Behind the lies of Holocaust denial | Deborah Lipstadt

Vertaald door: Peter van de Ven Nagekeken door: Christel Foncke

I come to you today to speak of liars,

Ik wil vandaag vertellen over leugenaars,

lawsuits

rechtszaken

and laughter.

en lachen.

The first time I heard about Holocaust denial,

De eerste keer dat ik hoorde van Holocaustontkenning

I laughed.

moest ik lachen.

Holocaust denial?

Holocaustontkenning?

The Holocaust which has the dubious distinction

De Holocaust, die de twijfelachtige eer heeft

of being the best-documented genocide in the world?

de best gedocumenteerde genocide in de wereld te zijn?

Who could believe it didn't happen?

Wie kan geloven dat die niet gebeurd is?

Think about it.

Moet je nagaan.

For deniers to be right,

Als ontkenners gelijk hebben,

who would have to be wrong?

wie hebben dan allemaal ongelijk?

Well, first of all, the victims --

Om te beginnen de slachtoffers --

the survivors who have told us their harrowing stories.

de overlevenden die ons hun schokkende verhalen hebben verteld.

Who else would have to be wrong?

Wie moeten er verder nog ongelijk hebben?

The bystanders.

De omstanders.

The people who lived in the myriads of towns and villages and cities

De mensen die in die ontelbare dorpen en steden woonden

on the Eastern front,

aan het Oostelijk front,

who watched their neighbors be rounded up --

die hun buren zagen worden opgehaald --

men, women, children, young, old --

mannen, vrouwen, kinderen, jong, oud --

and be marched to the outskirts of the town

om naar de rand van de stad te worden gemarcheerd

to be shot and left dead in ditches.

en daar te worden doodgeschoten en in de sloot gegooid.

Or the Poles,

Of de Polen,

who lived in towns and villages around the death camps,

die in de dorpen rond de vernietigingskampen woonden,

who watched day after day

die moesten toezien hoe elke dag

as the trains went in filled with people

de treinen vol mensen binnenreden

and came out empty.

en er leeg weer uitkwamen.

But above all, who would have to be wrong?

Maar bovenal, wie zouden ook ongelijk moeten hebben?

The perpetrators.

De daders.

The people who say, "We did it.

De mensen die zeiden: "We hebben het gedaan."

I did it."

"Ik heb het gedaan."

Now, maybe they add a caveat.

Goed, misschien maakten ze een voorbehoud.

They say, "I didn't have a choice; I was forced to do it."

Ze zeiden: "Ik had geen keus; ik werd ertoe gedwongen."

But nonetheless, they say, "I did it."

Maar ze zeiden hoe dan ook: "Ik heb het gedaan."

Think about it.

Denk er eens over na.

In not one war crimes trial since the end of World War II

In niet één oorlogstribunaal sinds de Tweede Wereldoorlog

has a perpetrator of any nationality ever said, "It didn't happen."

heeft een dader uit welk land dan ook ooit gezegd: "Dat is nooit gebeurd."

Again, they may have said, "I was forced," but never that it didn't happen.

Misschien zeiden ze: "Ik werd gedwongen", maar nooit dat het niet gebeurd was.

Having thought that through,

Na rijp beraad

I decided denial was not going to be on my agenda;

besloot ik dat ik me niet ging bezighouden met ontkenning;

I had bigger things to worry about, to write about, to research,

ik had belangrijker dingen om over te schrijven en te onderzoeken,

and I moved on.

dus liet ik het daarbij.

Fast-forward a little over a decade,

Iets meer dan tien jaar later

and two senior scholars --

kwamen twee wetenschappers van naam --

two of the most prominent historians of the Holocaust --

twee van de meest prominente historici inzake de Holocaust --

approached me and said,

bij me en zeiden:

"Deborah, let's have coffee.

"Deborah, laten we eens praten.

We have a research idea that we think is perfect for you."

