An intergalactic guide to using a defibrillator | Todd Scott

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

Last year, I got a chance to watch the new "Star Wars" movie,

မနှစ်က Star Wars ရုပ်ရှင်ကားသစ် ကြည့်ခွင့်ရခဲ့တယ်၊

which was fantastic,

အတော်ကောင်းလှပေမဲ့

but one thing kept bugging me.

ဆက်ပြီး စိတ်ရှုပ်နေတာတစ်ခုက

I don't know if you noticed this or not.

ဒါ ခင်ဗျားတို့ သတိထားမိမလားတော့ မသိဘူး

In this entirely technically advanced world,

ဒီလုံးဝ နည်းပညာပိုင်း အဆင့်မြင့်တဲ့ ကမ္ဘာမှာ

I did not see a single AED anywhere,

AED တစ်ခုတစ်လေတောင် မတွေ့မိဘူး။

which was totally shocking --

ဒါက လုံးဝ လန့်စရာနော်၊

almost as shocking as not knowing what an AED is,

AED ဆိုတာ ဘာလဲလို့ မသိသလောက်ကို လန့်စရာကောင်းတာပါ

which you guys do know.

ကိုယ့်လူတို့ကတော့ သိပါတယ်။

But for those at home,

ဒီကမ္ဘာက လူတွေအတွက်ကတော့

an AED is an automated external defibrillator.

AED ဆိုတာ စက်သုံး ပြင်ပ နှလုံးခုန်နှိုးစက်ပါ။

It's the device you use when your heart goes into cardiac arrest

ဒါက ခင်ဗျားရဲ့ နှုလုံးခုန် ရပ်သွားတဲ့အခါ သာမန် စည်းချက်ရအောင်

to shock it back into a normal rhythm,

ရှော့ပြန်ရိုက်ဖို့ သုံးတဲ့ ကိရိယာပါ။

or, as one of the guys I was teaching a class to referred to it as:

(သို့) ကျွန်တော်သင်နေတဲ့ အတန်းက ငတိ ပြောသလိုဆို

"The shocky-hearty-box thing."

"နှလုံး ရှော့ရိုက် ဘူးလိုဟာ"ပေါ့

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But I really can't blame the Empire,

ဒါပေပမဲ့ အင်ပိုင်ရာကို အပြစ်တင်လို့မရဘူးလေ၊

since health and safety regulations

သူ့တို့ လုပ်ငန်း ပထမ ညွှန်ကြားချက်က

aren't really their first order of business.

ကျန်းမာရေး၊ လုံခြုံရေး စည်းမျဉ်းတွေ မဟုတ်ဘူး၊

Though, even if we --

ကျွန်တော်တို့တွေတောင်မှလည်း...

I think worse than not having an AED would be if there was one there,

ကျွန်တော့အထင် AED မရှိတာထက် ပိုဆိုးတာက အဲဒီမှာ တစ်ခုရှိရင်လည်း

but just, no one knew where to find it.

ဘယ်မှာ ရှာရမှန်း ဘယ်သူမှ မသိတာဖြစ်လိမ့်မယ်။

These devices can drastically increase your chance of survival --

ဒီကိရိယာတွေဟာ သင့်ရဲ့ ရှင်သန်မှုအခွင့်ကို ထိထိရောက်ရောက် တိုးပွားနိုင်ပါတယ်

almost like a tauntaun on Hoth.

Hoth ပေါ်က နှင်းပုတ်သင်နီးနီးပေါ့။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But I'm pretty sure that stormtrooper is going to be toast,

ဒါပေမဲ့ အတော် သေချာနေတာက မုန်တိုင်းစစ်သည်က ပေါင်မုန့်မီးကင်ဖြစ်မယ်၊

regardless if we have an AED or not,

ကျွန်တော်တို့မှာ AED ရှိရှိ၊မရှိရှိပါ။

since what happens is the chest plate is going to be quite hard to get off,

အကြောင်းက ဖြစ်ပျက်တာက သံချပ်ကာက ​မတင်ဖို့ အတော်လေး ခက်နေမှာကြောင့်

and like that tauntaun,

ဒီနှင်းပုတ်သင်လို

the AED has a very short window of time at which it's highly effective.

AED ၎င်းရဲ့ ထိရောက်မှု မြင်းမားတဲ့ အချိန်ရဲ့ သိပ်တိုတဲ့ အခွင့်ရှိတယ်

In this case -- basically, we've got to use it within the first 10 minutes.

