waar ga ik heen?

What's life all about? Why am I here?

Waar gaat het leven over? Waarom ben ik hier?

Even if you have no religious belief,

Zelfs als je geen religie aanhangt

there are times when you wonder that there's something else.

zijn er tijden dat je je afvraagt of er niet iets anders is.

Thomas Edison also said,

Thomas Edison zei eens:

"When you see everything that happens in the world of science,

"Als je naar alles kijkt wat er gebeurt op het gebied van wetenschap,

and in the working of the universe,

en de werking van het universum,

you cannot deny that there's a captain on the bridge."

kun je niet ontkennen dat er een kapitein op de brug staat."

I remember once,

Ik herinner me

I sat beside Mrs. Gorbachev

dat ik naast Mevrouw Gorbatchov zat

at a White House dinner.

tijdens een diner in het Witte Huis.

I went to Ambassador Dobrynin, whom I knew very well.

Ik ging naar ambassadeur Dobrynin, die ik goed kende,

And I'd been to Russia several times under the Communists,

want ik ben een paar keer in Rusland geweest onder het Communisme,

and they'd given me marvelous freedom that I didn't expect.

en zij gaven me een geweldige vrijheid die ik niet had verwacht.

And I knew Mr. Dobrynin very well,

Ik kende Dobrynin dus heel goed

and I said,

en ik zei:

"I'm going to sit beside Mrs. Gorbachev tonight.

"Ik zit naast Mevrouw Gorbatchov vanavond.

What shall I talk to her about?"

Waar zal ik met haar over praten?"

And he surprised me with the answer.

En hij verraste me met zijn antwoord.

He said, "Talk to her about religion and philosophy.

Hij zei: "Praat met haar over religie en filosofie.

That's what she's really interested in."

Daar heeft ze een grote interesse voor."

I was a little bit surprised, but that evening

Ik was een beetje verbaasd, maar die avond

that's what we talked about,

was dat inderdaad het onderwerp

and it was a stimulating conversation.

en het was een verfrissend gesprek.

And afterward, she said,

Nadien zei zij:

"You know, I'm an atheist,

"Weet je, ik ben atheïst,

but I know that there's something up there

maar ik weet dat er iets meer is,

higher than we are."

groter dan wij zijn."

The second problem

Het tweede probleem

that King David realized he could not solve

waarvan Koning David wist dat hij het niet kon oplossen

was the problem of human suffering.

was het probleem van menselijk leed.

Writing the oldest book in the world was Job,

Job schreef het oudste boek ter wereld,

and he said,

en hij zei:

"Man is born unto trouble as the sparks fly upward."

"Alle ellende komt uit de mens, zoals de vonken uit het vuur spatten."

Yes, to be sure, science has done much to push back

Ja, om eerlijk te zijn, wetenschap heeft veel gedaan om

certain types of human suffering.

verschillende soorten menselijk leed te verminderen.

But I'm --

Maar ik --

in a few months, I'll be 80 years of age.

over een paar maanden ben ik tachtig jaar.

I admit that I'm very grateful

Ik erken dat ik heel dankbaar ben

for all the medical advances

voor alle medische verbeteringen

that have kept me in relatively good health

die mij relatief gezond hebben gehouden

all these years.

al die jaren.

My doctors at the Mayo Clinic urged me

Mijn artsen in the Mayo Clinic raadden mij sterk af

not to take this trip out here to this -- to be here.

om de reis hierheen te maken -- om hier te zijn.

I haven't given a talk in nearly four months.

Ik heb al bijna vier maanden geen lezing meer gegeven.

And when you speak as much as I do,

En als je zo vaak spreekt als ik,

three or four times a day,

drie of vier keer per dag,

you get rusty.

dan ga je achteruit.

That's the reason I'm using this podium

Daarom gebruik ik deze lessenaar

and using these notes.

en deze notities.

Every time you ever hear me on the television or somewhere,

Als je me op televisie of ergens anders hoort,

I'm ad-libbing.

improviseer ik.

I'm not reading. I never read an address.

Ik lees niet, ik lees nooit een rede.