We denken over een onderzoek waar jij de aangewezen persoon voor lijkt."

Intrigued and flattered that they came to me with an idea

Nieuwsgierig en gevlijd dat ze met een idee kwamen

and thought me worthy of it,

waar ze mij voor wilden hebben,

I asked, "What is it?"

vroeg ik: "Wat is het?"

And they said, "Holocaust denial."

En zij zeiden: "Holocaustontkenning."

And for the second time, I laughed.

En opnieuw moest ik lachen.

Holocaust denial?

Holocaustontkenning?

The Flat Earth folks?

De mensen van de platte aarde?

The Elvis-is-alive people?

De 'Elvis leeft'-mensen?

I should study them?

Die zou ik moeten onderzoeken?

And these two guys said,

Die twee mannen zeiden:

"Yeah, we're intrigued.

"Ja, we zijn benieuwd.

What are they about?

Waar gaat dit over?

What's their objective?

Waar gaat het ze om?

How do they manage to get people to believe what they say?"

Hoe krijgen ze het voor elkaar dat mensen hen geloven?"

So thinking, if they thought it was worthwhile,

Ik dacht, als zij denken dat het de moeite waard is,

I would take a momentary diversion --

moet ik dit misschien wel even kunnen inpassen --

maybe a year, maybe two, three, maybe even four --

een jaar, of twee, drie, misschien ook wel vier --

in academic terms, that's momentary.

in academische termen is dat 'even'.

(Laughter)

(Gelach)

We work very slowly.

Wij werken heel langzaam.

(Laughter)

(Gelach)

And I would look at them.

Dus ik zou eens kijken.

So I did.

En dat deed ik.

I did my research, and I came up with a number of things,

Ik deed mijn onderzoek en vond een aantal dingen,

two of which I'd like to share with you today.

waar ik er vandaag twee van met jullie wil delen.

One:

Een:

deniers are wolves in sheep's clothing.

ontkenners zijn wolven in schaapskleren.

They are the same: Nazis, neo-Nazis --

Het zijn dezelfde nazi's, neonazi's --

you can decide whether you want to put a "neo" there or not.

je mag zelf weten of je er 'neo' voor wilt zetten.

But when I looked at them,

Zo op het eerste gezicht

I didn't see any SS-like uniforms,

waren er geen SS-achtige uniformen,

swastika-like symbols on the wall,

swastika-achtige symbolen aan de muur,

Sieg Heil salutes --

'Sieg Heil'-groeten --

none of that.

niets daarvan.

What I found instead

Wat ik wel vond,

were people parading as respectable academics.

waren mensen die paradeerden als respectabele academici.

What did they have?

Wat hadden ze dan?

They had an institute.

Ze hadden een stichting:

An "Institute for Historical Review."

'Stichting voor Historische Herziening'.

They had a journal -- a slick journal --

Ze hadden een vakblad -- een goed ogend vakblad --

a "Journal of Historical Review."

een 'Vakblad voor Historische Herziening'.

One filled with papers --

Vol met papers --

footnote-laden papers.

afgeladen met voetnoten.

And they had a new name.

En ze hadden een nieuwe naam.

Not neo-Nazis,

Niet neonazi's,

not anti-Semites --

niet antisemieten --

revisionists.

revisionisten.

They said, "We are revisionists.

Ze zeiden: "Wij zijn revisionisten.

We are out to do one thing:

Het gaat ons maar om één ding:

to revise mistakes in history."

om de fouten te corrigeren in de geschiedschrijving."

But all you had to do was go one inch below the surface,

Maar je hoefde maar vlak onder de oppervlakte te kijken

and what did you find there?

en wat vond je daar?

The same adulation of Hitler,

Dezelfde ophemeling van Hitler,

praise of the Third Reich,

verheerlijking van het Derde Rijk,

anti-Semitism, racism, prejudice.

antisemitisme, racisme, vooroordelen.