ဒီကိစ္စမှာ အခြေခံအနေနဲ့ ဒါကို ပထမ ၁၀ မိနစ်အတွင်း သုံးဖို့လိုတာပါ။

The Jedi, on the other hand, have no problems with their outfits.

Jedi တွေ အတွက်ကျတော့ သူတို့ဝတ်စုံတွေနဲ့က ပြဿနာတွေ မရှိဘူး။

Those robes open straight up,

အဲဒီဝတ်ရုံတွေက တန်းတန်း ပွင့်နေတာ၊

you can place the pads right onto the chest --

အချပ်တွေကို ရင်ဘတ်ပေါ်ကို တင်ထားလို့ရတယ်။

so upper-right-hand side of the chest,

ဒီတော့ ရင်ဘတ်ရဲ့ လက်ယာဘက် အပေါ်

lower left,

အောက်ပိုင်း လက်ဝဲဘက်ပေါ့

wait for the unit to determine if it's a shockable rhythm

ရှော့ရိုက်လို့ရတဲ့ စည်းချက်လားဆိုတာ ဆုံးဖြတ်ဖို့ ယူနစ်ကိုစောင့်ပြီး

and get ready to shock.

ရှော့ရိုက်ဖို့ အသင့်ပြင်ပါ။

But, the Jedi do have a problem.

ဒါပေမဲ့ Jedi တွေမှာ ပြဿနာရှိတယ်၊

They have a head appendage issue.

ဆက်ထားတဲ့ ခေါင်းပြဿနာရှိတယ်။

And so I can be totally clear, thinking I'm ready to go,

ဒီတော့ ကျွန်တော့ လုံးဝ မထိပဲ သွားဖို့ အသင့်ဖြစ်တယ်လို့တွေးပေမဲ့

but I'm accidentally touching a tentacle

လက်တတစ်ချောင်းကို မတော်တဆ ထိမိပြီး

and inadvertently shocking myself.

အမှတ်မဲ့ ကိုယ်ကိုယ်တိုင် လန့်နေမိတာ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

So before you hit that button, make sure you are clear

ဒီတော့ ခလုတ် မနှိပ်ခင် ကိုယ်က မထိပဲနေအောင်လုပ်ပါ

and everyone else is clear.

အခြားဟာတိုင်း မထိနေအောင်လုပ်ပါ။

Going back to that stormtrooper:

ဒီမုန်တိုင်း စစ်သည်ဆီ ပြန်သွားပါ၊

If I did get that chest plate off in time,

ဒီသံချပ်ကာကို အချိန်မီ မလိုက်ခဲ့ရင်

what would you do if you suddenly found there was a Wookiee under there,

အဲဒီအောက်မှာ Wookiee တစ်ကောင်တွေ့ရင် ဘာလုပ်မလဲ။

or possibly two Ewoks?

ဒါမှမဟုတ် Ewoks နှစ်ကောင်ဖြစ်နိုင်တယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Well, lucky for us,

ကျွန်တော်တို့ ကံကောင်းတာက

in the kit there's actually a razor,

ဒီဘူးထဲမှာ သင်တုန်းဓားတစ်လက်ရှိပြီး

and we can use that to shave the chest on the upper right-hand side

ဒါကို သုံးပြီး အပေါ်ဘက် လက်ယာအခြမ်းနဲ့ အောက်ဘက် လက်ဝဲ ရင်ဘတ်ကို

and the lower left.

ရိတ်လို့ရတယ်။

Wookiees also have another problem.

Wookiees တွေမှာ နောက်ပြဿနာရှိသေးတယ်။

They have an accessory issue.

တွဲဖက်ပစ္စည်း ပြဿနာရှိတယ်။

What we want to do is remove these --

ကျွန်တော်တို့ လုပ်ချင်တာက ဒါတွေကို ဖယ်ဖို့ပါ။

anything between the two pads we want to remove,

အချပ်နှစ်ခုကြားက ဘာကိုမဆို ကျွန်တော်တို့ ဖယ်ချင်တယ်၊

since it can cause something called "arcing."

ဘာလို့ဆို "လျှပ်ကူးခြင်း" ဆိုတာ ဖြစ်နိုင်တယ်

For those who don't know what arcing is,

လျှပ်ကူးခြင်းဆိုတာ မသိသူတွေအတွက်တော့

do you remember the Emperor,

ခင်ဗျား ဧကရာဇ်ကို မှတ်မိလား

when he shoots electricity out the ends of his fingers --

သူ့လက်ချောင်း အစွန်းတွေက လျှပ်စစ်ဓာတ် ပစ်လွှတ်တဲ့အခါမှာလေ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

that would be kind of like arcing.