I never read a speech or a talk or a lecture.

Ik lees nooit een toespraak, een preek of een lezing.

I talk ad lib.

Ik spreek improviserend.

But tonight, I've

Maar vanavond heb ik

got some notes here so that if

wat notities hier, zodat áls ik

I begin to forget,

iets begin te vergeten,

which I do sometimes,

wat soms voorkomt,

I've got something I can turn to.

ik iets heb om op terug te vallen.

But even here among us,

Maar zelfs hier onder ons,

most --

vooral --

in the most advanced society in the world,

in de meest geavanceerde gemeenschap ter wereld,

we have poverty.

hebben we armoede.

We have families that self-destruct,

We hebben families die zichzelf vernietigen,

friends that betray us.

vrienden die ons verraden.

Unbearable psychological pressures bear down on us.

We ondergaan ondraaglijke psychologische druk.

I've never met a person in the world

Ik heb nog nooit iemand in de wereld ontmoet

that didn't have a problem

die geen probleem had

or a worry.

of zich nergens zorgen over maakte.

Why do we suffer? It's an age-old question

Waarom lijden we? Het is een eeuwenoude vraag

that we haven't answered.

die we niet kunnen beantwoorden.

Yet David again and again said

Maar David zei telkens opnieuw

that he would turn to God.

dat hij zich tot God richtte.

He said, "The Lord is my shepherd."

Hij zei: "De Heer is mijn herder."

The final problem that David knew he could not solve

Het laatste van Davids onoplosbare problemen

was death.

was de dood.

Many commentators have said that death

Vele sprekers hebben gezegd dat de dood

is the forbidden subject of our generation.

het verboden onderwerp is van onze generatie.

Most people live as if

De meeste mensen leven

they're never going to die.

alsof ze nooit zouden sterven.

Technology projects the myth

Technologie spiegelt ons de mythe voor

of control over our mortality.

van controle over onze sterfelijkheid.

We see people on our screens.

We zien mensen op ons scherm.

Marilyn Monroe is just as beautiful on the screen

Marilyn Monroe is even mooi op het scherm

as she was in person,

als in werkelijkheid,

and our -- many young people think she's still alive.

en vele jonge mensen denken dat ze nog leeft.

They don't know that she's dead.

Ze weten niet dat ze dood is.

Or Clark Gable, or whoever it is.

Of Clark Gable of iemand anders.

The old stars, they come to life.

De oude sterren. Ze komen tot leven.

And they're --

En ze zijn --

they're just as great on that screen as they were in person.

even groot op het scherm als toen ze in levenden lijve waren.

But death is inevitable.

Maar de dood is onontkoombaar.

I spoke some time ago to

Ik sprak enige tijd geleden

a joint session of Congress, last year.

in een gezamenlijke zitting van het congres, vorig jaar.

And we were meeting in that room,

En we kwamen samen in die kamer,

the statue room.

de beeldenkamer --

About 300 of them were there.

er waren ongeveer 300 mensen.

And I said, "There's one thing that we have in common in this room,

En ik zei: "We hebben één ding met elkaar gemeen in deze kamer,

all of us together, whether Republican or Democrat,

iedereen, of je nou Republikein of Democraat bent,

or whoever."

of wie dan ook."

I said, "We're all going to die.

Ik zei: "Eens zullen we allemaal sterven."

And we have that in common with all these great men of the past

En dat hebben we gemeen met al die grote mannen uit het verleden

that are staring down at us."

die nu op ons neerkijken.

And it's often difficult for young people

Het is vaak moeilijk voor jonge mensen

to understand that.

om dat te begrijpen.

It's difficult for them to understand that they're going to die.

Het is moeilijk voor ze om te begrijpen dat ze eens zullen sterven.

As the ancient writer of Ecclesiastes wrote,

Zoals de oude schrijver van Prediker eens schreef,

he said, there's every activity under heaven.

hij zei dat elke activiteit een plaats heeft onder de hemel.

There's a time to be born,

Er is een tijd om geboren te worden

and there's a time to die.

en er is een tijd om te sterven.