This is what intrigued me.

Dat intrigeerde me.

Het was antisemitisme, racisme, vooringenomenheid,

It was anti-Semitism, racism, prejudice, parading as rational discourse.

maar verkleed als rationeel betoog.

The other thing I found --

Wat ik ook vond --

many of us have been taught to think there are facts and there are opinions --

velen van ons leerden dat er feiten zijn en meningen --

after studying deniers,

sinds het bestuderen van ontkenners zie ik dat anders.

I think differently.

There are facts,

Er zijn feiten,

there are opinions,

er zijn meningen

and there are lies.

en er zijn leugens.

And what deniers want to do is take their lies,

En wat ontkenners willen doen, is hun leugens nemen,

dress them up as opinions --

ze aankleden als meningen --

maybe edgy opinions,

misschien gedurfde meningen,

maybe sort of out-of-the-box opinions --

misschien alternatieve meningen --

but then if they're opinions,

om dan als mening

they should be part of the conversation.

hun plaats in de discussie op te kunnen eisen.

And then they encroach on the facts.

En dan beginnen ze de feiten aan te vreten.

I published my work --

Ik publiceerde mijn werk --

the book was published,

het boek werd gepubliceerd,

"Denying the Holocaust: The Growing Assault on Truth and Memory,"

'Holocaustontkenning: de Groeiende Aanslag op Waarheid en Geheugen',

it came out in many different countries,

het kwam uit in vele landen,

waaronder hier in het VK bij Penguin;

including here in Penguin UK,

and I was done with those folks and ready to move on.

ik was er klaar mee en ik wou verder.

Then came the letter from Penguin UK.

Toen kwam de brief van Penguin VK.

And for the third time, I laughed ...

En voor de derde keer moest ik lachen ...

mistakenly.

maar dit was niet leuk.

I opened the letter,

Ik opende de brief

and it informed me that David Irving was bringing a libel suit against me

en er stond in dat David Irving een rechtszaak tegen me zou aanspannen

in the United Kingdom

in het VK

for calling him a Holocaust denier.

omdat ik hem had uitgemaakt voor Holocaustontkenner.

David Irving suing me?

David Irving mij aanklagen?

Who was David Irving?

Wie was David Irving?

David Irving was a writer of historical works,

David Irving was een schrijver van historische werken,

most of them about World War II,

de meeste over de Tweede Wereldoorlog,

and virtually all of those works took the position

en bijna al zijn werk kwam tot de conclusie

that the Nazis were really not so bad,

dat de nazi's echt zo slecht niet waren

and the Allies were really not so good.

en de geallieerden echt niet zo goed.

And the Jews, whatever happened to them,

En de Joden, wat er ook was gebeurd,

they sort of deserved it.

ze zouden het wel verdiend hebben.

He knew the documents,

Hij kende de documenten,

he knew the facts,

hij kende de feiten,

but he somehow twisted them to get this opinion.

maar hij verdraaide ze om tot zijn mening te komen.

He hadn't always been a Holocaust denier,

Hij was niet altijd Holocaustontkenner geweest,

but in the late '80s,

maar eind jaren 80

he embraced it with great vigor.

bekeerde hij zich ertoe met groot enthousiasme.

The reason I laughed also was this was a man

Ik had ook moeten lachen omdat dit een man was

who not only was a Holocaust denier,

die niet alleen de Holocaust ontkende,

but seemed quite proud of it.

hij leek er echt trots op.

Here was a man -- and I quote --

Dit was een man die zei -- ik citeer --

who said, "I'm going to sink the battleship Auschwitz."

"Ik ga het slagschip Auschwitz tot zinken brengen."

Dit was een man

Here was a man

who pointed to the number tattooed on a survivor's arm and said,

die wees naar een getatoeëerd nummer op de arm van een slachtoffer en zei:

"How much money have you made

"Hoeveel geld heb je verdiend

from having that number tattooed on your arm?"

door dat nummer op je arm te laten zetten?"