ဒါဟာ လျှပ်ကူးခြင်မျိုးဖြစ်လိမ့်မယ်

Another thing that --

နောက်တစ်ခုက

Oh! By the way, he creates that by wearing wool socks under his robes.

ဒါနဲ့နေဦး သူက ဒါကို ဝတ်ရုံအောက်မှာ သိုးမွေးခြေစွပ်တွေဝတ်ပြီး ဖန်တီးတာ

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

We can also get arcing if we have an extremely wet chest.

အင်မတန်စိုတဲ့ ရင်ဘတ်ရှိရင် ကျွန်တော်တို့လည်း လျှပ်ကူးနိုင်ပါတယ်။

The electricity travels across the surface instead of through the heart.

လျှပ်စစ်က နှလုံးအစား မျက်နှာပြင်ကနေ ဖြတ်စီးတယ်။

We can correct this with the immortal words of Douglas Adams:

ဒါက Douglas Adams ရဲ့ မမေ့အပ်တဲ့ စကားလုံးတွေနဲ့ ပြင်လို့ရတယ်

"Don't panic," which most of us have done today --

"မကြောက်နဲ့" ဒါက ကျွန်တော်တို့အများစု ယနေ့ လုပ်ကြတာလေ။

and also always having a towel.

ပြီးတော့ တဘက်တစ်ထည်လည်း အမြဲရှိနေတယ်။

So, good words to go by.

ဒီတော့ လိုက်နာဖို့ စကားလုံးကောင်းတွေပေါ့။

The metal bikini -- unfortunately, this is where panic sets in --

ဖြစ်ချင်တော့ သတ္ထု ဘီကီနီ... ဒါက ကြောက်စိတ်ဝင်တဲ့ နေရာ

like the modern bra,

ခေတ်ပေါ် ဘရာလိုပေါ့။

we have to make sure we remove,

အသေအချာ ဖယ်ရှားဖို့ ဖို့လိုတယ်၊

because this can cause severe arcing along with burns.

အကြောင်းက ဒါက အပူလောင်တာတွေနဲ့အတူ ဆိုးဝါးတဲ့ လျှပ်ကူးဖြစ်စေနိုင်လို့ပါ။

But unfortunately this opens up an issue

ဒါပေမဲ့ ကံဆိုးချင်တော့ ဒါက ပြဿနတစ်ခု ပွင့်လာတယ်။

that's almost as controversial as talking about the prequels.

ရှေ့တွဲဇာတ်လမ်းတွေအကြောင်း ပြောတာလောက်ကို အြငင်းပွားဖွယ်ပါ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

The mere mention of the word "nipples,"

"နိုးသီးတွေ"စကားလုံး ထည့်ပြောရုံနဲ့

and people get into a little bit of a tizzy.

လူတွေက နည်းနည်း ခြေမကိုင်မိလက်မကိုင်မိဖြစ်ရော

By the way, that is not a nipple, that's a cupcake.

ဒါထက်စကား မစပ် ဒါက နို့သီမဟုတ်ဘူး၊ ဒါက ကြက်ဥမုန့်ပါ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Chances are, if you do have to use this,

ဖြစ်နိုင်တာကတော့ ဒါကို သုံးဖို့လိုရင်တော့

this is going to be on someone you know.

ဒါက သင်သိတဲ့ လူတစ်ယောက်ဆီမှာ ရှိနေမယ်။

And remember, everyone has nipples,

လူတိုင်းမှာ နိုးသီးတွေရှိတာ သတိရပါ။

except for Jabba.

Jabba ကလွဲရင်ပေါ့။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But he does love cupcakes.

ဒါပေမဲ သူက ကြက်ဥမုန့်တွေကတော့ ကြိုက်တယ်။

Speaking about Jabba,

Jabba အကြောင်းပြောရင်း

if we do have to use an AED on him,

သူ့အပေါ်မှာ AED တစ်ခု သုံးဖို့မလိုရင်

remember pad placement is the same,

သူ့မှာ နို့သီးတွေမရှိဘူးဆိုတာတောင်

even though he doesn't have nipples.

အချပ်ထားတဲ့နေရက အတူတူပဲဆိုတာ သတိရပါ

So it's going to be upper right-hand side, lower left.

ဒီတော့ ဒါက အပေါ်ဘက် လက်ယာခြမ်း၊ အောက်ပိုင်း လက်ဝဲ ဖြစ်လိမ့်မယ်။

If we were going through, we're shocking, getting ready to go --

ဖြတ်သန်းသွားရင် သွာဖို့ အသင့်ပြင်ဖို့ ကျွန်တော်တို့ လန့်နေလိမ့်မယ်။

after we've done the shock,

ရှော့ရိုက်ပြီးတဲ့နောက်မှာ

one of the things we need to do is remember to do compression.