I've stood at the deathbed

Ik heb aan het sterfbed gestaan

of several famous people,

van verschillende beroemde mensen

whom you would know.

waar jullie wel eens van gehoord zouden hebben.

I've talked to them.

Ik sprak met hen.

I've seen them in those agonizing moments

Ik zag ze in die kwellende momenten

when they were scared to death.

als ze doodsbang waren.

And yet, a few years earlier,

Maar een paar jaar eerder,

death never crossed their mind.

kwam de dood niet in hun gedachten op.

I talked to a woman this past week

Ik sprak een vrouw ergens deze week

whose father

wier vader

was a famous doctor.

een beroemde dokter was.

She said he never thought of God, never talked about God,

Ze zei dat hij nooit aan God had gedacht of over God had gepraat,

didn't believe in God. He was an atheist.

niet in God geloofde. Hij was atheïst.

But she said,

Maar ze zei,

as he came to die,

toen hij langzaamaan stierf,

he sat up on the side of the bed one day,

dat hij op een dag rechtop in bed zat

and he asked the nurse if he could see the chaplain.

en aan de zuster vroeg of hij een kapelaan kon zien.

And he said, for the first time in his life

En hij zei dat hij voor het eerst in zijn hele leven

he'd thought about the inevitable,

dacht aan het onvermijdelijke

and about God.

en over God.

Was there a God?

Was er een God?

A few years ago, a university student asked me,

Een aantal jaren geleden vroeg een student me:

"What is the greatest surprise in your life?"

"Wat is de grootste verrassing in uw leven?"

And I said, "The greatest surprise in my life

En ik zei: de grootste verrassing in mijn leven

is the brevity of life.

is hoe kort het leven duurt.

It passes so fast."

Het gaat zo snel voorbij.

But it does not need to have to be that way.

Maar dat hoeft niet zo te zijn.

Wernher von Braun,

Werner von Braun

in the aftermath of World War II concluded, quote:

zei in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog:

"science and religion are not antagonists.

"Wetenschap en religie zijn geen tegenstanders.

On the contrary, they're sisters."

Integendeel, ze zijn zusters."

He put it on a personal basis.

Hij zei dat op persoonlijke basis.

I knew Dr. von Braun very well.

Ik kende Dr. Von Braun heel goed.

And he said, "Speaking for myself,

Hij zei: "Als ik namens mezelf spreek,

I can only say that the grandeur of the cosmos

zeg ik dat de grootsheid van het heelal

serves only to confirm

alleen maar een bevestiging is

a belief in the certainty of a creator."

van het geloof in de zekerheid van een schepper."

He also said,

Hij zei ook:

"In our search to know God,

"In onze zoektocht naar God,

I've come to believe that the life of Jesus Christ

ben ik gaan geloven dat het leven van Jezus Christus

should be the focus of our efforts and inspiration.

de focus van onze inspanningen en inspiratie moet zijn.

The reality of this life and His resurrection

De werkelijkheid van dit leven en Zijn opstanding

is the hope of mankind."

is de hoop voor de hele mensheid."

I've done a lot of speaking in Germany

Ik heb veel in Duitsland gesproken

and in France, and in different parts of the world --

en in Frankrijk, en in verschillende delen van de wereld --

105 countries it's been my privilege to speak in.

ik heb in 105 landen mogen spreken.

And I was invited one day to visit

Ik was eens uitgenodigd

Chancellor Adenauer,

bij Bondskanselier Adenauer

who was looked upon as sort of the founder of modern Germany,

die werd gezien als de stichter van het moderne Duitsland

since the war.

van na de oorlog.

And he once -- and he said to me,

Hij zei eens -- hij zei tegen mij,

he said, "Young man." He said,

Hij zei: "Jongeman,

"Do you believe in the resurrection of Jesus Christ?"

geloof jij in de opstanding van Jezus Christus?"

And I said, "Sir, I do."

En ik zei: "Ja, meneer. Zeker."

He said, "So do I."

Hij zei: "Ik ook."