Here was a man who said,

Dit was een man die zei:

"More people died in Senator Kennedy's car

"Er stierven meer mensen in de auto van senator Kennedy

at Chappaquiddick

op Chappaquiddick,

than died in gas chambers at Auschwitz."

dan er stierven in de gaskamers van Auschwitz."

That's an American reference, but you can look it up.

Dat verwijst naar een Amerikaans incident, je kunt het opzoeken.

This was not a man who seemed at all ashamed or reticent

Deze man toonde geen schaamte of terughoudendheid

about being a Holocaust denier.

voor het ontkennen van de Holocaust.

Now, lots of my academic colleagues counseled me --

Veel van mijn academische collega's adviseerden me:

"Eh, Deborah, just ignore it."

"Ach, Deborah, niet op ingaan."

When I explained you can't just ignore a libel suit,

Als ik dan zei dat je niet zomaar een rechtszaak kunt negeren,

they said, "Who's going to believe him anyway?"

zeiden ze: "En wie gaat hem trouwens geloven?"

But here was the problem:

Maar zo eenvoudig was het niet:

British law put the onus, put the burden of proof on me

volgens de Britse wet moest ik mijn gelijk bewijzen,

to prove the truth of what I said,

ik moest bewijzen dat wat ik had gezegd waar was,

in contrast to as it would have been in the United States

niet zoals in de Verenigde Staten en veel andere landen,

and in many other countries:

waar het aan hem zou zijn om aan te tonen dat ik het fout had.

on him to prove the falsehood.

What did that mean?

Wat hield dat in?

That meant if I didn't fight,

Dat als ik niet terug zou vechten,

he would win by default.

hij gelijk zou krijgen.

And if he won by default,

En als hij gelijk kreeg,

he could then legitimately say,

zou hij met recht kunnen zeggen:

"My David Irving version of the Holocaust is a legitimate version.

"Mijn David Irving-versie van de Holocaust is de rechtmatige versie.

Deborah Lipstadt was found to have libeled me

Deborah Lipstadt pleegde laster

when she called me a Holocaust denier.

toen ze me uitmaakte voor Holocaustontkenner.

Ipso facto, I, David Irving, am not a Holocaust denier."

Dus ben ik, David Irving, geen Holocaustontkenner."

And what is that version?

En wat houdt die versie in?

There was no plan to murder the Jews,

Dat er geen plan was om Joden te vermoorden,

there were no gas chambers,

er waren geen gaskamers,

there were no mass shootings,

er waren geen massamoorden,

Hitler had nothing to do with any suffering that went on,

Hitler was niet de aanstichter van enig lijden

and the Jews have made this all up

en de Joden hebben dit allemaal zelf verzonnen

to get money from Germany

om geld te krijgen van Duitsland

and to get a state,

en hun eigen staat,

and they've done it with the aid and abettance of the Allies --

en dat deden ze met de hulp van de geallieerden --

they've planted the documents and planted the evidence.

ze hebben alle documenten vervalst en alle bewijzen in scène gezet.

I couldn't let that stand

Dat kon ik niet laten bestaan

and ever face a survivor

en ooit een overlevende in de ogen zien

or a child of survivors.

of een van hun kinderen.

I couldn't let that stand

Dat kon ik niet laten bestaan

and consider myself a responsible historian.

en mezelf een verantwoordelijke historica noemen.

So we fought.

Dus vochten we.

And for those of you who haven't seen "Denial,"

En voor wie 'Denial' niet hebben gezien,

spoiler alert:

verklap ik alvast:

we won.

we wonnen.

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

The judge found David Irving

De rechter concludeerde dat David Irving

to be a liar,

een leugenaar was,

a racist,

een racist,

an anti-Semite.

een antisemiet.