ကျွန်တော်တို့ လုပ်ဖို့လိုတာတစ်ခုက ဖိဖို့ သတိရတာပါ။

The preferred method is 30 compressions and two breaths

ပိုကောင်းတဲ့နည်းကတော့ အခါ ၃၀ ဖိ၊ နှစ်ခါ ရှူ၊

in the center of the chest, between the nipples,

နို့သီးတွေကြားက ရင်ဘတ် ဗဟိုမှာ

pressing down at least two inches,

အနည်းဆုံး နှစ်လက်မအောက်ကိုဖိရင်းပါ။

no more than two and a half,

နှစ်လက်မခွဲထက်တော့ မကျော်စေနဲ့၊

at a rate of at least 100 beats a minute,

တစ်မိနစ် အနည်းဆုံး ၁၀၀ နှလုံးခုန်နှုန်းနဲ့

no more than 120.

၁၂၀ ထက်တော့ မကျော်စေနဲ့။

Unfortunately, due to the size of Jabba's mouth

ကံဆိုးချင်တော့ Jabba ရဲ့ ပါးစပ် အရွယ်အစားနဲ့

and also what he puts in said mouth,

ဒီပါးစပ်မှာ သူထည့်ထားတာကြောင့်ပါ

we may not want to actually do the mouth-to-mouth part.

ပါးစပ်ချင်းတေ့တဲ့ အပိုင်းကိုတော့ တကယ်မလုပ်ချင်ပါဘူး။

So instead, we can do compression-only CPR.

ဒီတော့ အဲဒါအစား CPR ဖိတာပဲ လုပ်နိုင်ပါတယ်။

The way of remembering the compression-only part

ဖိတာချည်းအပိုင်းကို သတိရဖို့နည်းက

is we can actually use the Imperial March.

Imperial March ကို သုံးနိင်ပါတယ်။

I would sing it for you --

ခင်ဗျားတို့ကို ဆိုပြလိုက်မယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

Unfortunately, that would be more something an interrogation droid would do.

ကံဆိုးချင်တော့ ဒါက လူသားစက်ရုပ် လုပ်မယ့် စစ်မေးတာ ပိုဆန်တယ်။

Yoda.

Yoda ပါ။

Small little guy, like a baby.

ကလေးလို ပိစိညှက်ကောင်လေးပါ။

What we do is basically treat him like a baby,

အခြေခံအနေနဲ့ သူ့ကို ကလေးလို ကျွန်တော်တို့ ဆက်ဆံတယ်၊

in the sense that we're going to place one pad in the center of the chest

ရင်ဘတ်ဗဟိုမှာ အချပ်တစ်ခု ကျောမှာ တစ်ခု

and one in the back.

ထားမယ်ဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ပါ။

If we place them both in the front,

နှစ်ခုလုံး အရှေ့မှာထားရင်

they can be too close and cause severe arcing,

အရမ်းကပ်လွန်းကာ ဆိုးဝါးတဲ့ လျှပ်ကူးခြင်းဖြစ်နိုင်တော့

so we want to avoid that.

ဒါကို ရှောင်ချင်ပါတယ်။

Hopefully, this helped to clarify

မှန်းခြေအားဖြင့် ဒါက Star Wars စကြာဝဠာ (သို့)

and put some light on some of the darker issues

စကြာဝဠာတစ်ခုလုံးမှာ AED တစ်ခုသုံးခြင်းရဲ့

of using an AED in the Star Wars universe,

ပိုမှောင်တဲ့ ကိစ္စတွေ တစ်ချို့ကို ရှင်းလင်းကာ

or any universe in total.

အလင်းပေးဖို့ ကူညီခဲ့တယ်။

I'll leave you with one point.

အချက်တစ်ချက် ချန်ထားခဲ့ပါမယ်။

Remember, if you do find yourself dealing with a Wookiee,

သတိရပါ၊ သင် Wookiee တစ်ကောင် ကိုင်တွယ်တဲ့ အဖြစ်ရောက်သွားရင်

do not shave the entire Wookiee.

Wookiee တစ်ကောင်လုံး မရိတ်ဖို့ပါ။

This takes way too much time,

ဒါက အချိန်အများကြီး ကုန်ပြီး

and it only pisses them off.

၎င်းက ဒါတွေကို ပန်းထုတ်ပစ်တာပဲလေ

(Laughter)

(ရယ်သံများ

Thank you very much.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)