He said, "When I leave office,

Hij zei: "Als ik geen Bondskanselier meer ben,

I'm going to spend my time writing a book

ga ik mijn tijd besteden aan het schrijven van een boek

on why Jesus Christ rose again,

over de reden van Jezus Christus' opstanding

and why it's so important to believe that."

en over het belang om dat te geloven."

In one of his plays,

In een van zijn toneelstukken,

Alexander Solzhenitsyn

beschrijft Alexander Solzjenitsyn

depicts a man dying,

een stervende man,

who says to those gathered around his bed,

die zegt tegen de mensen rond zijn bed:

"The moment when it's terrible to feel regret

"Het slechtste moment om spijt te hebben

is when one is dying."

is het moment van je dood."

How should one live in order not to feel regret when one is dying?

Hoe moet iemand leven om geen spijt te hebben bij zijn dood?

Blaise Pascal

Blaise Pascal

asked exactly that question

vroeg zich precies hetzelfde af

in seventeenth-century France.

in 17de-eeuws Frankrijk.

Pascal has been called the architect

Pascal wordt wel beschouwd als de architect

of modern civilization.

van het moderne burgerschap.

He was a brilliant scientist

Hij was een briljante wetenschapper

at the frontiers of mathematics,

in de frontlinies van de wiskunde,

even as a teenager.

zelfs als tiener.

He is viewed by many as the founder of the probability theory,

Velen kennen hem als de grondlegger van het kansrekenen

and a creator of the first model of a computer.

en als de maker van het eerste model van een computer.

And of course, you are all familiar with

En jullie zijn zeker allemaal bekend met

the computer language named for him.

de computertaal die naar hem is genoemd.

Pascal explored in depth our human dilemmas

Pascal verkende de dieptes van onze menselijke dilemma's

of evil, suffering and death.

over kwaad, leed en dood.

He was astounded

Hij was verbaasd

at the phenomenon we've been considering:

over het fenoneem dat we bespreken:

that people can achieve extraordinary heights

mensen kunnen een ongekend niveau bereiken

in science, the arts and human enterprise,

in wetenschap, kunst en ondernemingszin,

yet they also are full of anger, hypocrisy

maar ze zijn ook vol boosheid, hypocriet

and have -- and self-hatreds.

en zelfhaat.

Pascal saw us as a remarkable mixture

Pascal zag ons als een merkwaarde mix

of genius and self-delusion.

van genialiteit en zelf-waan.

On November 23,

Op 23 november

1654,

1654,

Pascal had a profound religious experience.

had Pascal een religieuze openbaring.

He wrote in his journal these words:

Hij schreef in zijn dagboek deze woorden:

"I submit myself,

"Ik geef mijzelf,

absolutely,

volledig

to Jesus Christ, my redeemer."

aan Jezus Christus, mijn Verlosser."

A French historian said,

Een Frans historicus zei

two centuries later,

twee eeuwen later:

"Seldom has so mighty an intellect

"Zelden heeft zo'n groot intellect

submitted with such humility

zich met zulke nederigheid gegeven

to the authority of Jesus Christ."

aan de autoriteit van Jezus Christus."

Pascal came to believe not only the love and the grace of God

Pascal geloofde dat niet alleen Gods liefde en genade

could bring us back into harmony,

ons weer in harmonie kon brengen,

but he believed

maar hij geloofde ook

that his own sins and failures could be forgiven,

dat zijn eigen zonden en falen vergeven konden worden,

and that when he died he would go to a place called heaven.

en dat hij bij zijn dood naar een plaats zou gaan, genaamd hemel.

He experienced it in a way that went beyond

Hij ervoer dat op een manier die verder ging

scientific observation and reason.

dan wetenschappelijke observatie en rede.

It was he who penned the well-known words,

Hij was het die de wel bekende woorden schreef:

"The heart has its reasons,

"Het hart heeft zijn redenen,

which reason knows not of."

die de rede niet kent."

Equally well known is Pascal's Wager.

Even bekend is de 'Gok van Pascal'.

Essentially, he said this: "if you bet on God,

In essentie zei hij: "Als je op God wedt,

and open yourself to his love,

en je jezelf opent voor Zijn liefde,

you lose nothing, even if you're wrong.

verlies je niets, zelfs als je fout bent.