His view of history was tendentious,

Zijn kijk op de geschiedenis was tendentieus,

he lied, he distorted --

hij loog, hij verdraaide --

and most importantly,

en het belangrijkste:

he did it deliberately.

hij deed dat opzettelijk.

We showed a pattern, in over 25 different major instances.

We toonden een patroon aan, op meer dan 25 belangrijke punten.

Not small things -- many of us in this audience write books,

Geen kleine dingen -- velen hier in het publiek schrijven boeken,

are writing books;

of hebben ze geschreven;

we always make mistakes, that's why we're glad to have second editions:

we maken altijd fouten, daarom zijn we zo blij met de tweede druk:

correct the mistakes.

om fouten te corrigeren.

(Laughter)

(Gelach)

But these always moved in the same direction:

Maar deze bewogen zich altijd in dezelfde richting:

blame the Jews,

het is de schuld van de Joden,

exonerate the Nazis.

de nazi's treffen geen blaam.

But how did we win?

Maar hoe wonnen we?

What we did is follow his footnotes back to his sources.

We volgden zijn voetnoten terug naar zijn bronnen.

And what did we find?

En wat vonden we?

Not in most cases,

Niet alleen vaak

and not in the preponderance of cases,

en zelfs niet in de meeste gevallen,

but in every single instance where he made some reference to the Holocaust,

maar iedere keer opnieuw waar hij refereerde aan de Holocaust,

that his supposed evidence was distorted,

bleek zijn zogenaamde bewijs verdraaid,

half-truth,

ten dele waar,

date-changed,

de datum veranderd,

sequence-changed,

de volgorde veranderd,

someone put at a meeting who wasn't there.

iemands aanwezigheid in een vergadering geveinsd.

In other words, he didn't have the evidence.

Of hij had geen bewijs,

His evidence didn't prove it.

of zijn bewijs was niet sluitend.

We didn't prove what happened.

Wij bewezen niet wat er was gebeurd;

We proved that what he said happened --

we bewezen dat wat hij zei dat er gebeurd was --

and by extension, all deniers, because he either quotes them

en bijgevolg alle ontkenners, want ofwel hij citeert hen,

or they get their arguments from him --

ofwel krijgen zij hun argumenten van hem --

is not true.

niet waar is.

What they claim --

Wat zij beweren --

they don't have the evidence to prove it.

ze hebben er geen bewijzen voor.

So why is my story more than just the story

Waarom is nu mijn verhaal meer dan alleen het verhaal

of a quirky, long, six-year, difficult lawsuit,

van een vreemde, zes jaar lang durende, moeilijke rechtszaak

an American professor being dragged into a courtroom

over een Amerikaanse professor die naar een rechtszaal werd gesleept

by a man that the court declared in its judgment

door een man die in het oordeel van de rechter

was a neo-Nazi polemicist?

neonazi-polemist werd genoemd?

What message does it have?

Wat valt hieruit te leren?

I think in the context of the question of truth,

Ik denk dat er in de context van waarheidsvinding

it has a very significant message.

een belangrijke les uit is te leren.

Because today,

Want tegenwoordig,

as we well know,

zoals we maar al te goed weten,

truth and facts are under assault.

liggen de waarheid en feiten onder vuur.

Social media, for all the gifts it has given us,

Sociale media, ondanks al het goede dat ze ons heeft gebracht,

has also allowed the difference between facts -- established facts --

heeft toegestaan dat het verschil tussen feiten -- vaststaande feiten --

and lies

en leugens

to be flattened.

is verwaterd.

Third of all:

Ten derde:

extremism.

extremisme.

You may not see Ku Klux Klan robes,

Je ziet misschien geen Ku Klux Klan-gewaden,

you may not see burning crosses,

je ziet geen brandende kruisen,

you may not even hear outright white supremacist language.

men spreekt wellicht ook niet direct over blanke suprematie.

It may go by names: "alt-right," "National Front" -- pick your names.

Het heet misschien 'Alt-right' of 'National Front' -- kies maar een naam.

But underneath, it's that same extremism that I found in Holocaust denial

Maar daaronder doet hetzelfde extremisme dat ik vond in de Holocaustontkenning

parading as rational discourse.

zich voor als een rationeel betoog.

We live in an age where truth is on the defensive.

We leven in een tijd waarin de waarheid zich moet verdedigen.

I'm reminded of a New Yorker cartoon.

Ik moet denken aan een cartoon in de New Yorker.

A quiz show recently appeared in "The New Yorker"

Er stond onlangs een quiz in de New Yorker

where the host of the quiz show is saying to one of the contestants,

waarbij de gastheer tegen een van de deelnemers zegt:

"Yes, ma'am, you had the right answer.

"Ja mevrouw, u had het goed.

But your opponent yelled more loudly than you did,

Maar uw tegenstrever riep harder dan u,

so he gets the point."

dus die krijgt de punten."

What can we do?

Wat kunnen we doen?

First of all,

Ten eerste

we cannot be beguiled by rational appearances.

moeten we ons niet laten foppen door een rationeel voorkomen.

We've got to look underneath,

We moeten eronder kijken

and we will find there the extremism.

en daar vinden we het extremisme.

Second of all,

Ten tweede

we must understand that truth is not relative.

moeten we begrijpen dat waarheid niet relatief is.

Number three,

Ten derde:

we must go on the offensive,

we moeten de aanval kiezen,

not the defensive.

ons niet verdedigen.

When someone makes an outrageous claim,

Wanneer iemand een belachelijke bewering doet,

even though they may hold one of the highest offices in the land,

ook al hebben ze een van de hoogste posities in het land,

if not the world --

of zelfs de wereld --

we must say to them,

moeten we zeggen:

"Where's the proof?

"Waar is het bewijs?

Where's the evidence?"

Hoe kun je dat hard maken?"

We must hold their feet to the fire.

We moeten hen het vuur na aan de schenen leggen.

We must not treat it as if their lies are the same as the facts.

We moeten er niet mee omgaan alsof hun leugens de waarheid zijn.

And as I said earlier, truth is not relative.

En zoals ik zei, is de waarheid niet relatief.

Many of us have grown up in the world of the academy

Velen van ons zijn opgegroeid in de wereld van de academie

and enlightened liberal thought,

en verlicht liberaal denken,

where we're taught everything is open to debate.

waar ons geleerd wordt dat alles bespreekbaar is.

But that's not the case.

Maar dat is niet zo.

There are certain things that are true.

Sommige dingen zijn gewoon waar.

There are indisputable facts --

Er bestaan onbetwistbare feiten --

objective truths.

objectieve waarheden.

Galileo taught it to us centuries ago.

Galileo leerde ons dat eeuwen geleden.

Even after being forced to recant by the Vatican

Na door het Vaticaan te zijn gedwongen terug te komen op zijn woorden

that the Earth moved around the Sun,

dat de Aarde om de Zon draaide,

he came out,

kwam hij naar buiten

and what is he reported to have said?

en wat zou hij toen gezegd hebben?

"And yet, it still moves."

"Toch draait hij eromheen."

The Earth is not flat.

De aarde is niet plat.

The climate is changing.

Het klimaat verandert.

Elvis is not alive.

Elvis leeft niet meer.

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

And most importantly,

Het belangrijkste:

truth and fact are under assault.

waarheid en feiten liggen onder vuur.

The job ahead of us,

Wat ons te doen staat,

the task ahead of us,

onze taak,

the challenge ahead of us

onze verantwoordelijkheid

is great.

is groot.

The time to fight is short.

De tijd om te vechten is beperkt.

We must act now.

We moeten nu iets doen.

Later will be too late.

Later is het te laat.

Thank you very much.

Dankjewel.

(Applause)

(Applaus)