But if instead you bet that there is no God,

Maar wanneer je wedt dat er geen God is,

then you can lose it all, in this life and the life to come."

kun je alles verliezen, in dit leven en het volgende."

For Pascal, scientific knowledge

Voor Pascal ging wetenschappelijke kennis

paled beside the knowledge of God.

hand in hand met het kennen van God.

The knowledge of God was far beyond

De kennis van God ging veel verder

anything that ever crossed his mind.

dan wat ooit door zijn gedachten ging.

He was ready to face him

Hij was klaar om Hem te ontmoeten

when he died at the age of 39.

toen hij op 39-jarige leeftijd stierf.

King David lived to be 70,

Koning David leefde 70 jaar --

a long time in his era.

erg oud voor zijn tijd.

Yet he too had to face death,

Ook hij moest de dood in de ogen zien

and he wrote these words:

en schreef deze woorden:

"even though I walk through the valley of the shadow of death,

"Zelfs al ga ik door een dal van diepe duisterne,

I will fear no evil,

ik vrees geen kwaad,

for you are with me."

want U bent met mij."

This was David's answer to three dilemmas

Dit waren Davids antwoorden voor de drie vraagstukken

of evil, suffering and death.

van kwaad, lijden en dood.

It can be yours, as well,

Het kunnen ook die van jullie worden

as you seek the living God

als je op zoek gaat naar de Levende God

and allow him to fill your life

en Hem toestaat om jouw leven te vullen

and give you hope for the future.

en jou hoop voor de toekomst te geven.

When I was 17 years of age,

Toen ik 17 was,

I was born and reared on a farm in North Carolina.

geboren en getogen op een boerderij in North Carolina,

I milked cows every morning, and I had to milk the same cows every evening

molk ik de koeien elke dag en ik moest dezelfde koeien elke avond weer melken

when I came home from school.

als ik van school kwam.

And there were 20 of them that I had --

Er waren er 20 die ik had --

that I was responsible for,

waar ik verantwoordelijk voor was,

and I worked on the farm

en ik werkte op de boerderij

and tried to keep up with my studies.

en deed mijn best om bij te blijven met mijn studies.

I didn't make good grades in high school.

Ik haalde geen goede cijfers op school.

I didn't make them in college, until

Het werd niet toegelaten op de universiteit totdat

something happened in my heart.

er iets veranderde in mijn hart.

One day, I was faced face-to-face

Op een dag stond ik oog-in-oog

with Christ.

met Christus.

He said, "I am the way, the truth and the life."

Hij zei: "Ik ben de weg, de waarheid en het leven."

Can you imagine that? "I am the truth.

Kun je je dat voorstellen? "Ik ben de waarheid.

I'm the embodiment of all truth."

Ik ben de belichaming van alle waarheid."

He was a liar.

Hij was een leugenaar.

Or he was insane.

Of Hij was gek.

Or he was what he claimed to be.

Of Hij was wat hij beweerde te zijn.

Which was he?

Wat was Hij?

I had to make that decision.

Ik moest een keuze maken.

I couldn't prove it.

Ik kon het niet bewijzen.

I couldn't take it to a laboratory

Ik kon het niet naar een labaratorium nemen

and experiment with it.

en er proeven mee doen.

But by faith I said, I believe him,

Maar in geloof zei ik: Ik geloof Hem,

and he came into my heart

en Hij kwam in mijn hart

and changed my life.

en veranderde mijn leven.

And now I'm ready,

En nu ben ik klaar,

when I hear that call,

voor als ik word geroepen

to go into the presence of God.

om bij God te komen.

Thank you, and God bless all of you.

Dank jullie allemaal en God zegene jullie.

(Applause)

(Applaus)

Thank you for the privilege. It was great.

Dank voor dit voorrecht. Het was geweldig.

Richard Wurman: You did it.

Richard Wurman: Jij hebt dit gedaan.

Thanks.

Dank je [onverstaanbaar].

(Applause)

(Applaus)